obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı -...
TRANSCRIPT
![Page 1: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/1.jpg)
Obezitenin etyolojisi ve regulasyon mekanizmalarının
bozulması
Dr.Nihal HATİPOĞLU Çocuk Endokrinoloji
![Page 2: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/2.jpg)
Sunum planı:
• Enerji dengensinin düzenlenmesi
• Obezite etyolojisi
• Endokrin fonksiyonlara etkisi
![Page 3: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/3.jpg)
basit = ekzojen obezite
sekonder = endojen obezite
alım harcanım
enerji dengesi
![Page 4: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/4.jpg)
ENERJİ DENGESİNİN DÜZENLENMESİ
%60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü?
- yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik faktörlerden etkilenir..
%10’unu termogenez (klinik önemi yok)
%20-30’unu fizik aktivite: -total enerji harcanımının en önemli belirleyicisi
enerji harcanımının;
![Page 5: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/5.jpg)
Açlık ve Doyma Merkezleri
![Page 6: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/6.jpg)
• açlık merkezi
• Uyarıldığında hiperfaji
• Harabiyetinde; besine istek ortadan kalkar, kilo kaybı, kas zayıflığı ve metabolizma azalması
![Page 7: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/7.jpg)
• tokluk merkezi
• Uyarıldığında afaji
• Harabiyetinde; oburluk, şişmanlama
![Page 8: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/8.jpg)
afferent (gri) santral (siyah) efferent(beyaz)
Enerji dengesinin nöroendokrin düzenlenimi
![Page 9: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/9.jpg)
1-Afferent Sistem:
enerji metabolizması ve enerji yeterliliğine
ilişkin bilgileri VMH’a iletir…
![Page 10: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/10.jpg)
VMH’dan PVN ve LHA -anoreksijenik -oreksijenik uyarıları iletir.
2-SSS değerlendime-entegrasyon ünitesi:
![Page 11: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/11.jpg)
1-Sempatik sinir sistemi uyarısı arttığında adipozitlerde lipolizese neden olur. Enerji harcanımı artar.
2-Parasempatik sistem; dorsal motor nukelusuna ulaşan sinyaller vagal sinir aktivasyonuyla pankreatik insulin sekresyonu ve insuline adipoz doku duyarlılığını arttırarak enerji depolanmasını aktifleştirir.
LC
NTS DMV
3-Efferent Sistem:
LC: lokus seruleus, NST:nukleus traktus solitorius DMV: vagusun dorsal motor nukleus
![Page 12: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/12.jpg)
• Bu sistemlerin herhangi birisindeki bozulma…
![Page 13: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/13.jpg)
ENERJİ DENGESİNDE ROL ALAN ÖNEMLİ FAKTÖRLER
![Page 14: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/14.jpg)
Anoroksijenik faktörler
![Page 15: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/15.jpg)
LEPTİN:
beyaz yağ hücreleri
aktif transport ile kan-beyin bariyerini geçer
reseptörü ekspresyonunun en yüksek olduğu yer bazomedial hipotalamustaki arkuat çekirdektir.
![Page 16: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/16.jpg)
anoreksijenik (iştahı azaltıcı)
nöronlar
oreksijenik (iştahı arttırıcı)
nöronlar
α-MSH
melanokortin 4 reseptörü (MC4R)
![Page 17: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/17.jpg)
Leptin
yeterli eksik/direnci sempatik sinir
sistemini efferentler
![Page 18: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/18.jpg)
Leptin
yeterli eksik/direnci
Beyaz yağ dokusunun uyarımı: yeterli ⇒ NE hormon sensitif lipazı uyaran, depolanmış TG lipolizisi ile SYA… eksik/direnç ⇒ vagal asetilkolin adipoz dokuda insulin duyarlılığını ↑, TG oluşumunu destekler.
![Page 19: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/19.jpg)
β hücrelerinin uyarımı; yeterli ⇒ NE α2 adrenerjik resöptörü üzerinden protein kinaz A ve insulin salınımı ↓ eksik/direnç ⇒ insulin sekresyonunu ↑
Leptin
yeterli eksik/direnci
![Page 20: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/20.jpg)
Enerji dengesi
Leptin - +
– İştahı azaltır
– tokluk hissini arttırır
– sempatik sinir sistemi aktivitesini uyararak kan basıncını, kalp hızını ve termogenezi arttırarak enerji harcanımını arttırır…
![Page 21: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/21.jpg)
Konjenital leptin eksikliği ve/veya leptin reseptör bozuklukları
⇒ 37kg ⇒ 22kg
Sümeyye (7y)
Hamza (4y)
⇒ 21kg ⇒ 19kg
![Page 22: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/22.jpg)
– metabolik durum ve enerji dengesindeki akut değişiklikleri leptine göre daha iyi yansıtır
– İnsulin leptin salınımını arttırır. İnsulin direnci olan bireylerde bu etkinin olması obezite ile sonuçlanabilir.
İNSULİN: – glukozun hücreye girişi ve kullanımını arttıran anabolik bir hormon – dolaşımdaki insulin yağ dokusu miktarıyla doğru orantılı.
![Page 23: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/23.jpg)
• özel bir transport sistemi ile kan-beyin bariyerinden geçer…
• reseptörü VMH ve ARC başta olmak üzere SSS’nin besin alımını ve
vücut ağırlığını kontrol eden bölgelerinde bulunur…
insülin
![Page 24: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/24.jpg)
Enerji dengesi
insulin - +
– İştahı azaltır
– tokluk hissini arttırır
– sempatik sinir sistemi aktivitesini uyarır…
![Page 25: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/25.jpg)
Yağ asitleri: insulin benzeri etki gösterirler…
PYY3-36
PYY3-36 mideye besin girişinden sonra distal gastrointestinal epitelden
salgılanır NPY düzeyni azaltarak iştahı
baskılar… Yağ
asitleri
![Page 26: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/26.jpg)
• tokluğun algılanması…
• antagonistleri beslenmeyi uyarır. • 5-HT reseptör knockout fare;
• yiyecek alınımında artış • kilo artışı
SEROTONİN (5-hidroksitriptolamin):
NOREPİNEFRİN: • paradoksal etki
• santral α2 ve β adrenerjik res; yiyecek alımını uyarır • α1 agonistler; yiyecek alınımını azaltır
![Page 27: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/27.jpg)
Oroksijenik faktörler
![Page 28: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/28.jpg)
NPY • periferik ve SSS’den
salgılanan en önemli oreksijenik faktör…
NPY
Intra-serebro-ventriküler infuzyonu ratlarda hiperfaji, enerji depolanması ve obeziteye yol açar.
![Page 29: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/29.jpg)
Ghrelin salınımı
açlık
ilk kez fare midesinden izole edilmiş
GHRELİN
İştahı artırır
yağ depolanması
![Page 30: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/30.jpg)
obezlerde ghrelin ↓ kilo kaybı ile normale
döner ghrelin
• pozitif enerji dengesine adaptasyon… • Leptin-insulin salınımlarının artması…
nedeni;
![Page 31: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/31.jpg)
Diğer nöroendokrin
faktörler
![Page 32: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/32.jpg)
anoreksijenik (iştahı azaltıcı)
nöronlar
oreksijenik (iştahı arttırıcı)
nöronlar
GALANİN: NPY’ye bağlı beslenme indüksiyonu
OPİOİDLER: POMC geni; POMC prekürsor polipeptidini (β-endorfin, ACTH,α-MSH) CRH: leptin CRH sentezini arttırır.
![Page 33: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/33.jpg)
BESLENMEYİ AZALTANLAR BESLENMEYİ ARTIRANLAR
Kolesistokinin Aminoasitler (Glutamat, gama-aminobütirik asit)
Enterostatin Kortizol
Glukagon benzeri peptid MCH
Oreksin A-B
Diğer nöroendokrin faktörler
![Page 34: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/34.jpg)
Melanokortin reseptörleri ve AgRP
1- Leptinin metabolik etkilerini melanokortinler ve AgRP üzerinden gösterdiği düşünülmektedir.
2- α-MSH’nun MC4R’üne bağlanması ile tokluk hissi ortaya çıkar.
3- AgRP’in varlığında α-MSH MC4R’e bağlanamaz.
![Page 35: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/35.jpg)
• ağır obez • uzun boy • yağ kitlesi kadar yağsız kitlede de artış…
Obezlerde en sık rastlanan genetik defekt MC4R mutasyonlarıdır (%5)
![Page 36: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/36.jpg)
•beslenme sinyali tokluk sinyalinden daha güçlü… (sağkalım açısından daha avantajlı olduğu için evrimsel olarak korunmuş)
Açlık-tokluk sinyalleri arasındaki denge
![Page 37: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/37.jpg)
• vücut kütlesini korumaya yönelik sistem ağırlık
azalmasına karşı etkili çalışırken, ağırlık artışına karşı
aynı etkinliği gösteremez.
• kalori kısıtlamasıyla kilo kaybı, hem zayıf hem de
kilolu insanlarda engellenmeye çalışılır. O nedenle
obezitenin, regülasyon eksikliğinden çok vücut
ağırlığının azalmasına karşı savunmadan
kaynaklandığı düşünülmektedir.
![Page 38: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/38.jpg)
ETYOLOJİDE ROL ALAN FAKTÖRLER
![Page 39: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/39.jpg)
Patolojik Durumlar: Genetik sendromlar:
-Prader Willi sendromu -Laurence-Moon-Biedle send. -Down send. -Cohen send. -Carpenter send. -Alström send. -Borjeson-Forssmann-Lehmann -Beckwith Widemann send.
Hipotalamik Bozukluklar -tümörler (kraniofaringiona) -enfeksiyonlar (ensefalit, tbc) -travma -infiltrasyon (lösemi, histiyositoz) -Fröhlich send.
Endokrin nedenler -Cushing send -Hiperinsulinizm -Hipotiroidi -büyüme hormonu eksikliği -psödohipoparatiroidism -hipogonadal send (Turner, Klinefelter, Kallmann)
İlaçlar -glukokortikoidler -trisiklik antidepresanlar -siproheptadin -antitiroid ilaçlar -fenotiazin, soydum valproat -östojen, progesteron -lityum
![Page 40: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/40.jpg)
1-Genetik Faktörler: • her iki ebeveyn obez ⇒ %80
• biri obez ⇒ %40
• hiçbiri obez değil ⇒ % 14
•İkizlerde; monozigotlarda dizigotlara göre risk ↑
•Evlatıklarda risk; biyolojik ebeveyn ile paralel
•obezite ile birliktelik gösteren genetik sendromlar
Ekzojen obezite etyolojisi
![Page 41: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/41.jpg)
2- Çevresel Faktörler:
![Page 42: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/42.jpg)
• bebeklikteki beslenme şekli
• anne sütü ile beslenmeme (risk x2)
• hızlı yeme ve az çiğneme
• kalori ve yağdan yoğun gıda
3-Beslenme:
![Page 43: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/43.jpg)
TANI 1- rölatif ağırlık ölçümü
2-vücut kitle indeksi
3-cilt kıvrım kalınlığı ölçümü
4-bel çevresi
5-Dual enerji X ışını absorbsiometresi
6-Diğer yöntemler: vücut dansitesi ölçümü, vücut
potayumu ölçümü, vücut suyunun izotop dilusyonu ile saptanması,
vücut elektiriksel geçirgenliği, nöron aktivasyonu, ultrasonografi,
bilgisayarlı tomografi ve nükleer manyetik rezonans tanıda
kullanılan diğer yöntemlerdir.
![Page 44: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/44.jpg)
OBEZİTENİN ENDOKRİN FONKSİYONLARA ETKİSİ:
![Page 45: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/45.jpg)
adipokinler
![Page 46: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/46.jpg)
obezitenin derecesi, insulin duyarlılığı, visseral adipozite ve intramusküler lipid birikimi ile ters
orantılıdır. Kilo kaybında düzeyi artar.
adiponektin
• kan glukoz ↓
• insulin duyarlılığının ↑
• kas, karaciğer ve pankreas yağlanmasında ↓
hayvan çalışmalarında rekombinant adiponektin;
![Page 47: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/47.jpg)
inflamatuar sitokinler
hücre ölümü ⇒ visseral dokulardan makrofaj ⇒ inflamatuar sitokinler ⇒ İnsulin direnci, diabet ve epitelyum
disfonksiyonu…
TNF-α, IL-6, CPR…
• metabolik ve immun fonksiyonları düzenleyen yolaklar ortak düzenleyici
moleküller ve sinyal iletim sistemleriyle
uyarılmaktadır.
• Bu da besinlerin, patojen duyarlı sistemleri uyararak beslenme ile indüklenen bir inflamatuvar yanıt oluşturuyor...
![Page 48: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/48.jpg)
İnsulin direnci
![Page 49: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/49.jpg)
Yağ hücresindeki inflamatuar süreç insulin direnci gelişimine
katkıda bulunuyor
İnsulin direncinde etkili faktörler
![Page 50: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/50.jpg)
SYA’leri glukoz ile yarışa girerek periferal dokuların glukoz kullanımını
engeller, insulinin karaciğere bağlanmasını inhibe eder ve
pankreastan salınımını arttırır.
İnsulin direncinde etkili faktörler
SYA ; insulin reseptör substratı-1 (IRS-1)’in serin fosforilasyonuna neden olur…
![Page 51: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/51.jpg)
• tip 2 DM
• kardiyovasküler hastalıklar
• hiperlipidemi
• hipertansiyon riski
Hiperinsulinemi ve insulin direnci
![Page 52: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/52.jpg)
Leptin direnci
![Page 53: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/53.jpg)
leptin reseptör fosforilasyonu…sinyal iletimi ↓ insulin direnci de buna eşlik eder…
Sonuç: yiyecek alınımı ve obezite daha da artar
LEPTİN DİRENCİ; neden ?
kan-beyin bariyerindeki transporterlerın sature olması
(periferal)
santral periferal
![Page 54: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/54.jpg)
LEPTİN DİRENCİ
Pankreasda direnç;
insulin sentezini baskılayıcı
etkisi kaybolur
kronik hiperinsulinemi VMH’daki leptin sinyal bloke
eder ?..
HİPERİNSULİNEMİ
![Page 55: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/55.jpg)
Çocukluk çağı obezitesinin metabolik etkisi
![Page 56: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/56.jpg)
Lipid dengesi fazla yağ; önce subkutan, sonra visseral dokuda
depolanır.
SYA’leri insulin sensitif dokulardaki insulin etkisini inhibe eder…
![Page 57: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/57.jpg)
visseral yağ daha insulin
rezistans ve daha
katekolamin sensitifdir.
Visseral ve subkutan yağın biyolojik cevabı farklı…
Lipid dengesi
![Page 58: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/58.jpg)
Kalça bölgesi yağlanma genellikle rezervuar görevi görüyor… Abdominal yağlanma visseral yağlanma ve IR’nin göstergesi
![Page 59: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/59.jpg)
Vasküler değişiklikler
• Aterosklerotik proçes; – erken evresinde endotel disfonksiyonu – nedenleri;
• Nitrik oksit biyoyararlanımında azalma (FFA , inflamatuar sitokinleri, reaktif oksijen
radikalleri ve ürik asit artışı).
![Page 60: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/60.jpg)
NO ↓ ⇒ vasküler düz kas relaksasyonda bozulma ⇒ inflamatuar hücrelerin adezyonu ⇒ PAI-1 ↑ ⇒
vasküler düz kas hücre proliferasyonu ↑
![Page 61: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/61.jpg)
Trafik kazasıda ölen 8 yaşındaki çocuğun ana atardamarındaki (aort)
yağlı tabaka…
Çocukluk döneminde obeziteye bağlı artmış intima media
kalınlığı…
![Page 62: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/62.jpg)
Metabolik sendrom
![Page 63: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/63.jpg)
NAFLD
abdominal obezite = yağlı karaciğer • basit yağlanma • steatohepatitis • siroz
![Page 64: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/64.jpg)
Kolesterol
Pregnenolon 17-OH pregnenolon
DHEA
androstenediol
Progesteron 17-OH progesteron
androstenedion
testosteron
dihidrotestosteron estron
estradiol
TEKA HÜCRESİ
GRANÜLOZA HÜCRESİ
LH
FSH aromataz
insülin
+
_
overyan insulin direnci yok artan insulinin teka hücrelerini uyarması
hiperandrojenizma neden olur
PCOS
![Page 65: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/65.jpg)
• oligo/amenore • klinik veya biyokimyasal hiperandrojenizm • ultrasonla polikistik over (diğer nedenlerin ekarte edilmesi)
% 50’si obez ve IR (+)
PCOS;
![Page 66: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/66.jpg)
Obezitenin neden olduğu diğer durumlar
• Cilt sorunları
• Ortopedik sorunlar
• Solunum yolu hastalıkları
• Kanser
• Demans
• ….
![Page 67: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/67.jpg)
TEDAVİ
%60-70 bazal metabolizma hızı
%10’unu termogenez
%20-30’unu fizik aktivite
-besin alımı kısıtlaması -enerji harcanımı artırması
![Page 68: Obezitenin etyolojisi ve - nihalhatipoglu.com · %60-70 bazal metabolizma hızı - etyopatogenezindeki rolü? - yağsız vücut kitlesi en önemli belirleyi - ırk, yaş, genetik](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022117/5c8d744609d3f26d548c926a/html5/thumbnails/68.jpg)