obrazowanie danych na wykresachzpt2.tele.pw.edu.pl/~andrzej/tpdokt/wyklad-pdf/tpdokt09a... · 2006....
TRANSCRIPT
B.1Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Obrazowanie danychna wykresach i rysunkach
Gdy chcemy pokazać piękno krajobrazu nie zmuszajmy do pamiętania wysokości szczytu.
Ludwik Hirszfeld
Wojciech Murzyn
T E C H N I K I K O M U N K O W A N I A S I Ę W D Z I A Ł A L N O Ś C I N A U K O W C A
B.2Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Przykład wykresu, który nie jest wykresem…
B.3Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.4Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Plan
� graficzne przedstawianie danych� dobre strony dobrych konwencji� gęstość informacji na wykresie� problemy w przekazywaniu informacji� dobre i złe zwyczaje w obrazowaniu danych
B.5Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Graficzne przedstawianie danych
� Przede wszystkim: pokazuj dane� Zwiększaj udział data inkw twoim rysunku
� Eliminuj non-data ink� Eliminuj nadmiarowe informacje o danych
� Przeglądaj, edytuj, testuj …
oszczędzaj atrament!
źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.6Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Każdy element rysunku powinien przekazywać jakąś informację…
… a może więcej niż jedną…
Przykład:mapa z poziomicami
położeniekształtwielkośćwysokość n.p.m.
jedna plama
B.7Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Siła konwencji
�informacje nie kolidują ze sobą�informacje są zrozumiałebo
jesteśmy przyzwyczajeni do takiegoprzedstawiania danych
wniosek
korzystaj ze sprawdzonych schematów przekazywania (pokazywania) informacji
B.8Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Plan
� graficzne przedstawianie danych� dobre strony dobrych konwencji� gęstość informacji na wykresie� problemy w przekazywaniu informacji� dobre i złe zwyczaje w obrazowaniu danych
B.9Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Siła konwencji
korzystaj ze sprawdzonych schematów przekazywania (pokazywania) informacji
w dobrym tego słowa znaczeniu
schemat = zwyczaj, konwencja, umowaNIE: brak inwencji !!
B.10Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Konwencja
STOP
B.11Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Wbrew konwencjom?
GO
Taki znak nie ma sensu!
B.12Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Plan
� graficzne przedstawianie danych� dobre strony dobrych konwencji� gęstość informacji na wykresie� problemy w przekazywaniu informacji� dobre i złe zwyczaje w obrazowaniu danych
B.13Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Gęstość informacji (data density)
Ile danych (liczb) można odczytać z jednostkowej powierzchni wykresu (rysunku)?
B.14Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.15Wojciech Murzyn Obrazowanie danychźródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.16Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.17Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Jak uzyskać wysoką gęstość informacji?
� Staraj się przekazać jak najwięcej informacji
� Zacznij od szczegółowych danych, żeby pokazać kompletny obraz
� Redukuj, żeby uzyskać czytelność nie tracąc rzetelności
B.18Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Jak dobrze narysować wykres?
prostota projektu (konwencji)
złożonośćdanych
eleganckiwykres
+
B.19Wojciech Murzyn Obrazowanie danychźródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.20Wojciech Murzyn Obrazowanie danychźródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.21Wojciech Murzyn Obrazowanie danychźródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.22Wojciech Murzyn Obrazowanie danychźródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of
Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire,
2002
B.23Wojciech Murzyn Obrazowanie danychźródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of
Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire,
2002
B.24Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of
Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire,
2002
B.25Wojciech Murzyn Obrazowanie danychźródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative
Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.26Wojciech Murzyn Obrazowanie danychźródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of
Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.27Wojciech Murzyn Obrazowanie danychźródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.28Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Plan
� graficzne przedstawianie danych� dobre strony dobrych konwencji� gęstość informacji na wykresie� problemy w przekazywaniu informacji� dobre i złe zwyczaje w obrazowaniu danych
B.29Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej
� Wściekłe wzorki (wibrująca grafika)� Niepotrzebne linie i punkty siatki� Niepotrzebne użycie dekoracji
B.30Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej
Wściekłe wzorki (wibrująca grafika)
B.31Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej
Wściekłe wzorki (wibrująca grafika)
Litwo, Ojczyzno moja, Ty jesteś jak zdrowie
Ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, kto Cię stracił.
Dziś piękność Twą w całej ozdobie widzę i opisuję,
Bo tęsknię po Tobie…
B.32Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej
LEGENDA
PRODUKCJA W 2005
PRODUKCJA W 2004
PRODUKCJA W 2003
to jest przykład bardzo złego wykresu !!
B.33Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej
LEGENDA
PRODUKCJA W 2005
PRODUKCJA W 2004
PRODUKCJA W 2003
to jest przykład bardzo złego wykresu !!
B.34Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej
Niepotrzebne linie i punkty siatki� można wyeliminować jeśli wykres da się interpretować bez nich
� można stłumić w stosunku do danych (np. szara siatka, czarne dane)
B.35Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej
Niepotrzebne linie i punkty siatki
05101520253035404550
2001 2002 2003 2004
B.36Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Redukcja linii i punktów siatki…
0
10
20
30
40
50
2001 2002 2003 2004
B.37Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Redukcja linii i punktów siatki…
0
10
20
30
40
50
2001 2002 2003 2004
B.38Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Redukcja linii i punktów siatki…
0
10
20
30
40
50
2001 2002 2003 2004
B.39Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Redukcja linii i punktów siatki…
0
10
20
30
40
50
2001 2002 2003 2004
B.40Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej
Niepotrzebne linie i punkty siatki
05101520253035404550
2001 2002 2003 2004
B.41Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej
Niepotrzebne użycie dekoracji:� Kolory� Cienie� 3D� …
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1. Kw 2. Kw 3. Kw 4. Kw
Wsch.
Zach.
Płn.to jest przykład bardzo złego wykresu !!
B.42Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Kolory
� nie ma naturalnej hierarchii kolorów
poza schematem mapowym:
� zazwyczaj do pokazania hierarchii lepiej służą odcienie szarości (lub innego, ale jednego koloru)
…
B.43Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Plan
� graficzne przedstawianie danych� dobre strony dobrych konwencji� gęstość informacji na wykresie� problemy w przekazywaniu informacji� dobre i złe zwyczaje w obrazowaniu danych
B.44Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Dobre zwyczaje (teksty w rysunkach)
� pełne słowa w opisach� słowa pisane od lewej do prawej� krótkie, zwięzłe, ale informacyjne komentarze do danych
� etykiety danych na wykresie, opisy razem z grafiką, najlepiej bez legendy
� czytelne, proste czcionki, bez udziwnień, bez wersalików
źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.45Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Dobre zwyczaje (grafika w rysunkach)
� atrakcyjna grafika „prowokująca” do oglądania
� kolory, jeśli są używane, to w sposób umożliwiający ich rozróżnienie:� także w trudnych warunkach� także przez daltonistów� niezależnie od medium (wydruk, wyświetlanie na monitorze, na ekranie, …)
źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.46Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Nie oszukuj!
Przykład…
B.47Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Piwo(przykład niejednoznaczności wykresu)
B.48Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
tysiące
hektolitrów
Browar A Browar B Browar C
1
2
3
4
Produkcja piwaJeżeli ten wykres pokazuje wielkość produkcji piwa w
browarach A, B i C, …
B.49Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Browar A Browar B Browar C
tysiące
hektolitrów
Produkcja piwaTo jakie jednostki
powinny być na tym wykresie???
…to jakie jednostki powinny być na tym
wykresie???
B.50Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Browar A Browar B Browar C
tysiące
hektolitrów
1
2
3
4
Produkcja piwa
takie ???
B.51Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Browar A Browar B Browar C
tysiące
hektolitrów
1
4
9
16
Produkcja piwa
czy takie ???
B.52Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Browar A Browar B Browar C
tysiące
hektolitrów
1
8
27
64
Produkcja piwa
a może takie ???
B.53Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Browar A Browar B Browar C
tysiące
hektolitrów
?
?
?
?
Produkcja piwa
B.54Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Nie oszukuj…
� Patrz na swój wykres oczami odbiorcy = unikaj niejednoznaczności
� Nie stosuj celowo i unikaj przypadkowego użycia efektów powodujących fałszowanie informacji:� elementy wielowymiarowe� cieniowanie� kolory� efekt perspektywy� …
B.55Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Złe zwyczaje (teksty w rysunkach)
� skróty, kody, żargon, …� nienaturalny kierunek tekstu� interpretacja danych wymaga odwoływania się do tekstu
� tekst zbyt dekoracyjny� wersaliki (tylko duże litery)
źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.56Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Złe zwyczaje (grafika w rysunkach)
� kodowanie kolorami, wzorami, cieniami, które wymaga ciągłego odwoływania się do legendy
� grafika odpustowa, kiczowata, przesadnie dekoracyjna (chartjunk)
� zbyt wiele kolorów� nieprzyjazne dla daltonistów zestawienia (np. czerwony-zielony)
źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002
B.57Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Dobra grafika statystyczna
� pokazuje dane� inspiruje czytelnika (widza) do analizy danych� nie zniekształca danych� pokazuje w sposób czytelny wiele informacji na małym obszarze
� nie odciąga uwagi od zawartości (treść jest ważniejsza niż technika)
� przekazuje duże zbiory danych w sposób spójny
B.58Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Dobra grafika statystyczna c.d.
� w naturalny sposób umożliwia porównywanie prezentowanych danych i poszukiwanie kontekstu
� pozwala na odkrywanie różnych poziomów szczegółowości danych(od ogólnego spojrzenia do dokładnej analizy)
� wiąże się w sposób klarowny z innymi opisami tej samej informacji – werbalnym, tabelarycznym (jeżeli zostały przedstawione)
B.59Wojciech Murzyn Obrazowanie danych
Podsumowanie
� przemawiaj obrazami� rysuj zamiast opisywać� pokazuj zależności, trendy tendencje
� nie przesadzaj ze szczegółami
� bądź pomysłowy…
Gdy chcemy pokazać piękno krajobrazu nie zmuszajmy do pamiętania wysokości szczytu.
Ludwik Hirszfeld