Kopiec – Bratnia Mogiła (przy ul. Targowej).

Cmentarz parafialny w Trzepowie Cmentarz w Radziwiu

Obrońcy Płocka z 1920 roku

Autorzy: Wioleta Ceglewska, Karina Nogaj, Joanna Roga, Katarzyna

Adrianowicz, Sandra Gawlińska, Anna Kacperska - grupa „Ze świetlicy

z Gimnazjum Nr 4 w Płocku”. Opiekun grupy: Bożena Żeromska – Bogacz. Praca powstała w ramach projektu realizowanego przez Fundację Fundusz Lokalny Ziemi Płockiej „Młodzi

Razem” pn. „My dla regionu” finansowanego ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego

i Starostwa Powiatowego w Płocku.

Są takie zdarzenia w życiu ludzi i w dziejach społeczeństw, których wykreślić nie

sposób. Takim wydarzeniem była obrona Płocka w dniach 18 i 19 sierpnia 1920 r.

podczas wojny polsko-bolszewickiej. Chociaż walki o miasto nie były

decydującym momentem w wojnie, to jednak bitwa ta miała ogromne

znaczenie dla nas płocczan, dla naszej historii regionalnej. Tylko w Płocku

walki przybrały tak gwałtowny charakter, tylko w Płocku tak liczny był

udział ludności cywilnej. Wydarzenia te na trwałe zapisały się w pamięci

społeczności lokalnej, którzy czynem i krwią udowodnili swe przywiązanie do

niepodległości i wykazali gotowość obrony swojej Ojczyzny.

Nasza szkoła przyjęła imię Obrońców Płocka 1920 roku by uczcić tych, którzy

polegli w obronie naszego miasta. Pragniemy być godnymi spadkobiercami

bohaterskich rówieśników z 1920 r. W obecnych czasach, gdy młodzież poszukuje

autorytetów, postawa tych młodych chłopców jest dla nas wielką lekcją patriotyzmu,

wskazówką, jak rozwijać poczucie własnej wartości, jak mieć szacunek dla innych.

Jako społeczność szkolna chcemy położyć nacisk na kultywowanie tradycji i

popularyzowanie dorobku Płocczan.

Miejsca upamiętniające wydarzenia z 1920 roku

Na Cmentarzu Miejskim przy ulicy Kobylińskiego pochowano harcerzy Antolka Gradowskiego i Stefana Zawidzkiego.

Cmentarz garnizonowy przy ulicy Norbertańskiej

Odznaczenie miasta Płock i jego mieszkańców Krzyżem Walecznych

W uznaniu dla "Bohaterskiej ludności miasta Płocka oraz za okazany hart

i męstwo w obronie zagrożonej Ojczyzny" Naczelnik Państwa Marszałek

Józef Piłsudski, miasto Płock odznaczył Krzyżem Walecznych. Odbyło się to

21 kwietnia 1921 roku na placu Floriańskim.

Podczas tej wizyty odznaczeni zostali m.in. Marcelina Rościszewska,

Tadeusz Świecki,

a także harcerze Józio Kaczmarski i Tadzio Jeziorowski. oraz Stefan

Zawidzki i Antolek Gradowski - odznaczeni pośmiertnie.

Kalendarium wydarzeń z 18-19 sierpnia 1920 r.

» 18 sierpnia 1920 r. • ok. godz. 13.30 dotarcie bolszewików na przedpola Płocka

• walka artylerii polskiej flotylli wiślanej z bateriami rosyjskimi

• wycofanie się dowództwa i artylerii polskiej z miasta w kierunku mostu

• plądrowanie Płocka przez kozaków: gwałty, morderstwa, grabieże,

wyhamowanie impetu natarcia

• organizowanie improwizowanej obrony przez ludność cywilną

(mężczyźni, kobiety i dzieci) wraz z pozostałymi w mieście

żołnierzami; budowanie barykad i walki w różnych punktach miasta

przez całą noc

» 19 sierpnia 1920 r.

• od świtu kontrnatarcie wojsk polskich

• ok. godz. 11.00 oddziały nieprzyjaciela wyparte z miasta

Płock jest wolny !!

Walki toczyły się w różnych punktach miasta. W rejonie ulicy Mostowej przy placu Narutowicza.

1920 r. Wyróżniono chłopca Stanisława Dydeckiego,

który ofiarnie dostarczał amunicję.

Barykada w rejonie Rynku Kanonicznego 1920 r.

Bronili się z zaparciem podporucznik Wurtz, Heller,

Świstalski, Jeziorański oraz sanitariuszka Janina

Landsberg-Śmieciuszewska.

Barykada przy ul. Kościuszki ( dawniej ul.

Warszawska) była tragiczna.

Na niej zginęli Maria Siwanowiczówna, J. Świtalski,

uczeń Stefan Zawidzki, Jan Wichrowski.

Gmach Towarzystwa Naukowego w Płocku

(z barykadą 1920 r.)

Walki na barykadzie przy poczcie 1920r.

Dzielnie bronili się Adam Hetkowski, Witold

Kowalski, Wacław Wysikowski, Stefan

Chyczewski, a Piotr Rogoziński zdobył nawet na nieprzyjacielu ckm,

przekazany do oddziału porucznika Antoniewicza

Na wszystkich barykadach żołnierzom pomagali cywile, kobiety, harcerze.

Drugi rząd, druga od lewej – M. Rościszewska, Trzeci rząd, druga od lewej – J. Landberg-Śmieciuszewska,.

Jagiellończycy, ochotnicy na wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. Od lewej: Z. Lipka, F. Kozłowski, W. Majde, W. Gundlach, Z. Kozanecki, W. Brudnicki

Tadeusz Święcki

Antoni Gradowski - harcerz Stefan Zawidzki - harcerz

Józef Kaczmarski - harcerz Harcerze roznosili żołnierzom jedzenie, broń, amunicję, pełnili służbę sanitarną i łącznikową, walczyli na barykadach.