Çocuğunuzu bulaşıcı hastalıklara karşı koruyun · bulaşıcı hastalıklara bakteriler ve...

Çocuğunuzu bulaşıcı hastalıklara karşı koruyunUlusal Aşı Programı

2 | Çocuğunuzu bulaşıcı hastalıklara karşı koruyun

Hollanda’daki tüm çocukların neredeyse % 95’i bulaşıcı hastalıklara karşı aşılanmıştır. Bulaşıcı hastalıklar sonucunda meydana gelen ölümler, daha iyi hijyen, daha iyi sağlık bakımı ve aşılama sayesinde Hollanda’da çok nadir görülmektedir. Ulusal Aşı Programı sadece ölümleri önlemekle kalmaz, aynı zamanda birçok hastalığı ve sakatlık riskini de önler.


Çocuğunuzu bulaşıcı hastalıklara karşı koruyun | 3

Bulaşıcı hastalıklar nelerdir?Bulaşıcı hastalıklara bakteriler ve virüsler neden olmaktadır. Bu hastalıklar az veya çok oranda bulaşıcıdır. Bulaşıcı bir hastalık nedeniyle kendinizi genellikle ‘birkaç gün iyi hissetmezsiniz’. Daha ciddî derecede hasta olursanız hastaneye yatmanız gerekebilir.Bulaşıcı bir hastalık nadiren de olsa o kadar ciddi olabilir ki, bunun sonucu kalıcı olarak sakat kalabilir ya da hayatınızı kaybedebilirsiniz. Ulusal Aşı Programı’nın hedefi bu ciddi komplikasyonları önlemektir.

Aşı yaptırmak neden önemlidir?Vücudunuz, hasta edici virüslere ve bakterilere karşı aşı yoluyla direnç oluşturur. Bu sayede ciddî hastalıklara ve komplikasyonlara karşı korunursunuz. Ayrıca bu hastalığı başkalarına da bulaştırmamış olursunuz. Çok az sayıda çocuğun aşı olması halinde bakteriler ve virüsler etrafa yayılabilir ve kısa sürede çok sayıda çocuğu hasta edebilir.

Hollanda’da Ulusal Aşı ProgramıDünyadaki tüm ülkeler çocuklara aşı sunmaktadır. Her ülkenin kendine ait bir aşı takvimi vardır. Hollanda’da 60 yılı aşkın bir süredir çocuklara aşı sunulmaktır. Aşılar, aşağıdaki on iki bulaşıcı hastalığa karşı çocukları korumaktadır:

DifteriDifteri ağır bir larenjittir. Difteri olan çocuklar boğularak ölebilir. Difteri Hollanda’da artık neredeyse hiç görülmemektedir.

BoğmacaBoğmaca aylarca devam edebilen şiddetli öksürük nöbetlerine neden olur. Bu, özellikle bebekler için tehlikelidir. Öksürük nöbetleri bebeklerde aşırı yorgunluğa ve beyin hasarına yol açabilir. Hatta bebekler bunun sonucunda ölebilir bile. Aşı olan çocuklarda hastalığın şiddeti daha azdır. Boğmaca aşısı iyi bir koruma sağlar fakat bu koruma tamamıyla bir koruma değildir ve hayat boyu da devam etmez. Boğmaca bu nedenle Hollanda’da halen görülmekte olan bir hastalıktır.

TetanosTetanos, kasların kasılmasına neden olan bir hastalıktır. Tedavi edilmediği takdirde ölümcüldür. Bulaşıcı değildir. Çocuk, (evcil) bir hayvan tarafından ısırılırsa veya sokaktaki pisliklerin bir yaraya girmesi halinde tetanosa yakalanabilir.


Çocuk felciÇocuk felci veya poliomyelit bacakların, kolların ve / veya solunum kaslarının kalıcı olarak felç olmasına yol açar.

Hib hastalığıHib bakterisi kan zehirlenmesi, menenjit, gırtlak kapağı iltihabı, zatürree veya eklem iltihabı gibi ciddi enfeksiyonlara neden olur.

Hepatit BHepatit B, bir karaciğer iltihaplanmasıdır. Hastalık geçmezse karaciğer hepatit B nedeniyle büzüşebilir ve karaciğer kanseri meydana gelebilir.

Pnömokok hastalığıPnömokoklar kan zehirlenmesine, ağır zatürreye ve menenjite (yani beyin zarı iltihaplanmasına) yol açabilen bakterilerdir. Ayrıca çocuklar bunun sonucunda sağır da olabilir.Aşı, en sık görülen hasta edici pnömokoklara karşı etkilidir.

KabakulakKabakulak kısaca tükürük bezleri enfeksiyonudur. Bu nedenle de kabakulak olan çocukların yanaklarında ve boyunlarında şişmeler olur. Bazen de menenjit (beyin zarı iltihaplanması) meydana gelir.

KızamıkKızamık, yüksek ateş ve deri döküntüsüyle baş gösteren döküntülü bir hastalıktır. Genellikle kulak iltihabı ve bazen de ölümcül olabilen zatürree veya beyin iltihaplanması meydana gelebilir. Kızamık çok bulaşıcıdır.

KızamıkçıkKızamıkçık da döküntülü bir hastalıktır fakat kızamığa göre çok daha az ciddîdir.Bu hastalık, hamilelik sırasında doğmamış bebek için tehlikelidir. Bebek ciddi anormalliklerle doğabilir. Hamile kadınlara bulaşmasını önlemek amacıyla erkeklere de kızamıkçık aşısı yapılır.


Meningokok hastalığıMeningokok hastalığına çeşitli türlerdeki meningokok bakterileri neden olur. Meningokok hastalığına yakalanan çocuklar, kısa sürede ölümle sonuçlanabilen menenjit veya kan zehirlenmesi geçirir. İyileşince de kalıcı sağırlık, öğrenme ve davranış problemleri yaşayabilirler.Kan zehirlenmesi sonucunda bazen bir kolun veya bacağın kesilmesi gerekir.

HPVHuman (insan) papilloma virüsü (HPV), rahim ağzı kanserine ve diğer kanser türlerine neden olabilen bir grup virüstür. Bu virüsler günlük hayatlarında farkına varmaksızın neredeyse herkese bulaşabilir. Aşı, birlikte rahim ağzı kanseri vakalarının yaklaşık % 70’ine neden olan 2 tür HPV’ye karşı koruma sağlamaktadır.

Çocuğuma hangi aşılar yapılır?

Çocuğuma hangi aşılar yapılır?

* Seulement pour les filles

D DiphtérieK CoquelucheT TétanosP PolioHib Haemophilus influenzae type bHepB Hépatite B

Pneu PneumocoquesB OreillonsM RougeoleR RubéoleMenACWY Méningocoques ACWYHPV Virus du papillome humain

Signification des abréviations

3 mois

DKTP-Hib-HepB

4 ans

DKTP

6-9 semaines

DKTP-Hib-HepB

Pneu

14 mois

BMR

MenACWY

4 mois

DKTP-Hib-HepB

Pneu

9 ans

DTP

BMR

11 mois

DKTP-Hib-HepB

Pneu

12/13 ans (2ème vaccination six mois plus tard)

HPV

HPV

1. Aşı2. Aşı

Çocuğuma hangi aşılar yapılır?1. Aşı2. Aşı

3 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

4 yaşında

DaBTP

6-9 haftalıkken

DaBTP-Hib-HepB

KPA

14 ayın sonunda

KKK

MenACWY

4 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

9 yaşında

DaTP

KKK

11 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

12/13 yaşında (Altı ay sonra 2. aşı)

HPV

HPV

Kısaltmaların anlamları

* Sadece kızlar için

Da DifteriK BoğmacaT Tetanos

P Çocuk felciHib Hemofilus influenza Tip bHepB Hepatit-B

KPA Konjüge Pnömokok AşısıK KabakulakK Kızamık

K KızamıkçıkMenACWY ACWY- Meningokok aşısıHPV İnsan (human) Papilloma Virüsü

OPMM_6272 RIVM RVP infographic 2018 RGB A4 TURKS TG kopie.pdf 1 30-04-19 08:53


3 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

4 yaşında

DaBTP

6-9 haftalıkken

DaBTP-Hib-HepB

KPA

14 ayın sonunda

KKK

MenACWY

4 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

9 yaşında

DaTP

KKK

11 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA


HPV

HPV









3 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

4 yaşında

DaBTP

6-9 haftalıkken

DaBTP-Hib-HepB

KPA

14 ayın sonunda

KKK

MenACWY

4 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

9 yaşında

DaTP

KKK

11 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA


HPV

HPV









3 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

4 yaşında

DaBTP

6-9 haftalıkken

DaBTP-Hib-HepB

KPA

14 ayın sonunda

KKK

MenACWY

4 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

9 yaşında

DaTP

KKK

11 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA


HPV

HPV









3 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

4 yaşında

DaBTP

6-9 haftalıkken

DaBTP-Hib-HepB

KPA

14 ayın sonunda

KKK

MenACWY

4 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

9 yaşında

DaTP

KKK

11 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA


HPV

HPV









3 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

4 yaşında

DaBTP

6-9 haftalıkken

DaBTP-Hib-HepB

KPA

14 ayın sonunda

KKK

MenACWY

4 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

9 yaşında

DaTP

KKK

11 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA


HPV

HPV









3 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

4 yaşında

DaBTP

6-9 haftalıkken

DaBTP-Hib-HepB

KPA

14 ayın sonunda

KKK

MenACWY

4 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

9 yaşında

DaTP

KKK

11 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA


HPV

HPV









3 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

4 yaşında

DaBTP

6-9 haftalıkken

DaBTP-Hib-HepB

KPA

14 ayın sonunda

KKK

MenACWY

4 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

9 yaşında

DaTP

KKK

11 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA


HPV

HPV









3 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

4 yaşında

DaBTP

6-9 haftalıkken

DaBTP-Hib-HepB

KPA

14 ayın sonunda

KKK

MenACWY

4 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA

9 yaşında

DaTP

KKK

11 ayın sonunda

DaBTP-Hib-HepB

KPA


HPV

HPV









Aşılar çocuğuma ne zaman yapılır?Çocuklar 6 - 9 haftalık olduklarında ilk iki aşıları yapılır. Bağışıklık sistemi bu yaştayken bile iyi tepki verebilmektedir. Aşı yapma dönemleri en iyi korumayı sunacak şekilde seçilmiştir. Özellikle de çok küçük bebekler boğmaca gibi bulaşıcı hastalıklara karşı çok savunmasızdır. Çocuklara genellikle her seferinde iki aşı yapılır. Aşılar üst bacaktan veya kolun üst kısmından vurulur.

Çocuğum hasta. Bu durumda ona aşı yapılabilir mi?Çocuğunuz hastaysa veya ilaç kullanıyorsa bu durumu çocuk doktoruna veya hemşireye danışız. Bazen aşının bir süre ertelenmesi mantıklı olabilir.

Aşılar güvenli mi?Ana-babaların, aşının içinde ne olduğunu ve aşıların çocukları için güvenli olup olmadığını merak etmeleri doğaldır. Diğer ilaçlarda da olduğu gibi aşılar, kullanılmasına izin verilmeden önce kapsamlı bir şekilde test edilmektedir. Bir aşı, yalnızca etkili ve güvenli olduğunun anlaşılması halinde çocuklara yapılabilir. Ayrıca kullanım sırasında da aşıların güvenliğine dikkat edilmektedir, bu yalnızca Hollanda’da değil, tüm dünyada uygulanmaktadır.Bir aşının içinde hangi maddelerin bulunduğunu Ulusal Aşı Programı’nın internet sitesinde okuyabilirsiniz. Ayrıca Ulusal Aşı Programı’nda kullanılan aşıların prospektüsleri de bu internet sitesinde bulunmaktadır.

Aşıların yan etkileriYan etkiler çocuk ve ana-baba için can sıkıcıdır. Bazı ana-babalar yan etkiler konusunda endişelenir. Aşıların vücudun savunma sistemini çalıştırıyor olması nedeniyle genellikle yan etkileri vardır. Bu yan etkiler genellikle hafiftir ve kendiliğinden geçer. Yan etkilerin çoğu aşının yapıldığı gün başlar. Kabakulak, kızamık ve kızamıkçık aşısı yani KKK aşısı, aşı yapıldıktan ancak beş ila on iki gün sonra yan etkisini göstermektedir. En sık görülen yan etkisi, aşı yapıldıktan kısa bir süre sonra meydana gelen hafif ateştir. Ayrıca aşının yapıldığı yer biraz kızarabilir veya şişebilir.


Yan etkiler için öneriler • Ateşliyken yeterli miktarda sıvı almak çok önemlidir. • Küçük bebeklerin halsiz oldukları durumlarda onlara sarılmak ve dikkatlerini

dağıtmak işe yarar.• Bir çocuğun ağrısı veya ateşi varsa Paracetamol işe yarayabilir. Çocuğunuza

verilebilecek uygun doz için prospektüsü okuyabilirsiniz.• Aşının yapıldığı kola veya bacağa çok fazla dokunmamak daha iyi olacaktır.

Bu, ağrıyı daha da artırabilir.

Çocuğunuz çok hasta olduğu için endişeleniyorsanız veya aşıdan birkaç gün sonra halsizliği veya ateşi halen devam ediyorsa aile hekimini aramak ve ona danışmak mantıklı olacaktır.



Aşının yan etkilerini bildirmekBir aşının yan etkisini aşıyı yapan doktora veya hemşireye bildirebilirsiniz. Bu durumda onlar da bu yan etkileri Lareb Yan Etkiler Merkezine bildirir. Yan etkileri Lareb’e kendiniz de bildirebilirsiniz.Bunu Ulusal Aşı Programı’nın internet sitesi üzerinden de yapabilirsiniz.

Aşı hakkında bilgilerHollanda Halk Sağlığı ve Çevre Enstitüsü, yani RIVM, ana-babaları aşılar hakkında bilgilendirmektedir. Doğumdan kısa bir süre sonra ana-babalara, çocuğa 14 aylık olana kadar yapılacak olan tüm aşılar için bir aşı kartı seti gönderilir. Çocuk 4 ve 9 yaşındayken ana-babalara bir sonraki aşı için tekrar bir davetiye gönderilir.Kız çocuklarına da 12 yaşına geldiklerinde rahim ağzı kanseri aşısı için davetiye gönderilir.

Aşılar üç yerde kaydedilmektedir: Çocuk ve Gençlik Sağlığı Hizmetlerinin (jeugd- gezondheidszorg) dosyasında, çocuğun kendi aşı belgesinde ve ulusal çapta RIVM’de kayıtları tutulur. RIVM bu bilgileri programın kalitesini sürekli olarak ölçmek, hatırlatma mektupları göndermek, aşı belgelerinin fotokopilerini iletmek ve Hollanda’da aşı olan çocukların yüzdelik oranını belirlemek amacıyla kullanır. Çünkü bulaşıcı bir hastalığın patlak vermesi halinde yayılma riskinin olup olmadığının ve hükümetin bunun için özel önlemler almasına gerek olup olmadığının belirlenebilmesi için kaç çocuğun korunduğunun bilinmesi çok önemlidir.

Daha fazla bilgi?

Ulusal Aşı Programı’nın internet sitesinde çeşitli bulaşıcı hastalıklar, aşılar ve yan etkileri hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Ayrıca aşıların yan etkilerine yönelik araştırmaların ve koruyucu sağlık hizmetleri merkezindeki (consultatiebureau) ziyaretlerin nasıl yapıldığını da bu sitede okuyabilirsiniz.

İnternet sitesi: Rijksvaccinatieprogramma.nl

http://Rijksvaccinatieprogramma.nl

Çocuğunuzu bulaşıcı hastalıklara karşı koruyun | 11Çocuğunuzu bulaşıcı hastalıklara karşı koruyun | 11

0113

04

This is a publication of:

National Institute for Public Health and the Environment, RIVMPO Box 1 | 3720 BA Bilthoven The Netherlandswww.rivm.nl

April 2018

Committed to health and sustainability

http://www.rivm.nl

Çocuğunuzu bulaşıcı hastalıklara karşı koruyun · bulaşıcı hastalıklara bakteriler ve...

Documents