ODMIENNE CZĘŚCI MOWY

Aneta Woźniak

CZĘŚCIMOWY

ODMIENNE- Czasownik- Rzeczownik- Przymiotnik

- Liczebnik- Zaimek

rzeczowny, przymiotny, liczebny

NIEODMIENNE- Przysłówek- Przyimek-Spójnik

- Wykrzyknik- Partykuła

- Zaimek przysłowny

CZASOWNIKoznacza czynności lub stany. Odpowiada na pytania: co robi? (np. śpiewa, maluje, chodzi); co się z nim dzieje? (np. błyska się, dnieje, świta, spada).

Odmienia się przez osoby, liczby, rodzaje, czasy, tryby i strony. Tworzy w zdaniu orzeczenie.

BEZOKOLICZNIK to podstawowa, nieosobowa forma czasownika, która nie mówi o tym ani kto ani kiedy wykonuje czynność. Charakterystyczne końcówki: „-ć”, „-c” (np. stać, biec).

Odmiana czasownika przez osoby, liczby, czasy, tryby i strony to koniugacja.

RZECZOWNIKoznacza: - przedmioty (stół, szafa, książka), - osoby (Antek, mama, pisarz),- zwierzęta (pies, Azor, mucha), - rośliny (topola, drzewo, kwiat), - pojęcia (dobro, zło, piękno), - czynności (pisanie, czytanie), - cechy (młodość, głębokość).

Odpowiada na pytanie: kto? co?

Rzeczownik odmienia się przez przypadki i liczby i MA rodzaj.

Odmiana rzeczownika przez przypadki to deklinacja.

PRZYMIOTNIKoznacza cechy i właściwości rzeczowników, np. mały domek, jasny kolor, wysokie drzewo, dobry zawodnik, ciężki kamień. Odpowiada na pytania: jaki? jaka? jakie? który? która? które? czyj? czyja? czyje? Odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje. Ulega stopniowaniu.

LICZEBNIK

jest częścią mowy oznaczającą liczbę lub kolejność.

Odpowiada na pytania: ile? który z kolei?

Wyróżniamy następujące rodzaje liczebników:

- główne: jeden, trzy, tysiąc, sto;- porządkowe: pierwszy, trzeci, tysięczny, setny;- ułamkowe: pół, półtora, dwie trzecie, jedna piąta;- zbiorowe: dwoje, troje, czworo, ośmioro;- nieokreślone: kilka, kilkanaście, kilkaset, niewiele;

ZAIMEK jest częścią mowy zastępującą rzeczownik (np. ja), przymiotnik (np. mój), liczebnik (np. tyle), przysłówek (np. tam). Odpowiada na pytania tych części mowy, które zastępuje. Odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje.

ZAIMKI

RZECZOWNE

odp. na pytania: kto? co?

np. ja, ty, my, oni,ktoś, coś, nic

PRZYMIOTNE

odp. na pytania przymiotnika;np. twój, nasz,wasz, tamten,

ci, te, który, inny

LICZEBNE

odp. na pyt. ile?który z kolei?

np. ile, tyle

PRZYSŁOWNE

odp. na pyt. jak? gdzie? kiedy?

np. tu, gdzieś, tu, wtedy, tak, dokąd

NIEODMIENNE

DZIĘKUJĘ!

Bibliografia:Gramatyka na bardzo dobry

Wikipedia