odnawialne źródła energii a opinia społecznasłowa kluczowe: odnawialne źródła energii,...

11
1 Odnawialne źródła energii, a opinia społeczna. Autorzy: mgr inż. Marta Drosińska ([email protected]), mgr inż. Natalia Szewczuk ([email protected]), hab. inż. Jerzy Głuch, prof. nadzw. PG ([email protected]); Politechnika Gdańska, wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa, ul. G. Narutowicza 11/12 80-233 Gdańsk ("Energetyka" - 12/2015) Celem artykułu było zbadanie opinii społecznej na temat stosunku do odnawialnych źródeł energii. Artykuł przedstawia także stan wiedzy społeczeństwa na temat energetyki jądrowej. Słowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny 3x20. Kraje Unii Europejskiej przystępujące do pakietu zobowiązały się spełnić do 2020 roku wymagania związane ze zwiększeniem do 20 proc. udziału odnawialnych źródeł energii w krajowym bilansie produkcji energii elektrycznej, zwiększeniem o 20 proc. efektywności energetycznej gospodarki, a także zmniejszeniem o 20 proc. emisji gazów cieplarnianych. Postanowienia tego pakietu w Polsce wyzwaniem, ponieważ jesteśmy krajem, który posiada w 90 procentach energetykę związana z technologiami węglowymi. W głównej mierze pakiet ten opiera się na odnawialnych źródłach energii, które w Polsce wciąż są pewną nowością. Wśród opinii społecznej OZE (odnawialne źródła energii) spotykają się z różnym nastawieniem, Bardzo zróżnicowany jest także poziom wiedzy społeczeństwa na temat „zielonych źródeł” energii. Celem artykułu jest przedstawienie opinii i stanu wiedzy społeczeństwa na temat OZE na podstawie przeprowadzonej wśród ludności ankiety. [1,2] PREZENTACJA ANKIETY Wszyscy respondenci wypełnili taką samą ankietę o tytule „Opinia o źródłach energii”. Ankieta ta, odbyła się za pośrednictwem Internetu. Zawierała ona pytania otwarte, jaki zamknięte o łącznej liczbie 13, które zostały przedstawione poniżej:

Upload: others

Post on 13-Aug-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

1

Odnawialne źródła energii, a opinia społeczna.

Autorzy: mgr inż. Marta Drosińska ([email protected]),

mgr inż. Natalia Szewczuk ([email protected]),

hab. inż. Jerzy Głuch, prof. nadzw. PG ([email protected]);

Politechnika Gdańska, wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa,

ul. G. Narutowicza 11/12 80-233 Gdańsk

("Energetyka" - 12/2015)

Celem artykułu było zbadanie opinii społecznej na temat stosunku do odnawialnych

źródeł energii. Artykuł przedstawia także stan wiedzy społeczeństwa na temat

energetyki jądrowej.

Słowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa

WSTĘP

W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny 3x20. Kraje Unii

Europejskiej przystępujące do pakietu zobowiązały się spełnić do 2020 roku wymagania

związane ze zwiększeniem do 20 proc. udziału odnawialnych źródeł energii w krajowym

bilansie produkcji energii elektrycznej, zwiększeniem o 20 proc. efektywności energetycznej

gospodarki, a także zmniejszeniem o 20 proc. emisji gazów cieplarnianych. Postanowienia

tego pakietu w Polsce są wyzwaniem, ponieważ jesteśmy krajem, który posiada w 90

procentach energetykę związana z technologiami węglowymi. W głównej mierze pakiet ten

opiera się na odnawialnych źródłach energii, które w Polsce wciąż są pewną nowością. Wśród

opinii społecznej OZE (odnawialne źródła energii) spotykają się z różnym nastawieniem,

Bardzo zróżnicowany jest także poziom wiedzy społeczeństwa na temat „zielonych źródeł”

energii. Celem artykułu jest przedstawienie opinii i stanu wiedzy społeczeństwa na temat

OZE na podstawie przeprowadzonej wśród ludności ankiety. [1,2]

PREZENTACJA ANKIETY

Wszyscy respondenci wypełnili taką samą ankietę o tytule „Opinia o źródłach energii”.

Ankieta ta, odbyła się za pośrednictwem Internetu. Zawierała ona pytania otwarte, jaki

zamknięte o łącznej liczbie 13, które zostały przedstawione poniżej:

Page 2: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

2

Opinia o źródłach energii

1. Czy w Pana/Pani miejscu zamieszkania lub okolicy występuje lub jest planowana

budowa?

Elektrowni słonecznej

Elektrowni jądrowej

Elektrowni wiatrowej

Elektrowni na biomasę

Elektrowni wodnej

Biogazowni

Nie posiadam w miejscu zamieszkania elektrowni

2. Jak daleko od Pana/Pani domu znajduje się lub będzie budowana? Jeśli nie znajduje

się żadna elektrownia proszę zaznaczyć brak.

Poniżej 1 km

1-4 km

4-6 km

6-10 km

Powyżej 10 km

Brak

3. Jakie jest według Pani/Pana najlepsze dla środowiska źródło energii?

Biogazownia

Elektrownia na biomasę

Elektrownia wodna

Elektrownia jądrowa

Elektrownia wiatrowa

Elektrownia słoneczna

4. Proszę podać uzasadnienie wyboru z pytania nr. 4

5. Proszę o wybranie z wymienionych źródeł energii trzech najlepszych dla środowiska

Elektrownia słoneczna

Elektrownia jądrowa

Biogazownia

Elektrownia na biomasę

Elektrownia wiatrowa

Elektrownia wodna

6. Czy posiada Pani/Pan w swoim gospodarstwie domowym źródło energii odnawialnej?

Tak

Nie

7. Jeśli odpowiedział Pan/Pani na pytanie nr.7 „Tak” to proszę o podanie tego źródła.

8. Jakie Pan/Pani zna wady wymienionych źródeł energii,(jeśli uważamy, że nie ma zalet

proszę wpisać brak).

Elektrownia: słoneczna, jądrowa, wiatrowa, na biomasę, wodna, Biogazownia

9. Jeśli istniałby wybór, jakie wybudować źródło energii w odległości 1 km od Państwa

miejsca zamieszkania to, co to wybraliby Państwo z listy:

Page 3: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

3

Elektrownia słoneczna

Elektrownia wiatrowa

Elektrownia jądrowa

Elektrownia wodna

Elektrownia na biomasę

Biogazownia

10. Czy jest Pan/Pani za budową elektrowni jądrowej w Polsce?

Tak

Nie

Nie mam zdania

11. Proszę o uzasadnienie odpowiedzi z pytania nr. 12.

Jeśli odpowiedział Pan/Pani w pytaniu 12 na odpowiedź nie mam zdania proszę

wpisać brak.

12. Proszę zaznaczyć płeć

Kobieta

Mężczyzna

13. Jaki jest Pana/Pani wiek?

Poniżej 20

20-30

30-40

40-50

50-60

60-70

PRZEDSTAWIENIE RESPONDENTÓW

W tej części artykułu przedstawione zostaną wyniki przeprowadzonej ankiety. W ankiecie

wzięło udział 88 osób. Wśród respondentów znalazły się zarówno kobiety jak i mężczyźni.

Procentowy stosunek płci został przedstawiony na rysunku 1.

Rysunek 1 Procentowy podział ankietowanych ze względu na płeć -opracowanie własne.

kobieta 47%

mężczyzna 53%

Procentowy podział ankietowanych ze względu na płeć

Page 4: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

4

Schemat przedstawia, że większość ankietowanych stanowili mężczyźni. Respondenci zostali

również podzieleni na 6 grup wiekowych ilościowy rozkład osób w każdej grupie przedstawia

rysunek 2. Największą liczbę osób stanowili młodzi ludzie w przedziale wiekowym od 20 do

30 roku życia. Najmniejszą grupę osób stanowiły osoby powyżej 50 roku życia.

Rysunek 2 Rozkład liczbowy osób w poszczególnych grupach wiekowych – opracowanie własne.

OPINIA O OZE I ENERGETYCE JĄDROWEJ

Osoby biorące udział w ankiecie w pierwszym pytaniu miały określić czy w okolicy ich

zamieszkania występują instalacje odnawialnych źródła energii lub czy są one planowane w

najbliższym czasie. Każdy z respondentów mógł wybrać więcej niż jedną odpowiedź.

Odpowiedzi na to pytania prezentuje rysunek 3. Najczęściej udzielaną odpowiedzią przez

respondentów była elektrownia wiatrowa i stanowiła 53,41% wszystkich udzielonych

odpowiedzi. Wynik ten spowodowany jest prawdopodobnie tym, że energia z farm

wiatrowych stanowi aż 60% krajowej produkcji energii z OZE. Najmniej popularne OZE to

biogazownia i elektrownia na biomasę z wynikiem 9,09 %. Liczba osób nieposiadających w

okolicach zamieszania żadnego z omawianych źródeł energii stanowi aż 28,41%. Wynik

uzyskany dla elektrowni jądrowej jest wysoki patrząc na to, że nie posiadamy takiego źródła

energii w kraju. Wynik ten pokazuje, że ankietowani prawdopodobnie zamieszkują tereny

będące potencjalnym miejscem typowanym pod budowę tego typu elektrowni.

6

66

9 3 1 3

Poniżej 20 20-30 30-40 40-50 50-60 60-70

Podział ankietowanych zewzględu na grupy wiekowe

Page 5: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

5

Rysunek 3 Rozkład procentowy najczęściej występujących lub będących w planach źródeł energii

odnawialnej –opracowanie własne.

Kolejne pytanie ma na calu określenie jak blisko miejsca zamieszkania respondentów

znajduje się instalacje OZE, wyniki otrzymane przedstawia rysunek 4. Najwięcej osób

posiada OZE oddalone od miejsca zamieszkania w odległości powyżej 15 km, i respondenci

ci stanowią 36,36%. Najmniejsza liczbę osób posiada OZE bardzo blisko miejsca

zamieszkania poniżej 1 km.

Rysunek 4 Procentowy rozkład występowania OZE od miejsca zamieszkania ankietowanych.

Kolejne pytanie dostarczyło informacji, jakie według ankietowanych źródło energii jest

najlepsze dla środowiska. Wynik odpowiedzi prezentuje rysunek 5. Ankietowani, jako

najlepsze dla środowiska uważają elektrownie słoneczne, na drugim miejscu plasuje się

17,05%

53,41%

17,05% 17,05%

9,09% 9,09%

28,41%

el.słoneczna el.wiatrowa el.wodna el.jądrowa biogazownia el.biomasa nie posiadam

Źródło energii występujące w sasiędztwie ankietowanych

1,14% 3,41%

12,50%

20,45%

10,23%

36,36%

15,91%

poniżej 1 km 1-4 km 4-6km 6-10km 10-15km powyzej 15 nie posiadam

Odlełość żródła energii od miejsca zamieszkania

Page 6: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

6

elektrownia jądrowa pomimo tego, że panuje opinia, że bywa ona niebezpieczna dla

środowiska, na ostatnim miejscu plasuje się elektrownia na biomasę z 2,27%.

Rysunek 5 Opinia na temat najlepszego dla środowiska źródła energii - procentowego rozkładu.

Ankietowani bardzo różnie uzasadniali swoje odpowiedzi z poprzedniego pytania, najczęściej

powtarzające się odpowiedzi zostały zaprezentowane w tabeli nr 1. Tabela ta pokazuje, że

najczęściej udzielaną odpowiedzią przy różnych typach produkcji energii była ta mówiąca o

nieingerowaniu w środowisko naturalne oraz o nie produkowaniu odpadów, a także

szkodliwych dla środowiska gazów.

Elektrownia

słoneczna

Elektrownia

wiatrowa

Elektrownia

wodna

Elektrownia

jądrowa

Biogazownia Elektrownia

na biomasę

Najmniej

ingeruje w

środowisko

naturalne

Nie zagraża

środowisku

Nie produkuje

zanieczyszczeń

oraz gazów

cieplarnianych

Nie produkują,

CO2 oraz

szkodliwych

gazów

Wykorzystanie i

utylizacja

odpadów

Tania i

wysokosprawna

Pracuje

bezgłośnie

Możliwość

wybudowania

w dobrym

(wietrznym)

miejscu

Dobrze

komponuje

się z

środowiskiem

Produkują dużo

energii

elektrycznej

Nie wpływają na

środowisko

naturalne

Posiada zerowy

bilans

zanieczyszczeń

i CO2

Nie produkuje

odpadów oraz

gazów

cieplarnianych

Nie

zanieczyszcza

środowiska

Reguluje rzeki i

nie niszczy

środowiska

Mało awaryjne

Tabela 1 Uzasadnienie odpowiedzi na pytanie nr. 3.

W momencie poproszenia ankietowanych o wybranie trzech najlepszych dla środowiska

źródeł energii, a nie jak wcześniej tylko jednego otrzymano dane procentowe zaprezentowane

na rysunku nr.6. Porównanie danych pokazuję, że nie zmieniło się najlepsze dla środowiska

39,77%

15,91% 18,18% 19,32%

4,55% 2,27%

el.słoneczna el.wiatrowa el.wodna el.jądrowa biogazownia el.biomasa

Źródło energii najlepsze dla środowiska

Page 7: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

7

źródło energii w postaci elektrowni słonecznej, dalsze odpowiedzi pokrywają się. Wyjątek

stanowią biogazownia i elektrownia na biomasę, ponieważ w stosunku do poprzednich

danych większą ilość głosów posiadała biogazownia, która teraz ustąpiła miejsca elektrowni

na biomasę.

Rysunek 6 Opinia na temat trzech najlepszych OZE dla środowiska- opracowanie własne.

Ankietowani wskazali również źródło energii, które mogło by znajdować się w sąsiedztwie

ich domu, wynik tych odpowiedzi prezentuje rysunek 7. Największa liczba ankietowanych

wybrała, elektrownię słoneczną. Elektrownia ta cieszy się największą popularnością wśród

ankietowanych, ponieważ uważana jest za najmniej inwazyjne źródło energii dla środowiska

naturalnego.

Rysunek 7 Opina dotycząca usytuowania źródła energii elektrycznej w najbliższym sąsiedztwie-

opracowanie własne.

27,27%

20,83%

23,86%

11,74%

7,20% 9,09%

el.słoneczna el.wiatrowa el.wodna el.jądrowa biogazownia el.biomasa

Trzy najlepsze źródła energii dla środowiska

38,64%

13,64%

27,27%

14,77%

2,27% 3,41%

el.słoneczna el.wiatrowa el.wodna el.jądrowa biogazownia el.biomasa

Źródło energii wybrane jako sąsiedztwo miejsca zamieszkania

Page 8: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

8

Ankieta miała na celu również uzyskanie informacji o tym, jaką popularnością wśród

respondentów cieszy się instalowanie OZE w swoich domach. Wyniki okazały się

przewidywalne. Zostały one przedstawione na rysunku 8. Posiadanie OZE jest mało

popularne i jedynie 5% ankietowanych zadeklarowało, że posiada taką instalację. Osoby te w

kolejnej części ankiety podały jakie są to źródła. Odpowiedzi na to pytanie prezentuje tabela

3. Tak niski wynik posiadania OZE prawdopodobnie związany jest z wysoką ceną takiej

instalacji.

Lp. Typ posiadanego OZE

1 mini turbina wiatrowa

2 elektrownia słoneczna

3 odpady

4 Kolektory słoneczne, piec na

biomasę

Tabela 2 Typ posiadanego OZE w gospodarstwie domowym.

Rysunek 8 Opinia dotycząca posiadania OZE w domu-oprocentowanie własne.

Opinia dotycząca energii atomowej

Ankieta badała również opinię wśród respondentów dotycząca energetyki jądrowej, w tej

części artykułu zostaną przedstawione opinie dotyczące budowy takiej elektrowni na terenie

Polski. Rysunek 9 prezentuje zdanie ankietowanych dotyczące budowy elektrowni jądrowej.

tak 5%

nie 95%

Posiadanie własnego OZE przez ankietowanych

Page 9: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

9

Rysunek 9 Opinia na temat budowy elektrowni jądrowej w Polsce-oprocentowanie własne.

Większość ankietowanych w liczbie 52% jest pozytywnie nastawiona do budowy elektrowni

jądrowej w Polsce. Sporą grupę aż 30% ankietowanych stanowią osoby, które nie mają

zdania na ten temat. Spośród respondentów 18% nie zgadza się na energetykę jądrową w

Polsce. Ankietowani w kolejnym pytaniu poproszeni byli o uzasadnienie swojego poparcia

lub dezaprobaty.

Osoby mówiące „Tak” dla elektrowni jądrowej w Polsce stwierdziły, że taki sposób

pozyskiwania energii jest bezpieczny zarówno dla ludzi jak i środowiska. Elektrownia ta

uważana jest również za niezawodną i wysoko rozwinięta technologicznie, która umożliwia

wysokosprawną produkcję dużej ilości energii elektrycznej z małej ilości surowca.

Respondenci stwierdzili również, że taki rodzaj elektrowni pozwoliłby zwiększyć

bezpieczeństwo energetyczne kraju, uniezależniając się od dostaw surowców naturalnych z

regionów świata niepewnych politycznie. Ankietowani uważali również, że odpowiednim

miejscem dla budowy elektrowni byłoby Pomorze, dzięki temu region ten przestałby zmagać

się z deficytem energii, która obecnie w większości przesłana jest z odległych rejonów kraju.

Kolejnymi zaletami było ograniczenie produkcji CO2, co w związku z pakietem 3x20 jest

bardzo korzystne, zaletą była również cena takiej energii, a także brak negatywnego wpływu

na środowisko naturalne.

Osoby sprzeciwiające się budowie elektrowni stanowiły 18% ankietowanych decyzję swoją

najczęściej popierały możliwością wysokiego prawdopodobieństwa awarii takiej elektrowni i

następstwami tego typu katastrofy, jej wpływu na ludzi i środowisko naturalne. Kolejnym

argumentem przeciw był koszt budowy takiej elektrowni. Wątpliwości budzą także kwestie

składowania niebezpiecznych odpadów radioaktywnych.

tak 52%

nie 18%

nie mam zdania

30%

Elektrownia jądrowa w Polsc?

Page 10: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

10

PODSUMOWANIE

Uzyskane dane pozwalają stwierdzić, że ponad połowa ankietowanych pozytywnie odnosi się

do budowy elektrowni jądrowej w Polsce, ale już tylko 19% z nich chciałoby zamieszkać w

jej sąsiedztwie. Osoby niemające zdania, co do elektrowni jądrowej stanowią aż 30%, wynik

ten jest zapewnie skutkiem niedoinformowania, jakie korzyści czy też zagrożenia może

wywołać taki sposób pozyskiwania energii.

Najczęstszą wadę odnawialnych źródeł energii ankietowani wymieniali jej cenę a także

zmienność warunków pogodowych, która wpływa na pozyskanie energii z wiatru słońca jak i

wody. Najczęstszą wadą, jeśli chodzi o elektrownie wiatrowe był hałas, który towarzyszy

turbiną wiatrowym, a także to, że ingeruje w krajobraz górując nad innym elementami.

Kolejną wymienioną wadą było zakłócanie migracji ptaków oraz to, że turbiny wiatrowe

działają w zbyt małym przedziale prędkości. Z kolei za wady elektrowni słonecznej

ankietowani uważali mała sprawność takiego sposoby wytwarzania energii elektrycznej a

także okresowością działania, a także zajmowania dużej powierzchni terenu. Elektrownie

wodne niosą za sobą według danych z ankiety wady takie jak produkcja małej ilości energii

elektrycznej, ingerencje w wodny ekosystem. W przypadku biogazu wadą jest kosztowna

budowa, a także nieprzyjemny zapach występujący w jej pobliżu. Produkcja energii z

biomasy według ankietowanych również ma swoje wady tak jak w przypadku biogazowi jest

to nieprzyjemny zapach, a także problemy wynikające z uprawianiem konkretach roślin na

paliwo a następnie magazynowanie ich. Kolejną wadą jest konieczność używania specjalnego

pieca w procesie spalania.

Podsumowując mamy nadzieję że przybliżyliśmy Państwu opinię społeczną dotycząca źródeł

odnawialnych jak i elektrowni jądrowej., Która jest bardzo ważna w związku ze zmianami,

jakie czekają nas w gospodarce energetycznej kraju.

LITERATURA:

[1] Ruszel M.,” Polska perspektywa pakietu klimatycznego”, Nowa energia 2009, nr 4, s.5-8

[2] Karpińska M., Dul Ł., „Kierunki polityki energetycznej Polski oraz Unii Europejskiej w

latach 2007-2030”, „Energetyka” 2014, nr3, s.149-154

Page 11: Odnawialne źródła energii a opinia społecznaSłowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa WSTĘP W 2008 roku Polska podpisała pakiet klimatyczno-energetyczny

11

Spis rysunków

Rysunek 1 Procentowy podział ankietowanych ze względu na płeć -opracowanie własne. ... 3

Rysunek 2 Rozkład liczbowy osób w poszczególnych grupach wiekowych – opracowanie

własne. ........................................................................................................................................ 4

Rysunek 3 Rozkład procentowy najczęściej występujących lub będących w planach źródeł

energii odnawialnej –opracowanie własne. ................................................................................ 5

Rysunek 4 Procentowy rozkład występowania OZE od miejsca zamieszkania ankietowanych.

.................................................................................................................................................... 5

Rysunek 5 Opinia na temat najlepszego dla środowiska źródła energii - procentowego

rozkładu. ..................................................................................................................................... 6

Rysunek 6 Opinia na temat trzech najlepszych OZE dla środowiska- opracowanie własne. .... 7

Rysunek 7 Opina dotycząca usytuowania źródła energii elektrycznej w najbliższym

sąsiedztwie- opracowanie własne. .............................................................................................. 7

Rysunek 8 Opinia dotycząca posiadania OZE w domu-oprocentowanie własne. .................... 8

Rysunek 9 Opinia na temat budowy elektrowni jądrowej w Polsce-oprocentowanie własne. .. 9

Spis tabel

Tabela 1 Uzasadnienie odpowiedzi na pytanie nr. 3. ................................................................. 6

Tabela 2 Typ posiadanego OZE w gospodarstwie domowym. .................................................. 8