ΜΗΝΙΑΙΟ ^kkjlhtiattiko Ή^ριοάικο · τάζηται άπανταχου της γης,...
TRANSCRIPT
ΜΗΝΙΑΙΟ ^KKjlHtiatTIKO Ή^ριοάικο
0 f f f l t M t t M■------------------------------ © * © ------------------------------ -
G K A J A G T λΙ He Τ Η Ν Π Ρ Ο Ν Ο Ι λ T O Y c e g . Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Μ Τ Ο Υ Μ Y T I \ Η N H C
κ ο γ ΐ λ κ ω κ ο γ
Ι Λ Ρ Υ Τ Η Ο : 0 M Y T I \ H N H C l \ K ( D K O C ( t ) 1 3 3 3
Λ Ι 6 Y 9 Y N T H C : XPXIM. IXKCDKOC C. ΚλΡλΜΟΥ^ΗΟ π ρ ω τ ο ο Υ Γ Κ 6 \ \ ο ο
6 T O C ΟΗ ' ψ θ Κ Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Σ - Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ · 2 0 1 3 · Α Ρ Ι Θ . 2 - 3
Κ Ρ Χ Κ 6 Ι 0 \ Κ \ Λ Η Μ Ι K C λ θ Η Ν ω Ν
m m «ο μ μ ν »
ΓΡΑΦΕΙΑ: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣΤΗΛ.: 22510 28514 καί 40892,
FAX: 22510 40893 e-mail: [email protected],
web: www.immyt.gr
Ιδιοκτήτης:Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ
Εκδότης:Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ
Διευθυντής Συντάξεως:ΑΡΧΙΜ. ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΡΑΜΟΥΖΗΣ
Μητροπόλεως 1, Μυτιλήνη Τ.Κ. 81 100 Τηλ. 22510 45038
Συνεργάτης τοΰ περιοδικού:ΟΙΚΟΝΟΜΟΣ π. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΟΥΛ ΜΕΣ
Κωδικός Εντύπου: 2595
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΕτήσια Εσωτερικού 10€Ετήσια Αμερικής 15$'Άλλων Χωρών Έξωτερ. άνάλογος Γ ιά Νομικά πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου έτησία συνδρομή 25€
Θερμώς παρακαλοΟμε νά μ ά ς γνω ρίζετε έγκαίρω ς τή νέα
σας διεύθυνση, άναφ έροντας καί τήν παλαιά, γιά νά μ ήν έταστρέφουν άνεπίδοτα τά τεύχη.
Γ ραφικές Τέχνες «ΜΕΛΙΣΣΑ»570 21 Άσπροβάλτα, Θεσ/νίκη
Τηλ.: 23970 23313, FAX: 23970 21754
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
Τής Α.Θ.Π. τοΰ Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. ΒαρθολομαίουΛόγος κατηχητήριος επί τη ενάρξει τής Αγίαςκαί Μεγάλης Τεσσαρακοστής ......................33
Τοΰ Σεβ. Μητροπολίτου κ. Χριστοδούλου ΜουστάκαΉ Υπαπαντή τοΰ Κυρίου ημώνΊησοΰ Χ ριστοΰ.................................................36
Τοΰ Κ.Γ. ΠαπαδημητρακόπουλουΤά καρναβάλια είναι καθαρή άναβίωσις τής ειδωλολατρίας ......................................... 44
Συναξαριστής Ό άγιος Πορφύριος Επίσκοπος Γάζης . . .50
Μέγα ΓεροντικόΑπόκτηση τών άρετώ ν..................................55
Χρονικά καί π ροσ φ ορές ............................... 56
& & s£» & sL· sL· sii £L· £L· 2L·35 3> 5k *Si $
& & & & & iL· J- & >& *L· *L· iL· & & &3Ev ?P tE * * * I “Άριθμ. Πρωτ. 240
ΛΟΓΟΣ ΚΑΤΗΧΗΤΗΡΙΟΣΕΠΙ ΤΗ ΕΝΑΡΞΕΙ
ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ
t ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ ΤΩ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ
ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,Π Α Ρ’ ΗΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ
Αδελφοί καί τέκνα έν Κυρίω άγαπητά,Οί τά πάντα καλώς διαταξάμενοι Θείοι Πατέρες έθέσπισαν όπως της
μεγάλης έορτης της Άναστάσεως τοΰ Κυρίου προηγηται περίοδος ασκή- σεως καί πνευματικής καθάρσεως, διαρκείας τεσσαράκοντα ημερών. Ή ασκησις πραγματοποιείται καί διά τοΰ περιορισμοΰ τών τροφών, δηλονότι της νηστείας, αλλά κυρίως διά της αποχης από τό κακόν. Τονίζει χαρακτηριστικώς ο ίερός ύμνογράφος οτι αληθής καί εύπρόσδε- κτος από τόν Θεόν νηστεία είναι η τών κακών έπιθυμιών, της καταλαλιάς, τοΰ ψεύδους καί της έπιορκίας, η έπανόρθωσις της αδικίας, η δίωξις τοΰ έμπαθοΰς λογισμοΰ, η θερμή έξομολόγησις, ο καθαρμός της συ- νειδήσεως, «ης ούδέν έν κόσμω βιαιότερον», η έγκράτεια από «παθών βλαβερών, από φθόνου καί μίσους, από πάσης κακίας», η αποφυγή της
— 33 · - O ΠΟΙΜΗΝ
«έκτροπης τοΰ νοός», η ομολογία τών έσφαλμένων οτι «έγγύς έπί θύ- ραις ο Κριτής έστιν», ο έτάζων καρδίας καί νεφρούς, «ο πανταχοΰ παρών καί τά πάντα πληρών» (Μ έγας Κανών Αγίου Άνδρέου Κρήτης).
Ή σωματική ασκησις σκοπόν έχει τήν κάθαρσιν τοΰ νοΰ καί τήν προσήλωσιν αύτοΰ εις τήν αγάπην τοΰ Κυρίου καί Θεοΰ ημών Ίησοΰ Χριστοΰ. Ταυτοχρόνως, καί είς τήν αγάπην τών συνανθρώπων μας, η οποία καί αποτελεΐ τήν από- δειξιν οτι εΤμεθα μαθηταί τοΰ Άγαπώντος αύτούς. Ή αγάπη μας πρέπει νά είναι έμπρακτος καί νά συνεπάγεται δ ι’ ημάς κάποιαν θυσίαν ύπέρ αύτών. Διότι αγάπη ανευ προσφοράς τών αναγκαίων ύλικών καί πνευματικών αγαθών είς τόν αγαπώμενον είναι κενός λόγος. Ίδίως κατά τήν παροΰσαν έποχήν της μεγάλης ηθικης καί οίκονομικης κρίσεως οφείλομεν, οσοι εχομεν τήν δυνατότητα, νά προσφέρωμεν μετά ίλαρότητος, αγάπης καί σε- βασμοΰ πρός τόν συνάνθρωπον τήν βοήθειάν μας πρός αύτόν. Τότε μόνον η χαρά μας έπί τη Άναστάσει τοΰ Κυρίου θά είναι πλουσία, οταν καί η προσφορά μας πρός τούς αδελφούς Αύτοΰ, τούς έλα- χίστους τούς συνανθρώπους μας, είναι πλουσία. «Ό αγαπών τόν πλησίον ώς εαυτόν ούδέν περισσότερον κέκτηται τοΰ πλησίον· [...] οσον ούν πλεονάζεις τω
πλούτω, τοσοΰτον έλλείπεις τη αγάπη», διδάσκει τό αψευδές πα- τερικόν στόμα (Μεγάλου Βασιλείου, Πρός τούς πλουτοΰντας, PG. 31,281β ).
Ό κόσμος νομίζει, ατυχώς, οτι η χαρά συμπορεύεται πρός τό λαμ- βάνειν καί κατέχειν πλοΰτον, δόξαν, αξιώματα καί αλλας απολαύσεις. «Ούδέν γάρ αχρηστότε- ρον ανδρός ούκ είδότος φιλεΐν»· καί «οταν Ιδης τινά δεόμενον θεραπείας η σωματικης, η ψυχικης, μή λέγε πρός εαυτόν· Τίνος ενε- κεν ο δεΐνα καί ο δεΐνα αύτόν ούκ έθαράπευσεν; αλλ’ απάλλαξον της αρρωστίας, καί μή απαίτει έκείνους εύθύνας της αμελείας. [...] Ά ν γάρ έπιστάξης αύτω καθάπερ ελαιον τοΰ λόγου τήν διδασκαλίαν, αν καταδήσης τη προσηνεία, αν θε- ραπεύσης τη καρτερία, θησαυ- ροΰ παντός εύπορώτερόν σε ούτος έργάσεται» (Ίεροΰ Χρυσοστόμου, Είς 6 ' Κορ. κζ' καί κατά Ιουδα ίων Η ', P.G. 61, 586-587 καί 48, 932-933). Ή αλήθεια είναι οτι η χαρά καί η ίκανοποίησις από τήν προσφοράν αγάπης καί ύλικών αγαθών πρός τόν συνάνθρωπον είναι ασυγκρίτως μεγαλυτέρα. Ή συνήθης κοινωνική αντίληψις, η οποία καί διδάσκεται είς τούς νέους ώς η πλέον συμφέρουσα δι’ αύτούς οδός, είναι η πλεονεξία καί απληστία. Αί ίδέαι ομως αύται, οταν έπικρατήσουν, δημιουργοΰν κοινωνικάς διαταράξεις, καί τε-
Ο ΠΟΙΜΗΝ 34
λικώς βλάπτουν καί αύτούς οί οποίοι αποκτούν υπέρμετρα αγαδά έπί ζημία τών υπολοίπων. Ό αναπόφευκτος κοινωνικός διαχωρισμός πρέπει νά έξομαλύνεται έκουσίως διά της προσφοράς τών έχόντων πρός τούς μή έχοντας, ώς ο Κύριος ημών διδάσκει αναφέρων ένδεικτικώς: «ο έχων δύο χιτώνας μεταδότω τώ μή έχοντι» (Λουκ. γ ' , 11). Μόνον διά της αίσδήσεως της ένότητος ημών πρός όλους τούς συνανθρώπους μας, καί μάλιστα τούς αδυνάτους, δά διανύσωμεν τήν περίοδον της Αγίας καί Μ εγάλης Τεσσαρακοστής δεαρέστως καί δά έχωμεν τήν εύλογίαν τοΰ Χριστοΰ.
Κατά τό τρέχον έτος, τό οποίον ανεκηρύξαμεν Έ το ς Πανανδρωπί- νης Αλληλεγγύης, πρέπει, έν οψει καί της σοβαρας παγκοσμίου οικονομικής κρίσεως, νά δείξωμεν όλοι περισσότερον ένδιαφέρον διά τήν ανακούφισιν τών στερουμένων στοιχειωδών αγαδών αδελφών μας.
Κ ατ’ αύτόν τόν τρόπον δά διανύσωμεν τό «ένώπιον ημών στάδιον τών αρετών» δεαρέστως καί έν πνευματική προόδω, δά «απολαύσω- μεν τοΰ δηναρίου», «δά δεχδώμεν τό δίκαιον οφλημα» καί δά έορτά- σωμεν μέ πληρότητα χαρας τήν Αγίαν Άνάστασιν τοΰ Κυρίου, καδ’ ην αληδώς «ζωή πολιτεύεται», τοΰ Ό ποίου η Χάρις καί τό πλούσιον Έ λ ε ος εΤησαν μετά πάντων υμών.
Αγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή ,βιγ'
t Ο Κ ω νσταντινουπόλεω ςδιάπυρος πρός Θεόν εύχέτης πάντων ύμών.
Η ΤΠΑΠΑΝΤΗ
του Κυρίου τιμούνΊη<ηυ ΧρκττΌυ
Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου
κ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ(ΜΟΥΣΤΑΚΑ)
«Τη β' τοϋ μηνός Φεβρουάριου, ή Υ π α π α ντή τοϋ Κυρίου ημών Ίησοϋ Χριστοϋ έορτάζεται, έν η έδέξατο αύτόν εις τάς άγκάλας αύτοϋ ό δίκαιος Σ υμεών1 .
ίναι μιά μεγάλη Δεσπο- τική2 εορτή πού γιορτάζεται σαράντα ημέρες μετά
τή Γέννηση τοϋ Κυρίου. Ό ευαγγελιστής Λουκάς διηγείται καί περιγράφει τά περιστατικά τοϋ καθαρισμοϋ της Παναγίας καί της άφιερώσεως τοϋ Ίησοϋ στόν Θεό «κατά τόν νόμον Μωϋ- σέως»3.
Ποιός ηταν καί τί ελεγε ο νόμος αυτός πού ο άσαρκος Λόγος τοϋ Θεοϋ είχε δώσει στόν Μωϋση; «Άγίασόν μοι παν πρωτότοκον πρωτογενές διανοιγον πασαν μήτραν έν τοις υιοΐς Ίσραήλ άπό ανθρώπου έως κτήνους· έμοί έστιν»4. Ό ίδιος νόμος άναφέρεται καί στά άρσενικά πρωτογέννητα των ζώων. ’Έπρεπε καί αυτά νά άφιερω- θοϋν στόν Θεό. Γιατί όλα αυτά; Ώς ευγνωμοσύνη πρός τόν Θεό γιά τήν άπαλλαγή άπό τή δουλεία της ΑΙγύπτου5 καί ένα τεκμήριο ότι είναι ο περιούσιος λαός Του στή γη.
Τό Λευϊτικόν άναφέρεται καί στόν καθαρισμό της γυναίκας μετά τή γέννηση τοϋ παιδιοϋ της: «Γυναίκα άφοϋ καταστεί
» O ΠΟΙΜΗΝ - · 36
έγκυος καί γεννήσει αγόρι, θά είναι αυστηρά ακάθαρτη γιά επτά ημέρες· τήν όγδοη ημέρα θά γίνει η περιτομή του παιδιού της καί θά παραμείνει ακάθαρτη γιά άλλες τριαντα- τρεις ημέρες. Όταν συμπληρωθούν οι σαράντα ημέρες, θά προσφέρει στό ναό αμνό ενός έτους χωρίς κανένα ελάττωμα γιά όλοκαυτωση, ένα νεοσσό περιστεράς η μία τρυγόνα γιά τήν αμαρτία στή θυρα της σκηνης του Μαρτυρίου πρός τόν ιερέα. Ό ιερευς θά κάνει έξιλεωτική θυσία γι’ αυτήν. Έάν όμως δέν αντέχει οικονομικά νά προσφέρει αμνό, θά πάρει δυο τρυγόνας η δυο νεοσσούς περιστερών μία γιά όλοκαυτωση (θυσία κατά τήν όποία τό προσφερόμενο στόν Θεό ζώο καιγόταν όλόκληρο στό θυσιαστήριο του ναοϋ) καί
τήν άλλη θά τήν προσφέρει θυσία περί αμαρτίας. Ό ιερευς θά προσφέρει αυτή τήν έξιλεωτική θυσία καί έτσι θά καθα- ρισθει νομικά η γυναίκα6». Ή δευτερη θυσία (τρυγόνων-περι- στερών) ηταν η θυσία τών φτωχών. Τέτοια ηταν η θυσία της Παναγίας.
Μετά από οσα ζητούσε ό νόμος καί αναφέρονταν στίς κοινές ανθρώπινες έκπληρώ- σεις του, γεννιέται ένα έρώ- τημα: Άπό τί θά καθαριζόταν η Παναγία που είχε συλλάβει έκ Πνευματος Αγίου καί σέ ποιόν θά αφιερωνόταν ό Ίησοϋς ώς Θεός; Ό Μέγας Αθανάσιος πάνω σ’ αυτό υπογραμμίζει τά έξης: Ή Παρθένος συνέλαβε έκ Πνευματος Αγίου καί «ουκ έξ αιμάτων, ουδέ έκ θελήματος ανδρός». ’Άρα δέν είχε ανάγκη καθαρισμού, οπως
1. Μηναΐον του Φεβρουαρίου, εκδοσις της Άποστολικης Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, έν Άθήναις 20022, σ. 35. Στό έξης θά παραπέμπουμε στή σελίδα του.
2. Κύριλλος Άλεξανδρείας κατατάσσει τήν έορτή στίς Δεσποτικές έορτές, PE 77, 1041Α. Ό μακαριστός Μητροπολίτης Σερβίων καί Κοζάνης Διονύσιος Ψαριανός τό ’ίδιο· βλ. «Ό ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ», τόμος Α', εκδ. Άποστολικης Διακονίας 2007, σ. 66. Ό άρχιμ. Ιερόθεος Βλάχος (νυν Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί άγίου Βλασίου, Οί Δεσποτικές έορτές, Ιερά Μονή Γενε- θλίου της Θεοτόκου (Πελαγίας) 1995, σ. 79 τήν ονομάζει Δεσποτικοθεομητορική έορτή. Ό Γεώργιος Μπεκατώρος στήν Θ.Η.Ε., τόμος 11, σσ. 951-953 γράφει τά έξης: Μεγάλη Θεομητορική έορτή, μετέχουσα καί Δεσποτικης τοιαύτης... Ό Ίουστιανιανός... διετάξατο οπως έορ- τάζηται άπανταχου της γης, μή συναριθμήσας αύτήν εις τάς Δεσποτικάς έορτάς, καίτοι καί έν τη ύμνογραφία αύτης καί έν τη θεολογικη έπιστήμη λογίζεται τοιαύτη».
1 3. Λουκ. 2, 22-38. ' ' '4. Έξόδ. 13, 2.5. Έξόδ. 13, 12-14.6. Λευϊτ. 12, 1-8. Γ ιά τά δώρα του Ίωσήφ, στό ναό βλ. καί Δοξαστικό Άποστίχων, 6, 31: «...
ώς ζευγος τρυγόνων τήν άμίαντον Εκκλησίαν καί τών έθνών τόν νεόλεκτον λαόν· περιστερών δέ δύο νεοσσούς ώς άρχηγός (ό Ίησους) Παλαιάς τε καί Καινης Διαθήκης.
—« 3 7 ·■ O ΠΟΙΜΗΝ
οι άλλες γυναίκες πού κυοφο- ροϋν μέ τόν γνωστό φυσικό τρόπο. Τά βρέφη σ’ αυτές δέν διανοίγουν τήν μήτρα τους, «αλλ’ η του ανδρός πρός τήν γυναίκα συνέλευσις». Στήν Παναγία μας, όμως, «αυτό τό τεχ- θέν τάς της μήτρας διήνοιξε πύλας, μηδέ μιας προσδεηθέν σαρκικής συμφωνίας από των εξωθεν. Όταν, μηδενός εξωθεν κρούσαντος, αυτό τό βρέφος εσωθεν διανοίξη7».
Ό άγιος Άμφιλόχιος Ίκονίου συμπληρώνει τή σκέψη του μεγάλου Αθανασίου τονίζοντας τό έξης: «Έπί δέ του Σωτηρος ημών ουχ ούτως (όπως στίς φυσικές γεννήσεις των άλλων παιδιών)· αλλά χωρίς συνουσίας αυτός διανοίξας τήν μήτραν της Παρθένου, αφράστως προηλθεν· ώστε τό, Παν αρσεν διανοίγον μήτραν, άγιον τω Κυρίω κληθήσεται, εις τόν Κύριον αναφέρεται μόνον»8. Τά ίδια υπογραμμίζει καί η υμνολογία της έορτης9.
Είναι θαυμαστά, παράδοξα, ακατάληπτα, αφραστα όσα περιγράφει ό ευαγγελιστής Λουκας γιά τά της αφιερώ- σεως του Ίησου στόν Θεό καί του καθαρισμού της Παναγίας, σύμφωνα μέ τόν Μωσαϊκό νόμο. Ό Πλάστης του Άδάμ βαστάζεται ώς βρέφος· ό αχώρητος Θεός, χωρείται στήν αγκαλιά του πρεσβύτη Συμεών10. Διακρίνουμε, μέ αλλα λόγια, τήν αφατη του Θεου συγκατάβαση, «τόν νομοθέτην υπό τόν νόμον»11 στήν υπόθεση της έορτης.
Τηρεί ώς άνθρωπος ό Ίησους τόν νόμο, τόν εκπληρώνει καί ώς Θεός τόν συμπληρώνει, καθότι «ό νόμος διά Μωϋσέως εδόθη, η χάρις καί η αλήθεια διά Ίησου Χριστου εγένετο»12.
Στήν έορτή της Ύπαπαντης, σύμφωνα μέ τήν ευαγγελική διήγηση, εκτός από τήν Παναγία Μητέρα του Κυρίου πού Τόν όδηγεί ώς βρέφος στό ναό,
7. Αθανασίου Άλεξανδρείας, Λόγος εις τήν Ύπαπαντήν του Κυρίου, PG 28, 980 BC.8. Άμφιλοχίου Ίκονίου, Εις τήν Ύπαπαντήν του Κυρίου, PG 39, 48B.9. Στιχηρό Ιδιόμελο Λιτής έορτης, σ. 35: «Σήμερον ό πάλαι τω Μωϋσεΐ, έν Σινα νόμον έπι-
δούς, τοΐς νομικοΐς ύποκύπτει θεσμοΐς, δι’ ήμας ώς εύσπλαχνος καθ’ ήμας γεγονώς· Νυν ό καθαρός Θεός, ώς παιδίον άγιον, μήτραν διανοΐξαν αγνήν, έαυτω ώς Θεός συγκομίζεται, τής του νόμου κατάρας έλευθερων, καί φωτίζων τάς ψυχάς ήμων».
10. Οίκος έορτής, σ. 35.11. Κάθισμα μετά τήν α' Στιχολογίαν, σ. 31.12. Ίωάν. 1, 17. Βλ. Τροπάριο Ωδής γ' έορτής Περιτομής, Μηναίο Ίανουαρίου, σ. 18: «Ό
Λόγος σαρκωθείς ό ύπερούσιος, εις λήξιν του νόμου περιετμήθη· απαρχάς δέ θείας χάριτος, καί ζωής ακηράτου ήμίν δέδωκεν. Τό ίδιο ισχύει καί γιά τήν Υπαπαντή.
O ΠΟΙΜΗΝ - · 38
τόν δίκαιο Ίωσήφ, καί άλλα δύο ιερά πρόσωπα δίνουν μέσα άπό τή δική τους προφητική ένόραση βαρύτητα στήν όλη διήγηση. Είναι ο δίκαιος Συμεών καί η προφήτιδα ’Άννα. Στή συνέχεια θά δοϋμε τί γιά τό καθένα άπ’ αυτά τά ιερά πρόσωπα υπογραμμίζει η ιερή της εορτης υμνολογία. Αρχίζουμε μέ τό Κύριό μας Ίησοϋ Χριστό.
Είναι ο κτίστης τοϋ ουρανοϋ καί της γης13. Είναι ο Ποιητής τοϋ νόμου καί Εκείνος πού μι- λοϋσε στό λαό Του διά των προφητών14. Μετά τήν παράβαση τοϋ Άδάμ καί τήν εξωση τών πρωτοπλάστων άπό τόν παράδεισο «ο Χριστός έπανορ- θώσων έπέφανεν, άτρέπτως νηπιάσας έκ Παρθένου»15.
Μέ άλλα λόγια «ο ων σύν τω Πατρί, έπί θρόνου αγίου, έλθών έπί της γης, έκ Παρθένου έτέχ- θη, καί βρέφος έγένετο, χρόνοις ων άπερίγραπτος»16. Ίησοϋς, ο
άναρχος Λόγος τοϋ Πατρός ε'λαβε άρχή χρονική, χωρίς βέβαια νά έκπέσει άπό τήν θεό- τητά Του, βρέφος τεσσαρακονθήμερο, προσφέρεται εκούσια στόν ναό17.
«Ό παλαιός ημερών» Θεάνθρωπος Ίησοϋς, πού πρίν άπό χρόνια (πάλαι) στό Σινα είχε δώσει τόν νόμο στόν Μωϋση, «κατά νόμον ώς νόμου Ποιητής» βρέφος όντας προσάγε- ται στόν νομικό ναό, γιά νά έκπληρώσει κι Εκείνος, όπως ο λαός Του, τίς σχετικές διατάξεις τοϋ νόμου18 γιά τήν περιτομή, τήν άφιέρωση στό Θεό, τή βάπτιση κτλ.
Ό Ίησοϋς, παρότι ηταν «κα- θαρώτατος Θεός», μετέχει σέ νομική καθαρτική πράξη (καθαρσίων κοινωνεί)19 καί άφιε- ρώνεται στό Θεό. Υπακούει στούς νόμους της φύσεως, όταν γεννιέται ώς άνθρωπος· υπακούει καί στούς θεσμούς τοϋ Γράμματος, τόν μωσαϊκό
13. Στιχηρό Ιδιόμελο Λιτής έορτής, σ. 29. Βλ. καί Δοξαστικό προεορτίων Αίνων, σ. 22.14. Μεθέορτο Δοξαστικό Άποστίχων, σ. 55.15. Προεόρτιο Στιχηρό Προσόμοιο, σ. 9.16. Προεόρτιο Κάθισμα μετά τήν α' Στιχολογία, σ. 10.17. Δοξαστικό έσπερινου έορτής, σ. 25.18. Στιχηρό ’Ιδιόμελο Λιτής, σ. 28. Βλ. καί Τροπάριο Α’ίνων Έορτής, σ. 39: «Νόμον τόν γράμ-
ματι, άποπληρών ό φιλάνθρωπος, τω ναώ νυν προσάγεται...». Καί «... νόμου τό σκιώδες, άπο- πληρών καί τήν άρχήν τής νέας χάριτος...», ο.π., καί Τροπάριο Ωδής α' προεορτίου Κανόνος, σ. 10.
19. Κάθισμα μετά τόν Πολυέλεο, σ. 32. Βλ. καί Στιχηρό Ιδιόμελο Λιτής έορτής σ. 28: «Τόν Ίερόν ή ιερά Παρθένος προσεκόμισεν, έν ίερώ τω ίερεΐ».
—« 3 9 ·■ Ο ΠΟΙΜΗΝ
νόμο20 τόν όποιο έκπληρώνει καί ασφαλώς ώς Θεός συμπληρώνει.
Μέ τήν Ενσάρκωσή Του ό Λόγος τοϋ Θεοϋ προσοικειώ- νεται τό ατελές της ανθρώπινης φυσης καί μέ τήν κατά τό νόμο προσαγωγή Του στό ναό «τό τέλειον της χάριτος ημιν έδωρήσατο»21. Τί σημαίνει η έκφραση «τό τέλειον της χάριτος»; Τήν απάντηση μας τήν δίνει τό Δοξαστικό τοϋ Εσπερινού τοϋ Σαββάτου τοϋ δευτέρου ηχου: «Παρηλθεν η σκιά τοϋ νόμου, της χάριτος έλθου- σης... δικαιοσυνης ανέτειλεν ήλιος, αντί Μωϋσέως Χριστός, η σωτηρία τών ψυχών ημών»22.
Ό Ίησοϋς Χριστός είναι ό Σωτήρας τοϋ κόσμου. “Ηλθε από τόν ουρανό νά αποκαλυ- ψει στόν άνθρωπο τήν όδό τοϋ αγιασμοϋ· είναι τό φώς τοϋ κόσμου23. Είναι Έκεινος που όχι πιά νόμο, αλλά «αγιογράφο υπαγόρευσε στόν κόσμο Ευαγ-
γέλιον»24! Τό Ευαγγέλιο είναι η ευχάριστη είδηση οτι ό Σωτήρας ηρθε, αλλά ταυτόχρονα καί η ίδια η ζωή τοϋ Σωτήρα!
Ό Ίησοϋς Χριστός είναι «ό θησαυρός τών αιώνων καί η ζωή τών απάντων» που μέ ολα τά σωτηριώδη γεγονότα της θείας οικονομίας καί κυρίως τόν Σταυρό καί τήν Ανάσταση απάλλαξε τόν άνθρωπο «έκ της τοϋ νόμου πάλαι δουλείας»25. Ό Ίησοϋς Χριστός είναι η δόξα τών δουλων Του καί συγχρόνως ό στέφανος τών πιστών Του26. Είναι η δόξα, η καλή φήμη καί η πνευματική ομορφιά τοϋ πληρώματος της Εκκλησίας27.
Ή Εκκλησία, κατά ένα άλλο τροπάριο, στήν έορτή της Ύπαπαντης «ευτρεπίζεται», ανοίγει τήν ώραία Πυλη της νά δεχθει τόν Κυριο «ώσπερ νή- πιον». Αυτό τό νήπιο που είναι ό ένανθρωπήσας Υιός καί Λόγος τοϋ Θεοϋ, θά φαιδρυνει
20. Τροπάριο Ώδης α' προεορτίου Κανόνος, σ. 11. Βλ. καί Προεόρτιο Στιχηρό Προσόμοιο, σ. 9. Έπίσης Προεόρτιο Έξαποστειλάριο, σ. 21: «Τόν παΐδα προσκομίσασα, ή πανάμωμος κόρη, έν Ίερω τετέλεκε, τά του νόμου...».
21. Τροπάριο Ώδης δ' προεορτίου Κανόνος, σ. 13.22. Παρακλητική, εκδοσις Άποστολικης Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, έν Άθήναις
20032, σ. 140. Βλ. καί Τροπάριο Ώδης γ' προεορτίου Κανόνος, σ. 11: «νυν παρηλθεν ή σκιά, καί άντεισήχθη ή άλήθεια, της χάριτος έλθούσης...». Έπίσης Τροπάριο ίδιας Ώδης: «Άνοιγέσθω ό ναός· ό του Θεου γάρ νυν έπέστη ναός, ναούς ήμάς ποιησαι, του Αγίου.
23. Μεθέορτο Δοξαστικό Εσπερινού, σ. 55.24. Τροπάριο Ώδης θ' προεορτίου Κανόνος, σ. 20.25. Μετά τήν Ώδή γ' Δοξαστικό Προεόρτιο, σ. 12.26. Τροπάριο Ώδης θ' προεορτίου Κανόνος, σ. 20.27. Στιχηρό Προσόμοιο Εσπερινού Προεορτίων, σ. 7.
Ο ΠΟΙΜΗΝ 40
τό φιλόθεο της Εκκλησίας «σύστημα»28. Αυτό τό νήπιο είναι η σωτηρία των πιστών· είναι ό Δεσπότης της ζωης καί του θανάτου. Είναι ό Σωτήρας του κόσμου29!
Ή Παναγία Μητέρα του Κυρίου είναι η μυστική λαβίδα πού συνέλαβε στή γαστέρα της «τόν ανθρακα Χριστόν»30. Κατά τήν ορθόδοξη διδασκαλία η Μαριάμ ηταν όπως όλοι οι άνθρωποι, άφοϋ η σύλληψή της εγινε κατά φυσικό τρόπο, γεννήθηκε κατά φυσικό τρόπο, επηλθε καί σ’ εκείνην ό θάνατος. Κληρονόμησε καί αυτή τό προπατορικό αμάρτημα. Όμως τήν ημέρα του Ευαγγελισμου μέ τήν επέλευση του Αγίου Πνεύματος προσφέρθηκε στή Θεοτόκο τό μεγαλύτερο δώρο: Νά σαρκωθεί α π ’ αυτήν ό Θεός. Μετά δέν είχε ίδια προσωπικά αμαρτήματα31.
Δίκαια λοιπόν ό ιερός υμνω- δός θά αποκαλέσει τήν Θεοτόκο αληθινά υπέρλαμπρη καί
αχραντη κιβωτό32, επουράνια πύλη, θρόνο χερουβικό, νεφέλη φωτός33. Είναι ακόμη «ιερά Μήτηρ, καί του Ίεροϋ υψηλο- τέρα». Είναι Έκείνη πού εμφανίζει στόν κόσμο τόν Ποιητή καί Πλάστη του κόσμου καί του ανθρώπου34. Άκόμη τήν Παναγία ό ιερός υμνωδός ονομάζει παστάδα πολύτιμη καί σκηνή υπέρτιμη καί ναό άγιο καί ευρύχωρο πού όχι άπλά εμφανίζει στόν κόσμο τόν Σω- τήρα του κόσμου, αλλά καί Τόν προμνηστεύει μέ τήν Εκκλησία Του35. Υπέροχη ε'κφραση! Ό Ίησους εισερχόμενος στόν νομικό ναό, τόν καταργεί, γιατί ό Ίδιος είναι ό νέος Ναός της Χάριτος, ό ιδρυτής της άγίας Του Εκκλησίας. Καί η Παναγία αναδεικνύεται μέσω του Υιου της ελπίδα του κόσμου!
Συμεών ό Θεοδόχος είναι ό ενδοξος πρεσβύτης36, ό δίκαιος καί τέλειος καί κατά πάντα αοίδιμος37 (φημισμένος) καί θε-
28. Προεόρτιο Στιχηρό Προσόμοιο Εσπερινού, σ. 7.29. Στιχηρό Ιδιόμελο Άποστίχων, σ. 30.30. Μεγαλυνάριο Ωδής Θ', σ. 37. Βλ. Ήσαίου σ. 6.31. Καρμίρη, Ίωάννου, Τά Δογματικά καί Συμβολικά Μνημεία τής ’Ορθοδόξου Καθολικής
Εκκλησίας, τόμ. ΙΙ, Άθήνας 19602, σσ. 551 καί 750.32. Μεθέορτο Στιχηρό Προσόμοιο, σ. 67.33. Στιχηρό Ιδιόμελο Άποστίχων, σ. 30.34. Δοξαστικό Μικρου Εσπερινού έορτής, σ. 24.35. Προεόρτιο Στιχηρό Προσόμοιο Έσπερινου, σ. 8. Βλ. καί Κοντάκιο Έορτής Είσοδίων Θε
οτόκου: «Ό καθαρότατος ναός του Σωτήρος...».36. Άπολυτίκιο αγίων Συμεών Θεοδόχου-’Άννης προφήτιδος, σ. 44.
— 41 · - Ο ΠΟΙΜΗΝ
όπνευστος, «ο πανόλβιος (ο πανευτυχής), «έν νόμω τε άμεμπτος»38. Υποδέχθηκε τόν Ίησοϋ στό ναό. Είναι «τοϋ Κυρίου αυτόπτης, καί νόμου καί χάριτος, άρχή καί συμπέρασμα»39. Ό Μωϋσης «διά γνόφου καί φωνης άμυδρας, θεόπτης ηξίωται· ο Συμεών «τόν προαι- ώνιον Λόγον τοϋ Πατρός, σω- ματωθέντα έβάστασε...»41.
Στήν άγκαλιά τοϋ Θεοδόχου ο Ίησοϋς «ώσπερ έν θρόνω πυρίνω» ένθρονίσθηκε42. Υποδέχθηκε ο Συμεών τόν Δεσπότη μέ φόβο καί χαρά· φόβο γιά τή θεότητα, χαρά γιά τήν ένσάρκωση43. Γι’ αυτό καί άνα- κήρυξε ο Συμεών τόν Ίησοϋ σωτήριον τοϋ κόσμου44 καί ζήτησε άπόλυση! «Νϋν ηλευθέ- ρωμαι· είδον γάρ τόν Σωτηρά
μου45. Τί νόημα είχε η ζωή του στή γη; Ζήτησε άπόλυση γιά «τήν άνω Ιερουσαλήμ, τήν μη- τρόπολιν»46.
Φεύγοντας ά π ’ αυτόν τόν κόσμο θά συναντοϋσε τόν Άδάμ «εις «"Αδου διατρί- βοντα» καί στήν Εϋα θά ε'φερνε τήν χαρμόσυνη είδηση47 ότι είδε τόν Χριστό, τό σωτήριό του φως48. Ευλόγησε τήν Παναγία πού υπηρέτησε στή θεία βουλή49 καί προφήτευσε γιά τόν Ίησοϋ ότι θά είναι σημείο άντιλεγόμενο, έννοώντας τόν τίμιο Σταυρό κατά Κύριλλον Άλεξανδρείας50 καί θά «κείται είς πτώσιν καί άνάστα- σιν πολλών51, «... είς πτώσιν τών άπίστων, καί πιστών άνά- στασιν52.
Ή προφήτιδα ’Άννα η σεπτή53
37. Στιχηρό Έσπερινου μνήμης Συμεών Θεοδόχου, σ. 42.38. ο.π.39. Προεόρτιο Τροπάριο Ωδής θ', σ. 20.40. Τροπάριο Ωδής η' Κανόνος έορτής Συμεών Θεοδόχου, σ. 52.41. Στιχηρό Ιδιόμελο Λιτής έορτής, σ. 29.42. Προεόρτιο Τροπάριο Ωδής ζ', σ. 18.43. Στιχηρό Προσόμοιο Άποστίχων Μικρου έσπερινου έορτής, σ. 24.44. Προεόρτιο Τροπάριο Ωδής δ', σ. 13.45. Στιχηρό Ιδιόμελο Λιτής έορτής, σ. 29.46. Αθανασίου Άλεξανδρείας, Λόγος είς τήν Ύπαπαντήν του Κυρίου, PG 28, 981C.47. Τροπάριο ’Ωδής ζ' έορτής, σ. 36. Βλ. καί Αθανασίου Άλεξανδρείας, ο.π. PG 28, 989D: Μή
με κατέχης έπί πολύ, Δέσποτα· μή βραδύνω ταυτα τοΐς γενάρχαις άποκομίσαι τά χαροποιά εύαγγέλια· μή προλάβη τά βρέφη με, Δέσποτα, α διά σέ τόν πρός Ήρώδου φόνον ύπέμεινε. Νήπια είσι καί γοργά καί εύκίνητα· έγώ δέ γέρων καί βραδύς καί δυσκίνητος...».
48. Μεγαλ. Ωδής θ' έορτής, σελ. 38.49. Κυρίλλου Άλεξ., είς τήν Ύπ του Κυρίου ήμών ΊησοΟ Χριστου, PG 77, 1048.50. "Ο.π. PG 77, 1049B.51. Λουκ. 2, 34.52. Προεόρτιο Τροπάριο Ωδής ε', σ. 14.
Ο ΠΟΙΜΗΝ - · 42
καί θεόπνευστος54 μπορει νά ηταν «γυνή τό σχημα», ομως ηταν «προφητις τό τάγμα». Μπορει από τήν πολυετία της ζωης της νά ηταν κυρτωμένη, ομως ώς πρός τήν θεογνωσία ηταν σφριγώσα. «Θεόν ώμολό- γησε τό βρέφος η ’Άννα... Τό αυτό καί παιδίον καί τω Πατρί συνάναρχον...»55 κατά τόν άγιο Άμφιλόχιο Ίκονίου.
Ή ’Άννα, κατά τόν ίδιο άγιο πατέρα, είπε στήν Παναγία οτι είναι πάρα πολυ τιμητικό που είναι τροφός Έκείνου που τρέφει τόν κόσμο56.
Νά ευχαριστοϋμε έσαεί τήν Παναγία μας που ανέτειλε στόν κόσμο τό αληθινό Φώς, τόν Ίησοϋ Χριστό57 καί νά τήν χαιρετήσουμε μέ τά λόγια τοϋ ιεροϋ υμνωδοϋ: «Χαιρε η τήν χαράν, τοϋ κόσμου δεξαμένη, Χριστόν τόν Ζωοδότην, καί παυσασα τήν λυπην, Παρθένε της προμήτορος»58.
Ό Ίησοϋς Χριστός, ό Κυριός μας, είναι «τοϋ φωτός ό χορη
γός καί τών αιώνων Ποιητής». Ά ς Τόν παρακαλέσουμε νά μας όδηγήσει ολους στό φώς τών προσταγμάτων Του, γιατί έκτός απ’ Έκεινον άλλον Σωτήρα δέν έχομε59. Νά Τόν δοϋμε καθαρά καί νά Τόν κηρυξουμε ώς αληθινό Θεό μέ τήν πίστη καί τά έργα μας60.
Νά Τόν υμνοϋμε καί νά Τόν προσκυνοϋμε. Είναι ό Σωτήρας μας. Είναι Έκεινος που σώζει τίς ψυχές μας61. Είναι Έκεινος που, είθε, νά μας προϋπαντήσει στή βασιλεία Του.
53. Άπολυτίκιο αγίων Συμεών Θεοδόχου-’Άννης προφήτιδος, σ. 44.54. Στιχηρό Εσπερινού μνήμης Συμεών Θεοδόχου-Άννης προφήτιδος, σ. 42.55. Άμφιλοχίου Ίκονίου, εις τήν Ύπαπαντήν του Κυρίου, PG 39, 52A-53B.56. ο.π. PG 39, 56C.57. Μεθέορτο Θεοτοκίο Ώδης ε', σ. 71.58. Μεθέορτο δοξαστικό Αίνων, σ. 76.59. Μεθέορτο Τροπάριο Ώδης ε', σ. 70.60. Μεγαλυνάριο Ώδης θ' έορτης, σ. 38.61. Δοξαστικό Αίνων έορτης, σ. 39.
— 43 #■ Ο ΠΟΙΜΗΝ
I _ _
είναι καθαρή άναβίωσις τής ειδωλολατρίας!
Του Κ.Γ. Παπαδημητρακόπουλου
Γ Ύ - -α καρναβάλια, ως γνωστον καλοί μου φίλοι, ε ίνα ι συνυφα- σμένα μέ τις άπόκριες κι αύτές μέ τις τρεις πρώτες έβδομά- δες του Τριωδίου1.
Τί εχει ορίσει ή Εκκλησία μας να γίνετα ι αύτές τις τρεις πρώτες έβδομάδες του Τριωδίου; Να προετοιμαστούμε όσο γίνεται καλύτερα για την είσοδό μας στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Γ ια τήν τόσο σημαντική αύτή περίοδο τών πνευματικών άγώνων, τής κατάνυξης, τής περισυλλογής, τής έγκράτειας, τής προσευχής καί τής μετάνοιας. Γ ια τήν περίοδο έκείνη πού θα μας οδηγήσει στον πνευματικό έορτασμο καί τή βίωση του Θείου Πάθους καί τής Ανάστασης του Χριστού.
Γι' αύτο καί στίς τρεις πρώτες αύτές έβδομάδες τής προετοιμασίας, τα μέν εύαγγελικα άναγνώσματα άναφέρονται στίς παραβολές του Τελώνη καί του Φαρισαίου, του Ασώτου Υίοΰ καί τής Δευτέρας Παρουσίας καί Κρίσεως του Χριστου, οί δέ ύμνοι μέ όλη τους έκείνη τήν κατάνυξη καί τήν μεγαλοπρέπεια μας προτρέπουν στήν μετάνοια καί τήν έπιστροφή μας στΟν Θεο Πατέρα.
Ό λα μας καλουν να άφήσουμε πλέον τα ύλικα καί να άσχολη- θουμε μέ τα πνευματικά, να άφήσουμε τίς διασκεδάσεις κι όλα τα τιποτένια καί άμαρτωλα καί να ύψωθουμε στα άνώτερα, να οδη- γηθουμε στήν αύτογνωσία καί έν τέλε ι στήν θεογνωσία.
1. Ή λέξη «καρναβάλι» προέρχεται από τ ις Λατιν ικές - Ιτα λ ικές carne (κρέας) καί vale (γειά σου), πού σημαίνει «κρέας έχε γειά». Ή δέ λέξη «αποκριά» προέρχεται άπό τή λέξη «άπόκρεως» πού σημαίνει «άποχή άπό τό κρέας» [α + κρέως (δηλ. κρέας στήν άρχ. άττική διάλεκτο)]. Συνεπώς πρόκειται γιά ταυτόσημες έννοιες.
OIMHN 44
Ακριβώς σ' αύτό τό τόσο λεπτό καί σημαντικό σημείο της πνευματικής μας πορείας, ερχεται ή άποκριά τοΰ κόσμου, να δώσει εντελώς τό άντίθετο μήνυμα. Δηλαδή νά ξεφαντώσουμε, νά γλεντήσουμε, νά ζήσουμε οσο ύλιστικά μποροΰμε, άδιαφορώντας γιά ό,τιδήποτε άλλο, πέραν αύτών!
Μέ τόν τρόπο αύτό ολα μετατρέπονται σ' ενα άτελείωτο γλέντι, ολες οί εορτές, οπως αύτές τών Χριστουγέννων καί τοΰ δωδεκαόρ- του, πού μόλις προηγήθηκαν, ετσι νά γίνει καί μέ τό Πάσχα. Τί φοβερό! Τί διαβολικό!
Δέν είνα ι τυχαίο πού ο ί 'Άγιοι άποκαλοΰν τό καρναβάλι «σατανική πομπή»! Ό 'Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης άναφέρει2 πώς στίς άπόκριες «οί Χριστιανοί δαιμονίζονται ολοι, γ ια τί χορεύουν, παίζουν, τραγουδοΰν άσυνείδητα, εως κι αύτοί ο ί πλέον γέροντες...
Τότε πανηγυρίζει ή άσέλγεια, εορτάζει ή άκολασία, εύφραίνεται ή μέθη, άγάλλεται ή τρυφή καί ή άστεΐα, χορεύει ό διάβολος μέ δέκα μαντήλια καί συγχορεύει μέ αύτόν καί ολο τό πληθος τών δαιμόνων, γ ιατί οσο κερδίζουν μόνο στίς άπόκριες, δέν μποροΰν νά τό κάνουν ολο τό χρόνο»!
’Έτσι εχουμε γιά τά καλά τήν «άνασύσταση της άρχαίας πλάνης» οπου ολα ήταν παραδομένα στόν διάβολο κι αύτός λατρευόταν ώς θεός! Τί άντιστροφή τών πραγμάτων!
* * *
Πραγματικά, αν άνατρέξουμε τήν ίστορία, τότε θά διαπιστώσουμε πώς ολα αύτά τά κοσμικά, πού γίνονται σήμερα, δέν είνα ι τί- ποτ' άλλο παρά άναβίωση είδωλολατρικών εθίμων καί τελετών άκόμη κι αύτών πού χάθηκαν στήν ίστορική μας μνήμη. Ναί!
Οί ρίζες τους βρίσκονται στήν άρχαία Ελλάδα καί τή Ρωμαϊκή εποχή.
Στήν άρχαία Ελλάδα οί ρίζες αύτές βρίσκονται στή λατρεία τοΰ Διονύσου, θεοΰ τοΰ κρασιοΰ καί τοΰ γλεντιοΰ, τά λεγόμενα καί «Άνθεστήρια»! Ο Διόνυσος είχε μαζί του τούς Σάτυρους καί τούς Σελινούς, ο ί όποίοι εβαζαν στά κεφάλια τους στεφάνι άπό κισσό, φόραγαν μάσκες καί ντύνονταν μέ δέρματα ζώων. Οί λάτρεις τοΰ
2. Βλέπ. τό έργο του «ΧΡΙΣΤΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ».
—* «οχ» 45 · - Ο ΠΟΙΜ
ονύσου (του λεγόμενου καί Βάκχου) ζαλισμένοι άπ' τΟ κρασί, χυδαιολογούσαν, θορυβούσαν καί χόρευαν.
Οί Διονυσιακές καί Βακχικές αύτές έορτές είχαν σχέση μέ τΟ τέλος του χειμώνα καί τον έρχομΟ τής άνοιξης. Συμβόλιζαν δέ τήν έποχή πού ή γή «ξυπνα» άπ' τή χειμερία νάρκη καί άναγεννιέται. Για τούς άρχαίους λαούς ο κύκλος αύτος τής άναγέννησης τής φύσης, είχε σχέση καί μέ τίς άνθρώπινες ψυχές καί συμβολίζονταν μέ το φόρεμα τής μάσκας - προσωπείου!
Κατα τήν διάρκεια τών διονυσιακών έορτών οί είδωλολάτρες φο- ρουσαν δέρματα ζώων, άλειφαν το πρόσωπό τους μέ τήν τρυγία (κατακάθι του κρασιου) καί στεφανώνονταν μέ κισσό, το άειθαλές φυτο του Διονύσου! Γενικα είχαν τήν μορφή Σατύρων, πού έμο ιαζαν μέ τράγους!
Οί τελετές αύτές κατα τον 7ο μέ 6ο π.Χ. αίώνα, άναμειγνύονται καί μέ τήν Αθηναϊκή έορτή τών Άνθεστηρίων, ή οποία γινόταν τήν 11η, 12η καί 13η ήμέρα του μηνος Άνθεστηρίωνα, δηλαδή του δικου μας Φεβρουαρίου.
Τήν πρώτη ήμέρα (τήν άποκαλούμενη «Πιθοιγία», δηλ. άνοιγμα τών πιθαριών) έκαναν σπονδές στον Διόνυσο, εύχαριστώντας τον για τήν νέα σοδειά! Άκολουθουσε γλέντι μέ χορούς καί τραγούδια. Τήν δεύτερη ήμέρα (τήν άποκαλούμενη «Χόες»), πίστευαν ότι άνοιγαν οί πύλες του 'Άδη καί ο ί νεκροί άνέβαιναν στον πάνω κόσμο3, έπιπλέον δέ ξεκινουσε καί ή πομπή του Διονύσου, όπου ο Διόνυσος πάνω σέ ομοίωμα πλοίου συρόμενο μέ τροχούς, έμπαινε στήν πόλη, άκολουθούμενος άπο τρελλή παρέα μεταμφιεσμένων! Στήν πομπή μετείχαν καί ο ί άρχές τής πόλης μέ έπικεφαλής τον 'Άρχοντα Βασιλέα!
Τήν τρίτη ήμέρα (τήν άποκαλούμενη «Χύτροι») τήν είχαν άφιε- ρωμένη στούς νεκρούς. Τότε γινόταν θυσίες καί πρόσφεραν τήν «πανσπερμία» στον ψυχοπομπο καί χθόνιο Έρμή. Ή άναπαράσταση τών νεκρών γινόταν φορώντας μάσκες καί συνοδευόταν μέ έξαλλους χορούς. Ή έορτή τελείωνε μέ τή φράση: «Φευγάτε ψυχές τών
3. Ή ήμέρα αυτή χωριζόταν σέ δύο μέρη. Στόν «ιερό γάμο τοΰ Διονύσου» καί στίς «Χόες», πού δέν ήταν τίποτ’ άλλο παρά άγώνες οινοποσίας!
------------------------· 46ΠΟΙΜΗΝ
νεκρών, τά άνθεστήρια τελ ε ίωσαν»!
Αργότερα ο ί Βακχικές αύτές εορτές είσήχθησαν στή Ρώμη καί ονομάστηκαν «Σατουρνά- λια» πρός τιμή τοΰ Σατούρνου, δηλαδή τοΰ θεοΰ Κρόνου!
'Υποστηρίζεται οτι ο ί μεταμφ ιέσεις πρωτοεμφανίστηκαν περί τό 2000 π.Χ. στήν Μεσοποταμία καί τή Βαβυλωνία. Καρναβάλια ομως μέ μεταμφιέσεις ύπηρχαν καί στήν άρχαία Αίγυπτο κατά τόν εορτασμό της Ίσ ι- δας! Όπως άναφέρει ό γνωστός λαογράφος Δημ. Λουκατος4 οί άνοιξιάτικες γιορτές άρχίζουν μέ τό είδωλολατρικό εθιμο τοΰ καρναβαλιοΰ.
Οί διασκεδάσεις καί ο ί μεταμφιέσεις του είνα ι προέκταση τών εορτών της Πρωτοχρονιάς, οπως τίς γιόρταζαν ο ί Ρωμαίοι καί ο ί Βυζαντινοί, ενώ οί άπαρχές τοΰ καρναβαλιοΰ μας όδηγοΰν στήν άρχαία Ελλάδα.
Σκοπός της κοσμικης άπο- κριας -πάντα κατά τόν Δημ. Λουκατο-ήταν ή μαγική ύπο- βοήθηση της γης νά βλαστήσει μέ τήν βοήθεια τών χορών - πηδημάτων, τών ποικίλων λαϊκών
Τά καρναβάλιαείναι καθαρή άναβίωσις τής ειδωλολατρίας!
δρωμένων καί τών μεταμφ ιέσεων, μέ σκοπό νά εξευμενίσουν τά βλαπτικά πνεύματα!
Γι' αύτό, αν παρατηρήσει κανείς, τά κύρια γνωρίσματα τοΰ καρναβαλιοΰ είναι:
- Οί μεταμφιέσεις καί ο ί άσεμνες παραστάσεις ο ί όποίες, οπως καί ο ί άρχαίες διονυσιακές εορτές, εχουν σάν στόχο τήν βλάστηση καί τήν καρποφορία της γης, πού ολο τόν χειμώνα βρισκόταν σέ χειμερ ία νάρκη!
-Ό χορός μέ τά χτυπήματα της γης άπό τά πόδια, μέ σκοπό τήν καρποφορία της! Κατά τούς λαογράφους οί παράδοξοι χοροί τών μεταμφιεσμένων καί τά πη- δήματά τους παριστάνουν τήν διέλευση τών πνευμάτων της
4. Βλέπ. «ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ».Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος - Ορθόδοξος Τύπος, 03/02/2012
—« 4 7 ·■ Ο ΠΟΙΜ
αστησης!- Τό άκρατο φαγοπότι καί γλέντι, πού άποβλέπουν κι αύτα στην
εύφορία της γης.- Ή άναφορα στούς νεκρούς, ή όποία άποσκοπεί κι αύτη στα ίδια,
δηλαδη στό να έξευμενιστοΰν καί να δώσουν καρπούς στη γη καί επιπλέον να επιτρέψουν τό ξεφάντωμα στούς ζωντανούς!’Έτσι συμβιβάζεται τό πένθος γι' αύτούς μέ τό ευθυμο καί φαιδρό κλίμα των άποκριων. Τό ίδιο συμβαίνει καί μέ τ άνθεστήρια των άρχαίων Αθηναίων, τα όποια είχαν διπλη οψη. Άπ' την μία τα λουλούδια, τό κρασί καί τό γλέντι καί άπ' την άλλη τίς ψυχές των νεκρών! Λέγεται πώς παρόμοια έορτή συνανταται καί στούς Πέρσες, τούς Πρώσους κ.λπ.
- Οί φωτιές (οπως τό βράδυ της τελευταίας ήμέρας της άποκριας μέ τό κάψιμο του καρνάβαλου κ.λπ.), ο ί όποιες έχουν - κατα τούς λαογράφους- καθαρτήριο χαρακτήρα, άλλα καί μεταβατικό συμβολισμό άπό τόν χειμώνα στην άνοιξη!
Να σημειωθεί άκόμη καί τουτο. Κατα τη δεύτερη ήμέρα τών Άνθεστηρίων, τίς «Χόες» οπως είπαμε, τόν ρόλο του Διονύσου επαιζε ό άρχων βασιλέας. Σήμερα ύποκατάστατο του Διονύσου θεωρείται ό λεγόμενος «βασιλιάς καρνάβαλος». ’Άρα ό βασιλιάς καρνάβαλος (πού συνήθως είνα ι μία άπαίσια δαιμονικη φιγούρα), είναι ό ’ίδιος ό Διόνυσος!
Καί κάτι άκόμη. Ένώ ή δ ιάρκεια τών άρχαίων έκείνων έορτών ήταν μόλις τριών ήμερων, τώρα εγιναν τρείς έβδομάδες διαστρέ- φοντας τελείως την έννοια του Τριωδίου!
* * *
Άραγε μπορεί ένας συνειδητός Χριστιανός να έορτάζει ετσι την άρχη του Τριωδίου; Μπορεί να έπιτρέπει στόν έαυτό του να συμμετέχει σ' ολη αύτη την άναβιούμενη βλακεία, πού δέν είνα ι άλλη άπό την ειδωλολατρία; Μέ τέτο ιες καρναβαλικές διαδικασίες θα «ξεφύγει» καί θα νοιώσει την πολυπόθητη χαρά; Καί θα πορευθεί να έορτάσει τό Θείο Πάθος καί την Ανάσταση του Χριστου ξεκινώντας άπ' αύτές τίς άφετηρίες;
Ωστόσο τ ί παρατηρεί σήμερα κανείς; Ό τ ι γίνονται έκτεταμένες προσπάθειες να παρουσιασθεί ό καρναβαλισμός μέ την πλέον
------------------------· 48ΠΟΙΜΗΝ
—«b̂ j 49 -----------------------------------------------Ο Π ΟIΜ Η N
έκσυγχρονισμένη μορφή. Οί διάφοροι τοπικοί φορείς τον β ζουν μέ ωραία ονόματα όπως «πολιτιστικές έκδηλώσεις», «τοπική παράδοση» κ.λπ., ο ί δέ άνίδεοι ιδιώτες όχι μόνο συμμετέχουν άπροβλημάτιστοι καί μέ πολλή άφέλεια σ' αύτές, άλλα διοργανώ- νουν καί τα λεγόμενα «μασκέ πάρτυ» είσάγοντας για τα καλα όλη αύτή τήν κατάντια στή ζωή τουςΓΕφθασαν στο σημείο ο ί διάφοροι δήμαρχοι να μας εισάγουν καί άπ' το έξωτερικο «καρναβαλιστές», για να είνα ι άπέραντο το πάρτυ. Τί άγάπη καί φροντίδα για τούς δημότες τους!
Δέν είνα ι τυχαίο πού οί νεοπαγανιστές πανηγυρίζουν καί άπο- λαμβάνουν τέτο ιες έκδηλώσεις, διοργανώνοντάς τις μέ διάφορες δικαιολογίες καί προσχήματα. Στα έντυπά τους άναφέρουν ότι «οί Άπόκριες παραμένουν ή μόνη μή θρησκευτική γιορτή στή σύγχρονη Έλλάδα»!
* * *
Είναι πράγματι έξυπνο αύτο πού έγραψε κάποιος σέ τοίχο: «Μα- σκαρας ε ίμα ι κάθε μέρα, δέν χρειάζεται να το έορτάζω κιόλας»!
Εξάλλου γι' αύτο έρχεται αύτή ή εύλογημένη περίοδος του Τριωδίου, για να μας οδηγήσει στήν μετάνοια, στο να άποβάλουμε δηλαδή αύτή τήν άμαρτωλή μας (καί συνάμα γελοία) κατάντια καί να οδηγηθουμε στα άνώτερα καί τα μεγάλα.
Δ Ι Α Β Α Ζ Ο Ν Τ Α Σ TO ΝΕΟ ΣΤΝΑΞΑΡΙΣΤΗ
Οταν έπαυσαν οί διωγμοί καί ο χριστιανισμός άναγνωρί- σθηκε ώς επίσημη θρησκεία
της αυτοκρατορίας, χρειάστηκε άκόμη πολυετής μόχθος άπό τούς διαδόχους των Αποστόλων γιά τήν εκρίζωση του συχνά επιθετικού παγανισμού καί τήν εμφύτευση στόν λαό της χρηστότητος των χριστιανικών ηθών. Ό Βίος του αγίου Πορφυρίου είναι μιά θαυμαστή μαρτυρία ένός σταδίου της μεγάλης αυτης άλλαγης.
Ό άγιος Πορφύριος γεννήθηκε περί τό 347 άπό ευγενη καί ευημε- ρουσα οικογένεια της Θεσσαλονίκης. Κυριευμένος άπό θείο πόθο, εγκατέλειψε μία ημέρα πατρίδα καί πλούτη καί έσπευσε πρός τήν περίφημη έρημο της Σκήτεως,
στήν Αίγυπτο, όπου σύντομα ενε- δύθη τό άγγελικό Σχημα καί έζη- σε πέντε χρόνια άνάμεσα στούς επιφανείς Πατέρες πού διέλαμψαν εκεί τήν εποχή εκείνη. Ά πό εκεί πέρασε στήν Παλαιστίνη, όπου έζησε αλλα πέντε χρόνια σέ σπήλαιο της ερήμου του Ιορδάνη. Ή μεγάλη ξηρασία καί τό τραχύ κλίμα, όμως στάθηκαν αιτία νά άρρωστήσει σοβαρά. Ε να π ο θ έτοντας τήν ελπίδα του άποκλει- στικά στόν Θεό, μετέβη τότε στά Ιεροσόλυμα καί κυρτωμένος πάνω στό ραβδί του προσκύνησε μέ ευλάβεια όλους τούς Αγίους Τόπους. Συνδέθηκε τότε φιλικά μέ τόν Μάρκο, τόν μελλοντικό του βιογράφο καί του άνέθεσε νά με- ταβεί στήν Θεσσαλονίκη γιά νά
1. Βλ. Μάρκου Διακόνου, Βίος αγίου Πορφυρίου Επισκόπου Γάζης, μτφρ. Μοναχού Πορφυρίου Σιμωνοπετρίτου, «Βυζαντινοί συγγραφείς», Ζήτρος, Αθήνα 2003.
διαμοιράσει τήν πατρική περιουσία μεταξύ των άδελφών του.
Έ π ισ τρ έφ ο ν τα ς ο Μ άρκος βρήκε τόν Πορφύριο εντελώς θεραπευμένο, μετά άπό μιά εκστατική εμπειρία πάνω στόν Γολγοθά κατά τήν οποία είχε δει τόν εύγνώ- μονα Ληστή νά κατεβαίνει άπό τόν σταυρό γιά νά τόν οδηγήσει στόν Χριστό ο οποίος τοΰ παρέδωσε τό Τίμιο Ξύλο γιά νά τό φυλάξει.
Άφοΰ μοίρασε όλο τό μερίδιο τής περιουσίας του στούς πτωχούς τών Ιεροσολύμων καί στά μοναστήρια τής ΑΙγύπτου, ο Πορφύριος άρχισε νά άσκεί τό επάγγελμα τοΰ βυρσοδέψη -ύποδηματοποιοΰ, γιά νά ζεί άπό τήν εργασία τών χεριών του κατά τό παράδειγμα τοΰ Α ποστόλου Παύλου. Ό τα ν εφθασε σέ ηλικία σαράντα πέντε ετών, ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Πραΰ- λιος2, εχοντας άκούσει εγκώμια γιά τήν πραότητα, τήν φιλανθρωπία καθώς καί τό χάρισμα πού είχε στήν ερμηνεία τής Αγίας Γραφής, τόν χειροτόνησε πρεσβύτερο, παρά τήν θέλησή του καί τοΰ εμπιστεύ- θηκε τήν φύλαξη τοΰ Τιμίου Σταυ- ροΰ τοΰ Σωτήρος. Τό ζηλευτό άξίωμα τοΰ σταυροφύλακος δέν αλλαξε σέ τίποτε τήν πολιτεία τοΰ Πορφυρίου καί σέ όλον του τόν βίο εξακολούθησε νά τηρεί αύστηρή
εγκράτεια, περνώντας όλες τίς νύχτες του σέ ιερές άγρυπνίες. Ένώ άσκοΰσε τό λειτούργημά του γιά τρίτη χρονιά, ο επίσκοπος Γά- ζης εκοιμήθη. Οι πιστοί αύτής τή ς ά ρ χα ία ς ά λλά τα π ε ιν ή ς Ε κκλησ ίας δέν μποροΰσαν νά συμφωνήουν στήν επιλογή ενός διαδόχου καί ετσι εστειλαν άντι- προσωπία τους στόν άρχιεπίσκο- πο Κ αισαρείας Ιω άννη3. Μ ετά άπό τριήμερη νηστεία, ο Κύριος τοΰ ύπέδειξε τόν Πορφύριο ώς τόν άξιότερο γιά τό άξίωμα αύτό. Γνωρίζοντας τήν ταπεινοφροσύνη τοΰ σταυροφύλακος, ο Ιω άννης τόν κάλεσε στήν Καισάρεια μέ πρόσχημα τήν ερμηνεία ενός δυσνόητου εδαφίου τής Αγίας Γραφής. Ό Πορφύριος προειδοποιημένος τήν προηγούμενη νύχτα άπό τόν Χριστό, ο οποίος τοΰ δήλωσε ότι θά τοΰ εμπιστευόταν ταπεινή, άλλά ενάρετη γυναίκα, γνησία «άδελ- φή» του, άνήγγειλε άνήσυχος στόν Μάρκο: «Φοβοΰμαι μήπως θέλων εξιλάσασθαι τάς εμάς αμαρτίας εξιλάσωμαι καί αλλων πολλών. Ά λλ’ όμως ούκ εστιν άντειπείν τώ βουλήματι τοΰ Θεοΰ».
Φ θάνοντας στήν Κ αισάρεια παρά τά δάκρυα καί τίς διαμαρτυρίες του, χειροτονήθηκε επ ίσκοπος μετά τήν άγρυπνία τής Κυ-
2. Ό όποιος ήταν μάλλον χωρεπίσκοπος τοΰ Παναγίου Τάφου.3. Τήν εποχή εκείνη τά 'Ιεροσόλυμα είχαν καταντήσει ασήμαντη πόλη, ενώ μητρόπολη τής Πα
λαιστίνης ήταν ή Καισάρεια.
51 O ΠΟΙΜΗΝ
<ο>. Δ Ι Α Β Α Ζ Ο Ν Τ Α Σ
ριακής καί σύντομα οδηγήθηκε στήν εδρα του άπό τούς πιστούς του. Μέ δυσκολία εφθασε στήν Γάζα, γιατί οί ειδωλολάτρες τής περιοχής είχαν στήσει διάφορα εμπόδια στόν δρόμο, άγκάθια καί σκουπίδια πού καίγονταν άναδίδοντας καπνούς καί δυσοσμία.
Ύ πακούοντας στό θέλημα του Θεοϋ καί άναλαμβάνοντας άνδρεί- ως τόν πόλεμο κατά τοϋ διαβόλου, άπό τήν στιγμή πού εφθασε στήν πόλη, ή οποία ύπέφερε άπό μεγάλη άνομβρία, ο νέος επίσκοπος συγκέντρωσε τούς χριστιανούς πού δέν ησαν περισσότεροι άπό διακοσίους ογδόντα, όρισε νηστεία καί τέλεσε άγρυπνία. Τό πρωΐ μετά τήν λιτανεία του πε- ριήλθε τήν πόλη, ο Θεός επανέ- λαβε τό θαϋμα τοϋ προφήτη Ή λία καί εφερε ευεργετική βροχή. Ε κα τόν είκοσι έπτά ειδωλολάτρες με- ταστράφηκαν τότε άναφωνώντας « Ό Χριστός μόνος Θεός, αυτός μόνος ενίκησεν».
Παρά τά θαύματα αυτά καί τίς προσευχές τοϋ αγίου Πορφυρίου γιά τήν μεταστροφή τους, οί είδω- λολάτρες πού κατείχαν τήν εξουσία στήν πόλη δέν σταμάτησαν τίς διώξεις καί τίς βίαιες επιθέσεις τους κατά τοϋ άνθρώπου τοϋ Θεοϋ καί των πιστών του. ’Έτσι ο επίσκοπος άποφάσισε νά στείλει τόν Μ άρκο στήν Κωνσταντινούπολη μέ σκοπό νά παρουσιάσει τό
αίτημά του στόν ηγεμόνα μέ τήν μεσολάβηση τοϋ αγίου Ίωάννου τοϋ Χρυσοστόμου. Εξασφάλισε τότε άπό τόν αυτοκράτορα Άρκά- διο ορισμό πού διέτασσε νά κλεί- σουν ολοι οί είδωλολατρικοί ναοί στήν Γάζα. Τό διάταγμα, ωστόσο δέν εφαρμόστηκε αυστηρά καί οί προπηλακισμοί καί οί παρενοχλήσεις κατά τών προσηλύτων ώθησαν τόν αγιο Πορφύριο νά με- ταβεί στήν Καισάρεια, οπου ίκέ- τευσε τόν άρχιεπίσκοπο νά δεχθεί τήν παραίτησή του. Ό Ιωάννης τόν προέτρεψε νά κάνει ύπομονή καί τοϋ πρότεινε νά μεταβεί μαζί του στήν Κωνσταντινούπολη γιά νά ζητήσουν άπό τόν αυτοκράτο- ρα τήν καταστροφή τών είδωλο- λατρικών ναών.
Πηγαίνοντας πρός τήν Βασιλεύουσα, πέρασαν άπό τήν Ρόδο οπου ελαβαν διαφωτιστικές συμβουλές άπό εναν σοφό ερημίτη, ονόματι Προκόπιο. Φ θάνοντας στήν Κωνσταντινούπολη πήγαν άμέσως νά ύποβάλουν τά σέβη τους στόν αγιο Ιωάννη τόν Χρυσόστομο καί νά τοϋ εκθέσουν τόν σκοπό τοϋ ταξιδιοϋ τους. Εκείνος τούς δέχθηκε μέ άγάπη, άλλά ηταν άδύνατο νά μεσολαβήσει πρός οφελός τους στόν αυτοκρά- τορα, καθώς ή πανίσχυρη αυτο- κράτειρα Ευδοξία ηταν εξοργισμένη εναντίον του4. Έ τσ ι ενήρ- γησε ώστε νά παρέμβει ο κουβι-
ΠΟΙΜΗΝ - · 52
κουλάριος Άμάντιος. Ή Εύδοξία πού τήν εποχή εκείνη ήταν έγκυος, δέχθηκε τούς δύο επισκόπους μέ συμπάθεια καί ύποσχέθηκε νά τούς στηρίξει. Μ ετά άπό λίγες ημέρες, έφερε στόν κόσμο εναν γιό, τόν μελλοντικό αύτοκράτορα Θεοδόσιο Β ' τόν Μικρό (408-450), σύμφωνα μέ τήν προφητεία των δύο ιεραρχών. Γιά νά τούς δείξει τήν εύγνωμοσύνη της τούς ζήτησε νά συντάξουν τό αίτημά τους γιά τήν Εκκλησία τής Γάζης. Τήν ημέρα τής βαπτίσεως τοϋ παιδιού, εν μέσω τών έορταστικών εκδηλώσεων, ή Εύδοξία άπέσπασε τήν συναίνεση τοϋ αύτοκράτορα καί άνέ- λαβε ή ίδια νά κτίσει μέ δικά της έξοδα μιά εκκλησία στόν τόπο πού βρισκόταν ο κύριος ειδωλο- λατρικός ναός τής Γάζας. Μ ετά τό Πάσχα (402), ο Πορφύριος καί ο Ιω άννης πήραν τόν δρόμο τής επιστροφής, συνοδευόμενοι άπό αύτοκρατορικούς άξιωματούχους γιά νά επιβλέψουν τήν εκτέλεση τών αύτοκρατορικών εντολών.
Φθάνοντας στό λιμάνι τοϋ Μαϊ- ουμα, άφοϋ σώθηκαν εκ θαύματος άπό φοβερή τρικυμία καί μετέστρεψαν τόν καπετάνιο τοϋ πλοίου ο οποίος ήταν οπαδός τοϋ Άρείου, οί δύο επίσκοποι έγιναν δεκτοί μέ ΰμνους άπό τούς χριστιανούς πού ήλθαν νά τούς προ
ϋπαντήσουν. Ό τα ν ή πομπή έφθα- σε στήν Γάζα, ενα αγαλμα τής Αφροδίτης έγινε συντρίμμια καθώς πλησίασε ο Τίμιος Σταυρός, προ- καλώντας τίς θριαμβευτικές κραυγές τών πιστών. Μ όλις έφθασε ο αύτοκρατορικός μάγιστρος, επ ικεφαλής ισχυρής συνοδείας, άνέ- γνωσε τό διάταγμα τοϋ αύτοκράτορα καί άμέσως έβαλε νά καταστρέψουν οκτώ ειδωλεία. Έ ν συνεχεία πυρπόλησε τόν μεγάλο ναό, τό Μ αρνείο καί δήμευσε τά ύπάρχοντα τών επιφανών ειδωλολατρών πού είχαν διαφύγει. Οί ύπόλοιποι εθνικοί, πού άνέρχονταν στούς τριακόσιους, προσχώρησαν στήν άληθινή πίστη καί άφοϋ κα- τηχήθηκαν δεόντως, βαπτίσθηκαν άπό τόν αγιο Πορφύριο.
Μόλις άποκαταστάθηκε ή ειρήνη στήν Γάζα, ο αγιος επίσκοπος άσχολήθηκε μέ τήν άνέγερση ένός μεγάλου ναοϋ πάνω στά ερείπια τοϋ Μαρνείου, σύμφωνα μέ σχέδια πού έστειλε ή αύτοκράτειρα. Σύσσωμοι οί πιστοί, ανδρες, γυναίκες καί παιδιά, πήραν μέρος μέ ενθου- σιαμό στά έργα , ψ ά λ λο ντα ς ΰμνους καί άναφωνώντας: « Ό Χ ριστός ενίκησε!». Μ ετά άπό εργασίες πέντε χρόνων, άνήμερα τό Πάσχα, έγιναν τά εγκαίνια τής εκκλησίας πού ονομάσθηκε Εύδο- ξιανή, παρουσία όλων τών μο-
4. Γ ιά τά γεγονότα αυτά, βλ. τήν μνήμη τής 13 Νοεμβ.
53 O ΠΟΙΜΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗ —=©=—=ο
ναχών τής περιοχής καί πλήθους πιστών. ΟΙ εορτασμοί αύτοί στάθηκαν η εύκαιρία γιά τόν αγιο νά μοιράσει γενναιόδωρες ελεημοσύνες καί νά προτρέψει τό χριστιανικό πλήρωμα νά παραμένει σταθερό στήν άληθινή πίστη. ΟΙ εθνικοί, ώστόσο δέν επαυσαν νάάναζητοΰν εύκαιρία γιά ταραχές
/ / ? / ?/ / / και μια ημέρα, όταν ξέσπασε μιάφιλονικεία φόνευσαν επτά χριστιανούς καί κυνήγησαν τόν αγιο Πορφύριο, ο οποίος κατόρθωσε νά διαφύγει τρέχοντας στίς οροφές τών σπιτιών.
Λίγα χρόνια άργότερα μόλις επανήλθε η τάξη στήν χριστιανική κοινότητα τής Γάζας, ο αγιος
Πορφύριος, ο οποίος συνέβαλε επ ίσης στήν ύπερ ά σ π ισ η τής ’Ορθοδοξίας κατά τής πελαγιανής αίρέσεως συμμετέχοντας στήν Σύνοδο τής Διοσπόλεως (415), άσθέ- νησε. Συνέταξε διαθήκη στήν οποία όριζε ότι επρεπε νά διασφαλίζονται σταθερές ελεημοσύνες γιά τούς πτωχούς καί φιλοξενία γιά τούς ξένους καί εμπιστευόταν στόν Θεό όλο τόν χριστιανικό λαό. Κατόπιν εκοιμήθη εν ε’ιρήνη γιά νά συναριθμηθεί στόν χορό τών αγίων, στίς 26 Φε- βρουαρίου 420, συμπληρώνοντας είκοσι πέντε χρόνια επισκοπίας καί άδιάκοπων άγώνων κατά τής ε’ιδωλολατρίας.
ΠΟΙΜΗΝ - · 54
V ' y I K J
Μ6ΓΑ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟΝ
Είπε ο άββας Ιωάννης ο Κολοβός...
«Εγώ θά ’θελα νά μετέχει ο άνθρωπος σ ’ όλες τίς άρετές. Γι ’ αυτό κάθε μέρα, μόλις σηκωθείς τό πρωΐ, βάζε άρχή σέ κάθε άρετή καί εντολή τοϋ Θεοϋ· καί νά συνοδεύεται αυτή ή άρχή μέ τήν πιό μεγάλη υπομονή, μέ φόβο καί μακροθυμία, μέ άγάπη στόν Θεό καί μέ πολλή προθυμία ψυχής καί σώματος, μέ πολλή ταπείνωση, υπομένοντας τή θλίψη τής καρδιάς καί τήν επαγρύπνηση, μέ πολλή προσευχή καί ικεσίες μέ άναστε- ναγμούς, μέ καθαρότητα γλώσσας καί επιτήρηση ματιών.
"Οταν σέ περιφρονοϋν νά μήν οργίζεσαι, νά διατηρείς τήν ειρήνη σου καί νά μήν άνταποδίδεις κακό στό κακό, νά μήν προσέχεις τά σφάλ
ματα τών άλλων. Μή θεωρείς τόν εαυτό σου πώς είσαι κάτι, άλλά νά τόν έχεις χαμηλότερα άπό ολα τά δημιουργήματα. Νά άποχωρίζεσαι άπό τά υλικά καί άπό κάθε τι πού έχει σχέση μέ τή σάρκα, μέ σταυρό καί άγώνα, μέ πτωχεία πνεύματος, μέ ολόψυχη διάθεση καί άσκηση πνευματική, μέ νηστεία, μετάνοια καί δάκρυα, μέσα στήν προσπάθεια τοϋ πολέμου, μέ διάκριση καί αγνότητα ψυχής, μετέχοντας σέ κάθε άγνή ενέργεια, κάνοντας τό εργόχειρό σου μέ ήσυχία, μέ τίς νυκτερινές άγρυπνίες, μέ πείνα καί δίψα, μέ ψύχος καί γυμνότητα, μέσα σέ κόπους, σκεπάζοντας τόν τάφο σου σάν νά έχεις ήδη πεθάνει, ώστε νά νομίζεις οτι ο θάνατος είναι κοντά σου καθημερινά».
Ο ΠΟΙΜΗΝ
ΧΡΟΝΙΚΑ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2013
Ό Μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος κατά τό μήνα Φεβρουάριο έλειτούργησεν η έχοροστάτησεν ώς ακολούθως:V Τήν 2αν τοΰ μηνός Φε-
βρουαρίου ό Μητροπολίτης μας έλειτούργησεν είς τόν 'I. Ναόν Γ εν. Θεοτόκου Παναγιούδας καί προέστη τοΰ μνημοσύνου τής Παρασκευής Κωνσταντίδου- Σακαλή.
V Τήν 3ην τοΰ αύτοΰ μηνός ό Μητροπολίτης μας έλ ε ιτούργησεν μετά τοΰ Σεβ. Μητροπολίτου Έλευθε- ρουπόλεως κ. Χρυσοστόμου, στόν I Ναό Αγίου Συμεών Μυτιλήνης.
V Τήν ίδίαν ήμέραν ό Μητροπολίτης μας είς τόν 'I. Ναόν Αγίας Τριάδος Μυτιλήνης έτέλεσ ε τήν έπικήδειον άκολουθίαν τής Βασιλικής Άθ. Πατέστου, έκ Κυδωνιών.
V Τήν 4ην τοΰ αύτοΰ μηνός είς τόν I Ναόν Άγ. Παντε- λεήμονος Μυτιλήνης έτέ- λεσε τήν έπικήδειον άκο- λουθίαν τής Καλυψώς Μα- ρίου Φραντζή.
V Τήν 10ην τοΰ μηνός Φε- βρουαρίου ό Μητροπολίτης μας παρέστη είς τήν Θ. Λειτουργίαν τής Εστίας Θεολόγων Χάλκης είς τόν Ί.Ν.
Άγ. Σπυρίδωνος Παγκρατίου, ίερουργοΰντος τοΰ Σεβ. Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Είρηναίου.
V Τήν 14ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης έκκλησιά- σθη άπό τοΰ I Βήματος είς τό έκκλησάκι τοΰ Άγ. Γεωργίου τοΰ Γηροκομείου καί προέστη τοΰ μνημοσύνου τής Καλυψώς Φραντζή άπό τής όλοκληρώσεως 9 ήμερών έκ τής κοιμήσεώς της.
V Τήν ίδίαν ήμέραν είς τόν I Ναόν Παναγίας Χρυσομαλ- λούσης Μυτιλήνης προέστη τής έπικηδείου άκο- λουθίας τής Χριστίνας Σουρλάγκα.
V Τήν 13ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας έτέλεσε τόν Αγιασμόν είς τό πλοΐον «Πάτμος», στό λιμάνι τής Μυτιλήνης.
V Τήν 16ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης Αύλώνος κ. Χριστόδουλος έχοροστάτησεν είς τόν Μητροπολι- τικόν Ναόν συγχοροστα- τοΰντος τοΰ Μητροπολίτου μας.
V Τήν 17ην τοΰ μηνός Φεβρουαρίου είς τόν Μητρο- πολιτικόν Ναόν έτέλεσαν τήν Θ. Λειτουργίαν οί Σεβ. Μητροπολΐται Μυθύμνης κ. Χρυσόστομος, Αύλώνος κ.
Ο ΠΟIΓ 56
Χριστόδουλος καί Μυτιλήνης κ. Ιάκωβος.
Τόν θ. Λόγον έκήρυξεν ό Παν. Άρχιμ. Χρυσόστομος Μαϊ- δώνης, Πρωτοσύγκελλος Ίερας Μητροπόλεως Ίερισσοΰ.
❖ Τήν 24ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας εις τόν 'I. Ναόν Αγίου Λουκα (σέ προάστειο του Βελιγραδίου), συλλειτούργησε μέ τόν Μακαριώτατον Πατριάρχην Σερβίας κ. Ειρηναίον.
❖ Τήν ιδίαν ημέραν, ώς εκπρόσωπος του Μητροπολίτου μας, ό Πανοσιολογιώτατος Άρχιμ. Ιάκωβος Καραμούζης ελει- τούργησεν εις τόν I Ναόν Άγ. Θεράποντος καί προέστη του Μνημοσύνου του Συλλόγου Πολιτικών Συνταξιούχων Λέσβου.
Επισκέψεις
❖ Ό Μητροπολίτης μας τήν 5ην Φεβρουαρίου επεσκέφθη εις τό Στρατηγείον τόν Στρατηγόν κ. ’Ιωάννην Ήλιόπουλον, Διοικητήν της 98 ΑΔΤΕ.
❖ Τήν 18ην Φεβρουαρίου τόν Μητροπολίτην μας επεσκέφθησαν οί:α) Ήλίας Δαμιανάκης, εκ Φλώ- ριδος Άμερικης. β) Ό Πανοσιολογιώτατος Η γούμενος της Ί. Μονης Κουτ- λουμουσίου Άγίου Ό ρους, Άρχιμ. Χριστόδουλος. γ) Ό κ. Παναγιώτης Βερναρ- δάκης.
δ) Ό Πανοσιολογιώτατος Άρχιμ. Χρυσόστομος Μαϊδώ- νης, Πρωτοσύγκελλος της Ί. Μητροπόλεως Ίερισσοΰ.
Συνεδριάσεις
❖ Τήν 12ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας προήδευσε της συνεδρίας του Δ. Σ. τών Φ.Κ.Μ.
❖ Επίσης, τήν ιδία ημέρα, του Κληροδοτήματος Αποστόλου Σημαντήρη.
❖ Τήν 18ην Φεβρ. ό Μητροπολίτης μας προήδρευσε της συ- νεδριάσεως του Δ.Σ. του Βυ- ζαντινου Μουσείου της Μη- τροπόλεώς μας.
❖ Τήν 19ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας προήδρευσε της συνεδριάσεως του Δ.Σ. τών Φ.Κ.Μ.Επίσης τήν ιδίαν ημέραν, του Κληροδοτήματος Σημαντήρη.
❖ Τήν 28ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας προήδρευσε της συνεδριάσεως του Δ. Σ. του Σωματείου «Οί Φίλοι της Μητροπόλεως Μυτιλήνης» εν Άθήναις, εις τό Γ ραφείον του κ. Βασιλείου Μαριου.
Κοπή Πίττας
❖ Τήν 1ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας ηύλόγησε τήν Βασιλόπιττα εις τό 3ον Σταθμόν Άναφορας Άγιάσσου.
57 Ο ΠΟΙΜΗΝ
m m
Τήν 4ην Φεβρουάριου, ό Μητροπολίτης μας μετά του Σεβ. Μητροπολίτου Μηθύ- μνης κ. Χρυσοστόμου ηύλό- γησεν τήν Βασιλόπιττα του Υπουργείου Ναυτιλίας, Αιγαίου καί Νησιωτικής Πολιτικής εις τήν έδραν του, τήν Μυτιλήνη.Τήν ιδίαν ήμέραν ό Μητροπολίτης μας ηύλόγησε τήν Βασιλόπιττα του Οικοτροφείου Θηλέων Μυτιλήνης. Τήν 6ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας ηύλόγησεν τήν Βασιλόπιττα τής Ναυτικής Διοικήσεως καί ετέλε- σε τόν άγιασμόν επί τω νέω ετε ι εις τήν έδραν τής Διοικήσεως Μυτιλήνης.Τήν 8ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας ηύλόγησεν τήν Βασιλόπιττα του Σωματείου «Οί Φίλοι τής Μητρο- πόλεως Μυτιλήνης» εις Αθήνας, εις τά Γραφεία του κ. Βασιλείου Μαριου.Τήν 10ην του μηνός Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας ηύλόγησε τήν Βασιλόπιττα τής Εστίας Θεολόγων Χάλκης παρουσία του Προέδρου της Καθηγητου κ. Άναγνωστοπούλου, του Σεβ. Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου καί πλήθους μελών.Τήν 14ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας ηύλόγησε τήν Βασιλόπιττα τών Εκκλησιαστικών Κατασκηνώσεων
εις τό κτήμα του Κάμπου Έρεσου.Τήν 17ην Φεβρουαρίου, εξ ονόματος του Μητροπολίτου μας ηύλόγησε τήν Βασιλόπιττα εις τήν Φιλοτεχνι- κήν Εταιρεία Λέσβου ό Αιδ. π. Έύστράτιος Κομνηνός.
Ό Σεβ. Μητροπολίτης Έλευ- θερουπόλεως εις Μυτιλήνην.
Ό Σεβ. Μητροπολίτης Έλευ- θερουπόλεως κ. Χρυσόστομος, ό όποίος ύπηρέτησεν στήν Μη- τρόπολίν μας ως 'Ιεροκήρυξ καί Διευθυντής τής Χ. Κ. Νεό- τητος καί ό όποίος κατάγεται άπό τήν Γέραν επεσκέφθη τήν γενέτειράν του.
Κατά τήν διάρκειαν τής παραμονής του εις τό Νησί μας εχοροστάτησεν τήν 1ην Φεβρουαρίου εις τόν Ι Ναόν τής Υπαπαντής του Στρατοπέδου 1262 Λοχαγού Μαυρουδή εις Λαρισαίες Πέτρες.V Τήν 2αν Φεβρουαρίου ελει-
τούργησεν εις τόν Ι. Ναόν Υπαπαντής του Σωτήρος Πλαγιάς.
V Τήν 3ην Φεβρουαρίου μετά του Μητροπολίτου μας ετέ- λεσεν τήν Θ. Λειτουργίαν εις τόν Ι Ναόν του Άγ. Συμεών Μυτιλήνης οπου καί ωμίλησεν.
Διάφορα Φεβρουαρίου
V Τήν 2αν Φεβρουαρίου ό Μη
O ΠΟΙΜΗΝ 58
τροπολίτης μας εις τόν Ί. Ναόν Γενεθλίου Θεοτόκου Παναγι- ούδας, ετέλεσεν τήν Θ. Λειτουργίαν καί τό Μνημόσυνον της άειμνήστου Παρασκευής Κ ω ν σ τα ν τ ιν ίδ ο υ -Σ α κ α λ η , άδελφης του Πανοσ. Άρχιμ. π. Θεολόγου Σακαλη, εφημερίου του Ί. Ναου καί ώμίλησεν επι- καίρως.
❖ Τήν 2αν του μηνός Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας μετά του Σεβ. Μητροπολίτου Μηθύ- μνης κ. Χρυσοστόμου έκοψαν τήν πίττα της Γραμματείας Αιγαίου καί Νησιωτικης Πολι- τικης.
❖ Μετά τίς εύχές του Σεβ. Μυ- θύμνης κ. Χρυσοστόμου, ό Γ. Γραμματεύς κ. Ιωάννης Σπη- λιάνης εύχαρίστησε τούς προσκεκλημένους καί άνεφέρθη εις τό επιτελεσθέν έργον.
❖ Τό εσπέρας της ίδιας ημέρας ό Μητροπολίτης μας ηύλόγησεν τήν Βασιλόπιττα του Οικοτροφείου Θηλέων, παρουσία Άρχών καί Φίλων του Ιδρύματος καί εν συνεχεία άφου εύχαρίστησε όλους τούς προσκεκλημένους, τούς Τραπεζάρχας, τούς δωρητάς καί όλους όσοι μέ οίονδήποτε τρόπον βοηθούν τήν λειτουργία του Οικοτροφείου, άνεφέρθη εις τόν άπολογισμόν του Ίδρύματος.
❖ Τήν 3ην Φεβρουαρίου καί εις τόν Ί. Ναόν της Άγίας Τριάδος
Μυτιλήνης ό Μητροπολίτης μας ετέλεσε τήν επικήδειον άκολουθίαν της άειμνήστου Βασιλικης Πατέστου, μητρός του πρ. Άντιδημάρχου κ. Άπό- στολου Πατέστου καί μέλους του Δ. Συμβουλίου τών Φ.Κ.Μ. Ή άείμνηστος εγεννήθη τό
1921 εις τό Άϊβαλί της Μ. Άσίας, γεύτηκε τήν πίκρα της ξενιτειας καί του ξεριζωμου, μεγάλωσε στήν Μυτιλήνη άπό τίς άδελφές της μητέρας της, εργάστηκε σκληρά στήν ζωή της μέ εντιμότητα καί άξιοπρέπεια, παντρεύτηκε τόν Άθανάσιο Πατέστο καί άξιώθηκε νά φέρη στόν κόσμο καί νά μεγαλώση τά δυό παιδιά της Άπόστολο καί Ελένη.❖ Τήν 3ην Φεβρουαρίου εκοιμή-
θη στό Γηροκομείον Μυτιλήνης η Καλυψώ, εξαδέλφη του Μητροπολίτου μας ηλικίας 89 ετών καί εκηδεύθη τήν επομένη εις τόν Ί. Ναόν του Άγ. Παντελεή- μονος Μυτιλήνης.Της επικηδείου άκολουθίας
προέστη ό Μητροπολίτης μας, ό όποίος καί ώμίλησεν εις τό τέλος της άκολουθίας, άνεφέρθη εις τήν προσωπικότητα της άειμνή- στου καί τόνισε τήν άνέγερσιν δύο εκκλησιών, μία στό Πυργί καί μία στήν Παναγιούδα καί γιά τήν άθόρυβη φιλανθρωπία της μαζί μέ τήν άδελφήν της Άνδρο- νίκην.
Εις τήν κηδείαν της παρέστησαν όλοι οί συγγενείς καί όλοι οί γνώριμοι της άειμνήστου.
59 Ο ΠΟΙΜΗΝ
i
Μετά τό πέρας της ταφής προσεφέρθη ό καθιερωμένος καφές στήν Μυτιλήνη.❖ Τήν 12ην Φεβρουαρίου ό Μη
τροπολίτης μας προέστη τής έπικηδείου άκολουθίας τής άειμνήστου Χριστίνας Σουρ- λάγκα, είς τόν 'I. Ναόν Παναγίας Χρυσ/ας καί τής ταφής είς τό κοιμητήριον τής Ενορίας, συζύγου του άειμνήστου Εύστρατίου Σουρλάγκα, μέλους του Δ.Σ. του ’Ορφανοτροφείου μας.
❖ Τήν 13ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας έτέλεσε τόν άγιασμόν είς τό πλοΐον «Πά- τμος» στό λιμάνι τής πόλεώς μας, παρουσία του Πλοιάρχου, των Αξιωματικών, Ύπα- ξιωματικών καί ναυτών του πλοίου.Μετά τόν άγιασμόν ό Μητροπολίτης μας ώμίλησεν δι’ ολίγων καί έν συνεχεία πα- ρεκάθησε σέ γευμα πού παρέθεσε ό Πλοίαρχος του πλοίου.
❖ Τήν 17ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας παρέστη είς τήν αίθουσαν του Μητροπο- λιτικου Ναου μας καί μέσα στά πλαίσια εορτασμού του Πολιούχου μας, σέ έκδήλωση παρουσιάσεως του βιβλίου του Παν. Άρχιμ. π. Χρυσοστόμου Μαϊδώνη, Πρωτο- συγκέλλου τής I Μητροπό- λεως Ίερισσοΰ, «Μιά άλλη μάνα... Μάμα Σταυρίτσα. Μιά γυναίκα Ιεραπόστολος».Είς τήν έκδήλωση εγινε ή
IMHN --------------------------- · 60
Μ
#I
παρουσίαση του βιβλίου άπό τόν κ. Παναγιώτη Τσαγκάρη. Στή συνέχεια μίλησε διά τό βιβλίο καί τήν άείμνηστο Σταυρίτσα ό συγγραφεύς του βιβλίου καί εκλεισε ό Μητροπολίτης συγχαρείς τόν συγγραφέα καί ώμιλήσας διά τήν Ιεραπόστολο Σταυρίτσα.
Είς τό τέλος τής έκδήλωσης ό Μητροπολίτης ηύλόγησε τήν Βασιλόπιττα του Συλλόγου Θεολόγων Λέσβου.
Τήν ίδίαν ήμέραν καί ώραν είς τό Πολιχνίτον καί είς τό Έλαιοτριβεΐον, τό Δημοτικόν, έτελέσθη ό Αγιασμός καί ή κοπή τής πίττας του Δημοτικου Διαμερίσματος ύπό του Πανοσ. Άρχιμ. π. Μιχαήλ Τυροπώλη, πού έξεπροσώπησε τόν Μητροπολίτη μας μαζί μέ τούς ίερεΐς του Πολιχνίτου.
Είς τήν έκδήλωση πού πραγ- ματοποιήθηκε μέ τήν εύκαιρία τής έπαναλειτουργίας του Δη- μοτικου Ελαιοτριβείου, παρέστησαν ό Δήμαρχος Λέσβου κ. Δημ. Βουνάτσος, ό Δημ. Σύμβουλος Πολιχνίτου κ. Άριστ. Ταξείδης καί πλήθος κόσμου.
❖ Τήν 19ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης μας παρακάθησε σέ γευμα πού παρέθεσε ή οίκογ. κ. Τάκη Παπάμαλη είς τήν ταβέρνα «Πανόραμα», πρός τιμήν του έκ Φλώριδος Αμερικής κ. Ήλία Δαμιανάκη καί έξ Έρεσου προερχομέ- νου.
❖ Τήν 20ήν Φεβρ. ό Μητροπο-
λίτης μας παρέστη εις τό Χ. Κ. Νεότητος της Μητροπόλεώς μας σέ εκδήλωση πού διοργά- νωσε η Χριστιανική Πνευματική Κίνηση μέ όμιλία του Ίατρου κ. Δημ. Μπαρμπούζη πού είχε ώς θέμα: η θέση του Ίατρου καί η εποχή μας.
Εστία Θεολόγων Χάλκης❖ Τήν 9ην Φεβρουαρίου ό Μη
τροπολίτης μας έλαβε μέρος είς τήν Γεν. Συνέλευσιν της Εστίας Θεολόγων Χάλκης, πού πραγματοποιήθηκε στήν έδρα της τήν 6ην μ.μ. Κατά τήν διάρκειαν τών εργασιών πραγματοποιήθηκε η άνάδειξη του νέου Διοικητικου Συμβουλίου της Εστίας. Έξελέγη πρόεδρος της Εστίας ό όμότιμος Καθηγητής κ. Βασίλειος Άναγνω- στόπουλος, η ψυχή της Εστίας.
❖ Τήν 10ην Φεβρουαρίου είς τόν Ί. Ναόν του Άγ. Παγκρατίου, όπως κάθε χρόνο, πραγματοποιήθηκε η θ. Λειτουργία διά τά μέλη της Εστίας, ίερουρ- γουντος του Σεβ. Άρχιεπισκό- που Κρήτης κ. Είρηναίου, του Μητροπολίτου μας κ. Ίακώβου εκκλησιασθέντος άπό του Ίερου Βήματος.Είς τό τέλος της θ. Λειτουρ
γίας πραγματοποιήθηκε τό κα- θιερωμένον μνημόσυνον διά τούς άειμνήστους Σχολάρχας, Καθη- γητάς καί μαθητάς της Σχολης, χοροστατουντος του Άρχιεπι- σκόπου Κρήτης καί του Μητρο
πολίτου Μυτιλήνης καί συμμετε- χόντων τών κληρικών άποφοίτων της Σχολης Χάλκης.
Μετά τήν φωτογραφίαν στά προπύλαια της Εκκλησίας, ό Μητροπολίτης μας εύλόγησε τήν Βασιλόπιττα της Εστίας, στήν έδρα της καί άκολούθησε τό καθιερωμένο γευμα στό Ξενοδο- χείον Κάραβελ.
Κατά τήν παραμονήν του είς τάς Άθήνας ό Μητροπολίτης μας προήδρευσε του Σωματείου, «Οί φίλοι της Μητροπόλεως Μυτιλήνης» είς τό γραφείον του κ. Βασιλείου Μαριου καί ηύλόγησε τήν βασιλόπιτταν του Σωματείου
Μαζί μέ τούς εκ Κρήτης όμο- γάλακτους Άδελφούς του ό Μητροπολίτης μας παρεκάθησε σέ δείπνον τό όποίον παρέθεσε ό όμογάλακτος άδελφός κ. Νικηφόρος Ψυλλάκης, επί τή έορτή του.
Ό Σεβ. Μητροπολίτης κ. Χριστόδουλος είς Μυτιλήνην
Ό Σεβ. Μητροπολίτης Αύλώ- νος κ. Χριστόδουλος επεσκέφθη τήν Μητρόπολίν μας διά νά συμ- μετάσχη είς τήν έορτήν του Πολιούχου μας Άγ. Θεοδώρου του Βυζαντίου.
Τήν 16ην Φεβρουαρίου ό Σεβ. Μητροπολίτης Αύλώνος κ. Χριστόδουλος εχοροστάτησε κατά τήν Άκολουθίαν του Έσπερινου είς τόν Μητροπολιτικόν Ναόν, συγχοροστατουντος του Μητροπολίτου μας. Είς τό τέλος του
61 Ο ΠΟΙΜΗΝ
mmΕσπερινού ώμίλησεν επικαί- ρως ό Σεβ. Αύλώνος.
Τήν 11 ην τ.μ. ό Σεβ. Μητροπολίτης Αύλώνος εχοροστάτη- σεν κατά τήν ακολουθίαν του "Ορθρου καί εν συνεχεία ετε- λέσθη ή Θ. Λειτουργία ίερουρ- γούντων τών Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Μηθύμνης κ. Χρυσοστόμου, Αύλώνος κ. Χριστοδούλου καί του Μητροπολίτου μας.
Τόν θειον Λόγον εκήρυξεν ό Πανοσ. Άρχιμ. Χρυσόστομος Μαϊδώνης, Πρωτοσύγκελλος της 'I. Μητροπόλεως Ίερισσοΰ.
Μετά τήν Θ. Λειτουργίαν προσεφέρθη καφές εις τήν αίθουσαν του Μητροπολιτικου Ναού μας.
Ι.Σ.Ι.❖ Τήν 21ην Φεβρ. ό Μητροπο
λίτης μας μετέβη εις Άθήνας καί ελαβε μέρος εις τάς εργασίας της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Κατά τήν διάρκεια τών εργασιών εγινε ή πλήρωσις κενών θέσεων Μαρωνείας. Έξελέγη- σαν διά τό τριπρόσωπον οί Άρχιμ. Παντελεήμων Μουτά- φης μέ ψήφους 39, ό Άρχιμ. Κωνστάντιος Παναγιωτακό- πουλος μέ ψήφους 39 καί ό Σεβ. Μητροπολίτης Βρεσθένης κ. Θεόκλητος μέ ψήφους 38. Τελικά εξελέγη ώς Μητροπολίτης Μαρωνείας ό Άρχιμ. Παντελεήμων Μουτάφης, Πρωτοσύγκελλος της I. Μητροπόλεως
Ξάνθης μέ ψήφους 29, εναντι 25 του Άρχιμ. Κωνστάντιου καί 23 του Σεβ. Μητροπολίτου Βρεσθένης.
Ό Μητροπολίτης μαςεις Σερβίαν καί ΒοσνίανΆπό 22α Φεβρουαρίου ό Μη
τροπολίτης μας επεσκέφθη τό Βελιγράδι καί τήν Βοσνίαν (Brond) μαζί μέ τόν Δήμαρχο Λέσβου κ. Δημ. Βουνάτσον, διά νά παραστουν στήν εκθεση Σερβίας, εις τήν όποίαν συμμετείχε εφέτος καί ή Λέσβος διά του Τουριστικου Πρακτορείου Alonia Travel πού συνεργάζεται μέ τό Τουριστικό Πρακτορείο Βελιγραδίου. Εις τήν εκθεσιν συμμετείχαν ή Περιφέρεια Β' Αίγαίου, ό Δημος Λέσβου καί τό Έπιμελητήριον.
Τήν 23ην Φεβρουαρίου ό Μητροπολίτης καί ό Δήμαρχος επεσκέφθησαν τήν εκθεση καί τό περίπτερον του Τουριστι- κου Γ ραφείου Βελιγραδίου Fox Travel, είς τό όποίον είχαν τήν εύκαιρίαν νά όμιλήσουν σέ διάφορα τηλεοπτικά Μέσα της Σερβίας καί νά αναφερθουν σέ τ ί ακριβώς μπορεί νά ίδη ό επι- σκεπτόμενος τό νησί μας, Προσκυνήματα, Μονές, Έκκλησιές, τό Μουσείον Φυσικης Ισ το ρίας, τό απολιθωμένο δάσος τίς λοιπές ομορφιές του Νη- σιου, αλλά καί τά πολλά προϊόντα της οπως λάδι, ούζο, τυρί, ελιές κλπ. κλπ.
Κατά τήν παραμονήν των είς Βελιγράδι είχαν τήν εύκαι-
O ΠΟΙΜΗΝ 62 ο—
ρίαν νά έπισκεφθουν τόν Μακα- ριώτατον Πατριάρχην Σερβίας κ. Είρηναΐον, είς τόν όποΐον ό Μητροπολίτης μας έδώρησεν ενα έγκόλπιον καί τό βιβλίο «Τά Χριστιανικά Μνημεία τής Μητροπό- λεώς μας» καί ό Δήμαρχος διάφορα δώρα.
Τήν Κυριακή 29 Φεβρ. ό Μητροπολίτης μας συλλειτούργησε μετά του Μακαριωτάτου Πα- τριάρχου Σερβίας κ. Είρηναίου είς τόν I Ν. Αγίου Λουκά (σέ προ- άστειο του Βελιγραδίου).
Μετά τό γευμα πού παρέθεσε ή ένορία πρός τιμήν του Μακαριωτάτου καί είς τό όποΐον παρε- κάθισε καί ό Μητροπολίτης μας καί ό Δήμαρχος Λέσβου, άνεχώ- ρησαν διά τό Brond τής Βοσνίας πού εχει άδελφοποιηθεΐ μέ τόν Δήμο τής Μυτιλήνης.
Έκεΐ είχαν τήν εύκαιρίαν νά έπισκεφθουν τόν Δήμαρχο του Brond είς τό Δημαρχεΐον, τήν έκκλησίαν του Brond, νά παρακα- θήσουν σέ γεύματα πού παρέθεσε ό Δήμαρχος του Brond κ. Ήλίας, ό ίερεύς του Brond π. Yovo.
Παράλληλα ό Μητροπολίτης μας είχε τήν εύκαιρίαν νά συ- ναντηθεΐ μέ τά παιδιά πού είχαν φιλοξενηθεΐ στό Νησί μας, μαζί μέ τά παιδιά τους.
Άποφασίστηκε δέ νά έπισκε- φθεΐ τό Brond τόν Ιούλιο διά νά βαπτίση παιδιά τών παιδιών τους.
Άκόμη είχαν τήν εύκαιρία νά έπισκεφθουν τήν Blelina, εδραν του Έπαρχιούχου Επισκόπου Τούζλας κ. Βασιλείου, οστις καί
παρέθεσε γευμα. Νά σημειωθεΐ οτι ό Έπίσκοπος κ. Βασίλειος ήλθε είς τήν Μυτιλήνην καί τό Brond άνήκει είς τήν έπαρχίαν του.
Μέ τήν άβραμιαίαν φιλοξενίαν του Δημάρχου του Brond καί μέ τήν καρδιά γεμάτη άπό ιερά συναισθήματα, ό Μητροπολίτης μας καί ό Δήμαρχος έπέστρεψαν είς Μυτιλήνην.
Στό ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟ ΘΗΛΕ- ΩΝ Α. Π. ΚΑΤΣΑΚΟΥΛΗ προσέ- φεραν τόν μήνα Φεβρουάριο τοϋ 2013 οι κάτωθι:
Ό Ιερός Ναός Αγίας Τριάδος Σιγρίου 100 εύρώ γιά ενα γευμα τών παιδιών. · Ό Ιερομόναχος π. Γ ρηγόριος Χατζηεμμανουήλ 200 εύρώ γιά δύο γεύματα τών παιδιών. · Ή κ. Βικτώρια Άβαγιανου 100 εύρώ γιά ενα γευμα τών παιδιών. · Ό Πανοσ. Άρχιμ. π. Θεόκλητος Παγανάς 300 εύρώ γιά τρία γεύματα τών παιδιών. · Ό Σεβ. Μητροπολίτης Μυτιλήνης 100 εύρώ γιά ενα γευμα τών παιδιών άντί στεφάνου στήν κηδεία τής άειμνήστου Καλυψώς Φραντζή. · Ό κ. Κωνσταντίνος Τριζής άπό Βέλγιο 100 εύρώ γιά ενα γευμα τών παιδιών. · Ό κ. Κώστας καί ή κ. Είρήνη Μπουχλή 250 εύρώ γιά δύο γεύματα τών παιδιών. · Ό Ιερός Ναός Αγίου Συμεών Μυτιλήνης 150 εύρώ γιά ενα γευμα τών παιδιών. · Ή κ. Μαρία Παπαδοπούλου άπό Γ ιαννιτσά 100 εύρώ γιά ενα γευμα τών παιδιών.
63 O ΠΟ ΙΜΗΝ
• Ή κ. Ειρήνη Παγκούση 100 εύρώ γιά ενα γεύμα των παιδιών. · Ό Ιερός Ναός Αγίου Ραφαήλ Φλώριδας Αμερικής 367.623 εύρώ γιά τρία γεύματα τών παιδιών. · Άπό τήν Φι- λόπτωχον Αδελφότητα τού Ιερού Ναού Άγ. Ραφαήλ Φλώριδας Άμερικης 367.623 εύρώ γιά τρία γεύματα τών παιδιών.• Ό κ. Ήλίας Δαμιανάκης Φλώ- ριδα Άμερικης 367.624 εύρώ γιά τρία γεύματα τών παιδιών.• Άνώνυμος 100 εύρώ γιά ενα
γεύμα τών παιδιών. · Ή κ. Αναστασία Τατά 100 εύρώ γιά ενα γεύμα τών παιδιών. · Ή κ. Βιρ- γινία Κρητικού-Ζούρου 100 εύρώ γιά ενα γεύμα τών παιδιών. · Άνώνυμος 100 εύρώ γιά ενα γεύμα τών παιδιών. · Ό κ. Παναγιώτης Χιωτέλλης 100 εύρώ γιά ενα γεύμα τών παιδιών.
Τό Διοικητικό Συμβούλιο, τό προσωπικό καί τά παιδιά εύχαριστοϋν θερμά.
#O ΠΟΙΜΗΝ
Κ Α Τ Α Σ Τ Α Σ ΙΣ Μ Ε Ρ ΙΔ Ω Ν Φ Α Γ Η Τ Ο Υ Γ Ι Α Τ Ο Ε Τ Ο Σ 2012
Άπό 01 /01 /2012 εως 04 /08 /2012 μοιράσθηκαν περίπου 4.437 μερ ίδες φαγητού.
Άπό 05 /08 /2012 εως 31/12/2012 μοιράστηκαν 4.937 μερίδες φαγητού
ΣΥΝΟΛΟ 9.376 μερ ίδες φαγητού.
Ό Μ.Ο άνά μήνα ηταν 700 μερίδες Ό Μ.Ο άνά ημέρα ηταν 35 μερίδες.
Κ Α Τ Α Σ Τ Α Σ Η Π Ρ Ο ΪΟ Ν Τ Ω Ν Π Ο Υ Δ Ο Θ Η Κ Α ΝΣ Τ Ο Κ Ο ΙΝ Ω Ν ΙΚ Ο Π Α Ν Τ Ο Π Ω Λ Ε ΙΟ Τ Ο Ε Τ Ο Σ 2012
ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΙΛΑ ΤΕΜΑΧΙΑΖυμαρικά 869,5
Όσπρια 1054,5Ζάχαρη 473Άλεύρι 421Κονσέρβες 264Γάλατα 631 2183Λάδι 186 128Ξύδι 48Σάλτσες 41,6 819Διάφορα (Καφές, φρυγανιές,μαρμελάδες) 4747,1
64
&πό τό Τρισαρχιερατικό Συλλείτουργο στήν έορτή του £νγίου Θ εοδώρου του Νεομάρτυρος. (I. Μ. Ναός, 17-2-2013)