ÜÇ AYLlK D1,ni~ llmı~ Edem

Araştırmalar Mecmuası

Oilt : IV1 Sayı : 3 Haziran 1980 -Recep 1400

SAHiBi ISLAM MEDENIYET! V AKFI.

. Adına Başkan Selçuk ERAYDIN Yazı Işleri Müdürü

Dr. O ah id BALT AOI NEŞlR HEPETi

Dr. Oahid BALTACI Selçuk ERA'YDIN

Dr. lsmaü ERtlNSAL Dr. Mehmed lBŞlRLl -Av. Mevlüt UYSAL

Ömer Ziya BEL ViRANLI

Hattat-Ressam Tumn Sevgili

!dare Yeri Bozdoğan Kemeri Cemal Yener

Gad. Nr: 132- VEFAjlST Haberleşme ve Havele

PK. 1315 Sirkeci/.lST AN BUL TURKEY

Fiyatı : 100 TL. Abone Şartları

Yurt Içi : 450 TL. Yurt Dışı : 900 TL.

DizgijBaskı

Dilek Matbaa-s-ı. Tel : 26 63 78

1876- 1976 ARASI TÜRKİYEDE

Hadis Çalışmaları Bibliyo~rafyası (Kitaplar)

t Lütfi ÇAKAN

BİRKAÇSÖZ

Hz. Peyıg.amber de~vrinden günümüze kadar İslam bilginlerinin süregel,en Hadis'e dair ihlaslı ve yılmaz çalışmallarının son !bir asırlık (1876- 1976) zaman dilimine rastl.aıyan1arını -Türkiye sınır­ları içinde- ıtesbit etmek; bize ,en yakın bu son asrın Hadis İlmi .açı­sından .arz'ettiği manzarayı kit,abl.arla listelemek; bundan böyle, ill­*emizde yapılması matluib \Ce zaruri hadiıs Ç>ahşmalarma yardım va'­deden bir mesaidir. tBiz, höyle>Si bir mesaiye iküıçüik bir örnek verımaik is,tedik.

«Hadis Çalışmaları, içinde -tabii olarak- malkal,eler de stöz !konu­su ise de, ımakale1erin ,tesbiti çok daha uzun bir zamanı gerektirdi­ğinden çalışmamızda riside-kitaib seviyesindeki yayınlanmış veya yazma eserlerle, ddk1ıora tez metinlerine' yer verdi:k.

Çalışmamız, saltanat, me,şrCı.tiyet ve cum!l:ıuriyet gibi üç a,yrı

yönetim brçiıni ile tamşmış bir zaman ıkJe,simhıi kapsakta ve do­·ıayısııyla, bu farklı ytönetim dlönemlerinin konumuza bakışlarının ve ve]}diikleri önemin -:bir ölçüde de olsa- muikayeısesi_ imikanlarını iha­zır1amaıktadır. Değerlendirınede ve mukayesede kolaylık olsun diye, Ç'alışmamrzı dört ayrı bölüm içinde ve her bölüm için l'den başla­yan yeni sıra nu:m.arası vererek hazırladık

Cumhuriye,t dönemi neşriyatı. i>çin --öteki kaynaklarm yanında­asıl me'haz, Türkiy,e Bibliyoğrafyası olmuştur. Cumhuriyet öncesi için ,İS'e; İstanibul kütüphanelerinin hemen tamamının Hadis'le il;gili fişleri v:e katalog ıbolümle:ri taranmış tır.

33

Üzerinde ek bir çalışma yapıirmadan basımı yenilenmiş ikitabla­rı ç.alışmamızın kapsadığı zamana ait bir çalışma saymadığımızdan listelemediık Ancak (yazma aslı eski tarihli de olsa) ilk kez basılan eıserleri aldık.

Cüz'i de olsa, muhtemel faydasına binaen ilk iki dönem (1876-1908/1909-1928) için basılmı·ş eseriere de birıer me'haz lm}Cdı koyma­ya, hatta bu kaydın en az bir kütübhane no'sunu da ihtiıva etmesine dikkat edilmiştir. Latin harfleriyle basılmış eserler için böyle bir yo­la gidilmemiştir.

Bize en yakın 100 yılın hadis neşriyatı açısından durumunu tes­bit için başlangıçta tahmin sınırlarımızın dışında kalmış güçlülder ve boşluklada karşılaştı'k. İlim dallarının tarihi seyrine· ışık tutacak sağlıklı bibliyagraJfyaların zarul'etini en katı bir şekilde müşahade ettik. Kanuni mecburiyete rağmen, matbaaların bastıkları ikitablan sorumlu merciiere ulaıştırmadıklarından olacak :ki, son yıllara ait dini neşriyat Türkiye Bibliyoğrafyası'nda, ge~ç·ekte olduğu miMarıda bulunamamaktadir.

işaret ettiğimiz boşlu1klar nedeniyle bu son bir asırda Tünkiyede­ki .hadis •çalışmalarının, tesbit •ettiklerimizden ibaret olduğunu söyli­yememekteyiz. Sorumlu, ilmi gaye ve usullerle çalışan, ciddi ve ta­rihi bir müessesenin tesbitlerinden mahrum olarak yapılacak bir araştırma elbette noksan kalacaktır. Gelecekteki ilmi çalışmalarm verimi ve sıhhati için, geçmişe· ait doğru tesbitler yapacaJk bir ilmi müessesenin zaruretini vu:r1gulamak isteriz.

Çalışmamız; belki ortaya koyduğu listeden çok; anılan boşluğu tesbit ve ıteşhir noktasından önem taşımaktadır.

Çalışmalarım esnasında yaJkın Hgi ve uyanlarını ıgördüğüm muh­terem ze:vata şükranlarımı •arz·eder, konuya ilrgi duyan ilim erbabının himmetleriyle, bibliyoğrafyamızm ilkmali inıkanlarımn ge:rıçekleşe­

ceğine olan güv·enimi belirtirim.

B.K. . Bl. K., E.H.B. T.E.K.,

H.S.A.K, .

KI SALTMALAR

. Beyazıt Kütübhanesi . Belediye Kütübhanesi Eski harflerle basılmış türkçe eserler 'kataloğu Hacı ıSeHm Ağa IMb.

K..Z., . . . . . . . Ktb., .... M.K.M.A.HT.iE.M.lK.,

M.M., ..... . O.M.,. S.K., T.<B., V.,.

Keş[u'z-zunıln

Kütübhane Milli Kütübhanede me'vcut ara;p

harfli Türkçe eserler mu1vakkat Katalogu . . . . . Mu'cemu'l-mü.ellifin

I.

. . . Osmanlı Mrüellitfleri Süleymaniye Kütübhanesi

. Türkiye Bibliy;oğrarfyası Var ak

1876- 1908 DÖNEMİ

ı - Abdu'n-nafi', el-Eseru'l-mu'te:ber fi te1:1oeo:neti Nuhheıti'l-fiker,

Eliaziz, .ı3oı Cı883), CMa'muretülaziz Vilayeti MtbJ (İstanbul Üni. Ktb. 7ı6711. 74657)

2 -· Abdu'ş-şelnır Ralıman Ali Han, el-Binyetu'l-islam el-muktese­heti.i. fi) haıdis.i'n-nebiıyy aleyhi's-selam, Daru'l-lükmeti'l-aJ1yye, (1882). CBl. K. O. Engin ~sm. ı2.18)

3 - Ankaravi, Muhammed Şükri, Mift<'ı;hu'lJBuhari, İstanbul, ı3ıı (1893) CBl. K. O. E:rıgin K:sm. 2099}

4 - Ankaravi, Muhammed ŞiHrri, Usülu'l- hadis, İstanbul, ı326 Cı908) CS.\K. Şa:zeli 8; HS.A.K. Hüdai Ef. ıB5)

5 -- Aşık Nıtiti, Hadis-i erbain tercümesi, İstanbul, 1'3ıı6 U898) fM.,K.ıA.HB.T.E.M.K. I/792)

6 - Buhari, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail, Sühihu'l-ıBuhari, I- VIII, İstanbul, 131'5 Cı897) · CMusahhah 'Ve MüşekkeD

7 - Behlfı.l, ·Ehadiıs-i mie, Nşr; Ateş-zade Mehmed IJ3edrettin, İıst. ı3ıı CH.S.A.K. Hüdai Ef. ı 75) ·

s - Dağıstani, Ömer Ziyauddin, Sünenu'l-aikvali'n-neberviyye mi­ne'l-e-h.adisi'l..,Buhariyye, Mahmud Bey Mtb. Taş ıBasikı, İst., 1308 Cı890) t:S.K Tırnovalı 345)

9 - Ebu Bekr Muhammed, Kitabu'l-i'ti·bar fi'n-nasih ve'l-meınsuh, 25X17 cm., ı24 rvd., ıg st., Ta'liık, İstinsaih tarihi mı6, söz başJan kırmızı yazılı, cildi kmmızı meşin ve yeşil ~öşeli.

(Bl. K. M. Cevdet Kitablan K. 33) 10 - ErbHi, Melımed Es'ad, Kıenzu'l-irfan fi ehadisi nebiyyi'r-rah­

man, İst., 1317 (1899); 2. basrkı; 1909 (M.:K.ıB.A.H.T.E.M.K. II/944)

35

ll - Gümüşhanevi, Alımed Ziyaeddin b. Mustafa, Şerhu ramuzı'l­,eoodis (Leıvamiu'l-ukuD, İsıt, Me'kıteb~i sanayi Miib. 1292-1294 (1875-1877) CH.IS.A.K. Hüdai E:f. 191/H5l

12 - Haririzade, Seyyid Muhammed Kemalüddin Efendi (-1299), F~eyzu'l-muğni fi ,şe,Dhi hadis-i kudsi-1 «men taJabeni». (ğ~ayr-ı

matbu') (0.M. I/157) 13 ~ Harpftti, Yusuf Şükri (-1292), Haşiye ala Şerhi usuli'l-hadis

li Davud !Karsi, 1st., Matbaa-·i amirıe, 1293 C 1876) CS.K. Tırnovalı 328)

14 - Hayreddin Filibeli (Halilzade) {- 1302), Asar-ı hamidi, İ.Ü. Ktb., Türkıçe Yazmaları, nr. 4:654, 102 v., 1301 {1883), Müellifin hatt-ı desti

15 - Hersekli Mehmed Kamil, ıMetaliu'n-nücum, I - II, Mahmud \Bey Mtb., İstanbul, 1307- 1309

16 - Hilmizade, İbrahim Rif'at, Meşailıiri ashaib-ı g:üzin 'Ve teracüm-i alıval-i fukaha, İstanbul, 1319 H901J

CS.K. İzmirli 1. iHakkı 2122) ı 7 - İsmail Hakkı Bursevi, HadLs-i erbain te~cemesi, İst., 1317 (1899)

CıS;K. İzmirli İ. Haikıkı 422) 18 - İsmail Hakkı Celveti (- 1137), Şe:rıhu şua:bi'l-iyıman, Süleyman

Ef. Mtb. İst., 1304 (1886}

CS.K. Hacı Mahmud Ef. 1931/1) 19 - Mahmud Es'ad b. Emin Saydişehri (1857-1917), Usulu'l-hadis,

İzmir, 1889; 2. baskı; İst. 1316 (1898) (*)

M.ıK.A.H.B.T.E.II\A.lK., II/888 20 - Mehmed b. Mehmed el-Bursevi (şeyhl, Manzum hadis-i er:bain

tercümesi, İstanbul, 1318 üı900) E.H.ıB.T.E.lK. III/1021

21 - Mehmed Arif (184'5-ı1897), Binibir :hıadis-i şerif şerhi, Ka~hire, 13,19

(1901) <Eser B~nbir HacUs adıyla daha sonra mukerreren basıl­mıştırJ '(ıM.iK.A.H.!B.T.iE.M.K. II/918)

22 - Mehmed Zihni, el-Hakaıik mimma ifi Cami'is-sağır ve'e-Meşarık min hadis-i Hayri'l-hakaı'k, İstanbul, İstanbul, '13'10 (1890)

23 - Muhammed Ebu'l-huda Efendi, iDa~'uş.:Şems fi kavliihi sallella­ihu ale1hi ve seı,ıem «iBüniye'l-islamu ala hams», I-II, İstanbul, 1300 (1882) (iB.K. Uımumi, 1039)

l*) Bu ese~in '1 1 ~1, a~rı !baskısı, Ali ö~erk Say tarafından her nasılısa ~ııwı ayrı ~esernılş g'ibi g'Ö'sterllmiş ve müe:!l'iıfin ,i,~mi de ıM<!I llliyrı rşeı~llde ıfmydedllmiştir. (,Bk_, 1Haıd1s HidHi, 180

ve 183)

36

24 - Muhammed b. Ali b. Muhammed Rehavi, Risale el-hacliısu'l-kud-si. İstanbul, 1303 U885) CıBl. K. O. Ergin Ksm. 1462)

25 - Nu'man b. Muhammed el-Gölhisari CElmalıJ, Latife-i hamidiy­ye fi şerhi ehadis-i kudsiyye, 280X190, 200X135 mm. 277 v., 25-28

st. rik'a, İstanbul, 1324-132'6 CMüelJi!fin hatt-ı deısti olması muh­temel)

· CDiy. İşl; Bş'k. Haseki Eğitim Merkezi Ktb. Mahmud Y.azır IGtabları, no. s uz)

26 - Okçuzade, Mehmed Şahi, Ahsenu'l-hadis, İstanbul, 1313, İkdam Mtb. 2. bas,kı; «en-nazmu'l-mübin fi'l :ayati'l-erbain»i ile birlikte, İstanbul, 1321) B. K. 105030

27 - Ramazanzade, İffet Efendi (- 1308) Tercüme-i Nuhbeıti'l-fiker, EJazığ, 1301 (1883) S.K. İzmirli İ. Hakkı 271

28 - Ref'i Efendi (YanyalıJ (- 1320), Ayat ve ehadis-i erbain terce­mesi, {İta·at-ı sultan hakkında~ki ehıadis-i şerifedir)

O. M. I/319 29 -- Şerefeddin (Yaltkaya), iİbni Esirler ıve meşa.hir-i ulema, İst.,

1322 Cl904) S. K. Bağdatlı Vehbi Ef. 1286 30 - Et-Teftezan!, Mes'ud b. Ömer {721-792), Şer:hu ehadisi'l-erbain

li'n-:Ne~eıvi, İstanbul, Matbaa-i amire, 131'6 (1898) B. K. 150707

31 - Tokadi, Mehmed Şerif b. Mustafa, Miftahu Sahih-il-Hu!hari, İst. 1313 S.K. Tırnovalı 509

32 _,_ Tol{adi, Melımed Şerif b. Mustafa, Miftahu Sahihi'l-Muslim, İst., 1313 rs.K İd. Mehmed Ef., 16/2

33 - Tokadi, Mehmed Şerif h. Mustafa, MifMhu's-iSahihayn, Şirket-i· sahafiyye-i Osmaniyye, İs,tanbul, 1313 S.K Hasib Ef. 82

34 - Tirmizi, Ebu İsa Muhammed b. Sure, ŞemaiJ-i şeriıf, Mtr.; Meh­med Rauf Eyyübi, İstanbul, 1304 (1886)

35 - Valıyi Mustafa Efendi {- 1295), Hezzu'z-zakirin, (Hadis-i er­hain şerhİdir, gayr-i matbu'dur.J

O. M. I/184

IL BÖLÜM

1909- 1928 DÖNEMİ

·. ı - Ahmed Naiın üMtrJ, Kırk hadis, Matbaa~ i amire, İstanbul, 1341 (1922). (Nevervi'nin kırk hadisinin tercümesidir} daha sonra latin harfleriyle de basılmıştır.J

37

2 - Ali Haydar Bey C- 1333/1914), Minhaou'n-necah ila mi'racı'l­felaJı, CUsul-i hadisdir. M. Said Akhisari tarafından şerh ve İmadu'd-din Tarsusi tarafından da terceme olunmuştur. İçti­maiyyata müteallik ehadis-i şeri:fe tercemeJerini hiWi ğayr-ı matbu bir eseri de vaı:ıdır iki bir miktarı «Ceride-i soifiyye» de neşrolunmuşturJ CO. M. I/217)

3 - Bursah Mehmed Tahir (1861-1'926), Terceme eha;disi'ş-şerife

fi's-saHanatı'l-münüfe, S.K. M. Reşid :K!sm. No. 915, lb-9a v. CMütercim, Suyuti'nin el-Ehadisu'·ş-şerife fi's-saltanatı'l-mü­

nife•• adlı eserinden .24 hadis seçersık terıceme etmiştir.) ('F. E. Karatay, T.S.M.K.T. Yazmalar K. I/25)

4 - Cebbarzade, Mehmed Arif b. Şakir, Hadis-i erihain .şerrıhi CTe­racümü ahvali's-sahabe) I, IV-VI. C., 1335 H.

I. C., 200X102, 155X50 mm. 76 v. 22 st. dk'a IV. C., 204X95, 160X45 mm. 62 v. 19 st. r:ilk'a V. C., 198Xl28, 155X70 mm. 20 v. 9 st. rik'a VI. C., 200Xi197, .14'5X4ı5 mm. 60 v. 22 st. rik'a

CH.S .AK Hüdai ,Ef. 180/1-4) 5 - Ebu AbdiHalı Muhamrried b. Seleıue b. Ca'fer el-Kuzai (- 454

HJ, Elf ve nıietan kelime min hadis-i rasuli'Hah, (1200 hadis-i şerif) İstanbul, Uhuvıvet Mtb. 1327 (1909)

CH.S.A.K. Hüdai Ef. 194) S. K. Tırnoıvalı 523/2)

6 - İzmirli İsmail Hakkı, Hadis Tarihi, İstanbul, 1340 CW21) Daru'l­Fünun, İlah, Fak. Talebe Gemiyeti Neşriyatı No. 4

CE.ıH.iB.T.E.K. III 481) 7 - Mehmed Rami, Tuhfeıtu'l-ahıbab fi fezaili'l-ashab, Şirketi Sa­

hafiyye Mtb., İstanbul, 1328 cwıoı CH.S.A.K. Hüdai Etf. 195l

9 - Muhammed el-Mekki b. Azuz, Usülil-hadis, Matbaa-i Osma­niye, İstanbul, 13.32 (1913)

Cİst. Ar,ş. Emt. Ktb., 2-2527) 10 - Mustafa Naki Selim Efendizade, Kırk hadis yahud ilm-i hali

siyasi ve içtimai, Selanik, 1327 (1909)

KH.iB.T.E.K. Il/ı872 ll - en-Neysaburi, Ebü'l-Huseyn, Müslim b. el-Haccac, Sahihu Mus­

lim, I- VIII; İstanbul, 1329 (1918), (Musahhah ve MüşekkeD

12 - Ömer Ziyaeddin Zubdetu'l-Buhari tercemesi, I-III,

38

Trabzon, 1341 (1927) (1922) CNşr: Polathaneli Ömer Lütf'D E.H.B.T.E:K. III 481)

13 - Ömer ZiJva{~dcUn Da,ğıı3tani, Hadis-i e~bain fi hukukı's-selatin, İstanbul, 1326 (1909)

E.H.B.T.E.K III 481 14 - Peyıgamberi:miz Efendimiz Hazretlerinin hadis-i şeriflerinden

birinde «siz haıkkı söylemez iseniz, ben de hakkı dinlemez isem, henden hayr bek,lemeyiniz, buyurmuşlandır. Ankara, 1339 (1920), Vili'ı,y;et M tb.

M.KıB.A.H.T.E.M.K.A. 1636 (1947) 15 - Rızaeddin b. Fahreddin, İlın-i hadist~en Kütüb-ü sHte, ve müel­

lifleri, Orenbu:rıg Vakit Mtb. 1910 (135 s.) 16 - ez-Zebidi, Zeynuddin Ahmed, Sahilı-i Huhari Muhtasan teo­

rid-i sarih terıoemesi, I-II, Mtrc; Ahmed Naim, İstanbul, 1346 Cıl928) (rDiyanet İşleri Başkanlığı Yayınları)

1929- 1950 DÖNEMİ

1 -- Akseki, Ahmed Hamdi, Peyıgamberimizi:n Vecizeleri, I, bul, 1945, Ebuzziya Basımevi,

2 - Altunkalem, Hafız Nazmi, Birinci yüz bir hadis-i şeriif, İzmir, 146 Altunka~lem, Hafız Nazmi, İkinci yüz bir hadis-i şerif, İzmir, 146 Altunkalem, Haifız Nazmi, Üçüncü yüz bir hadis-i şerif, 146

3 - Büyük Pey:gamberimiz Hz. Muhammed'in büyük sözleri, İstan­bul, 1946, Bolayır Yayınevi.

4 - Doksanyedi, Ali Rıza., Açıklamalı Şifşı-i şerif tercemesi, I, Es­ıkişeihir, 194'6, Ses Işı'k Basımevi (Öteki üç cildi de (1948-1950 yılları arasında İs,tanbulda basıl~ m:ı;ştır}

5 - Hadis-i şerif ~terıcümesi, İstanbuJ, Hilmi KHahe,vi, 1931

6 - Hz. Muhammed'in öğütleri, İstanbul, 1939, Maarif Kitabevi (2. baıskı; 1943; 3. baskı: 1945 «Hadis-i şerifler ve güzel misal­ler» ifadesi ilwve edilmiştir. Bu son şekliyle iki kez de 1958 ve 1966 da basılmış:tırJ

7 -· Hadis-i şerif tercermesi, İzmir, 1945, İstanbul Bası-mevi

39

s - Kurtulmuş, Numan, Binbir hadis teDcümesi, İstanbul, 1:948, Ah­med Said Mtb. (296 s. 2 resJml (2. baskı: 1958, lst8inbull

9 ~ Muhyiddin Nevevi, Riyazu's-Salihin ve Tercemesi I. Mtr: H. Hüsnü E:rıdem - Kırvamuddin Burslan, !Ankara, 1949

10 - Şenses, Ra~hmi, Nurdan Çıkan Sesler, yüz sekiz hadis-i şerif, İstanbul, 1949, Ahmet Said Basımevi

ll - Yeşiloğlu, Muhammed Salih, Ashaba hürmet, sövenlere la'net­Pe~amber buyruğu, İstanbul, 1949, ıA.dH Ceylan Basımevi.

12 - Yurdata'b, Selamı Münir, Binbir hadis .tercemesi ve t•efsiri, İs­tanbul, 1941.

13 - ez-Zebidi, Zeynuddin Ahmed, Sahih-i Buhari muihtasarı tec­rid-i sarilı terıoemesi·, III, Mtr; Ahmed Naim, İstanbul, 1936 Ebuzziya Basımevi. GEser'in Kamil Miras tat:afmdan tercüme edilen öteki cildieri 1948'e kadar basılara!k yayımı tamamlanmıştır. (2. baskı; 1957-1973 Anik.)

IV. BÖLÜM

1951- 1976 DÖNEMİ

ı - Ahmed b. Abdilahad es-Serhendi (971~1034), MeşMıir-i ashab-ı ikiram, Mtrc; Ze.y:nelrubidin Işık, İstanbul, 1957

2 - Albani, Nasıruddiıı, Hadis-i şeriflere göre e'vlenme adab1, Mtrc; AU Arslan, İstanbul, 1968.

3 - Aliyyu'l-kari (- 1014), Kırık Kudsi: hadis, Çvr; Hasan Hüsnü Erıdem, Ankara, 1952, (2. baskı: Ank., 1963)

4 - Arıkan, Ahmed Nazım, Kırk hadis-i şerif, (Kore gazneri ve şe­hitleri için yazılmıştır) İstanbul, 1955.

5 - Arslan, Ali, Kadınlıara hitab (eden hadis-i şerifler), İst., 1968 C2. baskı: İst., 1971)

6 - Asftiri, Muhammed b. Ebu Bekr, Hadis-i erbain-i A:sfüri ş·erhi, İst., 1967

7 - Aşık, Hüseyin Kırk Hadis-i şerif ve izaihı, İstanbul, 1967 8 - Aşık, Neviat, Sahabenin hadi,sleri tahammül ve naJkil faaliyet­

leri, İzmir, 1976 CBaısılmamış doktora tezi) 9 ~ Atay, Hüseyin, Kur'an !Ve hadiste iman esasları, AnJkara, 1959.

10 - Balpınar, Mehmed, İslam Dini, Hz. Muhammed'in hayatı ve hadisleri, Eskişehir, 1>960

40

ll - Bardakçı Cemal, Şeyhu'l-ekber Mühyiddin İbn Ara,bi'nin «Nef­sini bilen rabbını bilir» hadis-i şerifini şerfheden risale-i ehadi­yesi, Anıkara, 1961.

12 - el-Bekri, es-sıddıki Mustafa b. Kemalüddin (1688-1749), Hz. Peyıgaımberin dilinden dört halife ve .ashabı, Tre; A. Fikri Ya­IRIZ, İst., 1967.

13 - Berld, Ali Himmet, Ahlaka ait 239 hadis. Tercüme ve izahı. An­kara, 1968 mser daJha sonra 250 Hadis adıyla yeniden basıl­mıştır)

14 - Bilmen, Ömer Nasulıi, Hikmet Goncel,eri, 500 hadis-i şerif ter­cümesi ve izahı, İstanbul, 1961 (2. baskı 1963)

15 -Bilmen, Ömer Nasuhi, Aslıab-ı kirarn ha:kkında müslümanla­rın neziih itiıkacUarı, Hz. Muaviye hakkındaki suallere cevap­lar, İstanbul, 1967.

16 - Muhammed b. İsmail el-Buhari, İmam Buhari'nin derlediği wh­livk hadisleri CEdebu'l-müfred) I-H, Tre. ve şerh; A. Fikri Ya­vuz, i:st., 1974 - 197'5.

17 - Çantay, Hasan Basri, Hadisler, On kere 'kırık hadis, metni, me­ali, İzahı, I-UI, İstanbul, 1962 CÖnce kır.k hadisler hahnde neş­ııedilmiş sonra ibiııl,eştkilmiştir)

18 - Cerrahoğlu, İsmail', 'Tefsir ve hadis kiitabe,tine karşı peygam­ber ve sahabenin durumu, Ankara, 1962. Cİlah. Fak. Der. c. ıxı 1961'den ayrı basmıl

19 -Cihan, Sadık, Uydurma hadislerin doğuşu ve siyasi ve sosyo­politik olanlarının olayJ,arla ilgisi CHz. Peygamber de'vrinden Abbasi hamesi Mu'tasım devrine kadar), Erzurum, 197'6, PBa­sılınamış doçentlik tezi)

20 - Çekmegil, M. Said, Altın anahtarlar (kırık hadis-i şerltD, Adı­yaman 1956. (2. baskı: Adıyaman, 1960)

21 - Dağıstani, Ömer Ziyaeddin, Zübdetü'l-buhari tercümesi, İstan­bul, 1967. (Yeni harflerle neşri. 2. baskı: İst., 1971)

22 - Danışman, H. Şeref, Aşk-ırasul s·ala,vat-ı şerif,enin fezaili hak­'kında topiranmış kmk hadis, Anikara, 1956.

23 - Davudoğlu, Ahmed, Büluğu'l-mera;m tercümesi ve şerıhi, Se,, hime,t Yolları I-IV, İstanbul, 1966-il967.

24 - Davudoğlu, Ahmed, Sahih-i Müslim te:rıcüme ve şe,rhi, I, İst. 197'3 II., !İst., .1974; illi, 'İst., 1975

25 - Dikeçligil, Hüsnü, Hadi1s-i şerifJerin l'Şığında günün meseleleri An~ara, 1965

26 - Dinçel, Mustafa, ı ayet 101 hadis, İstanbul 1970

41

27 - Ali Rıza, Elhl-i beyt üzerine hadisler, Ankara, 1962 28 - Duran, Abdi.Uhalık, el-Ezkar tercemesi {P,eyıgamber efendimi­

zin mübarek sözlerinden seçilmiş zikirler), İstanbul, 1973. 29 -:-- Ecer, S. Vehbi, İmanla ilgili kırk hadis, Niğde, Tuğrul Mat-

baası, 1960. 30 - Eğretli, Cemal, Binbir hadis, İstanbul, 1963 31 - Eğretli, Cemal, 500 hadis-i şerif ve tercümesi, istanbul, 1967 32 - Erdem, Hasan Hüsnü, İlMli hadi1sler, Ankara, 1952. (2. baskı:

Ank., 1963) 33 - Erdem, Hasan Hüsnü, Oruç ve Ramazan ibadetlerine dair yüz­

bir hadis, An:lmra, 1953. 34 - Erdem, Hasan Hüsnü, Riyazu's-salihin hadislerinin ravHeri

olan ashab-ı kiramın ve hadis imamlannın hal tercümeleri, Ankara, 1964.

35 - Erdoğan, Na:i.m, Kırk konuya kmk hadis, İstanbul, 1974. 36 - Erten, M. Cemal, Tasnifli hadis-i şerifler, İstanbul, 1968 37 - Fahir Süleyman, Peyigao:nberimizin dilinden binbir hadis, İs­

tanbul, 1955. (2. baskı: İst., 1963; 3. baskı: İst., 1965.) 38 - Fuzuli, Kırk hadis terıcemesi, Hzrl. Kemal Edip Kürkçüoğlu,

İstanbuJ, 1951. 39 - Gavsi, Mehmed, Menakıb-ı cihar-ı yar-ı güzin CPerygamberi­

mizin dört halifesinin hal tercümesi), İstanbul, 1958. 40 - Gümüşhanevi, Ahmed Ziyaeddin (1813-1893), Ramüzu'l--eha­

dis tercümesi, Çvr: Naim Erdoğan, İstanbul, 1976. 41 - Güzelyazıcı, Kevser, Muhammedi ba~hçeden kırk 1gül, İstan­

bul, 1975 42 - Gölpmarh, Ahdül'baki, Hz. Muhammed ve hadisleri, İstanbul,

1957. (2. ba1skı: İst., 19'62; 3. baskı: İst., 19.64) 43 - Gönenç, Halil, İslamın yolu CKırık hadis ve açıklaması), is­

tanbul, 1969. 44 - Görgen, Fevzi, Kırk sual ve hazreti Muhammed'in nurlu söz­

leri, İstanbul, 19158. 45 - Hamidullah, Muhammed, Hemma;m İbn Münehbih'in sahife­

si, Çvr., Talat Koçyiğit, Anka,ra, 1967. 46 - Ham:idullah, Muhammed, Muhtasar !hadis tarihi ve sahife-i

Hemmam b. Münebbih, Çvr; Kemal Kuşçu, İstanbul, 1967. 47 - Hamidullah, Muhammed, Ük hadis mecmualarından Hem­

mam b. Münelbbi'in hadis mecmuası, 1çvr; M. Ragıb İmamoğ·lu, Anka.ra, 1966. (2. baskı: Anık. 19ı57).

48 -- Harmankaya, Halis, Hadis-i şeriif, Eskişehir, 1960.

42

49 - el-Haşimi, Seyyid Ahmed Cl878_,1943l, Muhtaru'l-ehadis ter­cemesi ve netfislerin tezkiyesine dair va'z örnekleri, MtPç; A'b­dullah Aydın - A. Fikri Yavuz, İstanbul, 1964. ('2. baskı: İst., 1966, 3. baskı: tsıt. 1972).

50 - el-Haşimi, Seyyid Ahmed Muhtaru'l-ehadis tercümesi, I. Çvr; Dursun Nuri Güven, İstanbul, 1964.

51 - el-Haşim!, Seyyid Ahmed, Muhtaru'J-eha!disi'n-nebe!viyye ve'l-hikemü'l-Muhammediyye, Mtrc; Mehmet Bakı, Anka:ra, 1965.

52 - el-Haşimi, Seyyid Ahmed, Hadis-i şerifler ve vaaz örnekleri, ayrıca rtıNilerin menk:ıibeleri, Muhtaru'l-eihadisı'n-neberviyye

ve'l-hikemi'l-Muhammediyye izahlı tercemesi, T:rç; Aibdulka­dir Akçiçeık, İ,stanbuJ, 1967.

53 - el-Hatibu'l-Bağdadi (392- 463), Şerefu ashabı'l-hadis, nşr:

Mehmed Said Hatiboğlu, Ankara, 1972. (Tenkitli basım). 54 - Hatiboğlu M., iİslami Tenkid zihniyetinin doğuşu ve hadis

tenkidçiliği, Ankara, 1963 (Doktora Tez Metni) 55 - Hatiboğlu M., Ermevilerin ,sonuna kadar siyasi - içtimai hadi­

seıeııle hadis münasebeti Ankara, 1967 CLDoç. Tez metni) 56 - İbn Hacer el-askalani (1372-1449), Hadis ıstılahiarı ha~kında

Nuhbetü'l-fiker şerhi CNüzhetu'n-nazar fi tavzihi Nuhbeti'l­fiker), Mtrc; Doç. Dr. Talat Koçyiğit, Ankara, 1971.

57 - İbn Hanbel, Ahmed b. Muhammed (780- 855), Kitabu'l-ilel ve ma'rifeti'r-rical, nşr; Talat Koçyiğit - İsmail Cerrahoğlu,

Ankara, 1963. 58 - Irmak, Sadi, 'Hz. Pey:ga:mberin hadisleri, Zübdetü'l-Buhari

( CBuihari özeti), is.tanbul, 1963. 59 - Kabadayı, Fahreddin, Öğütlerim. Peyıgamberimtz Hz. Mu­

hammed Mustafa'nın veciz sözleri «Hadis-i şerif mealleri», İstanbul, 1964.

60 - Kaçar, Ahmed Hamdi, Ahlak öğütleri ve kırk hadis-i şerif,

İz:mir, 19ı61. 61 - Kandelılevi, Muhammed Yusuf (191 7- 1965), Hadislede lHz.

Peyıgamber ve ~asha:bının yaşadı,ğı) müslümanlık. üHayatü's­sahafbe), I- IV, Mtrc; A. ıMuhtar 'Büyükçına;r, A. Tekin, ö. Fa­ruk Harman, 'İstanbul, 1973-197'6.

62 - Kandemir, M. Yaşar, Meıvzu hadisler (menşei, tanıma yolları, tenkidi), Ankara, 197'5.

63 - Karahan, Abdulkadir, İsl'am-Türk edebiyatında kırk hadis toplama, terceme ve şevhleri, İstanbul, 1954.

43

64 - I{araman, Hayreddin, Hadis usulü, İstanbul, 1965. (Hadise da­ir ilimler ve hadis usulü adıyla 1967, 1969 ve 1971 üç kez daha basılmıştır) ·

65 - Karaman, Hayreddin- Kandemir, M. Yaşar, Hadis metinleri (Beş demet kırk hadis), İstanbuJ, 1976.

66 - Kavukçuoğlu, F., Hz. Muhammed'in şernail-i şerifleri, İstan­bul, 1963.

67 - Kısakürek, Necip Fazıl, 101 hadis, İstanbul, 1951 (2. baskı: İst. 1951)

68 - Köse, Muhammed Selim, Gül ba·ğı;ndan gönül tomurcuklan (A!çıık1amalı 101, hadis-i şerif), İstanbul, 1974.

69 - Koçkuzu, Ali Osman, Hadiste nasih-mensuh mes'elesi, Erzu­rum, 197ı6. OBasılmamış dOktora tezi)

70 - Koçkuzu, Ali Osman, İslam dininde haber-i vahid'in itikadi ve :teşrii yönlerden yeri ve değeri, Kıonya, 1968. CBasılmamış ye­terlik tezi.)

71 - Koçyiğit, Talat, Hadisierin toplanması ve ywzı ile tesbiti, An­kara, 1957.

72 - Koçyiğit, Tal'at, Hadisçilerle kelamcılar arasındaki münakaşa­lar, Ankara, 1'969.

73 - Koçyiğit, Talat, Kur'an ve hadiste ru'yet mes'elesi, Ankara, 1974.

74 - Koçyiğit, Talat, Hadis usulü Cİlmu mustalahı'l-hadis), Anka­ra, 1967, (2. baskı: Ankara, 1975)

75 -- Konevi, Sadreddin (1210-1263), Hadis-i Eı·bain. Tasav'Vuf. Mtrc; :Abdulkadir .Atkçiçıek, İstanbul, 1970.

76 - Koruk, Daniş Remzi, Züb!detü'l..ıBuhari'den se:çnieler, Hz. Pey­gamber Efıendimizin 1001 hadis-i şerifleri, İstanbul, 1969. (2. baksı: İst., 1969; 3. baskı: İS't., 11971),,

77 - Mardin, Ömer Fevzi, Hadis-i Şenlfler, Me1vzularma göre Türk­çe tasnifli şerhli, İstanbul, 1951.

78 - Mebmed Arif, Binbir hadis, I- III, CHzr,I. Ahmed Kahraman), İstanbul, 1974.

79 - Merttürkmen, M. Hilmi, Buhari'nin Ebu Hanifeye itirazları

ve arıalarındaiki fhtHaflar, Erzurum, 1976. 80 - Muhammed b. Hasan eş'Şafii, İslam uluları sahabiler, Trç;

İsmet Parmaksızoğlu, Ankarıa, 1965. 81 - Muhammed buyruğu, Ankara, 1958. 82 - Mustafa İzzet, Hz. Muhammed ve had1sleri, Mtrc; A. Gölpı­

narlı, İstanbul, 1964.

44

83 - Must81fa b. Kemali'd-din b. Ali el-Bekıi, es-Salavatu'l-Hamia fi muihabbeti hulefai'l-oomia, Tre; Fikri Yavuz, İst,anbul, 1967.

84 - Okiç, M. Tayyib, Bazı hadis ımes'eleleri üzerinde t;etkikrer, İstanbul, 1959.

85 - Okiç, M. Tayyib, Hadis dersi notiarı, Ankara, 1965. 86 -- Okiç, M. Tayyib, Hadiste tercümam, Ankara, 1966. CA. ü. İlah.

Fak. Der. 1966'dan ayrı basım.J 87 --- Ozak, Muzaffer, Menakıb-i cilharyar-ı güzln, İstanbul, 1957. 88 - Öğüt, Cemal, Be:ı:ıeket ve rahmet-i ilahiyye burhanlarına dair

kırkhadis-i şerirf, İstanbul, 19B1. 89 - Özcırık Mustafa- İlhan Avni, İzahlı kırk hadis, İstanbul, 1964. 90- Özek Ali, Hadis ricali (!Hadis ilimleri ve kaynakları) İstanbul,

1967. 91 -- Özek Ali, İslam'da niyyet, İst,anbul, 1963. 92 --- Pamuk, Arif, Ra:sulullah'ın dilinden sürelerin faziletlerl. İst.

1974. 93 - Pamuk, Arif, Besınele-i şerife ve esrarı hakıkında,}d hadis-i

şeri:fler, İstanbul, 1971. 94 - PHavoğlu, Kemal, Hadis-i şerif I, Ankara, 1951. (2. bas'kı:

Ank. 1973) 95 - Pilavoğlu, Kemal, Rasulullah diyor ki, Müslim'den 40 ha­

dis-i şerif ve şerhi, Ankam, 1976. 96 - Pilavoğlu, Kemal, İlim hakkında hadis-i şerifler ıve bundan

alınacak dersi ibretler, Ankara, 1976. 97 - Pil'avoğlu, Kemal, Kürtüıbü müğtebire hadisleri, Ankara,

1975.

98 - Pilavoğlu, Kemal, İnsanlığa insanlığını öğrıeten 40 hadis-i kudsi, Ankara, 19715.

99 - Pilavoğlu, Kemal, Şehidler ve gaziler hakkında kwk hadis-i şerif An!kara, 1962.

100 - Pilavoğlu, Kemal, 201 hadis-i şerif ve şerhi, Ankara, 1962. 101 - Sadak, Bekir, Tae tercemesi CIBüyük hadis kitabı), I, İs,tan­

bul, 1966. nr. c. İst, '1968)' 102 - es-sağanı, Ebu'l-fezail Jiasan b: Muhammed, Meşanku'l­

envar ve t'e•roemesi, Çvr; Enver Eaytan, I-II, ~s:tanbul, 1971. 103 - Sallı, M. Kemal, Kur'andan mucizeler, hadisten hikmetler,

İS't.anbul, 1966. 104 - es-Salih, Suphi, Hadis ilinıleri ve hadis ıstılaHüarı, Mtrc; M.

Y.aşar Kıandenür, Ankaııa, 1971. (2. baskı: Anka.m, 1973). 105 - Seçme hadisler, gv, Anka:rıa, 1963~196'6. (Diy, İşl. Bş'k. yayını)

45

106 - Serdaroğlu Ahmed, Usul-i hadis v~e mevzuat-ı Aliyyu'l.okari teroemesi, A:l1!kara, 1966.

107 - Serdaroğlu, Mehmed, 104 hadis. Cİlim, iman, amel, ahl'a,k hak­kında) Ankara, 1966.

108 - Sertdemir, Ahmed, Sıönmez Işıklar, Peyg~amberimizin müba­rek ağzından binbir hadis, İstanbul, 1956.

109 - Sezgin, M. Fuad, Buharinin kaynaıkJarı hail{kında araştırma­lar, İstanbul, 195ı6.

110 - Sıddıki, Muhammed Zubeyr, Hadis edebiyatı tarihi, menşei, tekamülü, hususiyetleri ve tenkidi, Mt:rıc; Yusuf Ziya Kaıvakçı, İstanbul, 1966.

ın - Sofuoğlu, Mehmed, Sahilh-i Müslim tercemesi, LVIII, İstanbul, 19'67- 1970.

112 - Tavash, Yusuf, Hadis-i şedflerin ışığında çocuJdarımıza ah­lak derısleri. KN·k hadis-i ,şerif, İstanbul, 1975.

113 - Tavash, Yusuf, Çocuklara t~a,til armağanı, kırk hadis-i şerif,

İstanbul, 1974. 114 - Tirmizi, Ebu İsa Muhammed b. İsa (822-892 MJ, Sünen-i Tir­

ınizi terıoemesi, I, Mtııç; Osman Zeki Mollame!hmetoğlu, İstan­bul, 1972.

115 - Tuncalp, Enver, Hz. Muhammed ve ona yakın olan dört ya­kın arıkadaşı, Ankara, 1958 (Manz:um).

116 - Tuncalp, Enver, Manzum Buhari-i şerif, Pey1gamber sözleri, I-II, İstanbul, 1950.

ll 7 - Uğur Mücteba-Sofuoğlu, Cemal, Buhari Kılaıvuzu, Ankara, 1975

118 - Üryani, Ali Vahid, Camiu'l~künuz CAhlakı hadislerden sıe'çme­ler), I, Çvr; Yusuf Ziyaeddin CezherH Ersal, Ankara, 1960

119 - Vad'an, Muhammed b. Al'i, eljHutabu'n-neibeviyye, İstanbuJ, 1965.

120 - Yardım, Ali, IMe:snevi hadislıeri, Kayseri, 1970. C!Baısılmamış

araştırma)

121 - Yavuz, A. Fikri-Arslan Ali, Kırk kudsi hadis, Nşr; Ahmed İpekçi, İstanbul, 1964.

122 -- Yazgan, Hüseyin İlhan, 101 hadis-i şerifin me'alen tercümesi, Gaziantep, 1956.

123 - Yazıcıoğlu, H. Fikri, Hadis me1vzularının anahtarı, Konya, 1963

124 - Yıldırım, Celal, Hadis-i şeriflere gö-re ameUerin faziletleri, İs­tanbul, 1967. '(2. baskı: İs'tanbul, 19168).

46

125 ~ Sadıl1:, İzıahlı kırık hadis meali, Eskişehir, 1962. 126 ~ Yurdatab, Selami Münir, Peyg,amberimizin büyü!k sözleri,

binbir hadis t,ercümeısi, İstanbul, 1962. 127 - ez-zebidi, Zeynuddin Ahmed, Sahih-i Buhari, Tecrid-i sari'lı

Mtrc; Mehmed Vehbi, İstanbul, 1966.

SONUÇ

Biblioğrafyamızda yer alan eser sayısının artabileceğini kabul etmekle birlikte, me1vcutları bazı alçılardan değ,erlendirmek, bazı so­nuçlara dikkat çekmek faydadan hali değildir. Önce, yılda yaklaşık iki eserlik bir oranJa. 191 adet Hadis Çalışması'nın 100 yıllık bir Zia­man kesimini doldurduğunu, bunun -mikdar olarak- çok düşük bir düzeyi gösterdiğini belil'tmeliyiz. Sonra, biraz daha detaya iıı.,erek,

eserleri; çalışmamızdaiki deıvrelere oranlandıracak ol:urs;ak, şöyle bir tablo ile karşıla,şırız:

31 yıllık birinci dönemde 35 eser C yılda yaklaşık 1 ki tab)

21 » ikinci 16 }) (1,5 yılda yakla,şık 1 kitab)

22 üçüncü » 13 » (2 ı )

26 » dördül'lcü 127 » (1 5

!Bu tablo göstermektedir ki ilim, güvenli zamanlarda daha çok meyve rvermeıkte, sosyal çalkantı ve harb dönemlerinde zarar gör­mektedir.

1. Dönemdeki Tasavvuf'un ağırlık kazandığı eserlerin yanında 2. dönemde kaleme ahnmıış olan «Kırk Hadis yahud İlm-i hal-i siyasi ve içtimai» ve «Hadis-i erbain fi hukukı's-selatin» gibi eserler; günün problemlerinin ilme yön vermedeki etkinliğini göstecrmektedir. Eser­lerin mahiyetleri incelendiğinde hadi,s}erin hemen her devirde, aksı­yan yönü ,teda~i; yanlış tutumları tenkit ve düzeltme:k için birinci derecede dayana'k ve sıermaye olduğu nettoesine varılacaktır. Mesela 3. dönem; Diyanet İşleri Ba,şkanlığmın neşrettiği Tecrid.:i Sarih ve, Hi­yazu's-salihin teroemeleri bir yana bırakılırsıa, hemen bütünüyle ah­laıki öğütleri ih'tilva eden hadislerin tercümelerine ağırlık verilmiş ıbir dönem olamk gıözÜJkmeiktedir.

İlmi niteJiğe sahip eserler ise daha çok son 20 yıla (1956-19761 sığmmış ıbulunmalktadır.

47

Çalışma;nuzın sınırı dı§mda kalan 1976 sonrası, ihni nHelikte Ha~ dis Çalışmaları açısından daJha zenıgin bir ıgıörünüm içindedir. Önü­müzdeki yıHan, bu çalışmalann mutlu meytvelerini derleme zamanı olarak gönnekt·eyiz.

KİT AB İSİlVILERİ ALF ABETİK FİHRİSTİ

Açıklamalı Şi:fa-ı Şeriif teroemesi, (Ali Rıza DoksanyedlJ Alılak Öğütleri ve kırk hadis-i şerif CA. Harndi .Kaçar) Ahlaka ait 239 hadis 'CA. Himmet BerkD Ahsenu'l-hadis CO'roçuzade M. Şaihi) AJtın anafrı:tadar «Kmk hadis-i şerirf, CM. S. Çekmegil), Asar-ı hamidi <Hayreddin FilibelD Ashab-a hürmeıt, sövenlere la'ne~t CM. :Salilh Yeşiloğlu) Aslıab-ı Kiram ha~kında müslümanların nezih itikadları Aşk-ı rasul salavat-ı şerifenin fezaili hakkında toplanmış kırk hadis CHŞ. Danışman)

Ayat ve ehadis-i erbain tercemesi CRef'i Ef.J

-B-

Bazı hadis mes'eJeleri üzerinde tetkilkler C!M. Tayyib OkiçJ Bereket ve rahme·t-i ilwhiyye burhanlanna dair kırk hadis-i şerif

CCemal Öğüt) Besmale-i şerifeve esrarı hakıkındaki hadis-i şedfl<er, 500 hadis-i şerif ve teırcümesi (Cemal Eğret}i), Binbir lhadis-i şerif şerhi CM. Arif) Binbir !hadis tercümesi C:Numan Kurtulmuş) Binbir lhadis tercemesi ve teıfsiri CS. M. Yurdata!b) Binbir hadis CC. EğııeW) Binbir !hadis CM. Arilf,) el-Binyetu'l isla;m ıel-muktesebetü fi hadisi'n-ne'biyıy ale~yhi's-selam

C.A!bdu'ş ... şeıkur Ralıman A. Han) ı Ayet ıoı hadis CM. Diniçen Birinci yüz bir hadis-i şerı"'f üH. N. AltunikalemJ Buhıari kılavuzu CM. Uğur-C. Soifuoğlu) Buharinin ~aynaik1an haikkında araştırmalar CM. F. Sezgin) Buharinin Ebu Hanifeyıe iti:mzları ve aralanndaki ihtHafl.ar CM. Hil-

mi Me·rttürkmen)

48

Büluğu'l-meram tercümesi ve şerhi, selame,t yoUan fA. DaıvudoğluJ Büyük Peyıgamberimiz Hz. Muhammed'in büyük sözleri

-C­Camiu'l-künü:z fA. Vahid ÜryaniJ

-Ç-

Çocuklara tatil armağanı, kırk hadis-i şerif CY. TaıvaslıJ

-D-Dav'u'ş-şems fi kavlihi sallell<'.llhu aleyhi ve sellem o:Büniye'l-İsla:mu

ala hams» (M. Ebu',JJhuda Ef.)

-E-

Ehadis-i mie üBehluD Ehl-i bey,t üzerine hadisler (A. R. Doksanyedil Elf ve mietan ·kelime min hadis-i rasulillah (el-Kuzai) Emevilerin sonuna kadar siyasi - ictimai hadisele,rJe Hadis Münase­

beti CM. S. Hatiboğlul el-Eseru'l-llllu'iteber fi tercemeti N u h b eti '1-fiıker <AbdunnM'D e1-Ezkar tercemesi CA. Dul'an)

-F-Feyzu'l~muğni fi şerhi hadis-i kudsi-i «men talebeni»

-G-

Gül bahçesinden grönül tomurcuklan, <M. S. Köse)

-H­Hadis dersi notlan (M. T. Okiç) Hadis edebiyatı tarilhi (M. Z. es-SıddıkiJ Hadis ıstılıaıhlan hakkında Nu!hbeti '1-fiker şerhi, Hadis ilinüeri ve hadis ıstılahlan CS. Salih) Hadis-i erbain tercemesi CA:şıik NıtaiJ Hadis-i enba:in tercemerSi (rİ. Hakkı Bursevil Hadis-i erbain şerıhi (Tera:cüm-i ah~ali's-sa:habeJ Hadis-i ,e:rbain fi hukukı's-S"elatın CÖ. Z. DağıstanD

49

Hadis-i erbain, Asfuri şeııhi CAsfuriJ Hadis-i erbain. Tasavıvuf. (S. Koneıv.i) Hadis-i ,şerif I, (K, Pilı:tvoğlu)

Hadis-i şerif Hadis-i şerifler, Mevzul.arına göre Türkçe tasnifli şerhli Hadis-i şerifler ve vaaz örnetkieri Cel~Haşimi) Hadis-i şerirflere göre arnelierin faznetleri CC. Yıldırım) Hadis-i şeriflere göre· e'vlenme adabı (el-Alba.ni) Hadis-i :şeriflerin ışrığmda çocukl.arımıza ahlak dersl,eri Hadis-i şeriflerin ışığında günün meseleJeri CH. Dilkeçli'giD Hadis-i şerif tercemesi CE. İleri) Hadis-i şerif. tercemesi., .· Hadisler, On tK ere kırk hadis CH. B. Çanta;y) Hadislerin toplanması ve yazı ile tesbiti CT. KoçyiğitJ Hadisçilerle - kelamcılar arasındaki münaka:şalar Hadislerle Hz. Peygamber ve aslı'abının yaşadığı müstl.ümanhk Hadis metinle;r CH. Karaman- M. Y. Kandemir) Hadis me,vzularının anahtan CH: F. Yazıcıoğlu) Hadis ricali CA. ÖzekJ Hadis tarihi Cİ. H. İzmirli) Hadiste tercüman CM. T. OkiçJ Hadiste nasih-·inensuh mes'elesi CA, O. Koçkuzu) Hadis usulü CH. Karaman) Hadis usulü CT. Koçyiğit) el-Ha>kaik CMehmed ZihnD Başiye ala .şerhi usu1i'J.~hadis li Dav:ud ıKaıısi Hz. Muhammed ve: hadisleri Hz. Muhammed ve onıa yar olan dört yakın arkadaşı CE. Tuncalp) Hz. Muhammed'in şernail-i şerifleri CF. Ka1vukçuoğluJ Hz. Muhammed ve hadisleri Hz. Muhammed'in :öğütlerı Hz. Peygamberin hadisleri, Zübde·tu'l-IBUI.hari Hz. Pey:§amberin dilinden dört halife. ve ashabı Hemmam İbn Münebbih'in sahifes1 CM. Hamidullah) Hezzu'z-zakirin CVahyiM. EfJ · Hikmet ~gonceleri 500 hadis-i şerif tercümesi ve izahı el-Hutabu'n-nebeviyyıe

İbni esirleır ve meşailıir-i ulema (Şerefeddin)

50

201 hadisi şerif ve şerhi (K. PilC:vvoğ}u) İlahi hadisler CH. H. Erdem} İlim haJ:mkındaJki hadis-i şerifler ve bundan alınacaJk dersi ibretler

üK. Pilavoğlu> İlık hadis mecmualarından Hernınarn b. Münebbihin hadis mecmuası

CM. HamidullahJ İlın-i hadisten Kütübü Si;tte ve müellifleri CR. b. FahreddinJ İmam Buhari'nin derlediği ahlak hadisleri İnsanlığa insanlığını öğıreıten 40 hadis-i kudsi İslam dini, Hz. Muhammed'in hao/a.Jtı ve hadisleri CIM. Balpmar) İsl>amda niyyet fA. ÖzekJ · İslamın yolu «iKııık hadis ve açıklaması» CH. Gönen:çJ İslam Dininde haber-i vahid'in itikadi ve teşrii yönle:rden yeri ve de­

ğeri CA. O. Koçkuzu) İslami T~nkid Zihniyetinin Doğuşu ve Hadis Tenkid:çiUği CM. S. Ha­

tiboğlu)

İslam-Türk edebiyatında kırk hadis top}ama, terceme ve şerhleri, CA. Kara.Jhan)

İslam uluları, sahabiler (Muh. b. Hasan eş-şafii) İzahlı kırk hadis. İzahlı kıflk hadis meali es. Yılmal

-K-

Kadınl,ara hitabeden hadis-i şerifler Kenzu'l-irfan fi eihadis-i nebiyyi'r-rahman CErbiJV Kırık hadis CA. Na:LmJ Kırk hadis yalhud ilm-Ii hal-i siyasi ve içtimai, K:ı.rık hadis-i şerilf CA. N. Arıkan) Kırk hadis-i şerif V'e izahı CH. Aşık) Kırk hadis terceme,si CFuzulil Kırık kudsi hadis Kırk Kudsi hadis 1(H. H. Erdem) Kırk konuya kırk hadis üN aim Erdoğan) Kırk sual ve Hz. 1Muhammed'in nurlu sözleri üF. Gönıgen) Kur'an V'e hadiste ru'yet mes'ele1si CT. Koço/iğitl Kur'andan mucizeler, hadisten hikmetler CM. K. SallıJ, Kur'an ve hadiste iman esasları CH. Atay) Kita:bu'Hlel ve ma'rifeti'r-rioal (Aihmed b. HanbeD Kitabu'l-i'tibar fi'n-nasih ve'l-ımensuh Kütübu mu'teberıe hadisled {:K, Pilarvoğlu)

51

-L-

Latife-i hamidiyye fi şer'hi ehadis-i kudsiyye

-M-

Manzum Buhari-i şerif, (iE. Tunoalp) Manzum hadis-i erıbain tereüme.si Mena1nb-ı ciharyar-·ı güzin lM. GaivsiJ Mena:lnb-ı ciharyar-ı güzin '(M. Ozak) Mesnevi hooisleri CA. Yardım) Meşahir-i asılıab-ı kirarn fes-serhendil Meşahir-i ashab-ı kirarn (es-serhendi) MeşMıir-i asihab-ı güz:in ve terıacüm-i ah val-i fukaha Meşarıku'l-envar ve tercemesi CE. Baytan) MetaJinin-nücum (IJiersekli Mehmed K·amiD Me1vzu hadisler üM. Yaşar !{,and emir) Miftahu'J-Buhari, fA. ŞükrD Miftahu Sahihu'l~Buhari, (Tokadi, M. Şerif) Miftahu Sahihu'l-muhari, (Tokadi, M. Şerif) Miftahu's-saihihayn CToka:di M. Şeri\f) Minhacu'n-necah ila mi':mcı'l-lfelah (Ali Haydar Bey) Muhammedi ·bahçeden ikırk !gül CA. !Güzely:azıcı) Muhtaru'l-•ehadis te~oeme.si (el-IHa.şimi)

Muhtanı'l-ehadis tercemesi (Çvr: D. N. Gü:ven) Muhtaru'l-ıehadis'n-neberviyye ve'l-hi!kemü'l-Muhammediyye Muhtasar hadis tarihi ve sahife-i Hemmam b. Münebbih el-Müsned CiEbu HanJfe)

-N-

Nuhbetü'l-fiker fi mustalahı ehli'l-eser tercemesi CF. Ahmed) Nurıdan çıkan se.sler CH. Şenses)

-0-

Oruç ve Ramazan ibadetlerine dair yüzbir haclis (H. H. Erdem)

-P-

Peygamberimiz Efendimiz Hazretlerinin hadis-i şeriflerinden birinde «siz hakkı söylemez iseniz, ben de hakkı dinlemez isem, benden hayr beklemeyiniz, buyurmuşlardır.

52

Peygamberimizin veeizeleri CA. H AksekiJ Peygamberimizin büyük sözl1::1'fi CS. M. Yurda/tab)

Ramuzu'l-ehadis, CGümüşhaneviJ RamCızu'l-ehadis tercemesi üN. Erdoğan) Rasulullah'ın dilinden surelerin faziletleri 1 (A. Pamuk) RasulullaJh diyıor ki. CIK. Pil~voğlu) Riyazu's-salihin hadislerinin ravileri olan asha:b-ı kiramın ve hadis

.tmamlarımn hal tercümeleri, fH. H. Erdem) Riyazu's-salihin v~e tercemesi Ris,ale el-iHadisü'l-'kudsi

-S-Sahabenin hadisleri tahammül ve nakil faaliye,tleri fN. Aşık) es-SaJlaJVatü'l-Lami'a ·C·el-bekri) Sıvhihu Müslim CMüslim b. el-HaıecacJ Sahihi'l-IBuhari, (Muhammed b. İS'mail el-iBuharil Sahilı-i MüslJm Terıcemesi CM. SofuoğluJ Sahilı-i Müslim ;tercüme ve şerhi (A. DawudoğluJ

Sahilı-i Buhari Muhtasan Tecrid-i sarih tercemesi Sahih-i Buhari Muhtasan Teorid-i sarih tercemesi CK. Miras) Sahih-i Buhari Teorid-i sarih muıhtasarı CM. ViehbD Seçme hadisler Siyer-i celile-i Nebeviyye ( 1İzmirJi, İsmail Halkkıl Sünenu'l-afkıvalfn-nebe1viyye · mine'.l-ehadisi'l-IBuhariyye Sünen-i 'Jlinmizi terceme.si '(0. iZ. Molla:mehmetoğlu) Sönmez Işıklar, Peyga;mberimizin mübarek ağzından binbir hadis

-Ş-

Şehidler ve gaziler hakkında kıDk hadis-i şerif Şernail-i şerif CMtrc. M. Raif EyyübV Şeretfu ashaJbi'l-!hadis (.eJ-Hatıhu'l-IBağdadil Şerlıu ehadisi'l-e.rıbain li'n-Neıvevi

Şerhu hadis-~i «Mu:tu kable en temutu» Şerhu ramuzı'l-ehadis «Levamiu'l-ukul» (Gümüşhane:viJ Şerhu şuabi'l-iyman (İ. Haıkkı CelveW Şeyhu'I-,eıkbe,r Muhyiddin İbn Arabi'nin «ne:fsini bilen rabbilm bilin

hadis-i şerifini şerheden risale-i eha;diyy,esi

53

-,--T-

Ta:ç tercemesi OB. Sadald Tasnif'li hadis-i şeriller CM. C. Erten) Tefsir ve hadis kitabetine karşı peygamber ve saihaıbenin durumu

Cİ. Gerrahoğlu> Terceme ehadisi'ş-şerife fi'l-tfiıker C'İffet Ef,) Tuhfetu'l-aihbab fi fezail'l-ashwb CM. Ramil

-U-

Usulu'l-il:ıadis <Muhammed el~Meikki) Usulü'l-!hadis CM. Şü'krD Usulü'I-hadis <Seydişeihri) Usul-i hadis ve mevzuat-ı Aliyyu'l-!Kari tercemesi, CA. Serdaroğlu)

Uydurma hadislerin doğuşu ve siyasi ve sosyopolitik olanlarının olay-larla ilıgisi CrS. Cihan)

-Y-101 hadis, tN. F. Kıswkürek) 101 hadis-a şerifin mealen tercümesi CH. Yılman Yaz:gan) 104 hadis CM. Serdaroğlu>

-Z-

Zevaidu'z-Zebidi <Ö. Z. DağıstanD Zübdeıtu'J-Buhari tereemesi CÖ. Z. Dağıstanil Zübdetu'l-Buhari'den seçmeler CD. R Koro'k)

BiBLİYOGRAFYA

Bağdatlı İsmail Paşa, Hediyyetu'l-arifin, İstanbul, 1951 Başbuğoğlu Filiz, Cumhuriyet Döneminde Bibliyoğrafyaların Bibli-

yoğrafya.sı, An'kara, 1973. Brockelman, C., Gesohecihte des Arrubischen Literature, Leyden, 1942 Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müe:lliıfleri, İstanbul, 1333 Cihan, Sadık, Osmanlı Devrinde Tü:rık Hadisıçileri tarafından yazilan

Usulu Hadis Esederi ve Nu!hibetü'l-fiker üzerine yapılan şerh ve tercümele:r, A. ü. İslami İliml,er Fak. Der., Sayı, I, s. 127-163, Erzurum, 1976

54

- Osmanlı Devrinde Türk Hadisıçileri tarafından kırk hadis dışmda muayyen sayıda derJenen hadis mecmuaları ve bir hadis üzerine yazılan risaJe1er, A. Ü. İsl. İlimler Fak. Der., Sa:yı, 2, s. 157-1173, Ankara, 1977

Karatay F. E. - Reşer O., Topkapı Sarayı Müzıesi Kütüphanesi Arap ça yazmalıar Eataloğu, II, · (Hadis-telfsk), İstanbul, 1964

Karatay F. E., İstanbul Üniversiteısİ Kütüphanesi Arapça Basmalar Ka:taloğu, İstanbul, 1956

Katib Çelebi, Keşfu'z-zunün, İstanbuJ, 1941 Kehlıale O. R., Mu'cemu'l-müellilfin, Dımeşk, 1957 Koca Ahmed, İlahiyıa,t Faküı.tıesi Yayınları Bibliyoğı:ıad'yası, Ank. 1978

Milli Kütüphanede Mevcut Arap Har'fli Türkçe Kitabiarın

Muva.mka:t Kataloğu, I- II, Ankara, 1967 Özek Ali, Hadis Ricali, İstanbul, 1967 CTürkç,e hadis çalışmaları Bö­

lümü) Öztürl{ O. - Topaloğlu B., Cumhuriyet dervrinde yayınlanmış Dint

Eserler Kataloğu, Ankara, 1973. Özege Seyfeddin, Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eseder Kataloğu,

İstanbul, 1971-77 (76 fasiküD, Sezgin Fuad, Gesohirohte des Arabischen Schri:ftums, I, Leyden, 1967

Türkiye Bibliyoğrafyası, 1928-ıl977 Uğur Mücteba, Cumhuriyet De'vrıi hadis neşriyatı ve hadirs öğretimi,

50. yü, s. 345-ı3ı66, AJ:ıkara, 1973 CA. Ü. İla!h. Faık. Yayınları, no: 1'17)

Unat Faik Reşit, Hicri tarihleri mil'adi tarihe çevinme kıla:vuzu, An­kara, 1974 (4. baskı)

.55