یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · cl tiger hungry hungry...

20
ب نحویرسی رسّمی مد در زبان فارسی ػد رضائی شجاع تفکری1 گروه زبانستادیار اه رازینشگاسی دا شنا کبری نظری دانشرشد زبانسی ا آموختۀ مقطغ کارشناه رازینشگاسی دا شنا( اص ف1 سب ف20 ) بس س٤ خ دس٤ بفزمب : 5 / 5 / 92 ؛بس س٤ خ دز٤ شؽمب : 18 / 1 / 93 چکیده دس٤ ا مب ػبخشبس٢ح ضّ٥ ٢ب ػذد دسش حشفف٤ سؼش صثب٣ فبسػ دسة چبسچ١ب ثش٥ وشا ٣ ثشسػ٣ د ؿ. ضّ٥ ػذداط سى٢ اػز و٣ب و اػػظ سه٤ ػذدسد بسؽ ؿ لشاسشد٥ ثشا اػ٣ ذ٤ آ. دس٤ اؾ دظ ثشاػبعظشار چ بجؼ٤ ػب( 2005 ) ، ٣ـ٤ ا( 2000 ) ، ٣ ( 1999 ) ، سب( 2004 ) ، ذؼ٥ ػ( 2005 ) سس ث( 2005 ) ٣ظ٤ اط ٢ب - ٢ح ضّ٥ ب٣ فبسػ دس صثب سا دس ساثغ ثبش٤ د ػبص٢ب ش حشفف٤ سؼش اصخ اػذاد وشد٣ ثشسػ، ـب ٣ ٥ د وف ثشخ٣ؼ غ صاد( 1374 ) ، ٤ب ػ٣ ( 1387 ) ٤ كحشا٣ ( 1389 ) ، ضّ٥ ب دس صثب فبس٣ ػ١ؼش ٣ش ب خذا ثب ش ضّ٥ ٢ ذؼش و٤ اش د خش ١ؼش ػذد اػز. ػذغ ثشاػبع اث٣ ( 1987 ) ـب ٣ ٥ د و١ؼش سزو ًػب ؼش ٢ ا٣مـ اػز ٣باط . ب آ ثمؾ ٤ الش ػ دس دسش حشفف٤ سؼشداخش دش، ٣ ـب ّ٥ و١ـخل و٥ د ز و اص عشف( ٣ذصبساح٤ ٢ دسص1390 بكش اسائ ػ٤ ا٢ ثشا) ؿذًٌبض ،دك ثغ اسصؽ٢ داسامؾ آ دسالغ فشدوشد ٣ اػب اػز. واشهدی کلی های: ضّ٥ ش ، ػذدضّ٥ ١ـخل ،فشاد ا١ـخل ،ف٤ حشف سؼشش ،٢ زّ٥ وك.غ 1 :ؼئ ٠ذؼ٤ ١بب٤ . سا[email protected]

Upload: others

Post on 27-Sep-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

ػدد در زبان فارسی ممیسررسی نحوی بشجاع تفکری رضائی

1 شناسی دانشگاه رازی استادیار گروه زبان

کبری نظری شناسی دانشگاه رازیآموختۀ مقطغ کارشناسی ارشد زباندانش

(20 ف سب 1ف اص)

18/1/93: مب شؽ٤دز خ٤سبس ؛ 92 / 5 / 5 :مب بفز٤دس خ٤سبس

چکیده ثشب١ چبسچة دس فبسػ٣ صثب سؼش٤ف حشف ش دس ػذد ب٥٢ض ح٢ ػبخشبس مب ا٤ دس

ؿبسؽ سد ػذد ٤ه سػظ اػ و ب٣ و اػز ٢سىاط ػذد ٥ض. ؿد٣ ثشسػ٣ شا و٥ ا٤ـ٣ ،(2005) ػب٤جؼب چ ظشار ثشاػبع دظؾ ا٤ دس. آ٤ذ٣ اػ شا ث ٥شد لشاس

ب ٥ضح٢ -ب٢ اط٤ظ٣ (2005) ثسس ( 2005) ػ٥ذؼ ،(2004) سب ،(1999) ٣ ،(2000)

ـب ،ثشسػ٣ وشد اػذاد اصخ سؼش٤ف حشف ش ب٢ػبص د٤ش ثب ساثغ سا دسدس صثب فبسػ٣

ػ٣فبس صثب دس ب٥ض ،(1389) ٣كحشا٤ ( 1387) ٣ػب٤ ،(1374) صادغالؼ٣ ثشخالف و د٥ ٣ ػذغ. اػز ػذد ؼش١ ش خد ش ا٤ و ؼشذ ٥٢ض ش ب ث خذاب ش٣ ؼش١

ث آب. اطب٣ اػز مـ٣ ا٢ؼش ػب زوس ؼش١ و د٣٥ ـب( 1987) ٣اث ثشاػبع

اص عشف ز و د٥ و ـخل١ و٥ـب ٣ ،دشداخش سؼش٤ف حشف ش دس دس ػلش ا٤ مؾ

الغ دس آ مؾ داسا٢ اسصؽ غك ثد، ضبؿذ ( ثشا٢ ا٤ ػبكش اسائ1390دسص٢ ٤بساحذص٣ )

. اػز اػب٣ فشدوشد

غك. و٥ز٢، ش حشف سؼش٤ف، ـخل١ افشاد، ـخل١ ٥ضػذد، ش ٥ض: های کلیدیواشه

[email protected] . سا٤بب١ ٤ؼذ٠ ؼئ: 1

Page 2: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 2

مهمقد -1

ثب ـخل٣ اب٢ ثشاػبع ذظب ا٢ ث باط عج٥ؼ٣ ب٢صثب ١ دس

صثب دػشس ػىشدب٢ اص ٤ى٣ .ػبصذ٣ سا ح٢ ب٢صد٥ش ذؿ ـ٥ ٤ىذ٤ش

٤ىذ٤ش ثب باط سشو٥تب ٤ب ث ث٥ب٣ د٤ش ـ٣٥ اط ثش حبو لاػذ وشدـخق

اسائ١ دس شح ش٥خؼ شا،و٥ ثشب١ دس. ػز٢ خشف ابػبص دس دس

اػز ح٢ ب٢ػبص دذ٠سـى٥ ػبكش سؼش٤ف سؼ٥٥ دػشس٢، ب٢ سك٥ف

ػبكش عس دسؼذ ػجت ث فبسػ٣ صثب دس سؼش٤ف حشف ش. (38: 2004 سدفسد،)

٤ى٣ اص ػبكش خد دس ش حشف ػاث ،٥1ض .اػز د٥چ٥ذ ػبخشبس٢ داسا٢

٥شد٣ لشاس ؿبسؽ سد ػذد ٤ه سػظ اػ وب٣ واػز ٢سىاط سؼش٤ف،

ب٢اػ ثب ،اػب٣ ثذ٢عجم ثشا٢ اثضاس٢ ػاث ٢ ػذدب٥ض. ذآ٣٤ اػ شا ث

٥ض داسا٢ ب٢صثب دس ػبكش ا٤( 2009) جبسر ثبثش. سذ٣ وبسث ؿبسؽ لبث

( 1986) د٥ .سذوبس ٣ث اػ ثخبف ؼب٣٤ ـخل١ ٤هافضد شا٢ث ػب

وذ و سب سؼذاد و٣ وبسثشد ػب ثبغ ثش كذ ٥ض ػذد٢ ثشا٢ صثب طاد٣ روش ٣

اغت. سذوبس ٣داسذ ػذ٠ آب حب٢ ؼب٣ خبك٣ ثد، ثشا٢ اػب٣ خبك٣ ث

ثش سد وبسث خبف ب٥٢ض اص ثؼ٥بس٢ خب٢ ث ساذ٣ و ػب ٥ض ٤ه اص بصثب

٥٢ض سش٤ػب چ٣٥ صثب دسسا ge اط٠( 1997) س٥٤ش دچ٥. ثشذ٣

ب٢خباد اص ثؼ٥بس٢ دس ب٥ض. وبس سدث اػب٣ سب٣ ثب سمش٤جب ساذ٣ و داذ ٣

ج٥اص ل ٤٣بصثب دسا٤ذ٢ ب٢صثب اص ثؼ٥بس٢ اذض٢، ؿشل٣ آػ٥ب٢ دس صثب٣

خث٣ شوض٢ آش٤ىب٢ دس بصثب اص ثؼ٥بس٢ چ٥،. داسذ خد 2بساس٣ فبسػ٣

ب٢صثب ػب٤ش دس ػبكش ا٤(. 133: 2009 جبسر) ؼشذ ػذد٢ ٥ض داسا٢ ٥ض

دس خدؿب ذؿ٣ ٤بفز ذسرث ؿذ روش و ب٣٤صثب خضث اسدب٣٤ ذ

آ٤خاذ) ؿد٣ بفز٤ اكال ٤ب ثد بدس ثؼ٥بس ٥ب٣٤اػششا آفش٤مب٣٤ ب٢ صثب

دس ثد خبك٣ خب٤ب داسا٢ فبسػ٣ ف٤سؼش حشف ش ػبخشبس دس ػذد ٥ض .(2000

صثبا٤ سد. داسد ش ا٤ ب٢ػبص ػب٤ش ثب ٥ض خبك٣ ـ٣٥ ب٢حذد٤ز ش٥د

( ـب 1ب٢ )داد و چب آ ’ سب ‘ بػ ٥ض. داسذ ػ٥ؼ٣ ثؼ٥بس وبسثشد ػب ب٥٢ض

1. classifier

2. Marathi

Page 3: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

3/ ان فارسیبررسی نحوی ممیس ػدد در زب

وبسث ؿبسؽلبث اػب٣ ثب ب٥ض ػب٤ش خب٢ ث ػ٥ؼ٣، ػغح دس ساذ٣دذ ٣

.سد

فشؽ سخش/ سب چبس -اف. 1

ػفذ سأع/ سب دح -ة

د سب / فش ؿشش -ح

د سب / ػ٥خ وجبة -ر

خشف ػذد ب٥٢ض ؿبػب٣٤ ؼش٥ و ضآ دجبث سحم٥ك ا٤ دس

م١ ح٢ ا٤ ػبكش سا ـخق خد دس ػبخشبس ش حشف سؼش٤ف دس صثب فبسػ٣،

دس دس ش حشف سؼش٤ف سؼ٥٥ سا ب آ خب٤ب ح٢ خبف عس ثوشد مؾ

ا٤ وحبو٣ اص آ اػز ب٥ض ص١٥ دس ؿذادبد٥ـ٥ غبؼبر ثش شس٢ و٥.

ػبخشبس سد دس ا٤ى ث سخ ثب. اذثشسػ٣ ؿذ ح٢ ؼب٣٤ ظش د اص ػبكش

كذد آ دس مب ا٤ دس ذاسد خد ظش اسفبق فبسػ٣ صثب دس ػذد ب٥٢ض ح٢

.فى٥ظش ح٢ ث٥ ا٤ م اص مغب٣ ثؼش٥ و

مبنای نظری -2

خد . ؿد٣ ظبش ”اػ+ ٥ض+ ػذد“ شبسػبخ دس و اػز ػلش٢ ػذد٢ ٥ض

چ عشف اصػذد٢ دس خب٤ب ؼش١ آ اػز، ٥ضفشافى٣ اص ٤ه و ٥٢1ض ش

( 2005) ػ٥ذؼ ،(2004) سب ،(1999) ٣ ،(2000) ا٤ـ٣ ،(2005) ػب٤جؼب

اص غ٥ش ساذ ث٢ ٥٣ضش و ؼشمذ اػز ثسس. اػز ؿذ غشح( 2005) ثسس

ف٥٥خ -وثچ٣ ( 1994) ٥ا٤ افشاد، مبث دس .ثبؿذسىاط ؿبس ٥ض ؿب ، ٥ض

اص ثخـ٣ ػاث ، ثىؿذ٣ الغ ش ١ؼش ب٥ض و ثبسذ ا٤ ثش( 2005)

سح٣٥ اسائ١ ثب( 807-810: 2005) ػ٥ذؼ. د٥ذذ٣ اػذاد ث سشثضسي احذ ٤ه

ب ٤ؼ٣ خد ؼش، ا٢ؼش د فشض١٥ اسخح٥ز ثش ج٣ سا دال٣٤ ٥، ٢ادػب سد دس

اال: دذ٣ اسائ ؿشح ا٤ ث د،اػذاب ٥ضا٢ ثشا٢ ب٢ خذاب دس ش٥د ش

سا٣ دس دضا سىاط ٤ه شوذا ػب ؼشذ اػذاد اص خذا٢ ؼب٣٤ حبػ اص ب٥ض

اص دضا ا٢ؼش خب٤ب د دس عج٥ؼ٣ عسث سػذ٣ ظش ث و ؼشذ ٥ض –ػذد

آػ٥ب ؿشق خة ب٢صثبب اصخ صثب اص ثؼ٥بس٢ دس و،ا٤ د. اذؿذ فشافى

1. classifier phrase

Page 4: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 4

-اط كسرث ؼشذ ٥بفش وبؾ وب ػبكش٢ آا٣٤، ظشمغ صا غبجب ب٥ض

خد ث١ ث٥ض الؼ٥ز ا٤. ثبؿذ ؿشدا ذ عج٥ؼش٣ وا٤ سب ؼشمذ ب٢

مؾ ب٥ض ،ػب. اػز ػذد اص دضا ش٣ ؼش١ ،٥ض وحبو٣ اص آ اػز

ش اػ٣ ش ث ب٥ض وذ،٣ ؿبسؽ اػذاد ودسحب٣: داسذ ؼشم٣ وبسثشد

ا٢دػ ث [CLP CL nP] ػبص٠ و ف ا٤ ث دذ؛٣ ثدفشد ٤ظ٣ خد،

ث ب٥ض بصثب اص ثؼ٥بس٢ دس و،ا٤ چبس. وذ٣ دالز 1افشاد ب٢ـخل اص

دس ب صثب ثشخ٣ ػبخشبس دس ب٥ض داسذ خد اػذاد اص شب٤ض ؼشم كسر

شث ضب داسذ سا سؼش٤ف حشف ٤ه مؾ سػذ٣ ظش ث و ٥شذ٣ لشاس خب٤ب٣

:اػز ش ا٤ ٤ظ٣ث٥ب 2ب صثب اص ص٤ش خ١. ذاسذ زدال افشاد2. Tus tsov tshaib tshaib plab

CL tiger hungry hungry stomach ’دث/ اػز شػ خ٣٥ ثجش ‘

(808: 2005 ػ٥ذؼ)

ث ا٤ اص ؼش١ ش ػذد ٥ض ج٣ ثش خذاثد ػ٥ذؼ د٥ دد٥

. سذ وبسث ٥ض ثذ ساذ٣ ٥٢ض ب٢صثب دس اػذاد و ؿدز شثط ٣الؼ٥

فشد٤ز ؿبسؽلبث اػ ػبخشبس، ٤ه دس وب٣ ٤شب٣ صثب دس ثب ػاث

:ؿد٣ حزف ػذد ٥ض ٤بثذ ٣3. nha ba phong

house three room ’اسبل ػ خب١ ٤ه ‘

(809: 2005 ػ٥ذؼ)

ظش خب٤بـب دس دس حش٣ اص مغ ػذد ٥ض ب،صثب ثؼض٣ دس وا٤ ػشادب

اػبع ا٤ ثش. ذلشاس ذاس دبسر سد اكال ثد اص خذاش حشف سؼش٤ف

اص ص٤ش خ١ .شفز ظش دس اطب٣ احذ ٤ه دذ٠سـى٥ خضء د سا بآ سا ٣

:اػز ضؼ٥ز ا٤ دذ٠ـب ،اػز سب٤ذ٢ ب٢صثب اص و 3ب

1. individuation

2. Hmong

3. Nung

Page 5: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

5/ ان فارسیبررسی نحوی ممیس ػدد در زب

4. an ahn tahng nuhng ma take CL chair one come

’ث٥بس كذ٣ ٤ه ‘

(809: 2005 ػ٥ذؼ)

ػبخشبس٢ ب٢مؾ اػذاد ب٥ض و اػز ا٤ دذ٠ـب خث٣ث اب ا٤

ا٢خذاب ح٢ ب٢ؼش خد ث لبئ ثب٤ذ ثبثشا٤ وذ٣ ا٤فب اص دضا٣٤

احذب٢ اطب٣ خشف ب٢و ؼشث ا٤ سخ ثب .ؿذ ص ا٤ د ػلشاش ٤ه ثشا٢

د م١ شفبر ب ثؼش ،اػبع ا٤ ؼشذ ثش ح٢-اط ب٢ شفبر٤ظ٣ حب٢

سىاطب٢ كفز فؼ اػ، ػش٣ ب٢مؿذ. ثذ٢ ٣اطب٣ مـ٣ عجم

،1997 ،1995 بساشض) ؼشذ مـ٣ سىاطب٣٤ مـ٣ ب٢م ودسحب٣ ذااطب٣

شؼك ث ػبكش٢ مـ٣ سىاطب٢(. 1999 ٤ش بس٣ ،2008 بساشض اج٥ه

آب ؼب٢ ٤ب ثد دػشس٢ ب٤٢ظ٣ وذ٠ث٥ب بس ػب و اذ ثؼشا٢ دػ

ثش ػال(. 4: 1999 ٤ش بس٣) اػز ؿذ سؼ٥٥ خب٣ ؿبخش٣ ب٢م سػظ

ؼش١ ؿب سؼش٤ف، حشف ش دس مـ٣ ب٢ؼش ػب٤ش وچه، اػ مـ٣ ؼش١

و ؼشذ ضؼ٥ف ل٢ ػس٢ ب٢ش ؼش١ (خغ فشد سب٤ض ثشا٢) ؿبس ش

(.2009 جبسر) ؿذ٣ شفش ظش دس مـ٣ ب٢ؼش ؼ٥بس عس ث

ثشا٢ سؼ٥٥ ؿذ ث خد د ع ؼش١ مـ٣ اطب٣( ض لبئ1987اث٣ )

ب٢ ب٢ ؼشب٢ مـ٣ چ٥ ا٤دبد سب٤ض ث٥ ا٤ د ع ؼش، ٤ظ٣ؼش

: اػز وشد ث٥بر٤ ؿشح ثمـ٣ سا

.ذاثؼش ب٣٤دػ مـ٣ ػبكش -

سى٥ ػب بآ. اذاثؼش ػبخشاط٢ اخ٣ حبػ ث ؼال مـ٣ ػبكش -

آا٣٤ حبػ اص ب ؼشذ ذ ٤ب ثؼزاط كسر ث اغت دز٤شذ،٣

.اذ س٣

ػبكش. ذضػ غ٥ش ؼال و ٥شذ٣ ش ٤ه فمظ مـ٣ ػبكش -

سلش٤ف، ش اص ذ ػجبسسذثبؿ مـ٣ ػبكشش ساذ٣ و ٣ضػغ٥ش

.اػ٣ ش فؼ٣ ش

.بدز٤شذخذا٣٤ خد ب٢ش اص ؼال مـ٣ ػبكش -

Page 6: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 6

ػذسب ؿبؼب٣٤ ػ ؼشذ 1سك٥ف٣ حشا٢ فبلذ خد مـ٣ ػبكش -

حذدوشد خب٢ ث ػبكش ا٤. اػز ب٤ـبش دسػز سؼج٥ش ث وه

. ؼشذ دػشس٢ ب٢ـخل ذ٠دـب ػجبسار، لبد٤ك دا١

فارسیزبان درػدد ممیس -3

سمؼ٥ ٣ب٢ و٥ضب٢ ػذد٢ ٥ضع د ث ؼب٣٤ ظشب اص سا ب٥ض

و ثب و٣ ب٥٢ض ؿذ٣ شا ؿبسؽلبث اػب٣ ثب ٢ػذد ب٥٢ض. وذ ٣

٣اػشبخ .سذ٣ وبسث اسسد اػب٣ ثب ؿذ٥ض خاذ ٣ ٥ش٢اذاص ب٢اط ب

ا٤ ث سا ٥ش٢اذاص ب٢اط ػذد٢ ب٥٢ض سفبر( 2000) ٣اص م ث( 1388)

اسسد ب٢اػ ثب ؼال ٥ش٢اذاص ب٢اط ودسحب٣: وذ٣ ث٥ب كسر

لبث ؼشم٥ب راسب و ؿشد٣ ب٢اػ ثب ؼال ب٥ض سذ،٣ وبسث بؿشد٣

و٥، ٥شش، ‘ ب٣٤ بذدس صثب فبسػ٣ اط. (1388)اػشبخ٣ سذ٣ وبسث ؿبسؿذ

الصذ اسسد اػب٣ ٥ش٢اذاص ثشا٢ ب٢ و٥،٣ض ػاث ’ش، سى، لغؼ ...

اب ،ذاصثب٣ ب٣ ٤ه٥ضب٢ و٣ .دخ٥ ؼشذ دس سؼج٥ش ؼب٣٤ اػب٣

وبس ؿبسؽ ثاػب٣ لبثو ثب ’...خذ، ػذد، فمش فش، سأع، ‘ ٥ضب٢ ػذد٢ بذ

٤ه خبف ػذد٢، ب٥٢ض. ذحـ ؼب٣٤ ظش اص ٥ش٢اذاص احذ ػاث ،سذ٣

.دوش ثشسػ٣ سد خبف صثب ٤ه دس سا بآ مؾ سا٣ ثبثشا٤ صثبذ

ث و ؿبسؿ٣لبث اػب٣ سب٣ ثب سمش٤جب ػ٥غ ثؼ٥بس ح٣ػغ دس ’سب‘ ػب ٥ض

( ح 5ثذػبخش٣ ) و چب آ .دس٣ وبسث ؿذ٣ الغ ؼذدخد ٤ه ػذد، اػغ١

ؿد٣ شا ’٤ه‘ ػذد ثب ٥ض ا٤دذ ( ـب ٣ة اف 5ػبخش٣ )خؽ دس ثشاثش

١ اػ سػظ اػذاد د٤ش سك٥ف شب٢ حشف سؼش٤ف٣ و دس آب ؼدس ش ٣

سد.وبس ٣ؿد، ث ٣

ذا ٤ه -اف. 5

ذا سب ػ -ة

ذا سب ٤ه* -ح

ب دس ٤ه ػبخشبس ٥ضساذ ثب ٥ض ٣ ’چذ‘اػذاد، اط٠ ثش ػالاػز و روش الص ث

لشاس ث٥شد:

1. descriptive content

Page 7: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

7/ ان فارسیبررسی نحوی ممیس ػدد در زب

چذ خذ وشبة -. اف6

چذ سب ثچ -ة

ىبساؿبع و حك عس ب اػز وحبو٣ اص ا٤بخش٣ ا٤ ػبخشبسب ػخؽ

ب٢ خضء اثؼش ’چذ‘سؼش٤ف صثب فبسػ٣ حشف ش دس و ( ؼشمذذ116: 1387)

دذ. ا٤ اط ث٥ـشش اص ا٤ و سؼذادبػز و اص ؿبس سمش٤ج٣ اػ دغ اص خد خجش ٣

( دس حم٥مز 142: 1348ثبع٣ ) ثبثششد ٤٥ه ػس ثبؿذ دس صش٠ اػذاد لشاس ٣

٤ه ػذد بؼ٥ اػز. ’چذ‘

دس. (2009 جبسر) اػز اخجبس٢ ٥ض بذاس٢، صثب خ اص بصثب ثشخ٣ دس

اػز ؿذ ؿشد ػذد ٤ه سػظ اػز وشبة ؼ٣ ث و shu اػ ثب ben ٥ض (7)

دذ، ـب ٣ ٥ضحزف كسر دسثذػبخش٣ ا٤ ػجبسر و عس ب .سد٣ وبسث

اخجبس٢ اػز. ٥ضخد ا٤ 7. san *(ben) shu three CL book

’وشبة سب ػ ‘

(128: 2009 جبسر)

دس و فز سا٣ فبسػ٣ صثب دس ب٥ض ثداخجبس٢ ٤ب اخش٥بس٢ ثب ساثغ دس

دس وا٤ د٥ ث آ٤ذ٣ ؿبسؽ لبث اػب٣ ثب و ػذد٢ ب٥٢ض وبسثشد فبسػ٣

و دذ٣ ـب فبسػ٣ ب٢داد. اػز اخش٥بس٢ ٥ؼشذ دخ٥ خ ؼب٣٤ سؼج٥ش

:سد وبسث اػ ثب شا ػذد اش حش٣ اػز دز٤شفش٣ ػذد ٥ض حزف

فش ؿشش ػ -اف. 8

ؿشش ػ -ة

خذ وشبة چذ -اف. 9

چذ وشبة -ة

سا ٥ض ػذد اػ، ػلش ػ اطب٣ سشس٥ت سش٤سا٤ح ،(1972) ش٤جشي

( 2005) ػ٥ذؼ .داذ٣ ”٥ض+ ػذد+ اػ“ ”اػ+ ٥ض+ ػذد“ ب٢ سشس٥ت

اص سشس٥ت ا٤ وذ اػز مؼش سم٣ وشد، ”٥ض+ ػذد+ اػ“ كسر ثسا سشس٥ت ا٤

Page 8: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 8

٤ى٣ .اػز ٤بفش اؿشمبق ”اػ+ ٥ض+ ػذد“ شسا٢دب٤ سشس٥ت اص ػبكش حشوز عش٤ك

(:10) ب٣٤ و ش حشف سؼش٤ف دس آ حب٢ ا٤ ػبخشبس اػز، سب٤ذ٢ اػزاص صثب10. nok saam tua

bird three CL

’ػ سب دشذ ‘

(128: 2009 جبسر)

+ ٥ض+ ذدػ“ كسر ثسا٤ح سشس٥ت دذ( ـب a 11٣و )عس ب ب صثب دس

اػ اص ثؼذ ثب٤ذ ػذد ا٤ ؿد، اػشفبد ’٤ه‘ ػذد اص ػبخشبس٢ دس اش اب ،اػز ”اػ

.(b11) سد٣ وبسث ”ػذد+ اػ+ ٥ض“ سشس٥ت حبز ا٤ دسو ٥شد لشاس11. a. slong tu luhc

two CL child

’ثچ سب د ‘ b. tu ma nu’ng

CL dog one

’ػ ٤ه ‘

(23: 1979 ٤ؼ ػب)

ثبس ا٤ ثش( 2009) جبسر .اػز اطب٣ آسا٤ؾ سش٤ػب ”اػ+ ٥ض+ ػذد“ سشس٥ت

،اػذاد ا ظش اص. اػز بش بؼش ث٥ ساثغ وذ٠ؼىغ سشس٥ت ا٤ و اػز

شدس خب٤ب سا وچه اػ٣ ب٢ش ،ب٥ض دز٤شذ٣ ش ػاث سا ٥ض

اػ٣ ػبخشبس دس ”اػ+ ٥ض+ ػذد“ اطب٣ سشس٥ت اص ٥ض فبسػ٣ صثب دس. ذداس خد

ثذػبخز ػبص٠ ا٤دبد ثبػث سشس٥ت ا٤ دس سغ٥٥ش و ش عس٢ ث ؿد٣ اػشفبد

.ؿد٣

نقشی ایهسته ػنوانبهػدد ممیس -3-1

ػب ٥ض ٤ب ’ ... سأع فش، س، خذ،‘ چ ػبكش٢ صثب فبسػ٣ ؿب ػذد دس ٥ض

اػذاد اص خذا٢ ؼب٣٤ حبػ اص سذوبس ٣ؿبسؽ ث و ثب اػب٣ لبث اػز ’سب‘

٢ اػز خد ٤ب ػذ خد ا٤ ا٤ ػبكش اخش٥بس وبسثشد ثو ا٤ث ظش .ؼشذ

ؼش١ و٥زدذ٠ أث٥ش٢ ثش ؼب٢ اػذاد و ـبس ،ب٢ حشف سؼش٤فشب دس اط

.ذاسد ،اػ٣ ؼشذ

Page 9: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

9/ ان فارسیبررسی نحوی ممیس ػدد در زب

دس ػ٥ذؼ و چب آ ػذد٢ ؼش١ اص ٥٢ض ؼش١ خذاثد دال٤ اص ٤ى٣

وبسث ٥ض ثذ ساذ٣ ٥٢ض ب٢صثب دس اػذاد و اػز ا٤ ،ؿذ ( ث٥ب2005)

ـبػذد٢ ٥ض ثذ (اف 13 ة 12) ػبخش٣خؽ ٥ض فبسػ٣ صثب دس. سذ

.اػز شب٤ض ٥٢ضصثب ؼش١ ػذد٢ اص ؼش١ ا٤دس و دذ ٣

ػ دؼش -اف. 12

دؼشسب ػ -ة

چبس اد٥ب -اف. 13

چبس فشذ اد٥ب -ة

ػ٥ذؼ دسؿذ ث٥ب الؼ٥ز ا٤ شـب ساذ٣چ٥ ب٥ضثد اخش٥بس٢

سا ؼش و٥ز اػذاد ودسحب٣ ؛داسذ ؼشم٣ وبسثشد مؾ ب٥ض و ثبؿذ( 2005)

حب٢ دذ٣ فشدثد ٤ظ٣ خد، ش اػ٣ ش ث ب٥ض سػبذ،٣

.ؼشذ افشاد ـخل١

سا فز ٣ فبسػ٣ ب٢ ػذد دس٥ضب٣ ث ثب آچ دس ثبال روش ؿذ، ثش ػال

.ؼشمذ كسر ث ٥بفشوبؾ وب ب٣٤اطا٤ ػبكش ا٣٤،حبػ آ اص و

٣ ػبكش٢ آصاد وب ؼشذ ‘ سب فش، س، خذ، فشذ، سخش ...’ب٣٤ بذ اط

سىاط م٥ذ، اثؼش١ اػذاد ٥ؼز كسر ثدس فبسػ٣ ٥ض و دذ٣ ـب ا٤

. ثبؿذ٣ ػذد اص دضا ش٣ ؼش١

ثب٢ ػذد خد ؼش١ ش٣ خذا ٥ضدس صثب فبسػ٣ داد٤ ـب و حب

(1987) اث٣ ثشاػبعآ ؼش٥ و د٣ دس او ،ؼشذ ٥٢ضؼش١ ش ػا

ب٣٤ و اذ اطب٣. اصخ ٤ظ٣ب٣٤ مـ٣ب٢ ػذد ؼش٥ضو د٥ ـب

ا٢ اص ػبكش ب ث دػ١ ثؼشسؼك آ شد٥ ٣ ظش دسب٢ مـ٣ اث٣ ثشا٢ ؼش

وبسث ؿبسؽلبث اػب٣ ثب و داسد خد ٥ض حذد٢ سؼذاد فبسػ٣ صثب دس اػز.

سشو٥ج٣ كسر ث اػذاد اص ثؼ٥بس٢ وا٤ ظششفش دس ثب ٥ض اػذاد سد دس. سذ٣

ثبع٣ ثشخالف. ؿذ حؼة ثؼش دػ١ خضء ساذ٣ دب٤ ػذدب٢ سؼذاد ؼشذ،

ؿبس( 108: 1387) د٤شا ؿبعحك داذ،٣ ثبص عجم خض سا اػذاد و( 1348)

ثم١٥ و وذ٣ ػا اذؿشد ػذد ػ٣ فمظ سا فبسػ٣ صثب دساك٣ ػذدب٢

اػذاد ؿب و بػس ػذد٢ ب٥٢ض ثبثشا٤. ؿذ٣ ػبخش آب سشو٥ت اص ،ادػذا

ب٤٢ظ٣ اص و سذ٣ ؿبس ث ثؼش دػ١ خضء ٣ ؿذ،٣ ٥ض ٣اك

Page 10: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 11

ب٣٤ و اث٣ ثشا٢ ػبكش مـ٣ حبػ اص د٤ش ٤ظ٣ .ؿد٣ حؼة مـ٣ ب٢ م

س٣ ب٣ سى٥ ثذ ضؼ٥ف، آا٣٤ حبػ اص مـ٣ ػبكش و اػز ا٤وذ ٣

د٥ ث ٥ؼشذ ثش سى٥آا٣٤ ٥ضب٢ ػذد دس صثب فبسػ٣ اص حبػ. ؼشذ

اػز شفش وبسث ػذد ثب آب ٥ض شا دس و اػ٣ ػجبسار ثد ػبخز خؽ

.شفز ظش دس ثبم س٣ كسر ث ثبفز آ دس سا ػبكش ا٤ سا ٣

ػبكش و اػز ا٤ وذ٣ ٤بد آ اص اث٣ و مـ٣ ب٢م ٤ظ٣ ػ٥

٣ ب٣ ػبخشاط٢ ب٢ؼش و الؼ٥زسخ ث ا٤ ثب .داسذ ش ٤ه فمظ مـ٣

ساذ اص خب٤ب ٤ه ٤ه ػلش ٣ وا٤چ٥ ذوبس سث س٣ كسر ث ساذ

،٤بثذ اسسمب وشد د٥ذا د س٣ كسر ثدس خب٤ب٣ ثبالسش و ا٢ؼش ؼش ث

ب٢ حشف ب سا دس ثشخ٣ اص ش ش بسا ػذ سمبس ظبش٢ ث٥ سؼذاد ؼش ٣

اػشذالچ٥ ( ا14٤داد٠ ) ثب اسائ( 2005) ثسس ،ثب ػا ث وشد. ج٥٥سؼش٤ف س

دس ػلش٢ ٥چ چبچ اػز ٤ىؼب٥ـ سؼش٤ف حشف ش ػبخشبس و وذ٣

دش اسسمبذ فشا٤ عش٤ك اصا٤ خب٤ب ـد س٥ذب٢ مـ٣ ؼش١ ثشخ٣ اص ش خب٤ب

( :2005 ثسس) ؿد ٣14. [DP the [XP the [CLP the [NP cat]]]]]

(97: 2005 ثسس)

وبسث باػ ػبخش ؿبسؽ لبث ثشا٢ ٥٢ض ش و وذ٣ اػشذال ا٤ ثسس

سا باػ و٥ز( xp) سذ٣ وبسث سؼش٤ف حشف اػ ث٥ و ب٣٤ش سد٣

ش ػا ث سا اػ٣ ب٢ش فمظ ب٥ض سح٥، ا٤ ثشاػبع. وذ٣ سؼ٥٥

. ذداس خد ش دس خب٤ب سا ٢ػس ش٥ض سب سؼش٤ف حشف دز٤شذ٣ خد

ض٤ذثش٣ سا خبف خد ب٢ش سؼش٤ف حشف بو٥ز ػبكش ب،٥ض ثبثشا٤

(. 75: 2009 جبسر)

خب٤ب دس اػذاد فبسػ٣ صثب دس ’...مذاس٢ ثؼض٣، ثشخ٣،‘ ج٥ل اص ػبكش٢

ش اػذاد روشؿذ ػبكش و ا٤ ث سخ ثب. ٥شذ٣ لشاس ضؼ٥ف ػس٢ ش ؼش١

ثب سى٣٥ سص٤غ دس ػبخشبس ٤ه دس ثبثشا٤ دذ٣ ـب سا و٥ز مذاس د

ؼش١ و ب سا خبف خب٤ب ٤ه ش٥د دس ثبؿذ داؿش آ٣٤ثب ساذ٣ ثد،

ش ػبخشبس دس وا٤ ث سخ ثب. دذ٣ اخشلبف خد ث اػز ضؼ٥ف ػس٢ ش

ؿذ،٣ ظبش ل٢ ػس٢ ش ش ػا ث خد ضؼ٥ف ػسب٢ سؼش٤ف، حشف

Page 11: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

11/ ان فارسیبررسی نحوی ممیس ػدد در زب

ؤ٤ذ ب٢ ص٤شداد. ثبؿذ خذاب ب٣٤ؼش داسا٢ ثب٤ذ ػس٢ ش دا٤ ثبثشا٤

داسذ سؼك احذ خب٤ب ٤ه ث ضؼ٥ف ػسب٢ اك٣ اػذاد و ؼشذ غت ا٤

ا٤ ثبؿذ. داؿش آ٣٤ثب ساذ٣ د٥ اػز و ا٤ د ػلش ٥ ثدسػز

و دس «ش » اب ػبكش٢ بذ .ثبؿذ٣ ل٢ ػسب٢ خب٤ب اص سشدب٥٤ خب٤ب

ر(. ح 15) ذوبس ثشساذ ثب اػذاد ث٣ؼش١ ػس ل٢ حضس داسذ

داـد ػ سؼذاد٢* -اف. 15

اػشبدب دح ثؼض٣* - ة

داـد ػ ش - ح

اػشبد دح ١ -ر

ػب ػبكشا٤ و اػز ا٤ ب٢ مـ٣ؼش ٤ظ٣ چبس٥( 1987اث٣ ) ثبثش

فبسػ٣ دسش٣ ثشا٢ ػذد، ػا ث ’سب‘ ػب ٥ض. بدز٤شذ٣٤خذا خد ب٢ش اص

ث ٥ كسر ٥ضب ثذ ش وبس سداص اػذاد ث ؼشم كسر ث ساذ٣

ظبشاة ح( و 16. دس ػبخشبسب٣٤ بذ )سذوبس ٣ش خد ث ػا ثاػ٣

ش٤ ب٢ اػ٣ ش ث لوبس سفش، دس الغ ش٥ض ػذد ثذ ش اػ٣ ش ث

اذ.حزف ؿذ

خا٣٣ د٥شا سب چذ -اف. 16

خا٣ سب د -ة

خا٣ سب د د٥شا،-ح

مـ٣، ػبكش آ ثشاػبع ودشداص٤ ٣ مـ٣ ب٢م دد ٤ظ٣ ػشادب ث

. بسػ٣ داسا٢ حشا٢ سك٥ف٣ ٥ؼشذب٢ ػذد دس ف٥ض. ؼشذ سك٥ف٣ حشا٢ فبلذ

ػ .ب دس ػبخشبس اػز٥ضثد خد الؼ٥ز اػز اخش٥بس٢ ا٤ ا ثشآچ و د

خب٢ ث ػبكش ا٤. اػز ب٤ـبش دسػز سؼج٥ش ث وه فمظا٤ ػبكش ؼب٣٤

،بب. ؼشذ دػشس٢ ب٢ـخل دذ٠ـب ػجبسار، لبد٤ك دا١ حذدوشد

٤ب فشد ػا ث اػ٣ ش ب٢شخغ ٤بآ و ضع ا٤ ثش ساذ٣ ػذد٢ ب٥٢ض

. ثبؿذ داؿش سبث٥ش ؿذ٣ سؼج٥ش خغ

دس ٥٢ض ش فشافى ؼش١ و شفز ش٥د سا٣ فق ب٢داد ثشاػبع

وشد ث٥ب مـ٣ ب٢م ثشا٢ اث٣ وسا ب٤٣٤ظ٣ ػب سؼش٤ف حشف ش دس

دس ثخؾ و دلشاس دا مـ٣ ؼش١ صش٠ دس سا ب٥ض سا٣ ثبثشا٤ اػز. داسا ،اػز

Page 12: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 12

ظش خب٤ب ا٤ ػبكش دس دس ش حشف اص مغ .آب خا٥ دشداخز مؾث 3-3

ؼش١ ثش و ب٣٤ش فبسػ٣ صثب سؼش٤ف حشف ش دسسؼش٤ف ؿب٤ب روش اػز و

ضؼ٥ف ػس٢ ش ٢ل ػس٢ ش ٥شذ٣ لشاس آ ثبال٢ دس داسذ سؼظ ٥٢ض

ضؼ٥ف ػسب٢ اص ثبالسش٢ خب٤ب دس فبسػ٣ اػ٣ ػبخشبس دس ل٢ ػس٢ ش .ذؼش

و ا٢ ش. ؿذ٣ فشافى ضؼ٥ف ػس٢ ش ث٥ـ١٥ ش٠ اص ٥ض اػذاد. ٥شد٣ لشاس

ػبخشبس دس ؿذ فشب٣ػبص آ سػظ ػذد ش ػا ث اػز ٥٢ض ؼش١ حب٢

.٥شد ٣ لشاس ضؼ٥ف ػس٢ ش اص سشدب٥٤ بخب٤ دس

نگاهی نو به چند تحلیل موجود -3-2

، چذ٥٢ضش ث ب ش٣ دضاؼش١ ػا ثب ٥ض ظششفش دساو ثب

اسائ وشد ؿذدس فبسػ٣ غشحب ٥ضب٥ز خب٤ب دو دس سسا د٤ذب شفبر

د٥. س ٣لشا مذ سد سح٥

ؼش١ سا ٥ض ػذد، ٥ض حب٢ 1اػ٣ ش ػبخشبس دس( 64 :1374) صادغالؼ٣

اثؼش١ ػا ث اػ د٥ـ٥ اثؼش١ ض١ ث ػذد و اػز شفش ظش دس اػ٣ ش

ظش دسب٢ اػ٣ ( سا ثشا٢ ا٤ ش17ثبثشا٤ ا٤ـب ػبخشبس٢ بذ ) .اػزآ دؼ٥

٥شد:٣

17 .

( 64: 1374صاد )غالؼ٣

ؿذ، ب٢ اػ٣ جبدال٣٤ خد داسد و چ ثؼب ا٤ ػبخشبس، ػبخشبس دسػز ا٤ ش

. ؿدصثب فبسػ٣ شثط ٣ ب دس ش اػ٥٣ضثد ٤ى٣ اص ا٤ دال٤ ث اخش٥بس٢

اػ٣ اػشفبد وشد اػز، ب ٥ض دس ص ش( ث خب٢ ش حشف سؼش٤ف ا1374) صادو غالؼ٣. ثب سخ ث ا٤ 1

و٥.اػ٣ اػشفبد ٣ خبعش الحظبر شثط ث ػبد٣ اص شثخؾ شثط ث سح٥ ظش ا٤ـب ث

گ ا

ع گ ا

اسم اسم

دو نفر شتر

Page 13: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

13/ ان فارسیبررسی نحوی ممیس ػدد در زب

و عس٥٢ؼز ثاخجبس٢ ضبب٢ ػذد ٥ضدذ خد ( ـب ٣ة 18) و چب آ

ا٢ ثذػبخز حزف ا٤ ػبكش ثبػث ا٤دبد ػبص(، ة ٣18 بذ )اػب٢ دس ش

ؿد: ٣

ؿشش د فش -اف. 18

د ؿشش -ة

ؼشف، ىش ؿبس ث ؼش١ اػ اػز؛ ب٢ؿذ ـباضبفد٥ د٤ش دس ا٤ ص٥

٠ش اػ٣ ثبػث ا٤دبد ػبصؼش١ ػا ث ب٥ضب ث آو افضد حب٣دس

ث ’دخشش‘ افضد سىاط ؼشف ث اط٠حبك و ( اف 19) خ١ .ؿدثذػبخز ٣

ظش عجكسا ٥ضو اش حب٣ػبخز اػز دسا٢ خؽاػز، ػبص ؼش١ اػ٣ ػا

ػجبسر ث٥فضا٥٤آ سىاط ؼشف ث وشد سم٣اػ٣ ( ؼش1374١صاد )غالؼ٣

آ٤ذ: ٣ دػز ث( ة 19)ثذػبخز

دخشش بس ػ -اف. 19

ؼشف -اػ ض٥ مػس

دخشش سب ػ * -ة

ؿبس ٥ض ثب سىاط ىش ز دس ساثغ دذ و ا٤ الؼ٣٥ ( ـب21 20ب٢ )داد

ب٢ ىشـب افضد ؼش١ ش اػ٣ ػا ثب ٥ض ظششفش دس كبدق اػز.

وذ.ب٣٤ ثذػبخز ا٤دبد ٣، ػبصبث آ س ؿب

و ... ٢ؿشش شف د -اف. 20

ىش-اػ ض٥ مع

٢ ؿشش فش د * -ة

بچبس سب وشبة -اف. 21

ب وشبةچبس سب* -ة

اص عشف د٤ش ب ٥ض اص ٤ه عشف ب٢ شؼبسف ش اػ٣ سفشبس شفبر ؼش

ش سفبر خد دس ثؼب ث٥ب ٥ض الن ؼ٥بس د٤ش٤ؼز و چدس ساثغ ثب وؼش٠ اضبف

ب٢ د٥ـ٥ اثؼشاػ٣ دس شو كسر ا٤ م خب٤ب ا٤ د ػلش اػز؛ ث

سد ٣وبس ث اضبف وؼش٠ ٥ض ؼش بآ ث٥ دس ؿذ٣ اضبف ٤ىذ٤شث ؼال

(ة 22اػز ) ؼش ٥شد،٣ اضبف ب٢مؾ و ا٢، ا٥ وچ٥(. اف 22)

Page 14: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 14

وؼش٠ اضبف ث ٤ىذ٤ش ١ث اػغ ؼشذ دؼ٥ ب٢اثؼش و ؼش اص دغ ػبكش

ح( : 22)ؿذ شل ٣

وشبةسب د ا٤ -اف. 22

خاذ٣ ةوشب -ة

خة وشبة -ح

ب جد ٣ حب٢ ا٤ ٤ظ٣ب٢ ػذد دس خب٤ب ؼش١ اػ٥ضاػز و حب٣ ا٤ دس

.دس ظش شفز ؼش اػ٣ ث ػاسا ب ٥ضسا ٣ؿذ، ثشاػبع دال٤ ث٥ب

فبسػ٣ سحم٥ك وشد ػب٣٤ ؿبػب د٤ش٢ و دسثبس٠ ش اػ٣ دس اص صثب

دغ اػ اك٣ اػذاد ث٥ ؼشذ اػذاد اثؼش١ ب٥ض( اػز. اص ظش ا٤ـب 1387)

اص ظش آا٣٤ ب اػذاد ٥ضؿذ غشح سش د٥ؾ و عس ب. آ٤ذ٣ بآ اص

ص ظش ؼب٣٤ ؼشم اص ٤ىذ٤شذ ثبثشا٤ اص ظش ب ٥چ اثؼش٣ اص ع آچ ػب٣٤ ا

زالؼ٥ ا٤ اص بؿ٣ ب٥ض ثب اػذاد دبسر خد ذاسد ٥ضث٥ ػذد وشد غشح

ب٢ؼش ب٥ض اػذاد و كسر ا٤ ؛ ثاػز اػذاد خاش ٥٢ض ش و اػز

لشاس آ دبسر دس ػذد٢ ؼش١ ش ػا ث ٥٢ض ش و ؼشذ ا٢خذاب

دس سا اػذاد فبسػ٣، صثب دس سؼش٤ف حشف ش ثشسػ٣ دس( 1389) كحشا٣٤ .د٥ش٣

سشػ٥ دس ٢ .بذ٣ كش٤ح ب٢و٣آب سا خبف عس ث داد لشاس ببو٣ صش٠

ش 1شـخق دس سا (٢23 بذ ػ٥خ دس )ػذد ب٥٢ض سؼش٤ف، حشف ش ػبخشبس

.اػز داد لشاس اػ٣

23 .

(1389 )كحشا٣٤

1. specifier

نماگروه کمی

نماکمی

گرمشخص نماکمی

ده

اسم

میاسگروه

گرمشخص

کباب ػ٥خ

Page 15: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

15/ ان فارسیبررسی نحوی ممیس ػدد در زب

ث سخ ثب. حب وذش ش سا اشخبة ٣ـخق ،( ؼش1987اث٣ ) ثبثش

ش٣ ٥ضثبثشا٤ اػ٣ اثؼش ث خد ػذد اػز سدس ػبخشب ٥ضو خد ا٤

ؼشم اص ػذد كسر ثساذ سػظ ؼش١ اػ٣ ثشا٢ ؼش١ ػذد٢ اػز ٣

ش ؼش١ اػ٣ ث ػس ضؼ٥ف اثؼش ض٤ؾ ؿد. ا٤ ث آ ؼ٣ اػز و ـخق

٠ اط چ ػذد لشاس ٥شدچ ضؼ٥ف ػس ؼش١ خب٤ب دس و كسر؛ ث ا٤ ٥ؼز

ذ سا، ا٤ ػبكش ٣’ثؼض٣، ثشخ٣، مذاس٢...‘د٤ش٢ اص عجم١ ػسب٢ ضؼ٥ف بذ

ش ؼش سأث٥ش٢ دس ض٤ؾ ـخق اب ،ذدس اشخبة ش ثؼذ اص خد دخ٥ ثبؿ

وبس ث ش ش اػ٣ ثبؿذػذد دس ـخق ٥ض و اشاػز حب٣ . ا٤ دسذاػ٣ ذاس

ؿد.اػ٣ ٣ شبػث ثذػبخش٣ اص ػذد ث غ٥ش ثضؼ٥ف اط٠ د٤ش٢ اص ػسب٢ ثشد

دسش ػس ضؼ٥ف ػا ث ٥ضلبث سخ٥ اػز و كسس٣ دسسب الؼ٥زا٤

و سػذ٣ ظش ث، ا٤ ثش ػالش اػ. ـخق ػا ثؿد شفش ظش

خب، آلب، ‘لج٥ ب٣٤ اصب، ثى خب٤ب ؿبخق٥ض خب٤ب اػ٣ش ش ـخق

ا٤ اىب خد داسد و دس ٤ه ش حشف سؼش٤ف احذ و چشا. اػز ’... ذع

( 24) ا٤ ػبخشبسب ثدػبخز خؽثب سخ ث وبس ثشذ. ث ؿبخق ٥ض

ث د ادغ ٥ؼشذ ثبثشا٤بؼفز و ا٤ د ػلش شچ٥ ش٥د ا٤سا ٣

( 1389كحشا٣٤ ) ثبثشا٤ ثشخالف ػبخشبس٢ و دس .سؼك داسذر شب٤ض شفبخب٤ب

ػا ث ’ػ٥خ، فش، سب‘٥ضب٢ دذ ب٢ ص٤ش ـب ٣داد و چب آاسائ ؿذ،

دس ؼش١ ش ٥ض٢، ش ؼش١ ػس ضؼ٥ف و اػذاد دس صش آبػز ؼشذ

خب٤بساذ ٥ض ٣ش ش اػ٣ ـخق ذ٥شلشاس ٢٣ ٥ضش خب٤ب ؼش١

خب٤ب (1392) افـبس دسص٢ ثبثش٤ب « غ٥ش خخ، ثش، خب» ب٣٤ بذؿبخق

ثبؿذ. اػ ى٣

ػ٥خ خخ وجبة د -اف. 24

ػ٥خ ثش وجبة د -ة

خب ؼ د فش -ح

ػ سب دؼش ثچ -ر

Page 16: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 16

سا ٣ 1دسظش ث٥ش٤،اػ٣ ش ش ـخقب سا ؿبخق خب٤ب چبچ

ج٣ ثش (130: 1994) ثشاػبع ( سا25ب٢ )ػبخش٣ ثذػبخش٣ داد خؽ

دس سا فزا٤ كسر و ٣ث ج٥٥ وشد؛ش سؼش ثب ـخق غبثم١ اخجبس٢

اػز و ػلش [adult]ب٢ ص٤ش ؼش١ ش اػ٣ داسا٢ اسصؽ خبك٣ اص ـخل١ داد

دل٥ك ػبكش٢ و اجش سؼ٥٥ ش آ ٥ض ثب٤ذ حب٢ ب اسصؽ ثبؿذ.الغ دس ـخق

ز ٥شد، خبسج اص ضع ثحث ا٤ مب اػش ش اػ٣ لشاس ٣دس خب٤ب ـخق

ا٤ خب٤ب، خب٤ب ٥ض ٥ؼز. ثد و ـب د٥ چشا و ذف اك٣ ا٤ ثحث ا٤

ثچ دخشش -اف. 25

ؼ خب -ة

ثچ خب* -ح

ممیسنقش -3-3

دؿ٣ اشخبة اطب اص ٢لشػ وب٣و اػز ا٤اػشمبد ثش شا،و٥ ثشب١ دس

و سفبر ػبكش دس الغ بؿ٣ اص سفبر حشا٢ عس٢ـخل اػز، ث ٤ىؼش٢حب٢

سؼج٥شدز٤ش سؼج٥شبدز٤ش خد داسذ. ب دس د ع ا٢ آبػز. ا٤ ـخلـخلؿى سؼج٥شدز٤ش حب٢ و ػلش٢ ثب خاش٢ ساثغ١ دس دز٤شبسؼج٥ش ب٢ـخل

ث سخ ثب( 2009ثبثش جبسر ) ؿذ.٣ ثبصث٣٥ فششلشاس اػز ـخل ب

ساثغ١ وذ،٣ سؼ٥٥ سا و٥ز مذاسل٢ ضؼ٥ف ش د ػس٢ ب٢ش وا٤

ػا سحز ا٢ـخل دسثش٥شذ٠ ٢ض٥ ش ثب ػس٢ ب٢ش ث٥ خاش٢

٤ه ث و اػز ػس ػا ث ػذد ٤ه حب٢ ا٢ساثغ و لش٣. اػز 2و٥ز ـخل١

. اػز 3غك ب ث سشخبف ا٢ـخل دسثش٥شذ٠ آ و٥ز ـخل١ داسد ٥بص ٥ض

سدا ثبثشا٤. اػز ؿذ سؼج٥ 4ؼج٣ ـخل١ ػذد٢ غ٥ش ػسب٢ دس و كسس٣ دس

:اػز ص٤ش ؿى ث ػس٢ ش ا٢ـخل

سش٤ خب٤ب ث ( ؼ ثب ا٤ سح٥، ػبكش٢ بذ اػ كفز ؿبخق سا دس ضد٤ه137: 1348بع٣ )ث. 1

لشاس داد ب٢ د٥ـ٥اثؼش اػ٣ ٥ضب سا دس خب٤ب دد٥ـ٥ ؼش١ ٥ اثؼش١اػ٣ ٤ؼ٣ ا ١ؼش

اػز. 2. quantification

3. absolute

4. ralative

Page 17: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

17/ ان فارسیبررسی نحوی ممیس ػدد در زب

26 .

(102: 2009 )جبسر

[ abs] ـخل١ اػز ػذد٢ غ٥ش ػسب٢ ثشا٢ ا٢ـخل[ rel] ـخل١

اػز دز٤شسؼج٥ش و٥ز ـخل١ بو٣ سؼش٤ف حشف ػبخشبس دس. اػز اػذاد ث شؼك

كسر ث ب٣و سؼش٤ف حشف دس ساذ٣[ abs] [ rel] ب٢اسصؽ اشچ

خاش٢ ساثغ١ دس[ u-abs] [u-rel] بدز٤شسؼج٥ش ب٢ـخل. ثبؿذ ٥ض بدز٤شسؼج٥ش

ب٥٢ض .ذؿ٣ ثبصث٣٥ بـخل غبثم١ عش٤ك اص ؿبس ش ٥ض ش ثب

اخشلبف [Indiv] ػا ث خغ، ٤ب فشد ب٢خشل ٥برئخض ث سخ ثذ ػذد٢،

ـخل١ حب٢ ثبثشا٤ ٥بصذذ، خد ػبخشبس دس ػذد ٤ه ث ـخلب اذوشد د٥ذا

[abs ]داسا٢ ٥ضؼش١ ( ؼشمذذ و٣1390 )صدسص٢ ٤بساحذ. ؼشذ

ثب٤ذ ٤ه حشب ٥ضخد ٤ه كسر دساػز [uQ]٤ب ٣ و٥شا٢ اص ع ـخل

ثشاذ ـخل١ سؼج٥شبدز٤شش ػس ٥ض دس دس ش اػ٣ خد داؿش ثبؿذ سب

[uQ] سؼذاد٢، ‘بذ ٣٤ػسب ثب ب٥ض وث ا٤ سخ ثبزاس٢ وذ. آ سا اسصؽ

وبسث ؼشذ[ rel] اسصؽ حب٢ و٥ز ل١ـخ حبػ اص و ’ثشخ٣، ثؼض٣، مذاس٢

،(اف 27) ؿد٣ ثذػبخز ا٢ػبص ا٤دبد ثبػث ٤ىذ٤ش، ثب بآ شفش لشاس سذ٣

(، ة 27)دذ ٣ دػز ثػبخز ب٢ خؽػجبسر اػذاد ثبشا بآ آ٣٤ثب اب

زاؿز ادػب وشد و ا٤ دسص٢ ٤بساحذص٣ سا دس ا٤ ص٥ دب سا فشاسش اص٣

كسر ثؼشذ ثى اسصؽ ا٤ ـخل ٥ض فمظ و٥زسب داسا٢ ـخل١ ػبكش

غك اػز.

ذا سب سؼذاد٢*-اف. 27

ذا سب ؿؾ -ة

و ؿد٣ ـبذ ػذد ب٥٢ض دس و٥زدس سج٥٥ خد اسصؽ غك ثشا٢ ـخل١

ث لبدسذ (اف 27) سذ٣ وبسث ؼج٣ اسصؽ حب٢ ػسب٢ ثب ب٥ض ا٤

ػبخز دس ؽب٢ خداد ػبخزدػز(، ثى سب حبز ثاف 28وبس ثشذ )ث سب٣٤

[و٥ز]

سورگروه

[غك] [ؼج٣]

Page 18: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 18

كسر سج٥٥ وشد و ا٤ سا ثب سا ٣ا٤ ص٥ حضس ٤ه ػذد اػز. ا٤ الؼ٥ز

ا٤ و آدب اصاػز، و٥زحب٢ ٤ه اسصؽ سؼج٥شبدز٤ش غك ثشا٢ ـخل١ ٥ض

ـخل سؼج٥شبدز٤ش اػز ثب٤ذ دس ساثغ١ خاش٢ ثب ػلش د٤ش٢ و حب٢ ٥ اسصؽ

ساذ ثب ػسب٢ حب٢ اسصؽ ب ٥٣ضس ٥ ساػشب، ا٤ اػز ثبصث٣٥ ؿد. د

ب ثبصث٣٥ دس ا٤ كسر اسصؽ غك آ و چشاوبس ثشذ ث و٥زؼج٣ ثشا٢ ـخل١

سب٣٤ ثساذ ب ٥٣ضكسر ٥ ثس٤ضد. اؿشمبق فش ٣ ش٥د دسـذ

ؿد.ب ثبصث٣٥ ٣ؼج٥شبدز٤ش غك آدس ا٤ كسر ٥ض ـخل١ س و چشاوبس ثشذ ث

ـخل١ غك اػذاد ٥ ـخل سا وبس ثشذ شا ٤ه ػذد ثث اب چبچ ٥ضب

.ة( 28) دؿػبخز ٣دش ث س٥ذ ػجبسر خؽ ب ثبصث٣٥ وشد،٥ضثش س٢

سب دخشش* -اف. 28

دخشش سب چبس -ة

ا٤ ، ث ا٤ ف واػز افشاد داسد فبسػ٣ صثب دس ػذد ٥ض و مـ٣ ثبثشا٤

.ذؼش غك و٥ز افشاد ـخل١ حب٢ كشبػ

خالصه و نتیجه -4

ثشب١ چبسچة دس سا صثب فبسػ٣ سؼش٤ف حشف ش ٢ػذد ب٥٢ض دظؾ ا٤ دس

فبسػ٣ و بصث دس ػذد٢ ٥ض دشوبسثشدسش٤الحظ ؿذ و . ٤وشد ثشسػ٣ شاو٥

٥ضوبسثشد ا٤ صثب دس ا٤ى اػز ’سب‘ػب ٥ض سد٣ وبسث ؿبسؽ لبث اػب٣ ثب

اػشفبد “اػ+ ٥ض+ ػذد” اطب٣ سشس٥ت ػذد اخش٥بس٢ ثد دس ش اػ٣

ا٤ثشا٢ .٤ثشسػ٣ وشد ح٢ ػبخشبس ظشسا اص مغ ػبكش ا٤ ضؼ٥زػذغ . ؿد ٣

ثشا٢ ؼش١ خذاب دث ؿذلبئ ثش ج٣( 2005) ػ٥ذؼاػبع سح٥ ثش وبس

دس ا٤ ب٥ض وا٤ث سخ ثبدشداخش٥. ب٢ فبسػ٣ داد ثشسػ٣ث ب اػذاد٥ض

وب ػبكش٢ ٥ض آا٣٤ ظشمغ اص ،ؼشذ اػذاد اص خذا٢ ؼب٣٤ حبػ اصصثب

ثشخالف ظش سا فز و٣ داسذ؛ اػذاد اص ؼشم٣ وبسثشد مؾ ؼشمذ

ػبخشبس٢ مؾ ب٥ض ،(1389) كحشا٣٤ ( 1387) ػب٣٤ ،(1374) صادغالؼ٣

اث٣ سك٥ف ثشاػبع ادا دسؿذ. ٢ الغ ٥٣ضش ؼش١ خد داسذ دضا٣٤

دس ٥٢ض ش فشافى ؼش١ ـب داد٤ و مـ٣ ب٢ؼش ب٤٢ظ٣ اص (1987)

ا٢ اص ع مـ٣ اػز اطب٣. دس ساثغ ثب ؼش الغ دس سؼش٤ف حشف ش دس

Page 19: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

19/ ان فارسیبررسی نحوی ممیس ػدد در زب

ث حمب٤م٣ سخ ثبدس دس ش حشف سؼش٤ف دس صثب فبسػ٣، ٥ضب٢ مؾ ؼش

ب٢ حشف سؼش٤ف٣ و ػسؿب حب٢ اسصؽ ؼج٣ ب دس ش٥ضاصخ ػذ حضس

دسص٢ ظش حضس ٤ه ػذد، دس سى٥ كسر دسب سب وبس سفش آاػز ث

ـب داد٤ و ا٤ ػبكش حب٢ اسصؽ غك ثشا٢ ـخل١ ( 1390) ٤بساحذص٣

غك اػز. و٥زداد افشاد ب ـبؼشذ مؾ آ و٥ز

منابغ ،خشاػب ب٤٢ؾ ؿبػ٣صثب د١. فبسػ٣ صثب دس ػذد ب٥٢ض ثشسػ٣. (1388) اػظ اػشبخ٣،

.108-93، صؼشب دب٥٤ض ،1 ٠ؿبس .ا٥شوج٥ش اشـبسار ،سشا ،فبسػ٣ صثب دػشس٢ ػبخشب سك٥ف .(1348) بحذسض ثبع٣،

.ذسػ اشـبسار ،سشا ،فبسػ٣ صثب دػشس. (1387) ساىب حذ، ػ٣ؿبعحك

،خؼشبسب٢ صثب٣اسسمبء اػ ى٣ دس صثب فبسػ٣. . ثشسػ٣ فشا٤ذ(1392) سعبش افـب دسص٢، ػ٣ . 99-75 ،، سبثؼشب(14)د٥بد٣ 2ؿبس٠ ،4دس٠

دس ثچ٣ ػشحذ٢، سح٣٥ ٥ضش ػس ش .(1390) ٤٣بساحذصب٥ذ ػ٣ دسص٢،

.56-37، ، دبئ٥ض صؼشب2، ؿبس٠ 2، دس٠ ب٢ صثب٣دظؾ .شا و٥

-34، 2 1 ؿبس٠ ،18 دس٠ ،سػب٣اعالع ب١فل .اػ٣ ش دشداصؽ .(1387) ٢ذػ٥ذ ػب٣٤،41.

،45 ؿبس٠ ،دبسػ٣ ادة صثب ب١فل ،فبسػ٣ صثب دس سؼش٤ف حشف ش. (1389) سضب كحشا٣٤،

.157-129، دب٥٤ض .وشبة اح٥بء ،سشا ،فبسػ٣ صثب ػبخز. (1374) خؼش صاد،غالؼ٣

Abney, S. 1987. The english noun phrase in its sentential aspect, Doctoral

dissertation, Massachusetts institute of technology.

Aikhenvald, A. Y. 2000. Classifiers, New York, Oxford university press. Borer, H. 2005. In name only, Oxford, Oxford university press.

Cheng, L and R. Sybesma. 2005. Classifiers in four varieties of Chinese, In

G. Cinque and R. S. Kayne (eds.), Handbook of comparative syntax

(259-292), New York: Oxford university press.

Downing, P. 1986. Japanese numeral classifiers: a semantic, syntactic, and functional profile. In C. G. Craig (ed.), Noun classes and

categorization, Proceedings of a symposium on categorization and noun classification (345-375), Amsterdam: John Benjamins.

Embick, D. and A. Marantz. 2008. Architecture and blocking, Linguistic inquiry, 39-1: 1-53.

Gebhardt, L. 2009. Numeral classifiers and the structure of DP, Doctoral dissertation, Northwestern university.

Page 20: یسراف نابز رد ددػ سّیمم یوحن یسررب€¦ · CL tiger hungry hungry stomach ’دٛث /زػا ٝٙػشٌ ٣ّ٥خ شجث ‘ )808 :2005 ٖٛؼذٕ٥ػ(ٗ٤ا

1393 تابستان و بهار ،1 ۀشمار ،5 سال ،یزبان هایپصوهش/ 21

Gil, D. 1994. Summary: numeral classifiers, Linguist list, 5, 466.

Greenberg, J. 1972. Numeral classifiers and substantive number: problems in the genesis type, In K. Denning and S. Kemmer (eds.), On language:

selected writing of Joseph H. Greenberg (166-198), Stanford:

Stanford university press. Haegeman, L. 1994. Introduction to government and binding theory (Second

edition).Oxford: Blackwell. Harley, H. and R. Noyer. 1999. Distributed morphology, Glot international

4-4: 3-9. Ishii, Y. 2000. Plurality and definiteness in Japanese. Unpublished ms.,

Kanda university of international studies. Kobuchi-philip, M. 2005. Identity and the domain of quantification for

numerals, In S. Vogeleer and L. Tasmowski (eds.), Non-definiteness and Plurality (267-290), Amsterdam: John Benjamins publishing co.

Li, Y. A. 1999. Plurality in a classifier language, Journal of East Asian linguistics, 8: 75-99.

Li, W. 2000. Pragmatic function of numeral classifiers in Mandarin Chinese, Journal of pragmatics, 32-8:1113-1133.

Maranz, A. 1995. ‘Cat’ as a phrasal idiom: consequences of late insertion in distributed morphology. Unpublished ms.

Marantz, A. 1997. No escape from syntax: don't try morphological analysis

in the privacy of your own lexicon, Pennsylvania Working Papers in Linguistics, 4-2: 201-225.

Po-Ching, Y and D. Rimmington, 1997. Chinese: an essential grammar, London, Routledge.

Radford, A. 2004. Minimalist syntax: exploring the structure of English, Cambridge, Cambridge university press.

Saul, J. and N. Wilson. 1979. Nung grammar, Arlington, The university of Texas.

Simpson, A. 2005. Classifiers and DP structure in southest Asian languages, In G. Cinque, and R. S. Kayne (eds.), Handbook of comparative

syntax(806-838), New York: Oxford university press. Tang, C-C. J. 2004. Two types of classifier languages: a typological study of

classification markets in the Paiwan noun phrase, Language and

Linguistics, 5-2: 377- 407.