یعامتجا تحاس رد تلادع...
TRANSCRIPT
7
آيين حكمت پژوهشی-علمی فصلنامه
22، شماره مسلسل 3131سال ششم، زمستان
در ساحت اجتماعی تمعناشناسی عدال
52/3/49تاريخ تأييد: 81/8/49تاريخ دريافت: *1توسلي حسين
با وجود ك رككاوا ه گانوااز ر لو،رتنو كمودظ ت دخوا و ك ك تعرض آشفتنز قررك ر ه رسون آاوا كاكبر گاه رجتاالز آن فضاه بحث كر
گوااز تلو ح دقودسو س اسون ورقتاوا ر رشوترر رستعااال ل،رتن ك دد هتعمده بر دك رك رسن؟ آاوا رتندگواه تعموااز لو،رتن ر ق و ح رلقواه دو و
طرفز و كدر ن قاب ركجواظ بوي اول رتنوده گاو تساور و بز تررلا شااستنز
رصوودع لوو،رتن و شماسووااز تاووا ا آن بووا ه راوو،؟ ك راوو كووي كبوواكه جووات ه رامهوا كحون گاه تتعاكضز تدرجه م كر ا،ه ا سن رتا آاا رساسا گاوي ا،گاه
ه ورد،ه كوبرو گسوتم،؟ آاوا گاابوااز ت وان آكرر ركره لمدرن ل،رتن با تسأتيپويار رسون؟ ق و ر گاه تعرفتز تتفاو رتاوان ت ااز را،ئدتدژال و چاكچدب
گاه ل،رتن ال كحل تعماشماسوااي ر اه را،ئدتدژال ت ان اخرايگ وكو بي اارظكدراو، ل،رتن رجتاالز آن گداي كي ك را جستاك ت، اخر قررك گرفتي رسون توز
گوا كر او،گاه ضا پاسخنداز بي را ق سؤرال كره كر برره با آكراز تمققز ك ق اع اا،انر گادرك اااا،
گاه رجتاالزو تعماشماسزو دد هل،رتنو ل،رتن كليدي: گانواژ
ل،رتنو رتندگاه تعمااز
.عضو هيأت علمي دانشگاه باقرالعلوم *
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
8
مقدمه
ه رجتاالزو لو،رتن كرا ورژه برره وكو بي ت ادث گمجاكه ك دد ه كل ،ه
ره تحقو طدك كي ك دد ه داان اخره ا بي دق قن تقا، قاد رسن گاان
ر را ره گر چق،ك گم كاكآت، باش، اا رو قاا كمم،ه ا سن تن رسن و گ چ اخراي
كي تقاب با دق قن باش،و ك دد ه تماس ا لالوز د وا رجتاوالز بنور ا وا
ل،رتن تع اك اهااز رسن گ چ قااداز و س استز اوا كفتواكه گور چقو،ك گوم بوي
1تالحن باش، پيارفتي ا سن تنر را كي لا الاي باش،
ا ا و –تل ر سو فقي و ك م –گاه انر ل وه بر دد ه رجتاالز ك دد ه
ل،رتن اقش بم ا ا رك گا گستر گز و كمدظ كاكبر راو ورژه بالوث شو،ه
رسنو با وجد ك رككاا ه گانواازو كحل و و كفسو ر آن چواك پ ي و،گز و
بم،ه ت ان آكرر و شم ،ن الا آاانو برره پ نن ره آشفتنز شد تير ق ر صف
راضوا تعماشماسوااي ك شما تز ا ا تم، ال گاه تفهدتز و كوش ر لط ت حث
ادص كاكبر گاه راو ورژه گسوت م بوا كدجوي بوي ر ت فوا بسو اك ك ت وان
گوا و اخوام تقلودب گا و تااكب س اسوز و رقتاوا ه ك بواب رك ش را،ئدتدژه
گاه لو،رتنو ركرئوي اول پر ر ه ك اخراي –و گاه تتضا –رجتاالز و كمدظ اا
كدرا، ت موي ال بحث راتارلز رسن وتز تز كحل تفهدتز ك ل را كي صرفا
كر را آكرر ك ق اع گم فررگم كم، گ،ف رصولز كر و تمققز كر برره آكراش شفاف
را جستاك جستجده را غرض ك سادن رجتاالز رسن گر چم، راو كوي آاوا
گوير: عر:الف يضريلف اونه نهادهراه پرردا مرريارايي رعا رر رري جان راولز نظريه. 1
هاه ان:يشه چنين اسف. نگراه كنير: بره راولرز اجتماعي اسف. همان طور كه :ق براه نظام
.3 ص 1791
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
9
گاه انر گم باش، جاه كأت رك اتااج آن قاب كسره بي دد ه گستره عدالت
كودرن ر رتن گاگز ك كدص ف اخام كادا بي كاك كفتي رسن كي توز تسأتي ل،
آن بي ل،ع فلسفز اا كر چمان كي ك كوران تنهدك تمسدب بي ا ز ركرم
ذصسيره صص7)تفسير صايي، ذصل ييص ي صصصصص «باتع،ع قاتن رتسادر و رالكض»آت،ه رسنح
رن گفون كود ر جهن را كي اخام ك ااز لقن پروك گاك لاتم رسن توز ال حمن(
ل،رتن ك را جا وصف فع كبدبز رسن و ر آن بي ل،ع ك تز اا كور لو،ع
كنراعز ك جع رداام و ل،ع جاراوز ك كسو ،گز بوي رلاواع ل وا ر جالوي
شد فرولا انر ل،ع ك تز تحسدب تز
ل،رتن ك دد ه راسااز بي و بخش قاب كقس م رسنح ااز دد ه فور ه كوي
تلاا فر ه رسن و ك للدتز چدن ر س و فقي تودك كدجوي ااظر بي رفعاع و
ه رجتاالز كي ااظر بي تماس ا و روضاظ رجتاالز رسون شد وم دد ه ورق تز
و ك للدتز چدن س اسنو دقدسو كعل م و كرب نو رقتاوا و كوربوط بو رتالو
تقر رسن تدضدظ ل،رتن ك دد ه رجتاالز تمحار ك كفتواك فور ه ا سون
صرفا سعا فر ا سون ـگا الرق اا بر ز ا،گاه ـطدك كي غاان بحث نگاا
تم ل،رتن و طرا شما ن آن ا ا ك را و دد ه تاا رسن تختلوف كلقوز
شد موضوع عدالت در ساحت اجتماعی
كسواا، راو ااز ر ت ادلز كي را جستاك كر ك ا بي تقاد د ااكه تز
كر آايوي شدا، بي ل اك ق كه تدضدظ ل،رتن ورق تزرسن كي ب م م چي رتد
شد چ سن؟ ك دد ه رجتاالز تتاف بي وصف لا الاي اا االا الاي تز
بي رلتقا اناكا،ه كرامجا ال م رسن سي تدضدظ كر بي كفا ل تودك ت دخوي
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
01
قررك گ مح
،ر بوي كرا تا،رس ل،رتن كي ك را دود ه ربتو ورضح رفتار اجتماعي فرد: -1
ه فر ك ركك اط با انررن و جاتعي رسن رلم ر كم، كفتاك لات،راي ذگ قدك تز
گا فال بي ه را گاه س اسز و غ ره كي ك گاي گاو فعات ن ر و ست،گاو تعاشر
شود و بااو، پاسوخند لمدرن تسئدع را كفتاك تدك ستااش اا اادگش ورق توز
باش،
نها: اجتماعي -2گااز با گدان جاعوز ك كفتاكگاه فر ه ورقع ن ح تستق ر 1
جدرت شا گرفتي رسن كي تستق اا ك تااتح ا،گز جاعز و فر ه كأث رگويرك
گ ر بي لمدرن تلاع ك پز گا تدك رك اابز قررك تز رسن تير جااناه و كاككر آن
و كد او و ر ق كدت و، –گااز كي رفرر برره كأت ا ا گاه تع نتز د فعات ن
گااز كي بورره كسوه راو گم، و سا تان راجام تز –را،ر و تارف ت ا تيو پس
رتدك كأس س ش،ه رسن تتماسب با تقتض ا جاتعي و باوكگاه جاكه ك آن اول
ه اس تا ثابن و با ورم و ركره رگ،رف و كاككر گاه اص بي فرآام، اها امي ش،ه
كمو م و آثواك و قتاوا بوي آن رشواكه توز وجد آت،ه رسن كي كحن لمدرن اهوا ر
گ م پ ات،گاه آن كر تدك تقاتعي قررك تز
نهاد ]اجتمراعي نظراري بره ن راف پاير:ار و سرا ران يايتره ا »گوي: بروس كوئن ري . 1
الگوهاه اجتماعي اسف كه برخي ريتارهاه نظارت ش:ه و يا ان را با ه:ف برموردن نيا هاه
نيا هراه -1شرمرد او سپس شش ويژگي برراه نهادهرا بررري «. گيرد اساسي جارعه در بر ري
داراه پاير:اره ن راي -3هاه نهايي اسف. رتضمن ار ش -2كن:. تأرين رياجتماعي رعيني را
ها و الگوهراه ريتراره در اه ا ار ش بر راناه شااه -5گ ترده و تأثيرگذار اسف. -4اسف.
انر:. هراه من را پذيريتره بخش عظيمي ا اعضاه جارعه مرران -6ح: اعال سا ران يايته اسف.
.153تا 151ص ((1392)ن.ك. به كوئن )
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
00
اها گاه انر تل كعل م و كرب ن )آتد ش(و قاادنو دادتون ا وا بوي گاو
صدك قاب بركسز رسن اها رجتاالز ال فرآام، و كعا ع پاا،ركه رسون كوي
كوي تمتسوب بوي –فور ه لدرت رجتاالز تتع، ه رسن و بر ف كفتاك ات جي
ه رفورر اوا ه ك آن اتون رك چوي بسوا ركر ه –شخص بخادصز رسون
لدرت قهره و غ ر ر ت اكه ا وا ك آن و رسون ك گور صودك اها گواه
تل قدرا كساز و –رجتاالز رلم ر تدرك ه كي ب نتر كع مز و كأس سز رسن
–تل فرگمگ و آ رب لرفوز – و تدرك د جدش و كع مز –رقت،ركر س اسز
ر جهن كأث ره كي ك شئدن تا ه و تعموده آدوا جاتعوي رك تدضودظ بحوث
شد تير رگر صرفا ر كايي كفتاكگا و طل ااي ورق تز ل،رتن و رص دا ل،رتن
گاه فر ه بي تسأتي ل،رتن اناه كم م بخوش تهاوز ر ت ادوث تلفودع تسئدت ن
تاا، تز
بر ز ر ت ادث ل،رتن رجتاالز اوي اواظر بوي كفتواك توزيع وضعيت نهايي -3
لو،رتتز ك كفتواك فر ه رسن و اي ااظر بي اها گاه رجتاالز رامقدك ا سن كي بز
فر بخادصز تدك بحث باش، اا را كي تول قوااداز اوا س اسوتز ت وان رفورر
وز رفورر ره كر بورره بر گا و رتت ا ر واوهه ك ع ض قائ ش،ه و بي ااد فرصن
قائ ش،ه رسن و تا برره رص آن ر ل،رتن سوخ بنودئ م گواگز وضوع ن
گ ر و بو،ون گا تدك رك اابز قررك تز گا و تحروت ن تم،ه تدجد پرركم،گز بهره
را كي تس ب را وضع ن كر ك كفتاك فر ه اوا اهوا رجتاوالز شماسوااز كور ه
ش مو گا كي فز افسي را وضوع ن ل،رتتز ق لز با باش م و ك ك،رك ج ررن بز
شد و قاب كل ر و رص رسن تدضدظ بحث ل،رتن اابساتان كنخ ص ر ه تز
پويار ب مو م شوررئط تع نوتز بر وز رقنواك آسو ب گر تل وقتز توز ورق تز
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
01
آت ا رسن و فاصلي ط قاكز فادنز با بق ي رك وتد ك ت ان كفتاك رقتاوا ه فاجعي
گاه رقتاا ه جاكه گمد لات اصز كر ك را كربقوي و س اسنرفرر اا قدرا
شماسااز اار ه باش م و اا فرضا لدرت قهره و غ ور ر ت واكه كر و بو،را م
شد ر تاوم رصو آن گا كي وضع ن تدجد غ ر لا الاي كنخ ص ر ه تز
گدئ م سخ تز
ز بحوث تهاوز رسون ر ت ف بر سر كع قلارو تدضدلز ل،رتن رجتاوال
ره بي الئ تعرفتز و را،ئدتدژال چاكچدب تفهدتز تح،و كره ر لو،رتن ل،ه
گواه رجتاوالز كر ر قلاورو تدضودلز لو،رتن را، و بر ز ر دد ه كرس م كر ه
را، بي لمدرن تلواع فراو،كاش گااول و كواكبر لو،رتن كر ر گوم اكج راستي
جش رلااع لات،راوي رفورر ر جهون كم، ااز تدرك ه كي ك ص، سم كفا ل تز
كلاان دقدس و تدر ا رسن و ب نتر ك فضاه دقدقز تدك كدجي رسن را كر
پيار وم تدرك ه كي ك ص، سمجش وضوع ن داصو ر كقابون رفورر و تز
گا ك جاتعي و ا بي رتنده اصز ر كد ا رسون و ب نوتر تم،ه پرركم،گز بهره
هي كذصكاب، ) ن گاال بي گ چ كو قسم وم كر برااز ك فضاه رقتاا ه تقر رس
(ذص،صيصنهم2931
رويكرد تحقيق
انور ر بركسوز كعواكاف كدرا م با كواار كلز برره ا بي تعماه ل،رتن ااز
ركرئي ش،ه آغا كم م و صرفا بر رسوا رك اوابز كاات ون و راسوجام كواوز راو
اوائ م بلاوي ال م رسون ربتو،ر بوا گ وره ا كعاكاف ك ال ت دخي راتارلز ات جوي
گاه تختلف كواار رستقرراز دتز رتاق،وك كاكبر گاه را رصق كر ك لرصي
ه لو،رتن كر ك راو كور تقتضو ا تتمودظ تسوأتي وركسز كم م اا بي كع ور ق و
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
01
ه تنوتر تعموااز گا تدك كجااي و كحل قررك گ م و سعز كم م گسوتي لرصي
تدرك كر ب اب م آاناه ظرف ون كعواكاف ركرئوي شو،ه كر ر ت دخا ل،رتن ك را
ه را رقتضائا كر پدشش ب،گ، رك اابز كم م كدرا، گاي جهن را كي آاا تز
ره كرج حوز اناكا،ه تعتق، رسن ركخاذ كواار تابدك صرفا بوي لمودرن شو ده
شود تتعو برره غما بخن ،ن بي بحث تقر ا سن بلاي بي ب ااز كي رشواكه توز
گاه تعمااز تل رسن تفهدم ل،رتن تحادع فعات ن ذگ ك كأت ف بر ز تؤتفي
گا ا سن بلاي ر ق تفاگ م بس ط و شهد ه د و شااستنزو برربره و رتلاع را
رسن را طدك ا سن كي گدان تعمااز آن تتقدم بي را رجاره تعموااز و كاودك
تقوام كاودك و كحل و ذگموز ك قاتوب گا باش، تفاگ م تعادتز ربت،ر ك ق لز آن
اابم، سپس گمناتز كي شدا، و گداتز تتاااا تز كرك ز ر رجاره تعمااز ك تز
شدا، تاو آن روصاف ك تدضدلز تناگ،ه ش، ك تقام كا،ا بر آن دا تز
گ وره تفهودم تسو ر شوا –تل ا اازو كستز و ل،رتن – ك تفاگ م شهد ه
قا جائز بر كادك كلز تفهدم كق،م رك تا ربت،ر بوي كلز بي لاس رسن كا،ا
ران ا تل بوا گو بوي صودك رككاوا ه و بور ه ع گمنام تدرجهي با ال تمخره
رسا ال دس كواز ب،ون كعا ذگمز و كدجوي بوي تفهودم كاودكه ا واازو
لمودراز رسون كوي بعو،ر بورره رام تعماه كادكه آنو ا ااز آن كر كا،ا كر ه
ه انور بي آن كاافن تستق م و كحل ذگمز آن بي كاك گرفتي ش،ه ااداوي رشاكه
گور »و « سقررط راسوان رسون »را كوا، رستمتاج تمققز رسن تا وقتز و تق،تيح
كم م ب،ون را كي ال م باش، بي را رتر كدجي كمو م كر ت دخي تز« ت ر راسااز تز
و تحاودع ك صولره و كي تسأتي ر باب ق ا شوا چمو،م رسون و تدضودظ
ك رره آن چنداي باا، با گم كرك ب شد كا ات جي بي سن آا،و رسوتمتاج كر راجوام
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
01
گ م كسن رسن كي را رستمتاج ت رك و گتره ا سن رتا لا رسوتمتاج تز
گ ر تتدقف بر كعا و كأت ذگمز و كدجي كفا لز بي صدك رككاا ه راجام تز
گا ا سن بي ت
گواه لا الاوي اوا ادص تفهدم ل،رتن ا ا ربت،ر ك تدرجهوي بوا تدقع ون ك
االا الاي با ركاا بي رككاا و ال دس كواز ب،ون رتتفوا بوي تفود لو،رتن اوا
گاه تفهدتز آن و ب،ون ا ا بي گ چ فعات ن ذگمز تستق اا بور كعراف آن و تؤتفي
ه سپس ك تردلوي رام رسا ك شهد ه آن وضع ن كر كا،ا اا كخقئي كر ه
ه گوا و ت دخوي بع، با ال اخرة ثااداي ذگمز برره رشاكه بوي راو ق و كاافون
گاه انر ك آن وجد رك لمدرن ل،رتن كر بوي كواك اصز كي تتاااا ر كاافن
كم م تير بورره ا و بوي اول كعراوف ه آن گفتند تز برام و با انررن كباكه تز
چ ا باا، آن دس تنتر كواز و ت دخوا و ه ل،رتن ق ر گر كباكه
گاه آن كر كي ك كا،اقا جائز ااود اافتوي گا كر ب اب م و واهگز ك آن كا،ا
كدرا م ج،ره ر را كوا، بي ال كشتي لماصور تفهودتز رسن شماسااز كم م ااز
گا ك ذگ ت دخي ش،ه رسن ركتفا كم م كي بي صدك راتارلز راسجام آن
ير ال م رسن ت ماه كاك كر رستقااه رصماف تختلف كا،اقا لو،رتن للز گ
ك فضاگاه تتمدظ بحث آن گداي كي اا گانان تت ا ك رسن قوررك گو م و سوعز
گا كر رستخررج كم م كعاكاف ل،رتن پس ر را كي جاتع ن و كم م تم تنتر آن
ق شد كدرا، تدك كدجي ور گا ك را اناه تحل بخدك تز تااع ن آن هاي عدالت در ساحت اجتماعی حوزه
كو بوي ت و رقتضوائا رصق ل،رتن وقتز ك فضاگاه تختلف بي كاك تز
گر ؛ تير تعااز تتع، ه گا ك قاتب رتنداز واهه تت لدك تز اص گر ك،رم ر را
گا قاب ركجاظ بي ال تعماسن و بي ه را برره آن ذكر ش،ه رسن را كي آاا گاي
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
01
گا رشترر تعمده برقررك رسن اا اي بااو، تودك بركسوز قوررك ر انر ت ان آنكع
گ ر
ك فضاه دقدقز ب نتر ربعا كقم موز و قضوااز لو،رتن تودك كدجوي رسون
ه كدرن بي و ستي كقس م كور ااوز جم وي ت دخا ل،رتن ك را دد ه كر تز
جي ااسان رشتي باش، و تسأتي رسن تل را كي قاادن باا، بي گانان كد 1صدكه
ك رجرر ا اا، ك ع ضز ت ان رفرر كور رشتي شود ك تقوام كسو ،گز بوي لواوه
تسأتي رسون 2ه تحتدراز طرفز كر كلاان كمم، وم جم ي تقاتا قضااز باا، بز
ره كمخ م شو،ه رسون كوي دو كر بوي ك را جا باا، ب م م آاا تفا قاادن بي گداي
برقرركه قسط ك جاتعي كال كم، و تدر ا رك شز و دقدس دق،رك برساا، و بي
راسااز ك آن كلاان ش،ه رسن اا اي ك باب قضاو گم صورف اخور ر طور
بر دك با طرف لدر ك كوا، ر كسز را كوي تفوا داوم صوا كه ت تموز بور
ه تحتودراز كنخ ص كسن دقدس و تقاب با تدر ا رسن اا اي تربدط بي جم ي
رتن رسن ل،
گواه گ ره ك فضاه رقتاا ه آن جا كي تااكب رقتاا ه ك چاكچدب جهن
ه كد ا ثرو ك جاتعي و گ،ران شرراط جاتعوي بوي ه احده را،ئدتدژال كباكه
كممو، ت دخوا بسو اكه گسون كوي بوا پر ر ه تز سده ال اخام تقلدب را،ه
ا بي آن كدجوي كور راو ره كي باا، ك را ج شد ااتي ه ل،رتن ترك ط تز تسأتي
گرراااوي بوي رسن كي ت دخا ل،رتن ك دد ه رقتاا ب نتر بوا كوااور ات جوي
گوا كدجوي رك بوي كع ور انور لا الاي اا االا الاي بد ن اتااج داص ر فعات ن
1. formol
شود. ناري:ه ري (Substantive)يا جوهره (Material)اين جناه رعمون راده . 2
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
01
وضع ن اهااز كد ا داص ر ت ا ال و تماس ا ك جاتعي كر ر جهن را كي
كمو، بور و ف آع تمق رسن اا اوي بركسوز توز را،ه گاه جاتعي آاا با شا ص
ره انر بي كلاان رصدع و تودر ا پااوي ه دقدس كي ب نتر با كواار وظ في دد ه
انر رسن اعمز راق اس كفتاكگا و كوا،گا با دقدس و تدر ا و كدجي رك و گيشتي
راو جهون گاه آن كر ك اخر رك رت تي ت ا ال رقتاوا ه ا وا ر ج ررن كاستز
قاب بركسز رسن تا رگر ر را ستي قدرل، بوي دقودس رقتاوا ه كع ور شود
گااز گايودن كفواهو بهااسوتزو كر رسن شعاكگاه ل،رتتخدرگااي ك دد ه تماسب
انور كأت رجتاالز و اققي اخرر تربدط بي ل،رتن كد اعز غات ا با انواه ات جوي
ز لو،رتتخدرگز بوان شوااان ر شد ك فضواه رقتاوا ه و رجتاوال تقر تز
گا و كو ش ل،رتتز گاسن و جم ي سل ز ل،رتن ك افز بز اات ااا و تحروت ن
ه ث دكز ل،رتن ا ا برره رص آن تدك كدجي رسن را ك داتز رسن كي جم ي
بي لمدرن ال رص پااي برره كمخ م صح ح تماس ا راسااز ك فضاگاه انر تل
دجي رسن فضاه دقدقز تدك ك
ا ا ت دخا گمجاكه تربدط بي ـبي تعماه ر ص كلاي ـ ك فضاه رجتاالز
انر اس ن بي كلاان دقودس و كررتون راسوااز ل،رتن گرچي گاگز با اناه وظ في
تم،ه ر كحاو و آدا جاتعي و بر دك ركه گانان ر فرصن برربر برره بهره
شود تاو جتاالز تقر توز گاه ر شل و به،رشنو ر ورج و دضدك ك فعات ن
انور رسون و اسو ن بوي اناه غاتب ك را دد ه ا ا تل دد ه رقتاوا ه ات جوي
گاه راسوااز دساسو ن رك ك راو راق اس وضع ن رجتاالز با رصدع و رك ش
گاه ااكور بي طودك گاه كع،ا اابرربره گاه رجتاالز و ش ده دد ه تسأتي اابرربره
ر رن قررك رك پر واهه تدك كدجي اخراي
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
07
گ وره سوا تان س اسوز جاتعوي و ك فضاه س اسز ا وا كبواكه كواو، شوا
ه ه تررد كاك غ،غي ل،رتن پا بي پاه تسوأتي لالار داكا ن س اسز ك گاي
ق،ك دضدك رك و گادركه بي لمدرن تحاز برره سمجش تنورول ن اها گوا و
ماه دقاا ن گ أ داكاوي ك كم، تنرول ن كر چي بي تع آفرامز تز كفتاكگا اقش
جااناه د فرض كم م چي بي تعماه تق دت ن آن اا تور م گور و وجوي آن بوا
شد بي اطر رگا ن و دساس ن راو دود ه و كوأث ر ه ل،رتن ترك ط تز تسأتي
ه گاه انر رك تعادال لو،رتن رجتاوالز ك كجوي ره كي بر دد ه كع كمم،ه
شد ل،رتن ك ت ان تقودال كل و،ه اسز تقر تزروع بي لمدرن ال رك ش س
پر ر ه ب،ون رتتفا ره رك بي احده كي گ چ اخراي ه س اسز جااناه واهه فلسفي
گاه كدرا، اس ن بي رك ش ه ل،رتن و ركخاذ تدض ك را ادص ااز بي تسأتي
گاه رص دز رظهاك اخر كم، س اسز انر و اخام تقلدب س اسز و دركن
گوااز كوي كواكمدن رشواكه كور ام ر اول رتاللز بر و ف دود ه فضاه ب
رجتاالز اا فرگمنز وردو، بر ودك رك ا سون و بور و ف ـ ارسا ن س اسز
كدرا، برره د تسائ تتما ظ ف ي بي ال تم رقت،رك تنوتر ه س ا ااز جاتعي
ب گوا د شوان ك قاتو و اها ركره وجاگن جاعز كا ي كم، تنر را كي وتن
گا و كدرفقوا ف اواب سون بوي كأسو س چمو اها گوااز باامو، و كمدراس دن
گوا ه رجرره كاا اا آن قررك گم، رت تي د راو كدرفو شان كر پنتدراي ق،ك
شد ك گر صودك گا با رصدع ل،رتن سمج ،ه تز ا ا تاام، كعات ت ان وتن
گاه جهوااز بي رصدع و رك ش ردتجاج بي ل،رتن ك فضاه ب رتاللز باا، تتاز
كدرا، بي فرگمگ اص اا داكا ن س اسز اص تتاز باش، اا بنره باش، ااز
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
08
مفهوم عدالت نزد افالطون وارسطو
ه بنر بد ه رسن و ر ربتو،ر گاوار بوا كفاور س اسوز و ل،رتن گادركه تسأتي
ان كوا ه را،اني و بحث للاز گيرشوتي رسون ر وكه باسوت رجتاالز پا بي لرصي
ه ت،كن رئاا تدك كدجوي را،انوام،رن وكه رس تز و تس حز و سپس ك وكه
تختلف قررك رشتي رسن ك را جا با كدجي بيح روال جااناه كواكاخز و بارگا ون
بوي اودص –رف طدن و ركسقد و ثاا ا كأث ره كي راو و ك تتفاوررن بعو،ه
تجاع بحث كفا لز و كاكاخزو بي لمدرن را، و ثاتلا ل،م رشتي - 1داااه تسلاان
كمو م و رشاكه توز –آن گم بي طدك بس اك تختار –ااداي فقط بي را،اني را و
ه آكرر لم، رالقتضار ك الب ه كحل وجده و ربعا تسأتي تدك كدجوي ورقو بق ي
درگ، ش،
ف ه فر ه و دد ه رجتاالز رتنده ورد،ه كر بورره كعراو رف طدن ك دد ه
ره ر ر اخر رو جاتعي (367ذصصص963ذص، ازص2931ا،الطرنذص) گ، ل،رتن بي سن تز
گوور جهوون ا وول رسوون كووي ك آن چهوواك اوولن باشوو،ح راوواازو شووجالنو
ركه و ل،رتن ترر رو ر راااز راش پاسو،ركه و كو،ب ر رتودك جاتعوي دانت
باشوم، بو،ا وسو لي ه پاس،ركرن و تات،ركرن ر آن بر ودك رك رسن كي رگر ط قي
گر و بوي گاو كرك وب شوجالن و رسوتدركه جاتعي ورج، الن راااز تز
ركه و التز رسن كي باا، آن كر ك ط قي سپاگ ان سرر گرفن رت تي دانوت
شدا،گان وكرن و دادتن گا التز رسن كي تمحار بي ط قي پ ني غل ي بر گد
ه باشم، بع، ر را كدض حا و كبواكه ه ط قا باا، ر آن بر دك رك ا سن گاي
رجله نقر: «رعاني ع:الف در اخالق اسالري»در اين رينه ن. ك. به اترك ح ين رقاله .1
به بع:. 109 ص 67 شماره 1372و نظر بهار
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
09
گدا، بي تعماه را رسن كي گر لضده ر رلضواه جاتعوي فقوط كواك ل،رتن تز
ركه كم، و ك پركده آن روال سي اص ن رااازو شجالن و دانت د كر تز
رك گا كر ا ا پابرجا اناه توز گ ر و ثاا ا تا رم كي ل،رتن پابرجاسن آن شا تز (348تيصص384افحيتصص894تيصص813طرنذصهمينذص، ازهي صا،ال)
گااي جاتعي برره كو آ تز ا وا سوي جوار سپس ك ر رتي تتماظر با ط قا سي
آتود )لقو ( و جائوز كوي بوا آن شد جائز كي آ تز با آن راوش توز قائ تز
كم، )غضب( و جائز كي با آن ت و بوي ودك ن و ادشو ،ن و ردسا نم تز
گ ر ل،رتن ك آ تز ا ا داص گاان ك ف تز كم، )شهد ( و ات جي تز كماس تز
رسن كي ك جاتعي رشاكه ش، فر راسان ا ا وقتز لا ع رسون كوي گور جائوز ر
ه اص د بپر ر تات،ركه د لق رسن كي جار راواه كو رو بي وظ في
سوت اك ه نم را رسن كي كو رسن و ك پز سعا كاام كو رسن وظ في
و گارره رو باش، جار ت كمم،ه كي جار سو ره ااپويار كو رسون بااو، كحون
شود كمترع كآا، و تام رترش بي سن ر باش، و رال كو ااسوره ك واه توز
ل،رتن ك ت ان آ ت ان بي صدككز غ ر ر آن كي ك جاتعي او،ام ااااوان »بمابررا
(364تيصص344تصافحيص881تيصص894)همينذص، ازهي ص «اند
شود ره رسن كي س ب توز ه تر تان ر ل،رتن تلاي ترر گاي»ر اخر ركسقد
آ تز رستع،ر بي جا آوك ن رلااع لا الاي رشتي باش، و لا لا الاي راجام گ، و
ترر ر تلاي ((a8811) 867، كتاب پنجم، ص 8731)ارسطو، « درگان ر گره باش،
ن كي ك افس كرسخ شو،ه و صورف اول كواثر و ك را جا ال ده باطمز رس
رافعاع لاطفز اا داتن و گيك تققعز ا سن تقاود ركسوقد ر لو،ع و ظلوم
تجر رككااب رلااع لا الاي و ظاتاااي ا سن بلاي راو رسون كوي آن رلاواع بوي
((a8873) 811)همان، ص سائقي س ر راجام شد
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
11
قد ل،ع و ظلم كر ك و سقح رتا را كي لا لا الاي چنداي لالز رسن ركس
كم، ااز تعماه لام و فررگ ر و وم تعماه جائز كوي ك لو،ر فضوائ و تعما تز
ظواتم روال »كذرئ انر رسن تا تا،رقز جائز ر تعماه لام تابدك گم گسن
رلتماسنو پس لا ع گم باا، روال بي تعماه كسوز ااتم، كي بي قاادن بز كسز كر تز
رك و ثاا وا كسوز كوي برربوره شوهروا،رن كر درا كر اناه توز باش، كي درتن ق
شااك بمابررا ل،رتن ]بي تعماه لام كلاي[ ل اك رسن ر ردتررم بوي تحترم تز
رلتمااز بي قودرا و قدرا و تحترم شار ن برربره شهروا،رن و ظلم بي تعماه بز
((a8811) 861)همان، ص برربره شهروا،رن رسن
ركسقد ل،رتن بي تعماه لوام فضو لتز ك لو،ر فضوائ جائوز انور ر اخر
ه فضائ رسن تمتها با را ق ، كي فضو لتز ا سن بلاي كاام فض لن و شات گاي
ترك ط با شهروا،رن انر و سد تم، بورره انوررن رسون كمهوا بورره ود فور
و رو سپس ك كمواك تعمواه لوام لو،ع و ظلوم ((a8871) 861)همان، ص «ا سن
رلتمااز بي آن كي تساوس با فض لن و كذالن ر قوز تفهدم رتتارم بي تدر ا اا بز
رسن تعمااز اص ر ل،ع و ظلم تل قمالن بي سهم د وس ره ااپوياره اوا
كم، كي ال فض لن اا كذالن جائوز ك كمواك كع،ه بي سهم انررن كر تقر تز
ه د، وسط ركسوقد لو،رتن هشد تقاب قال، بق ي فضائ و كذرئ تحسدب تز
((a8871) 861)همان، ص « ك را تعما د، وسط ت ان ظلم و راخ م رسن
الگوهاي معنايی عدالت اجتماعی
اخررن ك تقام ك تفهدتز ل،رتن و كعراف آن ر رتندگاه تتمودلز صادب
كور كر را، كي ال م رسن ك را جا بعضز ر تدرك تنهدككر و پررستعااع بهره بر ه
بركسز ااائ م
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
10
توازن، تناسب، سازگاري، تعادل و هماهنگی ميان اجزاي يك مجموعه -1
را رتند ك تعمااز كي ق ر رف طدن اق كر ام رشاكه شو،ه بود تاو رگور
ترر صرفا گااگمنز ت ان رجارر باش، را وصف برره كل ن كو آ تز اا جاتعي
كودرن آن كر و ل،م كدر ن رسن اوي ظلوم ااوز ه تقاب آن ااگااگمنز رسن اققي
ه اص افسااز بي تعمااز كوي للاواه وصف برره جائ ا كفتاك فر ه اا تلاي
طودك وصوف كفتواك رجتاوالز و كواككر اهوا را، قوررك ر و گاو ر س گفتي
كدرن را تعموا كر گ ر رت تي ك دد ه بحث فلسفز و ك تز تز رجتاالز قررك ااز
كادا رسما ر بي لاتم
گدا، بحث ك ذا ب ان تعماه كدر ن برره ل،ع ك را باكه تز شه ، تقهره
ل،ع بي تعماه كدر ن و كماسب ر اخر كلز و تجادظ اخام لاتم رسن وتوز بحوث
ل،ع ك تقاب ظلم ر اخر گر فر و گر جار تجار ر رجاره انور تقور رسون (61ذصصص2947)مطه ذص
كمو، و انور رشواكه توز انر و جائوز رتسعا ر بي و اناه كلزاررقز ك جات
گااوي بوي شود گور اول ر قودره سوي گدا، وقتز لق بر قدره راسان فائ تز تز
ااب، گا راتخام تز گررا، و رتدك آن ه ك ع ن ر لق كارفاكنان بي رلت،رع تز ورسقي
و لفن اا كس، كي ر آن بي فضائ داانو شجالن و بي سر د، كااع د تز
شد و را تا،رس ل،رتن جائز ك كفس ر ركسقداز ل،رتن رسون و گوم بوي تز
آاو، كوي ه گااگمنز و كساتم و سا ش ت ان قدر داتتز ك افس پ،او، توز ورسقي
ه قدر و كل ن افس راسااز رسن و را تا،رس لو،ع كلوز ك كفسو ر كااع گاي
روه لق لالوز ر لقو رف طداز رسن ل،رتن ك كفس ر روع ل اك رسن ر پ
ه ه كارفا د و ك كفس ر وم ل اك رسون ر رئوت ف گاوي اخره ك گاي
گا ر ت ان بورو رو ك راتهوا كفسو ر قدر ك ك ع ن ر لق بي احده كي ااگااگمنز
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
11
ص41ذصاصص2369)ن اق ذص راو، ه آن تز گ، و كفس ر وم كر ال تي روع كر كرج ح تز
ص(49تيص
ه رجتاالز بحوث لو،رتن ا وا گواگز بورره رشواكه بوي ، ك دد هااگفتي اااا
گاه داوه اابرربره و فاصلي ط قواكز فوادش ت وان رقنواك و ااتقلدب بد ن اخام
تاوم راجام رص دا ل،رتتخدرگااي ر ضروك راجوا كعوا ع و كودر ن ك اخوام
آا، تا ورضح رسن كوي كودر ن ك راو جوا بور رسوا جاتعي سخ بي ت ان تز
كمو، گا و تع اكگاه گمجاكه تربدط بي تقلدب ن اخام رجتاالز تعما پ ،ر تز آكتان
بي ل اك انر كع ر كدر ن ال كع ر كمااز و صدكه رسون كوي تحتودره آن بوا
گر و و رشااع ق ا ا گايمان بواقز رسون ااوز رتندگاه انره كع تز
برام و را رتنود ر گم بي كاك تزرا كي تا ل،رتن كر برره كفتاكگا و تدرك جائز
را جهن ااكساسن وم را كي ل،رتن تدك اخر تا ك تقاب ظلم رسون و راو
1رتند چم ا سن روي، رعايت حد وسط، اعتدال و انصاف ميانه -2
وصف برره فع فور رسون اوي كل ون اخوام ورا رتند بر ف رتنده ق
ا، وصف تلاي افسوااز ا وا باشو، كوي تمنوأ كدر رجتاالز اا كو آ تز و رت تي تز
ه گر فع و تلاي ال رتر جائوز رسون قالو،ه ص،وك رفعاع تتماسب با آن تز
د، وسط ك ك فضائ اا ركسقد و را كي رو ل،رتن كر د، وسط ت ان ظلوم
كم، كات بوا راو رتنود سوا گاك رسون بسو اكه ر دااواه و راخ م تعرفز تز
كنر: للرر را نيرز بره عنوان يضيلف خاص روح ذكر رري الاته وقتي ايالطون ع:ل را به .1
لان ع:ل و للرر (354 يرا 352 ص 1330)ايالطون دارد عنوان عيب و رذيلف من بيان ري
در اين تعاير رتناسب با رعاني اخالقي من اسف كه ر اوق با تقوا و يجور اسف نه رعطوف بره
حقوق ديگران اسف.رعناه اجتماعي من كه ر اوق با رعايف يا تع:ه به
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
11
كورا كاكبر گواه آن ر ركسقد برره ب ان ل،رتن ك ااز ر كراوج تسلاان بي ك
را، و ل،رتن كر رلت،رع و كدسط ب اا و اقاان اا رفررط و را رتند بهره بر ه
را، كفراط راستي
ل،رتن كدسط ت ان » رك ح بي ك ركسقد رظهاك تز 1تساداي ك كهياب رال س
آن ق،ك بر ك راو، و اواقص ر سوده رطررف رسن و گ أكز رسن كي بي س ب
و ر بابن را كي گر فض لتز كر ر جهن (213ذصصص2972)مسكر ذصص«ااب، د تز
را، ل،رتن رسم لاتز رسن كي ه فضائ رلت،رال كدسط رلت،رتز ال م رسن و گاي
ر آن جا كي تور م بوي ط و تو،از (223)همينذصصصشد ه فضائ تز شات گاي
گا ر و ست، برقررك رسن و تاا رسن آوك ه و لا ااز بهتر ن آنگستم، و ت ا
كمو، و ر انره باش، ا ا بي تقدم و تساوه كمم،ه رسن اماك گا كواك كر توز
ل،ع و تتدسط رسن تا تنا را رسن كي اماك ساكن رسن و كواك ت وان و
،ع اواط رسون ااب، بمابررا ر دواكم كوي لو ه آن رستقاتن ااز ام بي وس لي
طل م، و شراعن گاان چ اه رسن كي ك را رتودك كدسوط و رلتو،رع كر ااكه تز
(221)همينذصصصكم، كع تز
« ر رالتودك روسوقها »گاگز ك م شراف ا ده صلز رهلل لل ي و آتي كي فرتد ح
و چي (981ذصصص2968)طرس ذصخراج صنظيمصالملكذصرا، كر تؤا، را تعما قلا،ر كر ه
)نهي صص« رتع،ع رالااواف و رالدسوان رتتفضو »ا ك م شراف للده لل ي رتس م بس
دا بر را تعما گر تا باا، كدجوي كور وقتوز كعواب ره (119البالغ ذصحكمتص
1364و همين طور خواجه نصير در اخالق نا ره ن.ك به طوسري خواجره نصرير . 1
.133ص
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
11
كو كوي گواه ر قوز بوي كواك توز و رلت،رع كباكه رك ش 1كوهو قا، چدن ت ااي
كاز باش، بلاي كمااوي ر كدرا، بي تعماه تساوه كر ن رتدكه گمجاكه گستم، ااز
كلاان كر رك كسن و رسوتقاتن ك كره دو و لو،م راحوررف ر آن رسون كوي
روكه ك را رتر تتاز بي تع اكگاه گمجاكه رسن بمابررا رتندگااز تل كدسط
كوه ا ا صدكه رسن و بااو، بوي رتندگواه انور ركجواظ شود و رلت،رع اا ت ااي
ل،رتن باش، كدرا، تستق ت ماه رصدع اازكرداري، استقامت در حق، اطاعت از موازين، تبعيتت از عقتع عملتی، راستی، درست -3
وضع بايسته و وضع الشیء موضعه
ل،رتن ك را رتند بي تعماه كاك كسن و سوارورك و تقواب بوا دو رسون
ط عتا طرا د ك پ روه ر تدر ا و قدرا تنوروظ رسون و رگور ك ع ون ر
لق لالز ل،رتن اات ،ه ش،ه رسن بي تماس ن را رسون كوي بوي كع ور اودكراز
ذص2976)د لمي ذصص« رتعق ادك فز رتقلب افرس بي ب رتح و رت اطو » ركرم ا ز
ص(49بيبص
تعماه لاتز كي ركسقد برره ل،رتن ك اخر گرفتي رسن اعموز تقلو كسون
كر ركه و پ روه ر قدرا و تمق با را رتندسن تمتها رو بي كستز ق ،ه كر بوي
را، كي ترك ط با شهروا،رن انور كم، و ل،رتن كر آن كاك كستز تز آن رضافي تز
ررن سد تم، رسن اعمز گر كاك صوح ح ر آن جهون كوي رسن و رثرش برره ان
برره شخص فز افسي فض لن رسون و ر قوا لاو سواروركه رسون تاو،رس
آا، ك ل،رتن د ل ون ركك واط بوا انوررن و ا اوز بورره ل،رتن بي دساب ااز
انررن اهفتي رسن للز گير كفتاكگا و صوفاكز چودن كقودرو لفون و قمالون ر
(.3 بن: 73خطاه نهج البالغه،)سيرته القص: يررود درباره پيارارعلي. 1
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
11
1ن ه آن اكج رس راره
تا بي رلتقا اناكا،ه گمد راو ب وان كوافز ا سون اورر اائاوز چودن
گا ا ا وستزو ر درگزو رالاكو جد و ردسانو رافاسو لفدو كدرض و تاام، را ادظ
ر قا ر جهن ركك اطز كي با انررن ركا، شااستي و ساروركا، ك داتز كي بو
كدراو، كور توز ق ،ه كي بوي كع ور ق و گيركام تعماه ل،ع و را تفاگ م فرس تز
تفهدم ل،ع كر تتاااا كم، را رسن كي بندئ م لا لا الاي لا ر قز كسون
و ساروركه رسن كي روال ال لا ال م و تتع رسن و قادك ك آن تسوتدجب
با درسن رسن صرف وجد كجحان ر قز ك لا بورره راو كوي تاو،رس
ثاا ا را تاوم و كع ااشز ر بر ودك ه رسون 2سن لمدرن ل،رتن باش، كافز ا
كي با شئدن راسااز رك بي ل اك انر بااسوتنز لو،رتن ااشوز ر ال م رترلااوي
بد ن شئدن ترك ط ك انررن رسن
شد لالز رسن كي ك جواه گاگز برره رشاكه بي لا بجا و سارورك گفتي تز
د ش قررك ر ه ش،ه رسن چموان د ش راجام ش،ه اا ش ئز رسن كي ك جاه
گد رتيه اضو رتنوزر » ك كدص ف لاق فرتد ح كي رت ر سخ دضر للز
و ا ا ك ب وان تنوهدكه ك كدصو ف لو،رتن (117)نه صالبالغ ذصحكمتص« تدرضعي
رگر راو تعموا كوي (813)نه صالبالغ ذصحكمتص« رتع،ع اض رالتدك تدرضعها»فرتد ح
ح كر ه رسن بي كفتواك فور ه بواك شود كمااوي ر گاوان ال تي و رثر ل،ع كر كنرا
ه يونراني دارد واژه الاته رايال ياستر در شرح رعناه عر:الف نرزد ايالطرون الهرار رري . 1
Dikaiosun تر رعادل رطلر كه به ع:الف ترجمه ش:ه اسف نزد يونانيان ق:ير به رعنايي وسيع
(40 ص 1393)ياستر ريته اسف. كرداره و پرهيز ا كارهاه غير اخالقي به كار ري درسفالاته كيفيف الزام در ع:الف تابع رناع من اسف كره اگرر قانونگرذار رسرمي باشر: جنار . 2
اگر عريي يا شرعي يا اخالقي باش: بر ح ب خودش الزاري اسف. كن: و حقوقي پي:ا ري
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
11
كسن كر ركه و لا شااستي و بادك رسن تا تاا رسن را وصف بورره
وضع ن رجتاالز اعمز تدضدظ سدم ر آايوي قو بوي لمودرن تدضودظ لو،رتن
كدراو، داتو ت دخوا رجتاالز تقر كر ام بي كاك كو ك راو صودك توز
گوا ك ه رجتاالز و كفو اابسواتااز ن ك كرس م وض بااستيه ل،رت گرراااي جا
ه رجتاالز با سو اس كو م سا تاك جاتعي و كد ا ثرو باش، كي ركفاقا را جم ي
فرتااو، لو،ع ه ل،ع با جود توز آن دضر تماس ن گم رك رانان ك تقااسي
م شه ، بي كع ر تردد« رتع،ع سائس لام و رتجد لاكض اص»رفض رسن ارر
ه اقوش ه سا تاان رسن و جد بي تماتوي ه پااي تقهره ل،ع ك جاتعي بي تماتي
رادرن گرچي ك اناه فر ه جد و ردسان رلقاه ب ش ر تقتضاه دو و وظ فوي
ه لو،رتن رسوتدرك گا و قدرا آن بر پااوي رسن تا رگر رسا رجتااظ و س اسن
بور اك جاتعي كره بي جااز اازگاه جائز فر ه برره رص ك ان،ه باش، ردسانص(23تيصص21ذصاصص2973)ن.صك.صب :صمطه ذص
كفسو ر كمو م و آن كر « وض رتنزر تدضعي»بما بر فرض ر ر كي ل،رتن كر بي
وصف وضع ن كلز اخام رجتاالز ك اخر بن رام تعماه رف طداز ل،رتن ا ا بر
شد آن تمق تز ها ها و شايستگی قاعطاء كع ذيحق حقه، مراعات استحقا -4
گا ك تفهدم ه راسان ك رتنده ق لز گفت م د ل ن ركك اط با شئدن ال م رترلااي
ل،رتن رسن ك را جا بي طدك تنوخص ك ت وان راو شوئدنو دقودس و
گا ت، اخر قررك گرفتوي رسون ك راو رتنود كفتواكو قواادنو س اسون اوا رستحقاس
گا كلاان شو،ه رسون ر ه ش، و رستحقاسوضع تز كي ك آن د گر كسز بي رو
لا الاي تحسدب تز شد ك را صدك تعماه ظلوم ك تقابو آن ا وا ورضوح
درگ، بد
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
17
إن رهلل تم اتر شو ئا تو »اق ش،ه رسن كي فرتد ح ر رتام تدساه كاظم
صفدف رالتدرع رال و ق، قساي و رلقز ك ذه د دقوي تود لو،ع فوز رتموا
؛ ،روا، گ چ گداي تاتز كر كگا انيرشتي بلاي آن كر قسان كور ه رسون «ستلمدرال
و د گر صادب دقز كر بي رو ر ه رسن رگر ك ت ان تر م بوي لو،رتن كفتواك
(2976.صب صنقيصاز:صحكرم ذص481ذصصص2)الكي، ذصجص «ش،ا، ا ا تز ش، گاي بز تز
گواه دتز ل،رتن بي و رن بحثرا ك م تعادم ك تقام كعراف و كحل تفه
كجي وم ا سون و تلو غاتوب قابوا ورك ك تتودن اموز توا بوي صودك
گاه لو،ع راضااتز بي تاا ا و اتااج و آثاك رجرره ل،رتن ك جاتعي و اا انااي
بخش باش، كدرا، ك تقام بحث تا رتهام رتهز رشاكه رك تا كعاب ر تأثدك تز
تند ل،رتن ك جااز تدضدل ن رك كي پاه دقوز ك گر داع بر رسا را ر
ك ت ان باش، رگر تقتضاه آن د كلاان شد ل،رتن رسن و رگر كلاان انود
ظلم رسن بي ل اك انر وض گور دقوز بورره صوادب دو تسوتلام جعو
ه انررن ك ق اع روسن ت موز بور كلااون آن دو و لو،رتن ره بر له،ه وظ في
ه بر استي ر وض د للز گير لو،رتن وظ فيچ اه ا سن جا لا بي گا
كمو، تاو تقائو ن رن اقودع قضو ي تتأ ر ر د و تتركب بر آن فعل ون پ و،ر توز
كدرا، بي لاس باش، و تمنأ كا،ا تا بي وجد د و ل،رتن باش، تل وقتوز تز
ب م م رگر تنتره د فسخ ا،رشتي باش، راو ت ك تعاتلي تع دب بد ه رسن تز
كمو م كوي ل،رتتز رسن بمابررا دام تز ضرك برره رو سارورك ا سن و را رتر بز
رو د فسخ رك
ورضح رسن كي تستنا ك را ب ان ل،رتن كر ك قاتب رتندگاه ق لز بي كاك
بر اي رتنده رلقاه د تا رككاا و ك ا ك تعمااز تؤا، روسن تنر را كوي تز
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
18
ك كعراف رلم ر لا بي تقتضاه دو تتعو ترر ر رلقار د اا تررلا د
ق لز اا كا،ا و شماسااز د ج،ا، باش،
تنا وم ك را رتند را رسن كي بي گر داع باا، پاه دقز ك ت ان باشو،
كا ل،رتن تدضدل ن پ ،ر كم، داع آن كي ك بر ز كاكبر گواه لو،رتن دو بوي
ه وضعز رسن كي توام آن بوي تعماه رصق دز وجد ا،رك د ال رتر رلت اك
آوك برره انررن ك ق اع روسن سن ذورتح سپر ه ش،ه و تستلام وظائف رتارم
كدرا، راجام آن وظائف كر تقات ي كم، و قادك ك را رتور قابو پ نور ر و رو تز
ه تواوم تررلوا آنو سده صادب د رسن وتز گاگز آن شأاز كي بي ت دخي
رام تا،رس د بي تعماه ق كلاي ا سن؛ تل كسز كي ك ل،رتن كر كق ر ه
تقام راتخاب ك ت ان چم، افر اا كندا و كجل و ر فور بركور بوي جواه رفضو
كمو، و االا الاوي گو، ك وا ك لرفوز لاو رو كر كق و ح توز تفضدع كر كرج ح تز
درا، ك داتز كي تاا رسن برره فر رفض ك را جا د شخاز قابو تز
قات ي و پ نر قائ ا اش م ت
ه د ر ورژة شااسوتنز رسوتفا ه تير بهتر رسن ك ب ان را رتند بي جاه ورژه
كم م اا بندئ م ترر ر د تعماه تدسعز رسن رلم ر دو بوي تعمواه ق و ك
رصق دقدقز و شئدن انره كي گرچي برتي فر طرف بر ودك كاخرگرفتوي
طرف وه ا سن ش،ه وتز قاب تقات ي ر
رجرره ل،رتن كدسط قاضز برره تجا ر فر تتخلف كشرراقز كي كخلوف
ه ردقاس د ك كاك ا سن ا وا آا، و تسأتي رو كع،ه بي د كسز بي دساب ااز
ر گا ق رسن تا،رس ل،رتن رسن وتز پاه د ك ت ان ا سن تاو رگور
م راو رقو،رم كر بوي لمودرن كودرا بي جاه د ر تقدتي شااستنز بهوره ب ورام توز
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
19
بر دك ه تتماسب با شااستنز تمفز فر تتخلف تا،رس ل،رتن قلا،ر كم م
بر ف د كي رتره رلت اكه رسن شااستنز تتماظ ر ادصو تز كاودامز
ك فر رسن كي رقتضاه طر بر دك اصز كر ر ااد ة تا رك تلو ا وا ه كوي
ره كوي ف شد و رسوتع،ر و ت اقون و كدراوااز باا، كأت شد و تحروت تز كي باا، ك
سارورك رسن ت راتخاب ورق گر و تنقن و ك ش تل ون و تلاور ثاور اوا
رق،رم تمفز و تخربز كي باا، كندا اا كم ي شد و پا رش اا ك فر ب م،
طرفی و عدم تبعيض ها، بی مساوات، تقسيم مساوي خيرات عمومی، تعديع نابرابري -5
كم م تساور اا برربره رسن ل،رتن ك را جا رتنداز كي بركسز تزآ را
بي تعماه را رسن كي ردتررم و كدجي ااسان برره گاي قائو باشو م و بوي اواكور
رتموا »اق شو،ه كوي فرتود ح ت ان رفرر ك ع ض كور ا،ركام ر پ ات ر ركرم
(963حي صالققير ذصصصصصت) « گواه شوااي برربراو، تر م تلو راوي »؛ «كأسمان رتانط
ك ااتي بي ااز ر كاكگاركراش كي ر پ دست بر ز رفرر بي رت ررتاؤتم للز
لرفدر رتع،ع و كأوه و ساعده و ولده و للادر أن ق،»تعاواي ااكردن بد و فرتد ح
آاان ل،رتن كر ]اا تا[ شما تم، و ا،ا، و »؛ «فهربدر رتما لم،اا فز رتح أسدة
شم ،ا، و ك گدش ركا، و راستم، تر م ك اخر تا ك د و سهم برربراو، تاو
ص(71)نه صالبالغ ذصنيم ص« گراختم،
إنصالل ص أم صبيلقد صوصالإحسيينصذا فرر تفسر صالمرزان ك ؛ ل تي ط اط ااز
گدا، ل،رتن و تعا تي تفخز رسن كوي رقتضواه تسواور تز نحي(ص صسره ص31 ص)
كو ل،ع بي فتح ل و ل،ع بوي كسور رك و بي رلت اك اس ن و رضافي بي كاك تز
كو كوي بوا را، تا ل،ع بي فتح ك جااز بي كاك تز ل ر اخر تعما بي گم اا ال
كو كي بوا كاك تز شد تل رداام و ل،ع بي كسر ك جااز بي با ر فها ،ه تز
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
11
گر تل رش ار قاب شوااكش و قابو و ن بموابررا لو،ع گاوان دس ك تز
كوه و پرگ ا ر رفررط و كفراط كقس ط بي طدك تساوه رسن رگر ل،رتن بي ت ااي
كع ر ش،ه را ك ورق كفس ر بي تدر م تعماسن دق قن ل،ع گاان رقاتي تساور
(991ذصصص21تيذصجلدصصبيطبيئ ذصب )طصو تدر اي ب رتدك رسن
ر بحث تلده كي بنويكام ورضوح رسون وقتوز رصوق لو،رتن داو بور
جاسن تسواور ك جوااز گاه بز گا و ك ع ض شد ترر افز كفاو تساور تز
گاه تساوه ك كاك باش، و رال ااسوان راسوت الاو و تقر رسن كي رستحقاس
گدا،ح گروگز بر آامو، كوي ر گوره سقد تزل،رتتز رسن رك ااالا ل ظلم و بز
گاان برربره رسن و بي كرستز گم چم رسنو وتز برربره اوي بورره گاوي بلاوي
برره كسااز كي با اا،انر برربر باشم، ر گره رسن تفهدم ر گره اس ز رسن
كم، و كد ا چ اگا گمناتز ر گرراي رسن كي رك ش و اس ن بي رشخاص فرس تز
ذص2972)اهسيطرذصص« اسب با رك ش كسز باش، كي آن كر ركر شو،ه رسون گر چ ا تتم
ص(3كتيبصسرمذص، ازص
گوا گوا و رسوتحقاس للز گير رتنده تسواور بوي رتنوده تررلوا شااسوتنز
گوا بوي ه راسوان گر رت تي رگا ن تساور ك را رسن كي توا بورره گاوي برتز
اكه قائو گسوت م كوي تقتضاه ذر راساا ن و كررتن راسااز دقودس روت وي بسو
گا تر و رسن گايم گانان بااو، گا و تحروم كر ن رفرر ر آن ك ع ض ك آن
گاه تم،ه ر تدرگب ط عن و تناككن ك فعات ن بي طدك ااسان ر فرصن بهره
گواه رجرراوز ه قودرا و س اسون رجتاالز بر دك رك باشم، و را ااتي ك گاي
كلاان شد
گوا كر ه طورف ن ك تاوم كدجي و ردتررم ااسان بوي گاوي ه ل،رت گاگز تسأتي
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
10
قضوا و كواو، ةكمم، كي كاكبر آن ب نتر ك دود طرفز تقر تز كحن لمدرن بز
طرفز لو،م جاا و،ركه ر كسز رسن تسلاا ك را جا گم ترر ر تساور و بز
اابجاسن اي ص،وك رداام تساوه برره تح و غ ر تح تير تسوأتي بوي كلااون
كم، ك گر صدك تساور ال رتنده گا اا كلاان تدر ا با گنن تز تحقاسرس
كدرا، رتنده تستقلز برره ب ان ل،رتن باش، صدكه رسن و ااز
ااتي تهاز كي كيكر آن ك را جا ال م رسن را رسن كوي گواگز شوعاكگاه
كو طل ااي بي تعماه تتفاوكز غ ر ر آن چوي كواكمدن گفتو م بوي كواك توز تساور
ك تلو قاادانويركهو –تدضدظ برربره ك را كاكبر گا كفتاك فور ه اوا اهوا ه
ك بر دك با انررن ا سن بلاي اواظر بوي وضوع ن –فررت رجرراز و قضاو
اهااز كد ا ثرو ك جاتعي رسن كي ال وضع ن رجتاالز رسن اعموز گاوان
شد لز ورق تزه سدتز كي ق رشاكه كر ام تدضدظ ل،رتن رجتاا تقدتي
گاه فادش و فقو،رن كفواه و كوأت رجتاوالز بورره بر وز رقنواك اابرربره
گ ر ر آن جا كي بر دك ركه ر ااوابز تدضدظ رص دا ل،رتتخدرگااي قررك تز
راو م را م وظ في ود توز تم،ه و ا،گز شررفتام،راي كر د گانان تز ر بهره
ر آوك ه و ثرو رغم ا درگ، بد رق،رم ااوائ م اس ن بي كأت را رتر كي ط عتا
–دتز برره رقناك ترفي –گرراااي را وضع ن رجتاالز گاگز با اناه كلز و جا
شد كي باا، برره رص آن رق،رم شد آفرا كلقز تز ااساتم و ااتتعا ع و تعض
جتاوالز و گواه ر اتن ك كوا، ط عز كد ا ثرو بي تمخدك كع،ا اوابرربره
گواه كفواگز و كوأت رجتاوالز كحون لمودرن رقتاا ه ك تدرك ه تل س اسن
شد تساور و ل،رتن پ ن ره تز
رش اعمز بر دك تسواوه ك را جا رگر قن شد تساور بي تعماه دق قز
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
11
گوا ا سون بلاوي كمااوي ر تم،ه كو و بي ا اع برربرسا ه بهره با رفرر بي كاك ااز
گا و راجا كعا ع ك وضع ن كد ا ثورو و ر گا و رص كاستز كاگش فاصلي
تمخودك ر »گدا،ح گاه بحررن رجتاالز رسن كوسد كباكه برربر تز ب بر ن ت مي
ه ق،ك و ثرو رفرر كات ااز باش،و بلاي تقاد را آن را ا سن كي كجي
تودك رسوتفا ه رسن كي ق،ك س ب گ چ گداي ش، لالز اند و ط قواادن
ره ثروكام، انر كوي بتدراو، شوخص انوره كر قررك گ ر و گ چ كس بي را،ر ه
)هوسيرذصص« بخر و گ چ كس بي ق،كه فق ر اند كي تج دك شد د كر بفروشو،
ص(.69ذصصص22ذص،صيص1ذصكتيبص2966
كور برربره ك تعماه روع كي ك كفتاكگاه فر ه و اها ه تدضدل ن پ ،ر تز
گرراااي رشن و غات ا ك فضواه دقودقز تماسو ن رك بوي ه وظ في جم يو ب نتر
كم، تا برربره بوي تعمواه وم رتنده كلاان شااستنز و رستحقاس با گنن تز
ه گووا ك وضووع ن اهووااز رسوون ب نووتر جم ووي كووي توورر ر آن كعوو،ا اووابرربره
دجي رسن و آاناه گرراااي رك و غات ا ك فضاه رجتاالز و رقتاا ه تدك ك ات جي
شد و صرفا ااظر بي رست فاه دقدس فر ه ا سن گرراااي ا اع تز كي با اناه جا
باش، باا، ر رتندگاه انور بي رتنده شااستنز و رلقاه دقدس قاب ركجاظ ااز
تل وض بااستي و كدر ن ت، گرفن ك گر صدك تساور گاودركه اول تو،ع
ف جدگره و تحتدره ل،رتن ا سن كوبمااز و صدكه رسن گ چ گاه تعر سطوح تحليع
گوا ك پدشوش ق ر كمدظ رتندگاه تفهدتز و ا ا تعض گور كو،رم ر آن
گاه كاكبر ل،رتن سخ گفت م ر طرف انر بمخر تز كس، ه دد ه ر ن بي گاي
كمو، و تسوأتي كر ر بواب رككاا لرفز ل،رتن كر دق قتز چم،گااوي قلاو،ر ااوز
كر راو رتور ك كحل و ده تز را، اناكا،ه تعتق، رسن كدض ح ق رشترر تعم
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
11
ه تفهدم ل،رتن ك و ترك ي طدتز ت سر رسن ااز تفهدم كلز كي داوه گسوتي
ه ه كاكبر گاه ل،رتن رسن و استناه آن گاوان غ،غوي سخن تعمااز ك گاي
گواه لو،رتن ه دود ه تنتر بر استي ر سرشن ادلز بنره رسن و ك گاوي
گاه اص ل،رتن رسن كي گور كو،رم ك صومف جاكه رسن سقح وم صدك
كوره ر لو،رتن كر گاه كاكبر ه كر و التن گا ظهدك كوش بخادصز ر تدقع ن
ره واص ر آن تفهودم كلوز رسون بوي گ، و ك ل داع د گداي انان تز
ااز ه رصماف تعو ل اك انر تفهدم كلز ل،رتن ك سقح روع جات تاگده گاي
ك سقح وم رسن و كربقي ت ان را و كربقي كلز و جائز رسن
كور ااوز چمان كي ق رشاكه ش، ركسقد ا ا ل،ع كر ك و سوقح تعموا توز
شوار وم تعمواه واص تعماه لام ل،ع كي آن كر تساوس با تقل فض لن توز
ل،ع كي آن كر ك لرض فضائ انر بي لمدرن ال فضو لن جائوز بوي دسواب
آوك ك ل داع اس ن تعماه وم بي تعماه روع كر اسو ن جائوز بوي كلوز تز
كدراو، راسن و كربقي طدتز ت ان را و قائ بد ت،ع وسقحز ركسقد توز تز
بخش باش، و كره كر برره ا بي تقاد را كحق با كم، برره تا رتهام گيري نتيجه
تنده سودم اعموز وضو بااسوتي بوا بي رلتقا اناكا،ه ك ت ان رتندگاه ق لز ر
ق،كه كرت مو ظرف ن را كر رك كي ب واانر تفهودم كلوز لو،رتن ك سوقح روع
كدرام، ك سقح وم بي لمودرن رصوماف كحل باش، بق ي رتندگا و تدرك تنابي تز
را تعماه كلز ت، اخر قررك گ را،
ي داكا ن د و ه رصلز ل،رتن غ،غ طدك كي ق رشاكه رشت م غ،غي گاان
گاه آن رسن بموابررا فض لن بر تماس ا د ا رجتاالز بنر و و ن ااكرستز
ل،رتن تساوس با د و فض لن رسن تا ل،رتن ك جااز تقر رسن كوي روال
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
11
گا ك ت وان باشو، بوي ل واك انور ه راسان پاه ر و شر و شئدن ال م رترلااي
ك دد ه داان لالوز و گور كفتواك اوا ل،رتن تساوه با د ) ك تقاب باط (
ره ر آن رسون كوي وضع ن كسن و سارورك و تقاب تدر ا ا سن بلاي داوي
ترك ط با شئدن انررن رسن ثاا ا ل،رتن رتر بااستي و ال م رسن گر كفتاك كستز
كي ر قا كجحان رشتي باش، ل،رتن ا سن ثاتلا را بااسوتنز و تواوم ااشوز ر
ااي بد ن آن شأن راسااز طرف ركك اط ك انره رسن اوي راو كوي فوز ال م رترل
طودك كوي ظلوم ه ر قز برره فال تقر باش، گاان افسي بي لمدرن ال وظ في
طدك رسن ال تفهدم ذر رضافي رسن ك تقاب آن ل،ع گم گا
با را سي ق ،ه كي بي تفهدم كستز و دقاا ن ر قز رضافي كور ام تعضو
شود ك غ ور راو صودك ن كعراف ل،رتن بي وض بااستي برطورف توز تااع
ه سجااا و كفتاكگواه ر قوز تلو كقودر و طدك كي ق رشاكه رشت م گاي گاان
ه فضائ ترك ط با انوررن تلو جود و لفود و رافواس ر و پاك،رتمز و ا ا گاي
شد تز
گواه ،رتن ك دود ه رتا ر جهن جاتع نو را تعما بر كاواتز كاكبر گواه لو
رجتاالز و رتندگااز كي ق برشار ام قاب راق اس رسن كلاان دقدس فور ك
گاه رفرر ك رلقاه پوا رش و ك فورو كلااون كفتاكگا و قدرا و كلاان شااستنز
طرفز ك بر دك با رفرر و كماسب جرم و تجوا ر ك داوم قاضوزو برربره و بز
ان تر تان و آايي ل،رتن تعاوضز اا كاوح حز كاح ح تعات و ر و ست، ت
گوا گا رق،رتز رسن كي ر د ث ركك واط بوا شوئدن راسوان شد گاي را درا،ه تز
گاه رجتاوالز و رقتاوا هو كد او تجو، بااستي رسن گايم كع،ا اابرربره
گا ك كل ن جاتعوي و رتلواع راو تودرك تم،ه ثرو و راجا كدر ن ك سقح بهره
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
11
ره رسن كي ك آن شوئدن فور ه و جاعوز رره كس ،ن بي وضع ن بااستيك ش ب
گا كلاان ش،ه باش، راسان
گاه ر قز و ك تز ا ا جواه كأتو رك ك قابل ن كعا م را تعما بي دد ه
ه ر س تعادال ك تقام كعراف ل،رتن بر رتتارم بي كقدر و پرگ ا ر گمواه و دد ه
ن ركك اط با شئدن انررن تقر ا سن لا ع اعموز شد و د ل تمارر كا ي تز
ه ر و س ك كستااك بي صدك تقل كعا م تعماه ل،رتن رجتاالز بوي دود ه
صدككز ت سر رسن كي بندئ م شئدن راسااز ك تعماه ل،رتن شوات ود فالو
كمو، اوا ر شد ك ورق ظلم بي افس توز شد و كسز كي تركاب گماه تز گم تز
كي ظلم بي ،رسنو انره كر رلم ر تدجد راسوااز بو،را م و رال بااو، بابن را
ق ، ركك اط با انررن كر كي ك ل،ع و ظلم ر رسن تمحار بي بعو، رجتاوالز
رفتو، ل،رتن ب،را م ك تحاوكر لرفز چم كساتحاكز ك كعا م تعااز ركفاس تز
شد جداز كر للاز باا، تسأتي چاكه گاه ق تا ك بحث
گا تدضدظ بحث باش، ك دد ه ك تز گمناتز كي رفعاع كبدبز ترك ط با راسان
را تعما قاب كعا م رسن رت تي ك كنراح بااستنز ل،رتن ك رسوما بوي ،رواو،
ه ذاح بد ن رفرر )اا ال م رترلااي بد ن شئدن آاها( ك برربر ،رواو، باا، تسأتي
ك جواه ود ش ك ت ادوث ك توز بوي آن و ش هي تدج ن د شد كي رت تي
رتا لو،ع بوي تعمواه كودر ن ك ب صبقد(ص69ذصصص2947)ن.ك:صب صمطه ذصصرا، پر ر تي
لقن و اخام كادا فاق، ادص ن ركك اط با شئدن راسااز رسن و ل،ع بي را
تعما ك تقاب ظلم ا سن تير تعماه ل،رتن رجتاالز با كحفود بور ق ود آن قابو
باش، آن دد ه اازكسره بي
كدرا، تؤا، تا ك برگاا،ن تفهدم كلز ل،رتن باش، كقو،م ااز ر اااكز كي تز
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
11
گا اا لرف لق سن رصدع رك شز گاگز ك كواردم بوا ه رك ش ل،رتن بر گاي
گ ر تل گاگز ااچاكام ت وان آ ر ه و رتم ون ااوز كر كورج ح اا،انر قررك تز
رربره ال كر راتخاب كم م تا گر گاه ال طرف گ م اا ت ان كوا رقتاا ه و ب
كاردم ل،رتن باش، گادركه رص ل،ع داكم رسن رككاا لق از گو چ رتوره كر
پيار باش، رگر االا الاوي كنوخ ص گاه انر كدج ي گر چق،ك گم بر رسا رك ش
پيار گ، ااز
طودك را ااتي با رتنداز كي ك ك تفهدم كلوز لو،رتن ر ت واك كور ام بوي
گواه طورف كواردم سركرسن و كوش قاب كدض ح رسن تا بع، ر كد ا ت
گاام م و بي گاان ت ات جي كر رتر سارورك گ م برتز آايي كر رقده كنخ ص تز
كم م كي تا،رس ل،رتن رسن قهرر ل،رتن بما بر كعراوف اول و بااستي قلا،ر تز
گاه انر داكم رسن بر ت رص كلز رستلماااپيار درگ، بد و گادركه
حكيكر و ااتي ك راتها ضروكه رسن
آايي ك ركك واط »روع را كي تاا رسن رشااع شد بما بر كعراف ل،رتن بي
آاو، قضوااااز كوي ر دقاا ون و ال م تز« با شئدن انررن سارورك و بااستي رسن
ك ل اك باش، ك را صد 1گدا، كارركگداز ب هد ه ضروك ل،رتن سخ تز
سارورك رسن بي ل،رتن لا شد اعمز سارورك رسن بي آايي سارورك رسون لاو
شد و باا، بي ل،رتن كفتاك كر اعمز باا، بي آايي بااستي رسن لا كر
گدا م روال تا ال كعراف وسقحز ر ل،رتن بي سن ر ام كوي ك پاسخ تز
كدراو، رتندگواه ااا توز آن تفهدم كلز ك سقح روع تقر ش، تدضدظ راو قضو
گداو، ره ر تعماه كلز رتر سارورك و بااستي رسون توز سقح وم باش، كي داي
1. tautologic.
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
17
گوا طرف باشو، و تاامو، راو باا، د بي دق،رك ر ه شد و سارورك رسن قاضز بز
ره ر كستز ر قز رسن ل ما تساوه آن ثاا ا تعماه كلز ل،رتن گم د داي
، كأك ، بر كسوتز و بااسوتنز ر قوز ك اودص كدرا ا سن و را قضااا تز
كدرا، بي لمدرن كدص ي كلز بي تاوم تدرك ترك ط با انررن باش، ثاتلا را قضااا تز
گا و تدر ا ك كفتاك با انررن بوي كواك كو و سوخمز تلود و بم،ه بي رك ش پاه
ب هد ه ا سن
اظ ر رشوترر تعموده ه وم را كي رگر تا تفهدم كلز لو،رتن كر ك فو ااتي
ل،ع و د تعض كلر تعمااز ك كاكبر گاه تختلف ل،رتن تقر كور ام بوي
گ چ كو ترر تان را ا سن كي را كعراف كلز برره د تما لا تربودط كوافز
رسن دتز رتندگاه تقر ش،ه ك سقح وم كحل ا ا لمواوامز كلوز رسون و
ي كم م كي بعو، ر ل ودك ر بحوث ال م رسن سقح سدتز كر بي را و سقح رضاف
شد بوي لمودرن تلواع ك ه كق قز و راضااتز ل،رتن تربدط تز تفهدتز بي جم ي
سقح روع گفت م ل،رتن طر بر دك بااستي با شوئدن فور رسون ك سوقح وم
گدئ م ك را تدقع ن آن شأاز كي باا، كلاان شد دقودس فور ه رسون ك تز
كوي چورر راو فور ر راو دو بخاودص سقح سدم بحث بر سر راو رسون
بر دك رك رسن و كلاان را د تق،م بر رصدع انر رسن ك سقح سدم پواه
گواه رصولز ك راو آا، كوي اوارظ ت ااز را،ئدتدژال و الئ كدج هز بي ت ان تز
جاسن تا غرض تا ك را تقاتي بحث تعماشماسااي بد كي سقح سدم بحوث ر
ه تاا رسن ت ان د رتندگاه جائز كوي ك سوقح آن اكج رسن ك تدرك
ركه و وم تقر كر ام كاردم ورق شد تل اارلز كي ت ان و بلود سورتااي
سدس ات سم وجد رك روكه اهااز ك را كوي كو،رم طورف ركجوح و تاو،رس
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
18
ل،رتن ورقعوز و گاوان تفهودم كلوز سوقح روع كحل و رسون رئرتو،رك ت وااز
گواه راضوااتز و دو تسولاا بو،ون وكو بوي سوقح بحوث را،ئدتدژال رسن
كدرا م ر ال اخراي جات ل،رتن بر دك رك باش م تما لا را،ئدتدژال ااز
22، شماره مسلسل 3131زمستان ششم،سال
19
كتابنامه
قرآن
ف ض رالس م( اهج رت غي(
م 0971تؤسسة رالل تز تلاق دلا و ب رو و كحف رتعقدعورب شع ي دررازو ربدتحا،و
و كهررن 0178كرجاي تحا،دس تقفزو انر طر ادو ور س ا ادتا د ركسقدو
كرجاي دا ، لماانو راتناكر و آتد ش راق ب رس تزو چوا س اسنوو ووووووووووو
و كهررن 0170سدمو
جل، ومو كتاب جاهدكهو كرجاوي تحا،دسو تقفوزو انور وكه كات آثاكورف طدنو
و كهررن 0181 درك تزو چا سدمو
كعراف ل،رتن ر بان رتام صا س»و تقاتي دا ازو تحا،كضا»تجلي اق، و اخرو بهاك و و
00و 01و شااكه 0171كابستان
كرجاي سو ، ل وا ط اط واازو انور جاتعوي ركشا رتقلدب رتز رتادربو الازو دس و
و قم 0181ت،كس دد ه للا ي قمو
و 0111 او چا سودمو انر گمج ميو كرجاي تمدچهر ك قررك ر رجتاالزوكوسدو ژرن ژر و
كهررن
كواو ه للا وي قومو بوز انر جاتعي ت،كس دد ه كفس ر رتا ارنوط اط اازو تحا،دس و
01جاو جل، بز
كاح ح تجت ز ت موده و لل رضوا د و،كهو انور ر س ااصرهوطدسزو درجي اا رو
و كهررن 0111 درك تزو چا سدمو
ح گ دبر رك و انر للاز و فرگمنزو كاح ااتيو س اسنطدسزو درجي اخام رتاللو
و كهررن 0111چا ومو
جل، روعو كرجاي جودر شو خ رالسو تزو ،روا،رن را،اني س اسزوفاسترو تااا ب و
و كهررن 0171انر للاز و فرگمنزو واررسن ومو چا روعو
انر رس ت ي رتاافز فز كفس ر رتقرآنوف ض كاشاازو تحا،و
ل ا كدسلز و كضا فاض و انر سوانو كرجاي غ م شماسزو ز جاتعيت ااكدئ و برو و
معناشناسي عدالت در ساحت اجتماعي
11
و كهررن 0171چا روعو
و قم 0170انر ب ،ركو چا پمجمو كهياب رال س و كقه ر راللررسو تسادايو
و كهررن 0178انر ص،كرو چا پااا گمو ب سن گفتاكوتقهرهو تركضزو
و كهررن 0117 گمو انر ص،كرو چا ل،ع رتهزوو تركضزو وووووووووووو
مو 0911جل، روعو تق عوة رتمجوفو اجوف رشورفو جات رتسعا ر واررقزو تحا،ته،هو
چا سدم
جل، ومو سررب لو،رتن رجتاوالزو قاادانيركه و آ ر هو قاادنوگاالو فرا،كاش فدنو
و كهررن 0191اهر و انر ا اه رقتاا و كرجاي تهن ، تع ره و تدسز غمز
Rawls, John, A theory of Justice, (Oxford University Press),
1971.