پژوهش چکیده آزمون ساختن استاندار اصلی هدف پایه بر حاضر پژوهش به تهران شهر دبیرستانهای آموزان دانش روی ( برAQ) اوتیسم

حجم با ای نمونه آماری جامعه میان از است.لذا آمده در اجرا انتخاب ای مرحله چند تصادفی برداری نمونه روش به نفر600

پرسشنامه534 نهایت در که گردید اجرا نظر مورد آزمون و آلفای طریق از آزمون گرفت.اعتبار قرار تحلیل و تجزیه مورد

برای ، گردید برآورد601/0 آن مقدار و محاسبه کرونباخ) اصلی های مولفه تحلیل روش از آزمون سازه روایی بررسی

PCنشان شد.نتایج استفاده واریماکس چرخش از استفاده ( با عالقه ، عامل10 استخراج با نظر مورد پرسشنامه که داد

، اجتماعی خالقیت ، اجتماعی درک ، جزئیات بر تمرکز اجتماعی ، اجتماعی فراست ، هوشیاری و فراست ، نما بازی توانایی

، تفکر و تنهایی به عالقه و اجتماعی رویی رود ، دیگران درک از و کند می تبیین را واریانس کل از درصد944/42 جمعا اوتیسم های نمره برای است.سپس برخوردار کافی رواییگردید. تهیه نرم جداول تهران شهر های دبیرستان آموزان دانش

1

: یکم فصل مقدمه

رشدی فراگیر اختالل نوع یک ماندگی خود در یا اوتیسم ها آن در که هستند اختاللهایی رشدی فراگیر های است.اختالل

صورت به رفتاری خزانه و زبان رشد ، اجتماعی مهارتهای آشکار کودکی اوان در ها اختالل یابند.این نمی گسترش مناسبی

آورند. می وجود به را پایداری و ثابت مشکالت و شوند می وجود بسیاری های ناشناخته آن علل و اوتیسم مورد در

پیشنهاد اوتیسم برای قطعی و خاصی درمان هیچ دارد.تاکنون راستای در بسیاری تحقیقات ، است مسلم است.آنچه نشده

است.هدف گرفته صورت تاکنون اوتیسم درمان و شناسایی آزمون یابی نرم و اعتبار ، روایی تعیین نیز حاضر پژوهش دانش جامعه در ، شده ساخته بارون توسط ( کهAQ) اوتیسم به آزمون باشد.این می تهران شهر های دبیرستان آموزان در شخصیتی صفت یک حد در اوتیسم تشخصی منظور

است. گردیده تنظیم بزرگساالن

2

پژوهش مسئله بیان نشان واکنش دیگران رفتار به زندگی اوایل همان از کودکان مانند اجتماعی رفتار در عمده تغییرات از بعضی ، میدهند اجتماعی لبخند و افراد چهره به توجه ، صداها به کودک واکنش

دلبستگی شوند.عالئم می ظاهر زندگی اول ماه شش همان در ، مثال عنوان است.به مشهود مختلف صورتهای به کودک در

که خاصی فرد توان می دیگری کس هر از بهتر ، مادر معموال ارزش کودک برای دلبستگی احساس کند.این آرام را کودک

3

اولیه نیازهای ارضاء حتی و ایمنی احساس که دارد.چرا حیاتیاست. دلبستگی احساس این آمدن وجود به گرو در کودک

و اجتماع از جدا ، است اجتماعی موجودی انسان که آنجایی از مادی نیازهای تمام به نیست قادر اجتماعی روابط داشتن بدون

آرامش و مندی رضایت احساس و گوید پاسخ خود روانی وباشد. داشته

نظر .به است رشد فراگیر اختالل یک ماندگی خود در یا اوتیسم عملکرد عدم باعث که عصبی سیستم در اختالل یک رسد می

باشد.این موثر بیماری این ایجاد در ، شود می مغز صحیح در نتواند مغز که شود می باعث اوتیستیک بیماران در اختالل درستی به ارتباطی مهارتهای و اجتماعی رفتارهای های زمینه ، کالمی غیر و کالمی ارتباط زمینه در بیماران کند.این عمل

مشکل دچار کننده سرگرم فعالیتهای و اجتماعی رفتارهای داد تشخیص رفتارها از سری یک با توان می را هستند.اوتیسم

بروز را رفتارها این از ترکیبی توانند می اوتیستیک افراد ولی و دهند بروز را ای شده تعیین اختاللی رفتارهای نباید الزامادهند.

مواجه اختالل شدت از طیفی با اختالالت سایر مانند اوتیسم در به رسیدن جهت در ها آن شدت و رفتارها این هستیم.شناسایی

دارد. ناشدنی انکار اهمیت درمانی موثر راهکارهای این شناسایی برای استاندارد ابزاری تهیه هدف پژوهش این در

شده تهیه های آزمون کنون است.تا بزرگسال افراد در اختالل تهیه کودکان برای ، باشند می لیست چک صورت به بیشتر که

شدید حالتهای جامع تشخیصی های ارزیابی کمک با و اند شده

4

اوتیسم اند.آزمون گرفته قرار بررسی مورد کودکان در اختالل در شخصیتی اختالل یک حد در را اختالل ( اینAQ) بارون

سنجد. می بزرگساالن

پژوهش اهمیت شده مشاهده نفر4-6 ، نفر1000 هر در اوتیسم اختالل

اوتیسم به مبتال بیمار280000 حدود امر این به توجه است.با که شود می افرادی به مربوط آمار این دارد.البته وجود ایران در حاالت دانیم می آنکه هستند.حال اختالل این دچار باال شدت با

متفاوتی طیف با جامعه افراد در ها اختالل دیگر مانند اوتیستیک جامعه افراد در اختالل این ارزیابی و شناسایی دارند.برای وجود

در های دیدگاه کنون داریم.تا مناسب سنجشی ابزار تهیه به نیاز به که است بوده کودکانی به معطوف بیشتر اوتیسم مورد

اند.در بوده مواجه عارضه این با فراگیر رشدی اختالل یک عنوان حاالت شناختی روان درمانهای وجود با مبتال افراد که حالی

کنند.بسیاری می حمل خود زندگی دوران طول در را اوتیستیکی زندگی ، اجتماعی روابط در محدودیتهای وجود با افراد این از

گیرند. می پیش در عادی نسبتا

5

های نشانه محدودتری حد در که دارند وجود بسیاری افراد رضایتمندی روابط ایجاد در افراد دهند.این می نشان را اوتیسم

در مناسب راهکارهای ارائه دارند.تشخصی مشکل دیگران بابخشد. می بهبود را آنها زندگی کیفیت ، افراد این

: حاضر پژوهش از هدف پژوهشهای اجرای برای مناسب ابزاری و زمینه آوردن - فراهم1

علمی. و معتبر تعیین و بارون- کوهن اوتیسم آزمون ارزیابی و - سنجش2

آموزان دانش برای آزمون یابی.این ونرم اعتبار ، رواییتهران. شهر دبیرستانهای

6

تفسیر و فهم قابل را آزمودنیها پاسخ که مناسبی وسیله - تهیه3کند.

شخصیتی خصیصه میزان در پسران و دختران - مقایسه4اوتیسم.

: پژوهش پرسشهای و اعتبار و روایی بررسی حاضر تحقیق هدف آنجاییکه از

و توصیفی نوع از تحقیق است.این اوتیسم آزمون هنجاریابی ، فرضیه طرح جای به تحقیقات است.دراین همبستگی: شوند می مطرح پژوهشگران پرسشهای

هماهنگی از معتبر تست یک عنوان به آزمون سوالهای - آیا1؟ است برخوردار کافی

؟ است برخوردار مناسب و کافی روایی از آزمون - آیا2؟ است برخوردار الزم اعتبار از آزمون - آیا3؟ است شده اشباع عواملی چه از آزمون - محتوای4 اختالل این های نشانه و اوتیسم تعریف با سازنده عوامل - آیا5

؟ است منطبق تفاوت اوتیسم خصیصه میزان در پسران و دختران میان - آیا6

؟ دارد وجود دار معنا

7

: اصطالحات و مفاهیم تعریف که شده استاندارد و عینی است ای وسیله آزمون: 1آزمون

می کار به آدمی خصایص یا رفتار از ای نمونه گیری اندازه برای(.28 ص ،1377 ، رود.)شریفی

آن پایایی و ثبات و گیری اندازه دقت به آزمون اعتبار: 2اعتبار و ثبات ، اعتبار معنای دارد.یک متفاوت معنای دو و است مربوط اعتبار دوم معنای و است زبان طول در آزمون های نمره پایایی

که است این آن مفهوم و دارد اشاره آن درونی همسانی بهدارند. . متقابل همبستگی هم با اندازه چه تا آزمون سوالهای(.1377 ، )شریفی

آلفای ضریب با بارون اوتیسم : آزمون اعتبار عملیاتی تعریف از اینکه شود.ضمن می گیری اندازه پژوهش این در کرومباخ

تست پرسشهای درونی همسانی عاملی تحلیل روش طریقگیرد. می قرار بررسی مورد

برای آن کارآیی میزان از است عبارت آزمون روایی: 3روایی خصیصه آن گیری اندازه منظور به که ای خصیصه گیری اندازه که بسنجد را ای خصیصه همان آزمون است.یعنی شده ساخته

است. شده ساخته آن گیری اندازه برای1 - test2 - Reliability3 - Validity

8

سازه روایی از ، حاضر پژوهش در: روایی عملیاتی تعریف استفاده با سازه روایی بررسی منظور است.به شده استفاده

های داده روی بر عاملی تحلیل ،spss افزاری نرم بسته ازاست. گرفته صورت تحقیق تیغه از زیادی تعداد کاهش که است تکنیکی: 1عاملی تحلیل

یا پنهان ابعاد از کوچکتری تعداد صورت به را هم به وابسته های اصل رعایت آن عمده سازد.هدف می پذیر امکان مکنون تبیین مفاهیم کوچکترین کاربرد طریق از جویی صرفه و اقتصاد در مشترک واریانس مقدار پیشینه تبیین منظور به کننده

(.372 ص ،1380 ، است.)هومن همبستگی ماتریس که است اکتشافی عاملی تحلیل از مدلی: 2ای مولفه تحلیل با 3مشترک واریانس جمله از ، متغیر هر واریانس همه عاملها می توجیه را اختصاص واریانس نیز و مجموعه متغیرهای سایر

لحاظ از ای مولفه تحلیل عاملها( در )یا ها مولفه کند.تعداد هر واریانس همه زیرا ، باشد برابر متغیرها تعداد با باید تئوری ای مولفه تحلیل مدل شود.در توجیه ها عامل توسط باید متغیر

دارد قرار100 آن قطر در که راR»کامل« همبستگی ماتریسکنیم. می تحلیل

از تست اعتبار برآورد برای روشی: کرونباخ آلفای ضریب به بستگی روش است.این واحد تست یک اجرای بار یک طریق

و دارد دیگر سوال به سوال یک از آزمودنی کارکرد هماهنگی آن سوالهای استاندارد انحراف محاسبه بر مبتنی آن محاسبه

(.1384 ، است.)هومن1 - Factor analysis2 - Common or shared3 - Component anolysis

9

نمره خطی ترکیب طریق از که است جدیدی متغیر: 1عامل از پس عاملها این تعداد و شود می حاصل تست اصلی های

باشد. متغیرها تعداد از کمتر باید ها داده ماتریس از استخراج(.375 ص ، هومن ترجمه ،1375 )ژنداریک

می عاملی بار را عامل یک با متغیر یک همبستگی: عاملی بار ،1380 ، است.)کالین نوسان + در1 - تا1 از آن مقدار و گویند

مینایی(. ترجمه و کند می ساده را عاملها ساختار ، محورها چرخش: 2چرخش می انتقال دیگری ماتریس به را اولیه ماتریس ها عامل چرخش

حدی تا ها عامل همه در واریانس کردن پراکنده طریق از و دهد به و سازد می روشن را عاملی ساختار تر یکنواخت گونه به

سایر به زیاد احتمال به که پذیرتر تغییر حل راه یک به کلی گونهگردد. می منجر است تعمیم قابل جامعه همان های نمونه

(.1380 ، )هومن و روانی های گیری اندازه نتایج تفسیر و تبعید برای: 3نرم

عینی ، تر یکنواخت ، تر کلی که داریم نیاز معیارهایی به تربیتی های داده یا معیار ضابطه ، مقیاس باشد.این تر پایدار و تر

می ممکن را ها نمره تفسیر و تعبیر که یکنواخت و استاندارد(.1381 ، شود. )هومن می خوانده نرم ، سازد فاصله درآن که است نرمی به دستیابی فرایند: یابی نرم و شده بیان استاندارد انحراف حسب بر میانگین از ها نمره

های تست در آن معنای و برابر مقیاس طول در آن واحدهای(.1381 ، است. )هومن یکسان و ثابت اساسی گونه به مختلف

1 - Factor2 - Rotation3 - Norm

10

سالگی3 از قبل شده تخریب یا نابهنجار رشد: 1اوتیسم: زیر های زمینه از یکی در حداقل

مورد اجتماعی روابط در که ای گونه به بیانی و دریافتی ( زبان1گیرند. قرار استفاده

متقابل. تعامل یا انتخابی اجتماعی وابستگی ( رشد2 ص ،3 جلد ،1379 ، افکاری کارکردی.)پور یا نمادی ( بازی3

365.) گیری اندازه بارون سیمونAQ آزمون با اوتیسم پژوهش این در

یک حد در اوتیستیک رفتارهای سری یک از عبارتست و شود میبزرگساالن. در شخصیتی خفیف اختالل

عامل خطی ترکیب از حاصل واریانس مقدار: 2ویژه ارزش(.1380 ، گویند. )هومن ویژه ارزش را

بین همبستگی ضرایب از مجموعه: 3همبستگی ماتریس(.1380 ، است.)مینایی متغیرها از تعدادی

وسیله به که است واریانس از نسبتی: مشترک واریانس(.1380 ، میشود.)مینایی تبیین مشترک عوامل

یا آزمون یک به که است واریانسی: اختصاصی واریانس(.1380 ، شود.)مینایی می مربوط خاص متغیر

که واریانس نوعی: 4خطا واریانس انواع همه در تقریبا به ها اندازه پراش یا تغییر ، نوسان بیانگر و دارد وجود پژوهشها

(.1380 ، است. )هومن تصادفی عوامل تاثیر سبب

1 - Autism2 - Eigen value3 - Correlation matrix4 - Error varance

11

با که کند می تولید هایی عامل: 1وارماکیس چرخش با و قوی همبستگی دارای متغیرهای از کوچکتری مجموعه ناچیز همبستگی دارای متغیرهای از دیگری مجموعه

آن در و سازد می ساده را عاملی ماتریس است.ستونهای مجذور واریانس ساختن پیشینه با معادل سازی ساده فرایند(.1380 ، است. )هومن ستون هر عاملی بارهای

دوم فصل

تعالی بسمه: اوتیسم تاریخچه

1 - Varimax Rotation

12

به جدی توجه که بود روانپزشکی نخستین مودزلی هنری ، دگرگونی با همراه روانی شدید اختالالت که خردسالی کودکان

مبذول دادند می نشان رشد فرایندهای در انحراف و تاخیر از شدند.پس »سایکوز« تلقی اختالالت این زمان آن داشت.در

1911 سال در بلولر »اوتیسم« توسط اصطالح بار اولین آن واقعیت با تماسی که اسکیزوفرنی به مبتال افراد توصیف برای

شد. برده کار به نداشتند طور ( به1991-1944) اسپرگر هانس و لئوکانر1943 سال در

نابهنجاری ، اجتماعی روابط در اختالل مانند اختاللهایی مستقل توصیف را کودکی دوران در تکراری و محدود عالیق ، زبانی های

با تماس عدم مورد در کودکان این که بودند معتقد ها کردند.آنهستند. اسکیزوفرنی( مشابه مانند تشخیص )بدون واقعیت

تنهایی : نهایت نمود توصیف گونه این را اوتستیک کودکان کانر(.1379 ، افکاری اوتستیک.)پور

زبان انحراف به منجر سندروم این که داشت اظهار او عالوه به ، موقعیتی اللی ، گویی پژواک ، فراگیری در تاخیر با و شود می

می مشخص اللفظی تحت صحبت و ضمیر سازی معکوس حفظ برای وسواسی میلی دارای کودکان این گردد.همچنین

دقیق تشریفات و عادتها رشد با و هستند محیط یکنواختی و مناسب وار طوطی حافظه خاطر به شودن می مشخص

این که کرد گیری نتیجه کانر ، دارند که بهنجاری فیزیکی ظاهرهستند. طبیعی شناختی های توانایی کسب به قادر کودکان

را کودکان این از مشابه گروه چهار آسپرگر1344 سال در را کودکان این نبود.او شدید چندان آنها اختالالت که کرد توصیف

13

ستیزی »جامعه که داد تشخیص شخصیت اختالل به مبتال دوم سال از که اختالل این بود معتقد شد.او اوتیستیک« نامیده

ارتباط ایجاد توانایی در شدید اختالل میشود.با آشکار زندگی گردد.)توزنده می مشخص محیط کل با فعال و روح با و گرم

(.1383 ، همکاران و جانی طرد والدین به پاسخ در که نمود اظهار1967 سال در بتلهایم بسنده خود اجتماعی تعامالت از اوتیسم به مبتال کودکان ، کنندهکنند. می گیری کناره

والدین به که بود این درمانی های برنامه1970 دهه اواسط تا به فرضیه این اما ، کنند طرد را کودکانشان کمتر تا شود کمک

تا1970 سالهای بین بعدی تجربی پژوهشهای های وسیلهنشد. حمایت1980

به پاسخ در اوتیسم به مبتال کودکان والدین پژوهشها این در سطح در ای نمره سوتا مینه وجهی چند شخصیتی پرسشنامه

کودکان والدین همانند والدین این عالوه گرفتند.به بهنجار پیوستگی هم به و زناشویی رضایتمندی مشابه سطوح طبیعی

کردند. گزارش را خانوادگی اولین جلمه از1971 اسکوپلر اریک و1964 ریملند برنارد

مخالفت به بتلهایم نظریه مقابل در که بودند کسانی عصب اختالالت از اوتیسم که بود معتقد برخاستند.ریملند

این درمانگران وظیفه که بود معتقد نیز است.اسکوپلر شناختی نظر در درمان گروه از جزئی عنوان به را والدین که است

مقصر. عنوان به نه و بگیرند

14

محدود را اصلی های نشانه مقایسه یک در کانر و آیزنبرگ بعدها وسواس - اصرار2 و شدید - تنهایی1: کردند اولیه ویژگی دو به

که زبانی نابهنجاری یکنواختی.بنابراین حفظ در گونه نشانه قبالشدند. حذف شدند می گرفته نظر در نشانگاه اصلی های (1943) کانر توسط اوتیسم شناساندن از دهه شش از بیش

بدست نشانگان این درباره زیادی است.اطالعات شده سپری است.اوتیسم آمده رخ زنده تولد10000 از مورد5/4 در تقریبا 1 به4 یا3 نسبت به پسرها ، اوتیستیک کودکان بین دهد.در می(.1378 ، گیرند.)نائینیان می پیشی دختران از

رفتار ، زبان در نافذ کمبودهای ، شدید گیری گوشه با اوتیسم تکراری یا غریب و عجیب رفتارهای بروز و توجه و اجتماعیاست. شده مشخص می داده تشخصی سالگی5 و2 سنین بین در اوتیسم معموال

وسیله به اوتیسم که دارند توافق پژوهشگران اکثر شود.هرچند در ، دارد وجود تولد زمان از و شود می ایجاد عضوی عوامل

، ندارد. )نائینیان وجود غالبی شناسی سبب نظریه حاضر حال1378.)

15

اوتیسم رفتاری های ویژگی مشخصه که است رفتارهایی بروز پایه بر اوتیسم تشخیص و پرداخته زبان بر تاکید ( به1978) 1هستند.راتر نشانگان: است کرده تعریف اصلی معیار چهار در را اوتیسم

ماهگی.30 از قبل - شروع1ناقص اجتماعی - رشد2انحراف و تاخیر با زبانی - رشد3یکنواختی بر - تاکید4

و مفرط تنهایی به را اصلی های ( نشانه1956) کانر و آیزنبرگ(.1378 ، همکاران و اند. )نائینیان داده کاهش یکنواختی حفظ

هوشی کارکرد طوطی حافظه لحاظ به اتیستیک کودکان شد می تصور اساسا

ای چهره بیان ، کردن رفتار ماهرانه و زیرکانه العاده فوق ، وار باشند.اما معمولی هوش دارای شدید نابهنجاری فقدان و جدی کارکردی لحاظ اختالل( از شدید حالت )با اتیستیک کودکان اکثر

هوشبهر کودکان این درصد20 هستند.تنها ذهنی مانده عقب دشوار اغلب کودکان این هوش سنجش دارند.البته باالتر یا70

و انتزاعی تفکر آزمونهای در زبان نقص به توجه با چون ، است ابراز رفتارهایی طرفی کنند.از می عمل متوالی یا نمادی منطق

را سنجش فرایند جرحی( که خود و تحریکی خود )مثل کنند میکند. می اشکال دچار

1 - Ruther

16

یکنواختی بر اصرار و تشریفاتی رفتار: گیرد می بر در را شایع رفتار چهار مقوله این

دهد. نشان خشکی یا ضعیف بازی خود از کودک است - ممکن12 می دیده کودکان این در اشیاء نسبت شدید وابستگی - غالبا

شود. معمول نا اشیا مورد در است ممکن انواع یا برقی جارو مثال

دهند. نشان فکری ... وسواس و اتومبیل آن یا کنند صحبت شیئی به راجع تکراری ای گونه به است ممکن

ببرد. رود می که جایی هر به اصرار به را ذهنشان است - ممکن3 مسیر ، رنگها چون مفاهیمی به شدیدا

باشد. مشغول هندسی الگوهای و اعداد ، اتوبوسها نظر در را یکنواختی روزمره امور اوتیستیک کودکان - بیشتر4

باید که دارند دنبال دقیقا نشیمن اتاق در فقط کودک شود.مثال برنامه زدن هم بر و خوابند می تلویزیون دستگاه جلوی در

شود. می آنها پریشان موجب آنها یکنواخت روزمره

فیزیکی محیط به پاسخ در ها نابهنجاری پاسخدهی محیطی محرکهای یا رویدادها به اوتیستیک افراد

می صدا را نامشان وقتی است دهند.ممکن می نشان نامعمول ایستاده ها آن رس دید در مستقیم که را شخصی یا نشوند ، زنند

اتاق دیگر گوشه در را شکالت کاغذ خش خش ولی نبینندبشوند.

17

تحریکی خود رفتار ابراز اوتیستیک فرد که تکراری و غریب و عجیب رفتارهای

و میدارد حسی داد درون کردن فراهم جز به هدفی غالبا ، بدن منظم دادن تکان صورت به تحریکی خود ندارند.رفتارهای

، بدن کردن راست یا خم ، دست یا و بازو بردن پایین و باالکنند. می ... بروز و ها پنجه روی رفتن راه ، دویدن

جرحی خود رفتار خود بدن به فرد جسمانی صدمه کردن وارد جرحی خود رفتار

گاز و سر کوبیدن رفتارها گونه این شکل ترین است.شایعاست. خود گرفتن

نامناسب عاطفه اوتیستیک افراد لحاظ از که میدهند نشان را ای عاطفه عموما

است نامناسب مفهومی بخندند است ممکن ، ببینند آزاد اگر مثالکنند. پا به قشقرق و گریه دلیل بی یا

اجتماعی رفتار نشان خود از عمیقی کمبود اجتماعی رفتار در اوتیستیک افراد

می شکست دیگر افراد با ارتباطات گسترش در دهند.عموما خود عواطف دارند.اغلب تعامل سایرین با ندرت به و خورند می می خودداری فعاالنه جسمانی تماس کنند.از نمی بیان را

قرار و آرام خود والدین آغوش در کودکی ورزند.در

18

عدم یا و حضور به دهند.نسبت می ترجیح را ندارند.تنهایی والدین حضور هستند. تفاوت بی کامال

زبان تکلم ناموفق کارکردی تکلم در اوتیستیک کودکان درصد50 حدود

دارای فیزیولوژیکی نظر از کودکان از بعضی هستند.هرچند خود از را اصواتی فقط اما ، هستند تکلم برای سالم اجزای تکرار را دیگران شده بیان عبارات و لغات یا سازند.و می خارج

کنند. می برقراری برای تکلم از استفاده در اوتیستیک کودکان از برخی ارتباط ضمیرهای از و برند می کار به عکس به را ضمیر عموما را زبان یا و کنند می استفاده نادرست صورت به من- تو کامال

کنند. می تفسیر الفظی تحت

اوتیسم اختالل با که است رشد به مربوط نافذ اختاللهای از یکی اوتیسم

، ارتباطی مهارتهای ، متقابل اجتماعی مهارتهای رشد در مشخص عالیق و رفتارها مجموعه و زبان رشد نابهنجاری

تحت جدی طور به را فرد از مختلفی های حیطه میشود.اوتیسم اختالل این درمان و تشخیص سبب همین به و دهد می قرار تاثیر

است. دشوار زیر شرح به کودکی اوتیسم برایICD-10 تشخیصی مالکهای

: باشد می

19

Aحداقل سالگی3 سن از قبل شده تخریب یا نابهنجار - رشد : است آشکار زیر های زمینه از یکی در مورد اجتماعی روابط در که ای گونه به بیانی و دریافتی ( زبان1

گیرد. می قرار استفاده. متقابل اجتماعی تعامل یا انتصابی اجتماعی وابستگی ( رشد2کارکردی. یا نمادی ( بازی3B که ، باشد داشته وجود باید3 و2 و1 موارد از عالمت6 - کال

باشد.3 از یکی و2 از یکی ،1 از دو اقال از تا2 در حداقل اجتماعی تعامل در کیفی های ( نابهنجاری1

: است آشکار زیر های زمینهaچهره حالت ، چشمی تماس از کافی استفاده در ( ناتوانی

اجتماعی. تعامل تنظیم برای ، ژست و اندام ،حالتbبا متناسب ای (گونه به همتاها با روابط برقراری در ( ناتوانی

کافی(. فرصت رغم علی و عقلی سنcیا معیوب پاسخ با ای گونه به اجتماعی- هیجانی تقابل ( فقدان

کند. بروز دیگر افراد هیجانات به منحرفdیا عالئق ، لذات در مشارکت برای انگیزه خود تکلم ( فقدان

دیگران. با پیشرفت زیر های زمینه از یکی در حداقل روابط در کیفی ( نابهنجاری2

: است آشکارaجبران به اقدام با که کالمی زبان رشد کامل فقدان یا ( تاخیر جانشین راه عنان به چهره حاالت و اطوار و ادا کاربرد طریق از

نیست. همراه رابطه برقراری

20

bآن در که ای مکالمه تبادل حفظ یا شروع در نسبی ( ناتوانی دارد. وجود دیگری با رابطه برقراری برای متقابل پاسخ

cو کلمات از ویژه استفاده یا زبان تکراری یا ای کلیشه ( کاربرد عبارات.

dاست( کوچکتر بچه )اگر یا وانمودی انگیز خود ها بازی ( فقدان اجتماعی. تقلیدی بازی

و عالئق ، رفتار ای کلیشه و تکراری ، محدود ( الگوهای3: زیر های زمینه از یکی در حداقل ها فعالیت

aو ای کلیشه الگوی چند یا یک توسط غالب ذهنی ( اشتغال هستند. نابهنجار کانون و محتوی در که عالئق محدود

bجبری تشریفات یا اعمال به ( چسبیدن و کارکردی غیر ظاهراخاص.

cصورت به انگشتان و دستها تکراری و ای کلیشه اطوار و ( ادا بدن. کل پیچیده حرکات یا و زدن بال و پیچاندن

dابزار کارکردی غیر اجزا یا اشیا از بخشی یا ذهنی ( اشتغال بازی آن(. بوی ) مثال

Cفراگیر اختالالت انواع سایر به انتساب قابل بالینی - شکل مسائل با دریافتی زبان خاص رشدی : اختالل نیست رشد

نشده(- )مهار واکنشی وابستگی اجتماعی- اقتصادی- اختالل رفتاری- و هیجانی وابسته اختاللهای با ذهنی ماندگی عقب

رت. سندروم زودرس- و بسیار شروع با اسکیزوفرنی

ماندگی( بر خود )در اوتیسم تشخیص های مالکDSM اساس

21

3 و2 و1 بندهای در که موادی بیشتر( از )یا6 الف- وجوداند. شده توصیف

3 و2 بندهای از هریک از ماده یک و1 بند از ماه دو الاقلاست. الزامی

2 کم دست به توجه با اجتماعی های تعامل در کیفی ( اختالل1: آیند می پی در که عناصر از عنصر

مانند متعدد کالمی غیر رفتارهای بردن کار به در بارز یک- اختالل منظور به ها حرکت و بدنی وضع ، چهره حالت ، چشمی تماساجتماعی. های تعامل تنظیم

تحول. سطح تناسب به همساالن با روابط ایجاد در دو- ناتوانی و رغبتها ، ها شادی کردن تقسیم به ارتجالی تمایل سه- فقدان

دیگران. با خود های موفقیت یاهیجانی. یا اجتماعی تقابل چهار- فقدان

عناصر از یکی کم دست وجود اساس بر که ارتباطی ( اختالل2: شود می برجسته زیر

با آنکه )بدون گفتاری زبان تحول کامل فقدان یا یک- تاخیر حرکت مانند دیگر های شیوه طریق از آن جبران برای کوشش

باشد(. همراه ، چهره های حالت یا ، برخودارند متناسب گفتار از کافی قدر به که افرادی دو- دردیگران. با محاوره جریان حفظ یا آغاز در ها آن بارز اختالل

معمول. غیر وجود با زبان از تکراری و قالبی سه- استفاده ارتجالی و کردن( متنوع )وانمود تخیلی های بازی چهار- فقدان

تحول. سطح با متناسب اجتماعی تقلیدی های بازی با

22

با فعالیتها و رغبتها ، رفتارها بودن قالبی یا و تکراری ، ( محدود3: شود می داده نشان ، زیر عناصر از یکی کم دست وجود

و یکنواخت رغبت کانون چند یا یک بر متمرکز یک- دلمشغولیاست. نابهنجاری جهت یا شدت نظر از که محدود

دو- چسبندگی های آیین یا ها عادت به ناپذیر انعطاف ظاهرافایده(. )بی کنشی غیر و خاص

هم به )مانند تکراری و قالبی تا حرکتی های گری سه- اطواردستها(. دادن پیچ یا زدن

اشیا. اجزا از برخی به نست دایم چهار- دلمشغولی در که هایی زمینه از یکی در نابهنجار وری کنش با تاخیر ب- آغاز

: سالگی3 از قبل آیند پیاجتماعی ( تعامل1اجتماعی. ارتباط برقراری برای الزم ( زبان2تخیلی. یا رمزی ( بازی3

از »اختالل تشخیصی چهارچوب در ماندگی خود در ج- اختاللگیرد. نمی رت« قرار »نشانگان کودکی« یا گسیختگی هم

سه از )قبل اختالل بروز سن ضابطهDSM III R در البته بالینی عرف با مطابقت منظور به ولی بود شده سالگی( حذف

، مقوله این تجانس افزایش و ، شد.)دادستان پذیرفته مجددا1378.)

23

اوتیسم تشخیص و ارزیابینیست. اوتیسم تشخیص به قادر تنهایی به ارزیابی آزمون هیچ

(.2005 ، )وورث: دارد مرحله دو اجرای به نیاز اوتیسم به مبتال کودکان تشخیص

اولیه. بررسی یا مقدماتی : تشخیص اول مرحله(.1386 ، جامع.)رافعی تشخیصی : ارزشیابی دوم مرحله

: اوتیسم مقدماتی تشخیص رشد مورد در والدین اطالعات و مشاهدات ، اولیه بررسی در

روانپزشک برای اساسی کمکی تواند می آن تاریخچه و کودکباشد. کودک تشخیص به تواند می کودکی دوره فیلمهای و آلبومها مروز حتیکند. کمک خاص رفتارهای برخی شدن آشکار و بروز زمان

و اجتماعی شد درباره اطالعات سریع بررسی منظور به موجود بسیای گری غربال ابزارهای کودک ارتباطی مهارتهای

: شود می اشاره آنها از برخی به زیر در که است1طفولیت. اوتیسم لیست الف/ چک

2اول. سال2 در اوتیسم برای گری غربال ب/ ابزار

3بزرگتر. و سال4کودکان برای اجتماعی روبط ج/ پرسشنامه

کودک برای دقیق و قطعی تشخیص ، گری غربال بزارهای البته برای ارجاع به نیاز کودک آیا اینکه به کند می کمک دهد.بلکه نمی

تشخیص در ها ابزار این ؟ نه یا دارد تر جامع های تشخیص

1-Chrcklist of autism in toddlers2 - The screening tool for Autism in Tow year-old (STAT)3 - social communication questionnaine (SCQ)

24

حساسیت باال عملکرد با خفیف اسپرگر یا اوتیسم کودکاندارند. کمتری

سندروم تشخیص و گری غربال برای ابزارهایی اخیر سالهای در است شده طراحی باال عملکرد با اتیستیک اختالل و آسپرگر

مقیاس رشد 1نافذ اختالالت طیف گری غربال پرسشنامه مانند و آسپرگر سندروم برای استرالیایی سندروم تست اخیرا

نشانه اولیه بررسی مرحله در (.اگرCAST) طفولیت اسپرگر ارزیابی برای کودک ، شد مشاهده اختالل از مشکوکی های

شود. می داده ارجاع جامع تشخیصی

جامع تشخیص ارزشیابی جامع تشخیص به ارزشیابی ، دقیق افتراقی تشخیص منظور به

از تیمی توسط ارزشیابی این است گیرد.بهتر می صورت روانشناس ، نورولوژیست ، کودک روانپزشک شامل متخصصین

اختالل که آنجا گیرد.از صورت درمانگر گفتار و درمانگر کار ، با آمیخته در است ممکن است پیچیده اختالل یک اتیستیک بر در باید جامع ارزشیابی یک ، باشد نیز دیگر مسائل و مشکالت

باشد. نیز متابولیسمی و شناختی عصب ، ژنتیکی ابعاد گیرنده: گیرد می صورت زیر فعالیتهای جامع تشخیص در

شده(. نظر تجدید )فرم 2اوتیسم تشخیصی الف( مصاحبه 100 از بیش که است ساختاری مصاحبه یک شامل ابزار این کامل کودک مراقبت یا والدین کمک با و گیرد می بر در را ایتمشود. می

1 - (ASSQ) The PDD Assessment scale/screening questionnair2- Autism Diagnosis interview Revised (ADI-R)

25

: دارد اصلی عامل4 مصاحبه اینکودک ارتباطی های - زمینه1کودک اجتماعی - تعامالت2تکراری - رفتارهای3ها نشانه شروع - سن4

رفتارهای روش این در 1اوتیسم تشخیص مشاهده رخ ب( نیم مورد و ثبت مشاهده طریق از کودک ارتباطی و اجتماعی با مقایسه در کودک شود می مشخص و گیرد می قرار بررسی

چه در یا و است رفتارهایی نوع چه فاقد طبیعی همساالندارد. تاخیر رشدی لحاظ به رفتارهایی

نام راCARS آزمون توان می زمینه این در مفید ابزارهای ازبرد. است.آزمونگر مناسب سال2 باالی کودکان برای ابزار این

اطالعات کمک به و دهد می قرار مشاهده مورد را کودک رفت پس اساس بر را کودک رفتار والدین از شده دریافت

می بندی درجه سن به توجه با قبلی آمده دست به مهارتهایکند.

باید اوتیسم به مبتال کودکان مورد در که هایی ارزیابی سایر ارزیابی سپس و اولیه های بررسی بر عالوه ، گیرد صورت

است الزم کودکان این مورد در هم دیگری ابعاد جامع تشخیصیشود. بررسی

های نشانه و عالئم همراه شنوایی نارسایی است ممکن گاهی او اجتناب است ممکن کودک اطرافیان و باشد.والدین اوتیسم

یا و اند داده قرار خطاب مورد را کودک که زمانی دادن پاسخ از1 - Autism Diagnostic observation schedule (ADOS-GD)

26

او بیماری از طبیعی عالمتی را چشمی تماس از وی پرهیز و نارسایی خاطر به عالئم این است ممکن که حالی بدانند.در

در ویژه باشد.به شده تقویت یا و ایجاد ، کودک شنوایی ضعف و شود می توصیه ، برند می رنج گوش عفونت از که کودکانیآید. عمل به دقیق طور به شنوایی ارزیابی و زبان و گفتار ، هوش نظر از کودکان این است بهتر همچنین

اجتماعی رفتار مقیاس و هوش آزمونهای بوسیله اجتماعی رفتارگیرند. قرار بررسی مورد آن نظیر یا وانیلند

طفولیت( اوتیسم لیست )چک1CHAT آزمون تهیه ماه18- 36 کودکان برای1992 سال درCHAT آزمون

روی بر مختلف تحقیقات و ها پژوهش طی در و است شده تایید به مختلف کشورهای در کودکان از کثیری های نمونه

: است شده تشکیل بخش دو از آزمون است.این رسیده و کودک مورد در که است سواالتی شامل یکم الف- بخش

و شود می پرسیده والدین از او رشدی و رفتاری های ویژگیباشد. می ایتم9 شامل

متخصص یک به مربوط که است سواالتی شامل دوم ب- بخش کودک مورد در والدین که را آنچه است قادر که است بالینیکند. ارزیابی مشاهده طریق از اند گفته

: است توجه قابل نکته چندCHAT آزمون یا ارزیابی در باال عملکرد با کودکان تشخیص مورد در آزمون الف- این

دارد. کمتری حساسیت

1 - Checklist of autism in toddlers

27

اجرای اول مرحله در کودکان از بسیاری است ب- ممکن ها نشانه شدت و شروع وقت نشوند.زیرا داده تشخیص آزمون

است. متفاوت کودکان در آزمون همراه توان می راCHAT آزمون که داشت توجه ج- باید

ارزیابی ویژه لیستهای چک سایر یا وCARS مثل دیگری های از است بهتر سال3 باالی کودکان کرد.برای اجرا کودکان رشد

شود. استفاده دیگری های آزمون

ASSQ 1پرسشنامه

و آسپرگر سندروم تشخیص و گری غربال برای پرسشنامه این مشکالت و است شده طراحی باال عملکرد با اوتیسم اختالل و گفتار و زبان تاخیر ، اجتماعی تعامل های حوزه در را کودک

سنجد. می عادی غیر سمبولیک های رفتاری- بازی مشکالت تا0 از ترتیب به گزینه5هستند. گزینه5 دارای که دارد آیتم44

پرسشنامه این در150 باالی کنند.نمره می دریافت نمره4 ، است.)رافعی شدید حد در اوتیسم اختالل دهنده نشان

1386.)

CARS2 آزمون

با1998 سال در همکارانش و اسچوپلر اریک توسط آزمون این های ویژگی شد.از طراحی سال2 باالی کودکان ارزیابی هدف با مقایسه در را کودک که است این آزمون این اساسی و عمده

1 - Assessment scale/screening questionnair2 - Childhood Autism Rating scale

28

نیمرخ مورد این در و دهد می قرار ارزیابی مورد همساالن مشاهده را کودک گر دهد.آزمون می ارائه را کودک هر با مرتبط

آورد.رفتار می دست به والدین از را اطالعات نیز و کند می با مقایسه در رفتاری رفت پس بر مبنی مقیاس یک در کودک

شده تشکیل آیتم15 از آزمون شود.این می بندی درجه سن می گذاری نمره شدید تا نرمال سطح از آیتم هر و است

(.این1386 ، است.)رافعی4 تا1 آیتم هر نمرات شود.مجموع: از عبارتند آیتم15

مردم با - ارتباط1- تقلید2هیجانی های - پاسخ3بدن از - استفاده4اشیا از - استفاده5تغییر مقابل در - انطباق6دیداری - پاسخ7شنیداری - پاسخ8لمس و بو ، مزه به کودک - پاسخ9

آرامی نا یا - ترس10کالمی - ارتباط11کالمی غیر - ارتباط12فعالیت - سطح13عقلی های پاسخ هماهنگی و - سطح14کلی های - برداشت15

29

بارون- کوهن سیمون اوتیسم آزمون اوتیسم های آزمون چرا اند شده تهیه کودکی سنین برای غالبا

رشدی فراگیر اختالل یک اوتیسم شد ذکر که طور همان که در که آنجایی کند.از می بروز سال3 زیر کودکان در که است

هستند درگیر مختلفی عوامل اوتیسم اختالل عوامل مخصوصا قابل حدودی تا درمانی مداخالت از پس اختالل این ژنتیکی ندارد.کودکان وجود آن برای قطعی درمان ولی است درمان

وجود با بزرگسالی در اختال از کمتری شدت با اوتیسم داشته عادی زندگی توانند می اوتیستیک شخصیتی خصوصیات

در بپردازند.اما اشتغال و خانواده تشکیل ، تحصیل به و باشند به قادر فرد باشد برخوردار باالیی شدت از اختالل که مواردی

نیست. طبیعی شیوه به زندگی مسیر نمودن طی های طیف با دیگری شخصیتی صفت هر مانند اوتیستیکی صفات

اوتیسم شخصیتی آزمون رو این دارد.از وجود افراد در مختلفی تحقیقات مرکز در همکارات و بارون- کوهن سیمون توسط منظور بهAutism Spectrum Quihent نام به کمبریج اوتیسم شده ساخته بزرگساالن در اوتیسم خصیصه میزان گیری اندازهاست.

4/16 کنترل درگروه متوسط نمره ، تست آزمایش نخستین در اختالل یک یا اوتیسم به مبتال که % کسانی80آمد. دست به

کردند.این کسب باالتر یا32 نمره شدند داده تشخیص مرتبط کسانی بیشتر و است نشده ساخته تشخیص منظور به آزمون

به تشخیصی ضوابط با حتی و کردند دریافت32 باالی نمره که در عملکردی مشکل ، شدند معرفی اسپرگر یا اوتیسم عنوان

30

دارد ای گزینه4 پرسش50 آزمون نداشتند.این روزمره زندگیاست. گردیده طرح سنجی خود پرسشنامه یک صورت به که

سوم فصلمقدمه

به معطوف کنون تا اوتیسم تشخیص در رفته کار به آزمونهای در و سالگی3 از قبل تا اوتیستیک است.کودکان بوده کودکان

را اوتیسم ظاهری های نشانه ، والدین با اولیه های تعامل همان طفولیت دوران در اوتیسم تشخیص منظور سازند.به می آشکار

چک این است.غالب شده استفاده متفاوتی لیستهای چک از می داده پاسخ کودک مراقب یا و والدین توسط لیستها

استفاده مورد پژوهش این در که بارون اوتیسم آزمون شوند.اما خد توسط و است سنجی خود آزمون یک ، است گرفته قرارشود. می داده پاسخ فرد افراد برای آزمون این که است این دیگر توجه قابل نکته

این موضوعی لحاظ است.به شده کودکان( تنظیم )نه بزرگسالاست. شخصیت آزمون نوعی آزمون

) اوتیسم آزمون یابی نرم و اعتبار ، روایی بررسی منظور بهAQتحقیق- مورد جامعه از ای مرحله چند روش به گیری ( نمونه

31

از پس و گرفت تهران- صورت شهر دبیرستانهای آموزان دانش تحلیل و تجزیه مورد آماری های داده ، گذاری نمره و اجرای

گرفت. قرار

پژوهش آماری جامعه تهران شهر دبیرستانهای آموزان دانش ، پژوهش آماری جامعه

باشند. می

گیری نمونه روش و نمونه آنجاییکه از باشد جامعه معرف که ای نمونه به رسیدن منظور به

به باید نمونه حجم ، استAQ آزمون هنجاریابی ، تحقیق هدف برخوردار کافی اعتبار از تحقیق که شود تعیین اندازه

32

که صورتی در تا شد انتخاب نفر600 نمونه حجم باشد.بنابراین نتیجه به ، ماند مخدوش یا پاسخ بدون ها نامه پاسخ از تعدادیباشد. برخوردار کافی دقت از و نشود وارد آسیب تحقیق برداری نمونه ، پژوهش این در رفته کار به گیری نمونه روش

است. ای مرحله چند مختلف شرایط گرفتن نظر در منظور به ابتدا که ترتیب این به

، جنوب ، شمال ناحیه5 به تهران و.... شهر فرهنگی ، اقتصادی بندی تقسیم این طبق شد.و تقسیم غرب و شرق ، مرکز

19 و18 ،17 ،16 ،15 ، تهران شمال3 و2 ،1 مناطق 4 مناطق ، تهران مرکز12 و11 ،7 ،6 مناطق ، تهران جنوب

غرب10 و9 ،5 مناطق باالخره و تهران شرق14 و13 ،8 ،شدند. منظور تهران

هر از و شد انتخاب قرعه به منطقه1 مناطق این از کدام هر از انتخاب پسرانه دبیرستان یک و دخترانه دبیرستان یک منطقه دبیرستان هر شد.از

پاسخ ، شد مشاهده که طور گیرند.همان می نمره1 کامال صفر یا )و گیرند می نمره یک دو هر موافقم حدودی تا و موافقم

پاسخهای گیرند( و می نمره مخالفم حدودی تا و مخالفم کامال واقع گیرند.در می نمره صفر یا )و گیرند می نمره یک دو هر

4 دادن قرار و باشد می یک و صفر صورت به گذاری نمره در آزمودنی مقاومت کردن کم منظور به فقط فوق گزینه

است. پاسخگویی

33

پژوهش ابزار اعتبار استفاده کرونباخ آلفای ضریب ازAQ آزمون اعتبار تعیین جهت

ابزار اجرای بار یک تنها مستلزم آنکه ضمن روش شد.این شاخص واقع در دهد می دست به که ضریبی ، است سنجش

مجموعه تداخل میزان یعنی همگونی یا ، درونی هماهنگی مشخص ویژگی یا و سازه یک سنجش لحاظ از پرسشها

: کرونباخ آلفای ضریب کلی است.فرمول

، پرسشها تعدادn ، سنجش اعتبار برآوردα: آن در کهstو پرسشنامه های نمره استاندارد انحراف siانحراف

است. سوالi استاندارد

پژوهش ابزار گیری اندازه بر آزمون کارآیی میزان از عبارتست آزمون روایی

، است شده ساخته آن گیری اندازه منظور به که ای خصیصه گیری اندازه برای که بسنجد را ای خصیصه همان آزمون یعنی

است. شده ساخته آن روایی ، صوری روایی چون مختلفی های شیوه به روایی

بررسی قابل سازه روایی و مالکی روایی ، محتوایی روشهای ترین اعتماد قابل و ترین قوی از سازه است.روایی

امر این به توجه با حاضر تحقیق است.در آزمون روایی بررسی روایی بررسی برای عاملی تحلیل روش به سازه روایی از ،

است. شده استفاده اوتیسم آزمون

34

عاملی تحلیل تحلیل برای که است متغیره چند آماری روش یک عاملی تحلیل

ضرایب رود.این می کار به ضرایب های ماتریس ضرایب معموال ( ابداع1904) اسپیرمن توسط عاملی هستند.تحلیل همبستگی

تحلیل را روانی آزمونهای بین های همبستگی جداول شد.وی حسب بر توانند می درونی های همبستگی که داد نشان و کرد یگانه و ویژه عوامل و ها آزمون همه با که کلی عامل یک

شوند. تبیین ، مشترکند تعداد بین از عامل معدودی تعداد استخراج ، عاملی تحلیل هدف را هایی سازه یا ابعاد که ای گونه است.به همپوش متغیر زیادی فرضی وجود یک یا و سازه یک یافتن دیگر عبارت کند.به تبییندارد. وجود آزمون در شده تعریف آن عامل های وزن وسیله به که است ای سازه عامل

آید. می دست به متغیرها خطی ترکیبات از شود.عامل می و هستند متغیرها و عوامل بین های همبستگی ، عاملی بارهاروند. می کار به عوامل شناسایی برای

یا ، دهد می نشان را ها عامل تعداد و : اندازه ویژه های ارزش به که همبستگی ضرایب ماتریس در موجود واریانس مقدار جمع طریق از ویژه های شود.ارزش می تبیین عاملی وسیلهآید. می دست به عامل روی ها وزن از هریک مجذور کردن

عاملی تحلیل های روش

35

ایجاد روشهایی یابی عامل و متغیرها سازی ادغام منظور به صاحب ، اسپیرمن توسط روش اولین ارائه از است.پس شده

پرداختند نوین روشهای پیشنهاد و تکمیل تغییر به متعددی نظران ، شد ارائه که روشی است.مهمترین مشابه آنها همه نتایج که

است. اصلی های مولفه تحلیل روش ( ازAQ) اوتیسم پرسشنامه عاملی تحلیل جهت پژوهش این در

جهت روش این شد.در استفاده اصلی های مولفه تحلیل روش یک عدد از قطری عناصر جای )روایی( به اشتراک میزان برآورد

کل که است عواملی کردن پیدا آن هدف و شود می استفادهکند. تبیین را متغیرها واریانس

: دارد اساسی مرحله چهار عامل تحلیل استفاده مورد متغیرهای تمام از همبستگی ماتریس یک - تهیه1مشترک. برآورد تحلیل درها عامل - استخراج2 فهم قابل و کردن تر ساده برای ها عامل چرخش و - انتخاب3عاملی ساختار کردن ترنتایج - تفسر4

تا میدهد تغییر متغیرها به نسبت را ها عامل وضع عامل چرخش چرخش از اصلی باشد.هدف آسان آمده بدست حل راه تفسیرهاست. عامل گذاری نام و سازی ساده

است. شده استفاده واریماکس چرخش از پژوهش این در هایی عامل یعنی ، کند می تمیز را ها عامل واریماکس روش دارای متغیرها از کوچکتری مجموعه با که کند می تولید

همبستگی دارای متغیرها از دیگری مجموعه با و قوی همبستگی

36

سازد می ساده را عاملی ماتریس ستونها روش باشد.این ناچیز واریانس ساختن پیشینه با معادل سازی ساده فرایند آن در و

تعداد چون روش این است.در ستون هر عاملی بارهای مجذور ، گردد می کمینه دارد عامل یک در قوی بارهای که متغیرهایی

تر ساده چرخش دیگر های روش به نسبت ها عامل تفسیر آن کاربرد و دارد بسیار عمومیت دلیل همین بود.به خواهد

(.1380 ، است.)هومن فراوان بود قرار این از شده استخراج های عامل تعداد تعیین های مالک

:باشد. داشته کافی عاملی بار سوال3 حداقل روی عامل - هر1 باشد.3/0 حداقل عاملی بار - میزان2 تبیین را آزمون واریانس کل از4/0 حداقل عوامل - مجموع3

کنند. صفر عوامل استخراج از پس نهایی همبستگی - ماتریس4

شود. باشد.1 حداقل شده استخراج عوامل ویژه - ارزش5

این از شده استخراج های عامل گذاری نام و تعریف های مالکبود. قرار

را سهم بزرگترین مستخرجه های عامل اندازه و - ماهیت1باشد. داشته

این اوتیسم در پیشین مطالعات نتایج در موجود های - تئوری2کنند. حمایت را گذاری نام

37

چهارم فصلها داده توصیف

) اوتیسم آزمون یابی نرم و اعتبار ، روایی بررسی منظور بهAQ، ) اجرای ، نظر مورد جامعه از گیری نمونه انجام از پس

آماری تحلیل و تجزیه ، آزمودنیها نمرات استخراج و آزمون اندازه مورد نمونه میان از ، شد انجامspss افزار نرم توسط تهران شهر دبیرستانهای آموزان دانش از نفر600 که گیری 66 ، ها نامه پاسخ بررسی و گذاری نمره از پس ، بودند

38

انتخاب یا سواالت برخی گذاشتن پاسخ بی دلیل به پرسشنامه 534 و شدند حذف قبیل این از و سوال یک در گزینه دو

گرفت. قرار بررسی مورد مانده باقی پرسشنامه 66 حذف از پس پسران و دختران تعداد اتفاق حسب بر

آمد. دست به نفر267 کدام هر و مساوی پرسشنامه

ها داده توصیفی نتایج داده نشان جنس اساس بر ها آزمودنی توزیع4-1 جدول در

است. شده(4-1% پسر هستند.)نمودار 50 آزمودنیها دختر و 50%

دخترپسرکلفراوانی534267267درصد1005050

(4-1) جدول تحصیلی رشته اساس بر آزمودنیها ( فراوانی4-2) جدول در

شده داده دبیرستان( نشان اولی یا و انسانی ، تجربی ، )ریاضی 111 ، انسانی نفر203 ، آزمودنیها کل نفر534 تعداد است.از

هستند دبیرستان اول نفر54 و ریاضی نفر166 ، تجربی نفر را آزمودنیها % کل10 % و31 % ،21 % ،38 ترتیب به که

میدهند. تشکیل رشته آموزان دانش دبیرستان اول در ( چون4-2 )نموداراست. شده منظور جداگانه ، کنند نمی انتخاب خاصی

کل اول

دبیرستانریاضی

تجربیانسانی

39

فراوانی53454166111203درصد10010312138

(4-2) جدول ، )اول تحصیلی پایه لحاظ از آزمودنیها ( فراوانی4-3) جدول

سوم نفر306میدهد. نشان دبیرستان( را سوم و دوم دبیرستان اول نفر54 و دبیرستان دوم نفر174 ، دبیرستان

را آزمودنیها % کل10 % و33 % ،57 ترتیب به که هستندمیدهند. تشکیل(4-3 )نمودار

دبیرستان اولکل دوم

دبیرستان سوم

دبیرستانفراوانی53454174306درصد100103357

(4-3 )جدول

روایی و اعتباراوتیسم آزمون اعتبار

هستیم.پرسش روبرو پرسش دو با آزمون یک ارزشیابی در روایی به مربوط دوم پرسش و آزمون اعتبار به مربوط نخست

اگر زیرا ، هاست اندازه روایی برای الزم شرط است.اعتبار آن تجربی پژوهش اجرای باشد کافی اعتبار فاقد گیری اندازه ابزار

دارای که است معتبر زمانی وسیله بود.یک خواهد معنا بی پژوهش در باشد.یعنی آوری پدید باز و پذیری تکرار ویژگی

40

آلفای ضریب از اوتیسم آزمون اعتبار برآورد منظور به حاضرشد. استفاده کرونباخ

آلفا ضریب به اما ، آمد دست به48/0 ابتدا در آزمون کل آلفای ضریب

،12 ،16 ،23 ،28 ،29 ،30 ،41 ،43 سوالهای اینکه علت همچنین و داشتند منفی همبستگی آزمون کل با49 و9 ،5 ،6

و حذف الذکر فوق سوالهای ناگزیر آزمون اعتبار بردن باال جهت بار این آلفای گردید.ضریب محاسبه حذف از پس آلفا ضریب مورد اوتیسم آزمون که دهد می نشان این ، آمد دست به60/0

ضریب است.این برخوردار6/0 حدود در اعتبار از مطالعه(4-4 است.)جدول قبول قابل اعتبار

Reliability Statistics

N of Items

Cronbach's

Alpha Based

On

Standardized

Items

Cronbach's

Alpha

38636607

41

(4-4) جدول: باشد می زیر موارد گر ( نشان4-5) جدول

اوتیسم. آزمون سواالت : شماره1 - ستون1 است پنهان( بوده صفت )میانگین میانگین : نشانگر2 - ستون2 این خروجی در ، گردد حذف نظر مورد سوال که هنگامی ،

یعنی کنند می تغییر13/11 تا55/10 بین ها میانگین این جدول عملکرد جدول سواالت اکثر که گیریم می .نتیجه98/0 اندازه به

اند. داشته یکسانی تقریبا نظر مورد سوال که هنگامی را مقیاس : واریانس3 - ستون3

شود می مالحظه که طور میدهد. همان نمایش ، گردد حذف به یعنی کند می تغییر143/17 تا049/16 بین ها واریانس این

است. بوده مشابه سوالها عملکرد بنابراین094/1 اندازه ماتریس ستون )در سوال هر همبستگی : ضریب4 - ستون4

مقیاس( را )ستون سواالت سایر امتیازات مجموع ها( و داده تست کل با را سوال هر همبستگی دیگر مفهوم میدهد.به نشن

سوال ، باشد زیاد همبستگی این مقدار دهد.اگر می نمایشاست. مناسبی سوال مزبور

تست کل با تری پایین همبستگی مقدار دارای که سواالتی حذف پرسشنامه از را آن توان می و بوده نامناسب ، هستند ضریب دارای49 و43 ،30 ،29 ،23 سواالت ابتدا کرد.در

مرحله چند از بودند.پس تست کل نمره با منفی همبستگی مجدد محاسبه و تست کل با منفی همبستگی با سواالت حذف

16 ،12 ،6 ،5 سوالهای نهایت در تست( و )اعتبار آلفا ضریب

42

منفی همبستگی جهت به49 و43 ،41 ،30 ،29 ،28 ،23 ، توجه با که رسید6/0 حدود به تست اعتبار و حذف تست کل با قابل اعتبار این ، است شخصیتی آزمون یک که آزمون نوع به

برای اعتبار این دانیم است.می پژوهشی کار یک عنوان به قبول باید کلینیکی تشخیصی کارهای نیست.در کافی کلینیکی کل

دقیق باید تشخیص چون باشد میزان این از باالتر تست اعتبارباشد.

حذف از پس آزمون( را )اعتبار آلفا ضریب : مقدار5 - ستون5 می ( متوجه4-5) جدول در دقت دهد.با می نشان سوال هر

آزمون کل با کمتری همبستگی ضریب دارای که سواالتی شویم اعتبار دهنده نشان که آلفا مقدار حذف صورت در ، هستند

دهند. می افزایش ، است پرسشنامه

اوتیسم آزمون روایی به سازه روایی از اوتیسم آزمون روایی بررسی منظور به

روشهای به خود عاملی شد.تحلیل استفاده عاملی تحلیل روش تحلیل روش توان می ها آن جمله از که شود می انجام مختلفبرد. نام ، است رفته کار به پژوهش این در که اصلی های مولفه

گیرد. قرار توجه مورد باید نکته دو عاملی تحلیل اجرای از قبل به نمونه تعداد ،KMO ( : اندازهKMO) برداری نمونه - کفایت1

کیسر گفته میدهد.به نشان را شده استخراج متغیرهای تعداد 8/0 دامنه در ، عالی9/0 از بزرگترKMO های اندازه1974

ها6/0 دامنه در ، متوسط از بهتر7/0 دامنه در ، شایسته

43

قبول قابل غیر آن از تر پایین و بدبختی5/0 دامنه در و متوسط(.1380 ، است.)هومن

، باشد6/0 از بزرگترKMO مقدار وقتی که است معتقد کیسر(.4-6 کرد.)جدول عاملی تحلیل توان می راحتی به

KMO and Bartlett's Test

.643

1831.033

703

.000

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of

Sampling Adequqcy.

Bartlett's Test of Approx.Chi-

Square

Sphericity Df

Sig

(4-6 )جدول مقدار ، شود می ( مالحظه4-6) جدول در که طور همان64/0 =KMOمی متوسط حد در برداری نمونه کفایت بیانگر تحلیل راحتی بهKMO مقدار این با کیسر نظر بر بنا و باشداجراست. قابل عامل

عاملی تحلیل بنای زیر همبستگی ماتریس اینکه از - اطمینان2 از مورد این بررسی منظور نیست.به صفر برابر جامعه در

شد. استفاده تلت بار کرویت آزمون با فقط متغیرها که است این بر فرض بارتلت آزمون در

که است آن از حاکی فرض دارند.رد همبستگی خودشان

44

حداقل و است داری معنا اطالعات دارای همبستگی ماتریسدارد. وجو عاملی تحلیل برای الزم شرایط

%00 سطح در بارتلت کرویت آزمون ( مشخصه4-6) جدول در جامعه در همبستگی ماتریس دهد می نشان که است دار معنااست. توجیه قابل یابی عامل عمل نیست.بنابراین صفر عواملی چه ( ازAQ) اوتیسم آزمون که سوال این به پاسخ برای

استفاده اصلی های مولفه تحلیل روش از است شده تشکیلشد.

که هایی عامل یا عامل تشخیص جهت را سوالها بنای زیر احتماالشد. استفاده محورها چرخش روش از ، میدهند تشکیل

تحلیل اجرای از پس متغیرها اشتراک ( میزان4-7) جدول در نشان سوالها اول ستون میدهد.در نشان را اصلی های مولفه

ها اشتراک تمامیInitial برچسب با دوم ستون در و شده داده برابر ها آن تمام بنابراین و کند می گزارش استخراج از قبل رااست. یک با

در مشترک عامل واریانسExtraction برچسب با دوم ستون در بیشترین شود می مالحظه میدهد.چنانکه نشان را سوال

واریانس )با38 سوال به متعلق مشترک عامل واریانس به متعلق مشترک عامل واریانس کمترین ( و632/0 مشترک

( است.24/0 مشترک واریانس )با47 سوال ارزش دارای عامل15 که شود می ( مشاهده4-8) جدول در

،239/3 ویژه ارزش با1 هستند.عامل یک از باالتر ویژه های عامل و کند می تبیین را کل واریانس از درصد306/8

،3 ،1/3 ،4/3 ،6/3 ،7/3 ،2/4 ،4/4 ،9/5 ترتیب به بعدی

45

تبیین را کل واریانس از درصد6/2 و7/2 ،79/2 ،8/2 ،98/2 15 این با واریانس کل از درصد 83/56 مجموع در که کند می

شود. می تبیین عامل

نشان را اوتیسم آزمون های عاملscree دار شیب طرح نمودار عامل از هریک در ویژه مقدار گرافیکی تصویر نمودار میدهد.این

(.4-4 است.)نمودار استخراجی های که عواملی تقریبی تعداد توان میscree نمودار از استفاده با

این در که طور کرد.همان مشخص را کرد استخراج توان می دیگر از توجه قابل تفاوت با عامل5 شود می مشاهده نمودار روscree نمودار شیب دهم عامل از پس و دارند فاصله عوامل

گذارد. می یکنواختی به استخراج های عامل ، پرسشنامه ساده ساختار بررسی برای 1 از باالتر ویژه ارزش عامل15 )که اول مرحله در شده

که شده داده دوران واریماکس شیوه از استفاده داشتند( با شده داده ( نشان4-9) جدول در یافته چرخش های عاملاست. 10 تنها ، شود می ( مشاهده4-9) جدول در که طور همان ، دارند3/0 باالی عاملی بار سوال سه حداقل روی بر عامل

)حداقل کافی عاملی بار نداشتن علت به دیگر عامل5 بنابراین عامل10 نهایت در و شدند سوال( حذف3 حداقل روی بر3/0

گردید. استخراج عامل(10) عامل تعداد این بینیم ( می4-10) جدول در

تحلیل کند.در می تبیین را واریانس کل از درصد994/42

46

4/0 حداقل شده استخراج های عامل که است الزم عاملیکنند. تبیین را واریانس کل از درصد

با یکم : عامل بینیم ( می4-9) جدول مشاهده با ترتیب این به کند می تبیین را کل واریانس از3/8 حدود در24/3 ویژه ارزش

ویژه ارزش با واریانس پوشش لحاظ از دهم تا دوم عامل و ،3/3 ،4/3 ،6/3 ،7/3 ،2/4 ،4/4 ،9/5 ترتیب به1 باالی 10 این که کنند می تبیین را واریانس کل از درصد3 و1/3

آزمون که میدهد نشان و کند می توجیح را شده استخراج عاملاست. برخوردار کافی روایی از

10) کنیم استخراج توانیم می که عواملی تعداد تعیین از پس ( و4-11 )جدول چرخش از قبل عوامل ماتریس عامل( دوباره

آمد. ( بدست4-12 )جدول چرخش از پس سازی ساده ، عوامل چرخش از هدف شد گفته که همانطور

ساده ساختار تفسیر هاست.از عامل گذاری نام و ساختار: است شده حاصل زیر نتایج متغیرها

،44 ،38 ،17 ،11 ،10 شماره های سوال روی یکم عامل اجتماعی عالقه بیانگر که دارد3/0 باالی همبستگی48 و47

است. 39 و33 ،18 ،7 ،4 شماره سوالهای روی دوم عامل

است. یکنواختی بر اصرار بیانگر که دارد3/0 باالی همبستگی و36 ،34 ،32 ،27 ،10 شماره سوالهای روی سوم عامل

دهی پاسخ توانایی بیانگر که دارد3/0 باالی همبستگی37است. محیط به مناسب

47

31 و27 ،3 ،2 شماره های سوال روی چهارم عاملاست. اجتماعی خالقیت بیانگر که دارد3/0 باالی همبستگی

35 و26 ،22 ،21 ،11 ،10 ،8 سوالهای با پنجم عاملاست. مناسب عاطفه بیانگر که دارد3/0 باالی همبستگی

3/0 باالی همبستگی50 و40 ،22 سواالت با ششم عاملاست. نمادین بازی توانایی بیانگر که دارد

همبستگی45 و35 ،27 ،19 ،13 سواالت با هفتم عامل مهارتهای رشد میزان و انزوا به عالقه بیانگر که دارد3/0 باالی

است. اجتماعی 3/0 باالی همبستگی34 و25 ،15 سواالت با هشتم عاملاست. پذیری انعطاف قدرت بیانگر که دارد

که دارد3/0 باالی همبستگی14 و9 ،1 سواالت با نهم عاملاست. گروهی های فعالیت به فرد تمایل بیانگر صفر باالی همبستگی42 و24 ،20 سوالهای با دهم عاملاست. دیگران مقاصد درک توانایی بیانگر که دارد

نمونه درگروه اوتیسم آزمون های نمره های مشخصه ( مشاهده می شود ، نمرات4-13همانطور که در جدول )

0674/19 قرار دارد.میانگین توزیع آزمودنیها 36 و 8آزمودنیها بین است.11276/4و انحراف استاندارد توزیع

Std.Deviatio

nMean

Maximu

m

Minimu

mN

4.1127619.067

4

36.008.0053

4

KOL

Valid N

(listwise

48

53

4)

(4-13) جدول میانگین استاندارد ( خطای4-14) جدول با مطابق طور همین 17 آن نمای و19 توزیع میانه178/0 توزیع کل برای

نمره باالترین باالخره و است9/16 توزیع است.واریانسباشد. می8 نمره ترین پایین و36 آزمودنیها

TKOLZscore

(KOL)

KOL

534

0

50.0000

.43274

49.8361

44.94

10.00000

100.0000

0

.430

.106

.316

.211

68.08

534

0

.0000000

.04327423

-.0163919

-.50268

1.00000000

1.00000000

.430

.106

.316

.211

6.80808

-2.69100

534

0

19.0674

.17798

19.0000

17.00

4.11276

16.91477

.430

.106

.316

.211

28.00

8.00

N Valid

Missing

Mean

Std.Error of Mean

Media

Mode

Std.Deviation

Variance

Skewness

Std.Error of

Skewness

Kurtosis

Std.Error of

Kurtosis

49

23.09

91.17

26700.00

4.11709

.00000

36.00

10182.00

Range

Minimum

Maximum

Sum

(4-14) جدول

نمونه گروه در پسران و دختران نمرات مقایسه نمرات ، شود می ( مشاهده4-15) جدول در که همانطور

و8 بین دختران نمرات و36 و11 بین نمونه گروه در پسران نمرات میانگین و565/19 پسران نمرات است.میانگین31

و165/4 پسران نمرات استاندارد انحراف ،569/18 دختران است.006/4 دختران نمرات استاندارد انحراف

و دختران نمرات آماری های شاخص ( مقایسه4-16) جدول دربینیم. می را پسران

t آزمون توسط ، پسران و دختران های تفاوت به توجه با

مقایسه پسران و دختران نمرات تفاوت معناداری ، مستقلگردید.

باید و است پارامتریک آزمون یک مستقلt آزمون جاییکه آن از آزمون از ، میشود بررسی آن اجرای برای الزم های مفروضه

F ، بینیم ( می4-17) جدول در که طور شد.همان استفاده لوین

معنا لوین آزمون و است بزرگترα= 05/0 با ،F از آمده بدست فرض یکنواخت را ها واریانس توان می پس ، نیست دار

t پارامتریک آزمون از تواند می بوده نرمال توزیع کرد.بنابراین

50

باt از شده محاسبهt اینکه به توجه کرد.با استفاده مستقل05/0 =αمیانگین تفاوت گیریم می نتیجه ، است کوچکتر

است. دار معنا پسران و دختران نمرات

(AQ) آزمون نرم های نمره است الزم فرد هر های نمره تفسیر و تعبیر منظور به

درک قابل و کلی چارچوبی که شود بیان مقیاسی در وی خام که مقیاس این از دهد.مقصود دست به ها نمره مقایسه برای هر رتبه و نسبی وضع که است این شود می نامیده هنجار یا نرم (4-20) جدول کند.در بیان مناسب مرجع گروه یک در را فرد شده تهیهt استاندار نمره وz استاندار نمره ، درصدی نرم

است.) جدول ارقام از استفاده با فرد هر خام نمره داشتن دست در با

چند ، کرد تعیین و مشخص را او نسبی وضعیت توان ( می20-4 تر پایین یا باالتر دیگر افراد به نسبت اوتیسم خصیصه در درصد

هستند. جداول پسران و دختران نمرات میانگین معناداری به توجه با

طور گردید.همین تنظیم پسران و دختران برای ای جداگانه نرم ها( آزمودنی جنسیت گرفتن نظر در )بدون کلی نرم جدول نمرات اول ستون ( در4-20 ،4-19 ،4-18 شد.)جدول تنظیم

،z نمره سوم ستون ، آنها فراوانی دوم ستون ، آزمودنیها درصد پنجم ستون نهایت در و استانداردt نمرات چهارم ستون

میدهد. نشان را آزمودنیها نمرات تراکمی فراوانی

51

پنجم فصل ها یافته درباره بررسی و بحث

(AQ) اوتیسم آزمون سازی استاندارد منظور به حاضر پژوهش گرفت.برای انجام تهران شهر دبیرستانهای آموزان دانش در

دانش میان از نفر600 حجم با ای نمونه پژوهش این اجرای ای مرحله چند برداری نمونه روش به تهران شهر آموزان اجرا آنها روی بر بارون اوتیسم آزمون پرسشنامه و انتخاب

تحلیل و تجزیه برای پرسشنامه534 تعداد گروه این گردید.از ، پاسخگویی به عالقگی بی علت به مابقی و گردید آماده آماری گزینه یک از بیش به پاسخ یا و سواالت از تعدادی گذاشتن خالی

از پس مطالعه مورد نمونه نفر534 گردید.از حذف مجموعه از نفر267 کدام هر مطالعه مورد پسران و دختران تعداد حذف پسران را آن درصد50 و دختران را نمونه درصد50 که بودند

دادند. تشکیل هر و اوتیسم آزمون سوالی50 مجموعه یک پژوهش ابزار

سوال ای گزینه4 لیکرت مبنای بر ظاهرا تا ، موافقم کامال و مخالفم حدودی تا ، موافقم حدودی در بود.اما مخالفم کامال

های پاسخ گذاری نمره هنگام اصل حدودی تا و موافقم کامال تا های پاسخ و کردند می دریافت نمره0 یا1 دو هر ، موافقم شیوه کردند.این می دریافت1 یا0 نمره دو هر مخالفم حدودی شده اعمال ، تست طراح توسط دلیل به تنها ها گزینه تنظیماست.

52

،9 ،7 ،6 ،5 ،4 ،2 سوالهای ، آزمون این گذاری نمره در12، 13، 16، 18، 19، 20، 21، 22، 23، 26، 33، 35

پاسخ که صورتی در46 و45 ،43 ،42 ،41 ،39 ، کامال عکس به و میگیرند نمره1 ، باشد موافقم حدودی تا و موافقم

،25 ،24 ،17 ،15 ،14 ،11 ،10 ،8 ،3 ،1 سوالهای27، 28، 29، 30، 31، 32، 34، 36، 37، 38، 40، 44

پاسخ که صورتی در50 و49 ،48 ،47 ، تا و مخالفم کامالگیرند. می نمره1 ، باشد مخالفم حدودی آوری گرد از انجامید.بعد طول به ماه2 حدود پرسشنامه اجرای

11 همبستگی بودن منفی نیز و48/0 یعنی همبستگی ها داده این حذف گردید.با حذف سوال11 این ، آزمون کل با سوال

افزایش601/0 به48/0 از آزمون اعتبار سوال11 محاسبه کرونباخ آلفای طریق از آزمون این یافت.اعتبار یک آزمون این آنجاییکه از اما ، نبوده باال601/0 گردید.اعتبار

آزمونها نوع این اعتبار و است شخصیتی آزمون تا معموال قابل ، است استعداد و توانایی آزمونهای از تر پایین حدودی

باشد. می قبول چند از مقیاس اینکه و پرسشنامه سازه روایی بررسی برای کفایت مقدار ، شد استفاده عاملی تحلیل از شده تشکیل عامل کرویت آزمون بودن دار معنا و640/0( KMO) برداری نمونه

کرد. توجیه را عاملی تحلیل مدل از استفاده بارتلت شیوه به چرخش و اصلی های مولفه تحلیل روش پایه بر

درصد و دار شیب نمودار عاملی ماتریس به توجه با واریماکس عامل15 ، مانده باقی سوال39 میان از شده تبیین واریانس

53

عامل5 ، عامل15 این از آنجاییکه از گردید.اما استخراج تعداد بنابراین ، نداشتند3/0 باالی بار سوال3 روی بر حداقلشد. گرفته نظر در عامل10 ها عامل

که کرد تبیین را واریانس درصد43 هم روی بر عامل تعداد اینباشد. می قبول قابل ، است کل واریانس4/0 باالی چون واریانس از3/8 حدود در24/3 ویژه ارزش با یکم عامل سهم با واریانس پوشش لحاظ از دهم تا دوم های عامل و است

،6/3 ،7/3 ،2/4 ،4/4 ،9/5 ترتیب به1 باالی ویژه ارزش که کنند می تبیین را کل واریانس از درصد3 و1/3 ،3/3 ،4/3 که دهد می نشان و کند می توجیه را شده استخراج عامل10

است. برخوردار کافی روایی از آزمون: است شده حاصل زیر نتایج متغیرها ساده ساختار تفسیر از عالقه بیانگر که دارد قوی همبستگی سوال7 با یکم - عامل1

است. فرد اجتماعی اصرار بیانگر که دارد قوی همبستگی سوال5 با دوم - عامل2است. یکنواختی بر توانایی بیانگر که دارد قوی همبستگی سوال6 با سوم - عامل3

است. محیط به مناسب دهی پاسخ که دارد قوی همبستگی سوال4 با چهارم - عامل4

است. اجتماعی بیانگرخالقیت عاطفه بیانگر که دارد قوی همبستگی سوال7 با پنجم - عامل5

است. مناسب بیانگر که دارد قوی همبستگی سوال3 با ششم - عامل6

است. نمادین بازی توانایی

54

میزان بیانگر که دارد قوی همبستگی سوال5 با هفتم - عامل7است. اجتماعی مهارتهای رشد

قدرت بیانگر که دارد قوی همبستگی سوال3 با هشتم - عامل8است. پذیری انعطاف

تمایل بیانگر که دارد قوی همبستگی سوال3 با نهم - عامل9است. گروهی فعالیتهای به فرد بیانگر که دارد قوی همبستگی سوال3 با دهم - عامل10

است. دیگران مقاصد درک توانایی شکل آزمودنیها کل نمرات از آمده بدست نمودار زنگوله تقریبا

میزان در پسران و دختران مقایسه منظور دارد.به نرمال و ای که شد.چرا استفاده مستقلt آزمون از ، اوتیسم خصیصه

استفاده و بوده نرمال توزیع که داد نشان لوین آزمون معناداری نشان مستقلt است.آزمون مجاز مستقلt پارامتری آزمون از

دار معنا پسران و دختران میانگین بین تفاوت که داد 565/19 پسران میانگین و569/18 دختران است.میانگین

و دختران برای ای جداگانه نرم جداول رو این آمد.از بدستگردید. تنظیم پسران

پژوهش های محدودیت از مرحله هر در که محدودیتها از عاری پژوهشی هیچ تردید بدون

پژوهش نیست.محدودیتهای ، آید وجود به دارد امکان پژوهش: کرد بیان زیر شرح به اختصار به توان می را حاضر

55

تهران شهر ها دبیرستان از معدودی در تنها حاضر - پژوهش1 کل یا و دیگر اقشار به توان نمی را آن نتایج شد.بنابراین اجرا

داد. تعمیم کشور همگونی میزان ، آزمون برای شده محاسبه اعتبار - ضریب2

پیش مانند مفاهیمی و داد نشان را حاضر پرسشنامه درونیگیرد. نمی بر در را آوری پدید باز و تکرار پذیری بینی

یافتن منظور به شده انجام جستجوهای در اینکه به توجه - با3 ، باشند پژوهش این نتایج مخالف یا و موید که پیشین پژوهشهای

این امکان ، نشد یافت موردی بزرگساالن سنی گروه درنشد. مقدور مقایسه

عالقه فرد آن در که است شخصیتی صفت یک اوتیسم - چون4 برای تنهایی به سنجی خود ابزار ، ندارد خود ابراز به ای

رسد. نمی نظر به مناسب بالینی تشخیص به مشابهی صورت به عالقمندند خاصی فرهنگ هر در - افراد5

آزمونهای پژوهشهای همه در مسئله این و دهند پاسخ سواالتشود. می ها پاسخ در تورش ایجاد باعث شخصیتی

56

: پیشنهادها نتایج و تر جامع پژوهشهای انجام برای که نکاتی و پیشنهادها

: گردد می ارائه زیر شرح به ، رسد می نظر به تر دقیق می توصیه زمینه این در پژوهشها به بخشیدن جامعیت - برای1

مورد مختلف طبقات در موضوع آتی های پژوهش در شود امکان هم و غنی را پژوهش پیشینه هم تا گیرد قرار بررسی

سازد. فراهم را علمی های فرضیه تدوین افرادی با دارند کودکی در اوتیسم سابقه که افرادی - مقایسه2

پرسشنامه این تر دقیق بررسی به نیستند سابقه این دارای کهکند. می کمک

کردت لحاظ و آزمون سواالت تعداد افزایش شود می - تصور3 روایی و اعتبار رفتن باال به پرسشنامه در فرهنگی های تفاوت

شود می پیشنهاد رو این کند.از می کمک آزمون این در مورد تغییراتی با پرسشنامه

57