ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ...

41
1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-2013 «Η Χημεία του φαγητού και η μακροζωία» «Η συμβολή της Ελληνικής Διατροφής στην υγεία και ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας» Το Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας που υλοποιήθηκε στο σχολείο μας τη σχολική χρονιά 2012-13, με θέμα τη διατροφή, σχεδιάστηκε και οργανώθηκε από την καθηγήτρια Φλώρα Μπέη. Η πρώτη συνάντηση των μαθητών έγινε τον Οκτώβριο του 2012. Λόγω της μεγάλης συμμετοχής μαθητών, αποφασίσαμε να οργανώσουμε δύο ομάδες κι έτσι προέκυψαν δύο προγράμματα με τίτλους «Η Χημεία του φαγητού και η μακροζωία» και «Η συμβολή της Ελληνικής Διατροφής στην υγεία και ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας». Στα προγράμματα συμμετείχαν οι καθηγητές Φλώρα Μπέη και Δημήτρης Κατσιούρας ως υπεύθυνοι και η Χρυσάνθη Γεωργιάννη και Γεώργιος Λαγός ως συμμετέχοντες. Στο κάθε πρόγραμμα συμμετείχαν 25 μαθητές. Ελληνική Διατροφή Η ελληνική διατροφή, που ως τα μέσα του 20ού αιώνα είχε διαμορφωθεί με βάση την αξιοποίηση των τοπικών προϊόντων της χώρας και της Μεσογείου, είναι καταστάλαγμα μακρόχρονης εξελικτικής διαδικασίας και έχει στοιχεία τόσο από την διατροφή των αρχαίων όσο και από τη βυζαντινή περίοδο. Σήμερα, αυτή η παραδοσιακή ελληνική μεσογειακή διατροφή, με τα φρούτα και τα λαχανικά εποχής, τα ψάρια, το ελαιόλαδο, τα όσπρια, το αρνί και τα μυρωδικά, τα γιαούρτια και τα τυριά, είναι μία από τις καλύτερες και πιο υγιεινές στον κόσμο. Η διατροφή δεν είναι μόνο τα σωστά συστατικά της. Η μυρωδιά και η γεύση που αναδύουν τα εποχικά προϊόντα, ο συνδυασμός τους στη λαϊκή ελληνική μαγειρική, η ποσότητα, ο χρόνος του γεύματος και ότι συμβαίνει κατά τη διάρκειά του, είναι κομμάτια του πολιτισμού μας, είναι βιώματά μας. Και έτσι βιωματικά θέλουμε να τη μεταφέρουμε στους μαθητές μας για να τη συνεχίσουν και να την εξελίξουν. Επιπλέον, η επιστροφή στην ελληνική μεσογειακή διατροφή με έμφαση στα τοπικά προϊόντα της αποτελεί επιτακτική ανάγκη όχι μόνο για την υγεία μας και τον πολιτισμό μας αλλά και για την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας. Άρα τα υποθέματα που θα προσεγγιστούν είναι: Μεσογειακή διατροφή και ελληνική κουζίνα

Upload: others

Post on 30-Aug-2019

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 1 

 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-2013

«Η Χημεία του φαγητού και η μακροζωία»

«Η συμβολή της Ελληνικής Διατροφής στην υγεία και ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας»

Το Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας που υλοποιήθηκε στο σχολείο μας τη σχολική χρονιά 2012-13, με θέμα τη διατροφή, σχεδιάστηκε και οργανώθηκε από την καθηγήτρια Φλώρα Μπέη. Η πρώτη συνάντηση των μαθητών έγινε τον Οκτώβριο του 2012. Λόγω της μεγάλης συμμετοχής μαθητών, αποφασίσαμε να οργανώσουμε δύο ομάδες κι έτσι προέκυψαν δύο προγράμματα με τίτλους «Η Χημεία του φαγητού και η μακροζωία» και «Η συμβολή της Ελληνικής Διατροφής στην υγεία και ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας». Στα προγράμματα συμμετείχαν οι καθηγητές Φλώρα Μπέη και Δημήτρης Κατσιούρας ως υπεύθυνοι και η Χρυσάνθη Γεωργιάννη και Γεώργιος Λαγός ως συμμετέχοντες. Στο κάθε πρόγραμμα συμμετείχαν 25 μαθητές.

Ελληνική Διατροφή

Η ελληνική διατροφή, που ως τα μέσα του 20ού αιώνα είχε διαμορφωθεί με βάση την αξιοποίηση των τοπικών προϊόντων της χώρας και της Μεσογείου, είναι καταστάλαγμα μακρόχρονης εξελικτικής διαδικασίας και έχει στοιχεία τόσο από την διατροφή των αρχαίων όσο και από τη βυζαντινή περίοδο.

Σήμερα, αυτή η παραδοσιακή ελληνική μεσογειακή διατροφή, με τα φρούτα και τα λαχανικά εποχής, τα ψάρια, το ελαιόλαδο, τα όσπρια, το αρνί και τα μυρωδικά, τα γιαούρτια και τα τυριά, είναι μία από τις καλύτερες και πιο υγιεινές στον κόσμο.

Η διατροφή δεν είναι μόνο τα σωστά συστατικά της. Η μυρωδιά και η γεύση που αναδύουν τα εποχικά προϊόντα, ο συνδυασμός τους στη λαϊκή ελληνική μαγειρική, η ποσότητα, ο χρόνος του γεύματος και ότι συμβαίνει κατά τη διάρκειά του, είναι κομμάτια του πολιτισμού μας, είναι βιώματά μας. Και έτσι βιωματικά θέλουμε να τη μεταφέρουμε στους μαθητές μας για να τη συνεχίσουν και να την εξελίξουν.

Επιπλέον, η επιστροφή στην ελληνική μεσογειακή διατροφή με έμφαση στα τοπικά προϊόντα της αποτελεί επιτακτική ανάγκη όχι μόνο για την υγεία μας και τον πολιτισμό μας αλλά και για την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας.

Άρα τα υποθέματα που θα προσεγγιστούν είναι:

• Μεσογειακή διατροφή και ελληνική κουζίνα

Page 2: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 2 

 • Ελληνικά τοπικά προϊόντα και συμβολή τους στην ανάπτυξη της

τοπικής οικονομίας και του τουρισμού • Διατροφικές συνήθειες των νέων • Βότανα και μπαχαρικά

Στόχοι του προγράμματος

• Ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα υγιεινής διατροφής με σκοπό τη

θετική επίδραση στις διατροφικές συνήθειες των νέων.

• Συνειδητοποίηση εκ μέρους των μαθητών της αξίας της ελληνικής

μεσογειακής διατροφής.

• Καταγραφή των διατροφικών συνηθειών των νέων ηλικίας 12-15 ετών

• Ενημέρωση για τη χρησιμότητα της παραγωγής και διάδοσης των ελληνικών

τοπικών προϊόντων.

• Κοινωνικοποίηση των μαθητών και ενδυνάμωση της έκφρασης και

επικοινωνίας με τη συμμετοχή τους σε ομαδικές δραστηριότητες.

Μεθοδολογία

• Μέθοδος Project

• Ερωτηματολόγιο έρευνας

• Ευαισθητοποίηση των μαθητών μέσα από συζήτηση, αναζήτηση πληροφοριών,

προβολή ταινιών και βίντεο καθώς και ενημέρωση από ειδικό επιστήμονα

• Εργασίες ομαδικές, επεξεργασία, σύνθεση, παρουσίαση

• Βιωματική προσέγγιση – Δραματοποίηση

• Δημιουργία και συμπλήρωση ερωτηματολογίου για διατροφικές συνήθειες

νέων – Στατιστική ανάλυση και επεξεργασία των αποτελεσμάτων του

ερωτηματολογίου

• Επισκέψεις σε επιλεγμένους χώρους σχετικούς με το θέμα

• Εκπαιδευτική πολυήμερη εκδρομή σε σχετικό με το θέμα μας προορισμό που

θα αποφασιστεί κατά τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος

• Αξιολόγηση και παρουσίαση του προγράμματος

Page 3: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 3 

 

ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-13

«Επίσκεψη στη Λαϊκή αγορά της γειτονιάς μου», την Τετάρτη 28/11/2012 και ώρα 14:00-15:00 μμ, με σκοπό την καταγραφή εποχιακών φρούτων και λαχανικών και την ευαισθητοποίηση των μαθητών στην αντίληψη «Τρώμε εποχιακά, τρεφόμαστε υγιεινά». Συζητήσαμε με τους παραγωγούς οι οποίοι μας έδωσαν απλόχερα πολλές σακούλες φρούτα.

Την άλλη μέρα καθαρίσαμε τα φρούτα που πήραμε από τη λαϊκή και τα μοιράσαμε σε όλους τους μαθητές του σχολείου.

Page 4: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 4 

  «Επίσκεψη στη Βαρβάκειο Αγορά» την Παρασκευή 07/12/2012 και ώρα 14:00-15:30 μμ.

Η κεντρική Αγορά της Αθήνας στεγάζεται σε ένα ορθογώνιο κτίριο του 19ου αιώνα κατασκευασμένο από γυαλί και μέταλλο. Διαθέτει μια μεγάλη στεγασμένη αυλή και αποτελεί την κεντρική κρεαταγορά, ψαραγορά και λαχαναγορά της πόλης. Στη Βαρβάκειο Αγορά λειτουργούν πολλά καταστήματα τροφίμων, παντός είδους, κρεατικά και ψαρικά, λαχανικά και φρούτα, κονσέρβες και μπαχαρικά, απορρυπαντικά και τρόφιμα, τυροκομικά και γαλακτοκομικά προϊόντα, μέχρι είδη οικιακής χρήσης.

Επισκεφτήκαμε την αγορά των ψαριών και των κρεατικών στο ωραίο κτίριο της Βαρβακείου αγοράς. Στη συνέχεια περιπλανηθήκαμε στην αγορά των φρούτων , είδαμε τα βότανα και μπαχαρικά στην οδό Ευριπίδου, τα αλλαντικά, τους ξηρούς καρπούς και τα αποξηραμένα φρούτα.

Page 5: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 5 

  «Σχολικά μαγειρέματα», Τετάρτη 12/12/13 και Παρασκευή 14/12/13, φτιάξαμε σοκολατάκια υγιεινά, με μαύρη σοκολάτα, ταχίνι και αμυγδαλόψυχα τριμμένη, αναδεικνύοντας τη διατροφική αξία που έχουν τα αμύγδαλα, το ταχίνι και η μαύρη σοκολάτα

Διατροφική αξία των συστατικών που χρησιμοποιήσαμε για να φτιάξουμε τα σοκολατάκια: σοκολάτα, ταχίνι και αμύγδαλα:

Η σοκολάτα θεωρείται ένα από τα πιο θρεπτικά φυσικά προϊόντα. Δίνει ενέργεια, είναι τονωτική και αποτελεί πλούσια πηγή ζωτικότητας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Περιέχει όλα τα μακροθρεπτικά συστατικά, δηλαδή υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, σίδηρο και ένα πλήθος από βιταμίνες όλων των κατηγοριών.

Το ταχίνι είναι φυσικό προϊόν και παράγεται από σπέρματα διαλεγμένων σπόρων του σησαμιού. Περιέχει πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας , βιταμίνες (Β1, Β2, Ε, νιασίνη), υδατάνθρακες (20%) κυρίως με τη μορφή των φυτικών ινών καθώς και καλής ποιότητας λίπος (50%), κυρίως μονοακόρεστα ή πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (ω-6), που συμβάλλουν στη μείωση της χοληστερόλης. Είναι πλούσιο σε ασβέστιο, σίδηρο κάλιο, ψευδάργυρο, φώσφορο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, σελήνιο, χαλκό ενώ είναι καλή πηγή αντιοξειδωτικών.

Τα αμύγδαλα είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, λιπαρά και βασικά μέταλλα όπως ο ψευδάργυρος, το μαγνήσιο, το κάλιο και ο σίδηρος, καθώς επίσης και σε ορισμένες βιταμίνες του συμπλέγματος Β.

Page 6: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 6 

  Επίσκεψη στον Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο, την Πέμπτη 20/12/2012 και ώρα 09:00-13:30 μμ, όπου οι μαθητές παρακολούθησαν το Πρόγραμμα «Εν Δράσει», που περιλαμβάνει γνωριμία με τα ολυμπιακά αθλήματα και ενημέρωση για τη σωστή διατροφή και άσκηση, από ειδικούς επιστήμονες διατροφολόγους, τεχνολόγους τροφίμων, φυσικοθεραπευτές και γυμναστές.

Page 7: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 7 

 

Page 8: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 8 

  Επίσκεψη στο τμήμα Διατροφής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο την Τρίτη 15/1/2013, όπου οι μαθητές ξεναγήθηκαν στους χώρους του Πανεπιστημίου, στα εργαστήρια και στη βιβλιοθήκη και ενημερώθηκαν από επιστήμονα διατροφολόγο σε θέματα διατροφής.

Page 9: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 9 

 Στη Βιβλιοθήκη του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου.

«Σχολικά μαγειρέματα»

Τετάρτη 13/02/13 και Παρασκευή 22/02/13, τα παιδιά έφεραν στο σχολείο σπιτικές σπανακόπιττες, τυροπιττάκια και σαλάτα και φάγαμε, αφού πρώτα ετοιμάσαμε «ντάκους» και το επιδόρπιο. Το επιδόρπιο ήταν την Τετάρτη, μους λεμόνι και την Παρασκευή, μους σοκολάτα. Και τις δύο μέρες στρώσαμε ένα πολύ ωραίο τραπέζι, φάγαμε και κουβεντιάσαμε.

Page 10: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 10 

 

Βιωματικό μάθημα κρητικής διατροφής: Ντάκος!

Παξιμάδι το «πολύτιμο»… Τα κριθαρένια παξιμάδια περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, με κυριότερες το φυλλικό οξύ και τη βιταμίνη Β6, φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά, πυρίτιο (συμβάλλει στην ανάπλαση και προστασία των οστών μας), χρώμιο (η επαρκής πρόσληψή του σχετίζεται με καλύτερο έλεγχο του σακχάρου για τους διαβητικούς), αμινοξέα, μαγνήσιο και φώσφορο.

Η ντομάτα είναι από τα αγαπημένα λαχανικά στην ελληνική διατροφή, καθώς είναι νόστιμη, δροσιστική, συνοδεύει τέλεια τα γεύματα ως σαλάτα ή σε σάλτσες και επίσης είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Ο καρπός της ντομάτας περιέχει λυκοπένιο, μια ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία, φολικό οξύ, κάλιο και μικρές ποσότητες μετάλλων, όπως φώσφορος, ασβέστιο, νάτριο, σίδηρος, μαγγάνιο, καθώς και ποσότητες διάφορων βιταμινών. Επίσης, έχει διουρητική και αντισηπτική δράση, ενώ θεωρείται ότι βοηθά την καλή λειτουργία της καρδιάς και προστατεύει από ορισμένους τύπους καρκίνου.

Το ελαιόλαδο δεν κατέχει τυχαία τόσο σημαντική θέση στη μεσογειακή διατροφή. Η διατροφική του αξία ήταν αυτή που ανέδειξε τη σημασία του στην καθημερινότητά μας και μιλώντας για τη διατροφική του αξία αναφερόμαστε στην περιεκτικότητά του σε ‘καλά’ - ακόρεστα λιπαρά, σε λιποδιαλυτές βιταμίνες (βιταμίνη E) και σε αντιοξειδωτικά συστατικά, όπως οι πολυφαινόλες.

Φέτα: Πλούσια σε πρωτεΐνες, ασβέστιο και βιταμίνες, με μεγάλη θρεπτική αξία, το πιο γνωστό παραδοσιακό ελληνικό τυρί, παράγεται στην Ελλάδα από την εποχή του Ομήρου.

Ρίγανη: Δίνει ωραίο άρωμα και γεύση είναι πολύ καλή πηγή φυτικών ινών, σιδήρου και β-καροτίνης 12 και έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.

Page 11: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 11 

 Τα γλυκά στη διατροφή μας

Επειδή τα γλυκά είναι η αδυναμία όλων των παιδιών, συζητήσαμε πως μπορούμε να φτιάχνουμε επιδόρπιο με αγνά, φυσικά υλικά, εύκολα και γρήγορα, χωρίς να επιβαρύνουμε τον οργανισμό μας με άχρηστα ή βλαβερά υλικά.

Το γλυκό, καλό είναι να είναι στο τραπέζι μας τις γιορτές ή τις Κυριακές και να μην είναι στην καθημερινή μας διατροφή. Να το τρώμε μόνο του μακριά από γεύματα, στο απογευματινό μας ή στο ενδιάμεσο πρωινό σνακ.

Μπορούμε να καλύπτουμε την ανάγκη μας για γλυκό με ένα φρούτο, ξηρούς καρπούς με μέλι, γιαούρτι με μέλι, φρουτοσαλάτα, κομπόστα, ψητά μήλα με μέλι και κανέλα, αποξηραμένα φρούτα και άλλα.

Mους λεμόνι : Μους σοκολάτα: 3 γιαούρτια 400 γρ. κουβερτούρα 1 γάλα ζαχαρούχο 400 γρ κρέμα γάλακτος 1 λεμόνι (χυμός + ξύσμα) 250 γρ. πλήρες φρέσκο γάλα

Page 12: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 12 

 Επίσκεψη στο «Κέντρο της Γής» στο Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης την Τετάρτη 13/3/2013, όπου οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να κάνουν ένα βιωματικό ταξίδι στη ζωή της φύσης: Από τα έντομα και τον κορυφαίο ρόλο που διαδραματίζουν στην καλή λειτουργία των οικοσυστημάτων, στα άλογα τα μεγάλα θηλαστικά που για πολλές χιλιάδες χρόνια υπήρξαν καλοί συνεργάτες του ανθρώπου στην καλλιέργεια της γης. Και από το άγριο οικοσύστημα της Αττικής στην ηρεμία του βιολογικού λαχανόκηπου και στον ελαιώνα.

Το Κτήμα, μια καταπράσινη όαση στο Κέντρο της Αθήνας και παράλληλα ένας μοναδικός, ιστορικός τόπος όπου εγκαινιάστηκε το 1854, ως πρότυπο εκπαιδευτικό κέντρο γεωργίας και κτηνοτροφίας.

Page 13: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 13 

 «Κέντρο της Γής» στο Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης

Page 14: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 14 

 «Κέντρο της Γής» στο Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης

Page 15: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 15 

 Τετάρτη 27/3/2013: Πρόσκληση στο σχολείο γεωπόνου εκπροσώπου του Οργανισμού Πιστοποίησης Βιολογικών προϊόντων ΔΗΩ και ενημέρωση των μαθητών μας, για την αξία των βιολογικών προϊόντων και τη διαδικασία πιστοποίησης αυτών.

Μάθαμε για το πόσο σημαντική είναι η παραδοσιακή διατροφή του τόπου μας, η Μεσογειακή διατροφή. Σύγχρονες επιστημονικές μελέτες θεωρούν τη Μεσογειακή διατροφή ως το σωστότερο μοντέλο διατροφής για την καλή υγεία και την πρόληψη πολλών ασθενειών.

ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Page 16: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 16 

 Φτιάξαμε την Πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής

Page 17: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 17 

 Είδαμε την ταινία «Supersize me”

Και την ταινία «Πολίτικη κουζίνα»

Page 18: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 18 

 Μιλήσαμε για τα μπαχαρικά … Και τα βότανα

Page 19: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 19 

 Φρούτα και Λαχανικά

Tα φρούτα και τα λαχανικά μας ωφελούν και μάλιστα πολύ, ενώ οι περισσότεροι γνωρίζουμε καλά ότι περιέχουν πολλά συστατικά – βιταμίνες, άλατα, πρωτεΐνες, αμινοξέα, ένζυμα, υδατάνθρακες, λιπαρά οξέα – που τα έχει απόλυτη ανάγκη το ανθρώπινο σώμα. Το νερό που περιέχουν τα φρούτα και τα λαχανικά μεταφέρει όλες αυτές τις θρεπτικές ουσίες στα κύτταρα του σώματος μας και, ταυτόχρονα, παρασύρει τις τοξικές ουσίες. Όταν τα τρώμε λοιπόν, είναι σαν να πίνουμε κατά κάποιο τρόπο και αρκετό νερό.

Όλοι έχουμε ακούσει πως πρέπει να τρώμε 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Δεν πρόκειται για υπερβολή!

Page 20: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 20 

 10 τρόποι για να βάλουμε φρούτα και λαχανικά στην διατροφή μας:

1. Χυμός για αρχή. Χυμός πριν από το πρωινό: Μία πορτοκαλάδα, ένα smoothie μπανάνας ή ότι άλλο. Μας δίνει άμεση ενέργεια για να ξεκινήσουμε την ημέρα.

2. Φρούτα στο πρωινό. Φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα στο πρωινό: Σταφίδες, Μπανάνα τσιπς, Παπάγια, αποξηραμένα βερίκοκα, χουρμάδες και δαμάσκηνα.

3. Φρούτο για κολατσιό. Φρούτα ανάμεσα στα γεύματα. Μπανάνες ή μανταρίνια για δεκατιανό. Κουβαλιούνται εύκολα, δε θέλουν πλύσιμο και είναι, ειδικά η μπανάνα που θεωρείται ο βασιλιάς των σνακ, χορταστικά και θρεπτικά.

4. Φρουτοσνακ για απογευματινό. Φρέσκα φρούτα στο απογευματινό: Φράουλες, βατόμουρα ή τριμμένο μήλο στο σκέτο γιαούρτι ή μαζί με ανάλατους ξηρούς καρπούς.

5. Φρούτο αντί για γλυκό ή φρουτογλυκό. Αν και το φρούτα είναι καλό να τα τρώς με άδειο στομάχι, είναι προτιμότερο να φας ένα φρούτο για επιδόρπιο αντί για προφιτερόλ ή αλλο παχυντικό γλυκό. Αν θες γλυκό προτίμησε κάποιο που περιέχει φρούτα όπως αχλαδόπιτα, μήλο ψητό, κεικ καρότου, μπανάνα φλαμπέ ή φρουτοζελέ.

6. Σαλάτα με κάθε γεύμα. Ξεκινάμε κάθε γεύμα με μία φρέσκια σαλάτα εποχής. Τα ένζυμα, οι βιταμίνες και οι φυτικές ίνες βοηθάνε την χώνεψη του φαγητού και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.

7. Σαλατογεύμα. Φτιάχνουμε μια μεγάλη χορταστική σαλάτα, που είναι ένα πλήρες γεύμα. Με πολλές πρασινάδες, πολύχρωμα λαχανικά και κάτι από τα παρακάτω: όσπρια, ζυμαρικά, ψάρι, κοτόπουλο, αβγό, ξηρούς καρπούς ή ότι άλλο επιθυμείς.

8. Φαγητό λαχανικών. Τρώμε τακτικά κάποιο φαγητό με λαχανικά, όπως γεμιστά, χορτόπιτα, τουρλού και σούπες με λαχανικά.

9. Γαρνιτούρα λαχανικά. Συνοδεύουμε κάθε φαγητό με λαχανικό: Μπροκολάκι, φασολάκι, Κολοκυθάκι, ψητή γλυκοπατάτα ή αληθινό πουρές πατάτας.

10. Λαχανικά στη συνταγή. Προσθέτουμε λαχανικά σε κάθε συνταγή : Καρότα στη φασολάδα, πιπεριές στην σάλτσα, μανιτάρια στην πίτσα και ότι άλλο.

Page 21: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 21 

  Ερωτηματολόγιο Σχ. Έτος 2012-2013 ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ 38ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΘΗΝΑΣ

Στα πλαίσια του προγράμματος Αγωγής Υγείας, οι μαθητές/ριες του Γυμνασίου μας πραγματοποιούν μια

έρευνα για την διατροφικές συνήθειες των συμμαθητών τους. 1. Φύλο □ Αγόρι  □ Κορίτσι 2. Ηλικία □ Γυμνάσιο  □ Λύκειο  3. Γνωρίζετε τι σημαίνει Ισορροπημένη Διατροφή ή Μεσογειακή Διατροφή; □ Ναι □ Όχι 4. Πόσο νερό πίνετε στη διάρκεια της ημέρας;

□ Σχεδόν καθόλου □ Έως 4 ποτήρια □ Έως 8 ποτήρια □ > 8 ποτήρια 5. Ποια από τα παρακάτω γεύματα κάνετε καθημερινά; 

□ Πρωινό □ Δεκατιανό □ Μεσημεριανό □ Απογευματινό □ Βραδινό 6. Αν τρώτε πρωινό, τι περιλαμβάνει;

□ Γάλα □ Χυμό □ Δημητριακά □ Ψωμί με μέλι □ Αυγό □ Άλλο ……………… 7. Αν τρώτε δεκατιανό στο σχολείο, τι περιλαμβάνει;

□ Χυμό □ Φρούτο □ Σάντουιτς □ Τυρόπιτα □ Άλλο …………………… Από πού το προμηθεύεστε; □ Από το σπίτι □ Από το κυλικείο

8. Αν τρώτε βραδινό, τι περιλαμβάνει; □ Γιαούρτι □ Σάντουιτς ή τοστ □ Πίτσα ή σουβλάκι □ Απ΄το μεσημεριανό □ Άλλο ……………………

9. Ποιες τροφές περιλαμβάνονται στις διατροφικές σας συνήθειες σε εβδομαδιαία βάση; ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Πόσες φορές την εβδομάδα τρώτε (κυκλώστε)

Ψωμί 0 1 2 3 4 5 6 7 Ζυμαρικά-Ρύζι 0 1 2 3 4 5 6 7 Λαχανικά 0 1 2 3 4 5 6 7 Φρούτα 0 1 2 3 4 5 6 7 Γάλα-Γιαούρτι-Τυριά 0 1 2 3 4 5 6 7 Κρέας 0 1 2 3 4 5 6 7 Ψάρια 0 1 2 3 4 5 6 7 Πουλερικά 0 1 2 3 4 5 6 7 Όσπρια 0 1 2 3 4 5 6 7 Αυγά 0 1 2 3 4 5 6 7 Ξηρούς καρπούς 0 1 2 3 4 5 6 7 Πατάτες Τηγανητές 0 1 2 3 4 5 6 7 Γλυκά -Σοκολάτες 0 1 2 3 4 5 6 7

Αναψυκτικά 0 1 2 3 4 5 6 7 Γύρο 0 1 2 3 4 5 6 7 Πίτσα 0 1 2 3 4 5 6 7 Αλμυρά Σνακ (Πατατάκια, Γαριδάκια, κ.ά.) 0 1 2 3 4 5 6 7

10. Πόσο συχνά γυμνάζεστε την εβδομάδα; 0 1 2 3 4 5 6 7

11. Πόσες ώρες κοιμάστε ημερησίως; □ < 7 □ 7-8 □ 8-9 □ > 9

Ευχαριστούμε θερμά.

Page 22: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 22 

 Στην έρευνα συμμετείχαν 218 μαθητές του 38ου Γυμνασίου Αθηνών. Η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων έγινε στην τάξη κάθε τμήματος για μια διδακτική ώρα περίπου.

Φύλο

Σην έρευνα συμμετείχαν 104 αγόρια (ποσοστό 47,7%) και 114 κορίτσια (ποσοστό 52,3%)

Φύλο

52,3% 47,7%

Κορίτσι Αγόρι

Μερικές ενδεικτικές απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο είναι:

Στην ερώτηση «Γνωρίζετε τί σημαίνει Ισορροπημένη Διατροφή ή Μεσογειακή Διατροφή», οι απαντήσεις ήταν ως ακολούθως:

Γνωρίζετε τί σημαίνει Ισορροπημένη ∆ιατροφή

ή Μεσογειακή ∆ιατροφή;

5%

95%

ΟΧΙ

ΝΑΙ

Page 23: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 23 

 « Πόσο νερό πίνετε στη διάρκεια της ημέρας;»

Η λήψη μεγάλης ποσότητας νερού κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι από τα πολύ σημαντικά θέματα για την διατήρηση της υγείας του οργανισμού. Σύμφωνα με τις απαντήσεις των μαθητών ένα σημαντικό ποσοστό (αθροιστικά το 40,1%) δηλώνει ότι πίνει ως 4 ποτήρια νερό ημερησίως. Αν και η λήψη υγρών είναι πιθανόν να συμπληρώνεται από την κατανάλωση χυμών ή/και αναψυκτικών, η μικρή κατανάλωση νερού από ένα τέτοιο ποσοστό θα πρέπει να σημειωθεί, να ληφθεί σοβαρά υπόψην και να σχεδιαστούν μελλοντικές παρεμβάσεις ώστε να αναδειχτεί περισσότερο η ανάγκη αυτή για τον οργανισμό των νέων.

Πόσο νερό πίνετε στη διάρκεια της ημέρας;

Πόσο νερό πίνετε στη διάρκεια της ημέρας;

Πάνω από 8 ποτήρια

Έως 8 ποτήρια

Έως 4 ποτήρια

Σχεδόν καθόλου

Ποσ

οστά

50

40

30

20

10

0

18

41

34

6

Πόσο νερό πίνετε στη διάρκεια της ημέρας;

Πάνω από 8 ποτήρια

Έως 8 ποτήρια

Έως 4 ποτήρια

Σχεδόν καθόλου

Ποσ

οστά 50

40

30

20

10

0

Φύλο

Αγόρι

Κορίτσι

12

4240

6

26

40

28

6

Πρωινό.

Το πρωινό θεωρείται το κυριότερο γεύμα της ημέρας.

Η έρευνα έδειξε ότι ένα σημαντικό ποσοστό μαθητών του σχολείου μας, ένα 35% δεν τρώει πρωινό.

Η σπουδαιότητα του πρωινού γεύματος οδηγεί σε περαιτέρω διερεύνηση των απαντήσεων των μαθητών ανά φύλο, με τη δημιουργία πίνακα διασταύρωσης και την απεικόνιση των ποσοστών ανά φύλο σε ραβδόγραμμα σχετικών συχνοτήτων.

Από τον πίνακα διασταύρωσης παρατηρούμε ότι ποσοστό 53,9% από τους μαθητές που τρώνε πρωινό είναι αγόρια σε σχέση με ποσοστό 46,1% των μαθητών που είναι κορίτσια.

Page 24: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 24 

 Αντίστοιχα από τους μαθητές που απάντησαν αρνητικά στην συγκεκριμένη ερώτηση, ποσοστό 36,4% είναι αγόρια έναντι ποσοστού 63,6% των κοριτσιών.

Τρώτε Πρωινό;

35%

65%

ΟΧΙ

ΝΑΙ

Αντίστοιχα μεταξύ των αγοριών ποσοστό 73,1% λαμβάνει πρωινό και 26,9% των αγοριών δεν λαμβάνει πρωινό. Στα κορίτσια, τα αντίστοιχα ποσοστό είναι: 57% και 43%.

Τα στοιχεία οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα κορίτσια τρώνε πρωινό σε μικρότερο ποσοστό παρά τα αγόρια.

Page 25: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 25 

  Δεκατιανό

Σύμφωνα με τις επικρατούσες απόψεις διατροφολογίας, η κατανάλωση 5 γευμάτων ανά ημέρα είναι ο καλύτερος τρόπος για την συντήρηση ενός υγιούς σώματος. Ταυτόχρονα δεν πρέπει να λησμονούμε ότι στην ηλικία των μαθητών μας, είναι σημαντική η καθημερινή λήψη όλων των απαραίτητων τροφών ώστε να εκπληρώνονται οι συνθήκες για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου αλλά και όλου του οργανισμού ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία της μάθησης.

Η έρευνα έδειξε ότι ένα μεγάλο ποσοστό, το 46% των μαθητών, δεν τρώει δεκατιανό έναντι ποσοστού 54% των μαθητών που απάντησαν καταφατικά στην ερώτηση αυτή.

Μια πρώτη διερεύνηση της κατανομής των ποσοστών αυτών ανά φύλο στο ραβδόγραμμα που ακολουθεί, δεν δείχνει κάποιες σημαντικές διαφορές μεταξύ αγοριών και κοριτσιών.

Τρώτε ∆εκατιανό;

46% 54%

ΟΧΙ ΝΑΙ

Τρώτε ∆εκατιανό;

∆εκατιανό

ΟΧΙΝΑΙ

Ποσ

οστά 60

50

40

30

20

10

0

Φύλο

Αγόρι

Κορίτσ

45

55

4852

Page 26: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 26 

 ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

ΦΡΟΥΤΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Page 27: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 27 

 

ΣΥΝΤΑΓΕΣ

Παραδοσιακά Παπουτσάκια

Υλικά

• 10 μελιτζάνες

• 1/2 κιλό μοσχαρίσιο κιμά

• 1 κρεμμύδι

• 1 σκελίδα σκόρδο

• αλατοπίπερο

• 4 ώριμες ντομάτες

• λάδι για τηγάνισμα

Εκτέλεση

• Σε ένα μεσαίο κατσαρολάκι προσθέτουμε λίγο ελαιόλαδο και το κρεμμύδι. Το

αφήνουμε να μαλακώσει.

• Προσθέτουμε τον κιμά, το αλάτι, το πιπέρι, την ντομάτα και μια κούπα νερό.

• Μαγειρεύουμε το μείγμα με τον κιμά μέχρι να ρουφήξει όλο το νερό.

• Πλένουμε τις μελιτζάνες και τις κόβουμε στη μέση κατά μήκος. Αφαιρούμε

προσεκτικά τη σάρκα τους, αφήνοντας γύρω στο μισό εκατοστό εξωτερικό

περίβλημα. Τις τσιγαρίζουμε ελαφρά.

• Με ένα κουτάλι γεμίζουμε τις μελιτζάνες με το μείγμα του κιμά.

• Ετοιμάζουμε μια σάλτσα μπεσαμέλ την οποία ρίχνουμε πάνω στις μελιτζάνες.

• Τις βάζουμε σε ένα ταψάκι και τις ψήνουμε σε μέτριο φούρνο για μια ώρα.

Καλή σας όρεξη!!!

Νεφέλη Πλατανιά, Γ3

Page 28: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 28 

 ΝΤΟΛΜΑΔΑΚΙΑ ΓΙΑΛΑΝΤΖΙ

Υλικά: 60 αμπελόφυλλα τρυφερά 2 φλ. τσαγιού ρύζι Καρολίνα 2 κρεμμύδια ψιλοκομμένα 2 ματσάκια φρέσκα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα 1 φλ. τσαγιού ελαιόλαδο 1/2 ματσάκι μαϊντανό ψιλοκομμένο 1/2 ματσάκι άνηθο ψιλοκομμένο 1/2 ματσάκι δυόσμο ψιλοκομμένο 1 λεμόνι 1 ντομάτα τριμμένη αλάτι φρεσκοτριμμένο πιπέρι Εκτέλεση:

Μουσκεύουμε το ρύζι σε μπολ με νερό για 1 ώρα. Έπειτα το βάζουμε σε σουρωτήρι και το ξεπλένουμε κάτω από τρεχούμενο νερό να φύγει το άμυλο. Το στραγγίζουμε καλά. Στύβουμε 1 λεμόνι στο ρύζι και ανακατεύουμε. Ζεσταίνουμε το μισό ελαιόλαδο και σοτάρουμε σε χαμηλή φωτιά τα ξερά κρεμμύδια και τα φρέσκα κρεμμυδάκια για 3΄-4΄. Προσθέτουμε το ρύζι και ανακατεύουμε καλά, να λαδωθεί. Προσθέτουμε 2 φλ. τσαγιού νερό και σιγοβράζουμε για 6΄-7΄, ίσα το ρύζι να πιει τα υγρά του. Το αλατοπιπερώνουμε και το πασπαλίζουμε με τα μυρωδικά. Τρίβουμε την ντομάτα μέσα στη γέμιση και την ανακατεύουμε καλά. Στο μεταξύ, ζεματάμε τα αμπελόφυλλα για λίγα λεπτά και τα βάζουμε σε μπολ με κρύο νερό. Τα στραγγίζουμε. Αφαιρούμε τυχόν χοντρά νεύρα στην άκρη του κληματόφυλλου. Παίρνουμε ένα κληματόφυλλο στην παλάμη μας, με τα νεύρα προς τα πάνω, να τα βλέπουμε, βάζουμε μία κουταλιά γέμιση, κλείνουμε τα δύο πλαϊνά και έπειτα τυλίγουμε το ντολμαδάκι σε ρολό. Ομοίως φτιάχνουμε και τα υπόλοιπα. Αν θέλουμε στρώνουμε τον πάτο της κατσαρόλας με αμπελόφυλλα. Τα τοποθετούμε σειρά σειρά στην κατσαρόλα, με την ένωση προς τα κάτω και κοντά κοντά το ένα με το άλλο. Τα περιχύνουμε με το υπόλοιπο ελαιόλαδο και τα σκεπάζουμε με ένα πιάτο για να μην ξετυλιχτούν κατά το βράσιμο. Περιχύνουμε με νερό, ίσα να τα σκεπάσει. Σιγοβράζουμε τα γιαλαντζί μέχρι να σωθεί το νερό και να μείνουν σχεδόν με το λάδι τους, για περίπου 40΄. Σερβίρονται κρύα.

Page 29: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 29 

 ΣΠΑΝΑΚΟΠΙΤΑ

Για το φύλο

500 γραμμάρια αλεύρι για όλες τις χρήσεις

1 κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο

1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι

1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη

1 κούπα νερό

Για τη γέμιση:

1 κιλό σπανάκι

1 μεγάλο ξερό κρεμμύδι

1 ματσάκι άνηθο

1 ματσάκι μαϊντανό

350 γραμμάρια φέτα

2 αυγά

αλάτι , πιπέρι μαύρο

λίγο ελαιόλαδο

Page 30: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 30 

 Εκτέλεση

1. Πρώτα ετοιμάζουμε το φύλλο. Σε ένα μπολ προσθέτουμε και ανακατεύουμε όλα τα υλικά της ζύμης εκτός της κούπας με το νερό, το οποίο στη συνέχεια προσθέτουμε λίγο-λίγο στο μπολ ανακατεύοντας, ώσπου να φτιάξουμε μια ζύμη σταθερή και μαλακή και να ξεκολλάει εύκολα από τα χέρια μας. Αφήνουμε την έτοιμη ζύμη για το φύλλο μας στο ψυγείο για μισή ώρα.

2. Στη συνέχεια ετοιμάζουμε τη γέμιση. Πλένουμε καλά, καθαρίζουμε και κόβουμε το σπανάκι. Προσθέτουμε ψιλοκομμένο το ξερό κρεμμύδι, το μαϊντανό και τον άνηθο.

3. Σε ένα μπολ κόβουμε με το μαχαίρι τη φέτα σε κομματάκια και τη θρυμματίζουμε με τα χέρια μας. Σε ένα άλλο σκεύος χτυπάμε το αυγό, αλατοπιπερώνουμε και προσθέτουμε το αυγό στη θρυμματισμένη φέτα. Τέλος, τα προσθέτουμε όλα στο σπανάκι.

4. Χωρίζουμε τη ζύμη σε δύο ανόμοια μέρη, το κάτω φύλλο (2/3 της ζύμης) και το πάνω φύλλο (1/3 της ζύμης) της πίτας αντίστοιχα. Σε καθαρό και αλευρωμένο πάγκο ανοίγουμε τα δύο φύλλα και συνεχίζουμε την παρασκευή της πίτας μας.

5. Σε λαδωμένο ταψί τοποθετούμε το κάτω φύλλο (το οποίο θα καλύπτει και τα πλαϊνά του σκεύους), προσθέτουμε τη γέμιση με το σπανάκι στρώνοντάς την με προσοχή στο ταψί, προσέχοντας να έχει το ίδιο πάχος σε όλο το σκεύος. Σκεπάζουμε με το πάνω φύλλο και ενώνουμε τα δύο φύλλα διπλώνοντάς το περισσευούμενο μέρος (τις άκρες τους) προς τη μέσα πλευρά του σκεύους.

6. Λαδώνουμε την πίτα μας με λίγο ελαιόλαδο, την τρυπάμε με ένα πηρούνι στην επιφάνειά της αρκετές φορές ώστε να μην φουσκώσει (εναλλακτικά, μπορείτε να την χαράξετε σε κομμάτια) και την ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς Κελσίου για 50 έως 60 λεπτά.

Page 31: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 31 

 ΣΦΑΚΙΑΝΟΠΙΤΑ ΜΕ ΞΙΝΟΜΥΖΗΘΡΑ

Υλικά : 1/ 2 κιλό αλεύρι 3 κ.σ. ελαιόλαδο 1 κ.γ. αλάτι 3 κ.σ. τσικουδιά (ρακί) 1 ποτήρι νερό ή 1/2 ποτήρι νερό και 1/2 γάλα. 10 κ.σ. ξυνή μυζήθρα Χανιώτικη(καλά στραγγισμένη) ανθόμελο

Εκτέλεση: Ζυμώνουμε το αλεύρι με το λάδι, το νερό, την τσικουδιά και το αλάτι και κάνουμε μια

ζύμη ελαστική. Τη χωρίζουμε σε 10 κομμάτια και ανοίγουμε φύλλα διαμέτρου 8 εκ.

Πλάθουμε τη μυζήθρα σε μπαλάκια στο μέγεθος μικρού μανταρινιού και τα

τοποθετούμε στο κέντρο κάθε φύλλου. Με τα δάχτυλα γυρίζουμε σιγά σιγά τις άκρες

της μικρής πίτας για να καλύψουμε τη μυζήθρα. Έτσι σχηματίζεται μια μεγαλύτερη

μπάλα.

Ξανανοίγουμε προσεκτικά τη μπάλα με έναν πλάστη, είτε πιέζοντας με τα χέρια, πάλι

σε στρόγγυλο φύλλο διαμέτρου 15-20 εκατοστών και πάχους 3 χιλιοστών. Κάθε λίγο

αλευρώνουμε για να μην ανοίξει η πίτα. Έτσι σχηματίζουμε στρόγγυλές πιτούλες σε

μέγεθος μέτριου πιάτου με τη γέμιση να έχει απλωθεί μέσα. Σε αντικολλητικό τηγάνι

τις τηγανίζουμε χωρίς λάδι και από τις 2 πλευρές με προσοχή. Σερβίρεται ζεστή με

το μέλι επάνω και αποτελεί ένα εξαιρετικό επιδόρπιο.

Page 32: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 32 

 ΚΑΛΑΜΑΡΑΚΙΑ ΓΕΜΙΣΤΑ

Υλικά:

• 4 μεγάλα καλαμάρια καθαρισμένα • 1/4 φλ. τσαγιού ελαιόλαδο • 1 μέτριο κρεμμύδι ψιλοκομμένο • 2 φρέσκα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα • 1/2 φλ. τσαγιού ρύζι Καρολίνα • 2 κ.σ. σταφίδα μαύρη • 1/3 φλ. τσαγιού λευκό ξηρό κρασί • 2 κ.σ. άνηθος • 1 φλ. τσαγιού τριμμένη ντομάτα • λίγο επιπλέον ελαιόλαδο • αλάτι • φρεκοτριμμένο πιπέρι

Εκτέλεση:

Ψιλοκόβουμε τα πλοκάμια των καλαμαριών. Στο ελαιόλαδο σοτάρουμε τα κρεμμύδια

(φρέσκα και ξερό μαζί) και στη συνέχεια ρίχνουμε στην κατσαρόλα τα πλοκάμια. Τα

αφήνουμε να σοταριστούν κι αυτά για 5΄.

Στη συνέχεια προσθέτουμε το ρύζι, τη σταφίδα και σβήνουμε με το κρασί. Αφήνουμε

2΄, να εξατμιστεί το αλκοόλ, και ρίχνουμε 1 1/2 φλ. τσαγιού νερό.

Αλατοπιπερώνουμε και ρίχνουμε και τον άνηθο. Αφήνουμε το ρύζι να μισοπιεί τα

υγρά του.

Γεμίζουμε τα καλαμάρια με ένα κουταλάκι του γλυκού και κλείνουμε καλά με

οδοντογλυφίδα. Τα βάζουμε μέσα σε ένα μικρό πυρίμαχο σκεύος.

Περιχύνουμε τα καλαμάρια με την ντομάτα και λίγο ελαιόλαδο. Ψήνουμε το φαγητό

στους 180 βαθμούς για 15΄ σκεπασμένο και για άλλα 15΄ ξεσκέπαστο.

Page 33: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 33 

  ΦΑΣΟΛΙΑ ΜΑΥΡΟΜΑΤΙΚΑ

Υλικά : Μαυρομάτικα φασόλια: 250 γρ. Κομμένη κύβους ντομάτα: 2 μέτριες Κομμένη κύβους πιπεριά: 1 μέτρια, πράσινη ή κόκκινη Κομμένο λωρίδες μαρούλι: 1 μικρό Κομμένα ροδέλες πράσινα κρεμμυδάκια: 2 μέτρια Ελαιόλαδο: 1/4 κούπας Αλάτι, πιπέρι: όσο σας αρέσει Ρίγανη: 1/2 κουταλάκι τσαγιού Ξύδι: 2 κουταλιές σούπας

Εκτέλεση:

1. Βράζετε τα μαυρομάτικα μέχρι να μαλακώσουν (προσοχή να μην λιώσουν) και τα

στραγγίζετε. Τα αφήνετε να κρυώσουν.

2. Εν τω μεταξύ πλένετε, καθαρίζετε και κόβετε τα λαχανικά. Τα βάζετε σε

σαλατιέρα. Προσθέτετε και τα φασόλια.

3. Ανακατεύετε το ελαιόλαδο με το ξύδι, το αλατοπίπερο και τη ρίγανη και

περιχύνετε τη σαλάτα. Ανακατεύετε καλά, αφήνετε 10 - 15 λεπτά να δέσουν οι

γεύσεις και σερβίρετε.

Page 34: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 34 

 ΚΟΤΟΠΙΤΑ ΜΕ ΤΡΑΧΑΝΑ

Υλικά: 1 πακέτο φύλλο σφολιάτα (περιέχει 2 φύλλα) 500-600 γρ. στήθος κοτόπουλου 2 κρεμμύδια 3-4 αυγά 1 φλυτζάνι τραχανά (προτιμάμε ξυνό) 1/2 φλυτζάνι ελαιόλαδο 250γρ τυρί (φέτα κατά προτίμηση) αλάτι πιπέρι Εκτέλεση: Βράζουμε το κοτόπουλο σε αλατισμένο νερό.

Όταν μαλακώσει, το βγάζουμε να κρυώσει και το κόβουμε ψιλές μπουκίτσες .

Κρατάμε από το ζωμό 2 φλυτζάνια.

Σε βαθύ τηγάνι βάζουμε το ελαιόλαδο και τα κρεμμύδια να σωταρισθούν.

Προσθέτουμε τον τραχανά και το ένα φλυτζάνι ζωμό ανακατεύοντας μέχρι να πήξει.

Ρίχνουμε και το τυρί με το πιπέρι.

Κατεβάζουμε από τη φωτιά τη γέμιση.

Σε λαδωμένο ταψάκι απλώνουμε το ένα φύλλο με τις άκρες να προεξέχουν. Ρίχνουμε

τη γέμιση και τη στρώνουμε ομοιόμορφα.

Σκορπίζουμε και το κοτόπουλο και απλώνουμε το δεύτερο φύλλο αφού έχουμε

λαδώσει τις άκρες του. Πιάνουμε μαζί τις άκρες των δύο φύλλων και τις στρίβουμε

προς τα μέσα να κλείσουμε την πίττα.

Χαράζουμε σε τεμάχια την επιφάνεια. Χτυπάμε σε ένα μπωλ τα αυγά με το δεύτερο

φλυτζάνι ζωμού και τα ρίχνουμε στην πίτα. Ανακινούμε το ταψί με τα δυο μας χέρια

να πάει παντού.

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180* για μισή ώρα. Μόλις

ροδίσει χαμηλώνουμε την θερμοκρασία και ψήνουμε για ένα τέταρτο περίπου ακόμα.

ΛΟΥΚΟΥΜΑΔΕΣ

Page 35: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 35 

 Υλικά:

500 γραμμ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του 1 φακελάκι μαγιά σκόνη 1 κ.γλ. (κοφτό) αλάτι περίπου 2 φλ. τσαγιού χλιαρό νερό ελαιόλαδο για το τηγάνισμα θυμαρίσιο μέλι κανέλα Εκτέλεση: Βάζουμε σε μεγάλο μπολ το αλεύρι, τη μαγιά και προσθέτουμε σιγά σιγά νερό μέχρι

να γίνει παχύς χυλός. Τέλος προσθέτουμε το αλάτι. Σκεπάζουμε το μπολ και το

αφήνουμε κοντά σε ζεστό χώρο (καλοριφέρ ή δίπλα στην κουζίνα) για 30΄, μέχρι το

μείγμα να αρχίσει να ανεβαίνει στα τοιχώματα του μπολ. Σε κατσαρόλα βαθιά

ζεσταίνουμε ελαιόλαδο. Κόβουμε τους λουκουμάδες με το χέρι. Βουτάμε την αριστερή

παλάμη στο μείγμα και πιέζουμε προς τα πάνω. Το λουκουμά που βγαίνει απ’ τον

αντίχειρα τον κόβουμε με κουτάλι και τον ρίχνουμε στο καυτό ελαιόλαδο ή ρίχνουμε

κουταλιά κουταλιά από το μείγμα στο λάδι. Τηγανίζουμε για λίγα λεπτά μέχρι να

ροδίσουν οι λουκουμάδες. Τους στραγγίζουμε σε απορροφητικό χαρτί. Τους βάζουμε

σε πιατέλα και περιχύνουμε με θυμαρίσιο μέλι και κανέλα.

ΡΑΒΑΝΙ

Page 36: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 36 

 

Υλικά:

ΓΙΑ ΤΟ ΡΑΒΑΝΙ 1 1/3 φλιτζάνι τσαγιού σιμιγδάλι ψιλό 1 1/3 φλιτζάνι τσαγιού φαρινάπ 1 1/3 φλιτζάνι τσαγιού ζάχαρη 1/2 φλιτζάνι τσαγιού γάλα 5 αυγά 1/2 κ.γ. αλάτι 1 βανίλια

ΓΙΑ ΤΟ ΣΙΡΟΠΙ 3 ποτήρια ζάχαρη 2 1/2 ποτήρια νερό 5 κ.σ. βούτυρο Χυμό από ένα λεμόνι Εκτέλεση: ΓΙΑ ΤΟ ΡΑΒΑΝΙ Χτυπάμε τα αυγά με τη ζάχαρη στο μίξερ για 10'. Ρίχνουμε λίγο-λίγο το γάλα και ανακατεύουμε απαλά. Ρίχνουμε μέσα στο μείγμα το αλεύρι με το σιμιγδάλι, τη βανίλια και το αλάτι. Βάζουμε το μείγμα σε βουτυρωμένο ταψί και το ψήνουμε στους 180 βαθμούς για 50'. ΓΙΑ ΤΟ ΣΙΡΟΠΙ Βάζουμε όλα τα υλικά μαζί και βράζουμε το σιρόπι για 5'. Όταν ετοιμαστεί περιχύνουμε το γλυκό που έχουμε αφήσει να κρυώσει.

Μερικά μηνύματα που πήραμε κατά τη διάρκεια του προγράμματος είναι:

Page 37: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 37 

 • Αφού είμαστε ότι τρώμε, ας ξέρουμε τι τρώμε. • Η τροφή σου να είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου να είναι η τροφή

σου. (Ιπποκράτης) • Τρώγε, για να ζεις, και μην ζεις, για να τρως. (Σωκράτης)

• Νους υγιής εν σώματι υγιεί.

• Το πρωινό έχει τεράστια αξία, διότι μας βοηθάει να ξεκινάμε τη μέρα μας με

ενέργεια.

• Σωστή διατροφή είναι η ισορροπημένη διατροφή.

• Οι τρεις χρυσοί κανόνες της σωστής διατροφής είναι:

1. Ισορροπία: Η διατροφή πρέπει να περιλαμβάνειν όλα τα θρεπτικά

συστατικά στις σωστές αναλογίες, δηλ. υδατάνθρακες 50-55%, λιπίδια

25-30%, πρωτεΐνες 15-20%, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και νερό.

2. Ποικιλία: Ποικιλία σημαίνει ότι θα πρέπει η διατροφή μας να

περιλαμβάνει τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων: Δημητριακά,

Φρούτα, Λαχανικά, Όσπρια, Γαλακτοκομικά, Αυγά, Ψάρια και

θαλασσινά, Ξηρούς καρπούς, Κρέας και πουλερικά και άφθονο νερό.

3. Μέτρο: Μέτρο σημαίνει ότι δεν πρέπει να γίνεται υπερβολική

κατανάλωση κάποιων τροφίμων σε βάρος άλλων.

 

 

 

ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΣΥΡΟ

Page 38: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 38 

 Στα  πλαίσια  του  προγράμματος  Αγωγής  Υγείας  διοργανώσαμε  τριήμερη 

εκπαιδευτική  εκδρομή  στη  Σύρο.  Στην  εκδρομή, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να μάθουν για την ιστορία του νησιού πάνω στο θέμα παραδοσιακή ελληνική διατροφή και παραδοσιακά προϊόντα. Επισκέφτηκαν τον Αγροτουριστικό Συνεταιρισμό γυναικών «Το Καστρί» όπου ενημερώθηκαν για την ιστορία του και τις δράσεις του, ξεναγήθηκαν σε μια Βιοτεχνία Παραδοσιακών Προϊόντων και σε μια Βιοτεχνία Λουκουμιών και δοκίμασαν πολλά παραδοσιακά προϊόντα που παρασκευάζονται στο νησί.

    

    

 

 

 

Page 39: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 39 

 

    

 

 

 

Page 40: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 40 

 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΜΕ ΘΕΑΤΡΙΚΟ

ΔΡΩΜΕΝΟ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

        

Page 41: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2012-201338gym-athin.att.sch.gr/downloads/DRASEIS_AGWGH_YGEIAS_2012.pdf · μας και μιλώντας για τη διατροφική

 41 

 

ΤΕΛΟΣ