آموزش الکترونیکی

دکتر ستار هاشمیدانشیار دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه شیراز

رئیس دانشکده آموزشهای الکترونیکی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 1

مقدمه و معرفی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 2

یادگیری الکترونیکی چیست؟

میاطالقیادگیریازنوعیبه(e-learning)الکترونیکییادگیری•.شودمیارائهالکترونیکیفناوریطریقازیادگیریمحتوایکهشود

:مترادفعناوین•وببرمبتنییادگیری–برخطیادگیری–

پذیرانعطافوبازیادگیری–

–…

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 3

هدف از یادگیری آموزش الکترونیکیبهرکشوآموزشظرفیتدرتنوعایجادوگسترش

بهپاسخگوییوارتباطاتواطالعاتفناوریکمکفانعطاوکیفیتبرایفرداوامروزیجامعهنیاز

آموزشیارائهدرکمتریهزینهوبهترپذیری

کهاستآنالکترونیکیآموزشازمنظورخطیکداشتنبامکانوزمانهردریادگیرنده

یاموزشیآسیستمنوعاینبهکامپیوتریکوتلفن.داشتخواهددسترسیدرسیمطالبویادگیری

میارائهایرسانهچندمحیطدردرسیمطالبورتصبهسایرینومربیبامذاکرهوگفتگوشود،

(off-line)همزمانغیرو(on-line)همزمان

.شودمیانجام

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 4

یادگیری ترکیبی

یارائهبرایآموزشییدورهازبخشیدرکهاستبهترعملدر•رفتهگبهرهالکترونیکییادگیریهایروشوابزارهاازدرسیمحتوای

.شوداستفادهسنتیهایروشازالزمهایزماندروشود

یئهاراکناردرسنتیروشکارگیریبهکهدهدمینشانتحقیقات•مفیدترماکشوردربسیارالکترونیکیصورتبهدورههایقابلیتتمام.استشدهواقع

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 5

چالش ها در کشورهای در حال توسعه

اوان بی ثباتی و عدم قطعیت فرقوانین و مقررات مرتبط

ی به زیر ساخت ناکافی برای ارتباطات و دسترساینترنت

مشکل یافتن سرمایه گذار برای راه اندازی دوره ها

مدرک گرایی و توجه به حسن شهرت مقام صادر کننده ی مدرک

انضعف علمی در نظم زمانی و برنامه ریزی و قابلیت های کار گروهی در بین یادگیرندگ

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 6

فرصت ها در کشورهای در حال توسعه

وجود تعداد زیاد داوطلب برای ورود به دوره های آموزش عالی و همچنین یادگیری الکترونیک

ه دست ارزانی نسبی نیروی انسانی، نرم افزار و سخت افزار و رقابت جدی تر برای بآوردن شغل

ات آموزش وجود مناطق مسکونی با فشردگی جمعیتی زیاد و دسترسی کم به امکانعالی

راد مثل اف)وجود فرصت های آموزشی کم برای بانوان و نیز افراد با نیازهای خاص و در عین حال عالقه ی ایشان به کسب آموزش و مهارت( ناتوان و معلول

ارتباط بین صنعت و دانشگاه

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 7

مولفه های اساسی یک سیستم آموزش الکترونیکی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 8

یکیالکترونآموزشسیستمیکبرایاساسیافزارینرمهایمؤلفه

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 9

LMSنرم افزار

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 10

Learningیایادگیریمدیریتسیستم Management Systemالکترونیکیدرسعیکهاستسیستمی

.داردآموزشیحوزهبهمربوطووابستهفرآیندهایویادگیریفرآیندکردن

وانآموزدانشبینالکترونیکمحتوایتوزیعفرآیندکهاستنرم‌افزاریبستهیکLMSدیگربیانبه

.کندمیمدیریترادانشجویان

LMSعمومیامکانات

تعریف دوره و قرار داد محتوای آموزشی با فرمت های متفاوت

متن، عکس، صوت، ویدئو و )(انیمیشن

رسی تعریف کاربران با سطح دستمتفاوت و نقش های متفاوت

مدیر، مدرس، کمک مدرس، )( فراگیر

قرار دادن محتوای آموزشی، وا تعیین ترتیب مشاهده ی محت

ها و قرار دادن محدوده ی زمانی دسترسی به محتواها

ک تعریف تمرین و آزمون با سبسواالت متفاوت و با تعیین محدوده ی زمان پاسخگویی

ارسال پیام به کاربران مختلفهم کالسی ها، مدرس، مسئول )

(آموزش

فتگو بحث و گفتگو در تاالرهای گو یا گفتگو به صورت همزمان

(chat)

ب تعیین قوانینی برای ترتیسپری کردن محتواهای آموزشی

و تکالیف

ارزیابی فراگیر و دادن وزن به نمره ی تمرین ها و آزمون ها و درج نمره ی نهایی فراگیر در

دوره

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 11

(Authoring tool)ابزار تولید محتوا

قبیلازهاییافزارنرمباکارمتخصصتیمیککهاستبهترMacromedia Flash،FlipPDF،Adobe Presenter

Microsoftو officeافزارینرمکارهایمسؤولیتتانمودمحیاراحتوایمتنهااصلیینویسندهوباشندداشتهعهدهبهرامحتواتولید

راسدرتولیدسناریویو(...وفیلمصدا،تصویر،متن،شامل)درسی.دهدقرارایشاناختیاردر

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 12

(Virtual class)کالس مجازی

:داردوجودافزارینرممحیطچنینیتهیهبرایاصولیروشدو•

اندبپهنایتأمیننیزوکنندهارائههایشرکتازمربوطهافزارنرمخرید1)الزم

یکنندهارائهخارجییاداخلیهایشرکتازمحیطیچنینکردناجاره2)اینترنتطریقازسرویسیچنین

ودباشمینیزبیشتریانعطافدارایواستترهزینهکمدومروش•.استترمناسببسیارکارشروعبرای

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 13

(Exam-Quiz tool)ابزار امتحان یا کوئیز گرفتن

oنیستضروریولیباشدمفیدتواندمیگرچهافزارنرماین.oصورتبهتنهاامتحاناتموجود،هایحساسیتدلیلبهایراندر

افزارهایینرمچنیننداشتنلذادارند،رسمیتحضوریوکتبیکنندنمیایجادمشکلی

oآزادافزارهاینرمازاستفاده(Open Source)راهنیزهزینهبدون.استپیگیریقابلکهاستدیگریحل

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 14

تولید محتوای دیجیتال

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 15

تولید محتوای مناسبسعهتومراحلترینپرهزینهومهمترینازیکیخوبمحتوایتولید•

.باشدمیالکترونیکییادگیریهایدورهیهایدورهمدیریتواندازیراهدرفعالپرسنلآموزشلزومبهباید•

همواداریکادرشاملهمآموزشاین.نمودویژهتوجهالکترونیکی.گرددمیاستادانهمومدیریتکادرشامل

دراساتیدودانشجویانیاولیههدایتوراهنمایییبرنامهاجرای•دورهموفقیتبرایتواندمیالکترونیکییادگیرییدورههرشروع.باشدمؤثربسیار

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 16

مراحل فنی تولید محتوای دیجیتال

ازادهاستفبادرسیاکتابیکمفاهیمبایدالکترونیکیآموزشایجادبرایازدرسیاکتابمحتوایکهاستمنظورالزمبدین.یابدانتقالالکترونیکابزارهای

باانتقالابلقیابدتاتغییر(الکترونیکی)دیجیتالیحالتبه(کاغذی)معمولیحالتبهنیاز(e-learning)الکترونیکیآموزشایجادبرای.باشدالکترونیکیهایابزار

.باشدمی(e-content)الکترونیکیمحتوایتولید

آماده :طراحیسازی محتوا جهت

تبدیل به الکترونیکی و تهیه سناریو و مراحل

پروژه

ای تولید اجز:تولیدمورد استفاده در تولید محتوای

الکترونیکی

و جمع بندیساخت محصولی

متن، عکس،: شاملانیمیشن، فیلم،ه صوت تعامل که ب.دارائه محتوا بپرداز

ای ارائه محتو: انتشارالکترونیکی از

یاCDطریقWeb

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 17

معیارهای تولید دروس الکترونیکی

قابلیت انتقال بینمحیط های نرم

افزاری

کیفیت

قابلیت استفاده

مجدد

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 18

چرا استاندارد؟

از دیدگاه آموزش دهندگان•ا توجه وجود مطالب الکترونیکی متنوع با استاندارد واحد کمک می کند ب–

.به رشته مورد نظر بهترین گزینش انجام شود

از دیدگاه تولید کنندگان•تلف هیچ نگرانی برای تطبیق محصوالت برای سیستم های آموزشی مخ–

.وجود ندارد

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 19

چرا استاندارد؟

از دیدگاه آموزش گیرنده•خو گرفتن دانشجو با یک انتظار مشخص به محصوالت الکترونیکی–افزایش بازدهی تحصیل دانشجویان در طول دوره–

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 20

SCORM

• Sharable Content Object Reference Model

ADLکپارچهیوبکارگیریباهستآمریکادفاعیسازمانبهوابستهکهرسمیمراجعاغلبتوسطشدهتعیینپراکندهاستانداردهایکردن

یفتعرالکترونیکیمحتواهایبرایمفیدومشترکمدلیکمربوطه.نمود

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 21

SCORMعلت بکارگیری

یط اجزای محتوای الکترونیکی از منابع مختلف می توانند در یک مح•.یکسان استفاده گردند

.مورد استفاده تولید می گردندLMSمحتواها مستقل از •.امکان انتشار به صورت ساده ای میسر می گردد•

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 22

SCO

مجموعه ای از یک یا چند شکل محتواست که شامل یک خصیصه•.ویژه با قابلیت آغاز شدن است

LMSاستفاده می نماید تا با SCORMاز محیط زمان اجراء •.ارتباط برقرار کند

ت که نمایانگر پایین ترین سطح از جزء جزء بودن منابع یادگیری اس•.دو با استفاده از محیط زمان اجرا پیگیری شوLMSمی تواند بوسیله

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 23

اطالعات کلی

دسترسی

ارزیابیسازماندهی

زبان

صفحه آرایی

منابع

معیارهای ارزیابی کیفیت دروس الکترونیکی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 24

زیرساختهای مورد نیاز آموزش الکترونیکی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 25

زیر ساخت سخت افزاری

داخلی )سرورها (و خارجی

کالسهای از راه دور

شبکه ارتباطی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 26

شرایط و چرایی وجود لینکهای ارتباطی

لینک ارتباطی از چند تامین کننده مختلف•

بر بستر فیبر نوریاینترانتو اینترنتلینک ارتباطی •

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 27

اتاق سرور، ملزومات و متعلقات

سیستم برق اضطراری

سیستم اطفا حریق

ملزومات شبکه

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 28

منابع انسانی مورد نیاز

کارشناسان فنی اساتید

کارشناسان اداری کارشناسان آموزشی

نیروی انسانی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 29

فاده تدریس و انتقال دانش با استاساتید.از سیستم آموزش مجازی

همکاری در تولید محتوای .دیجیتال

اده از ارزشیابی دانشجویان با استف.تمرین و آزمون آنالین

طراحی سوال و تصحیح آزمونهای.حضوری

همکاری در برگزاری سمینار ها ودفاع های دانشجویی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 30

تیم فنی و کارشناسان شبکهعیب یابی، تعمیر و نگهداری م سیستم های سخت افزاری و نر

.افزاری

ت بروز رسانی سیستم های سخ.افزاری و نرم افزاری

خرید و راه اندازی سیستم های جدید سخت افزاری و نرم

.افزاری

نظارت بر کیفیت و عملکرد .زیرساخت ارتباطی

انجام سایر امور محوله در حوزه .فنی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 31

تیم برگزاری کالسهاتعریف دوره ها و آماده سازی کلیه نیازمندیهای اولیه مورد نیاز جهت

.برگزاری کالسهای مجازی

برگزاری و نظارت بر کالسها در زمان برگزاری و رفع مشکالت احتمالی زمان

.برگزاری کالس

ن و ضبط کالسها و ارائه آن بصورت آنالیآفالین و صوتی جهت اساتید و

.دانشجویان

ارائه گزارش روزانه از روند برگزاری .کالسها

ارائه آموزشهای الزم به اساتید جهت تدریس با سامانه های آموزش

.الکترونیکی

کالت پاسخگویی آنالین و تلفنی به مش.فنی دانشجویان و اساتید

همکاری در برگزاری سمینار ها و دفاع .های دانشجویی

س و ارائه خدمات مرتبط با ویدیو کنفران.وب کنفرانس

.انجام سایر امور محوله در حوزه برگزاری

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 32

تیم آموزشی و کارشناسان خدمات آموزشی .انجام کلیه امور آموزشی

.اتبرنامه ریزی انتخاب واحد، حذف و اضافه، برنامه ریزی کالسها و امتحان

.انجام امور مربوط به فارغ التحصیلی و صدور گواهی های آموزشی

.برگزاری آزمونهای میان ترم و پایان ترم بصورت سراسری

(.شهریه)امور مربوط به حسابداری دانشجویی

.پاسخگویی آنالین و تلفنی جهت مسائل آموزشی

.انجام سایر امور محوله در حوزه آموزشیدکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 33

تیم اداری

.انجام کلیه امور اداریانجام امور مربوط به حضور و غیاب و

.انضباط کاری

همکاری در برگزاری آزمونهای میان .ترم و پایان ترم بصورت سراسری

.امور مربوط به حسابداری

دبیرخانه، انبارداری و انجام سایر .امور محوله در حوزه اداری، مالی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 34

فضای مورد نیاز

فضای اداری

کالسها و سالن

امتحانات

کابین برگزاری

کالس

اتاق ویدیو کنفرانس

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 35

نرم افزارها

وب کنفرانس

برگزاری کالس

Online

LMS

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 36

نگاهی مختصر به نظام نامه یادگیری الکترونیکی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 37

عالینامه یادگیری الکترونیکی در آموزش نظام های بخش

کلیات–یادگیری الکترونیکیآیین نامه اجرایی–الکترونیکی آیین نامه آموزشی یادگیری –

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 38

ناپیوستههای تحصیلی کارشناسی ارشد شیوه

آنبرنامهمحتوایکهآموزشیدوره ای:پژوهشیـآموزشیشیوه•.استپایان نامهودرسیواحدهایبرمشتمل

واحدهایگذراندنبادانشجوکهآموزشیدوره ای:آموزشیشیوه•.می شوددانش آموختهپایان نامهگذراندنبهنیازبدونودرسی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 39

فعالیتمجوزصدورمراحل

:تأسیسبرایاصولیموافقت صدور1.لیعاآموزشهایمؤسسهتأسیسضوابطمطابقمؤسسه،مؤسسهیأتمعرفی1.

.انتفاعیغیر-غیردولتی."وزارت"مقرراتمطابقمؤسسهیأتاعضایعمومیوعلمیصالحیتتأیید2.

:تأسیسبرایقطعیموافقتصدور2.دریالکترونیکیادگیرینامهنظاماولبخشدرمندرجآموزشیالزاماتتأمین1.

.عالیآموزشکاربردیتکومستقلساختمانی،شاملمناسبفیزیکیامکاناتوفضاتأمین2.

الزمامکاناتباومربعمتر500حداقلمساحتبهنیازموردتجهیزاتبااداریومدیریتیبخشبرایالزمفضای3.

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 40

پذیرش دانشجوصدور مجوز

رت و اعالم موافقت گروههای آموزشی متقاضی پذیرش دانشجو به صوپیشنهاد 1..الکترونیکی، که به تأیید شورای مؤسسه رسیده است

اعضای هیأت علمی موردنیاز برای هر رشته تحصیلی و ارسال فهرستتأمین 2.اسامی آنان، همراه سوابق علمی و تعهد کتبی آنها برای حضور تمام وقت در

مؤسسهمربوط به امکانات و تجهیزات زیرساختی،سخت افزاری و نرم افزاری وگزارش 3.

.عناوین رشته های موردنظر و سرفصل مصوب آنها .الزامات آموزشی و الزامات نظارت وارزیابی مندرج در نظام نامه حاضر تأمین 4.% 25و تأمین حداقل ( LMS)سازی سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی آماده 5.

.از محتوای الکترونیکی کل دروس هر یک از رشته های آموزشی مورد درخواستدکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 41

محتواتالیففرایند

کالسسناریوتهیه•متونواجزاتهیه•محتواارائهزمانبندیوطرحتنظیم•محتوااجزانهاییتنظیم•

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 42

درسهـشناسناموکالسیـموضوعارــساخت

درسنام•مؤلفنام•علمیسوابقانضمامبهکنندهتهیهاستادنام•علمیسوابقانضمامبهآموزشیدستیارنام•درسهرزمانمیزان•آموزشیواحدهای،هاجلسه،هابخش،مهارتهاتعداد•می کندکمککالسبیشترمعرفیبهکهچههرو•

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 43

درستکمیلیمنابـع

درساستفادهراهنمای•فهرست•مطالبخالصه•ایگزینهچندهایآزمونوهاتمرین•مراجعفهرست•مرجعکتاب•

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 44

دانشجوپذیرشنحوه

کشورآموزشسنجشسازمانسراسریهایآزمونطریقاز•

سنجشسازماننظارتبااختصاصیآزمونطریقاز•دولتیغیرودولتیسازمانهایودستگاههاکارکنانوشاغلینبرایمنحصراً–میدولتیغیرودولتیسازمانهایودستگاههاکارکنانوداوطلبین–

کارسابقهسال3حداقلدارایقبلیتحصیلیمقطعاتمامازبعدبایستی.باشند(قانونیذیربطمراجعتأییدمورد)

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 45

آموزششیوه

محورآموزششیوهبهالکترونیکیارشدکارشناسیدورهبرگزاری•.باشدمی

تاحداکثرالزمهایزیرساختوجودصورتدرتواندمیمؤسسه•هب،آنانآموزشیعملکرداساسبرراخودبرتردانشجویان30%

ویربطذآموزشیگروهتأییدوتشخیصباواساتیدظرفیتمیزاندروسازواحد12)تحصیلینیمسالدوحداقلگذراندنشرطبه

.بپذیردپژوهشیـآموزشیشیوهقالبدر(غیرجبرانی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 46

تحصیلیمدارکاعتبار

ادامهباالترمقاطعدرتوانندمیهادورهاینآموختگاندانش•دانشسایرهماننداجتماعیواستخدامیمزایایازودهندتحصیل

یادگیریدورهنوععنواندرج.گردندبرخوردارآموختگان.تاسالزامیآموختگاندانشتحصیلیمدارکدرالکترونیکی

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 47

گیری کلی آموزش های الکترونیکی کشورجهت

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 48

محورحرکت به سمت یک سیستم نیاز محور به جای عرضه •ایاندازی دوره های بین رشته راه •آموزشیتوجه ویژه به ارتباط بین صنعت و دانشگاه از طریق این شیوه •تعامل سازنده بین وزرات خانه ها و سازمان های مختلف دولتی برای به رسمیت •

آموزششناخته شدن این نوع تاکید بر اجرای این دوره ها به صورت تلفیقی •کمیتشویق و ترغیب نگاه کیفی در آموزش مجازی کشور به جای نگاه •

نگاهی به فعالیت های برون مرزی•دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 49

(گرتا)گروه تخصصی آموزش های الکترونیکی وزارت علوم

دانش بانک–محتوا •قطب بندی واحدها•فرهنگ سازی•شاخص های نظارتی•روال های درونی و معماری سازمانی•پذیرش دانشجو و درامد زایی •

دکتر ستار هاشمی، دانشگاه شیراز، دانشکده آموزشهای الکترونیکی 50