ÖrgÜtsel ÖzdeŞleŞme
TRANSCRIPT
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEBAYRAM DEDE
İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİİŞLETME DOKTORA PROGRAMI
SEMİNER DERSİ
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
SUNUM PLANI ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KAVRAMI
SOSYAL KİMLİK TEORİSİ VE ÖZDEŞLEŞME İLİŞKİSİ
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME MODELLERİ
Reade’nin Temel Özdeşleşme Modeli Scott, Corman ve Cheney’in Örgütsel Özdeşleşme Modeli Örgütsel Özdeşleşmenin Genişletilmiş Modeli
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYİ OLUŞTURAN FAKTÖRLER ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMENİN SONUÇLARI ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KONUSUNDA YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KAVRAMI
Foote (1951)
• özdeşleşmenin çalışma hayatı içindeki kullanımı
Brown (1969)
• örgütsel katılım ve özdeşleşme ilişkisi
Patchen (1970)
• örgütsel özdeşleşme için üç fenomen• örgüt üyeleri ile paylaşılan hedef ve
ilgiler üzerinden bireylerin geliştirdiği paylaşılan özellikler algısı,
• bireylerin örgüte ait olma duygusu üzerinden geliştirdikleri birlik duygusu
• bireyin örgütün hedef ve politikalarını desteklemesi.
Belirli bir kimlik veya kimlik
dizisine uygunluk ve
bağlılık
Bireyin kendini örgütle
tanımlaması
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME ÇALIŞMALARIYazar Tanım Ana-alt konu ve anahtar özellikler
Brown (1969) Özdeşleşme bireyin kendisiyle örgütü arasındaki özel ilişkiyi nasıl tanımladığının yanıtıdır.
Katılımın Dört Yönü: Örgütün çekiciliği Örgüt ve birey hedeflerin uyumu Örgüte karşı sadakat Örgüt üyeliğinin kendisine atfı
Lee (1969,1971)
Örgütsel özdeşleme, kişinin örgütle geniş bireysel özdeşleşme derecesi olarak görülebilir.
Ait olma: Diğer örgüt üyeleriyle birlikte ortak amacı paylaşmaların kendilerini tanımlama duygusunu karşılamasından kaynaklı aidiyet duygusu.Sadakat: Örgüt amaçlarını destekleyen, örgütteki görevinden gurur duyan veya örgütü dışarıya karşı savunan ve diğer örgüt üyeleriyle benzerliklere atıfta bulunan karakteristikler.
Patchen (1970)
- • Örgüt üyeleri ile paylaşılan karakteristikler algısı,
• Diğer örgüt üyeleri ile paylaşılan ilgi ve hedefler;
• Örgütle dayanışma duygusu, • BU örgüte ait olma duygusu, • Örgütsel hedef ve politikaları savunarak örgüte
destek olma,
Kaynak: Edwards, M. R. (2005), Organizational Identification: A conceptual and Operational review. International Journal of Management Reviews, 7: 207–230.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME ÇALIŞMALARIYazar Tanım Ana-alt konu ve anahtar özellikler
Hall vd. (1970) ve Schneider vd. (1971)
Örgütsel özdeşleşme, bireyin ve örgütün amaçlarının gittikçe artan bir şekilde entegre ve uyumlu hale gelme sürecidir.
Hedef ve değerlerin kabul edilmesi,
Örgüte duygusal bağlılık
Cheney (1983) Özdeşleşme, (örgütsel veya başka düzeyde), bireylerin kendilerini sosyal ortamda bulunan diğer elementlere bağlama sürecidir.
Kişi bazı hedefleri tanımlamaya çalışır. ( kişiler, aile, grup gibi)
Birey kendisi ile bazı hedefler arasında bağ kurmaya çalışır. Aile, grup, gibi. Bundan sonra kendisini daha büyük bir bütünün bir parçası olarak görür.
Cheney ve Tompkins: Örgütsel özdeşleşme, bireyin örgütle güçlü bir bağ kurma sürecinin sonucudur(ürünüdür).
Ashforth ve Mael (1989)
Örgütsel özdeşleşme, sosyal özdeşleşmenin özel bir formudur ve örgüt ile bir olma ve örgüte ait olma algısıdır.
Sosyal özdeşleşme bileşenleri: Öz sınıflandırma (Self Categorization), Bireyin kaderinin psikolojik olarak örgütle iç içe
geçmişlik algısı, Örgütün değer ve tutumlarını paylaşma
Pratt (1998) Örgütsel özdeşleşme, kişinin örgütün kendisini tanımladığı veya atıfta bulunduğuna inancı ile oluşur.
Kişinin kimliğinin kişinin örgüt içerisinde entegrasyonunu içerir ve özdeşleşme kişinin kimliğinin sosyal yönüne atıfta bulunur.
Kaynak: Edwards, M. R. (2005), Organizational Identification: A conceptual and Operational review. International Journal of Management Reviews, 7: 207–230.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME ÇALIŞMALARIYazar Tanım Ana-alt konu ve anahtar özellikler
Rousseau (1998) Örgütsel özdeşleşme, kişi kendini daha büyük bir örgütün parçası olarak algıladığında gerçekleşir.
Özdeşleşme, kişinin kendini örgüt ilişkisinde bilişi ile ilgilidir.Durumsal özdeşleşme: Bireyler ortak çıkarlar algısını teşvik edecek durumsal ipuçları ve rolleri işlerini başarabilmek için isterler.
Derin yapısal özdeşleşme: İş ilişkilerinde değişen zihinsel model dolayısı ile kalıcı bilişsel şema oluşur.
Van Dick (2001) Ashforth and Mael (1989) gibi sosyal kimlik teorisi ve benlik sınıflandırma teorisi arasında bağ kurar.
Duygusal unsur: Gruba duygusal olarak sadakati ifade etmektedir.
Bilişsel unsur: bireyin, belli bir gruba üye olduğuna dair bilgisidir
Değerlendirici unsur: Örgüt hakkında olumlu değerlendirme
Davranışsal unsur: Bireyin örgütle özdeşleşmesinden türeyen davranış biçimlerini ifade eder.
Kreiner ve Ashforth (2004)
Örgütsel özdeşleşmenin genişletilmiş modeli Özdeşleşme Özdeşleşmeme Yansız Özdeşleşme Kararsız Özdeşleşme
Kaynak: Edwards, M. R. (2005), Organizational Identification: A conceptual and Operational review. International Journal of Management Reviews, 7: 207–230.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMENİN ÖĞELERİ
1. bireyin örgüt amaçlarına ve hedeflerine güçlü bir inanç duyması ve onları kabul etmesi.
2. bireyin örgütsel rolünü oluşturan faaliyetleri gönüllü olarak yapması.
3. bireylerin örgütte çalışmalarını devam ettirmeye istekli olmaları.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
Sosyal Kimlik TeorisiTajfel (1978)• Kişinin belli bir değerlendirme kriterine göre bir sosyal gruba
üyeliği ve bu üyeliğinden doğan duygusal ve değersel bağlılığı.• 3 temel bileşeni vardır.• Sosyal sınıflandırma: Bireyler yaşadıkları çevreyi iç ve dış
olarak sınıflandırır. «BİZ» «ONLAR». Cinsiyet, yaş, eğitim, ırk, din, mezhep, meslek gruplar gibi. Sınıflandırma sonucunda yargı kalıpları oluştururlar.
• Sosyal özdeşleşme: Bir gruba ait olma algısı. Grubun özellikleri kendi özellikleriymiş gibi algılanır.
• Sosyal karşılaştırma: Bireyin üyesi olduğu gruptan kendisine bir kimlik çıkarması
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
Örgütsel özdeşlemenin sosyal özdeşleşmeden farkı, kişinin çalıştığı örgütle olan aidiyetinin algılanmasıdır. Çalıştıkları örgütle güçlü bir özdeşleşme kuran çalışanlar, benlik tanımlamalarını örgüt üyesi olmaları şeklinde yaparlar ve örgütle “psikolojik bağlı” hale gelerek örgütün hem başarısını hem de başarısızlıklarını paylaşırlar(Mael & Ashforth, 1992).
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
• Reade’nin Temel Özdeşleşme Model• Scott, Corman ve Cheney’in Örgütsel Özdeşleşme Modeli
• Örgütsel Özdeşleşmenin Genişletilmiş Modeli
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME MODELLERİ
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
Reade’nin Temel Özdeşleşme Model
Örgüt içi grup ile özdeşleşme öncülleri Grubun prestiji Ayırt edici özelliği, Yönetici desteği, Kariyer gelişim fırsatı
Tüm Örgüt ile Özdeşleşme
Örgüt içi grup ile
özdeşleşme
Tüm Örgüt ile ile özdeşleşme öncülleri Örgütün prestiji Ayırt edici özelliği, Yönetici desteği, Kariyer gelişim fırsatı
Kaynak: Reade, Carol, (2001), Antecedents Of Organizational Identification In Multinational Corporations: Fostering Psychological Attachment To The Local Subsidiary And The Global Organization, Int. J. Of Human Resource Management, 12:8, 2001, p: 1269-1291
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
Scott, Corman ve Cheney’in Örgütsel Özdeşleşme Modeli
Faaliyet Modeli(Activity Modality)
Adanmışlık Modeli(Attachment Modality)
FAALİYETLER
FAALİYET ODAKLILIK
ÖZDEŞLEŞME
Kişi
Grup Örgüt
İş
KİMLİK
Kaynak: Scott, C.R., S.R. Corman ve G. Cheney, 1998 “Development of Structurational Model of Identification in the Organization”, Communication Theory, 8(3), 298-336.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
Örgütsel Özdeşleşmenin Genişletilmiş Modeli
Özdeşleşmeme : bireyin örgüte karşı olan negatif duygularının seviyesiÖzdeşleşme: bireyin örgüte karşı pozitif duygularının seviyesi
Kaynak: Kreiner, G.E. ve Ashforth, B.E. (2004), Evidence toward an expanded model of organizational identification, Journal of Organizatinal Behavior, 25, 1–27.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
Demografik Faktörler
Bireysel Faktörler
Örgütsel Faktörler
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYE ETKİ EDEN DEMOGRAFİK FAKTÖRLER Demografi
k Faktörler YaşYaşlı bireylerde daha yüksek
Lee (1972)
Cheney (1983)
Johnson vd. (2006)
Etkili değil Tüzün (2006)
Cinsiyet
Erkeklerde daha yüksektir
Huggins(1998)
Johnson (2006)
İşcan (2007)
Eğitim seviyesi
Eğitim seviyesi yükseldikçe artar.
Lee (1971)
Eğitim seviyesi yükseldikçe azalır
Bhattacharya vd. (1995)
Etkili değil Tüzün (2006)
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYE ETKİ EDEN DEMOGRAFİK FAKTÖRLER
Demografik Faktörler
Örgütte çalışma süresi
Uzun süreli çalışanlarda yüksektir.
Bamber ve Iyer (2002), Peper-mans vd. (2003)
Ertürk (2003), İşçan (2006)
……
Etkili Değil Tüzün (2006)
Nartgün ve Kalay (2014)
Pozisyon Daha yüksek konumda çalışanların daha yüksek
Cheney (1983), Wan-Huggins vd. (1998), Cole ve Bruch (2006), Johnson vd. (2006), Tüzün (2006) ve Lee (1971)
Etkili Değil Nartgün ve Kalay (2014)
Maaş Yüksek maaş Yüksek özdeşleşme
Lee (1971)
Dukerich vd. (2002)
Daha önce çalışılan iş yeri sayısı
Az ise daha yüksek özdeşleşme
Cheney (1983)
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYE ETKİ EDEN BİREYSEL FAKTÖRLER İş Tatmini İş tatmini yüksek olan
bireylerin örgütle özdeşleşme düzeyleri de yüksektir.
Mael (1988), Russo (1998), Mael ve Ashforth (1992)Lipponen (2001), He ve Mukherjee (2003)
Yakın İlişki Kurma İhtiyacı
Yakın ilişki kurma ihtiyacı yüksek olan bireyler örgütleriyle daha fazla özdeşleşirler.
Mael ve Ashforth (1992),Wiesenfeld vd. (2001),Donavan vd. (2005)
Mentorluk Mentorluk özdeşleşmeyi pozitif olarak etkiler.
Iyer vd. (1997), Mael (1988)
Adanmış (HizmetEden) Liderlik
Adanmış (hizmet eden) lider özdeşleşmeyi pozitif olarak etkiler
De Cremer ve Knippenberg (2005)
Karizmatik Liderlik
Karizmatik lider özdeşleşmeyi pozitif olarak etkiler.
Kets de Vries (1988), Lindholm (1988), Kark ve Shamir (2004)
Duygusallık Duygusallık özdeşleşmeyi pozitif olarak etkiler
Mael ve Ashforth (1992), Iyer vd. (1997)
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYE ETKİ EDEN ÖRGÜTSEL FAKTÖRLER Algılanan Örgütsel Prestij
Algılanan örgütsel prestij: Örgüt dışındakilerin algılamaları doğrultusunda, örgüt çalışanlarının oluşturmuş oldukları düşünceler
Örgütte çalışanları o örgütü saygın olarak algılaması, çalışanların beklentilerinin tatmin edilmesi örgütsel özdeşleşmeye katkı sağlamaktadır. (Tak & Çiftçioğlu, 2009)
Çalışan örgütünün dışarda olumlu bir imaja sahip olduğunu algılarsa, İşinden daha fazla zevk almasını sağlayacaktır.
Bireylerin statüsü yüksek ve prestijli gruplarla özdeşleşme kurması, bireyin aynı zamanda benlik arttırma ihtiyacının tatmin edilmesini de sağlayacaktır (Mignonac, Herrbach, & Guerrero, 2006)
Örgütün prestiji ne kadar fazlaysa örgütten elde edilen tatmin, bağlılık ve örgüte yönelik özdeşleşme o kadar fazla olur (Yeşiltaş, Türkmen, & Ayaz, 2011, s. 176)
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYE ETKİ EDEN ÖRGÜTSEL FAKTÖRLER Örgütsel İletişim
Çalışma Yazarlar BulguÇalışanların yöneticilerle olan iletişimleri
DiSanza ve Bullis(1999: 348–352)
Çalışanların yöneticilerle olan iletişimleri onların örgütsel özdeşleşme düzeylerini olumlu etkiler.
Çok yönlü iletişim Bullis ve Bach(1991: 180-197)
Örgütte çok yönlü iletişimin olması örgütsel özdeşleşme düzeyini artırır
Kişiler arasındaki ilişki ve alt grup çalışanlarla ilişki
Lipponen(2001: 1-127)
Bireyler arası ilişki ve alt grup çalışanlarla ilişki işgörenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerini olumlu etkiler
Dikey ve yatay iletişim Bartels vd.(2006c: 85–98)
Dikey ve yatay iletişimin birlikte kullanılması, işgörenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerini olumlu etkiler.
Mesajın içeriği Tanis(2006: 1-22)
Mesajın içeriğinin formal içerikli olmasından ziyade personel içerikli olması durumununda işgörenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri de yüksek olur
Sanal çalışanlarda elektronik posta başta olmak üzere resmî olmayan elektronik iletişim miktarı
Wiesenfeld vd.(1999: 777–790)
Sanal çalışanların kendi aralarında kullandıkları resmî olmayan elektronikiletişimin fazla olması onların örgütle özdeşleşme düzeylerini olumlu etkiler.
Yöneticilerin iletişim konusunda yetenekli olmaları
Myers ve Kassing(1998: 71-81)
Bir örgütte iletişim konusunda yetenekli bir yöneticinin varlığı o örgütteki özdeşleşme düzeyini olumlu etkiler.
Örgüt içinde özgür konuşma ortamının varlığı
Kassing(2000: 387-196)
Örgüt içinde özgür konuşabilme imkânınıdaha fazla bulan işgörenler örgütleriyle daha fazla özdeşleşirler.
Olumlu ve açık olarak nitelendirilen iletişim
Dick vd. (2004a: 1- 24 ve 2006b: 69-79)
İşgörenlerin örgütte mevcut iletişimi olumlu ve açık olarak nitelendirmeleri örgütsel özdeşleşme düzeyini artırır.
Örgütle ilişkileri olumlu görme Beyth-Marom vd. (2006: 1-13)
Örgütleriyle daha olumlu ilişki kurduğunu düşünenler örgütleriyle daha fazla özdeşleşirler.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYE ETKİ EDEN ÖRGÜTSEL FAKTÖRLER Örgütsel Üniforma Kullanımı
Örgütsel Üniforma : Ayırt edici kıyafet & Sembol Algılanan örgütsel prestiji yüksek olan örgütlerde örgütsel
üniforma kullanımı örgütsel özdeşleşmeyi artırmaktadır. Diğer insanların çalışanları üniformalı olarak görmeleri
örgüte katılım isteğini artıracaktır.
Pratt ve Rafaelli (1997) tarafından bir hastanenin rehabilitasyon ünitesinde yapılan çalışma
Rafaeli vd. (1997) tarafından bir üniversitede çalışan bayan yöneticiler üzerinde yapılan araştırma
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYE ETKİ EDEN ÖRGÜTSEL FAKTÖRLER Örgütsel Üniforma Kullanımı
Örgütsel Üniforma : Ayırt edici kıyafet & Sembol Algılanan örgütsel prestiji yüksek olan örgütlerde örgütsel
üniforma kullanımı örgütsel özdeşleşmeyi artırmaktadır. Diğer insanların çalışanları üniformalı olarak görmeleri
örgüte katılım isteğini artıracaktır.
Pratt ve Rafaelli (1997) tarafından bir hastanenin rehabilitasyon ünitesinde yapılan çalışma
Rafaeli vd. (1997) tarafından bir üniversitede çalışan bayan yöneticiler üzerinde yapılan araştırma
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMEYE ETKİ EDEN ÖRGÜTSEL FAKTÖRLER Örgütsel Güven
Örgütsel Güven: Karşı tarafın gelecekteki hareketleriyle ilgili beklenti, varsayım ve inançlarının olumlu, faydalı veya en azından zararsız olduğuna yönelik inançlar. Yöneticiye güven Örgüte güven Çalışma arkadaşlarına güven
Örgütsel güvenin bütün boyutlarda yüksek olmasının sonucu olarak iş görenlerin örgütsel özdeşleşmeleri de artmaktadır.
Tüzün (2006) tarafından banka sektörü üzerinde örgütsel güvenin örgütsel özdeşleşme üzerindeki etkisi çalışması
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMENİN SONUÇLARI
Bireysel Sonuçları
Örgütsel Sonuçları
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMENİN BİREYSEL SONUÇLARISonuç Araştırmacı Sonuçİşten Ayrılma Niyeti
Mignonac vd. (2006), Wegge vd. (2006), Olkkonen ve Lipponen (2006), Cole ve Bruch (2006), Cicero ve Pierro (2007), Knippenberg vd. (2007), Tüzün ve Kırkbeşoğlu(2008)
Grupla, amirle ve örgütsel özdeşleşme ile işten ayrılma niyeti arasında olumsuz ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir.
Örgüt/meslek çatışması yaşama düzeyi
Bamber ve Iyer (2002) Örgütsel özdeşleşme ile örgüt/meslek çatışması yaşama düzeyi arasında olumsuz bir ilişki tespit edilmiştir.
Tükenmişlik Wegge vd. (2006) Örgütsel özdeşleşme ile tükenmişlik arasında olumsuz bir ilişki tespit edilmiştir.
İş tatmini Bamber ve Iyer (2002), Dick vd.(2004), Loi vd. (2004), Wegge vd.(2006), Johnson vd. (2006), Cornetto ve Snyder (2006), Cicero ve Pierro (2007)
Örgütsel özdeşleşmenin iş tatminini olumlu yönde etkilediğini tespit etmişlerdir.
İş birliği davranışı Dukerich vd. (2002), Phua (2004), Richter vd., (2004), DeCremer (2005)
Örgütsel özdeşleşmenin iş birliği davranışlarını artırdığı tespit edilmiştir.
İşe yönelik olumlu tepkiler sergileme
Lee (1971), Cheney (1983), Efraty ve Wolfe (1988), Martin ve Epitropaki (2001), Olkkonen ve Lipponen (2006), Cornetto ve Snyder (2006)
Örgütsel özdeşleşme düzeyi yüksek çalışanların işe yönelik olarak daha olumlu tepkiler gösterdikleri tespit edilmiştir
Verimlilik Lee (1971) Örgütsel özdeşleşmenin verimliliği olumlu etkilediği tespit edilmiştir.
Yaratıcılık Lipponen vd. (2008) Örgütsel özdeşleşmenin yaratıcılığı olumlu etkilediği tespit edilmiştir.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
Örgütsel Özdeşleşme ve Değişime Direnç Bireylerin örgütler ile özdeşleşmelerindeki en önemli etkenlerden birisi aidiyet ihtiyacını
gidermek ve belirsizliği azaltmaktır.
Ancak bu durum üyelerin örgütlerinin kimliklerini korumak olarak ortaya çıktığı için, üyeler örgütte yaşanan değişimlere karşı çıkarak bir direnç gösterme eğilimine girebilmektedir.
Değişim durumlarında üyelerin iki seçeneği vardır.
özdeşleşmeme (disidentification): Özdeşleşmeme durumunda üyeler, önceki tecrübelerini bırakarak örgütten ayrılır
tekrar özdeşleşme (re-identification): örgütte istenen değişiklikleri kavrayarak ve benimseyerek örgütte devam eder
Jetten vd. (2002) tarafından yapılan bir çalışmada değişim, değişime direnç ve grupla ve örgütle özdeşleşme konuları incelenmiştir.
özdeşleşme seviyesi yüksek değişime direnç seviyeleri yüksek
Grup seviyesinde özdeşleşme düzeyi yüksek değişime direnç seviyeleri yüksek (örgüt seviyesinde özdeşleşme seviyesi yüksek olana göre)
Değişim sonrasında özdeşleşme seviyesi düşmektedir.
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMENİN ÖRGÜTSEL SONUÇLARI
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
Örgütsel Özdeşleşme ve İşgören Devir Hızı örgütleriyle özdeşleşen bireyle işverenleriyle daha uzun süreli ilişki kurma eğilimindedir.
örgütsel özdeşleşme,
iş gücü devir hızını azaltmakta,
grup çatışmalarını minimize etmekte,
çalışan uyumunu,
motivasyonunu,
işe katılımını
iş memnuniyetini artırmaktadır.
Örgütleriyle yüksek düzeyde özdeşleşen bireylerde; işe devamsızlık azalmakta
işten ayrıma niyeti azalmakta
Polat ve Meydan (2010) tarafından Ankara’da bir özel işletmede yapılan araştırmada yapılan araştırmada özdeşleşme düzeyinin işten ayrılma niyetini olumsuz olarak etkilediği ve bu sonuçların daha önceki yapılan araştırma sonuçlarına benzer olduğu tespit edilmiştir.
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMENİN ÖRGÜTSEL SONUÇLARI
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
Örgütsel Özdeşleşme ve İş Performansı Örgütüyle yüksek seviyede özdeşleşen bireyler
örgütün amaçlarını kendi kişisel amaçları haline getirdikleri için
bireylerin iş performansları da artmakta olduğu için örgütsel özdeşleşme eşgüdüm ve denetlemeyi maliyetli denetim mekanizmalarına ihtiyaç duymadan gerçekleşmesini sağlar
Carmeli ve arkadaşları (2007) tarafından yapılan araştırmada örgütsel özdeşleşme ile iş performansı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunduğu belirlenmiştir.
Turunç ve Çelik’in (2010) yaptığı çalışmada örgütsel desteğin çok ve iş stresinin az olmasını örgütsel özdeşleşme aracılığı ile iş performansına olumlu bir etki ettiği görülmektedir.
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMENİN ÖRGÜTSEL SONUÇLARI
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Örgütsel vatandaşlık davranışı, bireyin çalıştığı kurumu
herhangi bir ödül sistemine veya sözleşme ile ilgili hükümlere bağlı olmadan desteklemesi olarak adlandırılmaktadır.
örgütsel özdeşleşme derecesi yüksek olan bireylerin daha fazla ÖVD sergilemesi beklenmektedir.
Tokgöz ve Seymen (2013) yılında bir devlet hastanesi çalışanları üzerinde yapılan araştırmada örgütsel vatandaşlık davranışı ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkinin yüksek olduğu belirlenmiştir
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞMENİN ÖRGÜTSEL SONUÇLARI
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KONUSUNDA YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR
1.Araştırma
Çalışmanın Adı: Locus of control, socialization, and organizational identification
Yazarı: Hung-Wen Lee
Amacı:
Makale, işçilerin örgütsel özdeşleşmelerine etki eden faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır.
Taiwan’ daki Bankacılık sektörüne odaklanarak kontrol odağı ve örgütsel sosyalleşmenin örgütsel özdeşleşmeyi nasıl etkilediği üzerine bir çalışma gerçekleştirilmiştir
Yöntem: Literatürde bulunan kontrol odağı, örgütsel sosyalleşme ve örgütsel özdeşleşme ölçekler üzerinde gerekli değişiklikler yapıldıktan ve Çinceye çevrildikten sonra anket düzenlenmiş ve Taiwan’daki bankalara dağıtılmıştır.
Ölçüm:
Rotter’s (1966) tarafından geliştirilen içsel ve dışsal kontrol odağı ölçekleri üzerinde değişiklikler yapılarak kontrol odağı ölçeği oluşturulmuştur.
Örgütsel sosyalleşme Taormina’s (1994, 2004) tarafından geliştirilen ölçek
Örgütsel Özdeşleşme Edwards and Peccei (2007) tarafından geliştirilen ölçek
Evren-Örneklem: Taiwan’da bankacılık sektöründe yapılan araştırmada 300 kişiye anket gönderilmiş fakat anketlerin 121 tanesi geri dönmüştür. Geri dönen anketlerden 19 tanesi kullanıma uygun olmadığı için toplam 102 tane kullanıma uygun anket toplamıştır.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KONUSUNDA YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR
Araştırmanın Modeli:
Hipotezler:
H1: İçsel kontrol odağındaki artış örgütsel sosyalleşmeyi artırır.
H2: İçsel kontrol odağındaki artış örgütsel özdeşleşmeyi artırır.
H3: Örgütsel sosyalleşmenin artması örgütsel özdeşleşmeyi artırır.
H4: Örgütsel sosyalleşmenin kontrol odağı ile örgütsel özdeşleşme arasında aracılık etkisi bulunmaktadır.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KONUSUNDA YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR
Sonuçlar: Kontrol odağı ile örgütsel sosyalleşme, kontrol odağı ile örgütsel özdeşleşme örgütsel sosyalleşme ile örgütsel özdeşleşme
arasında pozitif ilişkiler tespit edilmiştir. Ayrıca örgütsel sosyalleşmenin kontrol odağı ile
örgütsel özdeşleşme arasında aracı bir etkisi mevcuttur.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KONUSUNDA YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR 2. Araştırma
Çalışmanın Adı: Organizational Change And Employee Organizational Identification: Mediation Of Perceived Uncertainty
Social Behavior And Personality, 2013, 41(6), 1019-1034
Dergi:
Yazarı: Jungsik Kim, Eugene Song, Seongsoolee
Amacı:
örgütsel değişim ile çalışanların örgütsel özdeşleşmeleri arasındaki ilişki incelemek
Belirsizlik algısının bu iki değişken arasındaki arabuluculuk etkisi araştırılmıştır
Ölçüm:
Barker and Duhaime’s (1997) tarafından geliştirilen örgütsel değişimin eğilimi ve hızı ölçeği
Schweiger and Denisi (1991)’in ölçeği temel alınrak Bordia et al. (2004) tarafından geliştirilen belirsizliği ölçeği
Mael and Ashforth (1995) tarafından geliştirilen örgütsel özdeşleşme ölçeği
Örgütsel geçirgenlik ise tek bir soru (İstediğinizde benzer veya daha iyi koşullarda yeni bir iş bulabileceğinizi düşünüyor musunuz?) sorularak belir-lenmiştir.
Evren-Örneklem: Kuzey Kore’de toplam 12 firmada çalışan 310 işçi üzerinde yapılmıştır. Bu firmaların 2008 yılında yeniden yapılanma, küçülme, işten çıkarılma ve iş değiştirme de dahil olmak üzere birtakım örgütsel değişim süreçlerinden geçtiği saptanmıştır. Toplanan 234 anketten 208 tanesi geçerli olarak tespit edilmiştir.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KONUSUNDA YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR
Araştırmanın Modeli:
Hipotezler:
H1: Algılanan örgütsel değişimin derecesi ve hızı çalışanları algıladıkları belirsizlik ile anlamlı derecede ilişkilidir.
H2: Örgütsel değişim ile özdeşleşme arasında belirsizliğin aracı etkisi vardır.
H3: Hızlı örgütsel değişim algısı, güçlü örgütsel geçirgenlik(kendi ve diğer kuruluşlar arasında) hisseden çalışanların örgütsel özdeşleşmelerini zayıflatacaktır.
Değişimin derecesi
Değişimin hızı
Belirsizlik Özdeşleşme
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KONUSUNDA YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR
Sonuçlar: Örgütsel değişimin derecesi ve hızı ile çalışanların örgütsel özdeşleşmeleri
arasında anlamlı bir ilişki vardır. Fakat örgütsel geçirgenlik seviyelerine göre farklılaşmaktadır.
Yüksek geçirgenliğe sahip grupların örgütsel değişim algısı ile örgütsel özdeşleşme algısı arasında ilişki yoktur.
Düşük geçirgenliğe sahip gruplarda örgütsel değişimin derecesi ve örgütsel özdeşleşme arasında pozitif bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir
Düşük geçirgenliğe sahip gruplarda örgütsel değişimin hızı ile örgütsel özdeşleme arasında anlamlı bir ilişki yoktur
Yüksek geçirgenliğe sahip gruplarda algılanan belirsizlik ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişki düşük geçirgenliğe sahip gruplara nazaran daha düşüktür.
Belirsizliğin, düşük geçirgenliğe sahip gruplarda aracılık etkisi olduğu fakat yüksek geçirgenliğe sahip gruplarda aracılık etkisi olmadığı ortaya çıkmıştır.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME KONUSUNDA YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR
Sonuçlar: Algılanan örgütsel değişimin iki göstergesi belirsizliği açıklamaktadır. Bunlar,
değişimin derecesi ve hızıdır
Değişimin derecesi ile örgütsel özdeşleşme arasında daha güçlü bir ilişki söz konusudur.
Örgütsel değişimi güçlü ve hızlı algılayan çalışanların daha fazla örgütsel özdeşleşme yaşadıklarını göstermektedir
Belirsizliğin örgütsel değişim ile örgütsel özdeşleşme arasında tamamıyla aracılık etkisi olduğu ortaya çıkmıştır
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
SONUÇ VE ÖNERİLER Örgütsel özdeşleşme: bireyin amaç ve hedeflerinin içinde bulunduğu örgütün
amaçlarıyla uyumlu hale gelmesidir. Bireysel faktörler: iş tatmini, bireysel ilişki kurma ihtiyacı, mentorluk, liderlik,
duygusallık, ödüllendirme
Örgütsel faktörler: algılanan örgütsel prestij, iletişim, üniforma kullanımı örgütsel Güven
Bireysel sonuçları: işten ayrılma niyeti, örgüt/meslek çatışması yaşama düzeyi, Tükenmişlik, iş tatmini, iş birliği davranışı, işe yönelik olumlu tepkiler sergileme, verimlilik ve yaratıcılık yer almaktadır.
Örgütsel sonuçları : değişime direnç, iş gören devir hızı, iş performansı ve örgütsel vatandaşlık davranışı incelenmiştir.
Bundan sonraki çalışmalarda, örgütsel özdeşleşmeye etki eden ve sonuçları üzerinde deneysel çalışmalar yapılabilir.
ÖZDEŞLEŞME MODELLER ÖNCÜLLERİ SONUÇLARI ÇALIŞMALAR SONUÇ VE ÖNERİLER
TEŞEKKÜR EDERİM.