İlkokul çocuklarındabeslenme

DiyetisyenEbru ADADIOĞLU

AFYONKARAHİSAR İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜEĞİTİM ŞUBESİ

Okul çağı hangi dönemi kapsar?Okul çağı çocuklarında beslenmenin önemi.Okul çağı çocuklarının beslenmesini etkileyen faktörler.Okul çağı çocuklarında gözlenen beslenme sorunları.Okul çağında gözlenen beslenmeye bağlı sorunlarının önlenmesi için çözüm önerileri.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

OKUL ÇAĞIOkul çağı,6-12 yaş grubundaki çocukları

içermektedir.

Bu dönem sağlıklı beslenmeyi öğrenmek için en uygun dönemdir

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

BESLENME : İnsanının yaşına, cinsiyetine, çalışma ve özel durumuna göre ihtiyacı olan enerji ve besin öğelerinin her birinden yeterli miktarlarda alabilmesidir.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Besinlerin Uygun seçimi,

• Hazırlanması, • Pişirilmesi, • Saklanması • Tüketilmesinde belirli kurallara uyularak

sağlık bozucu duruma getirmeden, besleyici değerlerini koruyarak tüketmek önemlidir.

Yeterli Ve Dengeli Beslenme İçin ;

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

BESİN ÖĞELERİ

*KARBONHİTRAT*PROTEİN *YAĞ*VİTAMİN *MİNARELLER*SU

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

BESİN ÖGELERİ:

KARBONHİDRATLAR: Vücudun enerji ihtiyacını karşılar.

kurubaklagiller, tahıl ürünleri bu grupta yer almakta, NİŞASTA VE POSA YÖNÜNDEN DE ZENGİNDİR.

Şeker ve şekerli tatlılar daha fazla enerji verirler. Fakat fazla tüketilmesi diş çürüklerine neden olur.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

PROTEİNLER: Büyüme, gelişme ve hastalıklara karşı korunabilmemiz için gereklidir.

YETERİNCE ALINMAZSA;Büyüme ve gelişme yavaşlarHastalıklara kolay yakalanırız ve hastalıklar uzun sürerSaç, deri, tırnak gibi dokuların sağlığı bozulurOrganların çalışması aksar

Süt, yoğurt, et, yumurta, mercimek, kuru fasulye, buğday vb. protein yönünden zengindir.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

YAĞLAR:En çok enerji veren gruptur.

Kızartmalar, yağlı etler, sucuk, salam, çikolatalar yağdan zengindir.

FAZLA TÜKETİLMEMELİDİR•Kalp-damar sağlığını bozar•Şişmanlığa yol açar.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

C vitamini grip, nezle ve vücudu hastalıklara karşı korumada etkilidir.

Ayrıca diş eti hastalıklarından da korur.

Vitaminler :hastalıklardan korunabilmek ve vücudumuzun düzenli çalışabilmesi için gereklidirler

En çok vitamin sebze ve meyvelerde bulunur.

A vitamini büyüme ve gelişim için gereklidir.Daha iyi görmemizi sağlar.Zengin kaynakları balık,yumurta,süt ve ürünleridir.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

D vitamini kemik sağlığımız için gereklidir.

D vitamini ile birlikte güneş ışığından da çocuklarımız yararlanmalıdır.

B Vitamini kan yapımı ,kas ve sinir sisteminin çalışması için gereklidir

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

• E vitamini üreme sisteminde doku yapımında etkilidir.

En iyi kaynakları fındık vb yağlı tohumlardır.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Mineraller:

DEMİR; Et, yumurta, kurubaklagiller, koyu yeşil yapraklı sebzelerde boldur. Eksikliğinde;•Kansızlık•Yorgunluk ve halsizlik•Öğrenmede yavaşlık•Sık hastalanma

KALSİYUM; süt ve süt ürünlerinde bulunur. Eksikliğinde;•Güçsüz kemik-diş sağlığı •Boy kısalığı•Kas ve sinir sistemi çalışmasında aksaklık

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA BESLENMENİN ÖNEMİ

Fiziksel büyüme ve gelişme arttığından besin öğelerine gereksinim artar.Kemik oluşumu fazladır.Yaşam boyu sürecek davranışlar kazanılır.Beslenmeye bağlı bazı kronik hastalıkların temeli bu dönemlerde atılmaktadır.Hastalıkların önlenmesi için yeterli ve dengeli beslenme gereklidir.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARININ BESLENMESİNİ ETKİLEYEN

FAKTÖRLER

AileOkul ÖğretmenReklamlarKantin

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA GÖZLENEN BESLENME

SORUNLARIDiş çürükleriRaşitizmİyot yetersizliği hastalıklarıVitamin ve mineral yetersizlikleriDemir yetersizliği anemisiZayıflık ve şişmanlık

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

KANSIZLIK

BESİNLERLE VÜCUDA ALINAN DEMİR MİNERALİNİN YETERSİZALIMINA BAĞLI OLARAK KANDA DEMİRİN DÜŞÜK OLMASIDIR

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

KANSIZLIK NEDENLERİ ?

BESLENMEDE DEMİR MİNERALİNİN YETERSİZ ALINMASIDEMİRİN VÜCUTTA İYİ KULLANILAMAMASI

DEMİR İHTİYACININ ARTMASI

KAN KAYBI ( KANAMA, PARAZİTLER )

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

KANSIZLIK SONUCU OLUŞAN SAĞLIK SORUNLARI

BÜYÜME ETKİLENİR

DİKKAT VE ALGILAMA AZALIR. OKUL BAŞARISI VE FİZİKSEL

AKTİVİTE DÜŞER. HASTALIKLAR SIK GÖRÜLÜR.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

KANSIZLIĞI ÖNLEMEK İÇİNDEMİR YÖNÜNDEN ZENGİN

KAYNAKLARLA BESLENİLMELİDİR.

TAVUK,

BALIK,

YUMURTA,

KURUBAKLAGİLLER,

PEKMEZ,TAHİN

YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER

ET

KURUTULMUŞ MEYVELER

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Demir YÖNÜNDEN ZENGİN BESİNLERC VİTAMİNİ İLE BİRLİKTE

TÜKETİLMELİDİR.

C VİTAMİNİ YÖNÜNDEN ZENGİN BESLENİLMELİDİR.

TURUNÇGİLLERYEŞİL YAPRAKLI SEBZELER LAHANA

DOMATES

YEŞİL BİBERBU YÖNDEN ZENGİNDİR

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA BESLENMEYE BAĞLI SORUNLARIN

ÖNLENMESİ İÇİN

Besin çeşitliliği artırılmalıdır.Öğün atlanmamalıdir. 3 ana ve 1-2 ara öğünle beslenme sağlanmalıdır. Abur cubur ürün tüketimi azaltılmalıdır.Günün en önemli öğünün olan kahvaltı alışkanlık haline getirilmelidir!

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

GÜNÜN ALTIN ÖĞÜNÜ KAHVALTI!

Bütün gece süren açlıktan sonra gelen ilk öğündür.

Ve günü de etkileyen en önemli öğündür…

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

BESLENME OKUL BAŞARISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERDENDİR!

İYOTLU TUZ TÜKETİLMELİDİR!

Zeka puanını

13.5

PUAN ETKİLEMEKTEDİR! Dyt.Ebru ADADIOĞLU

İyot kaynakları

• En çok içme suyu ve deniz ürünlerinde bulunur.

• En iyi kaynak iyot ile zenginleştirilmiş tuzun kullanılmasıdır.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

• İyot yetersizliği ve guatr oluşmuş çocuklarda yapılan bir araştırmada

• Çocuklara düzenli iyot verildiğinde• İyot yetersizliği durumunun düzelmesine

rağmen guatrın iyileşmediği görülmüştür.• Guatr oluştuktan sonra iyotlu tuzun etkisi

yoktur.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

DEMİR KAYNAKLARININ

TÜKETİMİ SAĞLANMALIDIR!

Zeka puanını

6-9

PUAN ETKİLEMEKTEDİR!

BESLENME OKUL BAŞARISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERDENDİR!

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA BESLENMEYE BAĞLI SORUNLARIN

ÖNLENMESİ İÇİNVücut ağırlığı kontrol

edilmeli,fiziksel aktivite sağlanmalıdır.

Şeker tüketimi azaltılmalıdır.

Ayaküstü (fast-food) yeme alışkanlığı azaltılmalı.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Sıvı alımı yeterli olmalıdır. (8-10 bardak günde)

Boş enerji kaynakları olan kola ve gazlı içeceklerden uzak durulmalıdır.

Dört besin grubundan da oluşacak şekilde öğünler düzenlenmelidir.

OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA BESLENMEYE BAĞLI SORUNLARIN ÖNLENMESİ İÇİN

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME

• Karın doyurmak değildir• Sevilen besinlerden yemek değildir• Sadece pahalı gıdalardan (et, salam vs)yemek değildir

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Yeterli ve dengeli beslenme için 4 besin grubundan da yeterli alması

sağlanmalıdır.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

1.GRUP(süt ve süt ürünleri)

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Okul çağı çocuğu günde 3-4 porsiyon süt grubundan almalı.

1 Porsiyon:1 su bardağı süt.1 kibrit kutusu peynir.2 su bardağı ayran.1 küçük kase muhallebi yada sütlaç

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

2. GRUP(Et,tavuk,balık,yumurta ve baklagiller)

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Kırmızı ve beyaz etler,yumurta, kurubaklagiller, et ürünleri

Bu gruptaki besinlerin her birinden veya birkaçından her gün 2-3 porsiyon tüketilmelidir.

1 Porsiyon:

1-2 köfte büyüklüğünde et,tavuk,balık veya hindi.

4-6 yemek kaşığı pişmiş kurubaklagil.

1 adet yumurta Dyt.Ebru ADADIOĞLU

3.Grup(Sebzeler ve Meyveler)

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Bütün taze sebze ve meyveler posa ve vitamin yönünden de zengindir.Bu gruptan her gün En az 5 porsiyon alınmalıdır.

1 Porsiyon:

Portakal,elma,armut,muz gibi meyvelerin orta büyüklükte 1 tanesi.

Kayısı,erik, çilek gibi meyvelerin 3-6 adeti.

1 orta büyüklükte patates yada havuç.

200 ml taze sıkılmış meyve suyu

Yeşil sebzeler pişmiş 4yemek kaşığı Dyt.Ebru ADADIOĞLU

4. Grup(Ekmek ve makarna,bulgur,irmik gibi

tahıl ürünleri)

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Tüm ekmek çeşitleri, makarna, bulgur, irmik, pirinç, yufka vb.Bu gruptan okul çağı çocukları vücut ağırlıklarına göre 3-6 porsiyon almalıdır.

1 porsiyon:

1 orta dilim ekmek.

Yarım hamburger ekmeği.

3-4 kaşık pişmiş;pirinç, makarna veya bulgur.

1 orta dilim börek. Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Öğün atlanmamalı

Öğün aralarında ve ders çalışırken ayran, süt, yoğurt, taze meyve suyu veya sütlü tatlılar tüketilmeli,

KOLA-pasta değil.Bağımlılık yapar, içindeki şeker tokluk hissi verir.enerji fazlalığından dolayı şişmanlık yapar.

Taze meyve ve sebze her gün tüketmeli,Mevsimine göre sebze ve meyve tüketin(hormonlu gıdalardan uzak durun)

Temel besin grupları dengeli biçimde her gün tüketmeli

İLKÖĞRETİM ÇOCUKLARININ BESLENME İLKELERİ

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

Düzenli egzersiz yapılmalı.

Düzenli güneşlenerek yeterli D vitamini almaya özen gösterilmeli

Çok şişman veya çok zayıf olmamalı.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

EN ÖNEMLİ ÖĞÜN KAHVALTIDIREN ÖNEMLİ ÖĞÜN KAHVALTIDIR

Öğrenmenin Öğrenmenin etkin ve kalıcı olabilmesi için etkin ve kalıcı olabilmesi için

BesinlerinBesinlerin

3 SAATLİK ARALIKLARLA3 SAATLİK ARALIKLARLA(3 ANA(3 ANA--3 ARA ÖĞÜN)3 ARA ÖĞÜN)

Dengeli ve Yeterli alınması gerekirDengeli ve Yeterli alınması gerekir

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

KAHVALTI

*Peynir*Haşlanmış Yumurta*Taze meyve suyu*Ekmek

ÖĞLE_AKŞAM

*Püreli köfte*Zeytinyağlı-Taze fasulye

*Sütlaç

ÖRNEK MENÜLER

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

OKULDA ÖĞLE YEMEĞİ VERİLMİYORSA;

1.GRUP 2.GRUP

Haşlanmış yumurtaPeynirIzgara köfteHaşlanmış tavukHaşlanmış et

Mevsime uygun iyi yıkanmış meyve ve salatalık (domates, salatalık, kazınmış havuç, elma, üzüm vb.)

•Kuru üzüm, mümkünse fındık, ceviz gibi kuruyemişlerin eklenmesi de faydalıdır

•İçecek olarak kantinden ayran veya süt alınabilir.

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

OKULDA ÖĞLE YEMEĞİ VERİLMİYORSA;

BESLENME ÇANTASININ HER GÜN ÇOK İYİ TEMİZLENMESİ GEREKİR.

Bazen okuldan alınan bir tost veya evden getirilen 1-2 dilim börek yanına alınan ayran veya süt ile öğle yemeği hazırlanabilir.

Çocuğunuzun çantasına sebze veya meyve koymayı unutmayın

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

MUTLAKA GÜVENLİ BESİN SEÇİN

ÇOCUKLARINIZI;

Açıkta satılan besinleri almamaları

Sebze ve meyveleri yıkadıktan sonra yemeleri

Yemek öncesi el temizliği konusunda UYARIN ve alışkanlık kazanmaları konusunda DESTEKLEYİN

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

ÖZET OLARAKOkul çağı dönemi büyüme gelişmenin

olduğu bir dönemi kapsadığından..

Bu yaş grubunda yeterli ve dengeli beslenme hem gelişim hem de okul

başarısı adına büyük önem taşımaktadır…!

Dyt.Ebru ADADIOĞLU

TEŞEKKÜRLER...