1

[omslag 1]

2

[omslag 2]

3

Inhoud

1 Algemene informatie......................................................................................................... 4

2 Verslag over het afgelopen jaar .......................................................................................... 6

3 Financiële analyse verslagjaar ............................................................................................ 8

3.1 Behaalde omzet van de entiteit in het verslagjaar ................................................................. 9

3.2 Financiële positie en kasstromen en financieringsbehoefte .................................................. 10

3.3 Financiële en niet-financiële prestatie-indicatoren ............................................................... 12

4 Onderzoek en ontwikkeling .............................................................................................. 13

5 Toekomst paragraaf ......................................................................................................... 14

5.1 Verwachte ontwikkeling omzet en rentabiliteit .................................................................... 14

5.2 Verwachte investeringen en financieringsverwachting......................................................... 15

5.3 Verwachte personeelsbezetting .......................................................................................... 15

6 Risicomanagement .......................................................................................................... 16

7 Maatschappelijke aspecten van ondernemen ..................................................................... 20

4

1 Algemene informatie

Noorderbreedte biedt persoonsgerichte, liefdevolle zorg aan ouderen, revalidanten en specifieke

doelgroepen zoals cliënten met het syndroom van Korsakov, gerontopsychiatrische klachten,

bewoners met Multiple Sclerose (MS), Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH), Parkinson of de ziekte

van Huntington. Onze cliënten hebben complexe, intensieve zorg nodig. We zijn dé specialist in dit

soort zorg in Friesland. Met ruim 2.600 medewerkers zijn we een van de grotere zorgaanbieders in

de regio. Noorderbreedte heeft vijftien woonzorgcentra en een centrum voor geriatrische

revalidatie.

ONZE MISSIE

Iedere dag een waardevolle dag, voor cliënten, medewerkers en vrijwilligers. Dáár zetten wij ons

met hart en ziel voor in. We vinden het belangrijk dat de mensen die onze zorg ontvangen, zoveel

mogelijk zichzelf kunnen zijn. Bewoners zijn bij ons in veilige handen. Steeds kijken we hoe het nog

beter kan. We luisteren naar het levensverhaal van bewoners en nemen hun hartenwensen als

uitgangspunt voor onze zorg. Hierover zijn we voortdurend in gesprek met bewoners, familie,

vrienden, vrijwilligers en met elkaar. Om zo de beste persoonsgerichte zorg waar te maken. We

nemen het perspectief van bewoners als uitgangspunt. We zijn eerlijk, werken samen en met

plezier. Want die waardevolle dag geldt voor ons allemaal!

BESTURING

Noorderbreedte is een BV en maakte in 2019 deel uit van stichting Zorgpartners Friesland, net als de

BV’s MCL en Tjongerschans. De stichting is 100% aandeelhouder van deze drie BV’s die elk op eigen

benen staan. Waar dat meerwaarde biedt voor patiënten en cliënten, werken ze op inhoud samen.

De BV’s zijn zelfstandig, met elk een eigen Raad van Bestuur en een Raad van Commissarissen. De

commissarissen van de drie BV’s zijn gelijk en vormen samen het bestuur van de stichting

Zorgpartners Friesland.

Noorderbreedte vindt het belangrijk dat de interne stakeholders invloed hebben op het gevoerde

beleid.

De zorg van Noorderbreedte is georganiseerd in drie regio’s met elk een eigen budget en

stuurinformatie. Naast de drie regio’s, bestaat Noorderbreedte uit een centrum voor geriatrische

revalidatie, een behandeldienst en ondersteunende diensten. De samenhang tussen de locaties is

geborgd op regioniveau. Het managementteam (MT) borgt op zijn beurt de samenhang op het

niveau van de instelling als geheel. In 2019 bestond het MT uit een tweehoofdige Raad van Bestuur

(RvB) met een voorzitter en een lid a.i., drie regiomanagers, managers geriatrische revalidatiezorg

en behandeling, Klant & Kwaliteit en HR & Ontwikkeling en een bestuurssecretaris.

Begin 2020 heeft de voorzitter van de RvB, Saskia van Opijnen, afscheid genomen van

Noorderbreedte. Henri Janssen, lid RvB a.i., heeft het stokje als voorzitter a.i. overgenomen. Sinds 1

maart 2020 bestaat het MT dus uit een bestuurder a.i., drie regiomanagers, managers geriatrische

revalidatiezorg en behandeling, Klant & Kwaliteit en HR & Ontwikkeling en een bestuurssecretaris.

5

Noorderbreedte zal teruggaan naar een eenhoofdige RvB. De werving voor een nieuwe bestuurder

is in gang gezet. In het eerste half jaar van 2020 zal naast een bestuurder een directeur

bedrijfsvoering en een manager klant & organisatie worden geworven. Deze laatste functie komt in

de plaats van de functies manager klant & kwaliteit en manager HR & ontwikkeling.

Volgens de wet en de normen in de Governancecode Zorg streeft de Raad van Commissarissen naar

een evenwichtige verdeling tussen mannen en vrouwen. Daarbij nemen we echter ook de andere

eisen in acht die genoemde regelgeving en de daarop gebaseerde profielschetsen stellen aan de

achtergrond en deskundigheid van de leden. Dit heeft er in de laatste werving voor nieuwe leden

(eind 2018/ begin 2019) niet toe geleid dat er een vrouw op een vacante zetel is benoemd. Per ultimo

31 december 2019 zijn twee van de zeven leden vrouw (29%) en vier van de zeven leden man (71%).

De zetelverdeling voldoet daarmee niet volledig aan de norm voor een evenwichtige verdeling naar

geslacht (artikelen 2:166 en 2:276 BW). Ook in de toekomst blijft de Raad van Commissarissen

streven naar een evenwichtige samenstelling naar geslacht, ervaring, maatschappelijke

achtergrond, deskundigheid, leeftijd, netwerk, regionale binding en rol in het team.

De leden zijn benoemd voor een periode van vier jaar, met de mogelijkheid om deze termijn één

keer te verlengen. (Her)benoeming gebeurt op basis van een profielschets die openbaar is. Het

bestuur evalueert periodiek zijn eigen functioneren. De leden zijn onafhankelijk en hebben op geen

enkele wijze belang bij de stichting of een afzonderlijke BV. De beloning van de bestuursleden en de

leden van de Raad van Commissarissen is in lijn met de Wet normering topinkomens (WNT).

6

2 Verslag over het afgelopen jaar

Zoals beschreven in het jaarverslag van 2018 was de uitdaging van 2019 om een vervolg te geven

aan onze strategie Expeditie 2020! Na het op orde brengen van de basis hebben we prioriteit

gegeven aan het doorontwikkelen en vernieuwen van onze werkwijzen, onze oplossingen, onze

systemen, onze mensen, en natuurlijk onze bedrijfsvoering. Er ontstond in 2019 steeds meer ruimte

om ‘van goed naar beter’ te gaan. Daarbij hebben we aandacht besteed aan het nog beter

waarmaken van persoonsgerichte zorg en het goed benutten van de kwaliteitsgelden door onder

andere de inzet van woonzorgondersteuners. Ook hebben we ingezet op vraaggestuurd leren en

ontwikkelen en het verbeteren van de ondersteuning van de zorg met goede processen en ICT en

minder regels en beleid. Ook innovatie en nieuwe technologie stond op de agenda. De beweging

naar samensturen is voortgezet, vanuit de overtuiging dat dit bijdraagt aan de kwaliteit van zorg en

leven en de waardevolle dag bij Noorderbreedte.

BELANGRIJKSTE ONTWIKKELINGEN 2019

• In onze besturingsfilosofie vormen samensturende teams de basis van onze organisatie

(samensturing is een vorm van zelfsturing). Vanuit de ervaringen in koploperteams zijn in 2019

vier samensturende locaties gestart. In 2020 volgende andere locaties.

• Het bezoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) in het voorjaar van 2019 is in

december positief afgerond.

• We hebben een constante hoge bedbezetting (hoger dan begroot).

• Met De Friesland Zorgverzekering zijn afspraken gemaakt over de bekostiging van

revalidatiezorg. Deze bekostiging dekt niet alle geleverde zorg (- € 0,5 miljoen).

• In 2019 is een onderzoek onder medewerkers uitgevoerd. Het managementteam en de teams in

de organisatie bespreken de uitkomsten.

• Ook is een vernieuwde feedbackcyclus voor team en individuele medewerkers geïntroduceerd.

• De kwaliteitsgelden zijn maximaal ingezet in de zorg. Zo zijn er veel nieuwe

woonzorgondersteuners in dienst gekomen. Zij geven met liefdevolle aandacht, aanwezigheid

en welzijn mede invulling aan het ‘samen een huishouden runnen’.

• Met de ontwikkeling van een nieuwe klantenservice hebben we het klantproces verder

geoptimaliseerd.

• Noorderbreedte is vanuit de regionale transitiemiddelen mede voortrekker geweest van de

ontwikkeling van een regiovisie ouderenzorg en van regioprojecten onder andere voor

duurzame inzetbaarheid en arbeidsbesparende technologie.

• Ook hebben we voor medewerkers grootschalige scholing georganiseerd over het gebruik van

het elektronisch cliëntendossier (ECD). Contactverzorgenden zijn geschoold op het gebied van

communicatie.

• We kijken terug op succesvolle Noorderbreedte-dagen. De opkomst was hoog en de sfeer

positief.

• We hebben de samenwerking met ketenpartners en collega-instellingen verder vormgegeven.

• Bewoners hebben de nieuwbouw van Toutenburg in gebruik genomen.

• De plannen voor nieuwbouw Zuidlanden zijn geconcretiseerd en met de omgeving gedeeld.

7

• Er is veel tijd en geld geïnvesteerd in verbetering en versimpeling van processen. Zowel op het

gebied van zorg als op het gebied van ondersteuning (HR). Via de ‘rode knop’ op intranet

kunnen medewerkers hiervoor initiatieven indienen.

8

3 Financiële analyse verslagjaar

Noorderbreedte heeft het boekjaar 2019 afgesloten met een positief resultaat van € 5,9 miljoen. In

2018 was dat € 9,2 miljoen, waarbij in het resultaat een eenmalige bate ad € 4,5 miljoen was

verwerkt in het kader van de incidentele kwaliteitsmiddelen 2017.

Het resultaat is toegevoegd aan het eigen vermogen van Noorderbreedte. Het eigen vermogen van

Noorderbreedte is hierdoor toegenomen naar € 63,7 miljoen (ultimo 2018: € 57,8 miljoen).

We hebben in 2019 gewerkt met gemiddeld 1.558 fte. Daarvan waren 1.232 fte beschikbaar voor

zorg, 125 fte voor facilitair en 123 fte voor overhead (exclusief inhuur). In 2019 is opnieuw fors

geïnvesteerd in het terugdringen van het verzuim, en niet zonder resultaat. Het verzuim is na een

forse daling in het jaar 2018 opnieuw gedaald van 6,64% (2018) naar gemiddeld 6,29% in 2019. Dit is

een daling van 5%. Daarmee is ook de inzet van uitzendkrachten in 2019 op een vergelijkbaar niveau

uitgekomen. Het landelijke percentage ligt op 6,92%.

De gerealiseerde productie vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) (exclusief partners en

mutatiedagen) was in 2019 4.811 dagen zonder behandeling (2018: 9.243 dagen) en 413.780 dagen

met behandeling (2018: 398.885 dagen). De verschuiving naar zwaardere zorg is een landelijk beeld.

Voor wat betreft de revalidatie hebben we in het jaar 2019 701 DBC-trajecten (27.606 dagen)

doorlopen. In 2018 ging het om 602 trajecten (22.946 dagen). De omzet van de (via het contract van

Thuiszorg Het Friese Land lopende) wijkverpleging is € 1,9 miljoen.

Het resultaat van € 5,9 miljoen ligt boven het niveau van het begrote resultaat (€ 3,9 miljoen). De

‘kwaliteit’ van het resultaat stemt tot extra tevredenheid omdat de zorgexploitatie opnieuw positief

bijdraagt aan het resultaat. Vooral ook omdat we dit hebben bereikt terwijl de personele inzet (fte’s)

in de zorg ook is verbeterd.

Het resultaat is zowel positief als negatief beïnvloed door een aantal posten met een incidenteel

karakter. De uitwerking van het resultaat ontstaat onder andere door (per saldo):

• een genormaliseerd exploitatieresultaat van € 6,2 miljoen positief, waarbij de opbouw als volgt is: o een positief genormaliseerd resultaat op de zorgexploitatie ad. 1,7 miljoen (2018: 1,8

miljoen); o een positief resultaat op de kapitaallastenexploitatie van € 4,5 miljoen;

• incidentele baten en lasten gerelateerd aan kapitaallastenexploitatie (-/- € 0,35 miljoen);

• Incidentele baten en lasten gerelateerd aan zorgexploitatie (neutraal saldo).

Conclusie is dat het (genormaliseerd) resultaat en de rentabiliteit over het jaar 2019 ten opzichte van

2018 en de begroting 2019 opnieuw zijn verbeterd en dat Noorderbreedte daarin niet alleen leunt op

het resultaat op de kapitaallastenexploitatie. De vanuit diverse invalshoeken genomen maatregelen

hebben voor een gezonde zorgexploitatie gezorgd. Denk aan beheersing van het verzuim, reductie

van overhead en hoogfrequente sturing op uren op basis van nieuw ontwikkelde stuurinformatie ook

in relatie tot de wisselende bedbezetting. Daarnaast is over het gehele jaar 2019 over de gehele linie

9

de productie fors opgelopen tot boven het niveau van de begroting, ook in locaties waarin de

bezetting kritisch was. Bij de geriatrische revalidatiezorg (GRZ) en in mindere mate bij de zorg

vanuit de Wlz is de bezetting dusdanig opgelopen dat daarmee omzetplafonds zijn overschreden.

De overschrijdingen zijn voorzien en in de cijfers verwerkt.

Noorderbreedte maakt gebruik van rente-instrumenten om haar renterisico af te dekken. We

gebruiken deze instrumenten alleen om renterisico’s te beperken, niet om te speculeren op rente-

ontwikkelingen.

3.1 Behaalde omzet van de entiteit in het verslagjaar

De omzetontwikkeling ziet er als volgt uit:

Uit bovenstaande overzicht blijkt dat de overall ‘verzwaring’ van de zorg onverminderd doorzet. De

omzet zonder behandeling (in oude termen: verzorgingshuis) is met nog maar 4.811 ligdagen (2018:

9.243) opnieuw gehalveerd naar een omzet van € 0,6 miljoen (0,5% van de omzet). Deze daling van

de Wlz-productie zonder behandeling (4.432) wordt in tegenstelling tot voorgaande jaren meer dan

gecompenseerd door de stijging van de productie in het Wlz-segment ‘met behandeling’. In het

segment ‘Wlz met behandeling’ stijgt de productie met 14.895 dagen met een omzet van ruim €

10

88,1 miljoen naar een niveau van 413.780 dagen. Ook door toevoeging van de kwaliteitsmiddelen ad

€ 5,7 miljoen is de totale omzet in het segment ‘verpleeghuiszorg’ toegenomen.

Het aantal ligdagen in het eerstelijns verblijf (ELV) daarentegen daalt met bijna 20% van 12.914 in

2018 naar 10.406 dagen in 2019. De omzet ELV neemt naar verhouding ook af, en daalt van € 2,7

miljoen naar € 2,5 miljoen.

Spectaculair is de omzetgroei van de GRZ. Deze stijging zette al in het najaar van 2018 in. Het aantal

ligdagen steeg van 22.946 naar 27.606 dagen. Net zoals in 2018 leidde de omzetstijging van zo’n €

2,5 miljoen in 2019 wel tot een overschrijding van het omzetplafond bij met name De Friesland.

Daarover later meer.

De totale omzet is mede door toevoeging van de kwaliteitsmiddelen overall met € 11,2 miljoen

toegenomen.

3.2 Financiële positie en kasstromen en financieringsbehoefte

Tabel: ontwikkeling ratio’s

Uit bovenstaande kunnen wij concluderen dat Noorderbreedte zich binnen de financiële normen

beweegt en daarmee beschikt over een solide financiële basis.

Ratio'sNorm convenant

clubdeal/ Wfz2019 2018

Solvabiliteit balansratio > = 25% 33,44% 30,54%

Solvabiliteit omzetratio > =15% 47,72% 47,25%

Current ratio 0,89 1,07

DSCR (incl. mutatie voorzieningen) > = 1,3 1,76 1,95

TotalDebt/EBITDA 5,07 4,67

Total Net Debt/EBITDA 4,53 4,05

Loan-to-value 61,61% 67,87%

Interest Coverage Ratio (EBITDA/rentelasten) 6,20 6,69

Personeelskosten als % van totaal omzet 66,0% 62,4%

Personeelskosten als % van opbrengst zorgprestaties 68,9% 65,4%

Resultaat/opbrengsten 4,41% 7,50%

Resultaat 5.885 9.185

Totaal opbrengsten 133.563 122.424

11

KASSTROMEN EN FINANCIERINGSBEHOEFTEN

De ontwikkeling van het werkkapitaal geeft het volgende beeld:

Het saldo werkkapitaal is in 2019 met € 5,8 miljoen afgenomen. Het aandeel liquide middelen is in

2019 gedaald ten opzichte van 2018. De daling is het gevolg van het saldo uit de operationele-,

financierings- en investeringskasstroom.

Ontwikkeling werkkapitaal

bedragen in € x 1.000

december 31,

2019

december 31,

2018 Mutatie

Voorraad 94 94 -

Onderhanden werk uit hoofde van DBC's 51 325 -274

Debiteuren en overige vorderingen 4.129 8.358 -4.229

Liquide middelen 20.468 24.078 -3.610

Vordering uit hoofde van financieringstekort 5.437 1.703 3.734

Totaal vlottende activa 30.179 34.558 -4.379

Af : Kortlopende schulden 33.838 32.385 1.453

Af : Financieringsoverschot

Saldo werkkapitaal -3.659 2.173 -5.832

12

3.3 Financiële en niet-financiële prestatie-indicatoren

*) Het verbruik van gas en elektriciteit door De Batting is inclusief het MCL-deel en het GGZ-deel.

Financiële en niet-financiële prestatie-indicatoren

Onderwerp bedragen in € x 1.000

2019

2018

Mensen Medewerkers fte 1.558 1.393

- waarvan man 10,00% 8,00% - waarvan vrouw 90,00% 92,00%

Instroom 604 352 Uitstroom 328 323 Ziekteverzuim 6,29% 6,64% Stagiaires 725 382

Milieu* Verbruik m3 gas / warmte 1.852.255 m3 1.972.255 m3 Verbruik m3 gas/ warmte (excl. De Batting) 1.533.898 m3 1.654.603m3 Verbruik kwh elektriciteit 8.203.466 KWh 7.984.520 KWh Verbruik kwh elektriciteit (excl. De Batting) 6.309.938 KWh 6.009.221 KWh Verbruik m3 water 74.280 m3 76.415 m3 Verbruik m3 water (excl. De Batting) 66.181 m3 67.824 m3 Ton CO2-uitstoot 3.511 Ton 3.769 Ton Ton CO2-uitstoot (excl. De Batting) 2.909 Ton 3.159 Ton

Productie Clienten zorg en verblijf 1.278 1.238 Clienten zorg thuis 208 199 Dagen zorg en verblijf 466.240 455.828 Uren zorg thuis 38.288 38.028

13

4 Onderzoek en ontwikkeling

ONDERZOEK

Het doen van onderzoek door eigen medewerkers en studenten is onderdeel van de leer-en

verbetercultuur van Noorderbreedte. Via een samenwerkingsovereenkomst met NHL Stenden

Hogeschool is Noorderbreedte per 1 januari 2019 gestart met een eigen associate lector ‘ouderen

met psychische problemen’. Vanuit die samenwerking initiëren we eigen onderzoek op dit gebied.

Noorderbreedte bezit het Topcare-predicaat voor de doelgroep Gerontopsychiatrie en is aspirant

voor het predicaat voor de doelgroep Korsakov. Ook zijn we lid van het Universitair Netwerk

Ouderenzorg van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en het Noord-Nederlands

consortium FAITH. Samen met andere netwerken, kenniscentra, universiteiten, hogescholen, ROC’s

en zorginstellingen vormt Noorderbreedte een netwerk waarin we onze kennis delen.

ONTWIKKELING

Noorderbreedte biedt minimaal 1 BOL- en 1 BBL-opleidingsplaats per team. Daarnaast investeert

Noorderbreedte in het opleiden van haar personeel. Doel is om ook in de toekomst voldoende

gekwalificeerd personeel in te kunnen zetten. Dit doen we in samenhang met andere

zorgaanbieders, ROC’s en hogescholen in de regio Noordoost Nederland.

Altijd blijven leren is het uitgangspunt. Daarbij laten we naast de Noorderbreedte-dagen en de

verplichte trainingen vooral ruimte voor vraaggestuurd leren. Met een in 2019 geïntroduceerde

feedbackcyclus kunnen individuen en teams zicht krijgen op hun ontwikkelpunten en daarbij

ondersteuning en scholing vragen. Verschillende locaties zijn in 2019 gestart met de inzet van het

programma ‘u woont nu hier’. De contactverzorgenden krijgen training in gespreksvaardigheden.

Medewerkers geven zich individueel en als team op voor de training ‘Ken je kracht bij

probleemgedrag’. Daarnaast vindt er teamontwikkeling, - building en – training plaats op eigen

verzoek van de teams. Leren en ontwikkelen vinden steeds meer plaats op en in het werk

(‘werkplekleren’).

Het Fries Leerplein biedt momenteel 234 e-modules voor digitale ondersteuning aan. Dit zijn zowel

modules voor professionele ontwikkeling als voor persoonlijke ontwikkeling. Iedere medewerker

heeft via een eigen kwaliteitsdashboard regie op zijn eigen leerproces. Met een mix van coaching

(on the job), leren van elkaar, intervisie, e-learning en scholing zijn er voldoende mogelijkheden om

te leren en ontwikkelen.

14

5 Toekomst paragraaf

5.1 Verwachte ontwikkeling omzet en rentabiliteit

De sector Verpleging en Verzorging (V&V) heeft landelijk de wind in de rug. Ook de komende jaren

wordt, via de kwaliteitsmiddelen, nog fors geïnvesteerd in de sector. Door de additionele

kwaliteitsmiddelen 2020 zal de omzet onder verder gelijkblijvende omstandigheden met 3%

toenemen. Deze middelen worden op nacalculatiebasis toegekend op basis van gerealiseerde

kosten. Daardoor zal het rendement in procenten van de omzet onder druk komen te staan.

Onlangs heeft de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) de Nederlandse

Zorgautoriteit (NZa) om advies gevraagd over de toekomstige bekostiging van de verpleeghuiszorg.

Recent heeft de NZa een advies uitgebracht over onder andere de toekomstige bekostiging van het

vastgoed. Hierin staat dat de kosten van wonen bij de cliënt komen te liggen. Cliënten gaan zelf

huur betalen, ook als ze in een verpleeghuissetting (gaan) wonen.

GEVOLGEN CORONACRISIS

Begin 2020 is de coronapandemie uitgebroken. Deze pandemie is van invloed op de bedrijfsvoering

van de zorginstellingen. Het is nu begin april en Noorderbreedte heeft vooralsnog geen opnamestop

voor bewoners ingesteld. Er is een wachtlijst, waardoor de reguliere zorg op het begrote niveau

doorloopt. Door het opschorten van de electieve zorg in de ziekenhuizen zal de revalidatiezorg

achterblijven bij de prognose. Noorderbreedte kan te maken krijgen met extra kosten, bijvoorbeeld

door meer een-op-eenbegeleiding van zieke bewoners, een hoger ziekteverzuim en meer behoefte

aan desinfectie, schoonmaak en medische middelen. In maart 2020 is door de overheid een

substantieel hulpprogramma toegezegd aan bedrijven die economische schade ondervinden door

de coronapandemie. Ook het zorgkantoor heeft aangegeven tegemoet te zullen komen aan het

vergoeden van extra kosten door productieverlies als gevolg van de pandemie. Het invullen hiervan

gebeurt op lokaal niveau. Hoe de afspraken er uitzien, is nu nog niet helder. Een crisisteam is

ingesteld, toegang tot locaties is beperkt, de reservepool van medewerkers is uitgebreid en

ondersteunende medewerkers worden waar mogelijk ingezet in de zorg. Wij monitoren de lokale en

landelijke ontwikkelingen nauwgezet.

Het is op dit moment moeilijk om nog specifieker te zijn. Niemand weet hoe zwaar corona toeslaat

in Friesland. Op het moment van opstellen van de jaarrekening draait Noorderbreedte 29 plaatsen

meer dan in de begroting is opgenomen.

De verwachte effecten door corona zijn:

• het tijdelijk opdrogen van regulier instroom van revalidatie vanuit MCL;

• extra instroom van ELV vanuit huisartsen/MCL;

• door extra overlijdens wonen er minder bewoners op locaties;

• meer instroom vanuit de thuiszorg;

• verwacht saldo: tijdelijk 50 bewoners minder gedurende een half jaar, waardoor het

exploitatieresultaat beperkt lager zal zijn dan in de begroting;

15

• extra kosten corona worden landelijk gedekt (brief van Zorgverzekeraars Nederland van 23

maart 2020 ‘Financiële helderheid zorgaanbieders langdurige zorg’).

Wij verwachten met de landelijke toezeggingen een minimaal effect op de solvabiliteit en de DSCR.

De continuïteit is voldoende gewaarborgd.

5.2 Verwachte investeringen en financieringsverwachting

De geplande reguliere instandhoudingsinvesteringen en de geplande aflossingen kunnen vanuit de

operationele kasstroom worden opgevangen. Er is daarom in 2020 geen sprake van aanvullende

financieringsbehoefte.

5.3 Verwachte personeelsbezetting

Het aantal fte neemt in vergelijking met de begroting 2019 in het jaar 2020 toe met 92 tot 1.540 fte.

De stijging zal vooral zichtbaar zijn bij de functiegroep woonzorgondersteuners (niveau 1). Een deel

van deze stijging is reeds in de laatste maanden van 2019 geëffectueerd.

16

6 Risicomanagement

BESTURING EN BEHEERSING

Risico’s kunnen de realisatie van onze doelstellingen in de weg staan. Het is zaak deze tijdig te

onderkennen en ze zo goed mogelijk te beheersen. Uitgangspunt is niet het voorkomen van risico’s,

maar juist om op een bewuste manier te komen tot besluiten over de te nemen risico’s.

In 2019 hebben we extra aandacht besteed aan het verder ontwikkelen van risicomanagement

omdat dit bijdraagt aan het ‘in control’ zijn van de organisatie. Er is onderzocht welk model voor

risicomanagement het beste werkt voor Noorderbreedte. Dit heeft geresulteerd in het toepassen

van richtlijn ISO 31000 voor risicomanagement in combinatie met risicogestuurd werken.

Risicogestuurd werken past in een omgeving waarin veranderingen elkaar snel opvolgen.

Kernwoorden zijn flexibiliteit, cultuur, leren en constante interactie en dialoog.

Risicomanagement heeft het afgelopen jaar expliciet op de agenda van managementteam en de

Raad van Bestuur gestaan. In verschillende sessies met managementteam en sleutelfunctionarissen

zijn de belangrijkste risico’s in kaart gebracht en geclassificeerd. De risicobeheersing is onderdeel

van de P&C-cyclus en daarmee ook van rapportages en jaarplannen. Met deze beheersmaatregel

zorgen we dat belangrijke risico’s continu aandacht hebben.

In 2019 is door ICT een controleraamwerk opgesteld. Daarbij zijn mogelijke risico’s en bijbehorende

beheersmaatregelen op de risicogebieden informatiebeveiliging, toegangsbeveiliging en

continuïteit geïdentificeerd. De focus is daarbij gelegd op de zorgregistratiesystemen. EY heeft dit

controleraamwerk beoordeeld en de geïdentificeerde beheersmaatregelen in opzet en, waar

mogelijk, in bestaan getoetst.

BELANGRIJKSTE RISICO’S

De belangrijkste risico’s die uit de sessies naar voren kwamen, zijn de risico’s die samenhangen met

personeel. Voor zowel op korte als lange termijn blijft het beschikken over voldoende en competent

personeel een issue. Het is in die zin ook niet meer een risico, maar een probleem. Door vergrijzing

ontstaat er krapte op de arbeidsmarkt en tegelijkertijd neemt de zorgvraag toe. We werken hard om

personeel aan te trekken, maar ook zeker om de medewerkers te behouden. Het personeelsverloop

in de zorg is hoog. Iedere dag een waardevolle dag, ook voor de medewerker (contracten,

opleidingsmogelijkheden, goede begeleiding) staat hoog op de agenda. Om de zorg te ontlasten,

zullen we ook meer gebruik gaan maken van technologische ontwikkelingen. Zo voorkomen we niet

alleen bijvoorbeeld dubbele vastleggingen, maar kunnen we ook meer profiteren van de

mogelijkheden van domotica. Vanuit de kwaliteitsgelden is geld gereserveerd voor zorgtechnologie.

17

Risico Risico bereidheid

Getroffen maatregelen/verbeteringen Impact op (financiële) resultaten

Onzekerheid over beschikbaarheid personeel als gevolg van vergrijzing

Minimale risicobereidheid

▪ Samenwerking met onderwijsinstelling

▪ Gebruik maken van domotica

Niet gekwantificeerd. Maatregelen worden genomen, zodat Noorderbreedte de zorg kan blijven continueren.

Onmogelijkheid om mee te gaan met technologische ontwikkelingen

Minimale risicobereidheid

▪ Projecten gestart die worden gefinancierd vanuit de kwaliteitsgelden

▪ Middelen vanuit de kwaliteitsgelden voor zorgtechnologie

▪ Investeringen in netwerk

Technologische ontwikkelingen maken het mogelijk om personeel te ontlasten. Wanneer technologische ontwikkelingen niet tot stand komen, kan dit gevolgen hebben voor het aantal cliënten dat zorg kan ontvangen.

Onzekerheid met betrekking tot de financiering van zorg

Minimale risicobereidheid

▪ Verkoopregister ▪ Meerjarenafspraak Wlz ▪ Monitoren van omzetplafonds ▪ Tijdig onderhandelen over tarieven

en plafond ▪ Monitoren kosten versus

opbrengsten in periodieke rapportage

Bij wijziging in de financiering zal in kaart worden gebracht welke gevolgen dit heeft. In 2021 wordt de financiering WMO Leeuwarden anders ingericht. Mogelijk financieel impact van € 0,2 miljoen.

Niet kunnen mee veranderen met wijziging in zorgvraag (complexer, meer persoonsgerichte zorg met accent op welzijn)

Minimale risicobereidheid

▪ Extra scholing op onderwerpen als gedragsproblematiek

▪ Personeelsmix – strategische personeelsplanning

De zorgvraag wordt anders en daarmee ook de inzet van de personele mix. In 2019 is hierop geanticipeerd en zijn ruim 100 Woonzorgondersteuners aangetrokken (€ 4 miljoen).

Onvoldoende liquiditeiten beschikbaar voor nieuw- en verbouw

Minimale risicobereidheid

▪ Kredietfaciliteit bank ▪ Sturen op de EBITDA ▪ Strategisch vastgoedplan met

jaarlijkse bijstelling ▪ Periodieke liquiditeitsprognose ▪ Periodieke rapportage en sturen op

kengetallen

Er is een nieuwe lening aangetrokken ad. € 2 miljoen. Ruime liquiditeitspositie ultimo 2019.

Onvoldoende solvabiliteit

Minimale risicobereidheid

▪ Periodieke rapportage en sturen op kengetallen

▪ Jaarlijks positief begrotingssaldo

In 2019 is de solvabiliteit gestegen door toevoeging van het resultaat aan het eigen vermogen. Onvoldoende solvabiliteit maakt het lastig om financiering te krijgen, waardoor de uitvoering van toekomstige investeringen in gevaar kan komen.

18

Risico Risico bereidheid

Getroffen maatregelen/verbeteringen Impact op (financiële) resultaten

Onmogelijkheid om personeel aan te trekken en te behouden

Minimale risicobereidheid

▪ Investeren in ICT en (zorg)technologie

▪ Acties op uitkomsten medewerkersonderzoek

▪ Investeren in opleiden ▪ Onboardingsprogramma ▪ Aantrekken personeel via zij-

instroom ▪ Omslag naar een cultuur waarin van

iedereen meer persoonlijk leiderschap en eigenaarschap wordt gevraagd

Om aan alle cliënten zorg te kunnen leveren is het van belang dat voldoende personeel beschikbaar is. Er wordt daarom ingezet om personeel te behouden, op te leiden, te investeren in ICT en (zorg)technologie. Wanneer onvoldoende personeel beschikbaar is, is uitbreiding van het aantal cliënten niet mogelijk, ondanks de stijgende zorgvraag.

Niet kunnen voldoen aan de kwaliteit en veiligheid van zorg

Minimale risicobereidheid

▪ Opstellen kwaliteitsplan ▪ Audits/inspecties, zowel intern als

extern. Bespreken en nemen van maatregelen n.a.v. de uitkomsten

▪ MIC-registratie en bespreken uitkomsten

▪ VVAR met adviesfunctie ▪ Kwaliteitsverpleegkundigen ▪ Noodprocedure bij uitval IT-

systemen ▪ Actueel MJOP en scholing ECD

Wanneer niet kan worden voldaan aan de veiligheid kan de IGJ maatregelen nemen, waaronder het verscherpt toezicht en een bestuurlijke boete (inschatting € 0,5 miljoen).

Niet beschikbaar hebben van betrouwbare (stuur)informatie

Minimale risicobereidheid

▪ Interne controle op juiste, tijdige en volledige verwerking van registraties

▪ Ontwikkelen dashboard ▪ Periodieke rapportages met

vergelijkende cijfers en KPI’s

Betrouwbare stuurinformatie is nodig om tijdig te kunnen sturen. In 2019 is het dashboard voor de zorg verder ontwikkeld.

Onvoldoende veilig zijn van cliëntgegevens en overige informatie

Minimale risicobereidheid

▪ Functionaris Gegevensbescherming ▪ Uitvoeren audits inzake AVG ▪ In kaart brengen van risico’s en

beheersmaatregelen voor Informatieveiligheid (als onderdeel van ICT-framework)

▪ In kaart brengen ICT-contracten met onder andere aandacht voor informatieveiligheid

▪ Werkzaamheden accountant opstellen ICT-framework

De maximale boete die de AP kan opleggen, bedraagt 4% van de jaaromzet.

Gevolgen coronacrisis Minimale risicobereidheid

▪ Centraal crisisteam ingesteld ▪ Per locatie uitbraakteam stand-by ▪ Toegang tot locaties is volgens

landelijke richtlijnen beperkt ▪ Reservepool van nieuwe

medewerkers is uitgebreid ▪ Ondersteunende medewerkers met

zorgachtergrond zijn gevraagd voor inzet

▪ Inrichting aparte corona-afdeling op één locatie

▪ Aanbod medewerkers voor mentale hulp

Financiële impact

beperkt aangezien er een

toezegging is gedaan dat

extra kosten corona

landelijk worden gedekt.

Mentale en lichamelijke

effecten op medewerkers

zijn moeilijk in te

schatten.

19

Risico Risico bereidheid

Getroffen maatregelen/verbeteringen Impact op (financiële) resultaten

▪ Periodieke regionale afstemming tussen VVT-instelling en zorgkantoor over onder andere uitbraak en middelen

▪ Extra kosten corona worden landelijk gedekt (brief van Zorgverzekeraars Nederland van 23 maart 2020 ‘Financiële helderheid zorgaanbieders langdurige zorg’)

RISICOBEREIDHEID

Als een maatschappelijke organisatie kiezen wij voor een lage risicobereidheid. Indien nodig nemen

we aanvaardbare risico’s om onze werkzaamheden uit te voeren. Risico’s die niet samenhangen met

onze kernactiviteiten vermijden we in beginsel.

20

7 Maatschappelijke aspecten van ondernemen

Voor zover relevant voor de aard van de ondernemingsactiviteiten besteden we in de verslaggeving

over maatschappelijk verantwoord ondernemen aandacht aan de volgende aspecten:

ALGEMENE MAATSCHAPPELIJKE ASPECTEN

Noorderbreedte besteedt veel aandacht aan cliënttevredenheid, informatieveiligheid, verschuiving

van zorg en arbeidsmarkt. Cliënttevredenheid vinden we van belang vanuit onze missie om van

iedere dag een waardevolle dag te maken en te werken aan het invullen van hartenwensen. Aan

informatieveiligheid werken we door onder andere op basis van de AVG te kijken naar manieren om

veiliger met gegevens om te gaan, zoals het werken met veilige mail. Verschuiving van zorg is een

van de hoofdthema’s van het project taakherijking. Ten slotte is Noorderbreedte dagelijks bezig met

het thema arbeidsmarkt. Door de beste mensen voor de zorg te vinden, ze te binden en te boeien.

Als goed werkgever bieden we zorgprofessionals een warm welkom en voldoende mogelijkheden

voor opleiding, stage en groei.

MILIEUASPECTEN

Het maatschappelijk ondernemen uit zich ook in ons beleid op het gebied van milieu en

duurzaamheid. Noorderbreedte streeft naar een minimale belasting van het milieu en wil een

bedrijfsvoering die daarbij past: minimaal energieverbruik, inzet van duurzame energie,

afvalmanagement, terugdringen van geluid, emissies naar lucht, water en bodem en integrale

(brand) veiligheid en een zo laag mogelijke CO2-footprint. Dit alles tegen aanvaardbare kosten. De

actuele cijfers op het gebied van milieu en duurzaamheid staan in hoofdstuk 3.3 van dit verslag.

SOCIALE ASPECTEN

In het werkgebied van Noorderbreedte is de bevolkingsgroei nihil of daalt die zelfs. Ook wordt de

bevolking ouder. Daardoor zal de zorgvraag stijgen. Door cliënten op de juiste plaats te behandelen,

zorgprocessen efficiënt en doelmatig te organiseren en met goede samenwerking tussen

organisaties in de regio kunnen we de stijgende zorgvraag aan.

ECONOMISCHE ASPECTEN

Om als sector V&V te kunnen voldoen aan de wettelijk verankerde kwaliteitsnormen voor de

verpleeghuiszorg is landelijk € 2,1 miljard aan kwaliteitsmiddelen beschikbaar gesteld. Deze

middelen worden via nacalculatie op gerealiseerde extra kosten per entiteit definitief vastgesteld.

Noorderbreedte kan de beschikbaar gestelde kwaliteitsmiddelen voor 2019 ad. 5,7 miljoen volledig

verantwoorden. Noorderbreedte heeft voor de Wlz een meerjarenafspraak met De Friesland

Zorgverzekeraar. Daarbij hebben we ons verbonden aan een marktconforme tariefstelling. In de

sector V&V blijft voor de producten binnen de Zvw (GRZ en ELV) een tarievendruk inclusief

omzetplafonds voelbaar, om de zorgkosten beheersbaar te houden.

21

22