ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINHBAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG

***Số: 64 BC/TWĐTN

Hà Nội, ngày 26 tháng 8 năm 2013

BÁO CÁOSơ kết 5 năm Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW

ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên

thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa”----------

Ngày 25/7/2008, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X ban hành Nghị quyết 25-NQ/TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa” (sau đây gọi tắt là Nghị quyết 25). Đây là văn bản quan trọng, thể hiện sự quan tâm của Đảng đối với thế hệ trẻ và đối với công tác thanh niên. Nghị quyết xác định nhiều nội dung, giải pháp để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong thời kỳ mới. Căn cứ Chương trình làm việc toàn khóa, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa X đánh giá sơ kết 5 năm Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực hiện Nghị quyết 25, cụ thể như sau:

Phần thứ nhấtTÌNH HÌNH TRIỂN KHAI

VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT SỐ 25-NQ/TW

I. CÔNG TÁC HỌC TẬP, QUÁN TRIỆT NGHỊ QUYẾT 25, CHƯƠNG TRÌNH HÀNH ĐỘNG THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT

Nhận thức rõ tầm quan trọng của Nghị quyết; xác định Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vừa là một trong những đầu mối tham mưu chính, vừa là đối tượng thụ hưởng Nghị quyết, ngay sau khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá X ban hành Nghị quyết 25, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đã tổ chức các hội nghị học tập, quán triệt, đồng thời ban hành Chương trình hành động số 56 CT/TWĐTN ngày 27/10/2008 để thực hiện Nghị quyết. Các cấp bộ đoàn đã chủ động xây dựng kế hoạch và tổ chức học tập, quán triệt Nghị quyết tới đội ngũ cán bộ đoàn và đoàn viên thanh niên với nhiều đổi mới về nội dung, chương trình học và hình thức tổ chức. Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết được xây dựng gắn với các chương trình, đề án cụ thể, thiết thực1. Bên cạnh đó, Trung ương Đoàn cũng đã tham gia góp ý xây dựng Nghị quyết số 45/NQ-CP ngày 11/9/2009 của Chính phủ về việc ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 25.

1 Đồng chí Tổng Bí thư BCH Trung ương Đảng trực tiếp quán triệt Nghị quyết và đối thoại với Ban Chấp hành Trung ương Đoàn; các cấp bộ đoàn đã tổ chức được 272.099 lớp học tập các nghị quyết, thu hút hơn 20.000.000 lượt ĐVTN tham gia. 100% cán bộ đoàn cấp tỉnh và huyện được học tập, quán triệt Nghị quyết 25. Đến cuối năm 2008, 100% cán bộ đoàn chuyên trách từ Trung ương đến cơ sở đã hoàn thành việc học tập, quán triệt Nghị quyết; 100% tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc có chương trình hành động thực hiện Nghị quyết phù hợp với địa phương, đơn vị.

2

Ban Bí thư, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đã cụ thể hoá các nội dung Nghị quyết 25 thành các nghị quyết chuyên đề, kết luận, chỉ thị, chương trình, kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện trong các đối tượng thanh niên, lĩnh vực công tác2. Nhiều vấn đề mới trong thanh niên, công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi đã được tập trung bàn bạc và có chủ trương, giải pháp chỉ đạo kịp thời. Trung ương Đoàn đã tích cực, chủ động tham mưu ban hành các cơ chế, chính sách tạo điều kiện cho các cấp bộ đoàn tham gia ngày càng có hiệu quả vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đơn vị, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của đoàn viên thanh niên.

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Nghị quyết 25 cũng được các cấp bộ đoàn chú trọng triển khai. Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đã tiến hành khảo sát, tổ chức sơ kết 3 năm; Ban Bí thư Trung ương Đoàn sơ kết bằng văn bản 4 năm triển khai chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 25, thông qua đó rút ra nhiều bài học kinh nghiệm từ thực tiễn phong phú để triển khai thực hiện có hiệu quả trong thời gian tới, đồng thời kịp thời đề xuất, kiến nghị với Đảng, Chính phủ, Quốc hội, các ban, bộ, ngành, địa phương quan tâm triển khai có hiệu quả Nghị quyết. Công tác thông tin, tuyên truyền về Nghị quyết được chú trọng thực hiện thông qua nhiều kênh, nhiều hình thức khác nhau, góp phần đưa Nghị quyết đến đông đảo đoàn viên, thanh niên.

Với những giải pháp trên, có thể nói Nghị quyết 25 đã được triển khai sâu rộng trong các cấp bộ đoàn và đoàn viên thanh niên, nhiều giải pháp đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể và cộng đồng về thanh niên và công tác thanh niên tại các địa phương, đơn vị.

II. KẾT QUẢ THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT 251. Công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa, ý

thức công dân cho thanh niênThực hiện Nghị quyết, chương trình hành động thực hiện Nghị quyết,

trong 5 năm qua, các cấp bộ đoàn đã triển khai có hiệu quả nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục của Đoàn. Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa IX đã ban hành Nghị quyết về "Đổi mới phương thức giáo dục của Đoàn”. Ban Thường vụ Trung ương Đoàn khóa X đang chỉ đạo hoàn thiện và ban hành Đề án "Tăng cường giáo dục đạo đức lối sống, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thanh thiếu nhi trong giai đoạn hiện nay”. Các cấp bộ đoàn cũng ban hành nhiều Nghị quyết, Kết luận, thể hiện quyết tâm chính trị nâng cao chất lượng công tác giáo dục của Đoàn. Với những nỗ lực đó, trong 5 năm qua, công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng lối sống văn hóa, ý thức công dân cho thanh niên đã thu được những kết quả tích cực.

2 Trong 04 năm từ 2008 đến 2012, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa IX đã ban hành 03 nghị quyết; Ban Thường vụ Trung ương Đoàn khóa IX đã ban hành 02 nghị quyết, 09 kết luận cụ thể hoá Nghị quyết 25.

3

Cuộc vận động "Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác” như một nội dung xuyên suốt trong công tác giáo dục của Đoàn, tạo được chuyển biến trong nhận thức và hành động của cán bộ đoàn, đoàn viên, thanh thiếu nhi. Nội dung “5 xây, 5 chống” được cụ thể hóa thành tiêu chí chuẩn mực rèn luyện phù hợp3. Việc phát hiện, tuyên dương các điển hình tiên được thực hiện thường xuyên, góp phần cổ vũ, động viên, tạo động lực để thanh thiếu nhi rèn luyện, phấn đấu. Thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị, các cấp bộ đoàn đã xây dựng, thực hiện các tiêu chí chuẩn mực đạo đức cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Ban Thường vụ Trung ương Đoàn khóa X đã ban hành Chỉ thị về “Tăng cường rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ đoàn”4.

Chương trình "Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” là một trong những sáng tạo điển hình của Đoàn trong công tác giáo dục thanh thiếu nhi nhiệm kỳ qua. Hình thức tổ chức của chương trình ngày càng đa dạng: Ngôi sao ước mơ trên VTV6, cuộc thi viết “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam” trên mạng Internet5. Từ khối trường học, chương trình đã được mở rộng ra nhiều khu vực khác với nội dung đa dạng, phong phú.

Kiên trì thực hiện chức năng trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, trong nhiệm kỳ vừa qua, các cấp bộ đoàn tiếp tục quan tâm thực hiện việc giáo dục lý luận chính trị cho đoàn viên thanh niên. Một số cấp bộ đoàn đã có những hình thức mới, sáng tạo, hấp dẫn, thu hút đông đảo đoàn viên thanh niên tham gia 6. Việc học tập 6 bài học lý luận chính trị cho đoàn viên, thanh niên tiếp tục được chú trọng. Hình thức học tập, cách thức truyền đạt được đổi mới thông qua các website của Đoàn, các câu hỏi trắc nghiệm, cuộc thi… Công tác nắm bắt tình hình tư tưởng và định hướng chính trị cho đoàn viên, thanh niên trước những diễn biến phức tạp đã được chủ động thực hiện. Các đội hình cộng tác viên theo dõi, nắm bắt dư luận xã hội trong thanh niên của tổ chức Đoàn bước đầu được củng cố và hoạt động hiệu quả.

Các cấp bộ đoàn tiếp tục coi trọng giáo dục truyền thống cho thanh thiếu nhi thông qua các phương thức như: tổ chức các hoạt động sự kiện quy mô lớn; các cuộc thi tìm hiểu; sách, tài liệu lịch sử; thông qua các hoạt động xã hội, đền ơn đáp nghĩa; tổ chức các hoạt động về nguồn; thành lập và duy trì hoạt động của các đội tuyên truyền ca khúc cách mạng… Một trong những hình thức sáng tạo trong giáo 3 Hội LHTN Việt Nam đã triển khai cuộc vận động “Thanh niên học tập, làm theo lời Bác, sống đẹp, sống có ích vì cộng đồng” và chương trình “Khi Tổ quốc cần”. Hội Sinh viên Việt Nam tổ chức cuộc vận động“sinh viên 5 tốt”; Đội TNTP Hồ Chí Minh tổ chức cuộc vận động “Thiếu nhi Việt Nam thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy”; 4 Tôn vinh 58.581 tập thể và 1.035.295 cá nhân điển hình tiên tiến làm theo lời Bác; tổ chức 81.466 lớp nghiên cứu chuyên đề về đạo đức Hồ Chí Minh với hơn 10.000.000 lượt đoàn viên, thanh niên tham gia; xây dựng 56.062 tủ sách, 3.305.044 cuốn sách “Tuổi trẻ học tập và làm theo lời Bác”; viết “Nhật ký thanh niên làm theo lời Bác”, xây dựng “Sổ vàng làm theo lời Bác”, thi “Kể chuyện về Bác Hồ”, sinh hoạt chi đoàn với chủ điểm “Học tập và làm theo lời Bác”...5 Trong vòng 5 năm 9.756.749 đoàn viên thanh niên tham gia vào chương trình thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam. 6 Tiêu biểu là Thành đoàn thành phố Hồ Chí Minh với Hội thi Olympic các môn khoa học Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh với chủ đề “Tầm nhìn xuyên thế kỷ” thông qua mạng Internet.

4

dục truyền thống của Đoàn là việc tổ chức các hoạt động đồng loạt nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn, thu hút hàng triệu đoàn viên, thanh thiếu nhi và nhân dân tham gia, có sức hiệu triệu thanh niên, lay động lòng người, thu hút sự quan tâm, chú ý của xã hội mạnh mẽ 7.

Các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật cho đoàn viên thanh niên tiếp tục được chú trọng. Trong những năm qua, các cấp bộ đoàn đã ký kết nhiều nghị quyết liên tịch, chương trình phối hợp với các cơ quan, ban, ngành8 về phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên. Các nội dung cơ bản của các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp tới thanh niên tiếp tục được tuyên truyền với nhiều hình thức phong phú. Các mô hình giáo dục pháp luật tại cộng đồng cũng phát huy tác dụng. Bên cạnh lực lượng thanh niên tiên tiến, các cấp bộ đoàn đã từng bước tiếp cận, giáo dục, cảm hóa các đối tượng thanh niên chậm tiến với những cách làm khác nhau, bước đầu mang lại hiệu quả tích cực.

Đổi mới phương thức là một trong những giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác giáo dục của Đoàn. Trong những năm qua, các cấp bộ đoàn đã phát huy hiệu quả các nguồn lực xã hội trong giáo dục, bồi dưỡng thanh thiếu nhi. Các thiết chế giáo dục của Đoàn được xây dựng và củng cố thêm một bước. Các trung tâm hoạt động thanh thiếu niên, cung, nhà văn hóa thanh thiếu nhi do Đoàn quản lý tiếp tục phát triển, là nơi tập hợp thanh thiếu nhi, xây dựng các mô hình hoạt động, phát hiện năng khiếu và tài năng trẻ. Hệ thống báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp tiếp tục được củng cố. Các cơ quan báo chí, xuất bản của Đoàn đã khẳng định vị thế, vai trò quan trọng trong lòng bạn đọc; tăng cường hơn việc nêu gương các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt trong xã hội9. Để định hướng cho hoạt động của các cơ quan báo chí, xuất bản, Ban Thường vụ Trung ương Đoàn ban hành Kết luận số 51 KL/TWĐTN ngày 22/9/2008 về “Một số giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động báo chí của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đến năm 2012”. Bên cạnh đó, nhiều tỉnh, thành đoàn đã chủ động xây dựng được chương trình phối hợp tuyên truyền, chương trình phối hợp công tác theo giai đoạn và định kỳ hằng năm với các cơ quan truyền thông nhằm định hướng chính trị, đạo đức, lối sống cho thanh niên. Trong 5 năm qua, nhiều hoạt động do Đoàn tổ chức trên Internet, thông qua các mạng xã hội đã thu hút đông đảo thanh thiếu nhi tham gia, là phương thức hiệu quả trong định hướng giá trị, lối sống cho thanh thiếu nhi.

Có thể nói, công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa, ý thức công dân cho thanh niên được tăng cường, có những đổi mới mạnh mẽ về nội dung và phương thức để phù hợp với tình hình mới, tiệm cận hơn với

7 Tiêu biểu là Lễ thắp nến tri ân các anh hùng liệt sỹ vào tối 26/7 hằng năm.8 Tính đến tháng tháng 3/2011, có trên 40/63 tỉnh, thành đoàn ký kết chương trình phối hợp hoặc kế hoạch phối hợp với Sở Tư pháp .9 63 tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc có bản tin, tờ tin thanh niên, (không tính Thành đoàn Hà Nội và Thành đoàn TP Hồ Chí Minh); 45 tỉnh, thành đoàn có chương trình phát thanh thanh niên; 52 tỉnh, thành đoàn có chương trình truyền hình thanh niên; 38 tỉnh, thành đoàn có website hoặc diễn đàn thanh niên trên báo điện tử của tỉnh và hoạt động thường xuyên.

5

đời sống thanh niên; kiên trì phương châm giáo dục qua thực tiễn hành động, nêu gương điển hình tiên tiến, phát huy vai trò tự giáo dục, rèn luyện của thanh niên, góp phần xây dựng lớp thanh niên giàu lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, có bản lĩnh chính trị, ý thức chấp hành pháp luật, đạo đức cách mạng và lối sống đẹp, có ước mơ, hoài bão, khát vọng đưa đất nước vươn lên.

2. Tạo môi trường cho thanh niên học tập, nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn nghiệp vụ

Triển khai phong trào "Bốn đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”, các cấp bộ đoàn tổ chức sâu rộng các hoạt động hỗ trợ, tạo môi trường cho thanh niên, học sinh, sinh viên trong học tập. Nhiều mô hình câu lạc bộ học tập, câu lạc bộ nghiên cứu khoa học tiếp tục được duy trì và thành lập mới. Đoàn các trường đã tích cực đề xuất các giải pháp triển khai thực hiện cuộc vận động “Sinh viên 5 tốt”, “Sinh viên xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, lành mạnh” trong thanh niên sinh viên, tạo được sức lan tỏa rộng rãi và mang lại hiệu ứng tốt tới học sinh, sinh viên cả nước. Bên cạnh đó, các cuộc thi Olympic, hội nghị khoa học các môn học chuyên ngành tiếp tục được duy trì đều đặn; các sân chơi trí tuệ cho học sinh, sinh viên được mở rộng về quy mô và hình thức tổ chức, thu hút đông đảo sinh viên tham gia; việc tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ đoàn viên thanh niên vay vốn tín dụng phục vụ học tập tiếp tục được chú trọng10.

Phong trào thi đua học tập trong thanh niên ngoài trường học cũng phát triển mạnh mẽ. Trong thanh niên khu vực nông thôn, các tổ chức Đoàn đã tham mưu với cấp ủy đảng, chính quyền tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên tham gia học tập nâng cao trình độ học vấn; tích cực tham gia xây dựng các quỹ khuyến học tại địa phương... Trong thanh niên khu vực đô thị, công nhân, viên chức, các cấp bộ đoàn đã phối hợp tổ chức nhiều hoạt động vận động thanh niên tham gia học kiến thức chuyên ngành, học nghề, học kinh nghiệm phát triển ngành nghề, dịch vụ để tạo việc làm và nâng cao thu nhập. Trong thanh niên khối lực lượng vũ trang, các hoạt động trau dồi kỹ năng, nghiệp vụ, nghiên cứu sử dụng các loại vũ khí, khí tài quân sự mới... diễn ra sôi nổi. Hoạt động của thanh niên quân đội “Những thầy giáo mang quân hàm xanh” đã giúp thanh thiếu niên và nhân dân tại các vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số biết đọc, biết viết và nâng cao trình độ dân trí.

Các cấp bộ đoàn cũng chủ động phối hợp, khai thác nguồn lực, huy động các lực lượng xã hội tham gia hỗ trợ, khuyến khích thanh niên học tập, nghiên cứu khoa học; duy trì, phát triển và nâng cao chất lượng các quỹ khuyến học, khuyến tài, quỹ sinh viên nghiên cứu khoa học, quỹ học bổng; phổ cập giáo dục, chống tái mù chữ, hỗ trợ thanh niên có hoàn cảnh khó khăn đến trường với nhiều chương trình giàu tính nhân văn, sáng tạo, như: xây “Nhà bán trú dân nuôi”, “Nhà bán trú cho em”; tuyên truyền, vận động, hỗ trợ học sinh bỏ học tiếp tục đến

10 Trong 5 năm qua, toàn Đoàn đã tổ chức 117.588 lớp học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, thu hút hơn 2,4 triệu lượt thanh niên tham gia.

6

trường, quyên góp các vật dụng phục vụ học tập, xây dựng quỹ, trao các loại học bổng cho thanh niên, học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn11.

Dự án “Tăng cường cung cấp thông tin khoa học công nghệ cho thanh niên, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh biên giới, miền núi phía Bắc” được triển khai tại 33 xã thuộc 11 tỉnh và chương trình “Xây dựng 1.000 điểm tuyên truyền phổ biến kiến thức khoa học công nghệ và truy cập Internet cho thanh niên nông thôn” được triển khai đã đạt kết quả tốt, góp phần giới thiệu và trang bị những kiến thức cơ bản về công nghệ thông tin, giúp thanh niên khai thác các website hữu ích phục vụ học tập, ứng dụng khoa học kỹ thuật và giải trí lành mạnh12.

Nhìn chung, trong 5 năm qua, các cấp bộ đoàn đã phối hợp chặt chẽ với ngành giáo dục và đào tạo triển khai sâu rộng các hoạt động đồng hành, hỗ trợ, tạo môi trường cho thanh niên học tập, nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn nghiệp vụ. Phong trào học tập của thanh niên trong và ngoài trường học tiếp tục phát triển; nhiều mô hình hỗ trợ học tập, câu lạc bộ học thuật được duy trì và phát triển; thanh niên, học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn đã nhận được nhiều hơn sự hỗ trợ từ tổ chức Đoàn để vươn lên thi đua học tập, phát triển tài năng. Sự tham gia tích cực của tổ chức Đoàn góp phần xây dựng xã hội học tập, thực hiện chủ trương của Đảng “giáo dục, đào tạo và khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu”.

3. Nâng cao chất lượng lao động trẻ, giải quyết việc làm, tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho thanh niên

Đồng hành với thanh niên trong nghề nghiệp, việc làm là một nội dung quan trọng trong phong trào của Đoàn. Tổ chức Đoàn đã đẩy mạnh tuyên truyền các chủ trương, chế độ, chính sách pháp luật của nhà nước về nghề nghiệp và việc làm đến đông đảo đoàn viên, thanh niên như: Đề án “Hỗ trợ thanh niên học nghề và tạo việc làm giai đoạn 2008 - 2015” (Đề án 103), Đề án “Đào tạo nghề cho lao động nông thôn”, Quyết định 157 của Chính phủ về “Tín dụng đối với học sinh, sinh viên”… với nhiều hình thức đa dạng và sáng tạo13.

Công tác giáo dục, tư vấn hướng nghiệp ở cấp phổ thông được đẩy mạnh. Tổ chức Đoàn đã chủ động tham mưu với nhà trường tổ chức tư vấn định hướng nghề nghiệp, liên hệ cơ sở thực tập cho học sinh, sinh viên; giới thiệu việc làm thêm và việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp ra trường; tham mưu cấp ủy, chính quyền tạo điều kiện để thành lập các Trung tâm hỗ trợ học sinh, sinh viên; thực hiện thí điểm tổ chức các câu lạc bộ hướng nghiệp cho học sinh khối Trung 11 Trong 5 năm qua, toàn Đoàn đã phát động trong toàn Đoàn xây dựng hơn 1.120 “Nhà bán trú dân nuôi” tại các tỉnh như: Lai Châu, Điện Biên, Lào Cai, Sơn La, Đắk Lắk…12 Tính đến tháng 12/2011 các tỉnh, thành Đoàn trong cả nước đã xây dựng được 7.932 điểm truy cập Internet,13 Trung ương Đoàn phát hành 25 số bản tin “Học nghề - Lập nghiệp”, cẩm nang “Chọn nghề và việc làm”, Sách “Hướng nghiệp và học nghề”, poster về nghề nghiệp, việc làm. Cổng thông tin việc làm thanh niên Việt nam www.mywork.vn đã đi vào hoạt động. Nhiều tỉnh, thành đoàn đã chủ động đăng tải trên website, bản tin thanh niên các nội dung về nghề nghiệp, việc làm dưới hình thức hỏi đáp, thông tin bạn đọc, giới thiệu các mô hình, điển hình làm kinh tế giỏi..

7

học phổ thông; tổ chức cho học sinh, sinh viên tham quan, thực tế tại các nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp, khu chế xuất, nhân rộng mô hình “Học sinh, sinh viên đến với các trường nghề, làng nghề”, qua đó giúp học sinh chọn ngành, nghề và chọn trường phù hợp với khả năng và trình độ của mình.

Các hoạt động “Ngày hội nghề nghiệp, việc làm cho thanh niên”, “Sàn giao dịch việc làm”, diễn đàn “Thanh niên với việc làm”, “Chọn nghề cho tương lai”, tư vấn vay vốn khởi sự doanh nghiệp, tạo việc làm và đi lao động có thời hạn ở nước ngoài… của Đoàn đã mở ra cho đoàn viên thanh niên cơ hội học nghề, lập nghiệp. Hoạt động dạy nghề, tư vấn, giới thiệu việc làm cho thanh niên được các cấp bộ đoàn tập trung triển khai có hiệu quả14. Tổ chức Đoàn đã đồng hành cùng thanh niên tận dụng khai thác tiềm năng thế mạnh tại địa phương, vượt qua khó khăn, thách thức để mở ra cơ hội lập nghiệp ngay trên quê hương mình. Hoạt động của các nhóm, câu lạc bộ giúp nhau lập nghiệp; dạy nghề, giải quyết việc làm cho thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự được quan tâm hơn. Trong 5 năm qua, số thanh niên được hướng nghiệp, dạy nghề tăng 2,8 lần; số thanh niên được tư vấn, giới thiệu việc làm tăng 1,7 lần; số thanh niên được giải quyết việc làm tăng 1,9 lần.

Từ năm 2008 đến năm 2011, toàn hệ thống Đoàn đã huy động trên 12.481 tỷ đồng hỗ trợ thanh niên vay vốn phát triển sản xuất kinh doanh thông qua các nguồn vốn từ Quỹ quốc gia hỗ trợ việc làm, nguồn vốn Ngân hàng chính sách xã hội, nguồn vốn của các tỉnh, thành, các tổ chức kinh tế xã hội.... Đã có hơn 1,6 triệu thanh niên được vay vốn từ nguồn hỗ trợ của tổ chức Đoàn. Số lượng thanh niên được vay vốn ngày càng tăng qua các năm. Bên cạnh việc hỗ trợ vay vốn cho thanh niên, các cấp bộ đoàn tiếp tục duy trì hiệu quả hoạt động của các nhóm, câu lạc bộ giúp nhau lập nghiệp; dạy nghề, giải quyết việc làm cho thanh niên bộ đội, công an xuất ngũ15.

Trong thời gian qua, Trung ương Đoàn đã tổ chức rà soát, đánh giá và đầu tư nâng cao năng lực cho 36 Trung tâm Dạy nghề thanh niên, Trung tâm Giới thiệu việc làm thanh niên; khánh thành và đưa vào sử dụng 02 trung tâm, tiếp tục triển khai xây dựng 04 Trung tâm Hướng nghiệp, dạy nghề và giới thiệu việc làm thanh niên theo nội dung Đề án 103. Các trung tâm đã chủ động đổi mới phương thức hoạt động để đáp ứng nhu cầu của thanh niên và đòi hỏi của thị trường lao động; phát huy thế mạnh của cả hệ thống tổ chức Ðoàn trong công tác giới thiệu việc làm cho thanh niên.

Có thể khẳng định, đồng hành với thanh niên trong nghề nghiệp và việc làm là một nội dung quan trọng và được các cấp bộ đoàn tập trung nhiều giải pháp thực hiện trong thời gian qua. Sự vào cuộc tích cực của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã góp phần nâng cao chất lượng lao động trẻ, giải quyết

14 Toàn Đoàn đã tổ chức tư vấn, hướng nghiệp, dạy nghề cho 3.261.758 thanh niên, 6.561.820 thanh niên được tư vấn, giới thiệu việc làm và 1.516.158 thanh niên được giải quyết việc làm.15 16.851 câu lạc bộ, nhóm thanh niên trong toàn Đoàn đã hoạt động hiệu quả, thu hút hơn 960.000 đoàn viên thanh niên tham gia; hỗ trợ giải quyết việc làm cho 268.342 thanh niên hoàn thành nghĩa vụ về địa phương, đơn vị

8

việc làm, tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho thanh niên; hỗ trợ thanh niên tiếp cận cơ hội được học nghề, có việc làm, có thu nhập, có cơ hội vươn lên lập nghiệp, làm giàu cho bản thân, gia đình và xã hội.

4. Xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, tạo điều kiện cho thanh niên nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, phát triển toàn diện

Một trong những nội dung của phong trào “Bốn đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” là “Đồng hành với thanh niên nâng cao sức khỏe thể chất và đời sống tinh thần”. Với nhiều giải pháp phong phú, các cấp bộ đoàn đã góp phần xây dựng môi trường lành mạnh, tạo điều kiện cho thanh niên nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, phát triển toàn diện. Phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao quần chúng được tổ chức rộng rãi với nhiều hình thức đa dạng. Nhiều đội hình văn nghệ xung kích, nhóm tuyên truyền ca khúc cách mạng, câu lạc bộ đàn hát dân ca được thành lập; các giải thi đấu thể thao quần chúng được các đơn vị phối hợp tổ chức thường xuyên; các hoạt động nhằm quảng bá, giới thiệu hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, hướng dẫn, giữ gìn trật tự tại các điểm tổ chức lễ hội, vệ sinh môi trường các khu du lịch, bãi biển sau các lễ hội… đã tạo sân chơi lành mạnh cho thanh niên, góp phần bảo tồn các di sản văn hóa của dân tộc; nâng cao sức khỏe và đời sống tinh thần cho đoàn viên, thanh thiếu nhi16. Các cơ quan báo chí của Đoàn đã duy trì và phát triển thêm nhiều hoạt động văn hóa thể thao, nhiều chương trình có tính giáo dục và nghệ thuật cao17.

Các cấp bộ đoàn đã quan tâm chăm lo đời sống văn hóa tinh thần cho thanh niên, đặc biệt là thanh niên nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, thanh niên công nhân trong các khu chế xuất, khu công nghiệp; tích cực cùng ngành văn hóa xóa các điểm trắng văn hóa ở các địa bàn khó khăn. Một số tỉnh, thành đoàn nơi thanh niên công nhân chiếm số lượng lớn bước đầu đã tổ chức các buổi sinh hoạt “Hát cho nhau nghe”, các hội thi, hội diễn văn hóa văn nghệ, “Ngày hội thanh niên công nhân” cùng các hoạt động khám bệnh và tư vấn sức khỏe, tư vấn các chế độ chính sách của Nhà nước cho thanh niên công nhân. Việc đầu tư xây dựng các nhà thiếu nhi, nhà văn hóa, trung tâm hoạt động văn hóa, thể thao dành cho thanh thiếu nhi tiếp tục được triển khai thực hiện18.

Hoạt động tham gia giữ gìn trật tự an toàn giao thông được các cấp bộ đoàn, Hội, Đội triển khai rộng khắp, với nhiều hình thức sáng tạo, thu hút đông đảo đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia. Nhiều mô hình, hình thức hoạt động bước đầu đã mang lại hiệu quả nõ nét như: Chương trình Ngày hội "Thanh niên 16 Trong 5 năm qua, các cấp bộ đoàn đã tổ chức 591.182 hội thi, hội diễn văn nghệ với 25.417.749 lượt đoàn viên thanh niên tham gia; 299.605 hoạt động thể dục thể thao, thu hút 18.778.693 lượt đoàn viên thanh niên tham gia17 Tiêu biểu như cuộc thi Hoa hậu Việt Nam, gương mặt sinh viên Facelook, Duyên dáng Việt Nam, Khát vọng trẻ, Giải bóng đá U21 quốc gia Báo Thanh niên, Giải bóng bàn các tay vợt trẻ (lứa tuổi 15), Giải bóng đá Quốc gia U15; Giải bóng đá thiếu niên, nhi đồng toàn quốc lứa tuổi U13, U11; Giải bóng đá sinh viên toàn quốc; Giải bóng rổ toàn quốc...vv.18 Hiện nay, trong cả nước có 58 nhà văn hoá, trung tâm hoạt động thanh thiếu niên; 36 nhà thiếu nhi cấp tỉnh; 248 nhà thiếu nhi cấp huyện; trên 15.000 khu vui chơi, nhà văn hóa cấp xã. Tính đến hết năm 2011, Trung ương Đoàn đã hoàn thành việc xây dựng và đưa vào hoạt động 8 trung tâm hoạt động văn hóa, thể thao dành cho thanh thiếu nhi.

9

với văn hóa giao thông", các tiểu phầm vui tuyên truyền về ATGT, mô hình cổng trường an toàn, điểm giao cắt đường bộ, đường sắt an toàn, bến đò ngang an toàn… đã tạo sự chuyển biến về ý thức tham gia giao thông của cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi, góp phần quan trọng vào việc xây dựng văn hóa giao thông và giảm thiểu các vụ tai nạn giao thông19.

Các cấp bộ đoàn đã tập trung củng cố, xây dựng và phát triển các mô hình, hình thức hoạt động trong công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội20; tổ chức cho thanh thiếu niên tham gia các chiến dịch, các đợt cao điểm phòng chống ma tuý, mại dâm, đua xe trái phép, đồng thời phối hợp phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, giúp đỡ người phạm tội và mắc tệ nạn xã hội hoàn lương ở cộng đồng dân cư. Điểm mới là một số tỉnh, thành đoàn đã chú trọng tổ chức các hoạt động “Thắp sáng ước mơ thanh niên hoàn lương” nhằm động viên, giúp đỡ người lầm lỗi tái hòa nhập cộng đồng, góp phần làm giảm tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội trong thanh thiếu niên. Từ năm 2008 đến năm 2012, các cấp bộ đoàn đã cảm hóa được 1.758.009 thanh niên chậm tiến.

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, các cấp bộ đoàn đã nghiêm túc cụ thể hóa trong toàn đoàn; tổ chức kiểm điểm tự phê bình và phê bình, thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, yếu kém trong tổ chức và hoạt động của Đoàn, chấn chỉnh lại đội ngũ cán bộ. Việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình được tiến hành từ Trung ương đến cơ sở, cấp trên gợi ý, theo dõi kiểm điểm của cấp dưới. Đến nay, 100% tổ chức Đoàn các cấp đã tổ chức kiểm điểm và xây dựng kế hoạch cụ thể khắc phục những tồn tại, hạn chế, góp phần củng cố niềm tin cho thanh thiếu nhi vào tổ chức Đoàn.

Tóm lại, các giải pháp xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, tạo điều kiện cho thanh niên nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, phát triển toàn diện tiếp tục được chú trọng. Nhiều mô hình mới, sáng tạo đã phát huy tác dụng và có sức lan tỏa cao, góp phần nâng cao thể lực, định hướng và xây dựng lối sống, nếp sống lành mạnh trong thanh niên, đồng thời phát hiện và bồi dưỡng tài năng trẻ trong nhiều lĩnh vực.

5. Phát hiện, tôn vinh, bồi dưỡng, tạo môi trường để các tài năng trẻ cống hiến, trưởng thành

Trong 5 năm qua, phong trào “Sáng tạo trẻ” đã được triển khai rộng khắp trong các đối tượng thanh thiếu niên, trên các lĩnh vực, địa bàn. Các ý tưởng, sáng kiến, nghiên cứu của đoàn viên, thanh thiếu niên đã được phát huy, góp phần tăng năng suất, chất lượng, hiệu quả công tác. Số lượng các đề tài nghiên cứu khoa học

19 262.923 đợt tuyên truyền, 315.550 hội thảo, tập huấn về an toàn giao thông đã được tổ chức trong cả nhiệm kỳ, thu hút 18.791.958 lượt đoàn viên thanh niên tham gia. Các câu lạc bộ, đội, nhóm an toàn giao thông tiếp tục được duy trì và phát triển, thu hút hơn 1,2 triệu đoàn viên thanh niên tham gia. 20 Tiêu biểu như: "Đội thanh niên xung kích an ninh", "Chi đoàn dân quân tự vệ", “Câu lạc bộ phòng chống ma tuý”, “Đội giáo dục đồng đẳng", mô hình “Tiếng kẻng thanh niên, địa bàn không có ma tuý, khu phố không có tệ nạn xã hội”; câu lạc bộ "Trẻ em ngoài đường phố", "Đội kỹ năng sống", …

10

qua các năm có xu hướng tăng, giá trị làm lợi của các đề tài nghiên cứu khoa học lên tới hơn 1000 tỷ đồng. Nhiều ý tưởng, giải pháp sáng tạo của thanh niên đã được các cấp bộ đoàn quảng bá, giới thiệu để nhân rộng, ứng dụng vào thực tiễn đời sống và sản xuất, đem lại hiệu quả cao.

Bên cạnh đó, các cấp bộ đoàn đã thành lập 14.774 câu lạc bộ, quỹ, giải thưởng hỗ trợ sáng kiến cho đoàn viên, thanh niên với tổng số tiền hỗ trợ đạt 127.234.000đ. Để thanh niên có thể phát huy tối đa năng lực, trí tuệ, nhiệt huyết, sức sáng tạo của mình cống hiến cho quê hương, đất nước, trong nhiệm kỳ qua, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phối hợp cùng Bộ Nội vụ triển khai Đề án thí điểm 600 trí thức trẻ tình nguyện về làm Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã của 62 huyện nghèo bước đầu đem lại kết quả tích cực. Đến thời điểm hiện tại, 580/600 trí thức trẻ đã được đưa về các xã để thực hiện nhiệm vụ21.

Các giải thưởng, học bổng của Đoàn để tôn vinh, khen thưởng thanh thiếu nhi, cán bộ đoàn các cấp tiếp tục được triển khai rộng rãi với chất lượng ngày càng nâng cao và mở rộng đến từng đối tượng22… Trong 5 năm qua, Trung ương Đoàn đã trao tặng 6.089 bằng khen, 31.421 Kỷ niệm chương vì thế hệ trẻ, 361 cờ các loại, 52 Bức trướng, 290 Huy hiệu Tuổi trẻ dũng cảm, 932 Huy hiệu Tuổi trẻ sáng tạo, 2.876 Huy hiệu Phụ trách đội giỏi, 5.189 Huy hiệu Thanh niên tiên tiến, 394 Huy hiệu Thanh niên tình nguyện23...

Công tác phát hiện, tuyên dương, động viên và bồi dưỡng tài năng trẻ tiếp tục được các cấp bộ đoàn chú trọng. Việc hỗ trợ, động viên các tài năng trẻ; thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức về công tác tài năng trẻ; nâng cao hiệu quả chỉ đạo đối với công tác tài năng trẻ của Đoàn đã đem lại nhiều kết quả tích cực. Đại hội tài năng trẻ Việt Nam lần thứ nhất, Gặp gỡ toàn quốc tài năng trẻ khoa học công nghệ Việt Nam năm 2012 được tổ đã thu hút đông đảo sự quan tâm của đoàn viên, thanh niên và toàn xã hội... Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã thành lập và triển khai hoạt động Hội đồng bảo trợ tài năng trẻ Việt Nam, Hội đồng kết nối tài năng trẻ Việt Nam. Cùng với đó, Trung ương Đoàn cũng đã chỉ đạo các cấp bộ đoàn trực thuộc xây dựng cơ sở dữ liệu về tài năng trẻ, góp phần thống kê, tập hợp, đoàn kết lực lượng ưu tú này tham gia tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

21 20 xã còn lại đã có đủ cơ cấu Phó Chủ tịch UBND nên không tiếp tục tuyển thêm nữa.22 Tiêu biểu giải thưởng Kim Đồng cho học sinh, cán bộ đội; giải thưởng ”Lý Tự Trọng" cho cán bộ đoàn và học sinh bậc trung học phổ thông; giải thưởng Trần Văn Ơn, danh hiệu "Học sinh 3 rèn luyện” dành cho học sinh trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề; trong sinh viên có giải thưởng "Sao Tháng Giêng”, danh hiệu "Sinh viên 5 tốt”; trong học sinh, thanh niên dân tộc có học bổng Vừ A Dính; trong thanh niên công nhân có giải thưởng "Người thợ trẻ giỏi”; giải thưởng "Cán bộ, công chức trẻ giỏi” cho thanh niên công chức, viên chức; giải thưởng Lương Định Của cho thanh niên nông thôn; giải thưởng 26/3 cho cán bộ đoàn cơ sở; giải thưởng 10 gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu; học bổng Nguyễn Thái Bình cho cán bộ Hội...23 Giải thưởng Sao Tháng Giêng: 896 sinh viên; Danh hiệu “SV 5 tốt” cấp TW: 215 sinh viên; Giải thưởng Lý Tự Trọng: 1.052 học sinh; Giải thưởng Trần Văn Ơn: 445 học sinh; Học bổng Vừ A Dính: 22.572 học sinh; Học bổng Nguyễn Thái Bình: 5.070 học sinh; Tuyên dương Thủ khoa kỳ thi ĐH-CĐ và đạt HCV Olympic quốc tế: 458 sinh viên

11

Có thể nói, việc phát hiện, tôn vinh, bồi dưỡng, tạo môi trường để các tài năng trẻ cống hiến, trưởng thành được các cấp bộ đoàn chú trọng triển khai, góp phần khuyến khích, động viên và tạo môi trường để tuổi trẻ nghiên cứu, sáng tạo, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào đời sống. Thông qua đó, nhiều gương điển hình trong thanh niên, nhiều tài năng trẻ trên các lĩnh vực đã được Đoàn phát hiện, tập hợp, hỗ trợ, tạo điều kiện để cống hiến cho đất nước.

6. Công tác xây dựng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vững mạnh thực sự là trường học xã hội chủ nghĩa, đội dự bị tin cậy của Đảng

Thực hiện Nghị quyết, trong 5 năm qua, các cấp bộ đoàn đã tập trung các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đối tượng kết nạp Đoàn, chủ động tạo nguồn, chú trọng bồi dưỡng thanh niên tiên tiến và đội viên lớn tuổi để kết nạp vào Đoàn. Bên cạnh đó, các cấp bộ đoàn đã triển khai nhiều giải pháp cho công tác kết nạp đoàn viên mới ở từng đối tượng, khu vực, đặc biệt là tại những địa bàn còn khó khăn, yếu24. Song song với việc phát triển đoàn viên, các cấp bộ đoàn cũng đã tập trung nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đoàn viên, đặc biệt thông qua Chương trình rèn luyện đoàn viên trong thời kỳ mới25.

Để nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn, các cấp bộ đoàn đã chú trọng đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt chi đoàn theo hướng ngày càng thiết thực hơn, hấp dẫn hơn, tiệm cận gần hơn đến nhu cầu, lợi ích chính đáng của đoàn viên, thanh niên, gắn sát với nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị, tăng cường tính sáng tạo, vai trò chủ động, chủ thể của người đoàn viên trong sinh hoạt, hoạt động26. Việc xây dựng tổ chức Đoàn trong các đội, nhóm, câu lạc bộ thanh niên được đẩy mạnh; quy mô chi đoàn được mở rộng hợp lý. Việc sắp xếp tổ chức bộ máy Đoàn khối, Đoàn ngành, Đoàn ở những đơn vị đặc thù đã được nghiên cứu, bước đầu có những giải pháp điều chỉnh. Trung ương Đoàn đã chỉ đạo các cấp bộ Đoàn đẩy mạnh phát triển tổ chức Đoàn, Hội trong các khu vực đặc thù; đầu tư phát triển tổ chức Đoàn và nâng cao chất lượng hoạt động Đoàn trong các khu nhà trọ, khu tập thể công nhân lao động, trên địa bàn dân cư; trong các trường tư thục, các trường quốc tế và các trường liên kết, liên doanh với nước ngoài; xây dựng mô hình tổ chức và hoạt động Đoàn trong các trường đào tạo tín chỉ 27... Với những nỗ lực của cả hệ thống Đoàn, tỷ lệ tổ chức cơ sở Đoàn vững mạnh và khá tăng đáng kể, số cơ sở Đoàn yếu kém ngày càng thu hẹp.

Để nâng cao chất lượng tổ chức Đoàn và đánh giá thực chất phong trào, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã chỉ đạo xây dựng bộ tiêu chí đánh giá tổ chức đoàn và phong trào thanh thiếu nhi cấp tỉnh. Đây là một quá trình nghiên cứu nghiêm túc, khoa học và được Ban Bí thư Trung ương Đoàn chỉ đạo, định hướng 24 Tính đến năm 2012, tổng số đoàn viên cả nước đạt 7,037 triệu, tăng 13,3% so năm 2008.25 Theo thống kê xếp loại đoàn viên, tỷ lệ đoàn viên được xếp loại xuất sắc luôn duy trì mức 58% - 59%. Đại đa số đoàn viên được xếp loại từ khá trở lên, đoàn viên xếp loại yếu chiếm tỷ lệ rất nhỏ26 Các mô hình chi đoàn điển hình có hiệu quả như “Chi đoàn bốn chủ động”, “Chi đoàn văn hoá”, “Chi đoàn nhà trọ”, “Chi đoàn 3 tiêu chí”...27 Hiện nay, toàn Đoàn có 35.945 Đoàn cơ sở và chi Đoàn cơ sở, hơn 245.106 chi đoàn (tăng 7.041 Đoàn cơ sở và chi đoàn cơ sở, 76.544 chi đoàn so với năm 2008); trong đó, có 632 Đoàn cơ sở, chi Đoàn cơ sở được thành lập mới.

12

sát sao, kịp thời; hằng năm đều tổ chức rút kinh nghiệm và có phương án thay đổi, bổ sung để phù hợp hơn.

Công tác cán bộ đoàn ghi nhận nhiều điểu mới, tích cực trong nhiệm kỳ qua. Quy chế cán bộ đoàn được Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành ngày 08/02/2010 đã tạo thuận lợi, giúp công tác quy hoạch, đào tạo, bố trí, sắp xếp và luân chuyển cán bộ thuận lợi hơn, nhưng cũng đặt ra nhiều khó khăn trong tuyển dụng, tạo nguồn, chuẩn hóa trình độ cán bộ. Trung ương Đoàn và nhiều tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc đã ban hành Quy định tiêu chuẩn cán bộ và các chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý; Quy định cán bộ đoàn và Đề án tạo nguồn cán bộ Đoàn theo từng giai đoạn. Bên cạnh đó, công tác tuyển chọn, rà soát, quy hoạch, sắp xếp, luân chuyển cán bộ tiếp tục được chú trọng và triển khai đồng bộ. Nhiều đơn vị đã thu hút được những thanh niên tiên tiến, có uy tín về công tác. Trung ương Đoàn, các cấp bộ đoàn đã chủ động thực hiện chủ trương luân chuyển cán bộ, coi luân chuyển cán bộ như một khâu đột phá trong việc đào tạo thực tiễn cho đội ngũ cán bộ.

Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và thực hiện chính sách đối với cán bộ đoàn có sự chuyển biến. Các cấp bộ đoàn đã thực hiện tốt việc tổ chức tập huấn cán bộ hàng năm, có sự phân cấp rõ trong công tác tập huấn. Hệ thống trường Đoàn được đầu tư nâng chất lượng, Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là cơ sở giáo dục bậc đại học, tạo điều kiện và môi trường thuận lợi để nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn đội ngũ cán bộ Đoàn. Viện Nghiên cứu thanh niên tiếp tục được củng cố và nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học, tham mưu hiệu quả hơn cho Ban Bí thư, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn trong tổng kết thực tiễn và đúc kết những vấn đề lý luận về công tác thanh vận trong thời kỳ mới.

Thời gian qua, tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã thực hiện tốt vai trò nòng cốt chính trị trong công tác xây dựng Hội LHTN Việt Nam và các tổ chức thành viên tập thể của Hội, đẩy mạnh công tác tập hợp, đoàn kết thanh niên. Hiện nay, Hội LHTN Việt Nam có trên 8 triệu hội viên. Các thành viên tập thể của Hội không ngừng được củng cố, xây dựng và mở rộng28. Các hoạt động mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên ngày càng đa dạng, đặc biệt là trong đối tượng thanh niên dân tộc, tôn giáo, thanh niên ngoài nước, tập hợp đoàn kết thanh niên trên mạng Internet. Công tác xây dựng tổ chức Đoàn, Hội LHTN trong doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp ngoài quốc doanh được đẩy mạnh29. Trung ương Đoàn đã thành lập Tổ Công tác thanh niên ngoài nước. Tính đến thời điểm hiện

28 Hội Sinh viên Việt Nam có trên 1 triệu hội viên; Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam có gần 9.000 hội viên; Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam có trên 80.000 hội viên và nhiều Hội, tổ chức thành viên khác như: Hội Trí thức khoa học và công nghệ trẻ Việt Nam, Hội Thanh niên khuyết tật Việt Nam, Hội Kiến trúc và xây dựng trẻ Việt Nam, Hội Công nghệ và tin học trẻ Việt Nam, Hội Tài chính và ngân hàng trẻ Việt Nam, Báo Thanh niên, Cổng Thánh Gióng, tâm Công tác xã hội thanh thiếu niên, Trung tâm tư vấn tình yêu, hôn nhân, gia đình; Trung tâm Công tác xã hội thanh thiếu niên; Quỹ học bổng Phan Châu Trinh, Hội đồng huấn luyện Trung ương Hội.29 Theo thống kê chưa đầy đủ, đến nay đã có khoảng 2000/gần 9000 doanh nghiệp hội viên thành lập được tổ chức Đoàn, Hội LHTN, đạt tỷ lệ 22,2%.

13

tại, đã có 5 tổ chức Hội Sinh viên Việt Nam ở nước ngoài trực thuộc Hội Sinh viên Việt Nam và hoạt động có hiệu quả30.

Công tác phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng có nhiều chuyển biến tích cực. Các cấp bộ đoàn đã thực hiện tốt công tác giáo dục truyền thống, định hướng giá trị, hình thành nhân cách cho thiếu nhi thông qua cuộc vận động “Vì đàn em thân yêu”,chương trình “Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam” và các phong trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy”, phong trào “Kế hoạch nhỏ”, “Nghìn việc tốt”31... Nội dung, phương thức giáo dục thiếu nhi tiếp tục được nghiên cứu đổi mới, giáo dục kỹ năng được đầu tư với nhiều mô hình hay như “Trại hè xanh”, “Hành trình về với thiên nhiên”... Các cấp bộ đoàn, đội đã nhân rộng và tuyên dương các gương điển hình thiếu nhi học tập tốt, rèn luyện tốt, chỉ huy Đội giỏi, phụ trách Sao giỏi, Cháu ngoan Bác Hồ32. Hoạt động của hệ thống Cung, Nhà thiếu nhi cấp tỉnh, cấp huyện được duy trì có hiệu quả.

Công tác quốc tế thanh niên được mở rộng về địa bàn và nâng cao chất lượng. Hoạt động đối ngoại của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã góp phần quan trọng thực hiện chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước. Đoàn tiếp tục duy trì, củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác với các tổ chức thanh niên các nước láng giềng, bạn bè truyền thống, các nước trong khu vực ASEAN và châu Á - Thái Bình Dương, tham gia tích cực và có trách nhiệm trong các hoạt động của Liên đoàn Thanh niên Dân chủ Thế giới. Vai trò của Đoàn trong các cơ chế và các hoạt động đa phương được đẩy mạnh, tích cực tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của các nước, các tổ chức quốc tế đối với công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong nước; tổ chức thành công nhiều hoạt động chính trị đối ngoại và giao lưu hữu nghị có quy mô lớn33.

Quán triệt quan điểm “Xây dựng Đoàn là xây dựng Đảng trước một bước”, các cấp bộ đoàn đã phát huy vai trò của đoàn viên, tổ chức cơ sở đoàn xung kích thực hiện Nghị quyết của Đảng, thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị; thông qua đó, tạo môi trường để đoàn viên rèn luyện để trưởng thành và phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam. Với các giải pháp chỉ đạo sát hợp, kịp thời, cụ thể và sự cố gắng, nỗ lực của các cấp bộ Đoàn, trong 4 năm (2008 - 2011), toàn Đoàn đã giới thiệu cho Đảng 1.082.124 đoàn viên ưu tú, trong đó có 522.496 đoàn viên ưu tú được kết nạp Đảng chiếm 30 Gồm các Hội Sinh viên Việt Nam tại Pháp, Đức, Hàn Quốc, Hà Lan, Bỉ31 Tổ chức được hơn 16.000 Chương trình “Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam” với 14.000.000 em tham gia. Phong trào “Kế hoạch nhỏ” thu hút 40.404.716 lượt thiếu nhi tham gia, với tổng số tiền thu được hơn 8 tỷ đồng đóng góp để trùng tu, nâng cấp khu di tích lịch sử Kim Đồng.32 Nhiệm kỳ qua, đã có gần 11.200.000 đội viên được tuyên dương danh hiệu Cháu ngoan Bác Hồ ở các cấp; hơn 1.000.000 em được tuyên dương Phụ trách Sao giỏi. Các cấp bộ đoàn đã tuyên dương hơn 1.000 phụ trách Đội giỏi qua các chương trình hằng năm.33 Tính riêng ở cấp Trung ương đã tổ chức khoảng 300 đoàn ra với khoảng 7.000 lượt người và đón trên 200 đoàn vào với khoảng 4.000 lượt người; tổ chức thành công và tham gia có hiệu quả các hoạt động hợp tác, giao lưu hữu nghị thanh niên lớn, tiêu biểu như: đoàn 3.000 đại biểu thanh niên Việt Nam dự Liên hoan thanh niên Việt - Trung năm 2010 tại Trung Quốc, Festival thanh niên, sinh viên thế giới lần thứ 17 tại Nam Phi, Hội nghị Bộ trưởng thanh niên ASEAN và ASEAN + 3; các hoạt động trong Năm đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào, Năm hữu nghị Việt Nam - Campuchia 2012.

14

67,5% tổng số đoàn viên ưu tú được giới thiệu. Số đảng viên là đoàn viên chiếm tỷ lệ 20,89% tổng số đảng viên cả nước34. Các cấp bộ đoàn đã chú trọng đào tạo, bồi dưỡng và giới thiệu cán bộ trẻ cho Đảng, chính quyền và các đoàn thể35. Việc tham mưu luân chuyển cán bộ Đoàn trưởng thành được chú trọng thực hiện. Nhiều cán bộ Đoàn đã được cấp ủy, chính quyền các cấp tín nhiệm, tiếp nhận và bổ nhiệm giữ những vị trí quan trọng trong địa phương, đơn vị. Từ năm 2008 đến nay, các cấp bộ đoàn từ tỉnh đến cơ sở đã tham mưu, phối hợp luân chuyển tổng số trên 18.000 cán bộ.

Tựu trung lại, công tác xây dựng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vững mạnh được đặc biệt chú trọng. Chất lượng đoàn viên ngày càng được nâng cao; hệ thống tổ chức của Đoàn ở các cấp từng bước được củng cố; công tác cán bộ đoàn có chuyển biến tích cực; mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên được mở rộng, đặc biệt là trong các đối tượng thanh niên dân tộc, thanh niên thiểu số, thanh niên Việt Nam ngoài nước, thanh niên trên mạng; công tác phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh và chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng ngày càng có nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả; công tác quốc tế thanh niên được tăng cường; Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ngày càng thể hiện rõ nét vị thế là cánh tay đắc lực, đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam, góp phần xây dựng đảng vững mạnh trước một bước.

7. Công tác phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các bộ, ngành, đoàn thể, tổ chức kinh tế - xã hội và gia đình trong giáo dục, bồi dưỡng, phát huy thanh niên; tham gia phản biện, giám sát việc xây dựng, thực hiện chính sách, pháp luật về thanh niên và công tác thanh niên

Trong thời gian vừa qua, công tác phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể đạt nhiều kết quả tích cực. Việc triển khai thực hiện các chương trình phối hợp, kế hoạch liên tịch… đạt hiệu quả cao. Công tác sơ kết, tổng kết và xây dựng chương trình phối hợp trong giai đoạn mới được chú trọng, tạo cơ chế và nguồn lực hoạt động cho công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong tham gia phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc; hỗ trợ, giúp đỡ thanh niên lập thân, lập nghiệp.

Bên cạnh đó, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã phối hợp với các bộ, ngành thực hiện có hiệu quả một số chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, đem lại giá trị và ý nghĩa và hiệu quả kinh tế, chính trị, xã hội cao, như Chương trình Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia xây dựng kết cấu hạ tầng và nhà ở cho hộ gia đình tại 62 huyện nghèo; Dự án thí điểm xây dựng cầu giao thông nông thôn khu vực miền núi phía Bắc, miền Trung - Tây Nguyên và vùng đặc biệt khó khăn. Bên cạnh đó, các chương trình, dự án mới bước đầu đã được triển khai hiệu quả như: Đề án “Xây dựng các Đảo Thanh niên trong toàn quốc, giai đoạn 2011 - 2020”; Dự án xây dựng Làng hữu nghị thanh niên biên giới Việt - Lào;

34 Số liệu của Ban Tổ chức Trung ương năm 2012.35 Tính đến tháng 12/2010, có 91 cán bộ Đoàn cấp tỉnh được giới thiệu tham gia cấp ủy, 80 đ/c được bầu (đạt 88%); 995 cán bộ Đoàn cấp huyện được giới thiệu tham gia cấp ủy, 891 đ/c được bầu (đạt 89,5%); 12.671 cán bộ Đoàn cấp xã, phường, thị trấn được giới thiệu tham gia cấp ủy, 11.331 đ/c được bầu (đạt 89,4%); 7.137 cán bộ Đoàn cơ sở và chi đoàn cơ sở được giới thiệu tham gia cấp ủy, 6107 đ/c được bầu (đạt 85,6%).

15

Đề án quy hoạch phát triển mạng lưới Trung tâm huấn luyện kỹ năng và hoạt động dã ngoại thanh thiếu niên…

Các cấp bộ đoàn đã tích cực, chủ động phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân trong đổi mới phương thức giáo dục, bồi dưỡng, chăm lo và phát huy thanh niên; bồi dưỡng, tạo nguồn cán bộ cung cấp cho các đoàn thể. Phối hợp chặt chẽ với nhà trường, gia đình trong việc chăm lo, giáo dục ý thức công dân, truyền thống gia đình, trách nhiệm với cộng đồng cho thanh thiếu nhi.

Nhìn chung, công tác phối hợp giữa Đoàn TNCS Hồ Chí Minh với Mặt trận Tổ quốc, các bộ, ngành, đoàn thể, tổ chức kinh tế - xã hội và gia đình trong giáo dục, bồi dưỡng, phát huy thanh niên; tham gia phản biện, giám sát việc xây dựng, thực hiện chính sách, pháp luật về thanh niên và công tác thanh niên được đẩy mạnh, góp phần tạo cơ chế, nguồn lực, huy động sự tham gia của cả xã hội trong chăm lo, bồi dưỡng, giáo dục thanh niên và nâng cao vai trò của tổ chức Đoàn trong tham gia xây dựng, phản biện, giám sát các chủ trương, chính sách, pháp luật liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên.

8. Phát huy sự nỗ lực phấn đấu của mỗi thanh niên trong học tập, lao động và cuộc sống; không ngừng rèn luyện đạo đức, lối sống, hoàn thiện nhân cách

Trong công tác thanh niên, bên cạnh giải pháp của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và toàn xã hội thì sự tự giác, chủ động của thanh niên là nhân tốt hết sức quan trọng. Bản thân thanh niên đã ý thức được vai trò, vị trí và trách nhiệm của bản thân đối với đất nước và luôn nỗ lực, cống hiến không ngừng để hoàn thiện bản thân, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đại bộ phận thanh niên ngày nay luôn trung thành với mục tiêu lý tưởng của Đảng, giàu lòng yêu nước, có khát vọng đưa đất nước vượt qua nghèo nàn, lạc hậu, xung kích thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Trước những diễn biến phức tạp của tình hình chính trị, kinh tế, xã hội khu vực và quốc tế, đông đảo thanh niên quan tâm đến những vấn đề có ảnh hưởng tới tương lai, vận mệnh của dân tộc và bảo vệ độc lập, tự chủ, toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ của đất nước, nhất là chủ quyền biển đảo trong tình hình mới. Hầu hết thanh niên nhận thức rõ trách nhiệm của mình và có khuynh hướng sống tích cực, có tinh thần đoàn kết, chia sẻ, tương thân tương ái, vì cộng đồng, sẵn sàng đến những nơi khó khăn, gian khổ, xung kích thực hiện mọi nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao cho. Thanh niên có nhận thức đúng đắn và đầy đủ hơn về ý nghĩa của lao động, giá trị tinh thần hay giá trị vật chất của lao động.

Thanh niên ngày nay có trình độ học vấn cao hơn, điều kiện tiếp cận thông tin nhiều hơn, tích cực, chủ động hơn trong hội nhập quốc tế. Số thanh niên có đủ việc làm tăng. Số thanh niên thiếu việc làm có xu hướng giảm nhẹ. Mặc dù số thanh niên tham gia hoạt động kinh tế có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao hơn so với lực lượng lao động chung của toàn quốc, nhưng còn thấp so với yêu cầu công việc và mặt bằng chung trên thế giới.

Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận thanh niên có biểu hiện thờ ơ và ít quan

16

tâm đến các vấn đề kinh tế, chính trị của đất nước; ngại rèn luyện phấn đấu, thiếu bản lĩnh chính trị, chưa thấy được trách nhiệm của bản thân trong việc tham gia các hoạt động có ích; có biểu hiện phai nhạt lý tưởng; sống thực dụng, ích kỷ; không chịu cống hiến, thích hưởng thụ; dễ bị dao động về mặt tư tưởng trước những diễn biến phức tạp của tình hình chính trị, kinh tế, xã hội trong khu vực và quốc tế. Một bộ phận thanh niên có lối sống thực dụng, quan niệm “có tiền là có tất cả”, đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích tập thể, có biểu hiện ngại gian khổ; sống thực dụng, tính toán; sống gấp, hưởng thụ; sống an phận; a dua, buông thả, muốn thoát ly khỏi sự kiểm soát của gia đình. Hiện tượng “yêu sớm” và quan hệ tình dục trước hôn nhân cùng lối sống buông thả ở một bộ phận lớn thanh niên đang có chiều hướng gia tăng. Tình hình thanh niên nhiễm tệ nạn xã hội có giảm, tuy nhiên có xu hướng trẻ hóa.

Tóm lại, qua 5 năm triển khai Nghị quyết, có thể nhận thấy sự chuyển biến tích cực trong thanh niên về nhận thức chính trị, giá trị cuộc sống, trong học tập, lao động, sinh hoạt hằng ngày. Đại bộ phận thanh niên đã phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu những tiến bộ của thời đại để tự hoàn thiện bản thân; có ý thức chia sẻ với cộng đồng, xứng đáng là những chủ nhân tương lai của đất nước.

9. Tham gia góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp đã tham gia tham mưu xây dựng chính sách, nhất là chính sách liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên; tham mưu xây dựng quy chế phối hợp hoạt động với các cấp chính quyền; giám sát, phản biện việc thực hiện các chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên. Nhiều cơ chế, chính sách cho thanh niên và công tác thanh niên đã ra đời, cổ vũ thanh niên quyết tâm vươn lên trong học tập, rèn luyện, lập thân, lập nghiệp như chính sách vay vốn học tập, chính sách về nghề nghiệp việc làm, chính sách phát triển các khu vui chơi, giải trí, chính sách thanh niên tình nguyện, chính sách thanh niên xung phong…

Ủy ban quốc gia về thanh niên Việt Nam được kiện toàn tăng thêm nhiệm vụ và quyền hạn đã chủ động, tích cực phát huy có hiệu quả vai trò cơ quan tư vấn của Thủ tướng Chính phủ trong xây dựng, đề xuất chính sách pháp luật đối với thanh niên và công tác thanh niên, tăng cường kiểm tra đôn đốc việc thực hiện chính sách thanh niên ở các địa phương bộ, ngành; nâng cao chất lượng các hoạt động đối ngoại nhà nước về công tác thanh niên, phối hợp tham mưu xây dựng tổ chức bộ máy quản lý Nhà nước về công tác thanh niên giúp Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về công tác thanh niên. Trung ương Đoàn đã phối hợp với Bộ Nội vụ, Ủy ban quốc gia về thanh niên Việt Nam và các bộ, ngành liên quan trình Thủ tướng Chính phủ tổng kết Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam đến năm 2010 và ban hành Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011-2020; đồng thời đã ban hành Chương trình hành động của Đoàn thực hiện Chiến lược. Ban chấp hành Trung ương Đoàn đã ký kết Nghị quyết liên tịch về quy chế phối hợp công tác với Chính phủ tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X.

17

Các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp đã quan tâm tạo điều kiện thuận lợi về cơ chế, kinh phí cho hoạt động của tổ chức Đoàn, Hội, Đội. Ngoài ngân sách đã cấp, nhiều địa phương, đơn vị đã nghiên cứu vận dụng các nguồn kinh phí phục vụ các chương trình mục tiêu hỗ trợ hoạt động của thanh niên thông qua việc giao thanh niên đảm nhận các công trình, phần việc phù hợp. Việc thực hiện Luật Thanh niên năm 2005 có nhiều cố gắng. Vai trò giám sát và phản biện xã hội của Đoàn, các tổ chức thanh niên đối với việc xây dựng và tổ chức thực hiện các chủ trương chính sách về thanh niên, công tác thanh niên bước đầu được thực hiện, chất lượng dần được nâng cao.

Nhìn chung, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã bước đầu chủ động tham gia góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên. Nhiều nội dung kiến nghị, đề xuất của Đoàn đã được Đảng và Nhà nước thể chế hóa và đem lại những hiệu quả nhất định. Thông qua đó, cơ chế, chính sách của Đảng và Nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên từng bước được hoàn thiện, tạo điều kiện để thanh niên được phát triển toàn diện, đóng góp tích cực cho sự phát triển của đất nước.

10. Kết quả thực hiện các chỉ tiêu chủ yếu của Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 25

- Nhóm chỉ tiêu 1: Trong năm 2008, 100% cán bộ đoàn chủ chốt cấp tỉnh được học tập, quán triệt Nghị quyết; 100% các tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc xây dựng kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết (đạt 100% chỉ tiêu).

- Nhóm chỉ tiêu 2: 80% đoàn viên được học tập chương trình lý luận chính trị của Đoàn, 60% thanh niên tham gia vào các hình thức sinh hoạt, giáo dục đạo đức, truyền thống cách mạng, truyền thống dân tộc (đạt chỉ tiêu); 9.756.749 lượt thanh niên tham gia chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” (đạt 97,6% chỉ tiêu).

Nhóm chỉ tiêu 3: Tổ chức tập huấn về tư vấn học nghề, việc làm, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ công tác đoàn cho 1.293.333 lượt cán bộ đoàn các cấp (trung bình mỗi năm tập huấn cho 258.666 cán bộ đoàn, vượt chỉ tiêu đề ra). Các cấp bộ đoàn đã tư vấn, hướng nghiệp, dạy nghề cho 3.261.758 đoàn viên, thanh niên (đạt 108,7% chỉ tiêu); giới thiệu và giải quyết việc làm cho 1.546.158 thanh niên (đạt 77,3% chỉ tiêu).

- Nhóm chỉ tiêu 4: Có 68,8% cán bộ chuyên trách đoàn cấp tỉnh, 84,1% cán bộ đoàn chuyên trách cấp huyện, 92,5% cán bộ đoàn chuyên trách cấp cơ sở trong độ tuổi thanh niên (vượt chỉ tiêu).

- Nhóm chỉ tiêu 5: Số đoàn viên ưu tú Đoàn giới thiệu cho Đảng xem xét kết nạp là 927.960, trong đó số đoàn viên được kết nạp là 521.366, đạt tỷ lệ 56,1% (vượt chỉ tiêu). Tỷ lệ thanh niên được tập hợp trên tổng số thanh niên đạt 61% (vượt chỉ tiêu).

- Nhóm chỉ tiêu 6: Trong quý I năm 2009, 100% Đoàn thanh niên cấp tỉnh tham mưu cho cấp ủy, chính quyền thành lập Hội đồng công tác thanh niên

18

(chưa hoàn thành). Hiện nay, mới có 7 tỉnh, thành phố thành lập được Hội đồng công tác thanh niên là Lào Cai, Bình Dương, Đồng Nai, thành phố Hồ Chí Minh, Long An, Trà Vinh, Bến Tre, Bạc Liêu.

III. ĐÁNH GIÁ CHUNG, NGUYÊN NHÂN VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM

1. Đánh giá chung1.1. Ưu điểmCó thể nói, Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành

Trung ương Đảng khóa X về “Tăng cường sự lãnh đạo của đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa” được ban hành đúng lúc, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng đối với thanh niên và công tác thanh niên. Nghị quyết đã tạo bước chuyển biến quan trọng trong công tác thanh niên nói chung, công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nói riêng; được các cấp bộ đoàn và đoàn viên thanh niên đón nhận với niềm hứng khởi to lớn. Sau khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết 25, chủ trương của Đảng đã được Chính phủ, các bộ, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương, đơn vị cụ thể hóa bằng nhiều chính sách, cơ chế dành cho thanh niên và tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.

Xác định rõ tầm quan trọng của Nghị quyết và vai trò của tuổi trẻ trong tổ chức thực hiện Nghị quyết, 5 năm qua, các cấp bộ đoàn đã tích cực cụ thể hóa và triển khai có hiệu quả các nội dung, giải pháp; cụ thể hóa thành những chủ trương công tác phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, đơn vị; chủ động đề xuất, để cấp ủy tăng cường lãnh đạo công tác thanh niên; quyết tâm đổi mới và nâng cao chất lượng công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Với những nỗ lực của hệ thống tổ chức Đoàn và đội ngũ cán bộ, đoàn viên, việc triển khai thực hiện Nghị quyết 25 đã tạo ra những chuyển biến tích cực, toàn diện trên các mặt công tác, trong đó có nhiều bước, nhiều khâu đột phá, mang lại những bước tiến mới về lý luận và thực tiễn, tạo nên động lực thúc đẩy phong trào thanh thiếu nhi phát triển mạnh mẽ. Hoạt động của Đoàn được đoàn viên thanh niên đón nhận, cấp ủy đảng và chính quyền đồng tình ủng hộ, các lực lượng xã hội đánh giá cao. Uy tín và vị thế chính trị của tổ chức Đoàn trong thanh thiếu nhi và xã hội tiếp tục được nâng lên; vị trí của thanh niên trong xã hội được đặt tương xứng. Những kết quả đó tiếp tục là tiền đề quan trọng thúc đẩy sự phát triển của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam trong thời gian tới.

1.2. Hạn chếTuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc triển khai Nghị

quyết 25 của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vẫn còn những hạn chế, cụ thể:- Tính cụ thể hóa, năng lực tổ chức thực hiện Nghị quyết ở nhiều cấp bộ

đoàn, nhiều cán bộ đoàn chưa tốt; có biểu hiện chạy theo hình thức; thụ động trong tham mưu, đề xuất, phối hợp triển khai thực hiện.

- Công tác nghiên cứu lý luận về thanh niên và công tác thanh niên chủ yếu được thực hiện ở cấp Trung ương (Viện Nghiên cứu Thanh niên, Học viện

19

Thanh thiếu niên Việt Nam, các ban, đơn vị thuộc Trung ương Đoàn, một số ít nhà nghiên cứu về thanh niên); ở cấp tỉnh, huyện và cơ sở, nội dung này chưa được thực hiện tốt. Công tác tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin còn chưa được quan tâm đúng mức, chưa có nhiều giải pháp hiệu quả. Nhiều đối tượng thanh niên chưa được tiếp cận (hoặc không đáng kể) các nội dung về chủ nghĩa Mác - Lênin (thanh niên không học đại học, cao đẳng; học sinh, sinh viên trong các trường có vốn nước ngoài; thanh niên học tập ở nước ngoài).

- Chất lượng tổ chức Đoàn tại cơ sở, nhất là ở khu vực xã, phường, thị trấn trên thực tế vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu; chất lượng tổ chức và hoạt động Đoàn trên địa bàn khu dân cư yếu. Công tác phát triển tổ chức Đoàn, Hội tại các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, trong các khu công nghiệp, khu chế xuất gặp nhiều khó khăn; tác động, ảnh hưởng của tổ chức Đoàn, Hội tại cơ sở đối với thanh niên nhiều nơi chưa rõ nét. Việc quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ đoàn kế cận tại một số địa phương, đơn vị còn chưa được chú trọng đúng mức.

- Chất lượng, hiệu quả của một số phong trào, mô hình, chương trình, hoạt động của Đoàn thiếu tính chiều sâu, bền vững; sức hấp dẫn thu hút tập hợp thanh niên trong các hoạt động của Đoàn, Hội chưa cao, tỷ lệ thu hút tập hợp thanh niên ở một số nơi còn thấp; tổ chức, cán bộ đoàn nhiều nơi còn lúng túng trong tiếp cận, định hướng cho thanh niên, trước nhu cầu, sở thích, trình độ của thanh niên, trong việc bảo vệ quyền và lợi ích của thanh niên...

- Chất lượng nguồn nhân lực trẻ nhiều mặt chưa đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế; nhiều cơ sở đoàn mới chỉ chú trọng đến công tác phát hiện, tuyên dương tài năng trẻ mà chưa quan tâm đúng mức đến công tác tham mưu tạo cơ chế, chính sách đào tạo, sử dụng tài năng trẻ, chưa quan tâm đúng mức tới việc đồng hành cùng tài năng trẻ phát huy tài năng, trí tuệ cho sự phát triển của đất nước.

- Công tác đào tạo nghề, giới thiệu việc làm, vốn vay cho thanh niên, nhất là trong thanh niên nông thôn chưa đáp ứng yêu cầu; số vốn vay ủy thác qua kênh của Đoàn thanh niên còn thấp so với nhu cầu của thanh niên; tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm trong độ tuổi thanh niên hiện nay còn cao.

- Các cơ sở, trang thiết bị phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí cho thanh thiếu nhi còn thiếu; vấn đề chỗ ở, nơi sinh hoạt văn hóa, thể thao cho thanh niên làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất và học sinh, sinh viên chưa được giải quyết thấu đáo.

- Một bộ phận thanh niên thiếu ý chí phấn đấu, thiếu kỹ năng xã hội, không chịu khó học tập, rèn luyện, dễ bị dao động về lập trường tư tưởng, có biểu hiện lệch lạc về giá trị đạo đức và lối sống, đề cao hưởng thụ, sống thực dụng, ích kỷ, cá nhân chủ nghĩa, thiếu trách nhiệm với cộng đồng, đi ngược lại thuần phong mỹ tục của dân tộc, sa vào các trào lưu mới không phù hợp với văn hóa dân tộc; tình trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật và mắc các tệ nạn xã hội diễn biến phức tạp.

- Việc xây dựng cơ chế thực hiên chính sách pháp luật đối với thanh niên vẫn có khó khăn, vướng mắc, chủ trương “Thành lập Hội đồng công tác thanh

20

niên ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương làm nhiệm vụ tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố thực hiện quản lý Nhà nước về công tác thanh niên” đã được thực hiện ở một số tỉnh, tuy nhiên do chưa có hướng dẫn nên mô hình, hiệu quả hoạt động chưa rõ, chức năng nhiệm vụ có điểm chồng chéo với Phòng Công tác thanh niên thuộc Sở Nội vụ. Vẫn còn có sự lúng túng trong công tác phối hợp giữa Đoàn thanh niên với Hội đồng công tác thanh niên và Phòng Công tác thanh niên thuộc Sở Nội vụ trong tham mưu xây dựng, tổ chức triển khai thực hiện cơ chế, chính sách đối với thanh niên và công tác thanh niên.

2. Nguyên nhân 2.1. Nguyên nhân của ưu điểm- Các cấp ủy đảng quán triệt và quan tâm chỉ đạo thực hiện trong toàn hệ

thống các quan điểm, nhiệm vụ trọng tâm và giải pháp trong Nghị quyết, đặc biệt là quan điểm “Xây dựng Đoàn vững mạnh là nội dung quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, là xây dựng Đảng trước một bước”, do đó luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, đặc biệt, trực tiếp và toàn diện tới công tác thanh niên.

- Quá trình triển khai Nghị quyết, các cấp bộ đoàn đã chủ động, sáng tạo xây dựng chương trình hành động, giải pháp thiết thực cụ thể phù hợp với điều kiện của địa phương, đơn vị và các đối tượng thanh niên, lựa chọn khâu đột phá từ cơ sở đoàn, tập trung giải quyết những khâu yếu, nhất là trong công tác tổ chức và cán bộ.

- Các cấp bộ đoàn đã từng bước nâng cao chất lượng công tác tham mưu cho các cấp uỷ đảng, phối hợp với các cấp chính quyền, ngành, đoàn thể liên quan về công tác thanh niên, tập trung vào các khâu tạo cơ chế chính sách, nguồn lực, môi trường và điều kiện để bồi dưỡng, phát huy thanh niên, phát huy vai trò của tổ chức Đoàn; tích cực xã hội hoá một số nội dung trong công tác thanh niên.

2.2. Nguyên nhân của hạn chế- Một số cấp bộ đoàn, đặc biệt là đoàn cơ sở chưa tích cực, chủ động trong

tham mưu cho cấp ủy đảng lãnh đạo toàn diện công tác thanh niên, trong phối hợp với chính quyền tháo gỡ khó khăn vướng mắc về cơ chế, chính sách liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên. Hoạt động Đoàn, Hội ở một số nơi có chiều hướng chạy theo thành tích, chỉ quan tâm đến các hoạt động mang tính phong trào, bề nổi mà ít quan tâm đến các hoạt động có tính chiều sâu, dài hạn, chuyên đề, đến hiệu quả cuối cùng; một số cơ sở Đoàn chưa quan tâm đúng mức đến chức năng trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên; tư duy, trình độ, năng lực, phương pháp, kỹ năng công tác (nhất là các kỹ năng xã hội) của nhiều cán bộ đoàn còn chưa theo kịp yêu cầu chung của công tác thanh niên hiện nay; tính biến động nhanh, liên tục của đội ngũ cán bộ cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc duy trì và tổ chức hoạt động công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, nhất là trên địa bàn dân cư.

- Một số cấp ủy đảng chưa quan tâm đúng mức đến lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết trong hệ thống chính trị, còn tư tưởng giao khoán Nghị quyết cho Đoàn thanh niên đảm nhiệm; một số cấp chính quyền chậm cụ thể hoá Nghị

21

quyết thành cơ chế, chính sách, nhất là tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách liên quan đến các chương trình, dự án Đoàn tham gia phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất... cho công tác thanh niên.

- Mặt trái của kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế; suy thoái kinh tế thế giới, khó khăn của tình hình kinh tế - xã hội trong nước; tham nhũng, tiêu cực và các tệ nạn xã hội tiếp tục diễn biến phức tạp; các thế lực thù địch tiếp tục tìm mọi cách gia tăng ảnh hưởng đến thanh niên, tác động đến tâm lý, tình cảm, nhận thức của giới trẻ, làm hạn chế hiệu quả các biện pháp tuyên truyền, giáo dục của Đoàn.

3. Bài học kinh nghiệmMột là, sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng thường xuyên được đổi mới

và tăng cường là điều kiện tiên quyết đảm bảo cho sự thành công của Nghị quyết.Hai là, các cấp bộ đoàn cần tích cực, chủ động trong tham mưu, đề xuất

với cấp ủy đảng lãnh đạo, chỉ đạo công tác thanh niên một cách toàn diện, thường xuyên, biết chọn khâu đột phá; tăng cường phối hợp với các cấp chính quyền tháo gỡ khó khăn vướng mắc liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên, nhất là về cơ chế, chính sách, môi trường, điều kiện hoạt động.

Ba là, mục tiêu, nhiệm vụ công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi phải gắn chặt với nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương, đơn vị và phải quan tâm đến nhu cầu, lợi ích chính đáng của thanh niên; coi trọng tính thiết thực, hiệu quả trong hoạt động.

Bốn là, phương thức hoạt động của Đoàn phải luôn được đổi mới, phù hợp với sự vận động của nền kinh tế thị trường và quá trình hội nhập quốc tế, trong đó phải đặc biệt quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, phát huy vai trò nòng cốt chính trị trong các phong trào của thanh niên, huy động nội lực của thanh niên trong các hoạt động tình nguyện; hoạt động của Đoàn, Hội phải đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của thanh niên; đến được với đông đảo thanh niên, đặc biệt tại cơ sở và phải tạo ra hiệu ứng xã hội tích cực.

Năm là, thường xuyên đôn đốc việc thực hiện sơ, tổng kết Nghị quyết, tiến hành rà soát, đánh giá các chỉ tiêu trong thực hiện Nghị quyết theo từng giai đoạn.

Phần thứ haiNHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM TIẾP TỤC THỰC HIỆN

NGHỊ QUYẾT SỐ 25-NQ/TW TRONG THỜI GIAN TỚI

I. DỰ BÁO TÌNH HÌNH THANH NIÊN TRONG THỜI GIAN TỚIQuy mô dân số thanh niên của nước ta thời gian tới dự báo vẫn cao. Nhận

thức chính trị, tính tích cực xã hội, lối sống của thanh niên sẽ có chuyển biến tích cực. Tỷ lệ thanh niên tích cực phấn đấu gia nhập tổ chức Đoàn, phấn đấu trở thành đoàn viên ưu tú và mong muốn phấn đấu được đứng trong tổ chức Đảng sẽ có xu hướng ngày càng tăng. Sự tự tin, tính thực tiễn của thanh niên sẽ cao hơn. Phần đông thanh niên vẫn giữ được những nét tốt đẹp trong lối sống, nếp sống. Tuy nhiên, trước những tác động tiêu cực của tình hình kinh tế - xã hội, vẫn còn

22

một bộ phận nhỏ thanh niên có bản lĩnh kém, không làm chủ được bản thân, sống thực dụng, chạy theo hưởng thụ vật chất, ít hoặc không quan tâm đến các vấn đề chính trị - xã hội; ứng xử thiếu văn hóa, dễ mắc phải các sai phạm về đạo đức, tiêu cực và tệ nạn xã hội, có thể bị lợi dụng, kích động, lôi kéo vào các hành vi gây rối, vi phạm pháp luật.

Thanh niên nước ta sẽ có trình độ học vấn, chuyên môn, nghề nghiệp ngày càng cao hơn. Nhiều thanh niên có xu hướng đi học ở nước ngoài hơn là học ở trong nước. Những tài năng trẻ sẽ xuất hiện nhiều hơn, đặc biệt là trong những ngành khoa học, công nghệ mũi nhọn của nền kinh tế, trong kinh doanh và quản lý. Tuy vậy, về mặt bằng chung, trình độ học vấn, khoa học - công nghệ, chuyên môn, nghề nghiệp của thanh niên vẫn còn hạn chế.

Vấn đề lao động, việc làm của thanh niên có xu hướng sẽ được giải quyết tốt hơn so với trước; tỷ lệ lao động thanh niên trong khu vực nông nghiệp giảm dần và tăng trong khối ngành công nghiệp - xây dựng và dịch vụ. Kiến thức chuyên môn và tay nghề của thanh niên được nâng lên đáng kể. Tuy nhiên, vẫn có nhiều vấn đề bức xúc cần được quan tâm giải quyết là: vấn đề giảm thiểu tình trạng thất nghiệp trong thanh niên khu vực đô thị, tăng tỷ lệ thời gian lao động trong năm của thanh niên khu vực nông thôn, chuyển dịch cơ cấu ngành nghề, cơ cấu lao động thanh niên, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho thanh niên và nâng cao năng lực cạnh tranh của nguồn nhân lực trẻ.

Tình hình sức khỏe thể chất và sức khỏe tâm thần của thanh niên trong những năm tới sẽ ngày càng được cải thiện, nâng cao. Tuy nhiên, với những áp lực của cuộc sống ngày càng nhanh, những áp lực về học tập, lao động... lên tâm lý của thanh niên cũng ngày càng tăng sẽ làm cho tỷ lệ thanh niên mắc các bệnh về trầm cảm, tự kỷ, thần kinh có xu hướng tăng. Số thanh niên có HIV/AIDS có xu hướng giảm nhưng thanh niên vẫn chiếm tỷ lệ cao trong số những người nhiễm HIV/AIDS.

Trong giai đoạn tới, nhu cầu, nguyện vọng của thanh niên vẫn xoay quanh bốn vấn đề chính cần được gia đình, xã hội và nhà nước quan tâm đáp ứng là: việc làm, thu nhập, học tập và vui chơi giải trí. Tuy nhiên, cũng có những nhu cầu mới đã được hình thành và ngày càng trở nên bức xúc trong đời sống của thanh niên, đó là: dân chủ với thanh niên, công bằng và đánh giá đúng thanh niên. Thanh niên ngày càng mong muốn được tiếp cận nhiều hơn về thông tin, luật pháp, nguồn lực, cơ chế và chính sách phát triển thanh niên, các hoạt động trong nước và quốc tế… Thanh niên cũng có nhu cầu học thêm nâng cao trình độ ngoại ngữ, tin học hoặc học thêm các kỹ năng sống để ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu công việc hoặc làm thêm góp phần nâng cao thu nhập. Thanh niên mong muốn đươc rèn luyện và trưởng thành thông qua việc tham gia các hoạt động xã hội, hoạt động từ thiện, nhân đạo và các hoạt động tình nguyện.

II. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP CHỦ YẾU 1. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền về Nghị quyết, quán triệt kết

luận của cấp ủy các cấp về tiếp tục triển khai Nghị quyết 25; đẩy mạnh tuyên

23

truyền tới các cấp bộ đoàn, đoàn viên thanh niên về các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên gắn với việc thực hiện Nghị quyết đại hội Đảng bộ các cấp, chương trình phát triển kinh tế - xã hội địa phương, đơn vị. Tăng cường kiểm tra, giám sát, theo dõi việc thực hiện Nghị quyết 25 của các cấp bộ đoàn.

2. Triển khai Đề án “Tăng cường công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh thiếu nhi trong giai đoạn hiện nay”, tập trung nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, tổ chức học tập 6 bài học lý luận chính trị cho đoàn viên thanh niên, tổ chức thi Olympic lý luận chính trị chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Thực hiện các tiêu chí, chuẩn mực đạo đức, lối sống trong học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; triển khai nghiêm túc chỉ thị về việc tăng cường rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ đoàn. Tiếp tục triển khai và mở rộng Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam” ra các đối tượng thanh niên ngoài trường học.

Tổ chức hành trình đến với các địa chỉ đỏ. Các chi đoàn, đoàn cơ sở và đoàn viên, thanh niên xây dựng clip, phim ngắn giới thiệu về đất nước, con người Việt Nam, về lịch sử dân tộc với chủ đề “Tôi yêu Tổ quốc tôi - Tôi yêu đồng bào tôi” và tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng Internet. Tổ chức các đội hình tuyên truyền pháp luật cho đoàn viên, thanh niên; nhân rộng các mô hình giáo dục, rèn luyện thanh, thiếu niên chậm tiến, mỗi cơ sở đoàn mỗi năm giúp đỡ, cảm hóa ít nhất một thanh thiếu niên chậm tiến tiến bộ.

Củng cố, bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên của Đoàn; định kỳ tổ chức thi báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp. Kịp thời nắm bắt tình hình tư tưởng thanh niên, chủ động tham gia xử lý các vấn đề nảy sinh trên địa bàn. Tổ chức các diễn đàn để thanh niên bày tỏ tâm tư, tình cảm. Cán bộ đoàn thường xuyên gặp gỡ, trao đổi, đối thoại với thanh niên.

3. Tổ chức các diễn đàn, hội thảo về phương pháp học tập; phát triển các hình thức giúp nhau trong học tập, chia sẻ tài liệu, kinh nghiệm học tập; cập nhật kiến thức mới từ thư viện, ứng dụng công nghệ thông tin, internet trong tổ chức sinh hoạt học thuật. Phối hợp tham mưu hoàn thiện cơ chế, chính sách cho học sinh, sinh viên vay vốn tín dụng học tập. Đảm nhận và tổ chức thực hiện xây dựng các nhà bán trú dân nuôi. Hỗ trợ thanh thiếu niên có hoàn cảnh khó khăn đến trường.

4. Tiếp tục triển khai Đề án “Hỗ trợ thanh niên học nghề và tạo việc làm giai đoạn 2008 - 2015”. Phối hợp thực hiện công tác phân luồng học sinh, tư vấn hướng nghiệp từ bậc trung học cơ sở, trung học phổ thông; hỗ trợ, giúp đỡ thanh niên yếu thế được học nghề, có việc làm, tham gia xuất khẩu lao động; tư vấn, giới thiệu việc làm cho bộ đội xuất ngũ.

Trình Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập thành lập Quỹ hỗ trợ thanh niên lập nghiệp và phê duyệt Đề án “Nâng cao năng lực tư vấn hướng nghiệp và giới thiệu việc làm các Trung tâm giới thiệu việc làm thanh niên”. Rà soát, đánh giá tình hình quản lý, sử dụng vốn vay, đề xuất tăng vốn và định hướng việc sử dụng vốn của Quỹ quốc gia về việc làm cho thanh niên (vốn 120). Triển khai

24

chương trình tư vấn và hỗ trợ thanh niên khởi sự doanh nghiệp; nhân rộng mô hình trang trại trẻ, tổ hợp tác, hợp tác xã thanh niên, câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế. Tiếp tục thành lập Trung tâm hỗ trợ thanh niên công nhân, lao động trẻ, Văn phòng hỗ trợ thanh niên công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất.

5. Tổ chức các hội thi, hội diễn, liên hoan nghệ thuật, thể thao quần chúng; phát triển phong trào rèn luyện sức khỏe, cung cấp các ấn phẩm văn hoá phục vụ đời sống tinh thần cho thanh thiếu. Phát triển các đội tuyên truyền ca khúc cách mạng. Tổ chức các hoạt động bình chọn, tôn vinh tài năng thể thao, nghệ thuật trẻ. Phát huy vai trò của hệ thống Nhà văn hóa thanh niên, Cung, Nhà văn hóa thiếu nhi trong tổ chức hoạt động, phát hiện và bồi dưỡng tài năng trẻ nghệ thuật, thể thao. Tham mưu, đề xuất quy hoạch và xây dựng điểm vui chơi cho thanh thiếu nhi ở khu vực các xã nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn.

Triển khai Đề án “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia giữ gìn trật tự an toàn giao thông giai đoạn 2012 - 2017” gắn với Cuộc vận động “Thanh niên với văn hóa giao thông”. Thực hiện các chiến dịch truyền thông cho đoàn viên, thanh thiếu nhi về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Tổ chức cho đoàn viên, thanh niên đảm nhận trồng và bảo vệ rừng, bảo vệ nguồn nước, bảo vệ dòng sông quê hương, vệ sinh môi trường nông thôn, đô thị; phát động phong trào "Góc phố sạch, vỉa hè sạch"; xây dựng và phát triển các đội hình thanh niên xung kích phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bão, lũ lụt. Tăng cường các hoạt động tuyên truyền, giáo dục dân số, sức khỏe, môi trường, phòng chống ma túy, mại dâm, HIV/AIDS, khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho thanh thiếu nhi.

6. Tổ chức thực hiện phong trào “Sáng tạo trẻ”, “Sáng tạo khởi nghiệp”; phối hợp tổ chức các cuộc thi và tuyên dương các công trình, đề tài, sản phẩm sáng tạo tiêu biểu các cấp. Tổ chức cho cán bộ trẻ đảm nhận nghiên cứu, ứng dụng, vận hành các chương trình, đề án, thiết bị hiện đại trong thực hiện nhiệm vụ. Phối hợp với các ngành và tổ chức kinh tế bảo hộ bản quyền, hỗ trợ các ý tưởng, giải pháp sáng tạo của thanh niên được áp dụng vào thực tiễn cuộc sống. Tổ chức các cuộc thi sáng tạo, các hội nghị nghiên cứu khoa học, các CLB nghiên cứu khoa học trong sinh viên; phối hợp tổ chức giải thưởng “Sáng tạo khoa học trẻ Việt Nam” trong sinh viên, giảng viên trẻ. Phát huy hiệu quả Hội đồng kết nối tài năng trẻ Việt Nam. Tham mưu với Đảng, Nhà nước ban hành chính sách bồi dưỡng, sử dụng và phát huy tài năng trẻ.

Tiếp tục cải tiến công tác thi đua - khen thưởng của Đoàn. Đổi mới các hình thức trao thưởng, nâng cao uy tín, sức lan tỏa của các giải thưởng trong hệ thống Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Hoàn thiện và đổi mới phương thức đánh giá tổ chức Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi cấp tỉnh theo Bộ tiêu chí.

7. Thực hiện chương trình Rèn luyện đoàn viên, giai đoạn 2013 - 2017, chú trọng nâng cao chất lượng kết nạp đoàn viên mới. Phát động Cuộc vận động “Xây dựng Chi đoàn mạnh”; xây dựng, nhân rộng “Chi đoàn 4 chủ động”, nâng cao chất lượng sinh hoạt, hoạt động của chi đoàn ở địa bàn dân cư. Xây dựng và thực hiện Đề án “Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn”. Thực hiện tốt công tác quy hoạch, tạo nguồn, thi tuyển, đánh giá cán bộ đoàn các cấp trước khi bổ nhiệm.

25

Nâng cao chất lượng đào tạo, huấn luyện của Học viện TTN Việt Nam và các trường Đoàn ở địa phương. Tích cực, chủ động tham mưu, phối hợp với cấp ủy, chính quyền các cấp tạo cơ chế, chính sách hỗ trợ đội ngũ cán bộ đoàn, đặc biệt là cấp cơ sở.

Nâng cao vai trò nòng cốt chính trị của Đoàn trong Hội LHTN Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các hội thành viên; phát triển các câu lạc bộ, đội, nhóm thanh niên theo ngành nghề, sở thích ở xã, phường, thị trấn, trong các trường học; mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên trong các khu vực đặc thù. Xây dựng và thực hiện Đề án phát triển lực lượng cốt cán trong thanh niên dân tộc thiểu số, tín đồ tôn giáo. Thành lập tổ công tác và nghiên cứu phát triển tổ chức Đoàn, Hội ở các nước có nhiều thanh niên Việt Nam học tập, lao động, công tác. Củng cố, xây dựng tổ chức Đoàn, Hội thanh niên, sinh viên Việt Nam tại các địa bàn quan trọng, có đông thanh niên, sinh viên Việt Nam.

Thực hiện tốt chương trình “Rèn luyện đội viên” sửa đổi. Tăng cường các hoạt động giáo dục cho thiếu niên, nhi đồng thông qua các phong trào do Đội TNTP Hồ Chí Minh phát động; Tập trung củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng Đội và lực lượng phụ trách thiếu nhi các cấp, nhất là cấp cơ sở.

Đẩy mạnh các hoạt động chính trị đối ngoại, giao lưu, hợp tác với các đối tác chính, quan trọng. Nâng cao chất lượng công tác thông tin đối ngoại. Đoàn kết, tập hợp và định hướng hoạt động cho thanh niên Việt Nam ở nước ngoài hướng về Tổ quốc. Thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác quốc tế thanh niên và cán bộ, đoàn viên thanh niên tham gia các hoạt động giao lưu quốc tế. Khai thác các dự án quốc tế phục vụ công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong nước.

Tuyên truyền sâu rộng trong đoàn viên, thanh niên về Đảng Cộng sản Việt Nam; xung kích đấu tranh bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng. Tổ chức các Diễn đàn “Thanh niên với Đảng - Đảng với thanh niên”. Xây dựng cơ chế làm việc, trao đổi, đối thoại giữa cán bộ, đoàn viên, thanh niên với cấp ủy, chính quyền về các vấn đề liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên.

Phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương Đảng đánh giá kết quả Cuộc vận động “Đoàn viên thanh niên phấn đấu trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”; xây dựng nội dung giải pháp phối hợp nâng cao chất lượng, số lượng đoàn viên ưu tú giới thiệu cho Đảng; thống nhất quy trình giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp.

Đăng ký, đảm nhận và tổ chức cho đoàn viên, thanh niên thực hiện các công trình, phần việc thanh niên giải quyết những việc mới, việc khó, những bức xúc của cộng đồng, xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo. Thành lập các đơn vị thanh niên xung phong, Làng Thanh niên lập nghiệp, Đảo Thanh niên, trồng rừng, xây dựng cầu giao thông nông thôn…

8. Báo cáo kết quả thực hiện và đề xuất các nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Thanh niên 2005. Phối hợp và triển khai có hiệu quả Nghị quyết liên tịch với Chính phủ, các bộ, ngành, tổ chức kinh tế, xã hội trong giáo dục, bồi dưỡng,

26

chăm lo và phát huy thanh niên. Nâng cao chất lượng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các chủ trương, cơ chế, chính sách đối với công tác thanh niên.

Thực hiện nhiệm vụ thành viên của Mặt trận Tổ quốc và triển khai, thực hiện chương trình phối hợp với các đoàn thể. Xây dựng chương trình thực hiện quy chế phản biện, giám sát xã hội của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đối với quá trình xây dựng và thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên.

Phối hợp với các bộ, ngành tham mưu triển khai thực hiện chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam đến năm 2020. Phối hợp với Ủy ban quốc gia về thanh niên Việt Nam và Bộ Nội vụ trong tham mưu, tư vấn cho Chính phủ; nâng cao vai trò và tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa các tỉnh, thành đoàn với Hội đồng công tác thanh niên và Sở Nội vụ các địa phương, đơn vị đới với các chính sách về thanh niên và công tác thanh niên.

III. CÁC ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ1. Đối với Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương ĐảngTrân trọng đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng quan tâm lãnh

đạo, chỉ đạo một số nội dung sau để triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 25:- Ban hành Kết luận của Bộ Chính trị về một số giải pháp tiếp tục triển

khai thực hiện Nghị quyết 25 trong thời gian tới;- Chỉ đạo Hội đồng Lý luận Trung ương chủ trì, phối hợp với Ban Bí thư

Trung ương Đoàn có đề tài nghiên cứu về thanh niên và công tác thanh niên trong tình hình mới.

- Chỉ đạo Đảng đoàn Quốc hội sớm rà soát bổ sung sửa đổi và ban hành mới một số văn bản pháp luật có liên quan tới thanh niên và công tác thanh niên: Luật Việc làm, Luật Thanh niên, Luật Nghĩa vụ quân sự...; Ban cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo việc cụ thể hoá nội dung công tác thanh niên thành chính sách cụ thể.

- Hiện nay, trong quá trình triển khai Hướng dẫn liên tịch số 63-HDLT/BTCTW-TWĐTN của Ban Tổ chức Trung ương và Ban Bí thư Trung ương Đoàn phát sinh một số bất cập trong tổ chức bộ máy của các cấp bộ đoàn có quy mô đoàn viên lớn; trong quy định thống nhất về phụ cấp trách nhiệm của cán bộ đoàn chuyên trách. Kính đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư chỉ đạo để sớm ban hành quy định chung, thống nhất về tổ chức bộ máy, biên chế của các đoàn thể chính trị - xã hội cấp tỉnh.

- Chỉ đạo Ban Tổ chức Trung ương sớm ban hành Hướng dẫn Quy chế cán bộ đoàn, trong đó, quan tâm đến các vấn đề về giải quyết công tác cho cán bộ đoàn khi hết tuổi Đoàn, đặc biệt là luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn và Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn chuyên trách ở các cấp. Bên cạnh đó, đề nghị Ban Bí thư Trung ương Đảng xem xét sửa đổi quy định về thang bảng lương để Bí thư Trung ương Đoàn được hưởng phụ cấp chức vụ lãnh đạo tương đương phó đoàn thể ở Trung ương; đồng thời đối với công chức theo chế độ bầu cử được hưởng chế độ phụ cấp theo của quy định.

27

- Các đồng chí Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng định kỳ hằng năm gặp gỡ, đối thoại với thanh niên thông qua các diễn đàn do Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức; tập thể Ban Bí thư Trung ương Đảng duy trì cơ chế làm việc định kỳ hằng năm với Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong tình hình mới.

2. Đối với Quốc hộiTrân trọng đề nghị Quốc hội quan tâm chỉ đạo một số nội dung sau:- Tăng cường giám sát, đánh giá hiệu quả việc thực hiện các chủ trương,

chính sách liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên. Trước mắt, kính đề nghị Quốc hội tăng cường giám sát, đánh giá hiệu quả công tác đào tạo nghề cho thanh niên nông thôn hiện nay; quan tâm, tăng cường nguồn vốn vay, nhất là nguồn vốn vay Quỹ Quốc gia về việc làm, để thanh niên nông thôn có điều kiện thuận lợi phát triển sản xuất, nhất là ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp.

- Trong quá trình chỉ đạo tiếp thu ý kiến góp ý vào dự thảo sửa đổi Hiến pháp, trân trọng đề nghị Quốc hội và Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 tiếp thu ý kiến của đông đảo cán bộ đoàn, đoàn viên thanh niên và nhiều nhà nghiên cứu khác, giữ lại nội dung Khoản 5, Điều 36 và Điều 66 của Hiến pháp năm 1992 (có sửa đổi, bổ sung để phù hợp với tình hình hiện nay).

- Thúc đẩy quá trình nghiên cứu xây dựng, sửa đổi, bổ sung một số luật liên quan đến thanh niên, đặc biệt là Luật Thanh niên; chỉ đạo để đồng bộ hóa các văn bản quy phạm pháp luật về thanh niên và có liên quan đến thanh niên; lồng ghép những vấn đề liên quan đến thanh niên, như: chính sách đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng tài năng trẻ; chính sách tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch và sử dụng cán bộ trẻ; chính sách khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia xây dựng ký túc xá, nơi sinh hoạt văn hoá thể thao cho sinh viên, nhà ở cho thanh niên công nhân... trong quá trình lập pháp.

- Trong quá trình phân bổ ngân sách hằng năm, kính đề nghị Quốc hội quan tâm ưu tiên các nội dung có liên quan đến học tập, tạo việc làm, vui chơi giải trí, lập nghiệp của thanh niên.

3. Đối với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủKính đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo môt số

nội dung sau:- Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả

Nghị quyết số 45/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X; các mục tiêu, chỉ tiêu, chương trình, đề án của Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011-2020; chỉ đạo, thúc đẩy các bộ, ngành, địa phương khẩn trương thể chế hóa và tích cực tổ chức triển khai thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng về công tác thanh niên; đặc biệt là những chủ trương mới sau khi sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 25.

28

- Chỉ đạo hoàn hoàn thiện cơ chế thống nhất quản lý Nhà nước về công tác thanh niên. Chỉ đạo hướng dẫn thành lập Hội đồng công tác thanh niên cấp tỉnh để phát huy vai trò phối hợp liên ngành trong tham mưu xây dựng, thực hiện chính sách đối với thanh niên và công tác thanh niên ở cấp tỉnh. Phân định rõ trách nhiệm và tăng cường sự phối hợp giữa Bộ Nội vụ, Ủy ban quốc gia về thanh niên Việt Nam trong trong tham mưu xây dựng, tổ chức triển khai và đôn đốc việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với thanh niên và công tác thanh niên.

- Xây dựng và đưa chỉ số về thanh niên và công tác thanh niên vào các chỉ số thống kê quốc gia, các chỉ tiêu trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương lồng ghép thực hiện trong kế hoạch phát triển ngành, địa phương.

- Quan tâm đầu tư nguồn lực cho thanh niên và công tác thanh niên; phê duyệt và chỉ đạo triển khai một số đề án Đoàn Thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội đảm bảo yêu cầu tiến độ, chất lượng đề ra; chỉ đạo ban hành chính sách quốc gia về hoạt động tình nguyện của thanh niên Việt Nam.

- Tăng cường kiểm tra, chỉ đạo quyết liệt để thực hiện nghiêm túc quy định cụ thể đối với các địa phương có khu công nghiệp, khu chế xuất, đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh phải dành tỷ lệ nhất định trong quỹ đất để bố trí nhà ở và xây dựng các thiết chế văn hóa, giáo dục, y tế cho thanh niên công nhân; đồng thời tạo điều kiện để thành lập tổ chức Đoàn, Hội trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước, trong khu công nghiệp, khu chế xuất.

TM. BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG ĐOÀN

Nơi nhận:- Ban Bí thư TW Đảng;- Đồng chí Lê Hồng Anh, Ủy viên BCT, Thường trực BBT TW Đảng;- Các ban: Tuyên giáo, Dân vận, Nội chính, UB Kiểm tra, Văn phòng TW Đảng; - Đồng chí Hà Thị Khiết, Bí thư TW Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương;- Đồng chí Nguyễn Ngọc Lâm, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương;- Đồng chí Trần Thị Bích Thủy, Phó Trưởng Ban Dân vận Trung ương;- UB TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;- UB Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội;- Văn phòng CP, Bộ Nội vụ;- Văn phòng UBQG về TN Việt Nam;- Các đồng chí Ủy viên BCH TW Đoàn;- Các ban, đơn vị TW Đoàn;- Các tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc;- Các cơ quan báo chí, xuất bản thuộc Trung ương Đoàn; - Lưu VP.

BÍ THƯ THỨ NHẤT

(đã ký)

Nguyễn Đắc VinhĐể báo cáo

29