ONDALIK KESİRLER

ONDALIK KESİRLER

BASAMAK ADLARI

YUVARLAMA TOPLAMA ÇIKARMA

Ondalık KesirlerYandaki şekli inceleyiniz. Şekil 10 eş parçaya bölünmüş ve eş parçalardan 6 tanesi taranmıştır.Bu kesir, 6 6 10 şeklinde yazılır. 10 kesri, “0.6” şeklinde yazılır ve “sıfır tam onda altı” diye okunur.

Ondalık kesirlerin virgülden önceki kısmına “tam kısım” virgülden sonraki kısmına da “kesir kısmı ”denir.Örnek:Okunuşu ile “yedi tam yüzde elli üç” olarak verilen ondalık kesri virgül kullanarak yazalım.Çözüm:Verilen sayının tam kısmı 4,kesir kısmı ise 52 dir.Buna göre sayı, 4,52

Tam kısım Ondalık kısım

Paydası,10 tam kuvveti olan(veya 10 un tam kuvveti olarak düzenlenebilen) kesirlere ondalık kesir denir.

1 5 23 ve benzerleri ondalık kesirlerdir.

10 100 1000Yukarıdaki gibi paydaları olan kesirlere ondalık kesir denir.

ÖRNEKLER:Aşağıdaki ondalık kesirlerin virgüllü yazılışı, karşılarında gösterilmiştir. İnceleyiniz.

10

32

100

22

10

3 = 0,3 “sıfır tam onda üç”

= 0,22 “sıfır tam yüzde yirmi iki”

= 2,3 “iki tam onda üç”

• Virgül “,” kullanarak yazılmış bir ondalık kesri okurken, tam kısım okunur “tam” denir.• Virgülden sonra bir basamak varsa “onda", iki

basamak varsa “yüzde", üç• Basamak varsa “binde”,…sözcüklerden uygun

olanı söylenir ve sayı okunur.

ONDALIK KESİRLERDE BASAMAK ADLARIOndalık kesirlerin basamakları, virgülden sağa doğru; onda birler, yüzde birler, binde birler,…diye adlandırılır. Virgülden itibaren sola doğru;birler,onlar,yüzler,…diye adlandırılır.

Örnek:2173,8946 ondalık kesrinin, tam ve kesir kısmının basamak adlarını yazalım:

2173,8946On binde birler basamağıBinde birler basamağı

Yüzde birler basamağıOnda birler basamağı

Binler basamağı Yüzler basamağıOnlar basamağı

Birler basamağı

Her basamak, sağındaki basamağın 10 katı, solundaki basamağın 10 da biridir.Böylece,kullanılan onluk sayma sisteminde basamakların sağa ve sola doğru sonsuza uzandığı görülür.

ONDALIK KESİRLERDE RAKAMLARIN SAYI DEĞERLERİ VE BASAMAK DEĞERLERİ

53,6794Kesir kısmıTam kısmı

Sayı değerleri 4

9

7 6

3

5

Örnek :516,743 ondalık kesrinin basamakları ve basamaklarının rakamlarının basamak değerlerini belirleyelim.

Yüzler basamağı

Onlar basamağı

Birler basamağı

Onda birler basamağı

Yüzde birler basamağı

Binde birler basamağı

SAYI 5 1 6 , 7 4 3

Basamak değeri

500 10 6 0,7 0,04 0,003

TAM SAYILI ONDALIK KESRİ VİRGÜLLE YAZMA

Aşağıdaki ondalık kesirleri, virgüllü olarak yazalım:

10

8271) = 27,8 “yirmi yedi tam onda sekiz”

100

1612 = 12,16 “on iki tam yüzde on altı” 2)

1000

419248 =248,419 “iki yüz kırk sekiz tam binde dört yüz on dokuz”

3)

Tam sayılı bir ondalık kesri, virgüllü olarak yazarken; tam sayı kısmı, tam sayı olarak(virgülden önce)yazılır. Kesirli kısım ise, pay ve paydanın basamak sayısına göre virgülle ayrılarak yazılır.

ONDALIK KESİRLERİ YUVARLAMA,TOPLAMA VE ÇIKARMA

Örnek :0,748 ondalık kesrini en yakın yüzde birler basamağına yuvarlayalım:0,748 (yüzde birler basamağın sağındaki rakama bakılır)

8>5 olduğundan,4+1=5 şeklinde yapılır.

O halde ; 0,748 ≈ 0,75 dir.

UYARILAR

• Yuvarlanması istenen sayının en son basamağındaki rakam ile 5 arasındaki karşılaştırma yaptırılır. Basamaktaki rakam 5’ten büyük veya eşit ise sol basamaktaki rakamın bir artacağı vurgulanır.

• Ondalık kesirlerde yuvarlanılması istenilen basamaktaki rakamın sağına bakılır. Rakam 5 ve 5’ten büyük ise bu basamağın solundaki rakam “1” arttırılır,5’ten küçük ise rakam aynen kalır. Her iki durumda da yuvarlanılması istenilen basamağın sağındaki sayılar yazılmaz.

SORU: Birisi 1,55m diğeri 1,42m uzunluğundaki iki ipi, uç uca ekleyip 2 eş parçaya ayırırsak her parça ne kadar olur?

1,552’i onda birler

basamağında 1,6 olarak

yuvarlayalım.

1,42’ye onda birler

basamağında 1,4 olarak

yuvarlayalım.

1,6 ile 1,4’ün toplamı 3 olur.

3’ün yarısı 1,5’tur.

KAZANIMLAR• Ondalık kesirleri çözümler.• Ondalık kesirleri, belirli bir basamağa kadar

yuvarlar.• Ondalık kesirlerle toplama ve çıkarma işlemlerini

yapar.

HAZIRLAYANMERVE AYDINİLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ2/A (GECE) 110404015