onderzoekscentrum maatschappelijke zorg “gedreven door kennis, bewogen door mensen” herstelwerk...
TRANSCRIPT
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
HerstelwerkKrachtgerichte basismethodiek
voor kwetsbare mensen
Milou Christians en Els Borgesius
UMC St Radboud, Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg
Ede, 3 april 2013
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Missie | Ondersteunen van eigen herstel
•Het ondersteunen van kwetsbare mensen in hun proces van herstel
tot een volwaardig burger van de samenleving en in het verkrijgen van
een door henzelf gewenste kwaliteit van leven.
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Ontwikkeling methodische werkwijze; drie bouwstenen
Bouwsteen 2: Onderbouwing dmv onderzoek (evidence based)
Bouwsteen 1: Onderbouwing vanuit de theorie (conceptueel)
Bouwsteen 3: Onderbouwing vanuit de praktijk (practice based)
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Zes principes van Herstelwerk
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Cliënten hebben het vermogen te herstellen
• Geloof in het vermogen van mensen om te herstellen, hun leven op te pakken en te veranderen is een essentiële voorwaarde
• Het geeft hoop• Hoop en vertrouwen zijn basisvoorwaarden voor herstel
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Focus op krachten
Focus van Herstelwerk ligt niet op tekortkomingen, maar op krachten/sterke punten/mogelijkheden, die het herstelproces helpen en ondersteunen
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Wat zijn krachten?
Mindset: focus op kwaliteiten, talenten, vaardigheden, bronnen en aspiraties van mensen (en hun omgeving) in heden, toekomst en verleden
•Persoonlijke kwaliteiten (ik ben)
•Talenten en vaardigheden (ik kan)
•Omgevingskrachten (ik heb)
•Interesses en aspiraties (ik wil)
•Kennis en ervaring (ik weet)
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Cliënt als regisseur
• Cliënten bepalen de vorm, de richting en de inhoud te bepalen van de hulp
• Regie bevordert herstel
• Regie is leerzaam
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Werkrelatie is essentieel
• Krachtgericht werken gaat uit van een ondersteunende basishouding van de hulpverlener gebaseerd op respect, vertrouwen, eerlijkheid, openheid enenthousiasme
• Uitgangspunt voor de hulpverlenende relatie is gelijkwaardigheid
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Werkrelatie is essentieel in het slagen van de hulpverlening
Hoop en verwachting 15%
Methodiek 15%
Relatie met hulpverlener 30%
Cliëntfactoren 40 %
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Werken in eigen omgeving
• krachten en bronnen herken je vanuit iemands natuurlijke omgeving
• de opvangvoorziening kan een tijdelijke veilige omgeving voor iemand zijn
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Gemeenschap als hulpbron
• Nadruk van krachtgericht werken ligt op het opbouwen van het persoonlijke
steunsysteem van een persoon in de gemeenschap
• Optimaal benutten van hulpbronnen en relaties uit de eigen gemeenschap
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
“Mijn relatie met S. is opener en positiever geworden … Ik vind haar niet meer zo moeilijk, ik vind haar leuker, ik zie haar beter.
Wat het S. heeft opgeleverd, is dat het haar eigenwaarde en haar zelfvertrouwen heeft vergroot”.
[Begeleider]
“Mijn relatie met S. is opener en positiever geworden … Ik vind haar niet meer zo moeilijk, ik vind haar leuker, ik zie haar beter.
Wat het S. heeft opgeleverd, is dat het haar eigenwaarde en haar zelfvertrouwen heeft vergroot”.
[Begeleider]
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
“Ik had een negatief zelfbeeld. Op den duur ga je geloven wat ze allemaal over je zeggen. Nu is dat anders …
Ik heb ontdekt dat ik goed voor mezelf kan opkomen en heel sociaal ben ingesteld. Ik weet nu dat ik zelf keuzes kan maken
en dingen kan bereiken.
Ik stel zelf vragen over wat ik met mijn toekomst wil en hoe ik daarvoor kan zorgen.”
[Cliënt]
“Ik had een negatief zelfbeeld. Op den duur ga je geloven wat ze allemaal over je zeggen. Nu is dat anders …
Ik heb ontdekt dat ik goed voor mezelf kan opkomen en heel sociaal ben ingesteld. Ik weet nu dat ik zelf keuzes kan maken
en dingen kan bereiken.
Ik stel zelf vragen over wat ik met mijn toekomst wil en hoe ik daarvoor kan zorgen.”
[Cliënt]
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Dank voor uw aandacht
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
© 2013 UMC St Radboud, Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg
Uitsluitend met bronvermelding kan gebruik worden gemaakt van de inhoud van deze presentatie. Als volgt:
Els Borgesius en Milou Christians. Herstelwerk. Krachtgerichte basismethodiek voor kwet. Presentatie tijdens Nederlands Congres Volksgezondheid op 3 april 2013 in Ede.
Voor meer informatie mail:
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Reserveslides
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Wat houdt herstel in?
Herstel als uitkomst:
•Een zingevend bestaan met hoop en zicht op een betere toekomst, en;
•Leven in veiligheid;
Maar ook ‘sociale kwaliteit’:
•Bestaanszekerheid en bestaansvoorwaarden (inkomen, woonruimte, werk,
activiteiten, contacten);
•Verbindingen met anderen;
•Competenties, zelfwaardering en een positieve identiteit;
•Toegang tot instituties, netwerken en rechten.
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Herstel betekent niet dat iemand:
•relatief vrij is van problemen, symptomen of verslaving, of daar niet langer
mee worstelt;
•geen begeleiding of behandeling meer nodig heeft of geen medicatie meer
hoeft te gebruiken;
•per se zelfstandig en onafhankelijk in zijn eigen behoeften (en in die van
naasten in zijn omgeving) voorziet.
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Werkrelatie is essentieel
•Een goede werkrelatie is de basis van goede hulp.
•Een begeleider stuurt niet alleen maar laat zich ook sturen door de
cliënt.
•Cliënt en begeleider evalueren de werkrelatie continu.
•De werkrelatie is vertrouwenwekkend en trouw, doelgericht en
zingevend, wederkerig en grenzen stellend, authentiek, en
versterkend en voedend.
© Omz, J. Wolf, 2012.
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Waarom hulpbronnen gebruiken?
•Vergroten de mogelijkheid tot volwaardig burgerschap en meedoen in
de samenleving;
•Bieden individuele steun die aansluiten op wat iemand nodig heeft;
•Bevorderen participatie in een natuurlijke omgeving;
•Bevorderen het ontstaan van persoonlijke relaties die langdurige
ondersteuning bieden, soms zelfs een leven lang;
•Geven hoop en bevorderen herstel.
En: werken aan hulpbronnen maakt het werk van begeleiders leuker en
uitdagender!© Omz, J. Wolf, 2012.
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Wat betekent burgerschap voor het krachtgericht handelen?
•Wederkerigheid in de relatie: sturen en gestuurd worden;
•Rechten, ook plichten en verantwoording afleggen;
•Serieus nemen én aanspraken ter discussie stellen;
•Respect en acceptatie, maar ook confrontatie.
© Omz, J. Wolf, 2012.
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Herstel betekent niet dat iemand:
• vrij is van problemen, symptomen of verslaving, of daar niet langer
mee worstelt;
• geen begeleiding of behandeling meer nodig heeft of geen
medicatie meer hoeft te gebruiken;
• per se zelfstandig en onafhankelijk in zijn eigen behoeften (en in die
van naasten in zijn omgeving) voorziet.
© Omz, J. Wolf, 2012.
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
Filmpje
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg“gedreven door kennis, bewogen door mensen”
© J. wolf, 2008