online nr. 1, 2007

21
ATUAGASSIAQ ULLUINNARNI ATTAVEQAATEQARNERMUT TUNNGASOQ UKIUT 8-AT • NR. 1 • 2007 Jaaku qimaarsuataallarmat ... Akissarsiassanik torrassuarnik EQQUIGIT IT-mik attaveqaateqarnermillu pilersuisoq ilisimaarinnilluartoq POST-imi nutaarsiassat ... tamarmik uani OnLine-mi ...

Upload: tele-greenland-as

Post on 22-Mar-2016

233 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Jaaku qimaarsuataallarmat ... IT-mik attaveqaateqarnermillu pilersuisoq ilisimaarinnilluartoq POST-imi nutaarsiassat ATUAGASSIAQ ULLUINNARNI ATTAVEQAATEQARNERMUT TUNNGASOQ ...tamarmik uani OnLine-mi ... UKIUT 8-AT • NR.1 • 2007

TRANSCRIPT

Page 1: Online nr. 1, 2007

ATUAGASSIAQ ULLUINNARNI ATTAVEQAATEQARNERMUT TUNNGASOQ UKIUT 8-AT • NR. 1 • 2007

Jaaku qimaarsuataallarmat ...

Akissarsiassanik

torrassuarnik

EQQUIGIT

IT-mik attaveqaateqarnermillu pilersuisoq ilisimaarinnilluartoq

POST-imi nutaarsiassat

... tamarmik uani OnLine-mi ...

Page 2: Online nr. 1, 2007

Kalaallit Nunaanni quppersagaq inoqutigiinnut agguaattagaq

Naqiterussiffigineqarpoq:TELE Greenland A/S • Postboks 1002

3900 Nuuk • Tlf.: 34 12 55

E-mail:[email protected]

Nittartagaq:www.tele.gl • www.post.gl • www.stamps.gl

Suliarinnittut:Brian Buus Pedersen (akisussaalluni aaqqissuisoq),

Dorit Olsen (aaqqissuisoq), Milan Lund Vraa, Malînánguaq M. Mølgaard, Malene Burghardt

Assilissat:TELE-POST, Essence Library,

Inuk Media, Asiaq, J. Burghardt, Leiff Josefsen m.fl.

Sanaeqarfia:Malene Burghardt, TELE Greenland A/S

Naqiterneqarfia:Nunatta Naqiterivia A/S

Unamminerit:Ussassaarutit atuutissapput

4. april 2007-imiit 4. augsut 2007-imut. TELE-POST-imi sulisut unamminnermi

peqataasinnaanngillat.Eqqaamaqquarput tunniussinermi, naqinnerani akillu

allanngornerini allannguuteqartoqarsinnaannera.

ISSN: 1600-9215

Saqqaata assitaa: Inuk Media

Asasaraatuartartoq

2 OnLine nr. 1•2007

Anguniagarput: ”Kalaallit Nunaat nu-narsuup qeqqani” eqqortissinnaaju-mallugu, tassalu: Sumiluunniit inuiaqa-

tigiit nunaminni atortulersugaaneranni atta-veqatigiinneq allakkeriveqarnerlu pingaaru-teqarluinnartut ilagigaat aammalu nunap iso-rartoorsuunera ineriartornermut apeqqutaas-sanngitsoq, TELE aamma POST nioqqutinikkiffartuussissutinillu nutaanik ineriartortitsi-nissamut ersarissunik anguniagaqarpoq.

Anguniakkalli ersarissut kisimiissinnaanngil-lat. Aammali pingaartitanit, suliffitsinni ulluin-narni pissuserisatsinnik aammalu sullitatsin-nik peqateqarnitsinni sunniuteqaqataasunit,tapertaqartinneqartariaqarput. Sullitagutnaammagisimaarinninngippata aammalunioqqutitsinnik kiffartuussissutitsinnillu pisi-nissamut soqutiginnginngippata ataannarnis-sarput soorunami tunngavissaqanngilaq.Sullitagut ilaanneeriarlutik TELE-mi POST-imilupisinngikkunik allami pisiniarfissaqartanngin-nerat uagutsinnut piumasaqaataasunik sak-kortusisitsipput, aamma pitsaasumik sullin-neqannginneq imaluunniit nioqqutinik pigi-neqarsinnaasariaqaraluartunik – naammagi-nartumillu akeqartinneqartunik - pisisin-naanngikkaangami sullitatta pakatsisimasin-naanera paasisinnaalluarpara.Pilersaarutitsinni sullitagut nioqquteqarfigullupingaarnerpaajusimappata, tamanna pingaar-titatsinni takuneqarsinnaasariaqarpoq. Pi-ngaartitagut pillugit suliaq annertooq aallar-teqqammivarput, tassani sulisut tamarmik pe-qataatinneqarluinnarput, kinguneqartussaa-niarporlu tamatta pingaartitatta suleqatigiit

akunnitsinni sullitanullu pissutsitsinni sorla-qarlualersinnissaa.

Pingaartitagut ima nipeqarput:

Sulianik nuannarinninneqSulianik nuannarinninneq suliap pitsaasumiknaammassinissaanut, sulisullu piumassuse-qarnerannut aallaaviuvoq.

Tulluusimaarneq Pitsaasumik sullissivugut, nioqqutigut kiffar-tuussinigullu pitsaasuullutik.

Tuniniaarusussuseq Atuisut piumasaat piviusunngortittarpagut –nioqqutinik kiffartuussinernillu ineriartortitsi-viusunik neqeroorfigalugit.

AkisussaaqataaneqAttaveqaateqarnerup, IT-p, allakkeriveqarne-rup, sullissinerullu iluanni pingaarutilimmikinissisimanerput ilisimalluarparput.

NutaaliorneqIneriartornermi niuernermilu malinnaalluarnis-sarput siunertaralugu siunissaq eqqummaarif-figaarput.

Sulisut ajukkunnanngitsumik pissusillit sullita-nik nuannaarnerulersitsisartut isumaqarluin-narpugut – aammalu illuatungaanut sullitatsullissisuminnut taamatut pisartut.

Brian Buus PedersenPisortaaneq

TMA

0701

16 m

b

Page 3: Online nr. 1, 2007

Ateq:

Najugaq:

Akissutit uunga nassiunneqassapput:

TELE-POST, Marketingafdelingen,Postboks 1002, 3900 Nuuk

Mobiltelefoni smar-teq torrannerpaanikatortuligaq: chat-eru-taasinnaasoq, kisitsis-sutitalik imaluunniitisumaqatigiissuteqar-figisimasatit HTC 710-mik nakkutigikkit.

1. præmieHTC S710

Pinnattaassat katillutik

annertussusaat

10.000 kr.-it sinnerlugit!!!

Eqqugassaq 2:HTC MTeoR mobilEqqugassaq 3:HTC S310 mobilEqqugassat 6-imiit 10-mut: TELE-POST USB-nøgle 512 MB

Akissut eqqortuusorisat ammalortumik titaruk.1. MMS-imik nassitsineq qanoqakeqarpa?a) ataatsip nassiunnera 2 kr.b) ataatsip nassiunnera 3 kr.c) ataatsip nassiunnera 5 kr.

2. Mobilportal-i atorlugu (GPRS) susoqarsinnaava?

a) Internetimi alakkarterineqb) Timersornermit nutaarsiassanik kinguller-paanik takusineq c) Allagarsianik takusineqd) Silap qanoq innissaanik aallerneqe) Messenger-imut iserneq

3. Track & Trace suua?a) Nunatta Kujataani orienteringsløb-i

b) Allakkat poortukkallu nalunaarsorneqarsi-masut malittarisinnaanerannut kiffartuus-sissut

c) Koorput filmiat

4. www.tele.gl –ikkut TUSASS-imikimmiisoqarsinnaava?a) Naamikb) Aap

5. Greenland Direct-imik susoqarsin-naava?a) Kalaallit Nunaannukartoqarsinnaavoqb) Kalaallit Nunaat pillugu toqqaannartumik

paasissutissarsisoqarsinnaavoqc) Danmarkimiit Kallaallit Nunaannut akikit-

sumik sianertoqarsinnaavoq

Akissutit tigoreersimassavagut kingusinnerpaamik ulloq 1. maj 2007.Ajugaasut makinneqassapput ulloq 2. maj 2007. Ajugaasut toqqaannartumik attavigineqassapput saqqummiunneqassallutillu www.tele.gl –ikkut

Page 4: Online nr. 1, 2007

4 OnLine nr. 1•2007

IT-mik attaveqaateqarnermillupilersuisoq ilisimaarinnilluartoq

TELE Erhverv-ip siunissami tuniniagarilerniar-pai kiffartuussissutigalugillu IT-mik attaveqaa-teqarnermillu ingerlatat. Atuisut siusinneru-sukkut IT Partner-imit kiffartuunneqartarsima-sut siunissami TELE Erhverv-imit kiffartuun-neqartalissapput.

Ilisarnaataasussaq tassaasussaavoq Micro-soft-imik attaveqaasersuutini piginnaasaqar-neq qaffasissoq, aammalu suliffeqarfiit telefo-ninut attaveqaasersugaanerinik kiffartuussi-neq ilisimaarinnilluartumik siunnersuisarnik-kut aaqqissuussinertigullu.

TELE Erhverv sullitat IT-qarnerisa attaveqaa-teqarnerisalu atorsinnaanerannut qulakkee-rinnittuussaaq. Tamanna anguneqassaaq”One-stop-shopping”-imik neqerooruteqar-nikkut, tassa TELE IT-qarnermik attaveqaate-qarnermillu atuisunut ataqatigiissitsisuus-saaq, ataqatigiissitsinerlu qulakkiissallugu Ka-laallit Nunaannit avataaniillu atortussanik pi-lersuisuusunik IT-millu suleqatinik allanik pi-lersuisoqartitsinikkut.

Pisariaqartitsinerit immikkut ittut Kalaallit Nu-naanni nunattalu avataani IT-mik suliffeqar-

fiusut piginneqataaffiginerisigut suliarineqar-tassapput ilisimaarinnittumik sukumiisumillu.Nunatsinni IT-mik ingerlataqartut annerusu-mik piginneqataaffiginissaasa annertunerusu-mik misilittarneqarnerisigut periarfissanik nu-taanik sullitat iluaqutissarsinerussapput.

Allanngortiterinikkut matumuuna TELE-p ne-riuutigaa, Kalaallit Nunaannut tamarmut tul-luarsakkamik pilersuisinnaasoq ilisimaarinnil-luartumillu kiffartuussinermik qulakkeerisoqpitsaasumik sullissineq, nunatsinni suliffiutil-innut neqeroorutigisinnaassallugu.

IT-mik attaveqaateqarnermillu ilisimaarinnillu-artumik sullissineq pillugu annertunerusumikpaasisaqarumaguit attavigiuk

TELE ErhvervTelefon: 34 12 55E-mail: [email protected]

2006-ip upernaakkuani TELE Greenlandip niuernermik ingerlatsinini allanngortippaa, kiffartuussinermikaammalu nioqqutinik amerlanerusunik toqqagaqarsinnaanermik periarfissiineq aallunnerulerlugu. Nioqquti-nik TELE-p kiffartuussissutigeriigaanik IT Partner pilersuisuussasoq aalajangiunneqarpoq. IT Partner-ip taa-maalilluni 2006-imi niuernermik ingerlatani naleqqussarpai kopimaskinanik nioqquteqarnini Xerox PartnerGreenland-imut tunineratigut, kiisalu atortunik namminersortunut nioqquteqarnini Nuummi unitsillugu.

Page 5: Online nr. 1, 2007

Jaakup suleqatitaavatalu Tunumi Kulusummimittarfimmik uuttortaanissaminni atortussaattamarmik ulloq taanna piareerluinnaqqapput.Jaaku inuuvoq illarnartussarsiulaaginnavis-soq, eqqarsarporlu angerlarsimaffimminniittaama ungasitsigisumiitillutik suleqatitaanimisigisaqartilaarniarlugu. ”Suleqatitaak, æh ..ilaa nalunngilat nanoqarfimmiittugut?” Jaakuoqarpoq. ”Aap, ilaana” suleqataa akivoq uut-tortaaqqilerlunilu. Jaaku eqqarsalerpoq:”argh, qanoq-una iliorniassavara? Illalaalla-raanni, arlaannik illarniarfigigallarlara ajortu-mik isumaqanngitsumik”.Jaaku ungasillilaarluni uuttortaasuusaarniar-luni aalajangerpoq, taavalu isumassarseria-taarpoq ujatsiutit, atisat GPS-stationillu allallusorpassuit attassinnaasaannik tamaviannguatutimut arpassuataarniarluni. Arpassuataartil-luni sianiitsutut imminut isigilaaraluarlunieqqarsaannarpoq suleqatini uukapaasiarisin-naaguniuk ajussanngeqisoq. Suleqatitaavataqissimitsiaraluarpaa, Jaakullu malugaa soorlu

eqqarsartoq ”ja ja, illinaasiit” taavaluuuttortaanini nangeqqillugu... ”Saapu”,Jaaku eqqarsarpoq arpassuataarninilusuli uppernarnerulersinniaannarlu. Suleqati-taani oqanngivilluni sukkasuumik sanioqqup-paa, arpannermillu ilikkarsimasannguani ta-maasa atorlugit ingerlaannarluni. Aarimmi ilu-atsikaseqaa, suleqataami tassanngaannaqJaaku malillugu arpalerpoq, hundrede mete-rillu marlussuit arpareerlutillu Jaaku illarsua-taalerpoq aappilu oqarfigalugu ”Kalaallit Nu-naannut tikilluarit”...

Tassa Asiamiippugut – Grønlands Forun-dersøgelser, Nuummi allaffeqarfeqartoq,tassanilu oqaloqatigiissutigaagut nunami suli-tillutik attaveqaateqarneq qanoq atortarne-raat qanorlu sulisarnersut. Asiap Kalaallit Nu-naat tamaat suliffigaa, illoqarfinniit ilorrisima-arnartuniit asimi piffinnut ilungersunartorta-lissuarnut. Asimi sulisussanngoraangamiksuna tamaat pilersaarusiorluaqqissaaqqaar-

tarpaat. Suna tamarmi sillimaffiginiartariaqar-poq, asimiitillunimi – sunit tamanit avinnga-rusimasumiilluni, tassa imminut suleqatillu ki-simik isumalluutissaammata. Jonathan Peter-sen, Bo Naamansen, Jakob Rosing Søltoftaamma Karsten Pedersen tamarmik ukiorpas-suarni asimiittarnerminni sulinermik misilitta-galiupput, aammalumi oqaluttuassaqaqaat,soorlu ataani atuarsinnaagitit.

”Qimuttuitsoq” aalaartitsiinnavissoq– misigisaq nalinginnaasunit allaanerusoqSiorna aprilimi ullut ilaanni Asiap inuit pinga-sut Sisimiuliartippai. Nunamik uuttortaasartoqataaseq, geolog-i ataaseq ikiortilu ataaseq.Siunertaavoq Tasersuup eqqaani uuttortaanis-saq. Paasitinneqareersimapput eqqakkanutcontainerimi suliareqqitami najugaqassasut,tupermiinnerminngarnillu ajunnginnerummat

5

Jaaku qimaarsua-taallarmat ...

OnLine nr. 1•2007

”Qimuttuitsoq” Sisimiuni Tasersuupeqqaani. Nuannerpasippoq eqqarsaatigiu-minaallunili eqqakkanut containerimi najugaqartoqarsinnaanera.

Jakob Rosing Søltoft, Asiami nunamik uuttortaasartoq.

Page 6: Online nr. 1, 2007

iluariinnarpaat. Tikitsinnagit Sisimiuni takor-narianik angallassisartut ilaat tatsip eqqaa-neereersimavoq containerilu misissorsimal-lugu ussissarsimallugulu, sapaatip akunneraniAsiameersunit najugaqarfigissallugu ajunngi-vissunngorlugu. Takornarissanik angallassisar-toq aammattaaq angallassisutut sunillu tama-nik suliarinnittartutut pinngitsoorsinnaanngi-satut ikiortigaat.

Suliartortut ”illuarassamik” assinga aamma takoreersimavaat ajunngitsuinnarmillu tusa-gaqarfigisimallugu.”Qimuttuitsoq” – siusinnerusukkut najugarin-nissimasunit taamannak atserneqarsimasoqsuliartortut naatsorsuutiginninnerannut taa-guutiminullu naleqqulluinnarpoq. Kusanarpoqipiitsuullunilu, aammalu eqqaaviusimaneramalunnanngilluinnarluni. Kisianni oqorsaaser-sugaannginnami silallu issinnerata iluanilu ki-annerata savimineq kisat avissaarutigimmas-suk assorsuaq aalaliorfiuvoq.Aammami sapaatip akunnerani Tasersuar-miinnerat pisoqarfiungaatsiarpoq. Ima apitigi-

Bo Naamaansen, Asiami nunap assinganutakisussaasoq.

Jonathan Petersen, Asiami elektronikkinut su-liffeqarfimmi akisussaasoq.

Kalaallit Nunaata kitaata sineriaani tamarmi silasiorfiit Silasiorfiit akulikitsumik silap pissusaiuuttortartarpaat, soorlu kiannera/is-sinnera, anorrip sukkassusaa, sammi-via, sialuk/nittaalaq, silaannaap na-qitsinera, isugutanera, seqernupaamma UV-B-iip qinngorneri. Paasis-sutissat tamakku nammineertumik qi-tiusumik qarasaasiaqarfimmut nas-siunneqartarput kingorna pitsaassu-saat Asiamit qulakkeerinniffigineqar-tarluni. Silasiorfinnit uuttukkat ilaatAsiap nittartagaani www.asiaq.gl–imi “Sila”-p ataani takuneqarsin-naapput, taakkulu alakkarneqarluar-tartuupput nuannaariartaatinik anga-lasunit sisorartartuniillu.

Tatsini imeqarfiusuni HydrologistationitHydrologistationit erngup killingisa su-mut killittarnerinik, kissassusaanik/nil-lissusaanik, silaannaap kissassusaa-nik/nillissusaanik sialummik/apummillunakkartumik uuttortaasarput. Hydrolo-gistationit Kalaallit Nunaata annersaaniukiut 30-t sinnerlugit inissisimasimap-put. Stationit tatsit imeqarfissaqqissuteqqaanni inissisimanerusarput, tatsillukillingisa sumut killittarnerinik, kissas-susaannik/nillissusaannik il.il. uuttor-taaviullutik. Paasissutissat tamakkuilaatigut Nukissiorfinnit suliffeqarfin-niillu siunnersuisarfiusunit atorneqar-tarput.Hydrologi atorlugu paasissutissat inuupnammineq suliarinninneratigut ulloqmanna tikillugu aaneqartarput, piler-saarutigineqarporli Iridiumimut attavi-lernikkut aallertoqarsinnaanngornissaa,taamaalillutik nammineertumik aane-qarsinnaanngorlugit, soorlu silamikpaasissutissat taamatut ullumikkut i-ngerlanneqartut.

GPS-imut stationeqarfik apummit qallerneqarsimasoq. Nivattoqartariaqarpoq!

6 OnLine nr. 1•2007

Page 7: Online nr. 1, 2007

7OnLine nr. 1•2007

lerpoq GPS-imut stationeqarfiat aputip ilua-niilerluni namminerlu nivanngikkaanni nuisin-naanani. Snescooterit, suliartortunut atugas-siaasut apummi aqilloqisumi ingerlasin-naanngingajapput, taamaammat uteqattaar-tuarluni aqqusiortoqartuarpoq aqqutissap ima

pitsaatigilernissaata tungaanut kalitaleriarlu-git suliassanik utaqqiinnartunik aatsaat sulia-rinnilersinnaallutik.

- Oqaluttuasi tusarnaarlugit asimi suliartornis-samut ”angutaagaanni/arnaagaanni pinertuu-kasiusariaqarpoq”. Aallartinnasi immikkut it-tumik suliaqaqqaartarpisi?- ”Pilersaarusiortarpugut piareersarlutalu. Or-nitassatsinnut pigaangatta imaaliallaannar-luta allaffimmut utersinnaanermi ajorpugutpølsebarilialaarsinnaanatalu. Angalanerit taa-matut ittut naammassiniaraanni piumassu-seqartariaqarpoq, tassami atortut ajoquteqa-leraangata pisorlu uatsinnut nuannerpallaa-runnaaraangat, allatut iliorsinnaaneq ajorpu-gut, kisianniuna aaqqissuullugu qaangernia-pallallugulu”, Karsten Pedersen, Asiami uja-rassiooq oqarpoq.

Iridiumi torrallatarsuaq- Asimiitillusi – in the middle of nowhere –avammut allanut qanoq taava attaveqartar-pisi?- ”Nalunngikkaangatsigu GSM-ikkut attave-qarsinnaalluta mobiltelefonigut atortarpagut.Kisianni aamma annertoqisumik Iridium-tele-foni atortarparput, taassuma toqqissisimatit-tarpaatigut, sumiikkaluaraangattaluunniimmi

attaveqartuaannarsinnaatimmatigut. Tassanajukkatsinni værkstede-mi sulisunut, allaffit-sinnut imaluunniit ajornartorsiulissagaluaruttaattaveqarfigisinnaajuartarpagut. Nuanneqaaq”nukatsinneqalaarluni”. Ilaanneeriarlutamimeeqqagut ”godnat”-iipallalaarsinnaasarpa-gut sivisuumik peqanngissimagaangatta.Tamanna nuanneqaaq”, Jaakukkut Bo-lu isu-maqatigiissumik oqarput.Nalunngilara suna pineraat, tassami asasatnajornagit ungasissumiitilluni telefonikkut tu-salaarneri tassa nuannernerpaaq.

- Kisianni aamma taamanikkoqarpoq Iridium-eqarnanilu mobileqanngikkallarmat. Taama-nikkut suut atortarpisigit?- Ha ha ... aappi, usimaannami ... Taamanera-laannguaq ukiut tallimat-arfinillit matumasiorna vhf-radiot atugaraagut”. Jonathan, Ja-kob aamma Bo qungujulaarput eqqaamasam-innik, Jaakulu nipaallillarluni oqarpoq: ”Ilaminutaaliorput”. Ilai sikisarput.

Asiami agguaqatigiissillugu tamatigut mar-lunnik ilinniartoqartarpoq. Taakkunanngamarluk ullumikkut nunamik uuttortaanerup/geoteknikkip iluani suliassanut ilinniagaqar-put aammalu elektronikværkstedet-mi ilinni-arlutik. Asiap ujartugarai pingaartumik tek-

Kalaallit Nunaat tamaat suliffigalugu. Qaqqani uuttortaatilluni isikkivissuaq ilaanni alianaattaqaaq.

2001-imi Tobias Ø-mi erfalasulerneq. Asiaqaamma tassaniippoq, Tobias Ø Tunumi Ni-oghalvfjerdsfjord-imiittoq nassaarineqaqqam-mersoq erfalasulerneqalermat.

Page 8: Online nr. 1, 2007

8 OnLine nr. 1•2007

Attaveqaat sumulluunniit – Kalaallit Nunaanni sumiikkaluaruilluunniit Iridium-ip sumulluunniit attaveqartissinnaavaatit.Iridium atorlugu sianerneq qaammataasakkoorpoq, attaveqartoqarsinnaavorlu

nunamiitilluni, imaaniitilluni – nunarsuarmi tamarmik.Taamaattumik ajussanngikkaluaqaaq imaatigut anglaarnermi, qaqqat akornisi-gut pisunnermi pinngortitamiluunniit angalaarujoortilluni Iridiumtelefoneqar-

nissaq. TELE Salg annertunerusumik Iridium telefoni akillu pillugit paasisaqa-rumallutit attavigiuk.

Attaveqarfiusinnaasoq:

TELE SALGTelefon: 34 12 55Fax: 32 76 55Mail: [email protected]

Iridium kisiartaalluni qaammataa-sakkoortumik telefoniuvoq Kalaal-lit Nunaanni tamarmi atorneqar-sinnaasoq. Attaveqaat tigumiar-tagaq attaveqaateqarpoq qaam-mataasat pukkitsukkut ingerlaar-tut 66-it aqqutigalugit, taakku nu-narsuatta issittoqarfii kaavillugitingerlaartuupput, atortorlu nunat-sinni pissutsinut atortorissallugutulluarluinnartuuvoq.

nikkimut immikkullu ilinniarsimasanik ilinnia-gaqarsimasut, inuusuttullu soqutiginninneratajunngilaq. Assersuutissaqarpoq suliamik mi-siliisut aasaanerani atuanngiffimmi sulisartu-nik Asiamiluunniit atorfinni aalajangersimasu-mik suliffeqalersunik. Taamaammat siunissaqajunngitsutut isikkoqarpoq, aammami allatutoqaatigineqarsinnaanngilaq suliffiugunavis-soq pissanganartoq.- ”Aap, assigiinngitsunik naammattuugaqar-tarpugut”, Jonathan oqarpoq, taamanilu Zac-kenberg-imi silamik misissuiveqarfimmi sia-lummut nittaallanullu uuttortaammik nerisas-saasoralugu nannup narajuinera qungujuuti-galugu ... imaluunniit taamani sulisut ilaatasimiitillutik mountainbike-rluni uppillarmataqqutissamini umimmassuaq naammattoora-miuk ...Taamaattumik nunamik uuttortaanermik,geoteknikkimik, hydrologimik aamma silappissusaanik suliaqarneq pikkunaatsutut isigi-neqassagaluarunik, taava eqqarsaqqittaria-qassapput. Asiami sulineq asimi misigisassar-passuaqarpoq, assiliartalerlugillu oqaluttuari-sani atuaqqikkusussaguit anori silalu paasi-saqarfiginerusinnaavatit.

Nunap assingisa tunngaviusumik atorneqartut nutartertarneri Asiap nunamik uuttortaasartuisa illoqarfiit ukioq allortarlugu ornittarpaat, nunaqarfiilluukiut sisamassaanni ornittarlugit nunap assingi tunngaviusumik atorneqartut nutarteriar-torlugit. Asimi paasiniagassat nutaat uuttortarneqartussat paasisassartaat, aamma suutnunap assinganit atorneqartumit peerneqartussat – nutarterneqartussalluunniit – katersor-neqartarput. Qarasaasiamut uteqqikkaanni uuttortakkat naatsorsorneqarlutillu nussorne-qartarput, tamakkulu tassaanerusarput aqquserngit nutaat, inissat, sanaartukkat teknikki-mullu tunngasut. Nutarterneqartut tassaanerusarput illulianik piiarneqarsimasunik nunapassingani piiaaneq, B-normunik nutaani allattuineq, kussinernilluunniit atassusiinissat. Su-liat tamarmik 3D atorlugu ingerlanneqartarput. Ilusilersuinerit allaaserinninnerillu naam-massigaangata, nunap assingata tunngaviusumik atorneqartup nutarterneqarnera misis-soqqissaarneqartarpoq asimi nunap assinganinngaanni nunap assinganut naammassine-qartumut. Tamatuma kingorna nunap assinga tunngaviusumik atorneqartoq atuisunit il.il.atorneqarsinnaanngorlugu saqqummiunneqartarpoq.

Page 9: Online nr. 1, 2007

2007-imi

9

2007,-Akia kr.

Motorola atorlugu eqquigitAnnertunerusumik takugituani www.tele.gl

mobilisiassaqqissoq

OnLine nr. 1•2007

Page 10: Online nr. 1, 2007

10 OnLine nr. 1•2007

Sermitsiap mobilimi nutaarsiassanik pisar-tagaqalernissaq pissangartoq nutaamik plat-form-iliornermigut ineriartortippaa

Mobiltelefoni ulluinnarni inuunitsinnut anner-tusigaluttuinnartumik ilaalersimavoq.Ikinngutinut ilaquttanullu attaveqaataalluar-nermi saniatigut mobiltelefoni aliikkusersuuti-nut inooriaatsimullu akuuleraluttuinnarpoq.Amerlaqisut nalunaaqutaaraq paffimmioqatorunnaarpaat, mobiltelefoniminni qiman-

ngisaannakkaminni nalunaaqutaqareermattakoriaannakkaminnik.

Innuttaqqortussutsimut naleqqiullugu nunat-sinni mobiltelefoneqaqaaq, qularutissaanngil-luinnarporlu mobiltelefoni aqqutissaasoq in-nuttaasut amerlanerpaat anguniarnissaannut.Sermitsiamik pisartagallit Sermitsiap mobilte-lefonikkut neqeroorutigisartagariligassarpas-sui pisartagarilerumagunikkit nalunaarsin-naapput. Poul Krarup-ip naatsorsuutigaa Ser-mitsiap mobilportal-ia aprilip aallartinneraniatulersinnaassasoq. Mobilportal-it allat ullu-mikkut nassaassaapput, Sermitsialli portal-ia

nutaaq pissutaalluni Kalaallit Nunaanni mo-bilportal-it pitsaassusaat qaffariarujussuas-saaq.

Mobiltelefoni tusagassaqarfittut atorneqar-nerpaat ilagaat. Tassuuna nutaarsiassat nam-mineq soqutiginerpaasat toqqarneqarsin-naapput. Tusagassaqarfigisartakkat siunis-sami ataatsimoortunngortussaapput atorne-qarsinnaanngussallutillu tigummiartagaa-rannguami ataasiusumi, tassalu siunissamimobiltelefonimi, tv-qarfiillu arlalissuit aalla-kaatitassatik nutaanerpaat mobilikkut toq-qaannartumik takutissinnaanerat neqerooru-tigaat.

ALL:

NIC

OLA

I JAC

OB

SEN

Sermitsiaq siunissami mobiltelefoneqarnermut malinnaavoq

Kalaallit Nunaanni aamma malinnaalluarpugut. Ineriartornermi sallersatut inissisimassalluta naleqqulluarpu-gut, tassami maani mobiltelefoninik atuilluartuuvugut, inuusuttullu nutaalianut takkuttunut kingullernut eq-qummaariffiginneqalutik. Nutaarsiassaqarfiup Sermitsiap ineriartorneq soqutigeqalugu malinnaaffigaa, elek-troniskimillu atuinermi siuttunut ilaarusulluta. Nittartakkatsinnik www.sermitsiaq.gl –imik alakkaasartugutingerlallualeriivipput, tassuuna Sermitsiaq ullut tamaasa atuagassiatut saqqummiunneqartarmat.Sermitsiaq.gl aamma aallaaviuvoq mobilinut iliuuseqarnernut nutaanut, aviisip ukiup tulliup ingerlaneranisaqqummiussassaanut. BREAKING NEWS-it nutaarsiassallu pingaartinneqarnerpaat mobiltelefoninnuttoqqaannartumik nassiutsittarnerisa saniatigut, aamma qilanaarilereersinnaavat videoliat mobilinni i-ngerlaartinneqartalersinnaanerat aammalu SMS-ikkut Sermitsiap immikkut ilusilikkap pisartagarisaler-nissaa.Qularutissaanngilaq Kalaallit Nunaanni mobili atorlugu tusagassiuuteqarnerup siunissaq annertooqpingaaruteqartorlu qanilliartoraa. Ineriartorneruvoq pissanganaqisoq, Sermitsiami aaqqissuisuuneqPoul Krarup oqarpoq. www.sermitsiaq.gl –imi annertunerusumik atuarit.

Page 11: Online nr. 1, 2007

11OnLine nr. 1•2007

Mobilportal-imi paasissutissanutukununnga toqqa-annartumik isersin-naavutit:WebmailTelefonbogimutNutaarsiassanautTimersornermut

Silamik nalunaarutinutAliikkusersuinernut Paasissutissiinernut MobilimutGoogle-mut

Hans Petrussen Alluitsup Paa;

Alluitsup Paani mobiltelefonit atorluarneqaqaat aamma qitor-natsinnit. Soorlu angalasimagaanni tikilernerni imaluunniitaallalernerni sianerluni kalerriisarneq pingaaruteqarpoq. Mee-rartagut arlaannik pisassaqarsimagaangamik nalunaartarput,iluaqutaaqaaq. Innuttaasut atorluaqaat, utoqqarnut allaatpeqarput. Mobiltelefonit tikittut nungoraannavittarput.

Atuartuuteqarluni Interneti pingaaruteqaqaaq, takusassarpas-suit tamarmik tassaniikkamik aamma atorluartarpaat. Inter-netcafe ammagallarmat ornigartaraluarpaat, kisianni matuni-kuugami.Internetimi paasissutissarpassuupput, taannalu aqqutigalugupisiassanik piniartoqarsinnaalluni.

Angallatinut taartissamaatinik ujartuisarama, assitaqartaramik isiginnaarujoorlugit iluar-taqaaq. Aamma iluaqutigaa Internetikkut oqaluussat isigiutigalugit oqaluunneqarsin-naanngornikuugamik.

Malersorniannguaq Josefsen, Kapisillit;

Mobiltelefoni qitornatta arlallit atulernikuuaat, angerlarsimaffiit ava-taaniilluni iluaqutaavoq. Allaat mobiliniit emailertarput. Qitornagut ar-lallit Nuummiipput, sukkulluunniit attavigisinnaavagut. Arlaannik ka-lerriisinnaapput, assersuutigalugu qitornarput ataaseq Nuummi atuar-toq sunaaffa napparsimalluni inimini uninngasimavoq, attavigigamisi-gut akunnerup ataatsip iluani Sanamukaappaat. Tassa anigaangattasumiikkaluaruttaluunniit attavigineqarsinnaavugut, taamaalillutik mo-

biltelefonit iluaqutaasarput. Angerlarsimaffinnit telefonit naliginnaasut aamma sianerfigitik-kaangata mobilinut nuuttartunngorneqarsinnaasarput, taamaalilluta attavigineqarjuaannar-luta.Interneti aamma isumalluarnarpoq. Illuinnaat ilaanni atulernikuuvoq, inuusuttortatta soquti-givaat, sungiusaataavoq allannermut oqaatsinullu, soorlu qallunaatut tuluttullu. Internetcafeamigaataavoq. Nalunngilara qarasaasianik pisaartortoqartoq, aamma Internetimut kursuser-toqarsinnaaguni iluaqutaassaaq.

• • • GSM pillugu

Bertel Sikivat, Kuummiut;Nunaqarfitsinni Interneti attaveqalermat silarsuarmut ammartu-tut ippugut. Uanga atornerusarpara arsarnernut tunngasunutaammalu Kalaallit Nunaanni kammalaatinnut attaveqartarnin-nut. Attaveqarniarneq telefonimit sukkaneroqaaq, taavalu Inter-netikkut takusassat assiliartaqartarlutik. Internet atuarfimmimeeqqanit atorneqartorujussuuvoq, allat takusinnaasaataamma nunaqarfimmi takuneqarsinnaapput, qaammarsaaner-mullu iluaqutaalluni, taamaammat siunissami iluaqutaanissaatakorloorlugu nuannerpoq.

Mobiltelefonit aamma atuleramik nunaqarfiup iluani iluaqutaa-sorujussuupput. Nunaqarfik 500-it miss. inoqarpoq mobiltelefo-

nillillu amerlaqaat, meeqqanut allaat peqarput. Atuartut annerit atorluaqaat SMS-eqattaar-tarlutik, taamalu nassitsineq telefonimiit akikinnerulluni. Illoqarfinnulli allanut mobiltelefo-nikkut attaveqarniarneq ilungersunarsinnaasarpoq, misileqattaarlugu aatsaat iluatsissinnaa-sarluni, kisianni nunaqarfiup iluani ajunngitsumik atorneqarsinnaapput.

• • • GSM pillugu

Mobilportal-iTELE-p mobilportal-i nutaaq atorlugu mobiltelefoninnutInternetimi quppernernut nuannarineqartunut innersuus-sutit ataatsimoortunngortippai. Mobilportal-i atorluguajornanngitsunnguamik nutaarsiassat, timersornermitpaasissutissat aammalu silassami nalunaarutit kinguller-paat toqqaannartumik mobiltelefonikkut atuarneqarsin-naanngortippai. Greennet konto-nnut aamma isersinnaa-vutit, tassanngaanniillu e-mail-isiat toqqaannartumikmobiltelefonikkut atuarsinnaallugit. Mobilit Internetimutpiareersaruk – Atulernissaanut piareersaat uunga aajuk.

Innersuussissutit taakku saniatigut mobilinnut toqqaan-nartumik aamma illit nammineq innersuussissutitit ilio-rarsinnaavatit bogmærk-inngorlugit, taava pisariitsumikquppernernut soqutiginerusassanut sukkasuumik isersin-naassaatit. Aamma ajornanngitsunnguamik innersuussis-sutit soqutiginerusatit Internetiminngaanniit ikkussuus-satut nassiussinnaavatit. Mobiltelefonivit ilitsersuutaanisukkasuumik aallartinnissamut qanoq iliornissat takusin-naavat.

• • • GSM pillugu

Page 12: Online nr. 1, 2007

12 OnLine nr. 1•2007

• • • GSM pillugu

GSM pillugu• • •

Upernaviup Tasiilallu nunaqarfiini mobiltelefoninut atatillugu,ajoraluartumik maanna systemi atorneqartoq Tele Greenland-ip pitsaassutsimik piumasaqaataanut angumeqqutinngilaq.Misileraanermi misilittakkat iluarineqanngillat, taamaammallu atortut pitsaanerusunik taarserneqarnissaat aalajangiunneqarpoq.Taarsersuineq aasap ingerlanerani ingerlanneqassaaq, atortullu nutaat ikkussuunneqarnissaasa tungaanut maannamut misiliinermi atortut atorneqarallassapput, piffissallu ilaani mobilinut attaveqaatit akornuteqarsinnaanissaat atuisut naatsorsuutigissavaat

POST Greenlandip Arctic Umiaq Line-llu Sar-faq Ittummut ilaaniarluni billetsinik innimin-niinerit nioqquteqarnerillu TELE-POST Cen-terininngaanniit pisinnaanerat isumaqati-giissutigaat. Tamanna ajornarunnaassaaq12. februar 2007-imiit illoqarfinni Uperna-vimmiit kujammut Nanortalimmut – Kanger-lussuaq minillugu.AUL-ip billetseerniarnermut piumasaqaataimalittarisassaalu POST Greenlandimut

aamma atuutissapput.

Assersuut• billetsit inniminnikkat kingusinnerpaamik

allarnissaq ullunik 14-inik sioqqulluguakilerneqarsimassapput, akiliiffissaq eq-qorlugu akiliisoqanngikkuni inniminniineqnammineertumik peerneqassaaq

• rekvisitionit billetsisinermut atorneqarsin-naanngillat

AUL-ip billetsit akiinik siusinnerusukkutatuuttunik aaqqiissuteqarnerata kinguneri-saanik, pisisitsinermut akiliut billetsimutataatsimut 140,00 kr.-iusoq aaqqiivigine-qarpoq. Billitsit atunngitsuukkat ullormit pi-siarineqarnerfimminnit qaammatit arfinillit

iluanni utertinneqarsinnaapput. Utertitsi-nermut akiliut 50,00 kr.-iuvoq.

Sullissinermut akiliutit taaneqartut meeraaq-qanut atuutinngillat.Angalatitseqatigiiffiit Air Greenland Travelaamma Vejle Rejser aqqutigalugit Sarfaq It-tummut inniminniinerit TELE-POST Centeriniakilerneqarsinnaapput. TELE-POST Centeriniakiliinissaq kissaatigigaanni, tamanna anga-latitseqatigiiffimmut qinnutigineqassaaq.Angalanissamut pilersaarutit naapertorlugitSarfaq Ittuk Narsamiit avannamut aallas-saaq ulloq 29. marts 2007. Angalanissamutpilersaarutit akillu nittartakkami www.aul.gl–imi takuneqarsinnaapput.Najukkanni TELE-POST Centerimi paasissu-tissanik aamma pisinnaavutitAngalalluarnissamik kissaassivugut

I N F O F R A P O S T - I M I P A A S I S S U T I S S A T

www.tele.gl -imi

T U S A S S - imik

immiigit

Arctic Umiaq Line-p sinersortaataanut ilaanissamut billetsit

Page 13: Online nr. 1, 2007

13OnLine nr. 1•2007

Allakkavit ajoquserneqanngitsumik apuunnissaat kissaatigaajuk?Allakkap puussai uani pisiarikkitPuussaat silaannalersukkat angissutsit arfinillit

Akii 5 kroniniit 13 kroninut

Ønsker du dine breve frem i hel stand?

Boblekuverter i 5 størrelser

Pris fra 5 kr. til 13 kr.

Track & Trace allakkani nalilinni tammatsaalisanilu

I N F O F R A P O S T - I M I P A A S I S S U T I S S A T

Nuannaarutigalugu nalunaarutigisinnaavarput www.post.gl –imiTrack & Trace atorlugu maanna malinnaavigineqarsinnaalermata al-lakkat nalillit tammatsaalisallu tamarmik qanoq ingerlaarneri.

Allakkanut nalilinnut tammatsaalisanullu paasissutissat tamaasa,POST Greenlandip aamma Post Danmarkip maanna paarlaateqati-giissutigisalerpaat. Tassa imaalerpoq www.post.gl –imi illit ullumik-kumiit takusinnaanngorpat assersuutigalugu allagaq nalilik Kalaal-lit Nunaanniit qanga nassiunneqarsimanersoq, qanga Danmarkimitiguneqarnersoq, qanga allakkerivimmut apuuffissaminut nassiun-neqarsimanersoq aammalu qangarpiaq Danmarkimi tigusisussami-nut tunniunneqarsimanersoq.

Allakkanut nalilinnut tammatsaalisanullu Danmarkimiit KalaallitNunaanni tigusisussamut nassiunneqartunut tunngatillugu, qulaanipaasissutissat allassimasut saniatigut tigusisussap atsiornera taku-neqarsinnaanngussaaq – tigusisussap tamanna akuerippagu – taa-maalilluni nassiussisup takusinnaanngussavaa tiguneranut kina at-siorsimanersoq.

POST Greenland neriuppoq kiffartuussissut nutaaq una atorluarne-

qalerumaartoq. Track & Trace pillugu apeqqutissaqaruit, najukkanniTELE-POST Centerimut saaffiginnittuaannarsinnaavutit imaluunniitsianersinnaallutit telefon 149-mut.

Page 14: Online nr. 1, 2007

14 OnLine nr. 1•2007

I N F O F R A P O S T - I M I P A A S I S S U T I S S A T

Nunat allat indbetalingskort-ii atorunnaarput 2007-imi januarip aallaqqaataaniit nunat allat indbetalingskortii atorlugit akiliineq ajornarsivoq, taamalu nunanut allanut postopkrævning-inut akiliiffissat atorneqarsinnaajunnaarlutik.Nunat allat indbetalingskort-iisa kiisalu nunat allat postopkrævning-inut indbetalingskort-iisa paarlaateqatigiissutigineqartarnerat isumannaa-rinniffigineqartarnerallu pillugit POST Greenlandip BG bank-imik isumaqatigiissutaa ukiup naanerani atorunnaarpoq.BG Bank-ip taamatut suliallit allat assigalugit ingerlatanik tamakkuninnga unitsitsinera tamatu-munnga pissutaavoq. Taamaaliortoqarpoq EU-mi sukaterinerit nutaat pissutaallutik, ilaati-gut tassaasut aningaasat pinerlunnikkut pissarsiat malunnarunnaarsaavigineqartar-nerat pinerliiniarnernullu atugassanik aningaasanik nuussisarnerit.Ingerlatat tamakku taamaalillutik allamik nalunaaruteqaqqaarnani 2006-ip naanerani atorunnaarput.Pisiat, ukiup nikinnginnerani inniminnerneqarsimasut nassiunneqarsi-masullu, TELE-POST Centerimut soorunami akilerneqarsinnaapput.Telefonimut 341255-imut saaffiginninnikkut paasissutissat allatpissarsiarineqarsinnaapput.

Mobiltelefoneqarnerup iluani ineriartorneq suk-kaqaaq. Kalaallit Nunaanni mobiltelefoninik kif-fartuussineq siulleq 1992 saqqummiunneqarpoq,tassalu nunani avannarlerni mobiltelefoneqarner-mut atortoq NMT (Nordic Mobile Telephone).Teknikki tassunga atorneqartoq maanna pisoqali-voq, ineriartornerullu nassataraa atortup taas-suma aserfallatsaalinissaanut atortussanik pissar-siniarneq ajornarsilluni. Taamaammat ulloq 3. no-

vember 2006 naalakkersuisunit akuerineqarlunilu

tamanut saqqummiunneqarpoq NMT atorlugumobiltelefoneqarneq atorunnaarsinneqassasoq.Nunani allani NMT-iip atorneqarnera ukiut arlallitqaangiupput atorunnaarsinneqarmalli GSM-imillutaarserneqarluni, taannami amerlanerusunik peri-arfissiivoq pitsaanerullunilu. TELE-POST-ilu sullita-minik kiffartuussinermini pitsaanngorsaaniartuar-tuummat ukiup kingulliup ingerlanerani GSM-ipKalaallit Nunaanni atugaanera annertusaaviga-lugu aallartinneqarpoq, aamma nunaqarfinni ta-mani 70-it sinnerlugit innuttaqartuni. Taamaalil-luni Kalaallit Nunaanni inoqarfiusuni amerlaner-paani GSM ullumikkut atorneqarsinnaavoq, ator-neqarsinnaaneralu procentinngorlugu nunanit al-lanit qaangerneqarsimanngilaq, tassa isorartus-suseq inuillu eqimassusiat naleqqiukkaanni.GSM-imut nassitsissutit qaqqat qaavinut siornati-gut NMT-mut nassitsiveqarfiusimasunut aammaikkussuunneqarput, taamaalilluni immap qaavataqulaani GSM-imik atuisinnaaneq pitsanngortin-neqarpoq, GSM-illu angusinnaasaa NMT-toqqapangusinnaasimasaanut naleqqiunneqarsinnaa-

ngajappoq, piffiillumi ilaanni allaat angusinnaa-saa isorartunerulluni. GSM, NMT-iimut naleqqiul-luni digitaliuvoq, taamaammat NMT-mut naleq-qiulluni periarfissiineri amerlanerullutik. Taamaat-tumik GSM atorlugu oqaloqatigiinnerit pitsaane-rusumik ingerlanneqarsinnaanngorput, normuniksaqqummersitsisinnaanngorlutit, TELEmit NIPIatorsinnaanngorlugu, ”Nammineq toortaalluni”sullississutit atorsinnaallugit, SMS, MMS GPRS-iluatorlugit paasissutissanik nassiussisinnaallutillutigusaqarsinnaallutit. GPRS atorlugu aammat-taaq Internetertoqarsinnaavoq silassamillu nalu-naarutit kingullerpaat paasisinnaallugit imaluun-niit paasissutissanik allanik pisariaqartitanik ta-kusoqarsinnaalluni. Mobiltelefoni assiliivittalikatorlugu pisunik immikkut ittunik assiliisoqarsin-naavoq, erngerlunilu ikinngutinut ilaquttanulluMMS aqqutigalugu nassiussuilluni.

NMT atorlugu mobiltelefoneqarneq 31. maj atorunnaassaaq

NMT-iimiit GSM-imut nuunnermi peri-

arfissarpassuit nutaat ammaanneqas-

sapput. Kisiannili atuisup nammineq

isumagisassaraa GSM-imoortumik

mobiltelefonitaarnissaq. TELE-POST

mobiltelefoninik GSM-imoortunik

neqerooruteqartuartarpoq najukkanni

TELE-POST Centerimi.

Page 15: Online nr. 1, 2007

fun

HTC S310 pitsaasumik qajannaatsumillu ilusiligaavoq, taama-akkami ulluinnarni aammalu niuernermut tunngatillugu ator-nissaa naleqqulluinnartuulluni. HTC S310 assiliivittaqarpoq 1,3megapixel-iusumik aammalu 2” LCD-display-eqarluni.

Naqinnernut toortaaaviata angisuujunera pissutalluni toorta-ruminarsippai Mobile Multimedia-mik aliikkusersuutit, PDF,Word, Excel aamma Powerpoint-imik saqqummiineq. QUAD-band, GSM/GPÅRS/EDGE-lu atorlugit S310 nunarsuarmi ta-marmi atorsinnaavoq, attaveqartuaannarsinnaavutit ikinnguti-tillu MSN Messenger-ikkut allaqatigisinnaallugit, kiisaluMMS/SMS-inik nassitsillutillu tigusaqarsinnaallutit.

HTC S310 Windows Mobile 5,0-italerlugu nioqqutaavoq,taanna periarfissiivoq Media Player ikkuteriigaq atorlugu MP3-mi nipilersukkanik tusarnaarsinnaanermik.

Najukkanni TELE-PO

ST Centerimi takuuk ...

15OnLine nr. 1•2007

Highlights+ Microsoft Windows Mobile 5,0

Smartphone+ E-mail-imut, qaammatisiummut attavi-

gisartakkanullu isersinnaajuarneq+ Quad-band EDGE/GPRS atorlugu In-

ternetimut sukkasuumik isersinnaaneq+ Naqinnernut toortaavik angisooq as-

saap aappaannaanik toortartagaq pi-sariitsoq

+ Multimedie nipilersorfiusinnaasoq, vi-deonik assinillu isiginnaarfiusinnaasoq

Key Features:+ Microsoft Pocket Outlook: Exchange

Outlook e-mailinut isaaffik, aammaPOP3 kiisalu IMAP4 mail konti

+ Amitsukujooq qajannaatsoq “Candybar”-itut ilusilik

+ GPRS/EDGE Quad band+ Bluetooth 2,0+ 1,3 Megapixel kamera+ MiniSD Slot korti eqqaamassut+ USB aqqutigalugu modem-i lednin-

geqanngitsoq+ 64 MB ROM/64 MB RAM

Page 16: Online nr. 1, 2007

Kalaallit Nunaanni Radioqarfiit atukkit– imminut akilersinnaavoq

Ammassalik Radio Ammassalik Radio Aasiaat radio Aasiaat radio

60

04

63

02

23

27

28

24

25

26

03

24

25

01

26

03

04

26 24 23

02 25 28

27 26

25

01

28 23

27

03 04

Sinerissami radioqarfiit imaani angalasunut attaveqaataapput

Imaani isumannaatsuunissaq annertusarniarlugu angallammi VHF-radioqarnissaq pisariaqarpoq. Imaani angalatilluni tikitami mobilipattaveqarsinnaanera qulakkeerneqarsinnaanngilaq. <Ingen>

Attaveqarfigitigut angalanissannullu pilersaarutitituatsinnut oqaluttuaralugit. Aallarninniit tikinnissavit tungaanut angalaneritnakkutilliissutitsigut akeqanngitsumik malittarisinnaavarput.

Sullissinermut kanalitsigut anorersuarnissaanik, -anorsarinnissaanik sermernarnissaanillu aarlerisaa-ruteqartoqartarpoq nal. 06.05, 11.05, 16.05 aamma21.05.

Sullissinermut kanalit naalaakkit, taakkunuuna akunne-rit pingasunngorneri tamaasa ilinnut nalunaaruteqarto-qarnersoq tusarsinnaavat (kortimi sullissinermut kanalittakukkit).

Nunarsuarmi akit appasinnerpaat atorlugit sianerit. Pilersaarutitit allanngortikkukkit, ilaquttatit tamatuminnga kalerrikkit.

Page 17: Online nr. 1, 2007

I N F O F R A P O S T - I M I P A A S I S S U T I S S A T

Poortukkap nassiussisumiit tigusisussamut i-ngerlanera sivisooq kinguaattoorsinnaaner-passuarnit nalaanneqarsinnaavoq. Assersuuti-galugu nalinginnaasuuvoq Aarhus-imiit nas-siussap Nuummukartup tigusisussaminut ullutunnuallu marluk-pingasut qaangiunneranniapuuttarnera.Danmarkimiit nunamilluunniit allamiit nassit-sivigineqarnermi nassiussap ingerlaarneratasivisussusaanut sorpassuit apeqqutaasarput.

Poortugaq nassiunneqarsimasinnaavoq tim-misartukkoortussatut imaluunniit umiarsuak-koortussatut, illoqarfimmilu sikusartumiik-kaanni sikuunerata nalaani periarfissaavoqtimmisartukkut/umiarsuakkut nassiussineruptoqqarsinnaanera. Kalaallit Nunaannut nassit-sineq aallartittarpoq poortukkap allakkerivim-mut kurerbureau-mulluunniit tunniunneraniit,ingerlaneralu naasarluni Kalaallit Nunaannitigusisussamut tunniunneqarnerani.

Kinguaattoornerit sorpassuarnik peqquteqarsinnaapput (assersuutit):• poortugaq puumut ikineqarfissarinngisami-

nut ikineqarsimasinnaavoq• timmisartoq teknikkikkut ajoquteqalersin-

naavoq, pilersaarutit malillugit aallarsinnaa-junnaarluni• timmisartumut ikineqarsinnaasut annertus-susaat ajornartorsiortitsisinnaavoq• sila ajornartorsiortitsisinnaavoq timmisartup

Kalaallit Nunatsinnut – nunatsinniluunniitallami - minnissaa ajornarsisillugu

• akitsuuserineq

Poortugaq allakkerivimmut tikiukkaangatscannerneqartarpoq, akitsuuserisut taava po-ortukkat tamaasa misissortarpaat naammas-sigaangamikkillu POST-imut tunniuttarlugit.Tamatuma kingorna aatsaat poortugaq im-mikkoortiterneqartarpoq tikissimaneralu nalu-naarutigineqartarluni – akitsuuserinermik su-liarinninneq nalinginnaasumik ullup unnualluaffaata iluani suliarineqartarpoq, piffissalliilaani angallannermi ajornartorsiuteqarneritpissutaallutik poortukkat katersuussimatillu-git tamanna sivisunerusinnaasarpoq.

Poortugaq Kalaallit Nunaanni akitsuuserne-qartussanik imaqarsimagaangat, poortugaqimmikkoortinneqartarpoq akitsuuserneqartus-satut nalunaarutigineqartussanngorlugu.Poortugaq Kalaallit Nunaannut eqquteqqu-saanngitsunik imaqarsimappat, poortugaqimmikkoortinneqartarpoq arsaarinnissutissa-tut. Pisut akitsuusiinermut tunngassuteqartutatuisutta takujuaannarsinnaavai www.post.gl-imi.

POST-ip anguniagaraa poortukkanik nalunaa-rutit postbokse-nut ikiorarneqartarnissaat ul-lormi poortukkap tikiffiani, taamaattorli tim-misartukkoortitanut tunngatillugu kingusin-nerpaamik ullup tulliani ullup qeqqata siornaaammalu umiarsuakkoortitanut tunngatillugukingusinnerpaamik ullormi tikiffimmiit ullutmarluk qaangiunneranni. Atuisoq postboks-eqanngippat poortukkap tikissimaneranik na-lunaarutiginninneq aanneqassaaq tullianiknalinginnaasumik allakkanik aatsisoqarne-rani. Anguniagaavoq inoqutigiinnut tamanutallakkanik aatsisarneq minnerpaamik sapaa-tip akunneranut marloriarluni pisassasoq,Nuummili taamaattoq sapaatip akunneri ta-maasa pingasoriarluni.

Poortukkap angalanerani pisussaq kingulleq tassaavoq najukkamiTELE-POST Centerimut aanissaa – tigusisus-saq allakkerivimmut aallissaaq poortukkap ti-kissimaneranut nalunaarut namminiunermulluuppernarsaat nassarlugit.

Poortukkap Kalaallit Nunaannutingerlanera

POST-ip 2006-imi poortukkat 155.000-it suliarai, poortugarpassuarniillu taa-kungannga naammagittaalliuutit taa-maallaat 1.245-it siorna POST-ip ti-guai, naammagittaalliuutigineqartu-niillu 1.097-it paasineqarput iliuuse-qarfigineqarlutillu.

Track & TracePOST-ip nittartagaani www.post.gl–imi poortugaq malinnaavigineqarsin-naavoq Danmarkimi allakkerivimmuttunniunneqarfianiit Kalaallit Nunaannitigusisussamut tunniunneqarneranut.Post Danmark-ip POST Greenlandillupoortukkap ingerlaarneranut paasissu-tissat sullitatsinnit takuneqarsinnaaler-sippaat – ulloq unnuarlu. Tassani taku-sinnaavat poortugaq allakkerivimmiittigusisussamut qanga tunniunneqarsi-manersoq aammalu kimut tunniunne-qarsimanersoq.

www.post.gl -imi POST-imiit assersuu-tigalugu ingerlatsinermut nalunaarfigi-neqartalernissamut immersugassaq im-mersorsinnaavat, taamaalillutit poor-tukkat Danmarkimeersut kinguaattoor-neri pillugit paasissutissinneqarluartas-saatit.

17OnLine nr. 1•2007

Ammassalik Radio Aasiaat radio

MMS-imiknassiussigit ...

Ataaseq2 kroniin-naqarpoq

Page 18: Online nr. 1, 2007

18 OnLine nr. 1•2007

Danmarkimiikkaanni ilinniartuulluni, soraar-ninngorsimalluni angalaaginnaraanniluunniit,nuannertaqaaq nunatsinniittut asasat qanoqinneri akikitsumik sianerluni tusarnialaartar-sinnaaneri. Taamaaliorsinnaavutit GreenlandDirect atorlugu.Greenland Direct ooqaluussinissamut kortiu-voq, atornissaa TUSASS kortimut assingusuul-luni. Kortimik 100,- kronemut oqaluussissuti-talimmik pisisinnaavutit, kortimi kiliortugas-saq kode-talik kiliortussavat, normumut ake-qanngitsumik sianerfigineqarsinnaasumut sia-neruit kode-lu toortarlugu, taava – pling –Greenland Direct kortit atorsinnaanngussaaq.Danmarkimi telefonimit nalinginnaasumitimaluunniit mobiltelefonimit minutsimut 3,75kronenik akilimmik Kalaallit Nunaannut sia-nersinnaavutit nunatsinniittoq telefonnormusianerfiginiakkat toortannginnerani normuakeqanngitsumik sianerfigineqarsinnaasoqsianerfigiinnarlugu kode-lu toortarlugu.

Aja Anna-mut tikeraarneqVera-p ajani Anna Glyngøre-mi najugalik tike-reerpaa. Eqqissivillutik kaffisorujoorput eqqar-

tulerlugulu angaa Ado Kangaatsiamiittoq.”Aaj”, Vera eqqarsalerpoq ... ”Ado-p peq-annginninni naasuutikka imertertarsimanerlu-git?!” Greenland Direct atorlugu Vera-p Adopaasiniaavigipallassinnaavaa. Vera-p ajaAnna-p telefonia nalinginnaasoq atorpaa,normu akeqanngitsumik sianerfigineqarsin-naasoq kortimiittoq sianerfigaa kode-lu toor-tarlugu, taavalu Ado-p telefonnormua. Vera-poqaluussineranut aja Anna aningaasartuute-qassanngilaq, sianernermut aningaasartuutGreenland Direct kort-imit toqqqaannartumikilanngaatigineqassammat. Ilaa, torrak?

Greenland Direct atorlugu 52%-itangullugit sipaakkit Meeqqat angerlarsimaffimmiit qimaguttalera-angata Danmarkimilu ilinniagaqalerlutik an-gajoqqaatut aamma imminut akikillisaavigini-artoqarsinnaavoq: Greenland Direct kortimiknassikkit – TELE-POST Centerini tamani pisia-rineqarsinnaapput, imaluunniit aallalerlutikmittarfimmiinnerminni pisisimanissaat qulak-keeruk (Kalaallit Nunaanni TELE-POST Cente-rini tamani pisiarineqarsinnaapput). Aam-

mami normu akeqanngitsumik sianerfigine-qarsinnaasoq taavalu kode, meeqqannut si-arngutigiinnarsinnaavat/sms-erutigiinnarsin-naavat, pisariaqartinneqartormi taannaan-naavoq.Minutsimut taamaallaat 3,75-eqartuaannar-poq Greenland Direct atorlugu sianerneq. TDCaqqutigalugu sianernermi aki nalinginnaasoq6,75-iuvoq*. Attavilerseqqaartariaqanngilatitaammalu ullup unnuallu ingerlanerani qanoqilisukkulluunniit telefonimit qanoq ittumiil-luunniit sianersinnaavutit.Taamaattumik illit aallartussaaguit nalunngi-saqaruilluunniit aallartussamik, feriaannas-sappat, suliartussappat, paasisassarsiorluni-luunniit angalassappat imaluunniit Danmar-kimi napparsimavimmut unikkiartortussaap-pat, eqqaamallugu Greenland Direct-imik pi-sinissaq. Taamaalillutit angerlarsimaffinniitima ungasitsigissanngilatit, taamaallaalliunasianeruit.

* 1. februar 2007-iminngaanniit.

Greenland DirectAttaveqatigiinneq akikitsoq ...

Page 19: Online nr. 1, 2007

HTC MTeoR nunarsuatsinni siuller-

saavoq 3G Microsoft Windows Mo-

bile 5.0 Smartphone. Saattunnguu-

voq kusanartoq ilusiligaq ”Candy

bar”-itut. E-mail-imut Push tekno-

logi (Microsoft MSFP) aqqutigalugu

isersinnaajuaannartoq aammalu

qaammatisiutinik, attavigisartakka-

nik suliassanillu ataatsikkoortitsi-

nermut isersinnaasoq. Word-i, Ex-

cel-i, Powerpoint-i aamma PDF a-

ngalagaluarlutilluunniit takukkit.

Qarasaasiannut attaveqartileruk vi-

deo-t assillu takusinnaajumallugit

nipilersukkallu tusarnaarsinnaaju-

mallugit.

Mini-USB aamma Bluetooth aqquti-

galugit attavilernissamut periarfis-

saqarpoq. Jog-wheel aqqutigalugu

assaap aappaa atorlugu toqqagas-

satigut piuminartumik suliaqarneq

ingerlaarnerlu.

fun

Najukkanni TELE-PO

ST Centerimi takuuk ...

Highlights+ 3G Microsoft nunarsuarmi siullerpaaq+ Microsoft Windows Mobile 5,0

Smartphone + Amitsukujooq qajannaatsorlu ”Candy-

bar-itut ilusiligaq”+ E-mail-imut, qaammatisiummut attavi-

gisartakkanullu isersinnaajuarneq+ Word-imi, Excel-imi, Powerpoint-imi

PDF-imilu suliat takoriaannaat+ Qarasaasiamillu nipilersukkanik, video-

lianik assinillu ataatsikkoortitsisinnaa-neq

Key Features:+ Microsoft Pocket Outlok+ Triband, WCSMA, GSM, GPRS, EDGE+ GPRS/EDGE Quad band+ 128 MB ROM/64 MB RAM+ Pisariitsumik assaap aappaa atorlugu

suliaqarsinnaanermut sammivinnutpingasunut ingerlanneqarsinnaasoqjog-wheel-i

+ Assiliissut 1,3 Megapixel-ilik+ Micro SD korti eqqaamassut+ USB aqqutigalugu modem-i ledninge-

qanngitsoq+ 112 mm x 49 mm x 14,8 mm

Page 20: Online nr. 1, 2007

Gækkebrev-inik assigiinngitsorpassuanngorlu-git qiortaasoqarsinnaavoq – isumassarsiullaq-qissuseq kisimi apeqqutaavoq.

Illilli ulluinnarni ulapippallaalaartunut ilaasi-maguit, aammali sukkasuumik pisariitsumillu,kisiannili kusanartumik gækkebrev-iliorusullu-tit, taava nittartakkami tassani qiortaanissan-nut isumassarsiorsinnaavutit.

Aajuna assersuut qiortariigaq, qanorlu taama-tut isikkoqalersimanera nittartakkami takusin-naavat.

20 OnLine nr. 1•2007

Links upernaamanna aliikkutassatwww.tele.gl/gl/Mobil/Mobil_i_udlandet/index.htmNunamut allamut angalatillutit oqaluussijuaannarsinnaajumaguit, GSM-te-lefonit nassarsinnaavat imaluunniit nunat allat simkort-iannik pisisinnaal-lutit. Nunani TELE-p roaming-imik isumaqatigiissuteqarfigisaani GSM-tele-fonit atorneqarsinnaapput. TELE-p roaming-imik isumaqatigiissuteqarfigi-saasa allattorsimaffiat uani takuuk.

www.baadcenter.glGrønlands Bådcenterip nittartagaani angallatinik nuannarisalinnut, nutaa-mik atornikumilluunniit piserusuttunut upernalernerani neqerooruterpas-suaqarpoq.

www.ittu.netTassani takusinnaavatit atisat, timigissarnerput atortut, sykkilit, sisoraatit,skateboard-it allarpassuillu. Kalaallit Nunaannut tamarmut nassiussisar-put.

www.nmc.glNuuk Marine Center ilaatigut aallaasinik, piniarnermi aalisarnermilu ator-tunik, tammaarnermi atortunik, snescooterinik, angallatinik aquuteralan-nillu tuniniagaqarpoq. Taamaattumik umiatsiat iluarsaattariaqarpat, ima-luunniit kalaallisut asimi tammaarsimaarniaruit, nittartagaq taanna misis-suataagassaqqeqaaq.

www.tele.gl/gl/Mobil/OptankningUani TUSASS konto-nnut oqaluussisinnaanermut kortimik pisisinnaavutit.Pisariik - torrak.

www.neriuffik .glKalaalit Nunaanni Kræftens Bekæmpelse-p nittartagaa. Kræftimik ilisima-tusarnermi il.il. iliuuserineqartut kingulliit tassani atuarsinnaavatit.

www.eventyr-online.dkTassamiaasiit – sukkasuumik - aasariartornialerpoq ... aput aappoq ukiulluanorersui kingulliit takkusimaassapput. Aasarnissaatami tungaanut suleri-soqarsinnaava? Nittartagaq una alakkartersinnaavat, qarasaasiamilu nu-narsuarmit tamarmit oqaluttualiat/misilittakkat imminut meeqqannulluun-niit atuffassissutigisinnaallugit.

www.atteno.dkQarasaasiami gækkebreve-nik kammatit niuernikkulluunniit attaveqarfigi-sartakkatit nuannaarutissikkit. Nittartakkami uani e-quizzes-it allarpas-suillu takusinnaavatit ...

www.chayafirmagaver.dkAngisuumik minnerusumilluunniit suliffeqarfiuteqaruit niuernikkulluunniitattaveqarfigisartakkatit annertunngitsunnguamik tunissuteqarfigilaarusuk-kukkit, nittartagaq una aqqutigalugu poorskip mannianik sukkulaatinil-luunniit mamarisallit mamarisaannik sukkulaamik nassiussisinnaavutit.

www.hsnet.dk/easterTassani poorskerpaluttut pinsemullu tunngasut oqaluttualiat uumassuse-qartunngorlugit takutitassiarpassuit clip-art-illu takuneqarsinnaapput.Nittartakkami oqaatsit arfinillit atorneqarput, taamaammat franskisut spa-niamiutulluunniit ”Poorskimi pilluarit” qanoq oqaatigineqassanersoqaamma ilikkarsinnaavat.

www.gallerijuel.dkPappiaqqamik qiortakkat kusanarnerpaat imarai, aammalu qiortakkani isu-massarsiaalluarnerpaatut akissarsitinneqarsimalluni. Nerriviup qaanut pin-nersaatit, juullimut qiortakkat, lykkepakkit, pappiaqqamik qiortakkat, na-neruutit, nerriviup qalii, serviet-it allarpassuillu takunissaat toqqarsinnaa-vatit ....

www.loppetjansen.dkInunnut qimmiminnik poorskip mannianik tuniserusuttunut ilaavit? Taavanittartakkami tassani qimminut sanaamik poorskip mannianik cellofan-imut kusanartumik poortukkamik inniminniisinnaavutit. Poorskip manniasanaajuvoq qimmit mamarilluagaannit pinnguartalerlugu. Aamma qimmitqungasequtissaannik, anussaannik pituutanillu peqarpoq ...

www.youtube.comUpernaakkut anorersuarnerani sukisaarsaarutissat. Videoliat naatsut assi-giinngitsorpassuit tassani nuannisaarutigisinnaavatit.

www.seniorinternet.dkNittartagaq una utoqqaanerulaartunut nuannersorpassuaqarpoq. Nerisas-sianut poorskerpaluttunut assilisassaniit poorskerpaluttumik nerersuartitsi-nernut, inooriaatsiniit pitsaasumik inooriaaseqarnissamut ilitsersuutinut,peqqissuunissamut tunngasunut link-it iluaqutissartalippassuit aammaluqangaanerusoq manninnik pinnguaatinut ilitsersuutit.

Gækkebreve-nik qiortaanissami ilitsersuutinik aallerfissaqhttp://rimogremser.dk

Page 21: Online nr. 1, 2007

Frimærki meeqqanik nuannaartunik assiliartalik aammaminiark-inngorlugu sisamanik assiliartalimmik, titartar-neqarpoq kalaallimit eqqumiitsuliortumit Julie Edel Har-denberg-imit. Ilusilersuisoq Dorit Olsen. Juliap frimærkiilusilernialeramiuk eqqarsaatersuutigisimasai ataaniatuakkit:

“Amnesty-p/FN-ip Meeqqat piginnaatitaaffiinut suliniu-teqarneranut tunngatitamik frimærkilioqqullunga saaf-figineqarnerma nalaani, FN-ip Meeqqat piginnaatitaaf-fii pillugit suliniarneranut allamut peqataavunga. Taamaammat meeqqat meeqqallu silarsuaat aallaavigi-niarlugu aalajangerpunga. Kiisalu meeqqat ilisarnaati-gisaat: tassalu nuannaarneq, peqatigiinneq neriulluar-nerlu. Taakkununnga aamma ilanngulluni asaneqarneqisumassorneqarnerlu meeqqat inuunerannut pingaar-nerpaajuvoq, tamannalu uummatip ilaatinneratigut ta-kussutissiaraara. Uummatip, meeqqap assaanit tigum-mineqartup, meeqqat imminnut aamma ataqatigiissip-pai, inuunermi pingaaruteqartut allanut aamma taku-tinniaatigalugit: tassalu asanninneq isumassuinerlu,minnerunngitsumik meeqqat tungaannut.Naggataatigut neriuutigaara, frimærkip meeqqat iner-simasullu allakkanik imminnut allannerulersissagaat.”

Frimærki, miniark-i, ullormi saqqummerfimmi allakkap puussai aammalumaxikort-i POST Greenlandip immikkoortuanut, Filatelia-mut, imaluunniitwww.stamps.gl -imut iserlutit inniminnikkit.

Filatelia • Postbox 121 • 3913 TasiilaqTlf.: 981155 • Fax: 981432 • E-mail: [email protected]

Kalaallit Nunaat ukiuni 15-ingajanni AmnestyInternational-imut (A.I.) immikkoortortaqarsi-mavoq. Amnesty International nunarsuarmi tamarmi1,8 millioninik ilaasortaqarpoq. Nunatsinni im-mikkoortoqarfik Narsami 1992-imi pilersin-neqarpoq, taamanimiillu A.I. Kalaallit Nunaatinuit piginnaatitaaffiisa ataqqineqarnerunis-saat anguniarlugu annertuumik ilungersuu-teqarsimavoq. Ukiuni kingulliunerusuni suli-niutaasut ilagaat FN-ip meeqqat piginnaatita-affeqarnerannik suliniarnerata inuiaqatigiinnikalaallini ilisimaneqalernissaanik paasisitsiniaa-neq.

Tamanna ilaatigut pissaaq Meeqqat piginnaa-titaaffii pillugit qallunaatut kalaallisullu atuak-kamik saqqummersitsinikkut. Taamaammat frimærkip nalinganut ilassutaa-sup ataatsip tunineqarneri tamaasa ilassutaa-soq 50 Øre siunertamut tassunga nakkartin-neqartassaaq. POST Greenlandip nuannaaruti-galugulu tanngassimaarutigaa iliuutsimut tas-sunga tapertaasinnaanini neriuutigaluguluatuisutta amerlasuut frimærki kusanartoqtaanna allakkaminnut frimærkitaliuttassagaat.

POST Greenland Amnesty Kalaallit Nunaat-nut iluaqutaasussamik frimærkip nalingata ilasutaanik ilalimmik saqqummiivoq