Welkom in S.M.A.K.! Dit boekje is jouw hand-leiding tijdens het bezoek in het museum. Verbaas je opa met leuke weetjes, daag je mama uit voor een maffe uitdaging of doe zelf spannende opdrachten.

ONTDEKKINGSTOCHTIN S.M.A.K GENT

22.09.2018 … 27.01.2019

RAOUL DE KEYSEROEUVRE

INLEIDING

Raoul De Keyser was weer echt in vorm. Na twee minuten week hij al uit naar de andere kant van het doek. Hij verlegde de verf heerlijk overhoeks in een boog precies naar de verste hoek. Wat een spannende wedstr… Of wacht eens! Kijken we naar een voetbalmatch of een kunstwerk?

Voordat Raoul De Keyser een kunstenaar werd, was hij een journalist: hij schreef over sport én over kunst. Misschien hebben die twee toch meer met elkaar gemeen dan je zou denken.

Later leerde De Keyser zichzelf om te schil-deren. Dat is niet eenvoudig. Hoe krijg je de wereld op een schildersdoek? Dat is natuurlijk juist de kunst! Zijn schilderijen zijn herkenbaar, maar ook weer niet. Het zit er wat tussenin. Houd je ogen open en wandel door de bij-zonder gewone wereld van Raoul De Keyser.

Een groot groen vlak en twee witte lijnen, meer lijkt er niet te zien. Toch zag Raoul De Keyser dit als hij uit het raam keek. Kan jij er iets in herkennen? Zie je het nog steeds niet? Zet dan een stapje dichterbij. Dan zal de bal wel aan het rollen gaan…

Tegenover het atelier van de kunstenaar lag een voetbalveld. Met krijt werden de lijnen voor het spel getekend. Welke kleur schilderde De Keyser eerst? Van dichtbij lijkt het schilders- doek wat op ons vel. Wat voor lijnen kan je daar ontdekken? En op een voetbalveld?

DOEN!

Test uit hoeveel verschillende vormen je kunt maken met één lijn. Gebruik een stuk touw, zo weet je zeker dat de lijn altijd even lang is.

DOEN!

Ga op zoek naar kleine spullen. Leg ze op een lege bladzijde en trek er met een potlood rond. Lukt dit ook met minder platte dingen?

Eén van de moeilijkste dingen aan schilderenis dat een schildersdoek plat is en alles in de echte wereld rond. Zodat je er omheen kan wandelen. Een schilderij hangt met zijn achterkant tegen de muur. Je kunt dus nooit zomaar eens achter het hoekje kijken. Een schilder moet de wereld plat denken. Raoul De Keyser had hier een handige truc voor: spullen kiezen die al wat vlakker zijn van zichzelf. Zoals een vlag of een tent.

Als je goed kijkt bestaat de hele wereld uit vlakken. Hoeveel vlakken tel jij in dit schilderij? Zie jij één groen vlak of twee? Wat zie jij in de vlakken van het schilderij?

Raoul De Keyser woonde zijn hele leven op dezelfde plek. In zijn geboortestad Deinze was de natuur nog volop aanwezig. De Keyser wandelde er rond met een kunstenaarsblik. Schilderen is aan anderen laten zien hoe jij kijkt. Alleen wat de kunstenaar belangrijk vindt wordt geschilderd op het doek.

Zet je neer op de vloer voor het schilderij Zinkend (Luc), dan zit je op dezelfde plek zoals de kunstenaar het heeft gezien. Raoul De Keyser ging vaak kanovaren op de Leie. Het ziet er naar uit dat er een ongeluk is gebeurd. Zeker als je de titel goed leest. Kan jij de vorm van de kano nog herkennen?

DOEN!

Je kunt ook zelf een echte Raoul De Keyser maken door de kalkblaadjes in het midden te gebruiken. Leg een foto of postkaart onder de blaadjes en trek de belangrijkste vormen over! Teken alleen de grote lijnen en geen details! Geef nu alle verschillende vlakken een eigen kleur.

DOEN!Zorg voor inspiratie voor de kunstenaars van de toekomst en teken zelf iets extra op de afbeelding in dit boekje.

Waar haalt een kunstenaar zijn inspiratie vandaan? Soms speelt het toeval een grote rol. In 1978 waren er achttien werken te zien van Raoul De Keyser in het MSK, het museum aan de overkant. Bij een tentoonstelling hoort vaak een catalogus, dus bij deze ook. Bij het printen van het werk Bendejun, dat je nu niet in de tentoonstelling kan zien, ging er wat fout. De Keyser schilderde heel precies de foute prent na. Wat was er precies fout gegaan denk je? Wanneer is een kunstwerk helemaal af? (vink aan wat jij denkt)

Als de museumdirecteur het zegt.

Wanneer de kunstenaar genoeg geschilderd heeft.

Als de kunstenaar er niet meer is.

Wanneer jij klaar bent met kijken.

Als je de wereld moet platdrukken om het op een schilderij te passen, kan je het dan ook terug opblazen? Wat er dan gebeurt zie je hier op de museumvloer staan. Wandel er eens helemaal rond. Als we eerlijk zijn lijkt het nog steeds behoorlijk plat. Wat denk jij: is het een schilderij of een beeldhouwwerk? Of misschien iets er tussen in?

Raoul De Keyser keek voor dit kunstwerk goed naar een voetbaldoel. Kan jij zien aan welke kant van het doel de kunstenaar stond? Zoek in de tentoonstelling een kunst-werk dat een voetbaldoel vanuit de andere kant laat zien.

DOEN!

Kan jij tegelijkertijd drie- en tweedimensionaal zijn? Ga op de vloer liggen en probeer zo plat mogelijk te worden. (tip, als je dit buiten doet kan je met een stuk krijt jouw omtrek tekenen.)

DOEN!

Klimmen kan je ook met je ogen. Ga onder een boom liggen/staan en kijk omhoog. Probeer nu helemaal tot de top te klimmen. Doe dit ook met het schilderij Grenier. Welke tak ligt het meeste bovenaan?

Grenier betekent zolderkamer in het Frans. De Keyser schilderde hier wat hij zag wanneer hij uit zijn zolderraam keek: een apenverdriet. Dit is een soort boom dat je vaak in tuinen tegenkomt. Er staat er vast ook een bij jou in de buurt. Nu je weet welke boom het is, snap je vast waarom hij zo werd geschilderd. Eerst leken het gewoon kronkelende strepen, nu kan je er takken in zien.

Een groot voorbeeld van Raoul De Keyser was de Nederlandse kunstenaar Piet Mondriaan. Zoek maar eens online naar “Mondriaan + boom”. Dan weet je vast waarom.

COLOFON Ontwerp & Risoprint — Topo CopyTekst — Aline Van NereauxSEPTEMBER 2018 — oplage 800

S.M.A.K. is open van dinsdag tot zondag.

Op weekdagen van 9:30 tot 17:30. Tijdens weekends, feestdagen & schoolvakanties van 10:00 tot 18:00.

S.M.A.K.Jan Hoetplein 19000 Gentwww.smak.be

CREDITS ( IN ORDER OF APPEARANCE )

Hellepoort 7, 1985, Olieverf op doek, 50 x 40 cmS.M.A.K., Gent / Foto: Kristien Daem© Family Raoul De Keyser | SABAM Belgium 2018

Camping II, 1969, acryl op doek, 177 x 138 cmS.M.A.K., Gent / Foto: Dirk Pauwels© Family Raoul De Keyser | SABAM Belgium 2018

Zinkend (Luc), 1982-1983, Olieverf op doek, 65 x 54 cmPrivécollectie / Foto: Hilde D’haeyere© Family Raoul De Keyser | SABAM Belgium 2018

Clochard, 1978, Olieverf op doek, 52 x 52 cmKasper König, Berlijn / Foto: Piet Ysabie© Family Raoul De Keyser | SABAM Belgium 2018

Zevende linnen doos, 1971, Acryl en dispersieverf op doek op houten kader, 115 x 150 x 25 cmCollectie de Bruin-Heijn, NL / Foto: Hilde D’haeyere© Family Raoul De Keyser | SABAM Belgium 2018

Grenier 14, 1992, Olieverf op doek, 82 x 67 cmS.M.A.K., langdurige bruikleen Collectie Vlaamse Gemeenschap / Foto: Dirk Pauwels© Family Raoul De Keyser | SABAM Belgium 2018