Opdrachtonderzoek naar ICT in het onderwijs

Henk Sligte

Cognitieve Partnerschappen: Spelend Leren in Web-based Communities

Aanleiding (Jochems)

“pure onderwijsresearch”: theorie-georiënteerd, onderzoeker-gedreven, vooral in universiteiten, goede kwaliteit omvang ca. 100 tot 150 fte incl. aio’s; ca. 20 tot 30 M€ p.a. ca. 85% universitair geld en ca. 15% NWO-geld

“toegepaste onderwijsresearch”: meer praktijk-georiënteerd, klant-gedreven, in ondersteunings-organisaties, zekere maatschappelijke impact omvang ca. 100 tot 150 fte ca. 20 tot 30 M€ p.a. Allerlei bronnen

Doel Blik in de keuken van toegepast (opdracht)onderzoek Ketenbenadering tonen

Ideeën, innovatie, probleem, praktijk- en/of beleidsvragen Context: de echte wereld van school en opleiding ICT-innovatie: visie, deskundigheidsbevordering, ondersteuning, content,

technologie, infrastructuur, etc. Onderzoek in combinatie met ontwikkeling Evaluatie (formatief/summatief) Valorisatie van kennis Disseminatie Zelf toepassen in nieuwe projecten

Overzicht in vogelvlucht Keuze voor communities, CSCL, Leerobjecten

SCO-Kohnstamm Instituut

Faculteit Maatschappij- en Gedragswetenschappen Afdeling Pedagogische en Onderwijskundige

Wetenschappen Fundamenteel Onderzoek

Sterk gerelateerd aan leerstoelgroepen, NWO

Beleids- en Praktijkrelevant Contractonderzoek Verschillende opdrachtgevers

ISO gecertificeerd instituut Kwaliteitshandboek: van acquisitie tot evaluatie Externe controle Kloof?

De markt Conculega’s

ITS IVA GION Research voor Beleid Regioplan Oberon Etc.

Marktconforme tarieven: € 1.050 ex BTW per dag Raamcontract met OCW: preferred supplier Drie typen acquisitie: in concurrentie, op verzoek, eigen

initiatief

Schets omvang contractonderzoek (2005) 38 onderzoekers, 30 fte 2,5 fte onderzoeksondersteuning Omzet 2005: M€4,7 (FO: M€2,2) 130 acquisities waarvan 70% toegekend In concurrentie (40) ongeveer 40% toegekend Gemiddelde omvang toegekende projecten K€55

Accounts Voor- en vroegschoolse educatie Primair onderwijs Voortgezet onderwijs Beroeps- en volwasseneneducatie Hoger onderwijs Jeugdzorg Taal Kunst- en cultuureducatie Onderwijsarbeidsmarkt/leren en opleiden in organisaties ICT in onderwijs en opleiding

Accounts Voor- en vroegschoolse educatie Primair onderwijs Voortgezet onderwijs Beroeps- en volwasseneneducatie Hoger onderwijs Jeugdzorg Taal Kunst- en cultuureducatie Onderwijsarbeidsmarkt/leren en opleiden in organisaties ICT in onderwijs en opleiding

Opdrachtgevers ICT Ministerie OCW ▼ Ministerie EZ Europese Commissie Kennisnet Ict op School ▲ Gemeente Amsterdam Schoolbesturen ▲ SURF ▲ Digitale Universiteit ▼ UvA intern Amsterdams Instituut voor Onderwijs en Opvoeding

Ordeningen ons onderzoek Naar sector (PO, VO, HO, LLL) Naar niveau

Micro, meso, macro Leerproces, onderwijsorganisatie, onderwijsvernieuwing (beleid,

praktijk)

Naar thematische gebieden Stand van zaken (monitor, good practices) Schoolnetwerken, leergemeenschappen, samenwerkingsverbanden Onderwijskundige modellen (CSCL, leerobjecten, concept maps) Invoerings- en implementatiestrategieën Professionalisering Ontwerp en evaluatie leeromgevingen Navigatie leeromgevingen Nieuwe tools (web 2.0 etc.), social software

www.elion.nl/ei

2000-2005

www.esp.uva.nlwww.esp.uva.nl

Amsterdam - Telegraph Creek

AardrijkskundeAardrijkskundeEngelse taalEngelse taal

1987-19881987-1988

6 leraren6 leraren80 leerlingen80 leerlingen

Een van de eerste teleprojecten ter wereld

Pre-Internet

ESP-Conferenties

1. London2. Amsterdam3. Groburgwedel4. Humlebaek5. Lenham6. Toledo7. Schwerte 1993

8. Amsterdam9. Cambridge10. Leuven 11. Portoroz12. Copenhagen13. Tartu14. Haugesund 2000

Community van leraren (VO/PO), Community van leraren (VO/PO), lerarenopleiders, onderzoekerslerarenopleiders, onderzoekers

CreërenCreëren en evalueren van innovatieve en evalueren van innovatieve samenwerkingsprojecten met ICTsamenwerkingsprojecten met ICT

Verbeteren en uitbreiden communityVerbeteren en uitbreiden community

15. Rendsburg16. Malmö17. Roma18. Prague19. Järvenpää20. Amsterdam21. Pies’tany 2007

El Imagen

ww

w.e

cole

net.n

lw

ww

.eco

lene

t.nl

1997->

Lezen en schrijven met CIAO

http://www.nldata.nl/samendeskundiger/

Van Eck, Kral, Volman, Sligte

Reeksen van complexe processen

Basisscholen

100-en leraren

Schoolbesturen

5 swv’s

Arrangementen

Brochure

Webenquête1

Webenquête2

Logboeken

Symposia

Complexe brillen

Onderzoeksvragen Welke aanwijzingen zijn op grond van eerder onderzoek te

geven voor effectieve ondersteuning aan leraren voor deskundigheidsbevordering op het gebied van didactisch gebruik van ICT?

Welke kenmerken bevatten de trajecten van deskundig-heidsbevordering zoals opgezet en uitgevoerd door de samenwerkingsverbanden?

Welke van deze kenmerken zijn voor de betrokken leraren effectief en efficiënt gebleken voor het bevorderen van hun deskundigheid in het didactisch gebruik van ict? En: waarom is dat het geval?

Door welke maatregelen of voorzieningen is de effectiviteit en efficiëntie van de beoogde aanpak van deskundigheids-bevordering verder te verbeteren?

Verschillen: de fruitmand Concrete doelstellingen zoals in het arrangement

opgenomen Mate van diversiteit in de onderwerpen voor

deskundigheidsbevordering (soms één hoofdonderwerp, andere op vijf of meer)

Mate van gemeenschappelijkheid van scholen ten aanzien van onderwerpen voor professionalisering

De wijze en mate van vraagactivering en vraagarticulatie afstemming op individuele leerwensen en behoeften afstemming op beleid van individuele scholen werken aan het ontwikkelen van visie

Verschillen: de fruitmand Keuze voor de primaire doelgroep in het arrangement

(leerlingen, leraren, ict-coördinatoren, directeuren) De mate waarin elektronische hulpmiddelen voor o.a.

kennisdeling worden ingezet De schaal van het SWV, variërend van 5 tot 40 scholen,

en de invloed daarvan op het organiseren van het SWV Diversiteit aan partners, betrokkenheid van ‘externe’

deskundigen Communicatiestrategieën naar alle betrokkenen binnen

het SWV, om o.a. de bekendheid met de arrangementen te vergroten

etc. etc.

“Onderzoeksbrillen” Communities of Practice (Wenger etc.): SWV? Veranderkleuren (de Caluwé): organisatie en leren De routekaart (van Eck, Volman): denken, doen, kunnen De assessment tool: competenties, deskundigheid Reflectie: interactief organiseren Onze ervaring en expertise: brochure vooraf

Reflecties Resultaten van het traject

Algemeen, bereik, inhoud, samenwerking

Waar ben je trots op? Wat heeft tot de resultaten geleid (activiteiten,

processen) Algemeen, bereik, inhoud, samenwerking

Visueel applaus

OpbrengstenAB-ZHW

ALG: ICT-gebruik in

de les heeft een vlucht

genomen en er is een transfer

naar andere bouwen

ALG: De ervaringen

uitdragen in de diverse

overlegorganen binnen SWV

ALG: Transfer naar

andere vormen van Samen

Deskundiger: WSNS en IB-

ers

TROTS ALG: Initieren van werkgroep rond doelstelling interactieve borden (grote

gevolgen regionaal)

ALG: Het samenvoegen/bundelen van

doelstellingen tot overkoepelende

items

ALG: Triple Trap

Trajecten: belangstelling

van andere SWV's

BEREIK: Visieontwikkeling

team bij implementatie

software in de klas

BEREIK: IB-er /

management; zorgstructuur

BEREIK: Breed SWV

bij interactieve

bord

INHOUD: Visieontwikkeling naar aanleiding van

doelstelling software in de klas

INHOUD: Visie en

zorg

INHOUD: Meer inzet van ICT-

middelen in de klas

INHOUD: Ontwikkelen en delen van materiaal ten behoeve van gebruik met interactieve

borden SAMEN: Organisatie bijeenkomst

over interactieve

borden

Activiteiten AB-ZHW

ALG: Draagvlak

ALG: Management

ondersteuning

ALG: Faciliteren en

organiseren van bijeenkomsten

ALG: Informeel

uitwisselen van kennis

BEREIK: BETT-reis

Londen

APPLAUS INHOUD: Aansluiten

bij de praktijk

SAMEN: Uitwisseling ervaringen binnen de scholen

SAMEN: Organisatie

samendeskundiger t.b.v. IB-ers WSNS

SAMEN: Samenwerking klein beginnen, dan uitbreiden

INHOUD: Samenwerking

met andere SWV's

ALG: Aansluiten

bij de behoeften in

de klas

ALG: Werken

met wat er is

ALG: Organiseren van korte

trajecten->workshop

ALG: NIET:

alleen maar praten /

schrijven

ALG: NIET:

opleggen van

bovenaf

OpbrengstenAGORA

ALG: Betere organisatie van

de bijeenkomsten

van ICT-coordinatoren

ALG: Meer betrokkenheid van de scholen

en ICT-coordinatoren

ALG: Samenwerking

ICT-coordinatoren

scholen

APPLAUSALG:

Heldere doelstellingen

per school

ALG: Eigen vaardigheden

vergroot

ALG: Dat ik alle scholen

heb meegekregen

TROTS ALG: De ontplooiing van

allen die zich inzetten

ActiviteitenAGORA

ALG: Structuur aanbrengen in bijeenkomsten

ALG: Snelheid van het proces

heeft NIET gewerkt

ALG: Gezamenlijke aanpak heeft

WEL gewerkt

ALG: Of iets WEL of NIET

werkt is afhankelijk van

de ICT-coordinatoren

BEREIK: De ICT-

coordinatoren van alle

scholen; ten dele de

directeuren; niet de

leerkrachten

INHOUD: Samenwerking

door middel van overleg

INHOUD: Kennisdeling

INHOUD: Projectmatige

aanpak

INHOUD: Visieontwikkeling

SAMEN: Tijdens de ICT-

coordinator bijeenkomsten overleg tussen de groepen met

dezelfde doelstellingen

SAMEN: Kennisuitwisseling

tijdens de ICT-coordinator

bijeenkomsten

SAMEN: WEL samenwerking

ICT-coordinatoren

SAMEN: NIET samenwerking

buiten de bijeenkomsten

Resultaten en aanbevelingenR Vergelijking met landelijk: geen voorlopersR Samenwerking tussen scholen gering; binnen school wel

meerR Vooral ICT-coordinatoren; leraren veel minderR Enige groei competenties; zelfvertrouwen veel meerR Zelf uitproberen staat nummer 1A Verhoging betrokkenheid; aandacht voor vraagarticulatieA Cultuur van halen en brengen; zorg voor lijmA Virtuele gemeenschapA Groeikernen; principes voor community-vormingA Leerlingen; variatie: houdt de community open

CSCL Europees

Computer-Supported Collaborative Learning Networks in Primary and Secondary Education (CL-net: 1998-2000)

www.pjb.co.uk/npl/bp31.htm Innovative technology for Collaborative Learning and Knowledge

Building (ITCOLE: 2001-2003)

www.euro-cscl.org

Twee omgevingen (Synergeia & FLE3) plus pedagogisch model (Progressive Inquiry Model)

Digitale Universiteit Samenwerkend leren digitaal ondersteund (SALDO 2003-2004)

Handboek

Naar ESP

Naar ECOLE

Leerobjecten CELEBRATE (EU: 2001-2004) http://celebrate.eun.org

Portal, repositories, federated search 1350 Learning Objects evaluated by 319 schools and 775 teachers in

six countries

UvA: pedagogical models Blended learning sequences Teacher advice section Leerobjecten in

PBL/PIM CSCL cognitive apprenticeship (Ontdeknet) game-based learning instructie

www.du.nl/leerobjecten

www.du.nl/conceptmaps

Surfen over Surfen over

Glad IJsGlad IJs

Surfen over Surfen over

Glad IJsGlad IJs

ICT-implementatie- ICT-implementatie- strategieën in het hoger strategieën in het hoger onderwijs vanuit onderwijs vanuit veranderkundig perspectiefveranderkundig perspectief

Download viawww.sco-kohnstamminstituut.uva.nl

Op dit moment

http://www.tencompetence.org/http://www.tencompetence.org/

www.noe-kaleidoscope.orgwww.noe-kaleidoscope.org

Hergebruik materialen en methodiekenHergebruik materialen en methodieken

Ontwerpgerichte kennisontwikkelingOntwerpgerichte kennisontwikkeling

International EducationInternational Education

Evaluatie Volaan! Vooruit! iov de Noordzee OnderwijsgroepEvaluatie Volaan! Vooruit! iov de Noordzee Onderwijsgroep

Cognitieve Partnerschappen: Spelend Leren in Web-based

Communities

Dank voor uw aandachtHenk.Sligte@uva.nl