“Mahnı, musiqi qədər, incəsənət,

mədəniyyət qədər insanları bir-

birinə heç nə bağlamır.”

Heydər Əliyev.

Müəllim: Musayeva Nərmin

Sinif: 5

Mövzu: Opera teatrı

Standartlar: 2.1.1. Tələffüz qaydalarını

gözləməklə mətni düzgün oxuyur.

1.2.4. Hər hansı fakt və hadisə ilə bağlı fikri

bildirir.

4.1.2. Sözün semantik xüsusiyyətlərini,

yaranma üsullarını və qrammatik mənasını (ad,

əlamət, hərəkət bildirməsini) izah edir.

Şəkildə gördükləriniz

haqqında nə bilirsiniz?

Tədqiqat sualı: Opera nədir? Opera harada tamaşaya qoyulur?

Qrup işləri.

I qrup

II qrup

III qrup

IV qrup

«Leyli və Məcnun» qrupu -I qrup

Bəstəkar kimə deyilir? Tanıdığınız Azərbaycan

bəstəkarlarının adlarını qeyd edin və onlar

haqqında bildiyiniz məlumatları yazın.

«Koroğlu» qrupu –II qrupSizə verilən şəkillərdən opera və teatra aid olanları seçin, seçmədiyiniz

şəkillərin nə üçün bu mövzuya aid olmadığını izah edin.

«Şah İsmayıl» qrupu-III qrup Sizə təqdim olunan iki videoçarxdan hansı məkanın opera üçün əlverişli

olduğunu seçin və cavablarınızı əsaslandırın. Sizcə operanın

səhnələşdirilməsi üçün necə bir yer lazımdır?(Videoçarxlarda opera

teatrının, açıq havada qurulmuş konsert səhnəsinin tam görünüşü və

təchizatı əks olunur)

«Gəlin qayası» qayası- IV QRUP

Musiqi və ədəbiyyat dərslərindən yiyələndiyiniz biliklərə əsasən

verilmiş sözlər haqqında bildiklərinizi yazın.

Vokal

İnstrumental

Poeziya

Dram, dramatik

Plastika

Komediya

Orkestr

Qastrol

Azərbaycan bəstakarları

Qara Qarayev Ü. Hacıbəyov

Şəfiqə Axundova

Eldar MansurovFikrət Əmirov

I qrupun təqdimatından sonra

IV qrupun təqdimatından sonra

"Opera" italyan dilində "əsər" deməkdir. Opera söz və musiqinin,

oxuma və səhnə hadisələrinin, vokal və instrumental ifanın

vəhdətindən yaranmışdır. Başqa sözlə desək, opera poeziyanın,

dramatik teatrın, plastikanın, vokal və instrumental musiqinin

sintezindən ibarətdir.

Onun əsas mövzusunu xeyirlə şərin, işıqla qaranlığın, məhəbbətlə

nifrətin mübarizəsi təşkil edir. Opera musiqiyə söykənən dram,

yaxud komediyadır. Operada dramatik mətnlər müğənnilərin

oxuması ilə təqdim olunur. Bu, həmişə orkestrin müşayiətilə baş

verir.

Ümumiləşdirmə aparıldıqdan sonra şagirdlərin diqqəti dərslikdəki «Opera

teatrı» mətninə yönəldilir.1910-cu ilin sonlarında Bakıya Rusiyadan məşhur bir opera müğənnisi qastrola gəlir.

Müğənnin şərəfinə verilən ziyafətlərdən birində Bakı milyonçusu Mayılov sənətçi qadından

bir də bu şəhərə nə vaxt gələcəyini soruşur. Aktrisa «Heç vaxt gəlməyəcəyəm!»- deyə

cavab verir. Milyonçu bu cavabın səbəbi ilə maraqlandıqda müğənni qadın deyir: «Belə

böyük şəhərdə oxumağa opera binası yoxdursa, gəlməyimin nə mənası var?» Bu sözlər

bakılı milyonçuya bərk təsir edir və elə oradaca qadına söz verir ki, cəmi bir il ərzində

opera teatrı üçün gözəl bina tikdirəcək.

Gələcək teatr binası üçün Qubernski-Torqovı (indiki Nizami) küçəsində yer alınır və tikinti

başlayır. Bu cür təşəbbüsləri həmişə alqışlayan Hacı Zeynalabdin Tağıyev bildirir ki, belə

bir binanı bir ilə tikmək qeyri-mümkündür. Mərc gəlirlər ki, opera binası vaxtında hazır olsa,

onun bütün xərclərini Hacı çəkəcək.

Beləliklə, 1910-1911-ci illərdə, cəmi on ay ərzində memar N.Q.Bayevin layihələşdirdiyi

teatr binası hazır olur və Mayılov teatrı kimi tanınır. 1928-ci ildə teatra M.F.Axundov adı

verilir. 1959-cu ildən isə bu sənət məbədi Akademik Opera və Ballet Teatrı adlanır.

Ölkəmizin ən böyük musiqili teatrı olan Azərbaycan Opera və Balet Teatrı 1920-ci ildən

indiyədək bu yaraşıqlı binada fəaliyyət göstərir.

Mətni oxuduqca düzəltmə isimləri seçək və onların hansı leksik

şəkilçilərlə düzəldiyini aydınlaşdıraq.

çı4

Ahəng qanuna uyğun olaraq dörd variantda

yazılan -çı- leksik şəkilçisi insan anlayışı bildirən

yeni isimlər düzəldir.

qaçmaq qaç+ma+maq

oxumaq oxu+ma+maq

Təsdiq və inkar fellər

Akademik Opera və Balet Teatrı

Ev tapşırığı

Opera teatrında qoyulmuş

tamaşalar haqqında əlavə

məlumatlar toplayın və

məlumatları qrafik informasiya

(cədvəl şəklində) təqdim edin.

Resurslar

Google.az

tob.az

youtube.com

5-ci sinif Azərbaycan dili

dərsliyi

Diqqətinizə görə çox sağ olun!