ordesía -...

20
SUPLEMENTO DOMINICAL Diario de Ferrol 17 de agosto de 2014 Año XV / Número 842 Mar Capeáns, una gallega en el centro de la Física LA SANTIAGUESA MAR CAPEÁNS FORMA PARTE DE LA PLANTILLA DE GENIOS QUE SE CONCENTRAN EN EL LABORATORIO EUROPEO DE FÍSICA DE PARTÍCULAS, MÁS CONOCIDO COMO EL CERN EN SUS SIGLAS EN INGLÉS. SATISFECHA CON SU LABOR, AFIRMA QUE LAS INVESTIGACIONES EN ESTE CAMPO APORTAN APLICACIONES “RELEVANTES Y PRÁCTICAS PARA LA VIDA DIARIA” CINE MÚSICA Llega a las pantallas la ópera prima como director y trabajo póstumo del actor Philip Seymour Hoffman La música alternativa reclama su espacio en el heterogéneo programa de fiestas de A Coruña Las fotos subidas a twitter revelan lo que realmente nos gusta a los gallegos en verano REPORTAJE N ordesía

Upload: tranthuy

Post on 20-Sep-2018

220 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

SUPLEMENTO DOMINICAL

Diario de Ferrol

17 de agosto de 2014

Año XV / Número 842

Mar Capeáns, una gallega en el centro de la FísicaLA SANTIAGUESA MAR CAPEÁNS FORMA PARTE DE LA PLANTILLA DE GENIOS

QUE SE CONCENTRAN EN EL LABORATORIO EUROPEO DE FÍSICA DE PARTÍCULAS,

MÁS CONOCIDO COMO EL CERN EN SUS SIGLAS EN INGLÉS. SATISFECHA CON SU

LABOR, AFIRMA QUE LAS INVESTIGACIONES EN ESTE CAMPO APORTAN

APLICACIONES “RELEVANTES Y PRÁCTICAS PARA LA VIDA DIARIA”

CIN

E

SIC

ALlega a las pantallas la

ópera prima como

director y trabajo

póstumo del actor Philip

Seymour Hoffman

La música alternativa

reclama su espacio en el

heterogéneo programa

de fiestas de A Coruña

Las fotos subidas a

twitter revelan lo que

realmente nos gusta a

los gallegos en verano

REPO

RTA

JE

Nord

esía

Page 2: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

La vuelta al cole trae la duda entre colegio público, privado o concertado

Expertos en educación han explicado a Efe que los idiomas, las nuevas tecnologías,

los programas de convivencia, los valores que se fomentan, la renova-ción pedagógica o las instalaciones son algunos de los principales pun-tos en los que los padres deben fijar-se a la hora de escoger dónde llevar a sus hijos.

“Si la escuela quiere preparar para la vida tiene que ser como la vida” y la pública, además de ser pionera en la implantación de pro-gramas bilingües y sobre nuevas tecnologías, tiene una diversidad de alumnado que “responde” a lo que luego los niños y niñas se van a encontrar en la vida, afirma el presi-dente de la Federación de la Ense-ñanza de CCOO, Francisco García.

“En la escuela pública no están en una burbuja donde sólo se rela-cionan con los suyos, sino en un en-torno que no es clasista, conviven todo tipo de alumnos por razas, creencias y extracción social”, recal-ca García.

Este defensor de la educación pública concluye: “es una escuela más útil para preparar a los alum-nos, no solo a nivel académico, sino para integrarse en una sociedad que es diversa”.

La libertad de elección de los pa-dres es la filosofía de los centros concertados, según destaca Francis-co José Flores, secretario general de la Confederación Española de Cen-tros de Enseñanza (CECE).

“Priorizamos el derecho de los padres” para que lo que vayan a en-contrar en un centro se adecúe a sus necesidades o ideas sobre la mejor educación de sus hijos, como puede ser una enseñanza personalizada, idiomas concretos, tecnologías, educación diferenciada o mixta, de titularidad religiosa o laica, dice.

Flores subraya que “la supervi-vencia” de los concertados se debe a la demanda de los padres y, por eso, cuando un centro no hace las cosas bien “cierra”, mientras que los pú-blicos se nutren de fondos públicos para subsistir aunque no tengan de-manda.

Por su parte, la directora de Már-keting y Comunicación de los cole-gios privados Brains, Elvira López, sostiene que la diferencia principal con un colegio público es el “perma-nente esfuerzo por innovar”.

“Los colegios privados por la

EDUCACIÓN

Los más jóvenes se preparan para la próxima vuelta al cole.

Elegir el colegio de los hijos es una de

las grandes responsabilidades de los

padres y, hacerlo bien, especialmente

cuando existe una gran variedad de

escuelas, pasa por conocer las ventajas

e inconvenientes que pueden tener los

centros públicos, privados y

concertados. De modo que en esta

próxima vuelta al cole los padres

deberán valorar todas las ofertas que

ofrecen los centros educativos para el

próximo curso.enD

eta

lle

28

Diario de FerrolDOMINGO,17 AGOSTO DE 2014N

ordesía

competencia, sobre todo con los concertados, que hasta hace poco tiempo tenía más recursos que aho-ra, han tenido que estar siempre ha-ciendo un esfuerzo extra para estar por delante del resto”, asegura.

Invertir en nuevas tecnologías, en vanguardia, en formación conti-nua del profesorado o saber lo que se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo son algunas de las reglas para destacar de colegios privados y Brains, por ejemplo, cuenta con un departa-mento de innovación pedagógica con 30 personas –liberadas al 80 por ciento de su tiempo docente–, explica.

Se lleva a cabo una evaluación paralela y externa a alumnos y pro-fesores para comprobar que ambos “llegan donde tienen que llegar” y no se espera a descubrir “lagunas” en un siguiente curso, añade.

Para los que todavía no tienen claro cuáles son los puntos impres-

cindibles que hacen de un colegio la mejor opción, expertos de Brains han publicado precisamente un decálogo para ayudar a esos padres o tutores.

Un proyecto educativo debe incluir valores para formar a personas vitales, respetuosas y felices; idiomas y profe-sorado nativo; nuevas tecnologías en el aula; ofertar deportes dentro de las horas lectivas; fomentar la lectura; y contar con espacios deportivos separa-dos por edades, laboratorios, bibliote-cas, aulas de música y de informática, entre otros.

Se debe calcular el número de alum-nos por profesor para posibilitar una enseñanza personalizada; si la familia es religiosa, sopesar si el centro fomen-ta o no unos determinados ideales; y comprobar como indicador del nivel del centro los resultados de los alum-nos, por ejemplo, en selectividad.

Tampoco se debe olvidar que hay que escuchar a los hijos para averiguar si el centro elegido ha sido finalmente el acertado.

Las aplicaciones móviles confec-cionadas a medi-da de los peques

de la casa pueden ser una so-lución para una problemática ecuación típica del verano: niños aburridos más padres con poco tiempo para dedi-carles, igual a cómo les entre-tenemos.

Los actuales dispositivos ofrecen una multitud de op-ciones, como por ejemplo las de web de aplicaciones infan-tiles “Frikids”, que ha elegido una lista de las mejores aplis de entretenimiento para des-pués de los deberes.

Entre ellos figura “Hoopa City”, un juego de TribePlay disponible para iPad, iPhone y Android protagonizado por un hipopótamo constructor que, con ayuda de los peque-ños usuarios, podrá crear sin límite de tiempo una ciudad a su gusto.

Las búsquedas de persona-jes al estilo “¿Dónde está Wally?” en libros encuentran su símil tecnológico con Pan-go, el mapache que protago-niza “Pango Las Escondidas” de Studio Pango, que incluye quince niveles distintos de di-ficultad, para niños de entre dos y cinco años.

Otra opción, de Les Trois Elles Interactive, es “Astropo-lo”, una aventura en el espa-cio “hecha a mano 100%”, ya que los diseños gráficos son recortables, obra de la artista francesa Chloé Mazlo, que re-úne para esta aplicación de ocho minijuegos a personajes como el astronauta Polo, el alienígena Mr. KissNot o el mismísimo Santa Claus y “sus renos perdidos”.

Además, enseñar a los ni-ños a preocuparse por el me-dio ambiente mientras se di-v ierten y fomentan su creatividad también es posi-ble con la aplicación “Duckie Deck Trash Toys”.

Enganchados a

las aplicaciones

del móvil

Page 3: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

“Siempre me gustó hacer

cálculos, jugar con fórmulas y

hallar la solución”

La gallega Mar Ca-peáns, investigadora del Laboratorio Euro-peo de Física de Partí-

culas, más conocido por sus siglas, –CERN–, ensalza los valores, avances y utilidades del conoci-miento científico, a veces incom-prendido, pese a sus aplicaciones tan “relevantes y prácticas para la vida diaria”, como ella misma puntualiza.

Enormes imanes superconduc-tores, electrónica de lectura súper rápida o capacidad de computa-ción para analizar los millones de datos que se generan, son concep-tos que suenan “a chino” para el común de los mortales y que la mayoría no alcanza a comprender. No obstante, explicar las aplica-ciones médicas, los escáner de los hospitales, tecnologías para tratar tumores o elementos tan diarios y cotidianos como las páginas web ya no parecen tan lejanos, señala esta experta científica gallega en una entrevista con la agencia Efe.

Mar Capeáns (Santiago, 1967) asegura que llegó hasta donde está por azar, al empezar a traba-jar en un grupo de desarrollo de detectores muy potente en el que contaba con unos “grandes men-tores y colegas de excepción que ayudaron a definir mi forma de trabajar, colaborar y aprender”, recuerda.

El CERN es el Laboratorio Euro-peo de Física de Partículas, como una pequeña urbanización de men-tes brillantes o un diminuto país de eruditos, inteligentes e ingeniosos, genios que buscan aportar solucio-nes a los enigmas científicos y en-tre los que se encuentra esta inves-tigadora santiaguesa.

Conviven en él más de 2.400 personas fijas, y cerca de 10.000 visitantes científicos, procedentes de 113 países diferentes, que bus-can dar soluciones a los enigmas científicos más trascendentes y profundos.

Precisamente es donde se en-cuentra el Gran Colisionador de Hadrones, el famoso LCH, que puede verse como “una máquina que nos permite viajar en el tiem-po” ya que la densidad de energía y la temperatura en las colisiones son similares a las que existían justo después del Big Bang, asegu-ra Capeáns, quien añade que aquí también se estudia llegar al frío absoluto, manejar protones a la velocidad de la luz o conseguir el ultra vacío, todo en un solo lugar pero trabajando de una forma “abierta y colaboradora”, explica esta especialista.

La santiaguesa Mar Capeáns forma parte de esa plantilla de ge-nios. Desde pequeña se divertía con lo inusual y siempre tuvo muy claro que los números, la compro-bación, la certeza, la objetividad, la razón, lo sistemático y lo de-mostrativo formarían parte inse-parable de su ser.

“Las matemáticas siempre me

MAR CAPEÁNSINVESTIGADORA DEL CERN

ESTA SANTIAGUESA FORMA PARTE DEL SELECTO

GRUPO DE ERUDITOS QUE TRABAJA EN EL CERN /EFE

gustaron mucho. Me gustaban los cálculos, los problemas, jugar con fórmulas e intentar encontrar la solución correcta”, ilustra.

Así, recuerda que en su trabajo son importantes dos vertientes, la ciencia y los conocimientos huma-nísticos, comúnmente denomina-do “mundo de las letras”, ya que exponer, argumentar y debatir de una manera eficaz son caracterís-ticas imprescindibles que permi-ten diferenciarse.

Gran apasionada del esquí, Mar Capeáns es doctora en Física de

Partículas por la Universidad de Santiago de Compostela y posee además un MBA en Gestión de proyectos tecnológicos.

Con sólo 25 años, recién licen-ciada, se incorporó al CERN para realizar su tesis doctoral en el gru-po de desarrollo de detectores de Geroges Charpak, que sería pre-mio Nobel ese mismo año.

Tomando como ejemplo y como experiencia su vida, Mar Capeáns afirma que decidir marcharse, emigrar en busca de una oportu-nidad, es una determinación “acertada”, ya que supone un nue-vo reto, “aprender y adaptarse” a situaciones diferentes marcadas por culturas diversas y formas de pensar dispares.

“Debe de ser una decisión cons-ciente y hay que evaluar el esfuer-zo. Considerar cómo será el regre-

so y que existe la posibilidad de que eso no suceda”, explica.

La suya tampoco fue una vida fácil. Por el camino hubo espinas y piedras que tuvo que sortear. Vive en un “Babel de lenguas” en don-de “el ser humano masculino” es el predominante, ya que “el feme-nino” solo representa el 20 por ciento de la plantilla. “Es muy si-milar a otros campos de la ciencia y, desgraciadamente, no está au-mentando lo rápido que debiera”, apunta.

Aún así, asegura, el género no es un escollo insalvable o insupe-rable, o por lo menos no determi-nante, ya que la creatividad, la in-tuición o el riesgo son universales, y, “al final, lo que realmente cuen-ta es el trabajo bien hecho”.

Adaptarse, innovar, ser rápido, decir sí a las responsabilidades, trabajar en equipo, la capacidad de persuasión, la flexibilidad o la cooperación son algunas de las premisas básicas que destaca Mar Capeáns.

Esta científica lidera desde hace dos años el Grupo de Tecnología de Detectores del CERN, que par-ticipa en el desarrollo, construc-ción y operación de partículas para experimentos; además de otros proyectos de consolidación y modernización de la infraestruc-tura, pero ya hay más proyectos en mente, como asegura.

“A partir de 2015, con el au-mento de la energía de las colisio-nes, vamos a aprender más sobre el bosón de Higgs y será posible explorar regiones desconocidas de la Física”, concluye.

En el CERN

conviven más de

2.400 personas fijas

y cerca de 10.000

visitantes científicos

procedentes de 113

países diferentes, que

buscan dar soluciones

a los enigmas

científicos más

trascendentes

Con solo 25

años se

incorporó al CERN

para realizar su tesis

doctoral, lo hizo en un

grupo de desarrollo

que recibió el Nobel

ese mismo año

laEntre

vis

ta

29

Diario de FerrolDOMINGO,

17 AGOSTO DE 2014 Nordesía

Page 4: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

TEMPO DE CRISTAL E

SOMBRAS

XOSÉ M. ÁLVAREZ CÁCCAMO

Edicións Espiral Maior, Cullere-

do, 2014.

Estupenda proposta de OQO editora que

acostuma a agasallar aos seus lectores

innovadoras creacións como este libro

da xornalista Margarita del Mazo con ilustracións de Leire Salaberria. Neste

conto a autora tenta votar por terra ideas preconcebidas que se teñen con al-

guns personaxes de conto bastante maltratados pola literatura infantil como

o lobo feroz, coprotagonista do conto da ‘Carapuchiña vermella’. A autora

confesa escribir esta historia “para reconciliarse cos personaxes de conto”.

Na historia preséntasenos a un lobo dun xeito moi diferente ao que nos teñen

acostumados os libros para nenos. Eso sí, ao coitadiño do lobo pásalle de todo

no seu intento por atopar a Carapuchiña. O animal, empeñado en ver á nena,

sente nas suas carnes o desprezo de todos cantos atopa no camiño. Todo isto

pola súa mala fama, neste caso un tanto inxustifi cada, que o persegue sen

que poida facer nada para cambiar esa imaxe que teñen del, ou talvez si?

A familia grande

FEROZ, O LOBO

MARGARITA DEL MAZO

Ilustracións de Leire Salaberria.

OQO editorial, 2014.

Houbera un tempo no que na poesía española o tema da familia era obriga-

do; enténdase, a familia como ente básico na urdime aquela que a ven-cellaba indisolublemente coa re-lixión (católica, “of course”) como asideiro último (e primeiro).

Aquela poesía levaba o subtítulo de “arraigada”, e por aí, supoño, vi-ría o alporizamento de Leopoldo Panero con Luis Cernuda, amigos que foran, mesmo en Londres, ver-bo do poema deste titulado, preci-samente, “La familia”: “Era a la ca-becera el padre adusto,/ La madre caprichosa estaba en frente…” E é que Cernuda rachaba coa imaxe bu-cólica aquela que o Rexime preten-día explotar. Curiosamente serían os fillos de Panero (e súa muller, Fe-licidad Blanc) os que dinamitarían o choio na coñecida película de Jai-me Chávarri, El desencanto.

Vaia este preámbulo para subli-ñar o arriscado que pode ser tratar poéticamente asunto tan importan-te como perigoso (unha miña pa-renta pendurara na súa parede este azulexo “Familia, la Sagrada, y en la pared colgada”). Ítem máis, por-que diante miña teño o último libro de poemas de Xosé María Álvarez Cáccamo, Tempo de cristal e som-bras (Edicións Espiral Maior, Culle-

macrocosmos caccamiano fai por despregarse na compaña desta es-tadea familiar que vai medrando.

Xorde tamén no libro xente allea, pero próxima, como Luísa Villalta, (“que foi de ti no tempo/ que non che coñecemos”), nunha nova elexía que ten o cheiriño (como to-dos os poemas de Cáccamo) ao im-previsible. E é que para abordar te-máticas tan esvaradizamente “déjà vu”, como fai Xosé María Álvarez Cáccamo neste libro, demostrativo (xunto con outros de saída recente) de que Espiral Maior segue viva, compren moitas voltas de tornelo. As outorgadas polo poeta residente en Vilar de Vilaboa do Morrazo ao seu estilo. Si.

O LOBO FEROZ E

A SÚA MALA

REPUTACIÓN

“Cáccamo, ademais

de poeta

considerable, lector

fi nísimo e home

intelixente non cae

nas trampas da

poesía aquela que

inspirara películas

como ‘La gran

familia’...”

redo, 2014), tan de temática fami-liar como ven sendo, nunha parte importante, a obra dun dos nosos máis recoñecidos poetas.

Autor en Luminoso lugar de aba-timento (1987), dunha elexía po-tentísima a seu pai, o polígrafo Xosé María Álvarez Blázquez. Por supos-to que Cáccamo, ademais de poeta considerable, lector finísimo e home intelixente non cae nas tram-pas da poesía aquela, que reducida ao absurdo inspirara películas como “La gran familia” e sucesivas. Non, o vigués, mais ben en plan “familia grande” (fillos, irmáns, nai para o caso) ilustra este libro seu, polo demais dividido en dúas par-tes, a paterno-filial xa publicada en edición privada, 2004, con grava-dos de Figueiras e prólogo de Ma-nuel Outeiriño, e a enderezada á nai, compañeira, irmáns e –de novo– fillos; a primeira, “Vilar dos fillos”, a segunda, “Os signos da noite”, cunha linguaxe suavemente surrealista.

Nada de automatismos aquí, xa que logo, senón dunha exploración na realidade que se atopa riba (e debaixo) do mundo caccamiano, tan recoñecible (por quen o temos seguido desde sempre) que pecado fora non asumilo. Toda esa simbo-loxía mineral, mariña, de alturas (e baixuras) oníricas onde o micro-

máis

Lib

ros

30

Diario de FerrolDOMINGO,17 AGOSTO DE 2014N

ordesía

VICENTE ARAGUAS

Prosegue Eva Veiga o seu paseniño e con-

tundente camiñar pola lírica de noso

deixando unha pegada cada vez más fon-

da e intensa. Con “A distancia do tambor” acadou o prestixioso Premio

de Poesía Fiz Vergara Vilariño. O xurado destacou da obra o seu uso

“novidoso e minimalista da linguaxe poética a través dunha marcada e

contida intensidade expresiva e que propón unha refl exión sobre o es-

pazo como un lugar vivo”. En relación coas súas obras anteriores,

como un novo capítulo dunha peza coherente no formal e nas preocu-

pacións de fondo, Veiga volve situar ao ser na cerna da súa mirada,

agora máis abeirada á condición feminina e as súas cirucunstancias.

Solidariedade, luz, raíz volven ser elementos claves nesta obra cincela-

da cunha lingua estilizada ao máximo. Como salienta o ecritor Fernán-

dez Naval, “Traballa Eva no silencio, con teimosía e con sosego, na nu-

dez do poema que por veces desacouga. Traballa na procura do

signifi cado que non limite, senón que abra; na imaxe ou no lampo esen-

cia, que alumee a consiciencia do lector”.

A DISTANCIA DO TAMBOR

EVA VEIGA

Espiral Maior, 13 euros.

UNHA OLLADA

QUE ILUMINA A

CONDICIÓN

Page 5: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

UNA MUCHACHA MUY

BELLA

JULIÁN LÓPEZ

Editorial Eterna Cadencia,

2013.

Julián López: Memoria y desmemoria

Cada vez que cierro un libro lo olvido”, dice el protago-nista de la novela “Una mu-chacha muy bella” (Ed.

Eterna Cadencia, 2013), primera – y única por el momento – novela del poeta argentino Julián López. Argu-menta al respecto que “leer es un ejercicio brutal de desmemoria: cada frase tacha la anterior” (p. 137). En todo caso, desmemoria y olvido no son lo mismo; no persis-ten o perviven igualmente. La des-memoria es provisional, más o me-nos; el olvido, definitivo o imposible, radicalmente

“Una muchacha muy bella” es un texto, de equívoco título, que patentiza la presencia y relación directa y privada de dos figuras: una madre (hermosa) y un hijo (niño, preadolescente) que al pa-sar de los años se recuerda con ella en años y días de tediosa cotidia-neidad, de una comunicación es-trecha, fraguada a retazos verba-les, pero con numerosas sombras y vacíos. Frente a ello, la felicidad de la belleza que el niño contempla, siente, guarda en su piel en algún momento en que un erotismo inci-piente asoma inevitable.

La vida transcurre limitada, cerca-da en un apartamento, aliviada sólo

LUIS ALONSO

GIRGADO

“El escritor ofrece

un gris, ceñido,

agobiante cosmos

existencial

coronado por la

desposesión,

aunque aparezca

algún asidero

eventual, algún

residuo vivo de la

memoria”.

muy de vez en cuando, velada por ausencias, alusiones que culminan en la de la misma madre. El escritor ofrece un gris, ceñido, agobiante cos-mos existencial coronado por la des-posesión, aunque aparezca algún asidero eventual, algún residuo vivo de la memoria. Lejana, muy al fondo, alguna amenaza que difícilmente in-tuimos y que nos lleva al terror de la agitación política del país. Ello late, pero no se percibe.

“Una muchacha muy bella” es una historia con dosis inaprecia-bles de sentimentalidad; con algu-na contada efusión emotiva; con ilusiones y sueños muy efímeros y con algunos no confesados miedos. Se afirma en ella un vivir medido en el sigilo, en la amenaza del en-torno, en la vigilancia de lo próxi-mo. Sólo la belleza y su presencia son el lenitivo, la esperanza, el mantenerse del vigía casi adoles-cente o niño todavía, que son difu-sas tales fronteras.

La narración es precisa y hasta exacta en extremo, con un ritmo lento y una tonalidad afectivo-emotiva grisácea, seca. Los perso-najes resultan, desde luego, con-vincentes, de una humanidad entre dura y nostálgica, triste, re-sistente. La afirmada y lineal uni-cidad de la historia se ve, afortu-n a d a m e n t e , a l t e r a d a p o r momentos de destellante viveza, de intensidad, en el último cuarto (a partir de la pag.123), aunque el epílogo vuelve al declive, a lo oto-ñal y melancólico. A la despose-sión y la tristeza.

“Una muchacha muy bella” deja un poso amargo como conjunto y una tentativa ascensional en sus últimas (y mejores) páginas. La desmemoria de su lectura no es ni será nunca total. Queda la borra del café, amarga, seca, pero de una imborrable certidumbre.

Mucho se ha escrito hasta la

fecha del movimiento social

único que tuvo lugar en Ma-

drid el 15 de mayo de 2011, a

escasos días de las elecciones

generales, y que muchos co-

nocen como el levantamiento de los indignados. Ahora, de la mano

de la editorial Trifolium y del escritor y profesor madrileño Carlos

Taibo nos llega un ensayo sobre esta iniciativa popular que tuvo tras-

cendencia mundial, habiendo recibido apoyos desde diferentes paí-

ses. El texto, una breve introducción sobre lo acontecido en aquella

primavera, recoge, como se indica en el libro, la opinión de su autor,

cuyo conocimiento material de la realidad se ciñe a la manifestación

madrileña, con un contacto más liviano, pero innegable, en lo que se

refi ere a las concreciones gallega y catalana. Este ensayo, en escasa-

mente 66 páginas, hace un repaso somero pero profundo de lo acon-

tecido aquellos días haciendo hincapié en el porqué del éxito de la

iniciativa y los legados que nos ha dejado el movimiento. Taibo enu-

mera seis legados fundamentales que se basan en su mayoría en una

nueva identidad contestataria surgida durante el 15-M.

EL 15-M, UNA BREVÍSIMA

INTRODUCCIÓN

CARLOS TAIBO

Editorial Trifolium. A Coruña,

2014.

COMPLETO

AUNQUE BREVE

Y CONCISO

EL JUEGO DE RIPPER

ISABEL ALLENDE

Editorial Plaza y Janés, 2014

Poco se muestra en este libro de la

Isabel Allende que triunfó con “La

casa de los espíritus” y su realismo

mágico hace ya más de treinta

años, salvo su maestría en el ofi cio

de narrar. Y es que “El juego de Ri-

pper” poco o nada tiene que ver

con aquel primer título de la narra-

dora chilena de origen peruano. En

este caso, dejándose asesorar “muy poco” por su marido Willie Gor-

don, especialista en el género policíaco, Allende vuelve a sorprender

a propios y extraños con una narración que engancha desde el pri-

mer minuto, en la que sin quiebros ofrece un ritmo fl uido que seduce

al lector página a página. En esta novela, ambientada en la hermosa

San Francisco, los asesinatos en serie –que siguen una predicción as-

trológica– constituyen el hilo conductor de la trama, a pesar de con-

vertirse en algunas páginas en elemento colateral y no principal de

la historia, que podría no gustar demasiado a los puristas del género.

No obstante, la primera novela negra de la autora se ha convertido

en uno de los libros más vendidos del año. Una lectura más que reco-

mendable para cualquier tarde de verano.

NOVELA

POLICÍACA DE

RITMO FLUIDO

másLib

ros

31

Diario de FerrolDOMINGO,

17 AGOSTO DE 2014 Nordesía

Page 6: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

letra

sA

tlá

ntic

as

32

Diario de FerrolDOMINGO,17 AGOSTO DE 2014N

ordesía

mento: “Si en algún Ministerio hay que entrar a sangre y fuego, sin res-peto a lo preexistente, es el de Ins-trución Pública, cuartel general de los enemigos de España”. E dentro dese ministerio, xaora, aos profe-sionais da CFABA tocoulles xogar o papel de ‘enemigos’ do ‘nuevo Esta-do’, polo que en moitos casos foron expulsados, postergados ou trasla-dados a unha situación marxinal para silencialos.

De toda esta lacerante realidade, das miserias e as inxustizas que provocou, mesmo dos episodios de biblioclastia aos que conduciu dá cumprida conta o moi documenta-do ensaio de Francisco Xavier Re-dondo Abal Bibliotecarias e biblio-tecarios ‘infames’, publicado por Laiovento co revelador subtítulo de ‘A depuración franquista do corpo bibliotecario republicano. O caso galego’. Máis aínda, mercé ao pa-ciente labor deste estudoso ponte-vedrés sabemos tamén de máis de media ducia de casos paradigmáti-cos de bibliotecarios e/ou arquivei-ros que tiveron que sufrir en carne propia a humillación de verse per-seguidos e relevados dos seus pos-tos simplemente por facer ben o traballo e non comungar cos ideais fascistas que a Ditadura franquista impuña. Profesionais como Teresa Vaamonde Valencia, Luisa Cuesta Gutiérrez, María Brey Mariño, Ni-céforo Cocho Fernández, Ramón Iglesia Parga, Juan Vicens de la Lla-ve, María Muñoz Cañizo ou Juana Capdevielle San Martín ven histo-riada a súa tráxica circunstancia por Redondo Abal, quen completa o seu impecable traballo con moi interesantes capítulos dedicados á política do ‘novo’ Ministerio de Educación Nacional, o ‘escuro fun-cionario’ que actuou como xuíz ins-trutor destes casos ou algunhas cuestións marco lexislativas que explican todo este desastre. Por su-posto, tamén son de lectura provei-

Biblioclastia franquista

Moito se leva escri-to sobre a repre-sión que o profe-sorado do Ensino

Público e o Maxisterio en xeral pa-deceu coa chegada da Guerra Civil Española e a longa Posguerra que a sucedeu. Porén, son ben máis con-tados os estudos que se centraron na depuración desoutro colectivo de vital importancia para o asenta-mento e expansión da cultura da lectura e a instrución pública que é o Corpo Facultativo de Arquiveiros, Bibliotecarios e Arqueólogos (CFA-BA). Grazas ao seu esforzado tra-ballo, o analfabetismo da po-boación española, que era antes dos tempos da II República escan-daloso, reduciuse notablemente e iniciativas como as Misións Peda-góxicas ou a Xunta de Intercambio e Adquisición de libros para Biblio-tecas Públicas (ambas botadas a andar en 1931) lograron cambiar o panorama formativo do territorio estatal, sobre todo facendo accesi-ble a Cultura e o Libro ao eido rural, ata entón practicamente desaten-dido.

Mais todos estes avances esfare-laron coa sublevación militar do 17 de xullo en África polo xeneral Francisco Franco Bahamonde. A vi-toria do bando fascista impuxo unha depuración a fondo do CFA-BA para purgar do mesmo calquera presenza que lembrase os ideais re-publicanos de alfabetización e ins-trución xeneralizada da poboación que ata entón viñeran promovén-dose. Unha sentenza do que foi o primeiro dos ministros de Educa-ción Nacional do réxime franquista (non escribo o seu nome porque non merece lembranza) resume o novo espírito apocalíptico que a Di-tadura franquista impuxo contra un organismo que se significara tan positivamente na obxectiva mello-ra das condicións de aprendizaxe e formación das xentes ata ese mo-

ARMANDO [email protected]

tosa o epílogo ‘Ai, dos vencidos!’, o apéndice documental no que se re-producen dous dos pregos de des-cargos dos casos amentados para exemplificar os absurdos procesos que contra destas persoas se in-coaron e mais as listaxes finais so-bre ‘Partidos políticos, sindicatos e agrupacións’, ‘Organismos oficiais e outras institucións’ e ‘Fontes pri-marias e a bibliografía citada’ que teñen ampla e abondosa presenza nas páxinas do libro, acaidamente prologado por Manuel Rivas.

A Francisco Xavier Redondo Abal debiamos xa O fulgor e as te-bras: as bibliotecas na Galiza da II República e a súa destrución du-rante a Guerra Civil (editado tamén por Laiovento no 2009). Pois ben, agora a nosa débeda aumenta con este ilustrativo Bibliotecarias e bi-bliotecarios ‘infames’: a depuración franquista do corpo bibliotecario republicano. O caso galego, que completa unha xeira investigadora que ben merece coñecerse e aplau-dirse.

BIBLIOTECARIAS E

BILIOTECARIOS “INFAMES”

FRANCISCO XAVIER

REDONDO ABAL

Edicións Laiovento, 2014.

Francisco Xavier Redondo Abal

Page 7: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

Na librería de vello Pe r sona j e s , de Xixón, atopeime de bruces cos có-

mics do Sheriff King, que tanto éxito tiveron aló pola década dos setenta, e non puiden evitar com-prar un par de tomos máis por nostalxia que pola calidade da pu-blicación en si. Ata o de agora as únicas novelas do Oeste que con-seguían atoparse seguían a ser as de Zane Grey ou, no peor dos ca-sos, as de Marcial Lafuente Estefa-nia –lembro a un dos meus mello-res profesores de literatura, José Sánchez Reboredo, botar pestes deste último solo co inicio dunha desas novelas de vinte pesetas: “se oyó un relincho: era Johnny, que llegaba”–.

Afortunadamente, o panorama está a cambiar dende hai uns anos e podemos achegarnos aos autores norteamericanos que construiron un xénero literario de seu e que, en moitos casos, adaptaron eses mesmos textos para compoñer grandes títulos da historia do ci-nema, a través de publicacións de pequeño formato en revistas como o Saturday Evening Post, con au-tores de tanto prestixio coma Bor-den Chase ou Warner Bellard, e os que levan recollido nos últimos anos as publicacións da colección Frontera da editorial Valdemar, que no 2011 comezou a súa andai-na da man antoloxista de Alfredo Lara coa recopilación Indian Country, e onde recolle relatos tan variados e de tanta calidade como os de Dorothy M. Johnson. Na mesma colección podemos atopar volumes tan interesantes como as Historias de Caballería, do citado James Warner Bellard, que tanto influíron en John Ford, El trampe-ro, de Vadis Fisher, fonte das Aven-turas de Jeremiah Johnson, e por último a excelente Centauros del desierto, de Alan Le May, novela que quedou semiesquecida por ter dado lugar a unha das grandes obras mestras do cinema norte-americano.

Agora, en 2014, Valdemar ten publicado en moi boa tradución

de Marta Lila, Bajo cielos inmen-sos, de A. B. Guthrie Jr., un autor cuxa traxectoria literaria queda explicada non tanto polo feito de ser levada ao cinema na famosa Río de sangre, de Howard Hawks, coma no feito de obter o Pulitzer en 1950.

O xénero quedaría incompleto se non tivésemos en conta que o público español leva anos ache-gandose, nun volumen de ventas que non fixo máis que medrar, á obra excelente pero complexa, os-cura, dura, e cruel de Cormac Mc-Carthy en Meridiano de Sangre (1985), e a asemade na sua Tri-loxía da Fronteira, que en España publicou a editorial Debate (2012) nun estuche completo for-mado por Todos los hermosos ca-ballos, que obtivo o National Book Award de 1992; En la frontera (1994), e Ciudades de la llanura (1998). A visión naturalista, mas-culina e violenta do xénero non chega as cotas de dureza e bestia-lismo de Meridiano de Sangre, pero achegan ao lector a unha pro-funda reflexión sobre a perversi-dade da natureza humana e a an-tiépica da fronteira e dos seus habitantes. Igualmente similar nesa reflexión é a recentemente editada Butcher´s Crossing (Lu-men, 2013), de John Wiliams, un autor do que xa aquí temos alaba-da a súa calidade. Esta novela, es-crita orixinalmente en 1960, nos achega o bildungsroman do uni-versitario Will Andrews, que se une a un conxunto de cazadores

de bisontes na localidade que da nome ao libro, e acaba descubrin-do unha realidade profundamente diferente á romántica e aventurei-ra que imaxinaba. A realidade es-pida da morte e do salvaxismo, que non diferencia en nada a un licenciado en Harvard e a un tram-peiro analfabeto. Do mesmo xeito, aínda queda moito por publicar en canto a novelas de fronteira do-utro gran escritor como Wallace Stegner, descuberto polo ollo agu-do de Libros del Asteroide.

Pero non poderíamos pechar esta sección sen recomendar, de xeito particular, a visión femenina e a súa maneira, verdadeiramente heroica, que supón a magnífica li-teratura de Elinore Pruitt Stewart e as súas Cartas de una pionera, publicadas pola asturiana Hoja de Lata (2013), e que son unha ver-dadeira xoia literaria, tan ben es-critas coma conmovedoras, po-ñendo o acento no feito de que a construcción do oeste foi tamén, tanto obra de mulleres aguerridas e loitadoras, como da solidarieda-de das comunidades que foron contruíndose dende o apoio cotián e a dureza –e a beleza– dos territo-rios que habitaban, como neste caso, Wyoming. Pruitt Stewart re-vélase coma unha escritora de pri-meirísimo nivel, unha eficaz na-

XOSÉ ANTONIO LÓPEZ SILVA

Fronteiras, bisontes e mulleres. Novas olladas ó western literario

CARTAS DE UNA PIONERA

ELINORE PRUITT STEWART

TRADUCIDO DO INGLÉS POR ROSANA HERRERO MARTÍN

Editorial Hoja de Plata. 208 páginas. 14,40 euros.

via

xeIn

consta

nte

Pruitt

Stewart

revélase como

unha escritora

de primeiro

nivel, unha

eficaz

narradora,

directa, irónica

e intelixente,

que conduce ó

lector coa

descrición

dunha vida dura

na que o que

importa é saír

adiante...

33

Diario de FerrolDOMINGO,

17 AGOSTO DE 2014 Nordesía

r radora , d i rec ta , i rón ica e intelixente, que conduce ao lector coa descrición dunha vida dura no que importa é saír adiante, sobre-vivir día a día á natureza, despois de tomar a decisión de trasladarse de Denver ás montañas tras que-darse viúva e cunha fila pequena ao cargo. O libro, excelentemente traducido por Rosana Herrero, complétase cun magnifíco prólogo de Laura Sandoval que pon de re-levo que xunto coa obra de Wi-lliams estamos ante un dos libros máis interesantes publicados nos últimos tempos. O volume com-plétase coa recente edición por parte da editorial de Cartas de una cazadora (Hoja de Lata, 2014), que recolle o resto da correspon-dencia de Elinore Pruitt Stewart e doutras mulleres da fronteira, nal-gúns casos tan famosas como sor-prendentes como Calamity Jane, ou Laura Ingalls, coñecida na nosa xeración pola denostada e noña serie La Casa de la Pradera –así como Calamity Jane ten o seu pa-pel na serie Deadwood–. Imaxe e literatura, ou literatura cargada de imaxes, que en particular, no caso das cartas de Elinore Pruitt Stewart, deberían ser lectura obri-gatoria para contemplar esta lite-ratura de fronteira con outros ollos. Gañamos todos.

ESTA NOVELA DE

HOJA DE LATA

COMPLÉTASE COA

RECENTE EDICIÓN

DE ‘CARTAS DE UNA

CAZADORA’, QUE

RECOLLE MÁIS

CORRESPONDENCIA

DE PRUITT E

OUTRAS MULLERES

DA FRONTEIRA

Page 8: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

Un nuevo héroe animado “Khumba”

Por la presión decide embarcarse en una audaz misión para conseguir todas las

rayas que le faltan.En su búsqueda del legendario

pozo de agua del que todas las ce-bras obtuvieron sus preciadas lí-neas, conoce personajes muy extra-vagantes y enfrentarse con el malvado Phango, un leopardo sádi-co que controla todos los pozos de agua de la zona y aterroriza a todos los animales.

La película francesa “The Last Diamond” (“Le dernier diamant”) cuenta la historia de Simon (Yvan Attal), un ladrón en libertad condi-cional que quiere dar el golpe de su vida: robar el “Florentin”, un mítico diamante que será subastado.

La nueva película de su-perhéroes de Marvel “Los guardianes de la galaxia” es la historia

del aventurero Peter Quill que, de-bido a la venganza de un poderoso villano, pacta con unos solitarios criminales que terminan convirtién-dose en la última esperanza para

Llegan “Los guardianes de la Galaxia” y Philip Seymour Hoffman

”¡Date prisa, no voy a estar aquí

eternamente!”, instaba Lauren

Bacall hace 10 años a Pedro

Almodóvar para que la incluyese

en alguna de sus películas, porque

quería trabajar con él “a toda

costa”. Su sueño será ya eterno,

porque Bacall, el símbolo femenino

del cine negro, falleció el miércoles

Los mensajes de condolencia,

sorpresa y tristeza se

sucedieron tras el anuncio del

fallecimiento del popular actor

Robin Williams, quien fue

encontrado sin vida en su

domicilio californiano.

Williams, de 63 años. “No podría

quedarme más de piedra por la

pérdida, buena gente, talento

genial, compañero actor y alma

genuina”, dijo su colega Steve

Martin en Twitter al enterarse.

Antonio Banderas, está de

enhorabuena: la película que

produce y protagoniza,

“Autómata”, que él llama su

“bebé”, competirá enel Festival

de Cine de San Sebastián.

LAUREN BACALL: “¡DATE

PRISA, NO VOY A ESTAR

AQUÍ ETERNAMENTE!”

EL ADIÓS DE ROBIN

WILLIAMS CONMOCIONA

A HOLLYWOOD

“AUTÓMATA”, DE ANTONIO

BANDERAS, COMPETIRÁ

POR LA CONCHA DE ORO

LA EXITOSA PELÍCULA

DE MARVEL QUE ESTÁ

TRIUNFANDO EN

ESTADOS UNIDOS Y

CANADÁ SE ESTRENA

EN ESPAÑA

LA CINTA ANIMADA

“KHUMBA” ES SOBRE

UNA CEBRA CON SOLO

LA MITAD DE SU

CUERPO A RAYAS A LA

QUE TODOS CULPAN

POR LA FALTA DE

LLUVIAS.

Para lograrlo tendrá que acercar-se a Julia (Bérénice Bejo), una ex-perta en diamantes para quien la subasta supone un importante reto profesional y familiar. Dirigida por Eric Barbier, realizador de “La hora del silencio” y “Toreros”.

El Sr. Morgan interpretado por Michael Cane es la historia de un terco anciano estadounidense que vive solo en París. Es viudo y con tendencias suicidas hasta que cono-ce a Pauline (Clémence Poésy).

En “Mi amigo Mr. Morgan”, se puede comprobar la recuperación de las ganas de vivir del anciano vi-sitando museos o haciendo excur-siones al campo y el celo que esto genera en sus hijos pues sospechan que la joven es solo una arribista in-teresada en su dinero.

Con la intención de superar el éxito de las dos anteriores entregas, llega “Los Mercenarios 3”, protago-nizada por Sylvester Stallone acom-pañado de grandes del cine como Jet Li, Arnold Schwarzenegger, Mel Gibson, Antonio Banderas, Harri-son Ford, Kellan Lutz, entre otros.

Barney (Silvester Stallone) y el resto del equipo se enfrentan a Con-rad Stonebanks (Mel Gibson), el hombre que fundó los Mercenarios hace años antes de convertirse en un despiadado traficante de armas y al que Barney tuvo que matar o eso creía hasta ahora.

La alegría de “Gabrielle”, dirigi-da por Louise Archambault, cuenta la historia de Gabrielle, una joven con una deficiencia mental conoci-da como el síndrome de Williams.

cin

eTeatro

El actor estadounidense Peter Serafinowicz posa ante el cartel de “Guardianes de la Galaxia” NINA

proteger la galaxia del terrible ene-migo. James Gunn dirige la película que protagonizan Chris Pratt, Zoe Saldana, Dave Bautista, Vin Diesel, Bradley Cooper, Glenn Close y Be-nicio del Toro.

Llega a los cines el filme “Una cita para el verano”, la única pelícu-la que dirigió el fallecido actor Phi-lip Seymour Hoffman y que se es-trenó en Estados Unidos en 2010, con él también como protagonista.

La cinta cuenta la historia de un hombre que, a pesar de su timidez, se desempeña como conductor de limusinas de Manhattan y se lanza a hacer cosas tan estrafalarias como dar lecciones de cocina, natación o mantener una relación inverosímil con una persona adorable pero que también es un perdedor nato.

34

Diario de FerrolDOMINGO,17 AGOSTO DE 2014N

ordesía

Page 9: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

Qué haríamos sin ellos? Pues parece que tendremos que aprenderlo pronto.

Por tercera y quizás última vez, los Expendables, los entrañables, es-tán de vuelta. Lo están además con la que es de largo la mejor película de la saga que mejor partido le ha sacado a esa nostalgia ochentera que invade a una generación entre los últimos veinte y los primeros cuarenta. Una generación que vive y revive, por motivos distintos, aquella década de magia, humor y testosterona.

Los mercenarios 3 quiere llenar el vacío de esa última con el cóctel perfecto para quien la echa de me-nos. Sylvester Sly Stallone, Arnold Schwarzenegger, Mel Gibson y Ha-rrison Ford. Pero también están Ja-son Statham, Wesley Snipes o un formidable Antonio Banderas que se guarda la película en el bolsillo en su desenlace. La cosa funciona. Mejor que en las dos anteriores. Tiene ritmo, quilotones de acción y una dirección sobria y sin mareos.

Pero la clave es entender que el sentido de la nostalgia puede ser lastre si se convierte en abuso. Lo que funciona de Los mercenarios 3 es que las bromitas sobre las canas, los kilos de más y la chochez están mucho mejor medidas. Y un poso de solemnidad y hasta de emoción, por mucho que suene a broma, que uno se traga sin dar crédito.

En el fondo, en eso podríamos resumir gran parte del cine de ba-rras y estrellas. En su versión más humilde pero efectiva, como es el caso, el truco consiste en que el pú-blico se coma la McDonald’s con su Macmenú y su MacMuñeco. Aquí el surtido lo ponen los musculillos que hipnotizaron a una generación con frases como “¡Volveré!”, “¡Quiero estar en casa!” o “¡Odio las serpientes!”.

Se agradece también el riesgo de sumar a una nueva generación al paquete. De todos ellos, el real-mente conocido es Kellan Lutz, un tipo sin carisma alguno en la saga Crepúsculo y con el papelón de ha-cer un Hércules para adolescentes youtuberas este mismo año que al

ÁNGEL LUIS SUCASAS

película de acción. Tiene explosio-nes, duelos de helicópteros, com-bates de arte marciales e intermi-nables ensaladas de tiros. Pero no intenta en ningún momento ser la definitiva de su género. Y debería, porque el collage generacional que ha conseguido juntar, especial-mente cuando aparente que mu-chos están ya en su última o penúl-tima bala, exige que se intente llegar no a lo aceptable del pasado, sino a una versión que lo supere sin perderle el respeto.

A tanto no llegan estos merce-narios. Pero eso sí, y a pesar de lo que signifique su título en versión original, prescindibles no son. Aunque que no salga Chuck No-rris…

Los mercenarios 3: Las últimas de la recámara

fin encuentra la ocasión de demos-trar que un tipo sencillote pero con su puntillo lo puede interpretar. Puntos para Stallone por poner a una chica como la más dura de las duras en este nuevo equipo. Aun-que haya que quitarle alguno por el momento de machismo galante extremo que tiene con Antonio Banderas.

Mención aparte merece Mel Gi-bson. Primero porque se le echaba de menos. Segundo porque consi-gue a un villano realmente caris-mático. Alguien que consigue dar miedo a pesar de que el guion, de-masiado recatado con la sangre derramada, no se atreva a pintar la fiereza que se le presupone. Pero cuando le dice a Lutz: “Tenme mie-

do, niño. Si me soltaras te abriría en canal y te enseñaría tu corazón” uno se lo cree. Y eso es lo que una película así necesita en el eje del mal.

Hay cosas de las que quejarse. Una es la carencia de siempre de esta saga, la que puede resumirse acudiendo a nuestro prolijo refra-nero: Quien mucho abarca… Con tanta estrella talludita añorante de tener “su momento” y un guion y director tan generoso para que lo tengan, la película a veces se des-dibuja en un exceso de montajes en paralelo que solo responden a que todos queden contentos con su cuota de pantalla. Otra es la fal-ta total de ambición.

Los mercenarios 3 es una buena cin

eTeatro

35

Diario de FerrolDOMINGO,

17 AGOSTO DE 2014 Nordesía

Page 10: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

enFoto

gra

mas

36

Diario de FerrolDOMINGO,17 AGOSTO DE 2014N

ordesía muchasFelicidadesFelicita con Diario de Ferrol

BODAS DE ORO DE LUISA Y JUAN

Cincuenta años juntos, formando una familia

en la que nunca ha faltado el amor, el cariño y

el respeto. Muchas felicidades por este medio

siglo de recorrido en el que todavía os restan

muchos kilómetros por hacer. Besos de toda la

familia. Os queremos.

FANY

Ya hace cuatro años que estás entre nosotros, regalándonos

momentos muy felices. Eres una bendición, no sólo para tus

padres, también para tus abuelas, tu tía Pili, Armandiño y el

resto de la familia. Te queremos.

LEO (10 DE AGOSTO DE 2014)

El pasado fin de semana llegó al mundo Leo,

una hermosa florecilla que vendrá a alegrar la

vida de su hermanito, su papá y su mami, María

José, la propietaria de la floristería Anémona,

muy acostumbrada a tratar con estos delicados

regalos de la naturaleza.

¡¡¡Muchas felicidades y enhorabuena por la

llegada de este nuevo miembro de la familia!!!

De parte de tus clientes, familiares y amigos.

DAVID

Muchas

felicidades

por tu

cumpleaños!!

De parte de

tus abuelos,

tus tíos y tu

prima.

Te queremos.

Besos.

Page 11: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

Emma, Marila e Pili Porto

Esther e Andrea

Fernando y Perico

Francisca Arbe Fernández co seu pai, Ramoncho, e o seu tío, Pepe Manso

Barroso e Esteban

Fernando Freire Ben e Hermitas Rodríguez

Fina e Seijido

Francisco e Antonia

V Encontro de maiores

organizado por CCOO

na vila de Neda (II)

Continuación da reportaxe fotográfica publicada a pasada semana sobre o xantar organi-zado polos responsables de Comisións Obreiras na vila de Neda. O acto celebrouse o pasado mes de xuño no paseo marítimo da vila, onde todos os participantes, máis dun

cento, pasaron una xornada do máis animada e divertida.

enFoto

gra

mas

37

Diario de FerrolDOMINGO,

17 AGOSTO DE 2012 Nordesía

Page 12: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

Gabriel Varela Martínez, Domingo Quintela e Emilio Díaz

Isabel, Amalia e Mercedes

Jesús Rey e José M. Rubio

Josefa, Manuela e Mercedes

José Naranjo e Juan Fajardo

Chus, Carmen e Conchi

Jaime, Visi e Menes

Jorge e esposa

Josefina, Conchi, Ana e Carmen

JoseloenFoto

gra

mas

38

Diario de FerrolDOMINGO,17 AGOSTO DE 2014N

ordesía

Page 13: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

Paisajes, amigos y cervezas en un bar, lo más retratado por los gallegos

El mar con un velero al fondo, una mascota y un selfie son, por este orden, las fotos favo-

ritas de los gallegos en verano. Y las que más comparten en las redes so-ciales, las de paisajes (63%), las de amigos (34%) y las de unas cerve-zas en un bar (22%). El número de consumidores de cerveza que co-mentan habitualmente imágenes en las redes sociales supera al de aquellos que toman otras bebidas. También son los que declaran pasar más tiempo fuera de casa en esta época del año.

Del mismo modo que la cerveza se disfruta mayoritariamente en compañía, a los gallegos les gusta retratar a su entorno cercano. Las personas más presentes en las fotos tomadas con el teléfono móvil son la familia y los amigos, protagonis-tas del 45% y el 39% de las instan-táneas, respectivamente. A estos les siguen los propios autores de las fo-tos (27%), lo que demuestra el auge del selfie en Galicia.

Cuando piden una cerveza en un bar o un restaurante, la mayoría de los encuestados prefiere inmortali-zar el momento mientras están dis-frutando de la bebida a hacerlo an-tes de dar el primer sorbo.

Jacobo Olalla Marañón, director general de Cerveceros de España, considera que “este dato pone de manifiesto que en verano la cerveza resulta, si cabe, más apetecible, una excelente aliada de la gastronomía gallega y, además, nos brinda bue-nos momentos con nuestros allega-dos”.

Si están fuera de casa, las situa-ciones en las que los gallegos envían más fotos a sus amigos mediante Whatsapp o cualquier otra aplica-ción de mensajería son cuando se encuentran tomando unas cañas en un bar, de viaje en otra ciudad y en la playa.

A la hora de compartir imágenes desde la playa, la montaña o el lu-gar de residencia habitual, el teléfo-no móvil no tiene rival en otros dis-positivos como el ordenador portátil (14%) o el de sobremesa (11%).

En concreto, dos de cada tres ga-llegos recurren a su smartphone a diario para publicar fotos en sus perfiles.

Entre las redes sociales más em-pleadas durante la época estival se encuentran Facebook (90%), Twit-ter (68%) e Instagram (32%). Los

En Galicia se registra el mayor uso de

Twitter para publicar fotos de todo el

país, según el estudio “Las fotos del

verano” de Cerveceros de España,

elaborado por Madison Market

Research. Tomando unas cañas en un

bar, de viaje y en la playa son los

momentos favoritos de los gallegos

para enviar fotos a sus amigos por

Whatsapp. Además, los gallegos

destacan como los más asiduos a los

destinos vacacionales de playa.

habitantes de Galicia destacan como los usuarios más activos de Twitter en todo el país.

Si bien las nuevas tecnologías han transformado las relaciones personales, hay hábitos veraniegos que no pasan de moda. Los planes considerados “indispensables” del verano por los gallegos son salir a picar algo con una cerveza (34 por ciento) e ir a la playa en familia (33 por ciento).

Ya sea tras una jornada de traba-jo o de playa, disfrutar una cerveza y dar un paseo constituyen el bro-che favorito para concluir un día de verano fuera de casa.

En cuanto al destino vacacional más deseado, el 85% de los gallegos eligen la playa frente a un 16% que optan por la montaña. Esta prefe-rencia convierte a los gallegos en los españoles más asiduos a los des-tinos vacacionales de playa, solo por detrás de los canarios.

Galicia forma parte, junto con Asturias y León, de la zona del país en la que más aumentaron las ven-tas de cerveza en 2013, con un 0,4% más respecto al año anterior, hasta alcanzar el 1,9 millones de hectoli-tros comercializados.

Para realizar este estudio, se lle-varon a cabo un total de 2.006 en-cuestas en el mes de julio a una po-blación de entre 18 y 55 años.

Cerveceros de España es la enti-dad que representa al conjunto del sector cervecero. Esta asociación está compuesta en la actualidad por Mahou, San Miguel, Heineken Es-paña, Grupo Damm, Estrella de Le-vante, Grupo Alhambra Alimenta-ria, Hijos de Rivera, Compañía Cervecera de Canarias, y La Zarago-zana.

VERANO

Los gallegos son los que más echan de

menos cenar tarde por las noches

cuando están de vacaciones en un país

extranjero, seguidos de los riojanos,

los canarios, los murcianos y los

baleares. En cuanto a los que más

añoran el sol y el buen clima, los

andaluces son los que ocupan el

primer puesto, seguidos de los

valencianos, los asturianos, los

castellano manchegos y los

murcianos. Cenar a partir de las 10 de

la noche en España está a la orden del

día. Por eso, cuando viajamos al

extranjero durante las vacaciones es

una de las cosas que más echamos de

menos. Según la encuesta, el 31% de

los españoles que viajan fuera de

España es lo que peor llevan. En

segundo lugar, con un 15%, el sol y el

buen clima es otra de las cosas que no

llevamos bien a la hora de salir de

nuestro país. No ver el cielo azul y el

brillo del sol durante unos días o

semanas nos afecta. ¿Y qué es lo que

echan de menos nuestros vecinos

europeos? El 51 por ciento de los

italianos echa de menos la comida

durante sus vacaciones: el café (28%),

la pasta (16%) y la pizza (8%). A los

franceses, el no poder degustar

croissants (19%) y pan con queso

(19%) es lo que más les fastidia

cuando están fuera de su país.

LOS GALLEGOS SON LOS QUE MÁS ECHAN DE MENOS CENAR

TARDE CUANDO ESTÁN DE VACACIONES EN EL EXTRANJERO

La mayoría hace

la foto mientras

disfruta de la

bebida, y no antes

del primer sorbo

Los planes

indispensables son

salir a picar con

una cerveza e ir a

la playa en familia

A la hora de compartir imágenes, el teléfono móvil no tiene rival

enD

eta

lle

39

Diario de FerrolDOMINGO,

17 AGOSTO DE 2014 Nordesía

Page 14: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

“estimación”. Tarifas de tanto alza-do, creo que é. A maldita televisión tamén emite “obras artísticas” con copyrigth, así que vense na obriga de facer tamén a contabilidade ab-surda da ambientación malditotele-visiva. Non contan e emisión de “novas”, “eventos deportivos” nin “touros”. Tampouco debera contar cando está apagada, pero témome que o simple feito de ter o aparello, é suficiente.

Cando mercas un libro con licen-za copyright, parte dos cartos son para as asociacións de xestión de dereitos de propiedade intelectual (hai que dicilo ben). As bibliotecas públicas, mercan moitos libros para manter unha laboura social impres-cindible como é o aceso público á lectura (entre outras cousas) e pa-gan os dereitos de autor coma to-dos. Sen embargo nestes días pro-púxose cobrar un novo canon sobre o servizo público de empréstito de libros. As promotoras da nova con-tabilidade absurda son a SG4E e C3DR0. Quedarían escusadas de tanto traballo, e poderían cobrala directamente das partidas presu-postarias da administración pública destinadas ás bibliotecas.

Que unha asociación sen ánimo de lucro adíquese a este tipo de fe-nómenos é un pesadelo. Segundo “a parte contratante da primeira parte”, a gratuidade do servizo pú-blico de empréstito de libros nas bi-bliotecas atenta contra os dereitos de autor. Isto é unha cuestión legal, e terá que resolvelo un xuíz. Eu non digo ren ;! Eu procuro mirar detrás desta “cousificación” do arte. Da li-teratura, da música, ou de calquera outro. A cultura non son os obxec-tos nas que a difundimos. Nin o me-dio. Para a facilitación da xestión de dereitos de propiedade intelectual, impóñense tasas a distintos apare-

A P.I. é un S.C.

APropiedade Inte-lectual é un Se-cuestro Cultural. Así se expresou no

seu momento P.A. no M.P. Se atacamos o tema filosofica-

mente, perden peso as leis que limi-tan o aceso á cultura ás persoas. Soa a medioevo. E se o abordamos prag-maticamente, somentes temos que pagar un rescate para ter aceso a ela.

A licenza imposta a cada unha das creacións artísticas humanas somete a estas a unha ou outra nor-mativa, e establece como pode ser empregada, por quen, e como. As entidades de xestión de propiedade intelectual, teñen unha maraña ad-ministrativa de centos de millóns de obras con licenza “copyrigth”.(O cálculo é meu estimado, pois non todas dan dados sobre os dereitos das obras “xestionadas”). No seu teórico propósito de xestionar os dereitos de propiedade intelectual de todo isto, debería contabilizar con exactitude, por poñer un exem-plo, todas e cada unha das cancións que pincha o dono dunha cafetería tódolos días do ano, e establecer un pago pola “difusión” que debe abo-nar o negocio por empregar esa mú-sica para “ambientación do local “. Como isto é absurdo intentalo, te-ñen a ben facer as contas por metros cadrados do local, así non hai tanto problema. Ben. Xa non contabiliza-ron as músicas que pincharon con licenzas “copyleft”, e menos o tem-po de silencio. Digamos que é unha

F. ALVARELLOS MACEIRApakolas.blogaliza.org

“A licenza imposta

a cada unha das

creacións artísticas

humanas somete a

estas a unha ou

outra normativa, e

establece como

pode ser

empregada, por

que, e como”

“...vemónos

oprimidos a pagar

un rescate polas

cancións

secuestradas, e

polos poemas

raptados. E os

autores afiliados,

confinados na sala

de espera do

consello de

finanzas. E algún

rei espido que otea

dende atalaias en

megalíticos

castelos. E toda esa

literatura”

info

rm

átic

aR

eal

40

Diario de FerrolDOMINGO,17 AGOSTO DE 2014N

ordesía

ñen e ós que xa estamos, vémonos oprimidos a pagar un rescate polas cancións secuestradas, e polos poe-mas raptados. E os autores afiliados, confinados na sala da espera do consello de finanzas. E algún rei es-pido que otea dende atalaias en me-galíticos castelos. E toda esa litera-tura. Esta en concreto, con licenza copyleft, non alimenta animaladas como comercializar ou privativizar a cultura.

Na miña opinión, ningunha so-ciedade debera limitar o aceso ó co-ñecemento, ó arte, ou á cultura a ningún dos seus membros, polo ben común. Tampouco debera permitir facelo, promovelo, e moito menos financialo. A laboura pública é pre-cisamente a contraria: Difundir. Di-vulgar. Transmitir cultura.

A sociedade máis moderna, em-prega licenzas libres para a difusión de todo tipo de obras artísticas e evita así as actividades mercantilis-tas máis deshonestas.

A porcentaxe a día de hoxe das obras cun ou outro tipo de licenza non importa, pois a súa diferencia é cualitativa. As que foron liberadas xa son parte da nosa cultura sen res-tricións. Ben por elas. Había que mirar polas outras. Saúde.

llos e soportes como DVD, discos duros, impresoras, escáners... Ta-mén pola emisión pública de video, audio e todo o que se mova. E para difundir toda esa cultura ós que ve-

Page 15: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

NONITO [email protected]

Las siglas abundan a la hora de abreviar el nombre de los festiva-les de música e incluso

a los grupos de “difícil” pronuncia-ción, además, claro está, para eco-nomizar y agilizar mensajes telefó-nicos o whatsapps. Un ejemplo. Dos personas amigas se encuentran por la calle y tras saludarse, se cuentan sus planes para la semana. Uno va y dice… “ya estuve en el NPR y el día 21, 22 me voy a escuchar a la OSG que dará unos conciertos en la PMP y vuelvo el 23 para escuchar a la OJSG...”. El otro responde: “A mi me va más la música ‘indie’, y no me pienso perder los festivales FUC, FIRC y FEC en el APMSM”. Pues eso, a base de siglas estas dos perso-nas de diferentes aficiones musica-les “pregonaron” los conciertos que durante los citados días tendrán lu-gar en María Pita, la Orquesta Sin-fónica de Galicia y la Orquesta Jo-ven Sinfónica de Galicia, y en el Auditorio del Parque de Santa Mar-garita, donde se celebrarán el Festi-val Urbano Coruñés, el Festival In-dependiente de Rock Coruñés y el Festival de Música Electrónica Co-

Con la llegada del ve-rano las ediciones discográficas se to-man sus vacaciones

y los artistas y los músicos salen de los clubs, que ralentizan sus progra-maciones por la proliferación de Festivales al aire libre por toda Gali-cia que rivalizan con las verbenas donde “mandan las orquestas”. Es tiempo de recoger el fruto de sus trabajos discográficos que los po-nen en las estanterías promociona-les donde los programadores eligen. Antes, los discos se vendían “más o menos bien”, ahora se venden “más bien menos”. A pesar de esa situa-ción, lo curioso del caso es que en un mercado “paupérrimo”, el nú-mero de grabaciones de grupos “in-dies”, aumenta. Un “efecto inverso” que llama la atención a las personas que no están en la “pomada”. ¿Como puede ser que si no se ven-den discos, se editen cada día más discos?.Así planteado la pregunta suena a “perogrullada”, pero no lo es. Tiene varias explicaciones, dife-rentes y con personalizadas inten-ciones. Incluso los hay que graban disco por “amor al arte”, sin interés por entrar en el “negocio”. Lo cierto es que hoy un disco es, sobre todo, una “tarjeta de visita”. Sin disco, como que uno es un personaje mu-sical “anónimo”. Abre las puertas para los conciertos que a su vez son “punto de venta” de los mismos. Todo a cambiado. En tiempos “re-motos” grabar un disco no difícil y sí costoso. Hoy todo es diferente, se pueden grabar en casa, o en uno de los muchos estudios de grabación que existen. Los costes han bajado considerablemente y el “crowdfun-ding” facilita economicamente las grabaciones que se van a las “nu-bes”, a los puntos de venta “on line”, mientras que la promoción encuen-tra en las redes sociales su punto de partida, aunque la distribución sea una asignatura pendiente. La facili-dad para grabar discos es un hecho. De ahí, que a pesar de que el merca-do anda dando tumbos, artistas y grupos , graben para su propia sa-tisfacción más allá de la comerciali-zación – que los hay–, o para darse a conocer y poder entrar en el circuito de los conciertos, que también anda de “aquella manera”. Si no tienes un disco o una maqueta “guai”, no “eres” nadie en el panorama musi-cal. Y si lo tienes, ¡que la suerte te acompañe!. ¡Es lo que hay!.

LOS INDEPENDIENTES AL MONTE

FUC, FIRC, FEC 2014

SIN DISCO,NO

“ERES” NADIE…

LA MÚSICA ALTERNATIVA TIENE SU ESPACIO EN EL

AMPLIO Y PROLONGADO CARTEL DE FIESTAS DE A

CORUÑA QUE, EN LO MUSICAL, ABARCA VARIAS

APETENCIAS. EN LA RECTA FINAL DEL MISMO, LOS

DIAS 21, 22, 23 Y 24, EN EL AUDITORIO DEL PARQUE

DEL MONTE DE SANTA MARGARITA, LOS

SEGUIDORES DE LA MÚSICA “INDEPENDIENTE”

TENDRÁN SU REDUCTO EN LOS FESTIVALES FUC

–FESTIVAL URBANO CORUÑÉS–,FIRC –FESTIVAL

INDEPENDIENTE DE ROCK CORUÑÉS–, Y FEC

–FESTIVAL DE MÚSICA ELECTRÓNICA CORUÑÉS–

ruñés. Dos recintos a elegir. El Mon-te de Sta. Margarita siempre acogió, entre pinos y eucaliptos, jornadas festivas de corte familiar ameniza-das con música tradicional y desde hace unos años abrió uno de sus es-pacios a todo “tipo” de músicas. Mientras que los grupos “emergen-tes” se esconden en la sala “O Tú-nel” del Coliseo, para salir a “flote” algunos en la playa de Riazor , en el “monte” asentaron su poblado las “tribus” musicales independientes de la ciudad, conocidas como alter-nativas. El 21 a partir de las 19.00 horas el FUC alberga las actuacio-nes de “C.Terrible”, “Nowerside ( S h a g o + J u d a h + C h a r l i e Tzara+Ponte+Wax Dee+Dl. Blan-do), Elecesar, Ill Bambinos,Arce, Bartonkidz y Bobeh. A la misma hora y hasta las 02.00 horas, el FIRC ofrecerá los conciertos de Hamlet, Bastards On Parade, Unicornibot y Guerrera. El FEC se prologará hasta las 03.00 horas con “Farimont Live”, “Hd Substance Live”, “The Frog-men”, “Hoax Believers”, “The Panic Room”, “Roi Lefrenk”, “Diego Villa” y “Parasit Vj+Vj Ram”. Los concier-tos serán gratuitos.

La agrupación argentina sigue

generando la misma frescura

que hace 10 años con su fórmula

electro pop en su nuevo álbum

“Safari!. Un poco de 1980/90

entre tantos dos miles. Un

cambio en la temperatura

corporal. Una salida de escape

de la monotonía…es Miranda! …

mi amor!. “10 nuevas canciones

para bailar, enamorarse,

extrañar, emocionarse, todo ese

abanico de sensaciones al cual

tiene acostumbrado a su

público”.”Extraño” es el primer

single de un álbum titulado

Safari de Miranda!. El segundo

es “Fantasmas”, el tema que

abre la colección. El disco

incluye todas las canciones en

versión acústica como bonus. El

arte de tapa es obra e idea de

Alejandro Ros y la fotografía de

Marcelo Setton. Edición limitada

en digipack. En el tema “Miro la

vida pasar” colabora Fangoria.

El creador de “I’m Yours” regresa

con “Yes!” su 5º álbum con el que

prosigue su cruzada contra el

pesimismo en la sociedad actual.

Con 14 canciones llenas de

alegría, este Californiano

ganador de 2 Grammy y con

miles de conciertos a sus

espaldas, lanza un mensaje

contra la falta de solidaridad en

“You Can Rely On Me”, a favor de

la vida sana con “Back To The

Earth” y una oda al amor en

“Love Someone”. Estas tres

canciones, lanzadas como

anticipos previamente a este

álbum y han conseguido entrar

en las listas de ventas de medio

mundo gracias a millones de fans

de “I’m Yours” que están

esperando dar la bienvenida al

nuevo disco de Jason Mraz que

cuenta con la colaboración de la

banda de folk “Raining Jane”,

buenas amigas de su ciudad

natal, con quienes Mraz ha

conseguido el trabajo más

vitalista de su discografía.

MIRANDA!

“SAFARI”

JASON MRAZ

“YES!”

todoM

úsic

a

41

Diario de FerrolDOMINGO,

17 AGOSTO DE 2014 Nordesía

Page 16: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

POLAS FESTAS DE... SAN BARTOLO

enD

eta

lle

Minerais e rochas do Cabo Ortegal (II)

Proseguimos facendo un repaso polas mag-níficas e peculiares rochas que podemos

atopar nas inmediacións do Cabo Ortegal da man do noso colabora-dor Xosé Vicenzo Martínez, que cada ano por estas datas, coinci-dindo coas festas de San Bartolo, en Cariño, achéganos diferentes particularidades desta terra.

Así pois, continuamos, guiados por Vicenzo, facendo un repaso a outras variedades xeolóxicas que se poden atopar na comarca orte-gana:

SERPENTINA. Mineral máis ben blando, con lustre céreo apa-gado, que se atopa amplamente distribuído e que se formou por al-teraciós dos minerais de silicato magnésico, principalmente do oli-vino e dos piroxenos e anfíboles. É un silicato magnésico hidratado. Preséntase en varios tons de ver-des, pero tamén pode ser amarelo, gris, roxo, pardo ou negro, e a miú-do aparece veteado ou con motas. Da súa var iedade f ibrosa,o crisotilo,obtense a maior parte do asbesto.

As serpentinas ou serpentinitas son rochas escasas na códea terres-tre i en cambio constitúe extensos afloramentos na Galicia occiden-tal. Predominan no extremo da provincia de A Coruña onde for-man macizos de varios qilómetros de extensión na rexión do cabo Or-tegal, macizos de Herbeira e Limo.

MAGNESIO. Entre os silicatos de magnesio atópanse minerais como o asbesto, talco, esteatita, olivino e serpentina. Como xa vi-mos, o asbesto é un silicato de cal-cio e magnesio que se emprega para roupa de bombeiros, xuntas e forros de frenos. A serpentina, pa-recida ó mármol e polo xeral fer-mosamente coloreada, atopa moi-tas aplicaciós decorativas. O talco é o principal ingrediente dos pol-vos cutáneos.

TALCO. Mineral de silicato mag-nésico hidratado que se atopa en masas laminares, granuladas ou fibrosas, como mineral accesorio nas rochas ultrabásicas do cabo Ortegal. É blando, ten tacto graso e de cor variable branco, gris, ver-de, pardo ou roxo. É dos minerais

procesos. Grandes cantidades de talco finamente mohído úsanse como recheo nas industrias do caucho,do papel e das pinturas así como nas preparaciós insecticidas. Pola súa resistencia ó calor e baixa conductividade eléctrica empréga-se como ingredente de masas cerá-micas para fabricar vaixelas de la-boratorio e aílladores eléctricos.

Tamén se usa para preparar cos-méticos e lubricantes. O talco abonda moito e atópase en España sobor de todo en Galicia formando grandes masas de talco impuro e constituíndo a rocha chamada es-teatita.

ESTEATITA. Tamén chamada xaboncillo e pedra olar. Rocha compacta de tacto algo graso de

cor gris, verde mazá ou branco, composta por unha mezcla de tal-co con laminiñas de clorita impuri-ficada por cuarzo, anfíboles, ser-pentina e outros minerais. Tamén aparece asociada con esquistos, gneis e rochas ígneas.

ROCHAS ÁCIDAS. Son os gru-pos de feldespatos e plaxioclasas entre as cales está a ortosa ou orto-clasa coa súa variedade a adularia. Dentro das plaxioclasas están a al-bita e anortita, ésta é abundante no cabo Ortegal.

FELDESPATO. Nome xenérico co que se designa en mineraloxía ó grupo máis importante de mine-rais petroxenéticos ou formadores de rochas. Tódolos feldespatos son silicatos de aluminio con po-tasio, sodio, calcio e rara vez ba-rio. Por regla xeral teñen cor bran-co ou gris, aínda que as veces as impurezas tínxenos de rosa ou verde. Os feldespatos presentan ó romperse superficies lisas de brilo nacarado. Descompoñense expos-

máis brandos que existen. Normal-mente está misturado con outros carbonatos ou silicatos ferromag-nesianos.

En Galicia o talco aparece como acompañante accesorio de moitas rochas básicas e ultrabásicas como resultado das transformacións neste mineral doutros silicatos de magnesio formados a altas tempe-raturas e presións.

Trátase dun importante mineral industrial, dado que polas súas propiedades físicas e químicas per-mite a súa utilización para varios

VICENZO DE CARIÑO

Debido á

importancia das

rochas do Ortegal

xa se teñen dado

os primeiros

pasos para dotar á

vila dun museo

mineralóxico e

xeolóxico que

permita afondar

nesta gran riqueza

42

Diario de FerrolDOMINGO,17 AGOSTO DE 2014N

ordesía

tos a intemperie, perdendo lisura e brilo e cubríndose cunha capa terrosa e branda. No grupo dos feldespatos fanse dúas grandes di-visiós: a dos feldespatos monoclí-nicos (que serían os verdadeiros feldespatos) e a dos feldespatos triclínicos (que serían as denomi-nadas plaxioclasas). Os feldespa-tos monoclínicos comprenden a ortosa ou ortoclasa, a adularia e a sanidina. Os feldespatos triclíni-cos, chamados plaxioclasas por

A comarca do Ortegal acostuma a ser

o lugar elexido por centos de

estudosos para coñecer as forma-

cións rochosas únicas que se atopan

aquí. Na imaxe pódese observar un

dos lugares –entre o faro Cabo Ortegal

e Punta do Limo– nos que se

desenvolveron as rutas guiadas que

organizou o pasado mes de maio no

lugar a SGE (Sociedad Geológica de

España) en colaboración co Instituto

de Gelogía Isidro Parga, que dirixe o

profesor Juan Ramón Vidal Romaní,

gran coñecedor e investigador da

riqueza xeolóxica desta zona.

Page 17: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

enD

eta

lle

43

Diario de FerrolDOMINGO,

17 AGOSTO DE 2014 Nordesía

ser de exfoliación oblícua e non en ángulo recto, son a albita, a an-desina, a anortita, o labrador ou labradorita, a oligoclasa, a micro-clina e a bitownita. Ámbolos g r u p o s , m o n o c l í n i c o s e triclínicos,como xa queda dito, poden distinguirse polo feito de cristalizar en diferentes sistemas e polo cruceiro, ou sexa pola forma de exfoliación.

Estes dous grupos son tamén obxecto de novas subdivisiós de

acordo coa composición química, a forma cristalográfica e os carac-teres externos: os feldespatos tri-clínicos ou plaxioclasas como a al-bita sódica e a anortita cálcica son abundantes no cabo Ortegal sobor de todo a última.

Entre as súas apliacións, a máis importantes de todas é a fabrica-ción de diversos materiais cerámi-cos. O feldespato acostuma consti-tuir do 10 ó 35% das masas cerámicas destinadas á fabricación de loza e de material sanitario. Ta-mén se emprega como elemento fundamental na elaboración do vi-drio e de todo tipo de cristal.

ADULARIA. É unha ortosa translúcida e de alta pureza. O seu nome provén da localidade de Adu la r, no can tón de San Gotardo(Suiza). Veíñas milimétri-cas de adularia atópanse nos xistos e gneises na rexión do cabo Orte-gal. Trátase polo tanto de adularia microscópica.

ORTOSA OU ORTOCLASA. O

nome de ortosa refírese a súa exfo-liación en ángulo recto, pois os cristais presentan un bo cruceiro según dous planos perpendicula-res entre si.

A ortoclasa ou ortosa é o feldes-pato característico dos granitos e dos pórfidos cuarzosos, nos que forma as veces cristais individuais grandes. Descomponse con relati-

va facilidade producindo caolín ou moscovita, e sílice. Finamente mo-hída mézclase co caolín e cuarzo para fabricar porcelana. Empréga-se tamén na preparación do vidro e de dentes artificiais.

Unha variedade translúcida ou transparente de ortoclasa ou orto-sa coñécese polo nome de adula-ria. Utilízase como pedra preciosa. Abonda en España, atopándose fermosos cristais sinxelos nesta zona que nos ocupa do cabo Orte-gal.

PLAXIOCLASAS. Pertencentes ó grupo dos feldespatos, o subgru-po das plaxioclasas constitúe unha serie isomorfa con tódalas combi-nacións posibles entre dous extre-mos: albita e anortita. Según a proporción Na/Ca establécense un total de seis minerais característi-cos na serie: os ricos en sodio: albi-ta, oligoclasa e andesina; e os ricos en calcio: labradorita, bytownita e anortita.

As plaxioclasas cálcicas son o constituínte fundamental dos gneises básicos, ecloxitas e granu-litas que acompañan ás rochas ul-trabásicas do cabo Ortegal. O nome “plaxioclasa” deriva do gre-go plaxios klasis (fractura oblícua) referíndose ás direccións de exfo-liación non perpendiculares destes cristais.

ANORTITA. Mineral que forma parte de moitas rochas, pertencente a serie dos feldespatos triclínicos cálcicos chamados plaxioclasas (oblícuos) a causa de que seus pla-nos de exfoliación forman entre sí ángulos de 86 graos. Estes minerais que dende o punto de vista da quí-mica son silicatos alumínicos sódi-co-cálcicos e varían lixeiramente na súa composición entre a de albita e a da anortita, as dúas nos extremos da serie.

ALBITA. Mineral do grupo dos feldespatos, subgrupo plaxiocla-sas. Chamada Pedra da Lúa. Varie-dade de adularia que presenta re-flexos nacarados e as veces xogos de cores moi delicados. Ten aplica-ción en xoiería.

ROCHAS METAMÓRFICAS. Son os granates, a escapolita, e as cloritas. Cando unha rocha meta-mórfica experimenta un novo me-tamorfismo, o fenómeno constitúe un polimetamorfismo.

ESQUISTO. Rocha de grao fino e estructura laminar formada por folliñas delgadas de diversos mi-nerais. Os esquistos pertencen ó grupo das rochas metamórficas e atópanse principalmente nos te-rreos compostos de estratos moi antigos e moi alterados por haber estado sometidos a un intenso tra-ballo de cortes e plegamentos. Hai moitas variedades diferentes de esquistos que se designan dacordo co nome do mineral ó que se debe o carácter esquistoso e así coñe-cense o micaquisto ou micacita, o

A vila de Cariño goza dunha

particular e fermosa orografía,

como se pode observar na imaxe

superior, na que destacan

importantes formacións

rochosas e montañosas nas que

se agochan exemplares de máis

de 400 millóns de anos. Na

fotografía de abaixo pode

observarse unha desas

formacións milenarias que nos

agasalla a zona de Ortegal.

cloristoquisto ou cloritocita, a tal-colita ou esquisto de talco, os es-quistos hornbléndicos e cuarzosos. Os esquistos se diferencian dos gneis por ser máis finamente lami-nares. A causa das extraordinarias presións e dos plegamentos sufri-dos no proceso metamórfico, os esquistos raramente presentan fó-siles que poidan recoñecerse pola súa forma.

GNEIS. Rocha metamórfica que formada a gran presión adopta es-tructura listada. Rocha cristalina metamórfica composta de ordina-rio por cuarzo, feldespato e mica. A estrutura pizarrosa dos gneis é debida a ordenación dos seus compoñentes en follas ou láminas paralelas. Os gneis son o tipo de rochas máis antigas que se coñe-cen. Moitos gneis son granitos la-minados e cortados nos procesos oroxénicos. Outros son rochas se-dimentarias metamorfoseadas e outros en fin,son grandes masas ígneas que se enfriaron a certa profundidade, en condicións de presión e deslizamento que deron orixe a súa estrutura en forma de follas. As composicións dos gneis pode variar notablemente. No lu-gar de mica, por exemplo, alguns gneis conteñen hornblenda, auxi-ta ou ambalas dúas. A turmalina ou tremolita, o granate e cianita poden tamén formar parte deles e constituir diferentes variedades. Os gneis empregábanse antiga-mente como pedra de construc-ción.

GRANATES. Nome xenérico de varias especies minerais moi se-mellantes, que cristalizan no siste-ma cúbico. O seu nome deriva do latin “granatum”= granada, alusi-vo á súa cor vermella escura. Po-den ser transparentes ou translúci-dos. Os granates constitúen unha serie de minerais isomorfos e a súa composición pode variar gradual-mente dun a outro. As variedades son: grosularia, piropo, almandita ou almandino, espesartita, andra-dita e uvarovita. O almandino ou almandita e o piropo son varieda-des de cor roxo máis ou menos vivo e úsanse como pedras finas en bi-sutería, o mesmo que a grosularia. Ésta tamén se chama esonita sen-do un granate alumínico cálcico que pode conter ademáis algo de ferro. Os granates atópanse, na maioría dos casos, espallados nas rochas en tamaños milimétricos, se ben algunha peza pode alcanzar varios centrímetros de diámetro. Algúns pola súa transparencia, cor uniforme e perfección consideran-se xemas semipreciosas. En Galicia os granates preséntanse en distin-tos tipos de ambientes xeolóxicos: en rochas de alto grao de meta-morfismo, en rochas metamórficas normais e nas anfibolitas. Poden acompañar a casiterita, o rutilo ou a ilmenita.

Estas formacións atópanse de forma abundante nas ecloxitas e granulitas do cabo Ortegal.

Page 18: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

QUÉ IMPORTA EL AGUA

SI TU ALFOMBRA

ES DE PLÁSTICO

Las alfombras de plástico

de Brita Sweden son todo

un éxito. Y es que son

ideales para el verano por

la playa, o para el invierno

por la nieve, o el otoño y la

primavera, por la lluvia.

Para todas las estaciones

del año y para todas las

estancias de la casa

(interiores o exteriores).

Para el salón, los

balcones, las escaleras, la

cocina... Son atractivas

alfombras en divertidos

colores y elegantes

patrones que ponen un

toque hogareño, incluso

en zonas de tránsito o

espacios abiertos.

LAS TAZAS ESPECIALES

DE RUNNING COMPANY

TE HARÁN CORRER

Hay días en que los que

levantarse del sillón y salir a

correr es un verdadero

problema. Para esos días en

los que te hace falta un

poquito más de motivación

tenemos las tazas especiales

de Running Company: ¡un

café y a correr!

Disponibles en dos modelos

diferentes: “1 hora de rodaje

no son 59 minutos” y el

motto de esta tienda de

Madrid “Tengo una misión” y

disponibles en fondo blanco

o negro con las letras en

naranja, que es su color

corporativo, estas tazas te

quitarán la pereza.

BUBUB, DELICIOSAS MERMELADAS DE AUTOR

La globalización nos trajo todo tipo de productos, pero muchas

veces ya no sabes qué estás comiendo. Como siempre es bueno

conocer una serie de marcas que elaboran sus productos con

materias primas de primera calidad, y que además están deliciosas.

Aquí están Bubub, deliciosas mermeladas de autor. Desde la

pequeña localidad de Trasmoz, situada en el Moncayo zaragozano,

vienen estas ricas mermeladas elaboradas con mimo por Susana y

Curro, dos neorurales que un buen día decidieron dejar la gran

ciudad para irse a vivir a un pequeño pueblo.

LOS MICROBLOQUES QUE SE CONVIERTEN EN UN OSO PANDA

Los micro bloques de NanoBlock son diminutos, hasta diez veces más

pequeños que otros juegos de construcción. Enfrentarse a la construcción

de una fi gura de la fi rma japonesa es tanto un reto como una diversión que

ponde a prueba la paciencia de niños y mayores. Y es que los juegos de

NanoBlock son un auténtico boom entre algunos mayorcitos con alma de

niños (o de ingenieros). Un juego de micro piezas con las que se pueden

construir todo tipo de fi guras y monumentos, como este oso panda.

Los Lego ya no son un producto solo de hombres

LEGO RESEARCH INSTITUTE DA EL

PROTAGONISMO A LAS MUJERES CON LA

CREACIÓN DE TRES MUÑECAS, UNA

PALEONTÓLOGA, UNA ASTRÓNOMA Y UNA

QUÍMICA, AL MANDO DE UN LABORATORIO

La película de Lego ha devuelto a este mítico juego un protagonismo de primera categoría. E

incluso le ha permitido a este juego hasta ahora restringido a persona-jes masculinos, un nuevo aire más femenino.

Y es que durante toda la vida los grandes protagonistas de Lego han sido los muñecos masculinos, con pocas excepciones de mujeres. Pero el tiempo pasa y la empresa danesa ha decidido adecuarse a las tenden-cias más modernas.

¿Qué hacer? Pues nuevos muñe-cos, o mejor dicho, muñecas. Así, nació por ejemplo un laboratorio de Lego compuesto por solo científi-cas, nada de hombres.

Este es uno de sus últi-mos sets de la firma y está compuesto por 165 piezas y tres mujeres a los mandos: una paleontóloga, una as-trónoma y una química, cada una con sus respecti-vos útiles de trabajo.

Curiosamente es un pro-ducto en el que Lego empe-zó a trabajar tras recibir una carta de Charlotte, una niña de 7 años que les pedía que creasen algún set de mon-taje en el que fueran muje-res las protagonistas de las posibles historias, en vez de simplemente mujeres en la playa, de vacaciones o haciendo nada in-teresante.

El kit de montaje, llamado Lego Research Institute, empezó a ven-derse la pasada semana y ya está fuera de stock, suponiendo un re-

cord en ventas. Su precio es de 20 euros en la tienda online oficial, y si estás interesado prometen tener stock a partir de septiembre.

elInventa

rio

44

Diario de FerrolDOMINGO,17 AGOSTO DE 2014N

ordesía

Page 19: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

LA BOTELLA TRANSPARENTE

Ya no se estilan los vasos portables opacos. Ahora lo

que se lleva es mostrar al mundo el color de

nuestras bebidas. Y por ello la fi rma francesa

Monbento se ha puesto manos a la obra y ha creado

una versión moderna de las tradicionales

fi ambreras japonesas, pero transparente. Se llama

Positiva y es una botella que se propone (en 33 cl y

50 cl) refrescarnos con estilo y en cualquier

circunstancia: en la calle, en el gym, la ofi cina o para

reponerla de agua fresquita en nuestras caminatas

de montaña.

NUEVOS AURICULARES LOGITECH H570E PARA TUS OÍDOS

Logitech tiene en el mercado un nuevo juego de auriculares: los llaman

Logitech H570e, y son un producto profesional pensado en la

videoconferencia y el mundo de la comunicación audivisual a través de

Internet. Sencillos, pero robustos y prometiendo una calidad superior a

muchos otros.

El bacon de Reebok no deja indiferente

PARECE EXTRAÑO QUE UNA MARCA DEPORTIVA SE DECANTE POR

OFRECERTE COMIDA, PERO ASÍ ES, REEBOK TE VENDE BACON

buena panceta asada para empe-zar, y a quemar calorías después.

Publicidad y marketing, atrac-tivo, original y muy diferente. ¿Te gusta el bacon? ¿Y eres deportista también? Difícil situación, pero Reebok te entiende.

Nadie lo habría ima-ginado. Por lo me-nos no quien aquí escribe. Pero pre-

cisamente por imprevisible, Ree-bok ha captado nuestra atención.

Y es que resulta cuanto menos curio-so, muy curioso, que una empresa dedicada en cuerpo y alma a los de-portes haga este movimien-to de márketing. En concreto la idea ha surgido de manos de Reebok Canadá presentando las nuevas Reebok Bacon.

Pero qué es Reebok Bacon: ¿Unas zapatillas deportivas? Muy lejos de ello: es bacon de cerdo, uno de los principales enemigos de los deportistas, empaquetado y envasado junto con recetas y algu-nos accesorios.

Bajo el lema “Creemos en el ba-con”, la fracción canadiense de Reebook se ha sacado del bolsillo esta genial campaña publicitaria que podéis ver en su página web, y que forma parte de un conjunto de carreras que han tenido lugar en California. El atractivo de una

H asta el momen-to las bandejas para la comida so l í an t e ne r

forma rectangular, como mu-cho ovalada. Pero la diseñado-ra francesa Matali Crasset le ha dado una vuelta de rosca al asunto y ha creado las bande-jas geométricas. En concreto son dos. Una pentagonal para la casa Alessi bautizada con el nombre de Territoire intime y presentada en dos acabados. Una en acero inox idab le (18/10 brillante) y la otra en acero pintado con pintura epoxi naranja terracota. La otra es hexagonal y juntas se transforman en juego al ofre-cernos la posibilidad de poder acoplarla a la hexagonal (Te-rritoire) a la pentagonal.

Bandejas

geométricas

de diseño

El Monopoly ha pre-sidido largas tardes de juego en fami-lia. Ahora llega una

nueva versión. Se presenta el Monopoly de Zelda, un producto oficial que viene a seguir otras ediciones muy famosas y curio-sas como las de Metallica, Alan Turing, Dr. Who o incluso Hello Kitty.

La llegada de Zelda, el prota-gonista de algunos de los juegos de Nintendo más conocidos, im-plica por supuesto la personali-zación y adaptación de algunos

El Monopoly de Zelda,

no solo para afi cionados

de los elementos del Monopoly clá-sico.

Cambiarán las piezas que utiliza-rá cada jugador, donde se ofrecen seis armas de Zelda en color dorado a elegir una cada uno; las cartas de suerte y comunidad que ahora son botella vacía y cofre del tesoro; y también las casas y hoteles que aho-ra son viviendas propias del univer-so Zelda.

Los amantes de Zelda agradece-rán todos esos pequeños detallitos que encontrarán tanto en el tablero como en las cartas, las piezas o el dinero.

elInventa

rio

45

Diario de FerrolDOMINGO,

17 AGOSTO DE 2014 Nordesía

Page 20: ordesía - diariodeferrol.opennemas.comdiariodeferrol.opennemas.com/media/diariodeferrol/files/2014/08/17/... · se está haciendo en el extranjero en educación e ir incorporándolo

Nord

esía

aVoces

Ni el terral, el aire árido procedente de África, ha

disuadido a los incondicionales de Julio Iglesias de

asistir en Marbella a uno de sus dos únicos

conciertos en España. ¿Cómo es posible que un

hombre con casi 71 años levante tantas pasiones? La

respuesta la da Julio Iglesias: “los sentimientos se

pasan, pero la pasión perdura. La pasión me

desborda. Solo canto para seguir viviendo”.

Magdalena de Suecia no ha querido volver a la rutina

en Estados Unidos sin antes pasar unos días en

Estocolmo con su marido, Chris O’Neill, y con su hija,

la princesa Leonore. La pequeña, que nació el pasado

20 de febrero en Nueva York y que ocupa la quinta

posición en la línea de sucesión al trono sueco, pasa

el primer verano de su vida en Suecia.

JULIO IGLESIAS: “LA PASIÓN ME DESBORDA”

EL PRIMER VERANO DE LEONORE EN SUECIA

DIARIO DE FERROL

AÑO XV / NÚMERO 842

SUPLEMENTO DOMINICAL

DOMINGO17 DE AGOSTO DE 2014

Céline Dion no pasa por

un buen momento

personal. La cantante

canceló una gira por

Asia y todas sus

actividades artísticas

de forma indefinida

para acompañar a su

marido, quien se

sometió a una

intervención quirúrgica

en diciembre para que

le extirpasen un tumor

en la garganta. “Quiero

entregar toda mi fuerza

y energía a la curación

de mi marido”, dijo.

CÉLINE DION PASA POR UN MAL MOMENTO FAMILIAR

Visita real ecológica

Los reyes, junto a la Prin-cesa Leonor y la infanta Sofía, llegaron a la fin-ca de propiedad públi-

ca ubicada a unos doce kilómetros de Palma, el pasado lunes.

Durante cerca de una hora, los cuatro recorrieron de la mano de expertos el nuevo centro de inter-pretación montado recientemente en el edificio principal de la finca, para explicar a los visitantes los va-lores medioambientales, históricos, arquitectónicos y antropológicos que tiene la Sierra de Tramuntana.

Felipe VI, que vestía camisa a cuadros y pantalones vaqueros, y doña Letizia, con camiseta estam-pada y pantalón verde, entraron en el centro de interpretación cogidos de la mano de sus hijas, las dos de blanco y con pantalón corto.

A su llegada iniciaron el recorri-do por cada una de las diferentes salas temáticas, cuyas ventanas es-

la pantalla de una de las salas y por medio de la que se accede a un vide-ojuego explicativo sobre la vegeta-ción y fauna de la Tramuntana.

Fue la reina Letizia quien les ex-plicó cómo debían mover las imáge-nes de este videojuego, y poco des-pués, ya en la sala denominada de Xemeneia, el rey mostró a sus hijas la localización de la ciudad de Pal-ma en un mapa, sobre el que la prin-cesa de Asturias preguntó dónde estaba Marivent, residencia vera-niega de la Familia Real.

Los reyes y sus dos hijas saluda-ron a los integrantes de una delega-ción del municipio de Andraxt.

LOS REYES SE

INTERESAN POR LA

RECUPERACIÓN DE LA

SIERRA DE

TRAMUNTANA TRAS

EL INCENDIO

La cantante mexicana Thalía publicó en su cuenta de Instagram una fotografía en la que aparece con un tarro de cristal con unas costillas en su interior como broma sobre su rumoreada reducción de cintura. “Aquí están mis famosas costillas que he guardado durante años”, co-mentó la artista en la foto en la que posa sonriente junto al tarro. Horas más tarde la cantante publicó tres fotos más en las que reconocía la bro-ma con la frase, “No son mías”, y presentando un plato de costillas de cerdo con ensalada.

El cantante canadiense Justin Bieber se declaró esta semana culpable de conducción temeraria y resistencia a la autoridad, tras llegar a un acuerdo con la Fiscalía de Miami que le evita los cargos de conducir bajo la influencia de sustancias tóxicas. Al declararse culpable de delitos menores, Bieber se libra de ir a prisión. El cantante discutió las “posibles consecuencias migratorias” de declararse culpable, te-niendo en cuenta que no es ciudadano estadounidense y que podría

ser deportado. También aceptó pagar una multa de 500 dólares, do-nar 50.000 dólares a obras de caridad y asistir a un

curso sobre control de temperamento.

La presentadora sevillana y el torero se han reconciliado después de haber roto a finales de 2013. Nueve meses les han bastado a Eva Gon-zález y Cayetano Rivera para reflexionar sobre el futuro de su relación y apostar por su amor, según la revista Hola. Durante estos meses de alejamiento no faltaron los rumores de algún conato de arreglo de sus diferencias. Aunque la pareja ha vuelto a convivir, se asegura que bus-can nuevo nido de amor, al tiempo que encuentran hueco para hacer shopping, pasean tranquilos bajo el sol de justicia madrileño.

Thalía bromea sobre su reducción de cintura

Justin Bieber admite conducción temeraria

Eva González y Cayetano Rivera vuelven

La princesa de

Asturias y su

hermana

mostraron interés

por un videojuego

taban abiertas de par en par para facilitar la circulación del aire du-rante una mañana muy calurosa.

La princesa de Asturias y su her-mana Leonor mostraron interés por

En primera línea

La reina Letizia junto a la princesa Leonor y la infanta Sofía. BALLESTEROS