Haur txokoaClases de apoyo de Euskara

2013ko aurrekontuaPresupuesto 2013

Ordiziako XX. mendekoahozko lekukotasuna

Sendian programaCon nuestros mayores

Udal aldizkaria � Revista municipal � 2013ko apirila � 9 zk.

eginezOrdizia

18. Korrika

Jarrai dezagun Euskara ematen elkarri

Egitasmo berritzaileak • Enpleguaren sustapena. Sei hilabeteko hamar

lanpostu sortzeko, 160.000 €. • Enpleguaren eta merkataritzaren sustapena.

Negozio berriak sustatzeko, 40.000 €. • Etxebizitza sozialen programa. Sei etxebizitzen

alokairu soziala bultzatzeko, 10.800 €. • Auzoz auzo zertan inbertitu herritarrekin

erabakitzeko, 100.000 €. • Musika taldeentzat lokal berriak

Majorin, 40.000 €. • Berdintasunean teknikaria kontratatu,

saila indartu eta egitasmoetarako, 57.606 €(+%56,54).

• Urdaneta kalearen erdi peatonalizatzearekin hasteko, 150.000 €.

• Irisgarritasun Plana berrikusi eta MugikortasunPlanaren Proiektua gauzatu eta inplementatzen hasi.

• Ongizate arloko larrialdi eta beharretarako, 30.000 €.

• Etxegabetzeen ondorio larrien etapremiazkoenei aurre egiteko, 10.000 €.

• Argindarrean aurrezteko inbertsioak D´elikatuz,

Majori eta Barrenan, 45.000 €.�

Berrikusitako egitasmo nagusienak: • Drogomenpekotasun zerbitzua ongizate

arloko beharretara egokitu da. • Feria berezietan, 47.387 €

(30.000 € gutxiago, -%39,16).• Zor publikoa, 391.237 € (-%14,65).

Murrizketarik gabe edo partidak handituzmantendu direnak: • Merkataritzaren sustapena, 55.120 €

(+%17,23).• Euskara, 215.000 € (+%22,81).• Kultura, 469.259 € (+%0,29).• Herriko kultur taldeentzako laguntzak

mantendu murrizketarik gabe. • Asteazkenetako azoka sustatzeko, 10.000 €. • Etxez etxeko laguntza, 216.000 €. • Eguneko zentroa, 276.500 € (+%10,42.

Bi plaza gehiago, %100 kontzertatuta).

Iazko konpromisoen jarraipenak• Nadalen lokalaren erosketaren bigarren

zatirako, 167.000 €. • Oiangu: teilatua berritzeko, 56.000 € eta

parte-hartze prozesuan erabakitakoagauzatzeko, 50.000 €.

Krisiari aurre egiteko etaetorkizuna eraikitzen hastekoudal aurrekontua

02/03

Udal Gobernu taldearen aurrekontuak lau oinarri nagusi ditu. Bata,krisiari aurre egiteko politikak eta politika sozialak areagotzea.Bigarrena, zehar lerroak indartzea: euskara, berdintasuna etajasangarritasuna. Hirugarrena, etorkizunari begirako Ordiziarakoegitasmo berritzaile eta ilusionagarriak abian jartzea. 2012. urtean ikusida kudeaketa zorrotza eginez gero, nahiz eta Udal baliabideak eskasakizan, posible dela kudeaketa ekonomikoa optimizatzea eta etorkizunaribegirako inbertsioak gauzatzea (horren adibide, aurreikusita zegoenmailegua eskatu beharrik ez izatea). Eta laugarrena, herritarren partehartzea areagotzea ekimen eta aurrekontuetan (horren adibide, partehartze prozesuak eta Auzoz auzo ekimena).

2013ko aurrekontuakPresupuesto 2013

AURREKONTU OROKORRA

2013 2012

Sarrera arruntak 12.734.618 13.299.906Ingresos corrientes

Gastu arruntak 12.485.371 13.260.302Gastos corrientes

Soberakin arrunta 249.247 39.604Remanente

Zama finantziarioa 391.237 428.548Carga financiera

Zorpetze maila 3,1% 3,2%Nivel deuda

GIPUZKOA 6,3% 6,6%

Principales proyectos revisados • Revisar el servicio de drogodependencias y

adecuarlo a las necesidades de BienestarSocial.

• Ferias especiales, 47.387 € (30.000 € menos,-39,16%).

• Deuda pública, 391.237 € (-14,65%). El controldel gasto y la gestión rigurosa del presupuestode 2012 hizo posible no tener que pedir elpréstamo previsto. Continuaremos revisando elgasto corriente.

Proyectos que se mantienen o aumentan laspartidas • Promoción del comercio, 55.120 € (+17,23%) y

Feria de los miércoles, 10.000 €. • Euskara, 215.000 € (+22,81%) y

Cultura, 469.259 € (+0,29%).• Se mantienen las ayudas a grupos culturales

y sociales. • Ayuda domiciliaria, 216.000 €. • Centro de día, 276.500 € (+10,42%. Dos

plazas más, 100% concertadas).

Compromisos y proyectos del año pasado• Segundo pago de los locales de Nadal,

167.000 €. • Oiangu: para arreglar el tejado del caserío,

56.000 € y para proyectos acordados en elproceso participativo, 50.000 €.

Proyectos de promoción e innovadores • Promoción de empleo. 10 puestos de trabajo

de seis meses de duración, 160.000 €. • Promoción de empleo y comercio.

Promoción de nuevos negocios, 40.000 €. • Programa de 6 viviendas sociales, 10.800 €. • Inversiones decididas en las asambleas de

barrios y Auzoz auzo, 100.000 €. • Local de ensayo grupos musicales en Majori,

40.000 €. • Igualdad: contratación técnico, reforzar el

área y los proyectos, 57.606 € (+%56,54).• Semi-peatonalización de Urdaneta kalea,

150.000 €. • Revisar el Plan de Accesibilidad. • Realizar y comenzar a implementar el Plan de

Movilidad. • Necesidades urgentes del área de Bienestar

Social, 30.000 € y ayudas para casos dedesahucio, 10.000 €.

• Renovación luminaria con objetivo de reducirconsumos en D´elikatuz, Majori y Barrena,

45.000 €.�

Presupuesto municipal para afrontarla crisis y empezar a construir el futuroEl presupuesto municipal ha sido elaborado alrededor de cuatroejes principales. El primero, promover políticas sociales y deempleo que respondan a las necesidades de los y las ordiziarrasen tiempos de crisis. El segundo, poner en marcha proyectosinnovadores y estratégicos con miras a los próximos años. Eltercero, impulsar como líneas transversales el euskara, laigualdad y la sostenibilidad. Y el cuarto, impulsar la participaciónciudadana en los proyectos, decisiones municipales y en lospresupuestos.

PRESUPUESTO GENERAL

2011 2010 2009 2008

12.620.354 13.487.675 13.360.376 13.031.769

12.534.753 13.114.136 13.134.370 12.403.847

85.601 373.539 226.006 627.922

428.548 535.663 807.950 748.830

3,4% 4,0% 6,0% 5,7%

6,5% 6,1% 7,2% 6,3%

¿En qué han decidio los vecinos y vecinas gastar 100.000 €?

De las inversiones previstas, ladel tejado del caserío de Oianguy la del bidegorri se decidieron

en su día en los procesos participativos. Asímismo, en las reuniones por barrios y en las se-siones de Auzoz auzo con los vecinos y veci-nas, se decidieron las obras de los servicios dela Plaza, del parque de Escarabilla, de la rampay los setos de Otegi Enea, del parque de Okorro

y del socavón de la Zumalakarregi kalea.�

Zertan erabaki dute auzotarrek gastatzea100.000 €?

Oianguko baserria konpontzeaeta bidegorria bere garaian pro-zesu parte hartzaileetan eraba-

kitako inbertsioak dira. Horrez gain, Plazakokomunak konpontzea, Eskarabillako atsedenlekua, Otegi Enean aldapatxoa egin eta zu-haixkak jartzea, Okorroko parkea konpontzea,eta Zumalakarregik kaleko zuloa konpontzeaherritar eta auzotarrekin erabakitako inber -tsioak dira.

Herritarren parte hartzea areagotzen

Udalak auzoka egindako bileretan eta “Zertan gastatuko zenituzke 100.000 euro?”ekimenaren bidez konprometitu zen hainbatinbertsio egitera herritarrek eskatutakoabetez. Aurten ere eutsi egingo dio ekimenarieta herritarrak deituko ditu erabakitzekoprozesu batean parte hartzera.

El Ayuntamiento mantiene el compromiso y lapartida para decidir con los barrios inversiones porimporte de 100.000 €.

Impulsando la participación ciudadana

04/05

2013ko aurrekontuakPresupuesto 2013

Plaza Nagusiko komunak egokitzea 29.100€Adecuación servicios de la Plaza Nagusia

Urdaneta ikastetxeko hobekuntzak 34.000€Mejoras en el Colegio Urdaneta

Argiteri aldaketa Barrena, Delikatuz eta Majorin 45.000€Cambio de luminarias en Barrena, Delikatuz y Majori

Eskarabilako atseden lekua 28.750€Zona de descanso en Eskarabila

Oianguko baserriko teilatuaren konponketa 56.000€Arreglo de tejado del caserio de Oiangu

Kaleko zaborrontziak (bilketa selektiborakoak) 30.000€Compra de papeleras urbanas de recogida selectiva

Bidegorria 65.000€Bidegorri

Nadaleko lokalen bigarren ordainketa (1.000m2) 167.000€Adquisición locales Nadal (1.000m2)

Musika taldeentzat lokalak Majorin 40.000€Locales de ensayo para grupos de música en Majori

Urdaneta kaleko erdi-peatonalizazioa 150.000€Semi-peatonalización de Urdaneta kalea.

Inbertsioak. Beharrak eta ilusioak

Urkoren hitzetan, musika taldeen asmoa ez da soilik lokal bat eskuratzea,herrian musika giroa piztu nahi dute, herritarrak inplikatuta.

Urko Ruiz de Apodaka(Ordizia, 1982) asegura que gracias a los loca-les que se pondrán a disposición de los músi-cos del pueblo en Majori "estamos en caminode satisfacer una necesidad que el Ayunta-miento no ha visto durante años". El músico or-diziarra afirma que han trabajado durante másde 14 años para lograrlo y que ahora "el Ayun-tamiento ha realizado un trabajo muy serio parareforzar las infraestructuras culturales. Primero,ha mostrado voluntad, y luego han venido lasnuevas infraestructuras: los locales de cartona-jes Nadal, el Gaztetxe, los locales de música".Ruiz de Apodaka ha subrayado que los nuevoslocales están ubicados en un sitio "muy ade-cuado" porque "la accesibilidad es muy buenapara poder transportar los instrumentos y ade-

más el sonido no molestará a los vecinos".�

“

Urtetan Udalak ikusi ez duenbehar bat asetzeko bidean gaude

Urko Ruiz de Apodakak (Ordizia, 1982) denbora askodarama musika jotzen, Ordiziako musikataldeentzat lokal publiko bila daramatzan 14 urteakbaino gehiago. Orain, Majoriko futbol zelai berriarenondoan Udalak musikari ordiziarren eskura jarrikodituen lokalekin, gustura agertu zaigu.

Nola hasi zineten Ordizian musika-taldeentzat lokalpublikoak bilatzeko lanean?Duela 14 bat urte sortu zen Ordiziako Trobadore Alaiaktaldea, musika taldeentzat lokal publikoak lortzeko hel-buruarekin. Ordiziako musikariak, lokalen arazoa iku-sita, biltzen hasi ginen eta musikari ordiziarrenmugi men dua dinamizatu zen. Dinamika horien barruan,Ordiziarrock antolatzen hasi ginen 1999an, eta jaialdihori bihurtu da musikari ordiziarrentzat lokalak eska -tzeko plaza nagusi.

14 urtetan zein izan da prozesuaren garapena? Au-rrerapausoak eman dira Udalaren aldetik?Urteak pasatu eta pasatu, Udalak ez zuen guk eskatzengenuen norabidean mugimendurik egiten. Ordiziarrockjaialdia ospatzeko dirua eman besterik ez zuen egiten,baina lokalen kontuan ez zen aurrerapausorik izaten.Egia da Kultura Batzordean izan garela urte batzuetan,eta aurreko Udalak existitzen ziren azpiegiturei lagun -tzeko aukera ematen zigula, baina lokal berrien eska-riari ez zitzaion erantzunik ematen.

Orain, ordea, Udal berriak oso lan serioa egin du, etakultur azpiegiturei indar handia eman die. Lehenik etabehin, borondatea erakutsi du, eta gero azpiegitura be-rriak etorri dira: Nadal enpresaren lokalak, Gaztetxea,Majoriko musika-lokalak... Orain arte Udalak ikusi izanez duen behar bat asetzeko bidean gaude.

Orduan, nola dago orain Majoriko futbol-zelai be-rriaren aldamenean eraikiko diren lokalen proiek-tua?Oraindik eraikitzeko daude lokalak. Baina esan beharradago lekua bereziki egokia dela musika taldeentzat. Iris-garritasuna oso garrantzitsua da: instrumentuak, anpli-fikagailuak, etab. garraiatzeko. Alde horretatik oso tokionean dago, furgoneta bertaraino eramateko aukeradagoelako. Bestalde, ez dago bizilagunik, eta musikakez du inor gogaituko.

Lokalak behar bezala jartzeko, Ordiziako TrobalariAlaiok lan egin nahi dugu, ez ditugu lokalak doan jaso

nahi. Dinamika bat jarriko dugu martxan, herria musikazgirotzeko, eta hainbat ekimen antolatuko dugu dirualortzeko: kontzertuak, jaialdiak... Guzti honetan, herrita-rrak proiektuaren parte izatea nahi dugu.

Zer ekarriko du edo zertan lagunduko die musikataldeei lokal publikoak edukitzeak?Azkenean, instrumentua bezalaxe, lokala ere tresna batda musika taldea sortzeko, lokalik gabe oso zaila baita.Gutxi gora-behera 6-8 lokalentzako tokia izango dugu.Lokalei esker, biderkatu egingo da musika taldeen ko-purua, izan ere, nahiz eta ez diren askoz musikari ge-hiago egongo, taldeek lokalak konpartitzeak etaetengabeko harremanean egoteak, musika jotzekogogoa eta taldeak osatzeko aukerak areagotuko ditu,eta adibidez, talde bateko gitarra-jotzailea beste taldebateko bateria-jotzailearekin elkartuko da proiektu berribat sortzeko, eta horrela etengabe. Gainera, kontuanizan behar da ez direla gazte-lokalak izango, entseguak

egiteko lokalak baizik.�

“”

“”

06/07

Jarraitu euskaraematen elkarri!

Ordiziako Korrika Batzordeakeskerrak eman nahi dizkizue18. Korrika posible egin du-

zuen guztioi; antolaketan parte hartuduzuenoi; kilometroa erosi eta korriegin duzuenoi; diruz zuen ekarpenaegin duzuen herritar, dendari eta os-talarioi… eta oro har, modu baterazein bestera Korrikan parte hartu du-zuenoi. Eskerrik asko. Zuek guztiokgabe Korrika ez da posible. Euska-rak guztiok behar gaitu.

18. Korrika pasa da. Korrikak a -tzean utzi du bere arrastoa: milakaherritarren babesa, hizkuntza gutxitubat erabat normalizatzeko aldarrika-pena, euskara ikasteko ahaleginaegin duten guztiei omenaldi xumea,euskaraz bizitzeko deiadarra...Gauez pasa da gure herritik, etaordu erdi eskasean haren argia etakolorea ikusi ahal izan ditugu. Ez da-dila itzali haren argia. Izan dadila Ko-rrika ez soilik argi distiratsu batenarrastoa, baizik eta batez ere etorki-zunerako bidea argituko digun krisei-lua. Horixe baita 18. Korrikaren alda -rrikapen nagusia: jarraitu euskara

ematen elkarri!�

Eman euskara elkarri!

Martxoaren 14an izan genuen Korrika Ordizian, iluntzeko 20:45eanSan Joandik sartu eta 21:15ean Zaldibiari pasatu genion erreleboa.Tartean 26 lekuko eramaile izan ziren herrian zehar antolatutako 3,6

kilometroko ibilbidean eta giroa aparta izan zen, nahiz eta eguraldia ez izanlagun. Ordizian lekukoa eraman zuten kilometroa erosi zuten 28 eragiletakokideek, hau da, talde, erakunde, lagun talde, instituzio, elkarte eta ikastetxe-etako ordezkariek. Ibilbidean zehar, lekuko eramaileez gain, jende ugari hur-bildu zen ikustera nahiz korrika egitera.

Era berean, azpimarratzekoa da aste osoan zehar herrian eta eskualdeanhainbat eta hainbat ekintza antolatu direla Korrika Kulturala delakoaren in-guruan. Ekintza horietan guztietan, parte hartze zabala izan da. Eta bat egindute euskararen normalkuntzaren aldeko aldarrikapenak, konpromiso per -tsonalak, AEKri laguntza ekonomikoa emateko helburuak, eta nola ez, baitafestaz gozatzeko gogoak ere.

Hauexek izan ziren testigua eraman zutek eragileak, eta haien izenean,korri egin zuten ordezkariak:

Emaneurre Xabier MendizabalGoierriko Bertso Eskola Sara • Martin AramendiRugby taldea Amaia ErbinaOrdiziako musikariak Iker Gomez De SeguraJakintzako ikasleak Sara • Iker • Maialen Gaztetxea “Izar Gorri”AEK Karlos • Mila • JuananJakinsaro Elorri • IngeUdala (euskara ikasleak) Juanan • Ramon • AngelaAmets Bide dantza taldea Izaro Intsausti • Edurne SaezHitzaro (mintzalagunak) Araceli • Patxi Totzi (24 orduko futbol txapelketa) Erea LopezMendizaleak Manolo Perez De ArenazaEA Iban AsenjoSORTU Julen AgirreItxaropena elkartea Gillermo LopezIkaslanEmakume korrikalarien taldea Maria • EspeArgi Berri elkartea Eñaut Gereñu • Anjeltxo LasaJakintza Ikastola Arrate LeundaJakintza ikastolako langileak Ixiar OiarbideEAJ Lekukorik eraman gabeAlotza Haurreskola Lekukorik eraman gabe

Korrika kulturalaKorrika kulturalaren barnean hainbatekintza egin dira herrian, besteen artean:

Ordiziako “Dantza zati bat”Azaroan egindako grabaketa, hila-beteetan goxo-goxo mimatu ostean,Martxoan estreinatu zen Herri An -tzokian. “Gazta zati bat” dokumen-taleko soinu bandaren kontzer tua-ren ondoren proiektatu zen 7 minutuirauten duen bideoa eta emanaldiikusgarria izan zen, herriko dantzarieta guzti.

Ordiziako “Dantza zati bat” gra-baketan 400 bat lagunek hartuzuten parte eta grabazio ofizialazgain, time-lapse, argazki eta makingoff-ak biltzen dituen DVDa herrikotaberna ezberdinetan dago eskura-garri 5€an.

GinkanaOrdizian ospatu zen Korrikako Goie-rri beheko kanporaketa. Hainbat tal-dek hartu zuten parte eta probaezberdinekin trebezia ezberdinekinlehiatuz, arratsalde pasa ederraegin zen.

Eskualdeko afaria Goierriko Korrika afaria Beasaingoplaza azpian ospatu zen eta 150lagun elkartu ziren bertan. Adin guz-tietako jendea bildu zen eskualdekoafarian eta gustura aritu ziren jan-edanean, berriketan eta dantzan.

Afariko menuko lehiaketa gastro-nomikoan 12 elkartek hartu zutenparte: Beasaingo Arrano eta Arria-rango Intxaurpe; Segurako Zopajale, Txoritegi eta Elorri; OrdiziakoIrriki, Argi Berri eta Larrun Arri; Le-gorretako Aldapa Haundi; Itsason-doko Arbelaitz; Lazkaoko Gerrikoeta Lazkaomendiko Lartxai.

Elkarteek patatak errioxar eraraeta haragi gisatua prestatu beharizan zuten lehiaketarako.

Lehenengo platerakoirabazleak OrdiziakoArgi Berri elkartekoakizan ziren. Bigarrenare-nak aldiz, LegorretakoAldapa Haundi elkarte-koak.

� Ordiziako Korrika Batzordea

Las actividades se organizan de manera que l@s jovenes refuercen su euskara de manera lúdica y divertida.

Haur eta gazte txokoa

08/09

Haur eta gazte txokoaClases de refuerzo de euskara paraalumnado inmigrante. Organizado porel Ayuntamiento de Ordizia e Hitzaroeuskara elkartea.

En los 10 últimos años la diversidad del pue-blo de Ordizia ha crecido significativamentey, en la actualidad, podemos encontrar per-sonas de hasta 63 nacionalidades en el pue-blo. Es por ello que el Ayuntamiento deOrdizia ha puesto en marcha diversas inicia-tivas para impulsar la enseñanza del euskaraen horario extraescolar.

En este contexto situamos las clases derefuerzo de euskara para alumnos inmigran-tes. Esta iniciativa está dirigida a alumnos es-colarizados en Ordizia y que tienen dificul -tades para expresarse en euskara. Tomanparte los jóvenes de entre 6 a 16 años (edu-cación primaria-educación secundaria). Laseducadoras Haizea Arruti y Maialen Domín-guez desarrollan su trabajo con alrededor de50 alumnos, de orígenes muy diversos, divi-didos en 5 grupos.

Los objetivos de esta iniciativa son: • Impulsar el conocimiento del euskara.• Asegurar la igualdad de oportunidades. • Impulsar el protagonismo y la participa-

ción del alumnado.• Fomentar espacios para el conocimiento

de las diversas culturas.�

“

Azken hamar urteetan Ordiziako jatorri aniztasuna izugarrihazi da eta momentu honetan 63 lurralde desberdineko per -tsonak bizi dira Ordiziako herrian. Egungo erroldaren ara-

bera Ordiziako biztanleriaren %27 Euskal Herritik kanpo jaioa da.Hau horrela izanik, azken urteetan Ordiziako udalak hainbat eki-men jarri ditu martxan haur eta gazte etorri berriei euskararen ira-kaskuntzan eskolaz kanpoko baliabideak eskaintzeko.

Helburu honen barruan kokatzen da Ordiziako Udalak, Hitzaroeuskara elkartearekin batera bideratutako euskara errefortzusaioak etorri berrientzako. Saio hauek Ordizian bizi diren edo es-kolaratuak dauden haur eta gazteei zuzendua daude, Lehen Hez-kuntzatik Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzara, beraz 6-16 urtebitarteko haur eta gazteentzat. Ekimena Gazte Lekuan burutzenda (Lukusain Plaza) eta Haizea Arruti eta Maialen Rey hezitzaileekbideratzen dute. Guztira 50 ikasle dituzte 5 talde desberdinetanbanatuta eta herrialde desberdinekoak (Kolonbia, Errumania, Por-tugal, Nikaragua, Bolibia, besteak beste). Adina eta euskara mailahartzen da kontuan talde hauek sortzeko eta astelehenetik oste-gunera egiten dira klaseak 17:00etatik 20:00etara.

Ekimenaren helburu nagusiak hauek dira: • Euskara sustatzea. • Aukera berdintasuna bermatzea.• Pertsonen protagonismoa eta parte hartze zuzena bultzatzea. • Elkar ezagutzeko ekintzak bultzatzea eta horretarako guneak

sortzea. Saioak emateko talde dinamika eta jolasak erabili dira. Metodo-

logía dinamikoa, partehartzailea eta aktiboa izan da eta haur etagazteak izan dira beti protagonista nagusiak. Saiakera berezia eginda jolas mota desberdinak aurrera eramateko betiere aintzat hartuzbertako eta beren sorterriko jolasak.

Parte hartzaileek egindako balorazioaona izan da. Ikastetxeetako ordezkarientzatgarrantzi handiko ekimena da, izan ereikasle etorri berriek zailtasunak izaten di-tuzte gizarte berrira egokitzeko eta hiz-kuntza berria menperatzeko. Gurasoeninplikazioa ere handia izan da hizkuntzakikasketetan daukan garrantziaz jabetuta. Az-pimarratzekoa da haur eta gazteek erakutsiduten jarrera eta euskara ikasteko egiten

duten ahalegina.�

Euskara errefortzu saioak etorri berrientzat, Ordiziako udalak eta Hitzaro elkarteak antolatua

Más información: euskara@ordizia.org

943 80 56 22

Proiektuan parte hartu eta Udalaren eskerrona jaso zuten omenduak.

Ordiziako XX. mendekoahozko lekukotasuna

Ordiziako Udaleko Euskara Zerbitzuak eta Badihar-dugu Euskara Elkarteak, Ordiziako ahozko onda-rea eta herri hizkera jaso, landu eta zabaltzeko

asmoz abian jarri zuen “Ordiziako Ahotsak” proiektua2008an. Garai bateko Ordiziako euskara ezagutarazteazgain, euskaldun zaharrek oraintsu arte izan duten bizi-modua eta ohiturak jasota geratzea eta informazio horiguztia herritarren eskura jartzea izan da helburua.

Dagoeneko www.ahotsak.com/ordizia webguneanOrdizian grabatutako 374 bideo labur ikus daitezke. 45herritar elkarrizketatu dituzten arren, une honetan, 15ordiziarren bideoak ikus daitezke eta pixkanaka elka-rrizketatu gehiagoren bideoak jartzen joango dira.

Egindako elkarrizketa horien bitartez, Ordiziako hiz-keraren eta bizimoduaren alderdi interesgarrienak jasonahi izan dira. Elkarrizketatuak ordiziarrak izatea bilatuda. Horrekin batera, Ordiziako hizkera izatea ere kon-tuan hartu da aukeraketa egiterakoan.

Izan ere, ordiziarrei, gainerako euskaldunei beza-laxe, ahozko transmisioaren bitartez iritsi zaie oraingutxi arte aurrekoen ondarea. Egun ordea, mendezmendeko transmisio hori eten egin da eta ahozko me-

moria hori galzorian dago. Azken 60 urteotan izugarrialdatu da bizimodua eta baita ordiziarron bizitza ere.Datu historikoak artxibo eta agirietan jasota daudenarren, orduko bizimodua, sentimenduak, ohiturak etaabar adineko gizon-emakumeren ahotan besterik ez di-tugu aurkituko. Horretarako, orduko bizimoduan prota-gonista izan ziren 70-80 urtetik gorako berrogeita bostlagun gehiago elkarrizketatu dituzte, Ordiziako memo-ria kolektiboa jasotzeko xedearekin.

Ordiziako Ahotsak ekimena, Badihardugu EuskaraElkarteak sortutako Euskal Herriko Ahotsak izeneko egi-tasmoan uztartuta dago. Euskal Herriko ahozko onda-rea eta herri hizkerak bildu eta hedatzeko xedea duenegitasmoak urrats asko eman ditu dagoeneko: aho -tsak.com webguneak Euskal Herriko 266 herritako4.266 hizlarien pasarteak jasotzen ditu.

DVD Grabazioetan azaltzen diren ordiziarrak on-dorengoak dira: Joxe Mari Agirre Zuloaga, Benito ArinEizagirre, Pedro Armendariz Imaz, Ana Mari Balerdi Az-piroz, Pedro Balerdi Azpiroz, Pedro Balerdi Mujika, JuanBarandiaran Unanue, Lupe Eguren Otegi, IgnazioErauskin Arruabarrena, Antonia Etxaniz, Maritxu Etxe-berria, Irastorza, Juli Exposito Loinaz, Joxe Mari FausIurrita, Patxi Gabilondo Lasa, Fernando Garate Elus-tondo, Mikel Garmendia Olaziregi, Elu Gaztañaga Mar-tinez, Manoli Irastorza Mujika, Pakita Iztueta Altuna,Felipe Korta Gurrutxaga, Ramon Lasa Apalategi, Ange-

les Lasa Garmendia eta Joseba Lasa Garmendia.�

45 ordiziarren elkarrizketak ageri dira OrdiziakoAhotsak proiektuan, ordiziar gehienak 75 urtetikgorakoak dira. Ordiziako Udalak eskerronekoharrera egin zien martxoaren 26an Delikatuzzentroan. Bertan, ordiziar horietako 25i egindakoelkarrizketen zatiekin osatutako laburpen-bideoaaurkeztu zen eta bakoitzaren elkarrizketa osoajasotzen duen DVDa banatu zitzaien.

10/11

El programa sendian, con nuestros adultosCuidar bien a un familiar y lograr un contextode cuidados exitoso no es responsabilidadúnica del cuidador, sino de multitud de acto-res. Sin el apoyo de familiares o amigos, uotras alternativas, la carga de los cuidados esdemasiado pesada de soportar para la ma-yoría de las cuidadoras y cuidadores.

El programa Sendian, imparte cursos y ta-lleres para adquirir los conocimientos y lascapacidades necesarias para cuidar adecua-damente a nuestro familiar al tiempo que mi-nimizamos los impactos negativos que loscuidados puedan tener en nuestra vida coti-diana y en nuestro estado de salud.

En el 2012 se organizaron dos cursos yparticiparon en total alrededor de 50 perso-nas cuidadoras con un alto grado de satisfac-ción con el contenido del mismo.

Se preveé repetir esta experiencia a lo

largo de este año.�

Tríptico sobre los ServiciosSocialesJunto con la revista municipal, se ha repartidoun triptico sobre los Servicios Sociales. En él,se encuentra toda la información sobre el De-partamento de Bienestar.

Aclaración sobre las siglas del tríptico:• FBS: fondo de bienestar social• PNC: pensión no contributiva.• LISMI: ley de integración social del mi-

nusválido.�

“

Sendian programa,

gure helduekinF

amiliako baten zaintza ona bermatzea ez dazaintzale baten ardura soila, hainbat fakto-ren eragiten dute. Familiakoen, lagunen edo

bestelako laguntzarik gabe, zaintzaren ardura osozaila egiten da zaintzale askorentzat.

Sendian programak, ikastaro eta tailerrak ema-ten ditu zaintzaileentzat. Batetik, beharrezko eza-gutza eta abileziak garatu eta gure familiartekoaondo zaintzeko, eta bestetik, zaintzaileen egune-rokotasosunean eta osasunean izan ditzakeeneragin negatiboak ekiditeko.

2012an zehar bi ikastaro antolatu ziren etazaintza lanetan ibiltzen diren 50 bat pertsonakhartu zuten parte eta oso positibo baloratu ziren.

Urte honetan esperientzia errepikatzea aurrei-

kusten da. �

Zerbitzu Sozialei buruzko triptikoaUdal aldizkariarekin batera Zerbitzu Sozialen triptikoabanatu da. Bertan, Ongizate Sailaren inguruko informa-zioa dago eskuragarri.

Agertzen diren siglen argibideak:• KGP: kotizatu gabeko pentsioa

• LISMI: ley de integración social del minusválido�

Un grupo de participantes en un taller organizado dentro del programa Sendian.

Duela urtebete aurkeztu zuen gazte taldehonek ordiziako herritarren eta zaborrareninguruko ikerketa, “Ordizia aldatzen: gure

zaborrarekin zer?” izenekoa. Perspektiba hirukoitza izan da prozesuan

zehar, lehenengo herritarren iritzi eta usteakulertu nahi izan dira, gero, ondorio hauetatik abia-tuta instituzio zein herri mugimenduei gaia lan -tzen laguntzeko proposamen batzuk eman nahiizan dituzte. Eta azkenik, inork antzeko ikerketabat egin nahi izanez gero, eredu bat sortu dute.

Hainbat izan dira elkarrizketatutako pertsonak,inkestatutakoak, argazki bidez dokumentaturikoetxeko zaborrontziak eta eragile anitzen diskur -tsoak. Perspektiba antropologikoa izanik, zabo-rraren gaineko ikuskera zein aurrera eramandakoohiturak pauta kultural zein konbentzio sozialekgidatzen dituztela agerikoa da.

Daroagun bizitza ereduak eta daukagun kon -tsumo mailak eragin zuzena du sortzen dugunzaborraren kopuruan. Bestalde, erlojupeko bizi -tzak zabor pilaketa ahalbidetzen du, izan ere, ho-nengatik gehiengoak erosketak supermerkatuanegiten ditu.

Hau guztiagatik, gure gizartean sortzen denzabor kopurua izugarria da eta Ordizian sortzendenaren %90a birziklagarria den arren, %40a dagaika biltzen dena. Nahiz eta herritarren gehien-goak dioen gaika sailkatzen duela.

Amaitzeko, ikerketaren ondorioei erreparatuz,zaborra zerbait deserosotzat ikusten da eta horre-gatik berau ikusezin sortzeko joera dago, etxetiklehen bait lehen ateratzeko beharra sortuz. Ereduberriei egokitzeko bo-rondatea, gehien-goak duen arren, al-daketarako beldurraeta informazio eza

dira nagusi.�

Ordizia aldatzen: gure zaborrarekin zer?

Sasiker taldeak, ordiziako herritarrek zaborrareninguruan duten pertzepzioa, berau kudeatzekoohiturak eta proposatzen ari diren eredu berrieninguruko jakintza zein iritziaren berri jakin nahiizan du ikerketa antropologiko bat eginez.

Ordizia cambiando:¿Qué pasa con nuestra basura?El grupo Sasiker, compuesto por jó-venes graduados en antropología, re-alizó hace un año una investigaciónsobre la percepción que de la basuratienen los ordiziarras.

La perspectiva ha sido triple, por una partehan querido entender las opiniones y creen-cias de los ciudadanos, después, teniendocomo base las conclusiones sacadas, handado propuestas pasa quien quiera trabajarel tema socialmente. Finalmente, han creadoun modelo por si alguien quisiera hacer unainvestigación de éste tipo.

Han sido muchos los entrevistados, en-cuestados, basuras fotografiadas y discursosrecogidos. Teniendo la perspectiva antropo-lógica, ven que la percepción y costumbresde gestión individual de la basura son crea-das culturalmente y guiadas según conven-ciones sociales.

El estilo de vida y el nivel de consumo tie-nen relación directa con la cantidad de ba-sura generada. Además, la vida a contra -rreloj también tiene relación directa, pues lamayoría compra en grandes supermercados.

Por esto, la basura generada es monu-mental y aunque el 90% de lo generado enOrdizia es reciclable, la recogida selectiva esde un 40%.

Para finalizar, concluyen que labasura se ve como algo sucio y quetendemos a invisibilizarlo. La volun-tad de adaptarse a las nuevas pro-puestas es positiva pero a la vezhay muchos miedos y falta de infor-

mación.�

“

Zaborraren eta haren kudeaketa besteak beste fenomeno kultural eta soziala da, horregatik ikerketa hau ikuspegi antropologikotik egin da.

Apirilaren 8tik 26ra Barrena Kultur Etxean: Izaskun Alvarez Gainza artistaren erakusketa.

Apirilak 17Asteazkena, 17:30etan Barrenan: “Pirata” antzezlana Patata tropikala taldearekin.

Apirilak 18 eta 24 17:30etan Liburutegian: Ipuin kontaketak, Mertxe Aizpurua kontalariaren eskutik.

Ordizia Kolore herritarren arteko bilguneaApirilak 20, larunbata, 16:00etan, Delikatuzen: txangoa Aramara. Ordizia inguruak ezagutuz, elkarren arteko

ezagutza sustatu. Haurrekin joan daiteke.

Apirilak 24Asteazkena, 19:00etan Barrena Kultur Etxean: “Victor Mendizabal, itsasargia” liburuaren aurkezpena Joan Ander Ramon Martinezen eskutik.

Apirilak 24Asteazkena, 19:00etan Barrena Kultur Etxean: Irakurketa tailerra euskaraz Irati Goikoetxearekin.

Apirilak 28Igandea, Ordiziako II. Dantzari Eguna:• 11etan taldeei harrera eta hamaiketakoa.• 12etan desfilea herrian zehar Arana eta

J.M. Barandiaran plazatik hasita.• 13:15etan: alardea J.M. Barandiaran plazan.• Ondoren bazkaria frontoian.• Arratsaldean haurrentzat jolasak eta 17:30etan

erromeria Plaza Nagusian Ana eta Amaiarekin.�

2013ko apirila • 9 zk.Udal aldizkaria • Revista municipal eginezOrdizia

Del 8 al 26 de abrilEn Barrena: exposición de la artista Izaskun Alvarez Gainza.

Encuentros entre ciudadanos/as Ordizia Kolore20 de Abril, Sábado, 16:00 en frente de Delikatuz: paseo hacia Arama. Conociendo los alrededores de nuestro

pueblo, nos conocemos entre nosotros/as. Se puede ir con niños/as.

24 de abrilMiércoles a las 19:00 en Barrena: presentación dellibro “Victor Mendizabal, un faro en la tormenta” a cargo de Jon Ander Ramos Martínez.

24 de abrilMiércoles a las 19:00 en Barrena: taller de lectura con Irati Goikoetxea.

28 de abrilDomingo: Ordiziako II. Dantzari Eguna:• A las 11:00 recepción a los grupos.• A las 12:00 desfile por el pueblo, empezando por

Arana y J.M. Barandiaran.• A las 13:15: alarde en J.M. Barandiaran plaza.• Despúes, comida en el frontón.• A la tarde juegos para niños y a las 17:30 romería

con Ana y Amaia en la Plaza Nagusia.�

Apirila / Abril