มาตรฐานสนคาเกษตร

มกษ. 9000 เลม 2-2561

THAI AGRICULTURAL STANDARD

TAS 9000 PART 2-2018

เกษตรอนทรย

เลม 2 : ปศสตวอนทรย

ORGANIC AGRICULTURE

PART 2: ORGANIC LIVESTOCK

สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ICS 65.020.30 ISBN

 

มาตรฐานสนคาเกษตร

มกษ. 9000 เลม 2-2561

THAI AGRICULTURAL STANDARD

TAS 9000 PART 2-2018

เกษตรอนทรย

เลม 2 : ปศสตวอนทรย

ORGANIC AGRICULTURE

PART 2: ORGANIC LIVESTOCK

สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

50 ถนนพหลโยธน เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900

โทรศพท 0 2561 2277 โทรสาร 0 2561 3357

www.acfs.go.th

ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศและงานทวไป เลม ตอนพเศษ

วนท ปปปปปปปปป พทธศกราช 2561

(2)

คณะกรรมการวชาการพจารณามาตรฐานสนคาเกษตร

เรอง ปศสตวอนทรย

 1. อธบดกรมปศสตว หรอผทอธบดมอบหมาย

นายสรวศ ธานโต

นายสมชวน รตนมงคลานนท

ประธานกรรมการ

2. ผแทนสานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

นางสาวองอร ปญญากจ

นางสาวยพา เหลาจนดาพนธ

นางสาวมนทชา สรรพอาสา

กรรมการ

3. ผแทนกองสงเสรมและพฒนาการปศสตว กรมปศสตว

นายธเนศ โพธทอง

นายชยวฒน กลนลอย

กรรมการ

4. ผแทนสานกพฒนาพนธสตว กรมปศสตว

นางกรองแกว บรสทธสวสด

นายศรชย คงสข

กรรมการ

5. ผแทนสานกพฒนาระบบและรบรองมาตรฐานสนคาปศสตว กรมปศสตว

นางธนดา หรนทรานนท

นายพลกฤษณ อยตา

นางสาวอญญารตน ราชประโคน

กรรมการ

6. ผแทนองคการสงเสรมกจการโคนมแหงประเทศไทย

นายนพดล ตนวเชยร

กรรมการ

7. ผแทนสภาเกษตรกรแหงชาต

นายประพฒน ปญญาชาตรกษ

นายณฐวฒ ประทปะวณช

กรรมการ

8. ผแทนสานกงานมาตรฐานเกษตรอนทรย กรรมการ

9. ผแทนสมาคมการคาเกษตรอนทรยไทย

นายพรโชต จรญวงศ

นายกานต ฤทธขจร

กรรมการ

10. ผแทนสมาคมสตวบาลแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

นายประเสรฐ โพธจนทร

ผชวยศาสตราจารยนภารตน ศรธเรศ

กรรมการ

(3)

11. ผแทนสมาคมผผลตไกเพอสงออกไทย

นายพยงศกด สมยานนทนากล นางสาววมลรตน เปรมศร นางสาวสภทรา เลกสวงษ

กรรมการ

12. ผแทนสมาคมผเลยงสกรแหงชาต

นายสทศน ตงธโนปจย นายวรวฒ ศรปณย นางสาวสมพร กมลพรสน

กรรมการ

13. รองศาสตราจารยชยาพร วฒนศร ผทรงคณวฒดานเกษตรอนทรย

กรรมการ

14. นางจนตนา อนทรมงคล ผทรงคณวฒดานปศสตวอนทรย

กรรมการ

15. ผแทนสานกกาหนดมาตรฐาน

สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต นางสาวกอวด ผลเกลยง นางสาววรชน โลหะชมพล นางสาวจรจต ดศสนะ

กรรมการและเลขานการ

(4)

  ตามทกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดประกาศมาตรฐานสนคาเกษตร เรอง เกษตรอนทรย เลม 2: ปศสตว

อนทรย เมอวนท 2 กนยายน พ.ศ. 2554 และประกาศในราชกจจานเบกษา เมอวนท 4 พฤศจกายน พ.ศ. 2554

แลวนน เพอใหมาตรฐานมความสอดคลองกบแนวทางการปฏบตทเปลยนแปลง คณะกรรมการมาตรฐาน

สนคาเกษตรจงมมตใหปรบปรงแกไขมาตรฐานสนคาเกษตรฉบบดงกลาว เพอใชเปนแนวทางในการ

พฒนาฟารมปศสตวอนทรยของไทยใหเปนทยอมรบยงขนในระดบประเทศและระหวางประเทศ  

มาตรฐานสนคาเกษตรนกาหนดขน โดยใชเอกสารตอไปนเปนแนวทาง

มกษ. 9000 เลม 1-2552, มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง เกษตรอนทรย เลม 1 : การผลต แปรรป แสดงฉลาก

และจาหนายผลตผลและผลตภณฑเกษตรอนทรย.

มกษ. 9000 เลม 2-2554, มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง เกษตรอนทรย เลม 2 : ปศสตวอนทรย.

Commission Regulation (EC) No. 889/2008. 2008. Rules for the implementation of Council

Regulation (EC) No 834/2007 on organic production and labelling of organic products with

regard to organic production, labelling and control. Available Source: https://eur-lex.europa.eu/

legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:32008R0889, 19 June 2018.

GL 32-1999, Guideline for the Production, Processing, Labelling and Marketing of Organically

Produced Foods.

IFOAM. 2014. IFOAM Norms for Organic Production and Processing. International Federation of

Organic Agriculture Movements, Germany.

Linda Coffey and Ann H. Baier. 2012. Guide for Organic Livestock Producer. Available Source:

https:// www.ams.usda.gov/sites/default/files/media/GuideForOrganicLivestockProducers.pdf, 19 June

2018.

Ministry of Agriculture, Forestry and Fisheries. 2012. Japanese Agricultural Standard for Organic

Livestock Products. Available Source: http://www.maff.go.jp/e/jas/specific/pdf/836_2012-2.pdf,

20 June 2018.

มกษ. 9000 เลม 2-2561

1

มาตรฐานสนคาเกษตร

เกษตรอนทรย เลม 2 : ปศสตวอนทรย

1. ขอบขาย

มาตรฐานสนคาเกษตรน กาหนดวธการผลต การแปรรป และการแสดงฉลากผลตผลและผลตภณฑ

ปศสตวอนทรย เพอการบรโภค ทงนมาตรฐานน ไมรวมผงอนทรยซงมการกาหนดมาตรฐาน

แลวตาม มกษ. 9000 เลม 6 มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง เกษตรอนทรย เลม 6 : ผงอนทรย

มาตรฐานนใหใชรวมกบ มกษ. 9000 เลม 1 มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง เกษตรอนทรย เลม 1 :

การผลต แปรรป แสดงฉลาก และจาหนายผลตผลและผลตภณฑเกษตรอนทรย

2. นยาม ความหมายของคาทใชในมาตรฐานสนคาเกษตรน ใหเปนไปตาม มกษ. 9000 เลม 1 และ

ดงตอไปน

2.1 ปศสตว (livestock) หมายถง สตวทเลยงไวสาหรบใชเปนอาหารหรอผลตภณฑอาหารทงน

ไมครอบคลมถงสตวปาทไดมาจากการลา และสตวนา

2.2 ปศสตวอนทรย (organic livestock) หมายถง ปศสตวทผลตโดยใชระบบเกษตรอนทรย

2.3 ฟารม (farm) หมายถง พนททาการเลยงสตว ทงนอาจมการปลกพชหรอพชอาหารสตวรวมดวย

2.4 การผลตแบบคขนาน (parallel production) หมายถง การเลยง การแปรรปผลตผลและ

ผลตภณฑจากสตวชนดเดยวกน ทงแบบอนทรยและแบบทไมใชอนทรยควบคกนในหนวยผลต

เดยวกน

3. หลกการของปศสตวอนทรย 3.1 ตองอยบนพนฐานการจดการใหมความสมพนธทดเกอกลกนระหวางผนดน พช สตว และให

ความสาคญกบความตองการทางสรระของรางกาย และพฤตกรรมของสตว และจดใหมอาหารสตว

อนทรยทมคณภาพอยางเพยงพอ

3.2 ปศสตวเปนกจกรรมหนงทสมพนธกบผนดน และปศสตวตองมพนทกลางแจงสาหรบออกกาลง

ทงน ตองคานงถงสวสดภาพของปศสตวดวย

มกษ. 9000 เลม 2-2561

2

3.3 ตองรกษาระบบนเวศทองถนและความหลากหลายทางชวภาพของพนทการผลต เพอเปนพนท

สาหรบพช และทอาศยของแมลง และสตวประจาถนนน เชน ปา พมไม แนวรวธรรมชาต และ

หนองนา

3.4 จานวนปศสตวตองพอเหมาะกบพนท โดยคานงถงการใชประโยชนจากพชในฟารม การจดการ

ธาตอาหารทสมดล รกษาความอดมสมบรณของดน ปองกนการทาลายหนาดน ปองกนการกอ

มลพษตอแหลงนา เชน การหมนเวยนใชพนท ปองกนการแทะเลมทมากเกนไป และการกระจาย

มลสตวอยางเหมาะสม

3.5 การจดการกบปศสตว ใหมงเนนการขยายพนธตามธรรมชาต รกษาสขภาพสตว ปองกนโรค

หลกเลยงการใชยาเคม ดแลสวสดภาพของสตว และการลดความเครยด รวมทงหลกเลยงการใช

ผลพลอยไดจากสตวเปนอาหารสตว

3.6 การเลยงปศสตวหลายชนดในพนทเดยวกน ใหเปนไปตามมาตรฐานฉบบน หากมสตวทไมได

เลยงตามมาตรฐานนในพนทเดยวกน ผผลตตองจดการแยกระบบการผลตทชดเจน ปองกน

การปนเปอนหรอปะปนททาใหสญเสยความเปนอนทรย

3.7 การผลตแบบคขนาน ผผลตตองแยกระบบการผลตอยางชดเจน ปองกนการปนเปอนหรอ

ปะปนททาใหสญเสยความเปนอนทรย

3.8 การจดการในการผลตสตวและผลตภณฑจากสตว ตองคานงถงความปลอดภยของผผลตและ

ผบรโภค

4. ขอกาหนดวธการผลตปศสตวอนทรย

ใหเปนไปตาม มกษ. 9000 เลม 1 และดงน

4.1 สตวทใชในการผลตปศสตวอนทรย

4.1.1 การเลอกใชชนด พนธ สายพนธสตว ดงน

ก) มความสามารถในการปรบตวเขากบสภาพแวดลอม

ข) มความสามารถในการตานทานโรค

4.1.2 สตวทใชสาหรบการผลตปศสตวอนทรยตองมลกษณะดงน

ก) เกดในฟารมทมการจดการตามระบบเกษตรอนทรย

ข) เกดจากพอแมพนธทมการจดการตามระบบเกษตรอนทรย

ค) สตวตองถกเลยงในระบบอนทรยตลอดชวงชวตของสตว

ง) ไมเปลยนรปแบบการเลยงสตวไปมาระหวางการเลยงระบบอนทรยและระบบทไมใชอนทรย

มกษ. 9000 เลม 2-2561

3

4.1.3 หากจดหาสตวทมลกษณะตามขอ 4.1.2 ไมได ใหใชสตวจากฟารมปศสตวทวไปไดในกรณ

ตอไปน ทงนตองไดรบความเหนชอบจากหนวยรบรองกอน

ก) เพอขยายการผลต หรอมการเปลยนแปลงการใชพนธสตวในการผลต ทตอบสนอง

ความตองการของตลาด หรอเปนสตวสายพนธใหมทมการปรบปรงพนธขนมาดวยวธธรรมชาต

ข) เพอสรางฝงสตวใหม ในกรณทมอตราการตายในฝงสงมาก ค) เพอนาสตวเพศผมาใชเปนพอพนธ

ง) หากไมมการผลตพนธสตวจากระบบปศสตวอนทรยเปนการคามากอนในพนทนน ใหใชสตว

จากฟารมทไมไดจดการตามระบบเกษตรอนทรยได โดยสตวทนาเขาฟารมควรมอายนอยทสด

เทาทจะทาได โดยผผลตตองแสดงแผนระยะเวลาในการหาพนธสตวจากระบบปศสตว

อนทรยมาใชในการผลต

4.1.4 ผลตผลหรอผลตภณฑของสตวตามขอ 4.1.3 จะรบรองเปนปศสตวอนทรยได ตองมระยะ

ปรบเปลยนระบบการผลต ตามตารางท 1

4.2 การปรบเปลยนระบบการผลตใหเปนระบบปศสตวอนทรย

4.2.1 การจดการพนทเพอใชเลยงปศสตวอนทรย ทงการปลกพชและพชอาหารสตว ตองมระยะ

ปรบเปลยนสาหรบพชลมลก 12 เดอน และพชยนตน 18 เดอน และดาเนนการตามทกาหนด

ใน มกษ. 9000 เลม 1

4.2.2 ฟารมหรอพนทการผลตใดๆ ทไดรบการรบรองเปนเกษตรอนทรย เมอมการนาสตวจากฟารม

ทไมไดรบการรบรองปศสตวอนทรยมาใชเพอการผลตผลตผลหรอผลตภณฑทจะวางขายเปน

สนคาปศสตวอนทรยได จะตองมระยะการปรบเปลยนระบบการผลตอยางนอย ตามตารางท 1

ตารางท 1 ระยะการปรบเปลยนเปนปศสตวอนทรย ตามชนดสตว

(ขอ 4.1.4 และ ขอ 4.2.2)

ชนดสตว ระยะเวลาในการปรบเปลยน

โค กระบอ สาหรบ

- การผลตเนอ

- 3/4 ของชวงชวตตองเลยงในระบบปศสตวอนทรย ทงนไมนอยกวา 12 เดอน

- การผลตเนอลกโค - 6 เดอน ควรนาเขาลกโคทนทหลงหยานมและอายไมเกน 6 เดอน

- การผลตนานม - 6 เดอน หลงจากเรมผลตในระบบอนทรยมาแลวไมนอยกวา 3 เดอน

แพะ แกะ สาหรบ

- การผลตเนอ

- การผลตนานม

- 4 เดอน

- 6 เดอน หลงจากเรมผลตในระบบอนทรยมาแลวไมนอยกวา 3 เดอน

มกษ. 9000 เลม 2-2561

4

ชนดสตว ระยะเวลาในการปรบเปลยน

สกร สาหรบ

- การผลตเนอ

- 4 เดอน สตวปก สาหรบ

- การผลตเนอ

- การผลตไข

- เลยงระบบปศสตวอนทรยอยางนอย 60 วน และนาเขาฟารมปศสตวอนทรย

กอนอาย 3 วน

- 6 สปดาห

สตวชนดอน สาหรบ

- การผลตเนอ

เลยงในระบบปศสตวอนทรยระยะเวลาอยางนอย 3/4 ของชวงชวต

4.2.3 หากพนทปลกพชอาหารสตวและสตวเขาสระยะการปรบเปลยนพรอมกน เมอพนทไดรบ

การรบรองแลว ผลตผลปศสตวจะตองผานระยะเวลาตามตารางท 1 จงจะสามารถรบรองเปน

ผลตผลอนทรยได

4.2.4 ระยะการปรบเปลยนใหเปนปศสตวอนทรยเรมนบตงแตผผลตไดปฏบตตามมาตรฐานน และสมคร

ขอรบการรบรองตอหนวยรบรอง ผผลตสามารถขอลดระยะการปรบเปลยนลงได หากมหลกฐานวาไดปฏบตตามมาตรฐานนและไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

4.2.5 หนวยรบรองระบบการผลตปศสตวอนทรย สามารถปรบลดระยะปรบเปลยน และกาหนด

วธการทแตกตางจากทระบในมาตรฐานนได ในกรณตอไปน ก) แปลงหญาหรอพนทออกกาลงสาหรบสตวอนทไมใชสตวกนพช ใหลดระยะปรบเปลยน

ตามขอ 4.2.1 ลงได ข) โค กระบอ มา แพะ แกะ จากระบบการเลยงแบบปลอยแปลง หรอโคนมในชวงเรมการ

ปรบเปลยน ระยะปรบเปลยนลดลงไดตามประวตการใชพนท

4.3 อาหารสตว

4.3.1 อาหารทใชในการเลยงสตว ตองคานงถงคณภาพอาหารสตว และควรใชวตถดบทผลตจาก

ฟารมตนเองมากทสด หรออาจใชวตถดบจากพนทอนๆ ได โดยวตถดบนนตองมกระบวนการผลต

ทสอดคลองกบขอกาหนดของเกษตรอนทรย หรอเปนวตถดบทไดจากธรรมชาตซงมาจากพนท

ทไมเคยใชทาการเกษตรหรอไมเคยใชสารเคมทหามใชอยางนอย 3 ป โดยผผลตตองแสดง

หลกฐานประกอบการพจารณาตอหนวยรบรอง

4.3.2 ในระยะเรมดาเนนการปรบเปลยน อาหารสตวทใชตองมวตถดบทผลตในระบบเกษตรอนทรย

ในปรมาณไมตากวา 70% ของวตถแหง (dry matter) สาหรบสตรอาหารสตวเคยวเออง และไมตากวา

65% ของวตถแหงสาหรบสตรอาหารสตวกระเพาะเดยว หากอาหารทไมไดมาจากระบบเกษตร

อนทรย ตองเปนวตถดบจากพช สตว หรอแรธาตจากธรรมชาต

มกษ. 9000 เลม 2-2561

5

4.3.3 ในกรณพนทการผลตไมสามารถจดหาวตถดบอาหารสตวอนทรยได 100% อาหารสตวทใช

จะตองมวตถดบทผลตในระบบเกษตรอนทรยในปรมาณไมตากวา 90% ของวตถแหงสาหรบ

สตรอาหารสตวเคยวเออง และไมตากวา 80% ของวตถแหงสาหรบสตรอาหารสตวกระเพาะเดยว

โดยคานวณจากความตองการอาหารสตวทงป และตองไดรบความเหนชอบจากหนวยรบรองกอน

4.3.4 หากผผลตสามารถแสดงรายละเอยดทบงชวา ไมสามารถจดหาวตถดบอาหารสตวตามทกาหนด

เนองจากเหตสดวสยใดๆ กตาม เชน ภยธรรมชาต สภาพอากาศไมอานวย สามารถใชวตถดบ

อาหารจากการผลตแบบปกตได ในสดสวนและระยะเวลาทหนวยรบรองกาหนดเปนกรณไป

4.3.5 สตรอาหารทใช ควรคานงถง ความตองการทางโภชนะของสตว และทางสรระของระบบ

ยอยอาหาร ดงน

ก) สตวเลยงลกดวยนมควรไดรบนมแม เปนระยะเวลาท เหมาะสมตามชนดสตว เชน โค

กระบอ ไมตากวา 2 เดอน แพะ แกะ ไมตากวา 6 สปดาห และสกร ไมตากวา 4 สปดาห

ข) สตวกนพช เชน โค กระบอ แพะ แกะ หรอกระตาย จะตองไดรบอาหารหยาบในรปสด

แหง หรอหมกกไดเปนหลก อยางนอยตองมอาหารหยาบไมตากวา 60% ของวตถแหง

ของอาหารตอวน หรออาจพจารณาตามความเหมาะสมของฤดกาลหรอระยะของการใหนม

ทงนตองมอาหารหยาบไมตากวา 50% ของวตถแหง โดยผผลตจะตองแสดงแผนการจดการ

แปลงหญา การใชประโยชนและการปลอยแทะเลมตลอดปไวใหตรวจสอบ

ค) กรณจาเปนอนโลมใหลกสกรหลงหยานมสามารถใชอาหารทวไปไมเกน 4 สปดาห ทงน

อาหารทวไปตองไมมาจากสงมชวตดดแปรพนธกรรมและสารสงเคราะห

ง) ชวงการเลยงขนของสตวปก ตองการอาหารประเภทธญพชเพอเปนแหลงพลงงาน กรณจาเปน

อนโลมใหลกสตวปกหลงออกจากไข ใหใชอาหารลกสตวปกทวไปไดไมเกน 4 สปดาห

ทงนอาหารลกสตวปกทวไปตองไมมาจากสงมชวตดดแปรพนธกรรมและสารสงเคราะห

จ) ตองจดหาอาหารหยาบในรปสด แหง หรอหมก ใหสกรและสตวปกทกวน ฉ) การเลยงสตวเคยวเออง หามใชอาหารหมกเพยงอยางเดยวตลอดระยะการเลยง

4.3.6 มนาสะอาดใหสตวกนอยางเพยงพอ

4.3.7 วตถดบอาหารสตว ตองเปนไปตามหลกการ ดงน

ก) เปนวตถดบทเปนไปตามหลกการของเกษตรอนทรย โดยไมขดกบกฎหมายวาดวยการควบคม

คณภาพอาหารสตว

ข) เปนวตถดบหรอเปนสารทมความจาเปนตอการดารงชวต สขภาพ และสวสดภาพของสตว

ค) เปนวตถดบหรอเปนสารทจาเปนสาหรบความตองการทางสรระและพฤตกรรมสตวแตละชนด

ซงมตนกาเนดจากพช แรธาตธรรมชาต หรอสตว ง) วตถดบอาหารสตวทมแหลงกาเนดจากพชทไมไดผลตจากระบบการผลตพชอนทรย ซงใชได

ตามทกาหนดในขอ 4.3.2 ขอ 4.3.3 และขอ 4.3.4 ตองไมผานกระบวนการทางเคมใดๆ

มกษ. 9000 เลม 2-2561

6

จ) วตถดบอาหารสตวทใชเปนแหลงแรธาต วตามน หรอสารตงตนของวตามน (provitamin)

ในสตรอาหาร ตองมแหลงกาเนดจากธรรมชาต กรณขาดแคลนหรอเหตสดวสย สามารถใช

สารสงเคราะหแทนไดแตตองมรายละเอยดของแหลงทมาและกระบวนการผลตทชดเจน

ฉ) หามใชวตถดบอาหารสตวทมแหลงกาเนดจากสตว ผลพลอยไดจากสตวเลยงลกดวยนม

และสตวเค ยวเออง เชน เนอปน กระดกปน เพอเปนอาหารของสตวเค ยวเออง ยกเวน นม

และผลตภณฑนม สตวนาและผลตภณฑ ทงนข นกบกฎระเบยบของแตละประเทศ

ช) หามใชสารประกอบไนโตรเจนสงเคราะหหรอสารประกอบไนโตรเจนทไมใชโปรตน

(non-protein nitrogen; NPN)

4.3.8 วตถทเตมในอาหารสตว และสารชวยกรรมวธการผลต (feed additives and processing aids) ตองเปนไปตามหลกการดงน

ก) หามใชยาปฏชวนะ ยากนบด ยาแผนปจจบน สารเรงการเจรญเตบโต หรอสารอนใดใน

อาหารสตว เพอวตถประสงคในการเรงการเจรญเตบโตหรอเพมผลผลต

ข) สารทชวยในการอดเมด (binders) สารทชวยไมใหเปนกอน (anti-caking agents) สารทชวยให

แตกตว (emulsifiers) สารทชวยใหคงตว (stabilizers) สารทชวยใหขน (thickeners) สารทชวย

ลดการตงผว (surfactants) และสารทชวยใหเกดการรวมตว (coagulants) ตองมาจากธรรมชาต

ค) สารกนหนตองมาจากธรรมชาต ง) สารถนอมอาหารตองมาจากธรรมชาต จ) สารปรงแตงส กลน รส และสารกระตนความอยากอาหาร (appetite stimulants) ตองมา

จากธรรมชาต ฉ) ใหใชสารเสรมชวนะ (probiotics) เอนไซม และจลนทรยได แตตองไมมาจากการดดแปร

พนธกรรมและสารสงเคราะห

ช) สารเสรมในหญาหมกและสารชวยกรรมวธการผลต ตองไมเปนสารทไดมาจากสงมชวต

ดดแปรพนธกรรม สารทอนญาตใหใช ไดแก เกลอทะเล เกลอสนเธาว เอนไซม ยสต หางนม

นาผ ง นาตาลหรอผลพลอยไดจากนาตาล เชน กากนาตาล

ซ) แบคทเรยทผลตกรดแลกตก แอซตก ฟอรมก และโพรพออนก หรอกรดธรรมชาตอนๆ

สามารถใชไดในกรณทสภาพอากาศไมเอออานวยตอการหมก ทงนตองไดรบการรบรองจาก

หนวยรบรอง

4.4 การจดการดานสขภาพสตว

4.4.1 ผผลตตองคานงถงการปองกนโรค และการลดความเครยด เพอใหสตวแขงแรง มภมตานทานโรค

โดยธรรมชาต โดยตองปฏบตตามหลกการ ดงน

ก) เลอกใชพนธหรอสายพนธสตวทเหมาะสม ตามทระบในขอ 4.1.1

ข) มการจดการทเหมาะสมตามความตองการของสตวแตละชนด เพอสงเสรมใหสตวมสขอนามยด

แขงแรง มความตานทานโรค และปองกนการตดเชอ

มกษ. 9000 เลม 2-2561

7

ค) มการใชอาหารสตวอนทรยทมคณภาพ รวมกบการออกกาลง และการปลอยสตวแทะเลม

และ/หรอ ใหสตวมโอกาสสมผสกบสภาพภายนอกโรงเรอน เพอสงเสรมภมคมกนโรคตาม

ธรรมชาต

ง) เลยงสตวตามจานวนทเหมาะสมกบพนท ไมใหแออดหรอสงผลกระทบตอสขภาพของสตว

จ) จดระบบปองกนความปลอดภยทางชวภาพอยางเหมาะสม เชน สขอนามยสตว การทาวคซน

การใชสารสกดชวภาพ การกกแยกสตวปวย การกกกนสตวกอนนาเขาฝงใหม และการปองกน

พาหะนาโรคเขาฟารมอยางเหมาะสม

4.4.2 ในกรณทสตวเจบปวยหรอไดรบบาดเจบ ตองใหการรกษาโดยทนท ถาจาเปนใหแยกสตวปวย

ออกจากฝงและจดใหอยในโรงเรอนทเหมาะสม แมวาผลการรกษานจะทาใหสตวตองพนจาก

สภาวะของการเปนปศสตวอนทรยกตาม และผผลตตองจดบนทกการรกษาอยางละเอยดถง

ชนดของยา การใชยา และระยะหยดยา

4.4.3 การรกษาโรค ตองเปนไปตามหลกการ ดงน

ก) กรณทสตวเจบปวยหรอไดรบบาดเจบ ใหเลอกใชพชสมนไพร แรธาตธรรมชาต หรอ

การแพทยทางเลอก กอนการใชยาแผนปจจบนหรอยาปฏชวนะ โดยพจารณาใหเหมาะสม

กบสภาพและชนดสตว

ข) หากการรกษาตามขอ 4.4.3 ก) ไมไดผล ใหใชยาแผนปจจบนหรอยาปฏชวนะได ภายใต

การดแลของสตวแพทย ระยะการหยดใหยาจะตองเพมเปนสองเทาของทระบในเอกสาร

กากบยา

ค) กรณการรกษาดวยยาแผนปจจบน และ/หรอ ยาปฏชวนะ

1) สตวทมระยะใหผลตผล (productive life cycle) เกน 1 ป และไดรบการรกษาดวย

ยาแผนปจจบน และ/หรอ ยาปฏชวนะ ไมเกน 2 ครง ภายใน 1 ป หรอ

2) สตวทมระยะใหผลตผลไมถง 1 ป และไดรบการรกษาดวยยาแผนปจจบน และ/หรอ

ยาปฏชวนะ ไมเกน 1 ครง

ผผลตตองไมนามาจาหนายเปนผลตผลปศสตวอนทรย และหากจะนาเขาสระบบการผลต

ปศสตวอนทรยอกครง สตวนนๆ จะตองเขาสระยะปรบเปลยนใหม

ง) การรกษาดวยฮอรโมน ตองอยภายใตการดแลของสตวแพทย

จ) ในพนททเกดโรคหรอสงสยวาเกดโรค หรอมปญหาสขภาพทการจดการตามหลกการ หรอ

ยาทอนญาตใหใชไมสามารถควบคมหรอรกษาโรคได รวมทงในกรณทจาเปนตองปฏบต

ตามกฎหมายแลว อนญาตใหใชวคซน ยากาจดปรสตภายในและภายนอก หรอยารกษา

โรคอนๆ ไดตามความจาเปน และมระยะเวลาหยดยาทชดเจน

4.4.4 หามใชยาปฏชวนะ เพอวตถประสงคในการปองกนโรค

4.4.5 หามใชสารเรงการเจรญเตบโตหรอสารสงเคราะหอนใด ทมผลในการกระตนการเจรญเตบโต

หรอเพมผลผลต

มกษ. 9000 เลม 2-2561

8

4.5 การจดการฟารม การขนสงสตว และการฆาสตว

4.5.1 มการดแลและการจดการการเลยงสตวอยางเอาใจใส เปนไปตามธรรมชาตมากทสด โดยคานงถง

หลกสวสดภาพสตว

4.5.2 ควรวางแผนจดการพนทปลกพชในฟารมหรอในเครอขายบรเวณใกลเคยง ในการใชผลต

อาหารสตวใหมากทสด และใชประโยชนจากผลพลอยไดในฟารมเพอใหเกดความยงยน

4.5.3 การขยายพนธสตว ใหเปนไปตามหลกการดงน

ก) เลอกใชพนธหรอสายพนธสตวทเหมาะสม ตามทระบในขอ 4.1.1

ข) ใชวธการผสมพนธตามธรรมชาต หากมความจาเปนใหใชวธการผสมเทยมได

ค) หามใชวธการยายฝากตวออนและฮอรโมนในการขยายพนธสตว

ง) หามใชวธทางพนธวศวกรรมในการดดแปรพนธกรรมสตว

4.5.4 การเลยงสตวระบบอนทรยโดยทวไปไมอนญาตใหมการผาตดหรอการจดการบางอยางกบ

รางกายสตว ยกเวนในกรณทจาเปนและไมมวธอนทเหมาะสม ดงตอไปน

ก) เพอปองกนการตอสกน หรอเพอปองกนสวสดภาพของสตวหรอมนษย เชน การตดหาง ตดเขยว

ตดจงอยปาก ตดเขา

ข) เพอปรบปรงคณภาพของผลตผล เชน การตอนสกรเพศผเพอลดกลนในเนอสกร ค) เพอการทาเครองหมายสตว ทาทะเบยนและปรบปรงพนธสตว เชน การตดเบอรห หามใช

การประทบตราดวยความรอน ง) เพอสขภาพสตว เชน การรดหางแกะ

ทงน ตองทาในชวงอายทเหมาะสม โดยผมความชานาญและไมใหสตวไดรบความทรมาน

4.5.5 สภาพแวดลอมและทอยอาศย

ตองคานงถงความเหมาะสมกบพฤตกรรมของสตว ดงน

ก) มพนทเพยงพอใหสตวไดแสดงพฤตกรรมตามธรรมชาตของสตวอยางอสระ (ภาคผนวก ข)

ข) ควรเลยงปลอยรวมกนตามความเหมาะสมของชนดและประเภทของสตว ค) มการปองกนการแสดงพฤตกรรมผดปกต การบาดเจบ และการเกดโรค ง) เตรยมความพรอมในกรณเกดอบตเหตหรอภาวะฉกเฉน เชน ไฟไหม ไฟดบ เครองมอหยดทางาน

4.5.6 การขนสงสตว และผลตผล

ก) การเคลอนยายสตวตองดาเนนการดวยความระมดระวง หลกเลยงการทาใหสตวเกดความเครยด

ตนกลว บาดเจบ หรอทรมาน และหามใชเครองกระตนไฟฟา รวมทงยาหรอสารเคมทมผลตอ

การปรบเปลยนพฤตกรรม เชน ยากลอมประสาท

ข) การจดการขนสงสตวตองคานงถงสวสดภาพสตว ใหสตวเกดความเครยดและทรมานนอยทสด

มกษ. 9000 เลม 2-2561

9

ค) การจดการขนสงสตว หรอผลตผล เชน นานม ไข ตองปองกนการปะปนหรอปนเปอนของ

ผลตผลทไมไดมาจากระบบปศสตวอนทรย เชน มการแยกและบงชทชดเจน

4.5.7 การฆาสตว ก) ใหปฏบตโดยเปนไปตามสวสดภาพสตว ทงนใหเปนไปตามกฎหมายทเกยวของ ข) การจดการตลอดการฆา การชาแหละ และการเกบรกษา จะตองมระบบการปองกนการปะปน

ปนเปอนกบผลผลตทไมใชอนทรย และสารเคมทไมอนญาตใหใชในระบบปศสตวอนทรย

4.6 โรงเรอนและการเลยงปลอย

4.6.1 โรงเรอนมลกษณะทเหมาะสมกบภมอากาศและสตวสามารถออกสพนทภายนอกได

4.6.2 สภาพของโรงเรอนเหมาะสมกบสภาพและพฤตกรรมของสตว ดงน ก) สตวสามารถเขาถงนาและอาหารไดงาย

ข) สามารถกนแดด กนฝน สะอาด มแสงสวาง และการระบายอากาศตามธรรมชาตอยางเพยงพอ

เพอใหสตวอยสบาย

4.6.3 หากจาเปนตองใหสตวอยภายในโรงเรอนชวคราว ตองมพนทเพยงพอในการเคลอนไหว

หรอมพนทกลางแจงภายนอกโรงเรอน อาจมความจาเปนตองกกขงในกรณ ดงน

ก) อากาศไมเหมาะสม เชน รอนจด หนาวจด เกดภยธรรมชาต ข) เพอความปลอดภย และสขภาพของสตว เชน ลกสตวเกดใหม

ค) เพอปองกนการทาลายแหลงนา สงแวดลอม พช และความอดมสมบรณของดน เชน ฤดปลกหญา

หรอแปลงหญายงไมสมบรณ

ง) ระยะการใหผลผลตสตว เชน สตวขนระยะสดทาย เลยงแบบขงคอกไดไมเกน 1/5 ของชวงชวต

หรอโคเนอไมเกน 3 เดอน สกรไมเกน 2 เดอน

จ) การเลยงฝงเลกของเกษตรกรรายยอย เชน การเลยงพอพนธแยกขงเดยว การเลยงสกรรวมฝง

ในคอก ควรมวสดรองพนใหสตวไดแสดงพฤตกรรม

4.6.4 ขนาดของพนทในโรงเรอนเลยงสตว ควรคานงถง

ก) ใหสตวอยสบาย เหมาะสมกบชนด พนธ สภาพ และอายของสตว ข) เหมาะสมกบขนาดของฝงและเพศของสตว

ค) มพนทเพยงพอใหสตวเคลอนไหวตามธรรมชาต

4.6.5 โรงเรอน คอก อปกรณและเครองมอตางๆ ตองทาความสะอาด และ/หรอ ฆาเชอตามความเหมาะสม

เพอปองกนการปนเปอนและการสะสมของเชอกอโรค

4.6.6 สตวเคยวเอ องตองไดรบการปลอยเลยงในแปลงหญา สตวอนตองไดรบการปลอยในพนท

กลางแจง เมอสภาพอากาศเหมาะสม

4.6.7 การเลยงแบบปลอยในพนทเปด ตองมทกนแดดและฝน หรอปองกนสตวจากความแปรปรวน

ของภมอากาศอยางเหมาะสมและเพยงพอ

มกษ. 9000 เลม 2-2561

10

4.6.8 การปลอยสตวแทะเลมในทงหญาธรรมชาตหรอแปลงหญา ควรพจารณาใหมจานวนทเหมาะสม

และไมเกดความเสยหายตอความอดมสมบรณของดนและแปลงหญา

4.6.9 การเลยงสตวแบบไลตอนในพนทปาหรอพนทสาธารณะ พนทนนๆ ตองไมใชสารเคมมาอยางนอย

3 ป และความหนาแนนของสตวตองไมทาลายสงแวดลอม หากมสตวทไมขอการรบรองอยใน

พนทเดยวกน ตองไดรบการตรวจสอบและเหนชอบจากหนวยรบรองกอน

สตวเลยงลกดวยนม

4.6.10 ตองมพนทภายนอกโรงเรอนใหสตวออกกาลงตามธรรมชาต อาจมขอยกเวนในกรณของพอพนธ

และแมพนธ หรอสตวในระยะขน

4.6.11 พนโรงเรอนตองเรยบ ไมลน ปลอดภยสาหรบสตว หามใชพนสแลต กรณทจาเปนใหใชพนสแลต

บางสวนได

4.6.12 มพนทแหง สะอาด สาหรบใหสตวพกนอนทเหมาะสมกบขนาดของสตวและเปนสงกอสรางท

แขงแรง วสดรองพนทใชตองเพยงพอและสะอาด

4.6.13 หามใชคอกขงเดยวหรอการผกยนโรงสาหรบโรงเรอนลกโค ยกเวนไดรบอนญาตจากหนวย

รบรอง

4.6.14 ใหแมสกรอยรวมกนเปนกลม ยกเวนในระยะทายของการตงทอง และระยะใหนม

4.6.15 หามเลยงกระตายโดยขงกรง

สตวปก

4.6.16 ตองเลยงแบบปลอยอสระ มพนทภายนอกเพยงพอสาหรบแสดงพฤตกรรมตามธรรมชาตของสตว

4.6.17 สตวปกทมพฤตกรรมชอบนา ตองมแหลงนาไวใหอยางเพยงพอ

4.6.18 โรงเรอนสตวปกตองมพนแขงทคลมดวยวสดรองพน อาจเปนแกลบ ฟาง ขเลอย ทรายหรอหญา

และโรงเรอนไกไข เปดไข ตองมรงไขเพยงพอสาหรบการวางไข มคอนนอนสาหรบไก มขนาดและ

การจดวางเหมาะสมกบชนดและพฤตกรรมของสตว

4.6.19 หามใชแสงไฟทดแทนแสงธรรมชาต เพอเรงผลผลต

4.6.20 การเลยงสตวปกตองมการพกโรงเรอนอยางเหมาะสม กอนนาสตวปกชดตอไปเขาเลยง

4.7 การจดการของเสย

การจดการของเสยในบรเวณทใชเลยงสตว ตองมหลกการดงน

4.7.1 ไมทาลายทรพยากรดนและนา

4.7.2 ไมกอใหเกดการปนเปอนของไนเทรตและแบคทเรยทกอใหเกดโรค ในดนและนา

4.7.3 มการหมนเวยนของธาตอาหารในดนทเหมาะสม

มกษ. 9000 เลม 2-2561

11

4.7.4 หลกเลยงการเผาทาลายของเสย และกจกรรมอนทไมสอดคลองกบมาตรฐานเกษตรอนทรย

ยกเวนการเผาทาลายซากเพอควบคมโรค

4.7.5 ตองมมาตรการในการกาจดซากสตว อยางถกตองเหมาะสมตามหลกวชาการ เพอลดปญหา

มลภาวะตอชมชน และลดโอกาสการแพรกระจายของโรค

ก) ในกรณของสตวทตายปกต

หากพบการตายของสตว ใหเกบออกจากโรงเรอนทนททกครงทมการตรวจพบ สตวทตาย

ใหนาซากใสถงพลาสตกกนนาและปดปากถงใหมดชด แลวนาไปใสในถงทมฝาปดเพอ

ปองกนสตวพาหะนาโรคจากนนจงรวบรวมไปทาลายในแตละวนในบรเวณเฉพาะ สาหรบ

การทาลายซากซงตองเปนพนททหางจากบรเวณโรงเรอนอน มดงน

1) ทาลายโดยการฝง ตองมเนอทเพยงพออยในบรเวณนาทวมไมถง และไมใกลแหลงนา

ฝงซากใตระดบผวดนไมนอยกวา 50 เซนตเมตร และหางจากระดบนาใตดน โรยปนขาว

หรอราดดวยนายาฆาเชอกอนกลบหลมเหนอระดบผวดนและตองปองกนไมใหสตวไปคยเขย

2) ทาลายโดยการเผา ใหทาในบรเวณทเหมาะสมและเผาซากจนหมด

3) ทาลายโดยการกลบทบและยอยสลาย (composing) มพนทสาหรบการกลบทบเพอ

ยอยสลายซากไกทเหมาะสม และมนใจไดวาวธการหมกทาใหเกดการยอยสลายอยาง

สมบรณ ไมมความเสยงตอการเปนแหลงแพรเชอหรอพาหะ และมขนตอนปฏบตถกตอง

ตามหลกความปลอดภยทางชวภาพ

4) ในกรณมการเคลอนยายซากสตวปกออกนอกฟารม ใหดาเนนการตามแนวทางการนา

ซากสตวทตายปกตหรอคดทงออกจากฟารมของกรมปศสตว

ข) ในกรณของสตวทตายจากโรคระบาด

ตองปฏบตตามประกาศกรมปศสตว เรอง กาหนดหลกเกณฑ และวธการทาลายสตวทเปน

โรคระบาดหรอมเหตอนควรสงสยวาเปนโรคระบาดหรอสตวหรอซากสตวทเปนพาหะของ

โรคระบาด พ.ศ. 2558 โดยอยภายใตการกากบดแลของเจาหนาทผมอานาจหนาท เพอให

การทาลายซากสตวเปนไปอยางมประสทธภาพ

4.7.6 พนทและสงอานวยความสะดวกในการจดเกบของเสย ควรออกแบบใหสามารถปองกนการปนเปอน

สดนและแหลงนาได

4.7.7 การใชปยมลสตวในพนทแปลงหญาหรอเกษตรกรรม ตองอยในปรมาณทเหมาะสม ไมมผลกระทบ

ตอคณภาพของนาใตดนและนาผวดน

4.8 การจดเกบบนทกขอมล

ผผลตตองจดเกบบนทกขอมลทครบถวนและทนเหตการณ ตามทหนวยรบรองกาหนด โดยม

ตวอยางแบบบนทกขอมลดงภาคผนวก ค

มกษ. 9000 เลม 2-2561

12

5. การจดการ การเกบรกษา การขนสง การแปรรป และการบรรจหบหอ

ใหเปนไปตาม มกษ. 9000 เลม 1

6. การแสดงฉลากและการกลาวอาง

ใหเปนไปตาม มกษ. 9000 เลม 1

7. ขอกาหนดการอนญาตใหใชสารอนทนอกเหนอจากทระบไวในภาคผนวก ก

ในระบบการผลตปศสตวอนทรย ใหเปนไปตาม มกษ. 9000 เลม 1

8. ระบบตรวจและรบรอง

ใหเปนไปตาม มกษ. 9000 เลม 1

มกษ. 9000 เลม 2-2561

13

ภาคผนวก ก

สารทอนญาตใหใชสาหรบการผลตระบบปศสตวอนทรย

ใหเปนไปตามภาคผนวก ก มกษ. 9000 เลม 1 และดงน

ก.1.1 สารใดๆ ทใชในระบบการผลตแบบอนทรยสาหรบการใสปย การปรบปรงบารงดน การดแล

สขภาพสตว และคณภาพของผลตภณฑ หรอการจดเตรยม การถนอมอาหาร และการเกบ

รกษาผลตภณฑอาหาร ตองเปนไปตามกฎขอบงคบของประเทศและประเทศคคา

ก.1.2 ขอแมสาหรบการใชสารบางรายการตอไปน อาจจะมการระบไวโดยหนวยรบรองหรอ

หนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ เชน ปรมาณ ความถของการใชตามวตถประสงคเฉพาะ

ก.1.3 สารใดๆ ทจาเปนสาหรบการผลตขนตน จะตองใชอยางระมดระวง ตามหลกการทางวชาการ

แมจะเปนสารทอนญาตใหใชกตาม เพอปองกนไมใหใชผดพลาดซงอาจกอใหเกดผลกระทบตอ

นเวศวทยาของดนหรอฟารมได

ก.1.4 รายการในตารางท ก.1 ถง ตารางท ก.4 เปนรายการสารทอนญาตใหใชสาหรบการผลตปศสตวอนทรย

แตทงน อาจมการเพมหรอลดรายการไดตามการยอมรบจากหนวยรบรอง แตตองเปนไปตาม

หลกเกณฑทระบไวในขอ 7 ของมาตรฐานน

ตารางท ก.1 สารทใชสาหรบควบคมสตวพาหะ หน และแมลง

(ขอ ก.1.4)

ชอสาร รายละเอยด/ขอกาหนด สารเตรยมทมสวนของไพรทรน (pyrethrins)

สกดจาก Chrysanthemum cinerariaefolium

- จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรองหรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

กามะถน (sulphur) - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรองหรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

ยาฆาหน - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรองหรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

มกษ. 9000 เลม 2-2561

14

ตารางท ก.2 สวนประกอบทไมไดมาจากการเกษตร (non-agricultural origin)

สารทใชสาหรบผลตภณฑแปรรปจากปศสตว

(ขอ ก.1.4)

INS1/

ชอสาร รายละเอยด/ขอกาหนด

170 แคลเซยมคารบอเนต (calcium carbonate) - ใชกบผลตภณฑนม ไมใชเปนสารแตงส

270 กรดแลกตก (lactic acid) - ใชกบผลตภณฑนม เปนสารปรบความเปน

กรด-เบส 290 คารบอนไดออกไซด (carbon dioxide) - 300 กรดแอสคอรบก (Ascorbic acid) - antioxidant

322 เลซทน (lecithin) - เลซทนทไดมาโดยไมมการฟอกสหรอใช

สารละลายอนทรย ใชกบผลตภณฑนมและ

อาหารทารกท มสวนผสมของนมเปนหลก

ผลตภณฑจากไขมนและมายองเนส

406 วน (agar) -

407 คารราจแนน (carrageenan) - ใชกบผลตภณฑนม

410 โลคสตบนกม (locust bean gum) - ใชกบผลตภณฑนม ผลตภณฑเนอ

412 กวรกม (guar gum) - ใชกบผลตภณฑนม เนอ ในภาชนะบรรจ

ปดสนท ผลตภณฑไข

413 ทรากาแคนทกม (tragacanth gum) -

440 เพกทน (pectin, unmodified) - ใชกบผลตภณฑนม

450iii เททระโซเดยมไพโรฟอสเฟต

(Tetrasodium pyrophosphate) - ใชในผลตภณฑจากเนอเทานน

509 แคลเซยมคลอไรด (calcium chloride) - ใชกบผลตภณฑนม

938 กาซอารกอน (argon) - modified atmosphere packaging 941 กาซไนโตรเจน (nitrogen) - modified atmosphere packaging

948 กาซออกซเจน (oxygen) - modified atmosphere packaging

1/

INS = International Numbering System

มกษ. 9000 เลม 2-2561

15

ตารางท ก.2 สวนประกอบทไมไดมาจากการเกษตร (non-agricultural origin)

สารทใชสาหรบผลตภณฑแปรรปจากปศสตว (ตอ)

(ขอ ก.1.4)

INS ชอสาร รายละเอยด/ขอกาหนด

สารแตงกลนรส - สารและผลตภณฑทระบฉลากวาเปนสารแตงกลนรสตาม

ธรรมชาต หรอสารสาหรบเตรยมสารแตงกลนรสตามธรรมชาต

ใหเปนไปตามขอกาหนดตามกฎหมายของประเทศ

- อนญาตใหใชเฉพาะเทาทจาเปนและถกตองตามกฎหมาย

สาหรบใชในผลตภณฑอาหารเทานน

นาบรโภค (drinking water) -

เกลอ - ม โซ เด ยมคลอไรดห รอโพแทสเซยมคลอไรด เป น

สวนประกอบหลก โดยทวไปใชในกระบวนการแปรรปอาหาร

- อนญาตใหใชเฉพาะเทาทจาเปนและถกตองตามกฎหมาย

สาหรบใชในผลตภณฑอาหารเทานน

สารเตรยมจากจลนทรยและ

เอนไซม

- ใชในการแปรรปอาหาร

- ยกเวนจลนทรยทไดจากสงมชวตดดแปรพนธกรรม หรอ

เอนไซมทไดจากการดดแปรพนธกรรมหรอจลนทรยดดแปร

พนธกรรม

- อนญาตใหใชเฉพาะเทาทจาเปนและถกตองตามกฎหมาย

สาหรบใชในผลตภณฑอาหารเทานน

แรธาตรวมถงแรธาตปรมาณนอย

(trace element)

- วตามน ไขมน และกรดแอมโนทจาเปนตอรางกาย และ

สารประกอบทมไนโตรเจนอนๆ

- อนญาตใหใชเฉพาะเทาทจาเปนและถกตองตามกฎหมาย

สาหรบใชในผลตภณฑอาหารเทานน

มกษ. 9000 เลม 2-2561

16

ตารางท ก.3 สารชวยกรรมวธการผลตทอาจจะใชสาหรบเตรยมผลตภณฑทมแหลงมาจากการเกษตร

(ขอ ก.1.4)

INS ชอสาร วตถประสงคทใช

170i แคลเซยมคารบอเนต (calcium

carbonate)

-

509 แคลเซยมคลอไรด (calcium chloride) - สารชวยใหคงรปและรวมตวในการผลตเนยแขง

270 กรดแลกตก (lactic acid) - สารชวยใหเกดการรวมตวเปนกอนสาหรบผลตภณฑนม

ใชสาหรบการควบคมความเปนกรด-เบสในการผลต

เนยแขง

500i โซเดยมคารบอเนต (sodium carbonate) - เปนสารทาใหเปนกลางสาหรบผลตภณฑนม

สารเตรยมจากเชอจลนทรยและเอนไซม - สารใดๆ ท เตรยมจากเชอจลนทรยและเอนไซม

ท โดยท วไปใชเปนสารชวยกรรม วธการผ ลตใน

กระบวนการผลตอาหาร โดยตองไมเปนเชอจลนทรย

ดดแปรพนธกรรม และเอนไซมทไดจากจลนทรยดดแปร

พนธกรรม

มกษ. 9000 เลม 2-2561

17

ตารางท ก.4 สารทใชในการทาความสะอาด (cleaning agents)

(ขอ ก.1.4)

ชอสาร ขอกาหนด

จาเวลวอเตอร (Javel water) - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

ผงซกฟอกทยอยสลายไดทางชวภาพ - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

นาสมหมกจากพช ผลไม - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

โซเดยมคารบอเนต (sodium carbonate) - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ โซเดยมไฮดรอกไซด (Sodium hydroxide) - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

ไฮโดรเจนเพอรออกไซด (hydrogen peroxide) - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

ไอโอดน (iodine) - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

สารละลายดางทบทม - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

นาดาง - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

คอสทกโพแทช (caustic potash) - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

ปนขาว - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

สารฟอกขาวถง 10% - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

กรดฟอสฟอรก (phosphoric acid) - จาเปนตองไดรบการยอมรบจากหนวยรบรอง

หรอหนวยงานทมอานาจหนาทเกยวของ

มกษ. 9000 เลม 2-2561

18

ภาคผนวก ข

พ นทในการเลยงสตว

(ขอ 4.5.5)

ตารางท ข.1 พนทภายในโรงเรอน

ชนดสตว

พ นทภายในโรงเรอน

ระยะ พ นท

โคเนอ คอกพก ไมนอยกวา 4 ตารางเมตรตอตว

โคนม คอกพก ไมนอยกวา 4 ตารางเมตรตอตว

กระบอเนอ คอกพก ไมนอยกวา 5 ตารางเมตรตอตว

กระบอนม คอกพก ไมนอยกวา 5 ตารางเมตรตอตว

แพะเนอ - ประมาณ 1 ตารางเมตรตอตว

แกะเนอ - ประมาณ 1 ตารางเมตรตอตว

แพะนม - ประมาณ 1 ตารางเมตรตอตว

สกร

พอพนธ ไมนอยกวา 4.4 ตารางเมตรตอตว

แมพนธ ไมนอยกวา 1.32 ตารางเมตรตอตว

คอกคลอด ไมนอยกวา 3.6 ตารางเมตรตอตว

ซองคลอด ไมนอยกวา 1.32 ตารางเมตรตอตว

กลองกก ไมนอยกวา 0.4 ตารางเมตรตอตว

สกรอนบาล ไมนอยกวา 0.3 ตารางเมตรตอตว

สกรรน-ขน ไมนอยกวา 1 ตารางเมตรตอตว

ไกไข ไกรน ไมมากกวา 10 ตวตอตารางเมตร

ไกระยะไข ไมมากกวา 5 ตวตอตารางเมตร

ไกเนอ - นาหนกรวมไมเกน 20 กโลกรมตอตารางเมตร

ไกพนธ ไกรน ไมมากกวา 10 ตวตอตารางเมตร

ไกระยะใหผลผลต ไมมากกวา 5 ตวตอตารางเมตร

ไกงวง นาหนกรวมไมเกน 21 กโลกรมตอตารางเมตร

เปดไข เปดรน ไมมากกวา 10 ตวตอตารางเมตร

เปดระยะไข ไมมากกวา 10 ตวตอตารางเมตร

เปดเนอ - ไมมากกวา 10 ตวตอตารางเมตร

ทมา: อางองจากมาตรฐานสนคาเกษตรทเกยวของกบการปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบฟารมเลยงสตวแตละชนด

มกษ. 9000 เลม 2-2561

19

ตารางท ข.2 พนทภายนอกโรงเรอน

ชนดสตว นาหนกสตว

(กโลกรม)

พ นทภายนอกสาหรบออกกาลง

ไมรวมทงเลยงสตว (pasturage)

(ตารางเมตรตอตว)

โค-กระบอ (พนธ/เนอ) ≤100

≤200

≤350

>350

1.1

1.9

3 3.7 หรออยางนอย

0.75 ตารางเมตร/100 กโลกรม

โคนม - 4.5

โคพอพนธ - 30

แพะ-แกะ ลกแพะ-แกะ

-

-

2.5

0.5

แมสกรเลยงลกและลกสกรอาย

ไมเกน 40 วน

- 2.5

สกรขน ≤50

≤85

≤110

0.6

0.8

1

ลกสกรอนบาลอายเกน 40 วน ≤30 0.4

สตวปก พ นทภายนอกหมนเวยน

(ตารางเมตรตอตว)

แมไกไข 4

สตวปกเนอ (คอกถาวร)

- ไกเนอ

- เปด

- ไกงวง

- หาน

4

4.5

10

15

สตวปกเนอ (คอกเคลอนท) 2.5

ทมา: Council Regulation (EEC) No 2092/91 on organic production of agricultural products and indications

referring thereto on agricultural products and foodstuffs: Consolidated Text 14.05.2008

มกษ. 9000 เลม 2-2561

20

ภาคผนวก ค

ตวอยางแบบบนทกขอมล

(ขอ 4.8)

แบบบนทกท ค.1 ทะเบยนสตวในฟารม (โค, กระบอ, แพะ, แกะ, สกร)

ชอฟารม......................................................ชอเจาของ..................................................................................ผรบผดชอบ.......................................

ตวท หมายเลข/ชอ

สตว ว/ด/ป

เกด

หมายเลข

พอ

หมายเลข

แม

วธผสม

พนธ

แหลงทมา จาหนายออก หมายเหต

(เชน สถานะ

พอพนธ/แมพนธ/

ขน/รดนม

หรอ ผซอ)

เกดใน

ฟารม

นาเขา

ว/ด/ป เหตผล

(ตาย/ขาย) ว/ด/ป

สถานะ

(อนทรย/

ไมอนทรย)

มกษ. 9000 เลม 2-2561

21

แบบบนทกท ค.2 ทะเบยนสตวปก (ระบบเขา-ออกเปนชด)

ชอฟารม..............................................................ชอเจาของ..................................................................................ผรบผดชอบ......................................

รนท ว/ด/ป จานวน (ตว)

แหลงทมา

(เกดในฟารม/นาเขา) ระบแหลง

จาหนาย คงเหลอ (ตว)

หมายเหต คละเพศ เพศผ เพศเมย ว/ด/ป

จานวน

(ตว)

มกษ. 9000 เลม 2-2561

22

แบบบนทกท ค.3 แบบบนทกการใหผลผลตไขประจาเดอน

ชอฟารม..............................................................ชอเจาของ...............................................................................ผรบผดชอบ......................................

ว/ด/ป จานวนแม

(ตว)

ตาย/ขาย

(ตว)

คงเหลอ

(ตว)

การใหไข

(ฟอง)

จาหนาย (ฟอง) หมายเหต

บรโภค ขาย

มกษ. 9000 เลม 2-2561

23

แบบบนทกท ค.4 ตวอยางแบบบนทกผลผลตนานม

ชอฟารม.........................................................ชอเจาของ...................................................................ผรบผดชอบ......................................

หมายเลข/

ชอสตว

ว/ด/ป ว/ด/ป ว/ด/ป ว/ด/ป ว/ด/ป ว/ด/ป ว/ด/ป

หมายเหต

เชา เยน เชา เยน เชา เยน เชา เยน เชา เยน เชา เยน เชา เยน

รวม (กก.)

ใชเลยงลกโค

สงศนยรวมนม

มกษ. 9000 เลม 2-2561

24

แบบบนทกท ค.5 แบบบนทกการนาเขาอาหารสตว

ชอฟารม..............................................................ชอเจาของ...............................................................................ผรบผดชอบ......................................

ว/ด/ป

นาเขา

ชนด

อาหารสตว จานวน แหลงผลต

สถานะ

หมายเหต อนทรย

(รบรอง)

อนทรย

(ไมรบรอง)

จาก

ธรรมชาต ไมอนทรย

มกษ. 9000 เลม 2-2561

25

แบบบนทกท ค.6 แบบบนทกการรกษาสตว

ชอฟารม..............................................................ชอเจาของ...............................................................................ผรบผดชอบ..............................................

หมายเลขสตวททาการรกษา............................... ชอสตวแพทย............………………..………………………ใบอนญาตประกอบวชาชพ…............…………………………………...

ว/ด/ป สตวปวยเปนโรค วธรกษา

หมายเหต ชอยา/ชอการคา เลขทะเบยนยา ขนาดและวธใหยา ระยะเวลาทใช ระยะหยดยา

มกษ. 9000 เลม 2-2561

26

แบบบนทกท ค.7 แบบบนทกการใหอาหาร

ชอฟารม..............................................................ชอเจาของ...............................................................................ผรบผดชอบ..........................................

โรงเรอนท .................................................... ชอเจาหนาทผดแล ..............................................................................................................................

ว/ด/ป หมายเลข/ชอสตว อาหารขน อาหารหยาบ

หมายเหต ชอการคา

รนการผลต

(lot number) ปรมาณ ชนด ปรมาณ