พฒนาการทางจรยธรรมพฒนาการทางจรยธรรมของโคลเบรกของโคลเบรก

((Lawrence Kohlberg) Lawrence Kohlberg)

โคลเบรก โคลเบรก ((Lawrence Kohlberg) Lawrence Kohlberg) ไดศกษาวจยพฒนาการทางไดศกษาวจยพฒนาการทาง

จรยธรรมตามแนวทฤษฎของพอาเจต จรยธรรมตามแนวทฤษฎของพอาเจต แตโคลเบรกไดปรบปรงวธวจย การ แตโคลเบรกไดปรบปรงวธวจย การ

วเคราะหผลรวมและไดวจยอยางวเคราะหผลรวมและไดวจยอยางกวางขวางในประเทศอนทมกวางขวางในประเทศอนทม

วฒนธรรมตางไปวฒนธรรมตางไป

วธการวจย จะสรางสถานการณสมมตปญหาทางจรยธรรมทผตอบยากทจะ

ตดสนใจไดวา “ถก” “ผด” “ควรทำา” “ไมควรทำา” อยางเดดขาด เพราะขนอยกบองคประกอบหลายอยาง การตอบจะขนกบวยของผตอบเกยวกบความเหนใจในบทบาทของผแสดงพฤตกรรมในเรองคานยม ความสำานกในหนาทในฐานะเปน

สมาชกของสงคม ความยตธรรมหรอหลกการทตนยดถอ

โคลเบรก ใหคำาจำากดความของ จรยธรรมวา จรยธรรมเปนความร ความ

เขาใจ เกยวกบความถกผด และเกดขนจากขบวนการทางความคดอยางมเหตผล ซงตองอาศยวฒภาวะทาง

ปญญา

โคลเบรก เชอวาพฒนาการทางจรยธรรมเปนผลจากการพฒนาการของโครงสรางทางความคดความเขาใจเกยว

กบจรยธรรม  

โคลเบรก ยงพบวา สวนมากการพฒนาทาง จรยธรรมของเดกจะไมถงขนสงสดในอาย

10 ป แตจะมการพฒนาขนอกหลายขนจาก อาย 11-25 ป การใชเหตผลเพอการตดสน

ใจทจะเลอกกระทำาอยางใดอยางหนง จะแสดงใหเหนถงความเจรญของจตใจของบคคล การใชเหตผลเชงจรยธรรม ไมไดขนอยกบกฎเกณฑของสงคมใดสงคมหนงโดยเฉพาะ แตเปนการใชเหตผลทลกซงยากแกการเขาใจยงขนตามลำาดบของวฒ

ภาวะทางปญญา

โคลเบรก ไดศกษาการใชเหตผลเชง จรยธรรมของเยาวชนอเมรกน อาย 10

-16 ป และไดแบงพฒนาการทาง จรยธรรมออกเปน 3 ระดบ (Levels)

แตละระดบแบงออกเปน 2 ขน (Stages) ดงนน พฒนาการทางจรยธรรมของโคล

เบรกมทงหมด 6 ขน คำาอธบายของระดบ และขนตางๆ ของพฒนาการทาง

จรยธรรมของโคลเบรก มดงตอไปน  

ระด บท 1 ระด บก อนม จร ยธรรมหร อระด บก อนกฎเกณฑส งคม (Pre -

Conventional Level)

ระดบนเดกจะรบกฎเกณฑและขอกำาหนดของพฤตกรรมท “ด” “ไมด” จากผมอำานาจ

เหนอตน เชน บดามารดา ครหรอเดกโตและมกจะคดถงผลตามทจะนำารางวลหรอการ

ลงโทษพฤตกรรม “ด” คอ พฤตกรรมทแสดง

แลวไดรางวลพฤตกรรม “ไมด” คอ พฤตกรรมท

แสดงแลวไดรบโทษโดยบคคลจะตอบสนองตอกฎเกณฑซงผมอำานาจทางกายเหนอตนเองกำาหนดขน จะตดสนใจเลอกแสดงพฤตกรรมทเปนหลกตอตนเอง โดยไมคำานงถงผอน จะพบในเดก

2-10 ป

โคลเบรกแบงพฒนาการทางจรยธรรมระดบนเปน 2 ขน ขนท 1 การถกลงโทษและการเช อฟ ง

(Punishment and Obedience Orientation) เดกจะยอมทำาตามคำาสงผมอำานาจเหนอตนโดยไมมเงอนไข

เพอไมใหตนถกลงโทษ ขนนแสดงพฤตกรรมเพอหลบ หลกการถกลงโทษ เพราะกลวความเจบปวด ยอมทำา

ตามผใหญเพราะมอำานาจทางกายเหนอตน โคลเบรก อธบายวา ในขนนเดกจะใชผลตามของ

พฤตกรรมเปนเครองชวา พฤตกรรมของตน “ถก” หรอ “ผด” เปนตนวา ถาเดกถกทำาโทษกจะคดวาสงทตนทำา

“ผด” และจะพยายามหลกเลยงไมทำาสงนนอก พฤตกรรมใดทมผลตามดวยรางวลหรอคำาชม เดกกจะ

คดวาสงทตนทำา “ถก” และจะทำาซำาอกเพอหวงรางวล

ขนท 2 กฎเกณฑเปนเคร องม อเพ อประโยชนของตน (Instrumental Relativist Orientation) ใชหลกการแสวงหารางวลและการแลกเปลยน บคคลจะเลอกทำาตามความพอใจตนของตนเอง โดยใหความสำาคญ

ของการไดรบรางวลตอบแทน ทงรางวลทเปนวตถหรอ การตอบแทนทางกาย วาจา และใจ โดยไมคำานงถง

ความถกตองของสงคม ขนนแสดงพฤตกรรมเพอตองการผลประโยชนสงตอบแทน รางวล และสงแลก

เปลยน เปนสงตอบแทน

โคลเบรก อธบายวา ในขนนเดกจะสนใจทำาตามกฎขอบงคบ เพอประโยชนหรอความพอใจของตนเอง

หรอทำาดเพราอยากไดของตอบแทน หรอรางวล ไมไดคดถงความยตธรรมและความเหนอกเหนใจผอน หรอ

ความเออเฟอเผอแผตอผอน พฤตกรรมของเดกในขนนทำาเพอสนองความตองการของตนเอง แตมกจะเปนการ

แลกเปลยนกบคนอน เชน ประโยค “ถาเธอทำาใหฉน ฉนจะให.......”

ระด บท 2 ระด บจร ยธรรมตามกฎเกณฑส งคม (Conventional Level) พฒนาการจรยธรรมระดบน ผทำาถอวาการประพฤตตนตามความคาดหวงของผ

ปกครอง บดามารดา กลมทตนเปน สมาชกหรอของชาต เปนสงทควรจะทำา

หรอทำาความผด เพราะกลววาตนจะไมเปนทยอมรบของผอน ผแสดง

พฤตกรรมจะไมคำานงถงผลตามทจะเกดขนแกตนเอง ถอวาความซอสตย ความจงรกภกดเปนสงสำาคญ ทกคนมหนาท

จะรกษามาตรฐานทางจรยธรรม

โดยบคคลจะปฏบตตามกฎเกณฑของสงคมทตนเองอย ตามความคาดหวงของครอบครวและสงคม โดยไมคำานงถงผลทจะเกดขนขณะนนหรอภายหลง

กตาม จะปฏบตตามกฎเกณฑของสงคมโดยคำานงถงจตใจของผอน จะพบในวย

รนอาย 10 -16 ป โคลเบรกแบง พฒนาการทางจรยธรรม ระดบนเปน 2

ขน

ขนท 3 ความคาดหวงและการยอมร บในสงคมส ำาหร บ “เด กด ” (Interpersonal Concordance of “Good boy , nice girl” Orientation) บคคลจะใชหลกทำาตามทผอนเหนชอบ ใชเหตผลเลอกทำาในสงทกลม

ยอมรบโดยเฉพาะเพอน เพอเปนทชนชอบและยอมรบของเพอน ไมเปนตวของตวเอง คลอยตามการชกจงของผอน เพอตองการรกษาสมพนธภาพทด พบในวย

รนอาย 10 -15 ป ขนนแสดงพฤตกรรมเพอตองการเปน ทยอมรบของหมคณะ การชวยเหลอผอนเพอทำาใหเขา

พอใจ และยกยองชมเชย ทำาใหบคคลไมมความเปนตวของตวเอง ชอบคลอยตามการชกจงของผอน โดย

เฉพาะกลมเพอน

โคลเบรก อธบายวา พฒนาการทางจรยธรรมขนนเปนพฤตกรรมของ “คนด”

ตามมาตรฐานหรอความคาดหวงของบดา มารดาหรอเพอนวยเดยวกน พฤตกรรม “ด”

หมายถง พฤตกรรมทจะทำาใหผอนชอบและยอมรบ หรอไมประพฤตผดเพราะเกรงวาพอ

แมจะเสยใจ

ขนท 4 กฎและระเบ ยบ (“Law-and-order” Orientation) จะใชหลกทำาตาม

หนาทของสงคม โดยปฏบตตามระเบยบของสงคมอยางเครงครด เรยนรการเปนหนวยหนงของสงคม ปฏบตตามหนาทของสงคมเพอดำารงไวซงกฎเกณฑใน

สงคม พบในอาย 13 -16 ป ขนนแสดงพฤตกรรมเพอทำาตามหนาทของสงคม

โดยบคคลรถงบทบาทและหนาทของเขาในฐานะเปนหนวยหนงของสงคมนน จง

มหนาททำาตามกฎเกณฑตางๆ ทสงคม กำาหนดให หรอคาดหมายไว

โคลเบรก อธบายวา เหตผลทาง จรยธรรมในขนน ถอวาสงคมจะอยดวย

ความมระเบยบเรยบรอยตองมกฎหมายและขอบงคบ คนดหรอคนทมพฤตกรรม

ถกตองคอ คนทปฏบตตามระเบยบบงคบหรอกฎหมาย ทกคนควรเคารพ

กฎหมาย เพอรกษาความสงบเรยบรอยและความเปนระเบยบของสงคม

ระด บท 3 ระด บจร ยธรรมตามหลกการดวย ว จารณญาณ หรอระด บเหนอกฎเกณฑสงคม

(Post - Conventional Level) พฒนาการทางจรยธรรมระดบน เปนหลกจรยธรรมของผมอาย 20 ป

ขนไป ผทำาหรอผแสดงพฤตกรรมไดพยายามทจะตความหมายของหลกการและมาตรฐานทางจรยธรรมดวยวจารณญาณ กอนทจะยดถอเปนหลกของความประพฤตทจะปฏบตตาม การตดสนใจ “ถก” “ผด” “ไมควร” มาจากวจารณญาณของตนเอง ปราศจาก

อทธพลของผมอำานาจหรอกลมทตนเปนสมาชก กฎเกณฑ – กฎหมาย ควรจะตงบนหลกความยตธรรม

และเปนทยอมรบของสมาชกของสงคมทตนเปนสมาชก ทำาใหบคคลตดสนขอขดแยงของตนเองโดยใชความคด

ไตรตรองอาศยคานยมทตนเชอและยดถอเปนเครองชวยในการตดสนใจ จะปฏบตตามสงทสำาคญมากกวาโดยมกฎเกณฑของตนเอง ซงพฒนามาจากกฎเกณฑ

ของสงคม เปนจรยธรรมทเปนทยอมรบทวไป โคล เบรกแบงพฒนาการทางจรยธรรม ระดบนเปน 2 ขน คอ

ขนท 5 สญญาสงคมหร อหล กการทำาตามคำาม นส ญญา (Social

Contract Orientation) บคคลจะมเหตผลในการเลอกกระทำาโดยคำานงถง

ประโยชนของคนหมมาก ไมละเมดสทธของผอน สามารถควบคมตนเองได เคารพการตดสนใจทจะกระทำาดวย

ตนเอง ไมถกควบคมจากบคคลอน มพฤตกรรมทถกตองตามคานยมของตน

และมาตรฐานของสงคม ถอวากฎเกณฑตางๆเปลยนแปลงได โดยพจารณา

ประโยชนของสวนรวมเปนหลก พบไดในวยรนตอนปลายและวยผใหญ

ขนนแสดงพฤตกรรมเพอทำาตามมาตรฐาน ของสงคม เหนแกประโยชนสวนรวมมากกวา

ประโยชนสวนตน โดยบคคลเหนความสำาคญของคนหมมากจงไมทำาตนใหขดตอสทธอนพงมไดของผอน สามารถควบคมบงคบใจ

ตนเองได พฤตกรรมทถกตองจะตองเปนไปตามคานยมสวนตว ผสมผสานกบมาตรฐานซงไดรบการตรวจสอบและยอมรบจากสงคม

โคลเบรก อธบายวา ขนนเนนถงความสำาคญของมาตรฐานทางจรยธรรมททกคนหรอคนสวนใหญใน

สงคมยอมรบวาเปนสงทถกสมควรทจะปฏบตตาม โดยพจารณาถงประโยชนและสทธของบคคลกอนทจะใช

เปนมาตรฐานทางจรยธรรม ไดใชความคดและเหตผล เปรยบเทยบวาสงไหนผดและสงไหนถก ในขนนการ

“ถก” และ “ผด” ขนอยกบคานยมและความคดเหนของบคคลแตละบคคล แมวาจะเหนความสำาคญของสญญาหรอขอตกลงระหวางบคคล แตเปดใหมการแกไข โดยคำานงถงประโยชนและสถานการณแวดลอมในขณะนน 

ขนท 6 หลกการคณธรรมสากล (Universal Ethical Principle Orientation) เปนขนทเลอกตดสนใจทจะกระทำาโดยยอมรบความคดทเปน

สากลของผเจรญแลว ขนนแสดงพฤตกรรมเพอ ทำาตามหลกการคณธรรมสากล โดยคำานงความ

ถกตองยตธรรมยอมรบในคณคาของความเปนมนษย มอดมคตและคณธรรมประจำาใจ มความยดหยนและยดหลกจรยธรรมของตนอยางมสต

ดวยความยตธรรม และคำานงถงสทธมนษยชน เคารพในความเปนมนษยของแตละบคคล ละอาย

และเกรงกลวตอบาป พบในวยผใหญทมความเจรญทางสตปญญา

โคลเบรก อธบายวา ขนนเปนหลกการมาตรฐานจรยธรรมสากล เปนหลกการเพอมนษยธรรม เพอความเสมอภาคในสทธมนษยชนและเพอความยตธรรมของมนษยทกคน ในขนนสงท “ถก” และ “ผด” เปนสงทขนมโนธรรมของแตละ

บคคลทเลอกยดถอ 

อางอ งแพรภทร ยอดแกว. งานวจยเรอง พฤตกรรม

ทางจร ยธรรมกบภาวะผ น ำาการเปล ยนแปลงของนกศ กษามหาว ทยาล ยสยาม . กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยสยาม,

2551.สรางค โควตระกล. จตว ทยาการศ กษา . กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย , 2548. ชมศร ชำานาญพด. พฤตกรรมเช งจร ยธรรม

ของนกศ กษาพยาบาลตามจรรยาบรรณวชาชพการพยาบาลในวทยาล ยพยาบาล

สงก ดกองงานว ทยาล ยพยาบาล สำาน กงานปลดกระทรวง กระทรวง

สาธารณสข , ชลบร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยบรพา, 2536.

จบการนำาเสนอคะ