orkanen

54
Orkanen in de Atlantische Oceaan Door: Emmanuela Pranger Havo 5 C Docent: Dhr. Netjes

Upload: emma

Post on 08-Jun-2015

1.785 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

A dutch summary about hurricane basic

TRANSCRIPT

Page 1: Orkanen

Orkanen in de Atlantische Oceaan

Door:Emmanuela PrangerHavo 5 C Docent: Dhr. Netjes

Page 2: Orkanen

Inhoudsopgave:

VoorwoordOrkanen in de Atlantische Oceaan

Basisinformatie Soorten Atlantische orkanen Ontstaan van een orkaan Windsnelheid Druk Route Neerslag Schade

NawoordBronnen

2

Page 3: Orkanen

Voorwoord

In dit werkstuk zal ik u wat meer informatie geven over Orkanen in de Atlantische Oceaan. Eerst wil ik wat basis doornemen, waarna ik wat verder in orkanen in zal gaan. De volgende dingen komen aanbod: Neerslag in een Orkaan, Windsnelheid rond en in een Orkaan, Druk van een orkaan en het ontstaan daarvan. In elk geval een heleboel stof wat u na het lezen van dit werkstuk een stuk wijzer heeft gemaakt over orkanen!

3

Page 5: Orkanen

De orkaan op zich:Een orkaan bestaat uit de volgende onderdelen:

Het oog (eye) Een oogmuur (eye wall) Regenmuren (rain walls)

In deze onderdelen van de orkaan gebeuren verschillende dingen. De een zorgt voor het ronddraaien van de orkanen. De andere is weer verantwoordelijk voor de neerslag van een orkaan. Dat zal ik uitleggen in de verschillende hoofdstukken.

Plaatsen:Orkanen komen voor op verschillende plekken. Bijvoorbeeld in Azië heb je Tyfoons (eigenlijk ook orkanen) en natuurlijk in de Atlantische Oceaan. Maar ook komen orkanen voor op de Grote Oceaan en treffen ze Amerika van de andere kant. Dit ligt net aan hoe warm het zeewater is. En dat is ook afhankelijk voor een Orkaanvorming of tropische cycloonvorming. Het zeewater moet een minimale temperatuur hebben van ongeveer 25 graden.

Plaatje is orkaan Gustav, vlak voordat hij Texas trof.

5

Page 6: Orkanen

Orkanen in de Atlantische Oceaan:

Soorten Atlantische orkanen

6

Page 7: Orkanen

Groepen:Je kunt Atlantische orkanen verdelen in 5 groepen:

De uit Atlantische stormen ontstaande orkanen Cape Verdische Hurricanes Tropische storm vanuit een andere depressie Subtropische Stormen Extra tropische Storm

Deze 5 ga ik uitleggen. Te beginnen bij de 1ste groep.

Atlantische Stormen:In het seizoen van de orkanen die begint in mei tot en met november zijn er lagedruk gebieden die zich hebben gevormd door de condensatie van het warme zeewater. Hierdoor kan er een verstoorde depressie ontstaan. Maar meestal ontstaat er een verstoorde depressie door 2 dingen:

Een tropische Golf (ongeorganiseerde lagedruk gebied vanuit Afrika) Snelle condensatie van het water, door de warme zee.

Nadat dit heeft plaats gevonden wordt meestal het lagedruk gebied met een soort teken van organisatie tropische depressie 1 genoemd (en steeds verder na mate het seizoen vordert). Maar natuurlijk krijgen tropische stormen ook namen. Dit gebeurt pas als er aan een aantal dingen is voldaan:

Windsnelheid Teken van organisatie Druk rond de 1000 hPa

Deze dingen zal ik later in de volgende hoofdstukken uitleggen. Maar de stormen die zich vormen boven de Atlantische oceaan of de Caribische zee worden meestal een tropische storm en met uitzondering een lichte orkaan. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen zoals Orkaan Katrina. Deze was eerst een categorie 1 toen zij over Florida trok. Maar zo snel ze in de Golf van Mexico terecht kwam, waren er genoeg componenten die er voor zorgde dat Katrina snel wat categorie omhoog klom.

7

Page 8: Orkanen

Cape Verdische Hurricanes:Vanuit Afrika zijn er soms storing die zich boven de Kaap Verdische eiland vormen tot een ongeorganiseerde storing. Vaak als ze eenmaal op de Atlantische Oceaan terecht komen, gaan ze zich vaker organiseren en zie je de gevaarlijkste orkanen. De orkanen van Kaap Verdische afkomst zijn steeds major hurricanes(zware orkanen). Dit komt omdat ze veel kans hebben om flink water op te nemen en in perfecte situaties zitten. Een voorbeeld van een Kaap Verdische orkaan is Orkaan Ike (seizoen 2008) en de bekende orkaan Andrew van het seizoen 1992.Hieronder is te zien hoe een Kaap Verdische orkaan zich vormt op de Atlantische Oceaan.

In het plaatje hieronder laat ik zien hoe een Kaap Verdische Orkaan route is:

In dit plaatje is te zien hoe meestal de route is van een Kaap Verdische Orkaan. De subtropical ridge is een gebied waar eigenlijk geen orkanen zich vormen. Maar er kunnen wel orkanen in voorkomen! Maar deze krijgt dan de naam: Subtropische Storm. Dit heeft te maken met het gebied waar hij in voor komt. Het zeewater is daar namelijk veel kouder.

8

Page 9: Orkanen

Hieronder is een lijstje met de krachtigste en misschien ook wel bekende orkanen van de afgelopen 5 jaar. Hierdoor kun je zien dat Cape Verde hurricanes een van de krachtigste orkanen zijn, die kunnen ontstaan: (vanaf categorie >3 en hoger)

Jaar Naam Categorie2008 Ike 42008 Bertha 32007 Dean 52006 Helene 32006 Gordon 32005 Maria 32005 Emily 52004 Karl 42004 Ivan 52004 Frances 42003 Isabel 32003 Fabian 3

Zoals te zien is, zijn er een aantal zware orkanen van Kaap Verdisch type. Onlangs werd bekend dat Orkaan Ike (van seizoen 2008) de grootste orkaan ooit gemeten in de Atlantische Oceaan was. En Ike was ook een Cape Verde hurricane! Ook Dean is een bekende. Hij bracht veel schade toe aan de Amerikaanse kust. Kennen we Andrew nog van seizoen 1992. Een van de duurste orkanen ooit (hij was een orkaan die op een aantal orkanen na de meeste schade toebracht aan Amerika). Hij was ook een orkaan van Kaap Verdisch type.

Plaatje is orkaan Andrew als categorie 5!

9

Page 10: Orkanen

Tropische storm vanuit een andere depressie.In de loop van het seizoen zijn er een aantal depressies die niet helemaal verdwijnen. Hiermee bedoel ik dat orkanen van de Grote Oceaan via Nicaragua, Belize, Guatemala en Honduras de oversteek maken naar de Atlantische Oceaan. Ze zijn ondertussen dan depressies over gewoon ongeorganiseerde stormen. Maar zodra ze in het warme water van de Caribische zee terecht komen krijgen ze weer een kans om zich uit te laten groeien tot Tropische Storm. Dit gebeurde dit seizoen ook met tropische storm Arthur. Hij vormde zich door 2 dingen:

Resten van Tropische storm Alma (Grote Oceaan)

Tropische golven (ongeorganiseerde lagedrukgebied)

Meestal blijven deze gewoon een tropische storm, omdat ze zo dicht bij de kust zitten, dat ze haast geen kans hebben om zich verder te ontwikkelen op de Caribische zee. Hiernaast een plaatje van Tropische Storm Arthur. De eerste Tropische Storm van seizoen 2008.

TTropische Storm Arthur (2008)

Subtropische Stormen:Subtropische Stormen zijn eigenlijk tropische stormen die voorkomen tot 50 graden van de evenaar af. Subtropische stormen hebben karakteristieke kenmerken van een Extra Tropische Storm(zie het volgende hoofdstuk) en eigenschappen van een gewone tropische storm. Het verschil is alleen dat een subtropische storm in een wat kouder water komt. Het kan ook zijn dat een tropische storm uit de baan van gewone tropische stormen af gaat, en als nog een subtropische storm wordt. Dit zagen we bij Subtropische Storm Laura (seizoen 2008). Een subtropische storm is een storm wat eigenlijk alleen maar draait om de eigenschap van wind. Als een subtropische storm aan land zou komen, zou er wel regenval zijn, maar nooit zoveel als bij een tropische storm.

Subtropische Storm Andrea (2007)

10

Page 11: Orkanen

Extra tropische stormen:Het verschil tussen een tropische storm en een extra tropische storm is eigenlijk heel simpel. In plaats dat de warme wind in het oog daalt, stijgt snel het koude wind naar boven. Je ziet soms dat tropische storm Extra Tropisch worden. Een extratropische storm komen voor in de banen die hiernaast te zien zijn. Vaak zijn extra tropische stormen sneeuwstormen. Zo zou je ze het best kunnen beschrijven. Hiernaast is een plaatje te zien van hoe een extra tropische storm zich vormt. Wat we hier zien is dat een extratropische storm nooit echt lang bestaat. Eigenlijk maar 2 dagen, doordat de storm een extreme verandering ondergaat. Het hele tropische proces draait zich om. Je zou het kunnen vergelijken met dat bijvoorbeeld het bloed in je aderen ineens de andere kant opstroomt. Dit kan ook niet lang, je zal dood gaan. Dat gebeurt hier eigenlijk ook. De storm zal verdwijnen. Niet helemaal natuurlijk. Er blijven resten over, die weer een lage druk gebied vormen. Daar hebben wij ook wel eens last van. (In Nederland zou erg technisch gezien geen orkaan kunnen komen. Maar door klimaatverandering wordt het warmer. Dus misschien in de toekomst dat het toch kan.) De lage druk gebieden die ons land wel eens treffen, kunnen afkomstig zijn van een tropische storm, extra tropisch of subtropische storm.

Extra tropische cyclonen komen rond de winters voor. Ze produceren wind, hagel en natuurlijk sneeuw.

Een voorbeeld van een orkaan die veranderd in een Extratropische Cycloon/storm is Orkaan Florence van het seizoen 2007. Voordat hij het noorden van de Atlantische oceaan trof werd hij een extra tropische orkaan.

Orkaan Florence ten noorden van de Atlantische Oceaan.

11

Page 12: Orkanen

Orkanen in de Atlantische Oceaan:

Ontstaan van een orkaan

12

Page 13: Orkanen

Vorming Orkaan:Als er een gebied was een potentiële kandidaat is om zich te organiseren als tropische depressie, wordt het als het volgt aangegeven bij de NOAA (National hurricane center)

Er is dus een kleine kans ( <20%) dat er een tropische depressie uit gebied 1 ontstaat. Er wordt vanuit de National hurricane center de volgende boodschap gegeven:

1.A LARGE AREA OF SHOWERS AND THUNDERSTORMS ASSOCIATED WITH A BROAD AREA OF LOW PRESSURE IS LOCATED ABOUT MIDWAY BETWEEN THE CAPE VERDEISLANDS AND THE LESSER ANTILLES. ALTHOUGH THIS SYSTEM IS SHOWINGSOME SIGNS OF ORGANIZATION...ANY FURTHER DEVELOPMENT SHOULD BE SLOWTO OCCUR AS THE SYSTEM MOVES SLOWLY WESTWARD OVER THE NEXT COUPLEOF DAYS.

Er is dus een lage druk gebied gesignaleerd met veel regen en onweer tussen Kaap Verde en de Kleine Antillen. Er zijn kleine tekenen dat het systeem zich aan het organiseren is. Maar verder organisatie moet zich bewijzen waarneer het systeem langzaam naar het westen gaat de komende dagen.

13

Page 14: Orkanen

Voor de vorming van een orkaan zijn de volgende situaties nodig: Een lage druk gebied die ongeorganiseerd is Warm water, zodat het lage druk gebied goed water kan opnemen

Als er aan deze critica is voldaan is er een kleine kans dat er een cycloonvorming kan optreden. Het eerste wat er zal gebeuren is dat de druk in het lage druk gebied rond de 1000 mbar gaat zitten. Hierdoor gaat er een soort wisselwerking in werking. De warme lucht gaat snel dalen, waardoor er een soort draaiing gaat ontstaan. In het volgende plaatje is het al een beetje te zien. De wind gaat zich samenvoegen. Wat duidelijk te zien is hier. Het is ook aangegeven met een streep, om het wat te verduidelijken. (dit is trouwens het gebied met een lage potentie om tropische storm te worden.

Nadat het systeem een soort georganiseerde storm is geworden, zal de druk steeds lager worden. Waardoor de storm nog heviger wordt (orkaan Katrina had een oog met een druk van 889 mbar.) Als dit gebeurt, zal het snel veranderen en wordt het een tropische depressie. Als de druk nog verder daalt, zal er een soort oog ontstaan, omdat het warme lucht zo snel gaat dalen in het oog. Dit kan vormen tot een tropische storm. Hoe lager de druk en hoe sneller de snelheden van de tropische storm hoe zwaarder hij zal zijn op de schaal van Saffir en Simpson. (meer informatie daarover in het hoofdstuk windsnelheid) Op een gegeven moment zal de wind zo sterk zijn en de druk zo laag dat de tropische storm een orkaan wordt.

14

Page 15: Orkanen

Orkanen in de Atlantische Oceaan

Windsnelheid

15

Page 16: Orkanen

Corioliseffect:De wind is weer een apart geval. De wind heeft namelijk te maken met de zogenaamde corioliseffect. Dit is een effect wat rond de keerkringen plaatsvindt. Het heeft te maken met de ronddraaiing van de winden en heeft een groot effect op de manier hoe een orkaan draait en hoe de wind draait. Het corioliseffect geeft een soort afwijking van de wind. Op het noordelijk halfrond zal dit tegen de klok in zijn en op het zuidelijk halfrond is met de klok mee. Ook heeft het corioliseffect effect op de stroming van het zeewater. Het corioliseffect heeft op lage druk gebieden het volgende effect: (zie het plaatje hiernaast)De blauwe pijlen is koude lucht en de rode pijlen is de warme lucht. Wat er dus gebeurd is dat de verschillende soorten luchtstromen bij elkaar komen en een soort ronddraaiing gaan veroorzaken. De storm kan ook alleen maar naar rechts gaan door deze kracht. Hierdoor zal het dus niet voor kunnen komen dat een orkaan de westkust van Afrika treft, omdat dat dus door het corioliseffect niet mogelijk is.

Drukverschil:Door het druk verschil rond en in het oog zal het oog een soort zuigwerking krijgen. De winden en lucht naar het systeem worden gezogen, waardoor het systeem nog groter kan worden en nog belangrijker krachtiger. Hierdoor is het soms dus wel eens mogelijk dat het bij ons ineens wat warmer is. De orkaan moet dan wel heel krachtig zijn om dat te kunnen veroorzaken, maar het zou technisch gezien mogelijk kunnen zijn.

Intertropische convergentiezone:Rond de evenaar is het heel erg warm, hierdoor kan er sneller water worden verdampt. Je krijgt dan te maken met stijgende luchtbewegingen. De zone waar dit gebeurd heet ook wel de intertropische convergentiezone. Voor de orkanen is dit natuurlijk erg belangrijk, want ze voeden zich uiteindelijk met water en systeempjes die voor hun liggen, die ze naar zich toen zuigen als het ware. Hierboven is een plaatje te zien met zo’n intertropische convergentiezone. Je herkent deze aan de lijn die als ware haast horizontaal over de evenaar gaat. Hierin zitten veel regen en onweersbuien. Geweldige kansen voor de Orkanen om zich nog sterker te maken met wind en water.

16

Page 17: Orkanen

Saffir-Simpson Schaal:Hieronder een lijst van de schaal van Saffir-Simpson. Deze is altijd gebaseerd op de windsnelheden in een orkaan.

Klasse Snelheden Schade Stormvloed Voorbeeld Tropische Depressie

< 62 km/u Weinig Geen Tropische Depressie 16 (14-15 Okt. 2008)

Tropische Storm 63-118 km/u Weinig Geen Tropische Storm Laura (29 Sept. – 1 Okt. 2008)

Categorie 1 119 – 153 km/u Licht 1.2 tot 1.6 meter Orkaan Hanna ( 28 Aug. – 7 Sept. 2008)

Categorie 2 154 -177 km/u Matig 1.7 – 2.5 meter Orkaan Dolly (20 Juli tot 25 Juli 2008)

Categorie 3 178 - 209 km/u Uitgebreid 2.6 - 3.7 meter Orkaan Bertha ( 3 Juli tot 20 Juli 2008)

Categorie 4 210 - 249 km/u Extreem 3.8 – 5.4 meter Orkaan Ike (1 Sept. tot 14 Sept. 2008)

Categorie 5 >250 km/u Verwoestend > 5.4 meter Orkaan Dean (13 Aug. tot 23 Aug. 2007)

Je ziet hoe sneller de wind is, er verschillende factoren ook groter zijn: Schade Stormvloed

Deze factoren zijn dus erg afhankelijk van de wind. Zodra de wind afneemt, zullen deze factoren ook minder worden. Je zou dus kunnen zeggen dat de wind een belangrijke factor is van een orkaan. Je zou haast zelfs kunnen zeggen dat het de olie is, want het water is de motor. En zonder het water: geen orkaan en dus ook geen zuigende kracht die zorgt voor de kracht van de wind.

Plaatje is van Orkaan Isabel (2003)

17

Page 18: Orkanen

Orkanen in de Golf van Mexico:In het plaatje hiernaast is te zien hoe orkaan Gustav, nadat hij over Florida trok, weer in de Golf van Mexico kwam. De steeds feller kleuren beteken de sterkere wind. Zwart, zoals je ziet in het midden is het oog. Daar is het ook gewoon helemaal windstil, door de druk die zo snel gaat, dat de resterende wind er gewoon omheen draait. Je kunt mooi zien hoe de wind draait in dit plaatje, en hoe sterk het is en hoe groot het systeem is. In het plaatje is aan de rechter kant Florida te zien, onderin rechts is Cuba en links onder is alweer Yucatan. (dit is hetzelfde plaatje als de titelpagina. Die is wat duidelijker met de windrichting)

Orkaan aan land:In het volgende plaatje is te zien hoe snel de wind afneemt als een orkaan aan land komt. Als voorbeeld neem ik orkaan Ike van het seizoen 2008. Hij kwam als land als een bijna categorie3 (op 1 mph na) . Je ziet dat zodra de orkaan aan land komt, hij ook zijn kracht verliest. De wind neemt eigenlijk gelijk af. Een orkaan zal ook niet lang een orkaan blijven zodra hij aan land is. Meestal is hij na een paar uur al weer een tropische storm. Donkere plekken (rood en paars) zijn hoge snelheide hoe lichter de kleur (richting het blauwe gedeelte) hoe minder de windsnelheid wordt.

18

Page 19: Orkanen

Orkanen in de Atlantische oceaan

Druk

19

Page 20: Orkanen

Druk in orkaan:De druk in een orkaan is van groot belang voor de sterkte van een orkaan. Hieronder een rijtje met de laagst gemeten druk van een aantal orkanen:

De druk in een orkaan is verantwoordelijk voor de windsnelheid in en rond de orkaan. Hieronder een plaatje, waarna ik later wat uitleg daarover zal geven:

Top 10 Krachtigste orkanen in het Atlantisch basingemeten naar luchtdruk.

Rang Orkaan Seizoen Minimale druk

1 Wilma 2005 882 mbar (hPa)

2 Gilbert 1988 888 mbar (hPa)

3 "Labour Day" 1935 892 mbar (hPa)

4 Rita 2005 895 mbar (hPa)

5 Allen 1980 899 mbar (hPa)

6 Katrina 2005 902 mbar (hPa)

7Camille 1969 905 mbar (hPa)

Mitch 1998 905 mbar (hPa)

9 Dean 2007 906 mbar (hPa)

10 Ivan 2004 910 mbar (hPa)

20

Page 21: Orkanen

Zoals al in het plaatje te zien was daalt de warme lucht naar beneden, waardoor er een soort kringloop ontstaat. Het systeem kan steeds sneller water opnemen, waardoor hij groter wordt. Naarmate hij groter wordt zal de warme lucht steeds sneller gaan dalen, waardoor je dus een ontzettend druk verschil krijgen. Wat je ook altijd ziet in een orkaan is dat er in het oog helemaal niks is. Er staat haast geen zuchtje wind, geen regen of wat dan ook. Maar de banen die daarom heen zittenm zijn het zwaarste. Daar zijn vaak tornado’s en flinke regenbuien.

Hieronder een soort of levensbeschrijving van de druk van een:

Depressie Tropische Storm Orkaan

Wat we hier dus zien is dat bij een depressie de warme lucht snel naar elkaar trekt, de druk is nog niet zo laag. Zo rond de 1000 mbar. Nadat het systeem zich wat meer ontwikkeld heeft zien we dat het systeem gaat ronddraaien door het corioliseffect. Hierdoor begint de lucht op een plek sneller te dalen. De warme lucht gaat in het midden van het systeem zich steeds sneller naar beneden werken, waardoor er dus een soort oog ontstaat. Nog steeds verzamelt het systeem (ondertussen dus al een tropische storm) lagedruk gebieden naar zich toe, zodat hij zich nog meer kan ontwikkelen.Eenmaal een orkaan zien we verschillende drukgegevens rond het oog. Dit komt door de verschillende luchtlagen van de orkaan en de snelheid van de dalende lucht in het oog. Hoe dichter bij het oog, hoe lager de druk zal zijn. Hieronder is een plaatje wat het principe laat zien van een orkaan:

21

Page 22: Orkanen

We zien dat de warme lucht van de luchtlagen van de Tropopauze snel dalen. Hierdoor zien we, zoals al eerder werd gezegd, een soort kringloop ontstaan. De luchtstromen laag bij de zee botsen tegen de oogmuren aan. Hierdoor kaatsen ze af naar boven, waardoor ze in koudere luchtstromen komen en gaan condenseren. Dit heeft tot betekenis meer neerslagfronten en dus een grote orkaan. Wat we ook vaak zien is dat er van de Atlantische Oceaan verschillende tropische golven zich voegen bij een tropische storm of bij een orkaan, waardoor de orkaan nog groter wordt.

Druk in Categorie:In orkanen is de druk ook steeds verschillende bij de orkaan categorieën. Hieronder een lijstje:

Categorie Druk in mbarTropische Storm 990 - 1010Categorie 1 980 - 989Categorie 2 965 - 979Categorie 3 945 - 964Categorie 4 920 - 944Categorie 5 < 920

22

Page 23: Orkanen

Orkanen in de Atlantische Oceaan:

Route

23

Page 24: Orkanen

Zeewater:De route van een orkaan wordt mede bepaald door de warmte van het zeewater. Dit zorgt ervoor dat de orkaan dus richting de warmste gedeeltes gaat. Bij een El Niño is het zeewater wat warmer. En meestal komen er dan ook meer orkanen voor in de Atlantische oceaan. Dit komt het zeewater wordt nog warmer door een bepaalde factor die daarvoor zorgt. De plek waar orkanen voorkomen ligt tussen de 0 en 20 graden. Daar is het altijd tropische warm of in elk geval warm genoeg om cycloonvorming te krijgen. Het warme water is erg goed om snel neerslag te vormen. Dus het water snel laten verdampen waardoor dus snel storingen kunnen vormen. En aangezien een orkaan/tropische storm graag wil groeien (hij wil eigenlijk eten, zo zouden we het kunnen noemen), gaat hij dus langs de warme stukken waar hij snel kan uitgroeien.

In het plaatje hierboven is mooi te zien, hoe orkaan Katrina (2005) afbuigt en in de Golf van Mexico komt, nadat ze Florida trof. Op het plaatje kun je zien hoe warm het zeewater is. De hele rode, donkere gebieden betekenen dat het water daar erg warm zijn en dus gunstig zijn om snel water te verdampen en laten condenseren in de koude bovenlaag van de lucht, waardoor een storm systeem ontstaat.

Wat we meestal zien bij orkanen of tropische stormen. Dat als ze eenmaal in de Golf van Mexico terecht komen ze heel snel uitgroeien naar een hogere categorie dan als ze gewoon langs Florida verder de Atlantische Oceaan op gingen. Natuurlijk zijn daar wel uitzonderingen in. Maar als we naar Katrina kijken, van het moment dat ze Florida trof als een orkaan van de laagste categorie en als we kijken als toen ze New Orleans trof als een categorie 3! Ze is in een paar dagen van categorie 1 naar 5 gegaan. Toen ze langzamerhand richting land ging, zwakte ze af naar categorie 3. Iedereen onderschatte Katrina vanwege wat ze aanrichtte in Florida.

Warmte van het zeewater

op 2 november 2008.

24

Page 25: Orkanen

Passaatwinden:De passaatwinden dienen bij tropische stormen als een soort stuur. Ze stuwen de tropische storm richtingen op van land of richting de zee. Bij Passaatwinden is het altijd zo dat de winden altijd richting de evenaar gaan. Een orkaan zou dus altijd naar beneden moesten worden gedrukt, maar dat is niet het geval. Vlak bij de evenaar heb je de zogenaamde ‘doldrums’. Dit zijn erg verraderlijke winden.

De passaatwinden staan er om bekend dat ze een koele wind in de maanden april tot en met oktober blazen over de Atlantische zee en Afrika. Maar het corioliseffect (zie hoofdstuk Windsnelheid) gaat de wind afwijken, wat dus zorgt dat het orkanen gaat sturen.

Met deze combinatie (wind + warmte zeewater) heb je de eigenlijke route van een orkaan. Maar toch blijkt het voor wetenschappers moeilijk te voorspellen waar een orkaan ongeveer heen gaan, omdat het weer zo verraderlijk is. Meestal maken meteorologen voorspelling van de route over 3 dagen. Hieruit kunnen ze ook de verwachte categorie van een orkaan voorspellen. Zoals in het plaatje hiernaast is te zien, zien we een wit gebied. Dat is het gebied waar de orkaan heen kan trekken. Als een soort afwijking van de verwachte route. De lijn is de route waarvan ze bijna zeker weten dat hij daar langs zou gaan. De rode lijn langs de kust betekend dat er voor dit gebied een orkaan waarschuwing is gegeven en de mensen daar worden geëvacueerd. De blauwe en gele lijnen langs de kust zijn voor de andere waarschuwingen. Die gebieden worden waarschijnlijk getroffen als een soort tropische storm, omdat ze te maken krijgen met de stormranden die om de orkaan heen draaien. In de lijn staan ook bolletjes met een letter erin. Deze staan voor:

D: Tropische Depressie S: Tropische Storm H: Orkaan

Orkaan Rita(2005)

25

Page 27: Orkanen

Condenseren:Zoals ik eerder al vertelde is condenseren een belangrijke factor wat plaats vind bij het ontstaan van orkanen. Door het warme water (>25 graden Celsius) kan het water snel condenseren. Als het opstijgt, komt het in koude onstabiele lucht terecht, waardoor het dus een soort storing gaat vormen. Hierdoor kan het systeem samen met een tropische golf een tropische storm vormen. Als dit gebeurd zal de storm nog meer water op gaan nemen, zodat het systeem sterker wordt. Hieronder een plaatje van orkaan Ike op 4 september 2008.

Hier zien we een storm die zich nog vol aan het ontwikkelen is. Het middelste is het zwaarste gedeelte met veel regen en onweer en zelfs tornado’s Maar qua grote valt hij erg mee. Hier is hij net gekwalificeerd als categorie 1.

Maar nu gaan we eens kijken naar het plaatje van bijna een week later. Als hij aan land komt in de Verenigde Staten. Dit geeft een heel andere beeld van de orkaan. En je

ziet dat hij ook erg veranderd is. Hij is groter geworden en is zich wat meer gaan spreiden. Ook is zijn sterke muur nog groter geworden en zijn er zal er meer zwaardere regenval plaatsvinden. Er zijn zelfs op dit plaatje zwarte plekken te zien. Hierbij stuiten we op een nog zwaarder regenval met gegarandeerd tornado’s en veel inslagen per minuut. Je ziet in deze vergelijking dat een orkaan redelijk veel trekt uit water van de oceaan. Zodra een Orkaan of Tropische Storm in de Golf komt(die meestal nog warmer is, dan de Atlantische oceaan) dat hij nog meer water opneemt en dus sterker wordt. Dit zagen we in het vorige hoofdstuk met Orkaan Katrina van seizoen 2005. Katrina is in het midden van de Golf nog categorie 5 geweest!

‘Eye wall’ De meeste mensen onderschatten de muur van het oog. De zogenaamde eye wall. In deze muur valt altijd de meeste regen, zijn de zwaarste windstoten en is de kans groot op inslagen. Maar als je zelf in het oog zit, heb je nergens last van. De reden waarom orkanen altijd zo gevaarlijk zijn is te danken aan de eye wall, want deze komt steeds terug. Je moet er eerst doorheen, wil je in het oog komen, maar daarna moet je er ook weer uit. De ene kant van de muur kan heel verschillen met de andere kant van de muur. Dat ligt er dus net aan hoe de orkaan zich ontwikkeld.

27

Page 29: Orkanen

Evacuaties:De laatste jaren, vooral naar orkaan Katrina, is de Amerikaanse regering wat soepeler geworden met het geven van een verplicht evacuatie. Eerder was het zo, het werd aangeraden om te gaan, maar een heleboel mensen bleven thuis. Dit deden ze vooral uit angst dat ze al hun persoonlijke goederen zouden verliezen. Na Katrina zagen we dit jaar dat er gelijk met Ike en Gustav verplichte evacuaties werden uitgevoerd. Katrina zette New Orleans zo onder water dat het wel maanden duurde voordat de inwoners soms terug konden gaan naar hun huis. Als het er nog stond.

Bij evacuaties wordt de zogenaamde FEMA ingezet: The Federal Emergency Management Organisation. Deze zorgt ervoor dat alles goed verloopt. De communicatie tussen het leger en de hulpverleners. Ook geven zijn adviezen voor de regering van Amerika. Wat ze het beste kunnen doen en of er meer soldaten naar een bepaald gebied moeten om mensen te kunnen helpen. Vooral bij Orkaan Katrina stond FEMA er niet zo goed voor. Katrina werd behoorlijk onderschat en toen eenmaal de dijken waren doorgebroken, kon het leger niet meer goed werken en moesten er veel acties vanuit de boot en de lucht worden gedaan. FEMA kreeg de schuld omdat ze niet goed reageerde op de orkaan en bijna alles werd op hun afgeschoven.

Veroorzakers:De veroorzaker van de enorme schade die wordt aangericht zijn de volgende dingen:

Windstoten Tornado’s Enorme regenval Vloedgolven Inslag (brand door onweer)

Wat we ook vaak zien bij orkanen is dat voordat mensen gaan evacueren ze hun huis eerst gaan dichttimmeren. Dit ter bescherming van hun persoonlijke spullen, want als er eenmaal een raam kapot gaat, vliegt er flink wat wind door het huis heen. Door de windstoten vallen ook bomen om en los liggende spullen gaan rondvliegen, wat er gevaarlijk is.

29

Page 30: Orkanen

Vloedgolven, regenval, inslag en tornado’s zijn factoren waar je niet voor kunt beschermen. Deze dingen gebeuren eenmaal. Een beroemd plaatje is een wijk waar niks meer stond nadat orkaan Andrew er over was getrokken. Maar in de andere wijk ernaast stonden er nog genoeg huizen overeind. Het is bijna zeker dat er tornado’s deze wijk helemaal plat hebben gewalst.

Het voorbeeld van een grote vloedgolf veroorzaakt door een orkaan is die van Katrina. Katrina veroorzaakte ontzettend grote vloedgolven, zoals op het plaatje hieronder te zien is. Duizenden mensen verloren hun huizen, nadat de dijken waren doorgebroken in New Orleans. Het duurde maanden voordat mensen weer terug mochten naar hun huizen. Maar een heleboel mensen hadden geen onderdak meer, omdat hun huizen waren vernield door Katrina. De regering riep zelfs de hulp in van Nederlandse dijkenbouwers om goede dijken te bouwen die zulke vloedgolven konden

weerstaan. Bij tornado’s en slecht weer hoort natuurlijk ook onweer. Dit onweer is niet te vergelijken met die onweer die we hier wel eens hebben. Dit onweer gaat gepaard met wolkbreuken en tornado’s. Er zijn veel inslagen per minuut en daardoor breekt er brand uit. Deze brand is meestal lastig te bestrijden door de onweer, omdat het zulk ontzettend slecht weer is. Bij orkaan Ike was het zelfs zo, omdat Ike vroeg in de morgen aan land kwam (en het dus nog donker was) dat ze de brand gecontroleerd uit lieten branden, want er was geen blussen aan. De brandweer wordt in deze tijd vaak bijgestaan door het leger, omdat

ze het alleen niet kunnen doen. Tijdens een orkaan komen zoveel meldingen van gewonden en zieken. En als het ook nog eens een zware orkaan is, wordt er ook nog eens geëvacueerd. Er is een ontzettend druk op de hulpdiensten voor, tijdens en na een orkaan.

30

Page 31: Orkanen

Pensioen:De namen van orkanen staan 8 jaar van tevoren vast. Maar bij hevige orkanen wil het nog wel eens zijn dat ze bijvoorbeeld de naam Katrina uit de lijst schrappen. Het zou te verwarrend, emotioneel niet verantwoord zijn om deze naam nog eens te gebruiken. Deze naam wordt dan vervangen door bijvoorbeeld Katie. Als zoiets gebeurt gaat deze naam zogenaamd met pensioen. In het Amerikaans dus “retired”. Er gaan zo ongeveer 2 a 3 namen per seizoen met pensioen. Ik verwacht dat dit seizoen de namen: Ike en Gustav er uit zullen gaan. Ike was de grootste orkaan ooit gezien op de Atlantische Oceaan. Gustav kwam aan land in Texas, waardoor er gelijk geëvacueerd werd, omdat ze bang waren dat hetzelfde gebeurde als in New Orleans.

Natuurlijk is het seizoen nog niet afgelopen. Een orkaan seizoen loopt ongeveer vanaf Juli tot November. Er zijn natuurlijk ook uitzonderingen. Zoals in 2005 was het zelfs zo dat er een orkaan was die uit 2 kalenderjaren bestond. Zéta ontstond eind December 2005 en verdween in Januari 2006. Dit is natuurlijk erg uitzonderlijk. Maar het kan dus wel, maar dit heeft allemaal te maken met de factoren die dan nog gunstig zijn voor tropische storm vorming.

31

Page 32: Orkanen

Nawoord:

Het is een beetje uit de hand gelopen verslag geworden. Maar er staat veel in over Orkanen. En dat was ook de hele opzet. Natuurlijk is niet alles relevant om echt te weten. Maar als je orkanen wil leren begrijpen zijn deze factoren toch echt wel een stukje basis wat je moet weten. Ik hoop dat het allemaal ook wel wat begrijpelijker is geworden met de vele illustraties die het werkstuk voor een groot deel bekleden.

Als u van dit werkstuk heeft genoten moet u vooral eens kijken op de sites die ik heb gemaakt voor mijn profielwerkstuk. Ze zijn nog wel in ontwikkeling, maar ik hoop dat ik ze binnenkort allemaal weer bijgewerkt heb:Voor het orkanen gedeelte is dat:

http://ubbo-hurricaneseason2008.blogspot.comVoor het tornado gedeelte is dat:

http://ubbo-tornado.blogspot.comDeze sites zijn vooral om meer informatie te geven van mijn profielwerkstuk. Ik hou ze meestal dagelijks bij. Dus ze zijn behoorlijk actueel!

32

Page 33: Orkanen

Bronnen:

http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Isidore091902-p3sunset.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Gustav08onCuba.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Hurricane_structure_graphic.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Gustav_2008-09-01_after_landfall.jpghttp://www.keesfloor.nl/artikelen/zenit/hurr/3groot.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Tropical_waves.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Alma_2008_track.pnghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Arthur_31_May_2008.jpghttp://rsd.gsfc.nasa.gov/rsd/images/andrewSequence_hg.jpghttp://www.chemtrails911.com/docs/Former%20Naval%20Weapons%http://www.ssd.noaa.gov/goes/flt/t1/avn-l.jpghttp://www.fas.org/irp/imint/docs/rst/Sect14/hurricane_xsect2.jpghttp://nl.wikipedia.org/wiki/Afbeelding:Coriolis_effect10.pnghttp://www.osei.noaa.gov/Events/Tropical/Atlantic/1998/Mitch_10/TRCmitch295_G8.gifhttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Hurricane_Isabel_18_sept_2003_1555Z.jpg\http://nl.wikipedia.org/wiki/Afbeelding:Hurricane_Gustav_Beach_Boulevard.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Cape_Verde_hurricane_track.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Andrew_23_aug_1992_1231Z.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Subtropical_Storm_Andrea_2007.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:US-FEMA-Pre2003Seal.svghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Hurricane_profile.svghttp://www.soest.hawaii.edu/MET/Faculty/businger/poster/hurricane/Fig5_structure.jpghttp://www.weatherquestions.com/cyclone_evolution.jpghttp://visual.merriam-webster.com/images/earth/meteorology/tropical-cyclone/tropical-cyclone.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Hurricane_andrew_fema_2563.jpghttp://llnw.image.cbslocal.com/0/2008/03/10/320x240/Hurricane_shutters.jpghttp://farm3.static.flickr.com/2393/2457310386_2cf28d5430.jpghttp://www.meteodemarne.nl/Extreem/2108_01.jpghttp://www.nrc.nl/wetenschap/article1797778.ece/Bliksem_in_Ethiopie_orkaan_in_VShttp://www.nrm.se/images/18.18fc9baff6275048180004641/tornado.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:Extratropical_formation_areas.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Image:ETS_Florence_2006.jpghttp://en.wikipedia.org/wiki/Saffir-Simpson_Hurricane_Scalehttp://svs.gsfc.nasa.gov/vis/a000000/a003200/a003226/katrina_sstTracksSTILL.20050829_web.jpghttp://icons.wunderground.com/data/images/sst_basin/gl_sst.pnghttp://www.theneweditor.com/uploads/HurricaneRita3-DayStormTrackThursday.gifhttp://www.lacoast.gov/WATERMARKS/2006-03/2protectMainland/Hurricane_Rita.jpg

33