orta ÇaĞ avrupasi ve ve İslam dÜnyasinda bİlİmbattani'nin astronomideki en çok bilinen...

1
BİLİM ADAMLARI ORTA ÇAĞ AVRUPASI VE VE İSLAM DÜNYASINDA BİLİM Fergani, Aklın prensiplerine uygun olmayan astronomiyi ilk defa tenkid edenler arasında yer aldı. Gök cisimlerinin, Batlamyus ve izindekilerinin iddia ettiği gibi bazı akıl dışı ruhi cisimler olduğunu kabul etmedi. Onların, akli, kati, homosentrik ve eksantrik daireler şeklinde hareketlere sahip olduklarını ispatladı. Fergani Ömer Hayyam, birçok bilim insanınca Bâtınî ve Mu'tezile anlayışlarına dâhil görülür. Evreni anlamak için, içinde yetiştiği İslam kültüründeki hâkim anlayıştan ayrılmış, kendi içinde yaptığı akıl yürütmeleri eşine az rastlanır bir edebi başarı ile dörtlükler halinde dışa aktarmıştır. Ömer Hayyam Baani'nin astronomideki en çok bilinen başarılarından biri Güneş Yılını 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 24 saniye olarak ölçmüş olmasıdır. Baani'nin Zij adı verilen çalışması Johannes Kepler, Tycho Brahe gibi Avrupalı astronomlar üzerinde büyük bir etki yaratmışr Baani Roger BACON Fransiskenlerin yetiştirdiği en önemli bilim adamı Roger Bacon'dur (1220-1292). Geniş bilgisi nedeniyle Batı Dünyası'nda Doctor Mirabilis (Olağanüstü Bilgin) lâkabıyla tanınan ve Robert Grosseteste'in öğrencisi olan Bacon'a göre, güvenilir bilgiye ancak akıl ve deney yollarıyla ulaşılabilir; akıl kanıtlayıcı, deney ise veri toplayıcıdır ve doğru bilgi için her ikisinden de yararlanmak gerekir. 1) Usûlü İlm-in-Nücûm 2) El-Medhal ilâ İlm-i Hey’et-il-Eflâk 3) Kitâb-ül-Füsûl-is-Selâsin 4) Astronominin Unsurları 5) El-Kâmil fil-Usturlâb 6) Fî San’at-il-Usturlâb 7) Cevâmiu İlm-in Nücûm vel-Hareket-is-Semâviyye 1)Kitâbü Mârifet-il Metâli-il Bürûc fî mâ beyne erbe-il felek 2)Risâletünfî tahkîk-i akdâr-il ittisâlât 3)Serh-ul Makâlât-il erbai li-Batlamyus 4)Ez-Zîyc: 1)Ziyc-i Melikşahi 2)Kitabün fi'l Burhan ül Sıhhat-ı Turuk ül Hind 3)Risaletün fi Berahin İl Cebr ve Mukabele 4)Müşkilat'ül Hisab 6)Nevruzname 1)Opus Maius 2)Opus Minus 3)Opus Tertium 4)Communia Naturalium 5)Communia Mathematica 6)Summulae Dialectices 7)Geometria Speculativa ESERLERİ Fergani Baani Ömer Hayyam Roger BACON

Upload: others

Post on 05-Mar-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ORTA ÇAĞ AVRUPASI VE VE İSLAM DÜNYASINDA BİLİMBattani'nin astronomideki en çok bilinen başarılarından biri Güneş Yılını 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 24 saniye olarak

BİLİM ADAMLARIORTA ÇAĞ AVRUPASI VE VE İSLAM DÜNYASINDA BİLİM

Fergani, Aklın prensiplerine uygun olmayan astronomiyi ilk defa tenkid edenler arasındayer aldı. Gök cisimlerinin, Batlamyus veizindekilerinin iddia ettiği gibi bazı akıl dışı ruhicisimler olduğunu kabul etmedi. Onların, akli,kati, homosentrik ve eksantrik daireler şeklindehareketlere sahip olduklarını ispatladı.

Fergani

Ömer Hayyam, birçok bilim insanınca Bâtınîve Mu'tezile anlayışlarına dâhil görülür. Evrenianlamak için, içinde yetiştiği İslam kültüründekihâkim anlayıştan ayrılmış, kendi içinde yaptığıakıl yürütmeleri eşine az rastlanır bir edebi başarıile dörtlükler halinde dışa aktarmıştır.

Ömer Hayyam

Battani'nin astronomideki en çok bilinen başarılarındanbiri Güneş Yılını 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 24 saniyeolarak ölçmüş olmasıdır.Battani'nin Zij adı verilen çalışması Johannes Kepler,Tycho Brahe gibi Avrupalı astronomlar üzerinde büyükbir etki yaratmıştır

Battani

Roger BACONFransiskenlerin yetiştirdiği en önemli bilim adamı Roger Bacon'dur (1220-1292). Geniş bilgisi nedeniyle BatıDünyası'nda Doctor Mirabilis (Olağanüstü Bilgin) lâkabıyla tanınan ve Robert Grosseteste'in öğrencisi olan Bacon'a göre, güvenilir bilgiye ancak akıl ve deney yollarıyla ulaşılabilir; akıl kanıtlayıcı, deney ise veri toplayıcıdır ve doğru bilgi için her ikisinden de yararlanmak gerekir.

1) Usûlü İlm-in-Nücûm2) El-Medhal ilâ İlm-i Hey’et-il-E�âk3) Kitâb-ül-Füsûl-is-Selâsin4) Astronominin Unsurları5) El-Kâmil fil-Usturlâb6) Fî San’at-il-Usturlâb7) Cevâmiu İlm-in Nücûm vel-Hareket-is-Semâviyye

1)Kitâbü Mârifet-il Metâli-il Bürûc fî mâ beyne erbe-il felek2)Risâletünfî tahkîk-i akdâr-il ittisâlât3)Serh-ul Makâlât-il erbai li-Batlamyus4)Ez-Zîyc:

1)Ziyc-i Melikşahi2)Kitabün �'l Burhan ül Sıhhat-ı Turuk ül Hind3)Risaletün � Berahin İl Cebr ve Mukabele4)Müşkilat'ül Hisab6)Nevruzname

1)Opus Maius2)Opus Minus3)Opus Tertium4)Communia Naturalium5)Communia Mathematica 6)Summulae Dialectices7)Geometria Speculativa

ESERLERİFergani Battani Ömer Hayyam Roger BACON