oś 2: poprawa Środowiska naturalnego i obszarÓw wiejskich
DESCRIPTION
Oś 2: POPRAWA ŚRODOWISKA NATURALNEGO I OBSZARÓW WIEJSKICH. PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY. 9 pakietów rolnośrodowiskowych. 1.Rolnictwo Zrównoważone. 1.Rolnictwo Zrównoważone. 1.Rolnictwo Zrównoważone. 3.Ekstensywne trwałe użytki zielone. 2. Rolnictwo ekologiczne. 4.Ochrona cennych - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Oś 2: POPRAWA ŚRODOWISKA NATURALNEGO I OBSZARÓW WIEJSKICH
PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY
9 pakietów 9 pakietów rolnośrodowiskowychrolnośrodowiskowych
9.Strefy buforowe .
1.Rolnictwo Zrównoważone .
8.Ochrona gleb i wód .
4.Ochrona cennych
siedlisk
Przyrodniczych
6. Zachowanie lokalnych odmian
roślin uprawnych
7.Ochrona lokalnych
ras zwierząt gospodarskich .
3.Ekstensywne trwałe
użytki zielone
2. Rolnictwo ekologiczne .
5.Ochrona cennych
siedlisk
przyrodniczych
Poza / na obszarach
Natura 200
1.Rolnictwo Zrównoważone .
1.Rolnictwo Zrównoważone .
9.Strefy buforowe .
Zasady łączenia pakietów Zasady łączenia pakietów rolnośrodowiskowychrolnośrodowiskowychnie 1 i 2 lub nie 2 i 7 nie 1 i 2 lub nie 2 i 7
3 i 4 nie może być realizowane na tej 3 i 4 nie może być realizowane na tej samej powierzchni w gospodarstwiesamej powierzchni w gospodarstwie
9.Strefy buforowe
1.Rolnictwo zrównoważone
8.Ochrona gleb i wód
4.Ochrona cennych
siedlisk
przyrodniczych
6. Zachowanie lokalnych odmian
roślin uprawnych
7. Ochrona lokalnych
ras zwierząt gospodarskich
3.Ekstensywne trwałe
użytki zielone
2. Rolnictwo ekologiczne
5.Ochrona cennych
siedlisk
przyrodniczych
Charakterystyka pakietów, wymogi
[1] Tylko w przypadkach mających uzasadnienie środowiskowe, po uzgodnieniu z doradcą rolnośrodowiskowym.
Rolnictwo zrównoważoneRolnictwo zrównoważone
WARUNEK: Płatność rolnośrodowiskowa może być przyznana, jeżeli pakiet ten jest realizowany
na wszystkich działkach rolnych lub ich częściach w gospodarstwie rolnym
Płatność przyznawana TYLKO do gruntów ornych
Wariant 1.1. Zrównoważony system gospodarowania
Pakiet = wariant = zobowiązanie
1.Rolnictwo Zrównoważone .
Charakterystyka pakietów, wymogi
Wymogi:
• przestrzeganie prawidłowego doboru i następstwa roślin w płodozmianie, stosując co najmniej trzy gatunki roślin, każdy z innej z następujących grup roślin: zboża, motylkowate, okopowe, oleiste (przemysłowe), trawy na gruntach ornych (także ich mieszanki z motylkowatymi), pozostałe*;
• opracowanie co roku planu nawozowego, opartego na bilansie azotu oraz aktualnej chemicznej analizie gleby, z określeniem zawartości P, K, Mg oraz potrzeb wapnowania gleby, oraz przestrzeganie tego planu;
Rolnictwo zrównoważone Rolnictwo zrównoważone
W „starym” PR: - min. 3 gatunki roślin w zmianowaniu; dany gatunek nie może być uprawia na tym samym polu nie dłużej niż 2 lata - udział z w strukturze zasiewów nie więcej niż 66% obszaru gruntów ornych
• koszenie lub wypasanie na trwałych użytkach zielonych w terminie określonym w planie działalności rolnośrodowiskowej;
• maksymalna dawka azotu (pochodzącego z nawozów naturalnych, kompostów i nawozów mineralnych) na gruntach ornych nie powinna przekraczać 150 kg N/ha, a na trwałych użytkach zielonych 120 kg N/ha;
• niestosowanie osadów ściekowych.
Charakterystyka pakietów, wymogi
Rolnictwo zrównoważoneRolnictwo zrównoważone
Charakterystyka pakietów, wymogi
Rolnictwo ekologiczneRolnictwo ekologiczne
WARUNEK: prowadzenie produkcji rolnej zgodnie z przepisami Unii Europejskiej oraz krajowymi regulującymi kwestie rolnictwa ekologicznegow szczególności w zakresie uprawy roślin
PŁATNOŚĆ PRZYZNAWANA do działek rolnych lub ich części użytkowanych jako: grunty orne, trwałe użytki zielone, oraz sady
Drzewa pochodzące z materiału szkółkarskiego musza spełniaćwymagania określone przepisach w sprawie szczegółowych wymagańdotyczących wytwarzania oraz jakości materiału siewnego!!!
Pakiet = 12 wariantów
2. Rolnictwo ekologiczne .
Rolnictwo ekologiczneRolnictwo ekologiczne
Charakterystyka pakietów, wymogi
Nowe warianty, inne płatności, nowe wymogi
Wymóg wspólny: przeznaczenie plonu na produkcję pasz ekologicznych, do bezpośredniego skarmiania, przekazanie do innych gospodarstw lub inne wykorzystanie, w tym kompostowanie.
Wymogi do wariantów: • TUZ (wariant 2.3 i 2.4) koszenie lub wypasanie w terminie określonym w
planie działalności rolnośrodowiskowej oraz usunięcie lub złożenie w stogi ściętej biomasy w terminie 2 tygodni po pokosie, a w uzasadnionych przypadkach w dłuższym terminie, niezwłocznie po ustaniu przyczyn uzasadniających nieprzestrzeganie tego wymogu;
• Uprawy sadownicze i jagodowe (wariant 2.8-2.12) wykonywanie na plantacji zabiegów uprawowych i pielęgnacyjnych oraz przeznaczenie uzyskanego plonu na bezpośrednie spożycie, do przetwórstwa lub na paszę.
Lista roślin – załącznik do rozporządzenia
Charakterystyka pakietów, wymogi
Rolnictwo ekologiczne Rolnictwo ekologiczne
Załącznik do wniosku
kopia zgłoszenia, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. Nr 93, poz. 898 oraz z 2007 r. Nr 80, poz. 541 i Nr 147, poz. 1033) do upoważnionej jednostki certyfikującej – w przypadku realizacji pakietu, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 – rola jedynie INFORMACYJNA dla beneficjenta
Pakiety przyrodniczePakiety przyrodnicze
SłonoroślaUżytki przyrodnicze10
Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowe
9
Półnaturalne łąki siedlisk świeżych
Półnaturalne łąki wilgotne
Murawy ciepłolubne
Łąki trzęślicowe i selernicowe
Szuwary wielkoturzycowe
550-1200 zł/ha(550-1390 zł/ha)
Mechowiska
Ochrona cennych siedlisk
przyrodniczych4 / 5
1 200 zł/ha(1370 zł/ha)
Ochrona siedlisk lęgowych ptaków
500 zł/haEkstensywna gospodarka
na łąkach i pastwiskach
3.1Ekstensywne trwałe
użytki zielone3
PłatnośćNazwa wariantuNr wariantuNazwa pakietuNr pakie
tu
1
2
3
4
5
6
7
8
Pakiety przyrodniczePakiety przyrodniczePakiet 3. EKSTENSYWNE Pakiet 3. EKSTENSYWNE TRWAŁE UŻYTKI ZIELONETRWAŁE UŻYTKI ZIELONE
Cel: utrzymanie zrównoważonej przyrodniczo gospodarki Cel: utrzymanie zrównoważonej przyrodniczo gospodarki łąkowo-pastwiskowejłąkowo-pastwiskowej
3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i 3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach pastwiskach (degresywność, (degresywność, 500 PLN/ha/rok500 PLN/ha/rok
3.Ekstensywne trwałe
użytki zielone
Pakiet ekstensywne trwałe użytki Pakiet ekstensywne trwałe użytki zielonezielone
Wariant 3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i Wariant 3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskachpastwiskach
płatność 500 PLN /ha/rokpłatność 500 PLN /ha/rok
Zagrożenia:
- intensyfikacja
- zmiana formy użytkowania
- łąkowe, pastwiskowe lub kośno-pastwiskowe
Użytkowanie
Wariant 3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach
Wariant może być wdrażany na gruntach użytkowanych jako trwałe łąki lub pastwiska. Obszar objęty wariantem może być użytkowany jako łąka, pastwisko lub użytkowaniem kośno-pastwiskowym.
Wymogi wariantu 3.1.:
koszenie w terminie 1 czerwca do 30 września; nie więcej niż dwa pokosy w roku; obowiązek pozostawienia 5-10% działki rolnej nieskoszonej (inny fragment co roku) - wysokość koszenia 5 – 15 cm; zakaz koszenia okrężnego od zewnątrz do środka działki; obowiązek usunięcia lub złożenia w stogi ściętej biomasy w terminie nie dłuższym niż 2 tygodnie (z wyjątkiem uzasadnionych przypadków) po pokosie; maksymalna obsada zwierząt - użytkowanie kośne: 1 DJP/ha, użytkowanie kośno- pastwiskowe: do 0,3 DJP/ha, użytkowanie pastwiskowe: 0,5 - 1,0 DJP/ha); maksymalne obciążenie pastwiska do 10 DJP/ha (5t/ha);
sezon pastwiskowy - od 1 maja do 15 października na obszarach poniżej 300 m n.p.m. lub od 20 maja do 1 października na obszarach powyżej 300m n.p.m.; dopuszcza się wykaszanie niedojadów wyłącznie w okresie sierpień – wrzesień; dopuszczalne jest wypasanie przez cały rok koników polskich i koni huculskich; termin rozpoczęcia wypasu na terenach zalewowych nie wcześniej niż dwa tygodnie po ustąpieniu wód.
zakaz stosowania środków ochrony roślin z wyjątkiem selektywnego i miejscowego niszczenia uciążliwych chwastów z zastosowaniem odpowiedniego sprzętu (np. mazaczy herbicydowych), po uzgodnieniu z doradcą rolnośrodowiskowym; zakaz stosowania ścieków i osadów ściekowych; zakaz budowania nowych systemów melioracyjnych (z wyjątkiem urządzeń mających na celu podwyższenie poziomu wód) i rozbudowy istniejących systemów melioracyjnych będących w zasięgu kompetencyjnym beneficjenta; nie dotyczy bieżącej konserwacji; zakaz przeorywania, wałowania, stosowania podsiewu; dopuszcza się wapnowanie i ograniczone nawożenie azotem (do 60 kg/ha/rok), z wyłączeniem obszarów nawożonych przez namuły rzeczne.
Możliwa jest zmiana użytkowania w trakcie trwania zobowiązania rolnośrodowiskowego.
Wariant 3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach
Rodzaj uchybieniaRodzaj uchybienia Wysokość zmniejszenia (w %)Wysokość zmniejszenia (w %)
Wapnowanie niezgodne z Wapnowanie niezgodne z planemplanem 20%20%
Przekroczenie dopuszczalnego Przekroczenie dopuszczalnego progu nawożenia o więcej niż progu nawożenia o więcej niż 10%10%
40%40%
Zastosowanie przynajmniej Zastosowanie przynajmniej jednego z następujących jednego z następujących zabiegów: przyorywanie, zabiegów: przyorywanie, wałowanie, podsiew, wałowanie, podsiew, włókowanie w okresie od 1 włókowanie w okresie od 1 kwietnia do 1 września kwietnia do 1 września
20%20%
Zastosowanie ścieków i osadów Zastosowanie ścieków i osadów ściekowychściekowych 40%40%
Zastosowanie pestycydówZastosowanie pestycydów 40%40%
Wybudowanie systemów Wybudowanie systemów melioracyjnych lub melioracyjnych lub rozbudowanie istniejącychrozbudowanie istniejących
40%40%
Nie wykoszenie lub wykoszenie w Nie wykoszenie lub wykoszenie w nieodpowiednim terminienieodpowiednim terminie 100%100%
Niewłaściwa wysokość koszeniaNiewłaściwa wysokość koszenia 10 %10 %
Wykonanie więcej niż 2 pokosyWykonanie więcej niż 2 pokosy 20%20%
Wykoszenie całej powierzchni Wykoszenie całej powierzchni 20%20%
Nie złożenie w stogi lub Nie złożenie w stogi lub pozostawienie ściętej biomasy na pozostawienie ściętej biomasy na łące w odpowiednim terminiełące w odpowiednim terminie
20%20%
Niewłaściwa technika koszeniaNiewłaściwa technika koszenia 20%20%
Nie wypasanie lub wypasanie w Nie wypasanie lub wypasanie w nieodpowiednim terminienieodpowiednim terminie 100%100%
Przekroczenie limitu obsady zwierząt Przekroczenie limitu obsady zwierząt i obciążenia pastwiskai obciążenia pastwiska 20%20%
Nie wypasanie w terminie Nie wypasanie w terminie 100%100%
Wykaszanie niedojadów poza Wykaszanie niedojadów poza określonym terminie określonym terminie 20%20%
Zmniejszenie powierzchni trwałych Zmniejszenie powierzchni trwałych użytków zielonych oraz elementów użytków zielonych oraz elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczokrajobrazu nieużytkowanych rolniczo
20%20%
Pakiety przyrodniczePakiety przyrodnicze
SłonoroślaUżytki przyrodnicze10
Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowe
9
Półnaturalne łąki siedlisk świeżych
Półnaturalne łąki wilgotne
Murawy ciepłolubne
Łąki trzęślicowe i selernicowe
Szuwary wielkoturzycowe
550-1200 zł/ha(550-1390 zł/ha)
Mechowiska
Ochrona cennych siedlisk
przyrodniczych4 / 5
1 200 zł/ha(1370 zł/ha)
Ochrona siedlisk lęgowych ptaków
500 zł/haEkstensywna gospodarka
na łąkach i pastwiskach
3.1Ekstensywne trwałe
użytki zielone3
PłatnośćNazwa wariantuNr wariantuNazwa pakietuNr pakie
tu
1
2
3
4
5
6
7
8
Ekstensywne użytkowanie Ekstensywne użytkowanie bogactwo gatunków roślin i zwierzątbogactwo gatunków roślin i zwierząt
Fot. M.Szewczyk Fot. D.Krupiński
Fot. M.Sielezniew
Fot. M.Sielezniew
Fot. D.Krupiński
Fot. G.Leśniewski
podwyższona wysokość koszenia
obowiązek usunięcia lub
złożenia w stogi skoszonego siana do 2 tygodni po
pokosie
brak nawożenia lub
jego ograniczenie
ograniczona obsada zwierząt
na pastwisku
pozostawienie niewielkich fragmentów
nieskoszonej łąki
zakaz koszenia od zewnatrz do środka łąki, preferowane
koszenie od środka na zewnątrz
opóźniony termin pierwszego
pokosu
Czego dotyczą Czego dotyczą wwymogi ymogi
pakietów pakietów przyrodniczychprzyrodniczych
Zakazy w Zakazy w pakietpakietachach przyrodniczychprzyrodniczych
zakazuje się: przeorywania; wałowania; włókowania w okresie od 1 kwietnia do 1 września; stosowania ścieków i osadów ściekowych; stosowania podsiewu; stosowania pestycydów; budowania nowych systemów melioracyjnych (z wyjątkiem
urządzeń mających na celu podwyższenie poziomu wód) i
rozbudowy istniejących systemów melioracyjnych będących w
zasięgu kompetencyjnym beneficjenta; nie dotyczy bieżącej
konserwacji;
Pakiet ekstensywne trwałe użytki Pakiet ekstensywne trwałe użytki zielonezielone
4/54/5. Ochrona siedlisk lęgowych . Ochrona siedlisk lęgowych ptakówptaków
Płatność 1200-1370 PLN / haPłatność 1200-1370 PLN / ha
CELE REALIZACJI WARIANTU CELE REALIZACJI WARIANTU „OCHRONA SIEDLISK LĘGOWYCH „OCHRONA SIEDLISK LĘGOWYCH
PTAKÓW”PTAKÓW”
Jednym z celów programu rolnośrodowiskowego na lata 2007-2013 jestJednym z celów programu rolnośrodowiskowego na lata 2007-2013 jest
„„przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk
użytkowanych rolniczo oraz zachowanie różnorodności biologicznej na użytkowanych rolniczo oraz zachowanie różnorodności biologicznej na
obszarach wiejskich”obszarach wiejskich”
Cele pakietu ptasiego:Cele pakietu ptasiego:
ochrona siedlisk lęgowych rzadkich lub zmniejszających swoją liczebność ochrona siedlisk lęgowych rzadkich lub zmniejszających swoją liczebność
gatunków ptaków, w tym gatunków ptaków, w tym wymienionych w załączniku 1 Dyrektywy Ptasiej,wymienionych w załączniku 1 Dyrektywy Ptasiej,
zakładających swoje gniazda na ziemi lub w roślinności zielnej na łąkach i zakładających swoje gniazda na ziemi lub w roślinności zielnej na łąkach i
pastwiskach, przed niekorzystnymi zmianami w użytkowaniu rolniczym tj. pastwiskach, przed niekorzystnymi zmianami w użytkowaniu rolniczym tj.
intensyfikacją lub porzuceniem.intensyfikacją lub porzuceniem.
Art. 4 ust. 2 Dyrektywy PtasiejArt. 4 ust. 2 Dyrektywy Ptasiej
„„Państwa członkowskie podejmą podobne działania w odniesieniu do Państwa członkowskie podejmą podobne działania w odniesieniu do
regularnie występujących regularnie występujących gatunków wędrownych ptakówgatunków wędrownych ptaków, które nie są , które nie są
wymienione w załączniku 1 (…) W tym celu państwa członkowskie zwrócą wymienione w załączniku 1 (…) W tym celu państwa członkowskie zwrócą
szczególną uwagę na ochronę obszarów podmokłych..”szczególną uwagę na ochronę obszarów podmokłych..”
GŁÓWNIE ZAGROŻENIA POPULACJI GŁÓWNIE ZAGROŻENIA POPULACJI PTAKÓW GNIAZDUJĄCYCH NA TUZPTAKÓW GNIAZDUJĄCYCH NA TUZ
Zmiany hydrologiczneZmiany hydrologiczne::
obniżenie poziomu wód gruntowych i powierzchniowych, utrata siedlisk w obniżenie poziomu wód gruntowych i powierzchniowych, utrata siedlisk w
wyniku zmian reżimu hydrologicznego rzek, melioracje i udrażnianie starych wyniku zmian reżimu hydrologicznego rzek, melioracje i udrażnianie starych
systemów melioracyjnych, osuszanie nadmorskich łąk i śródpolnych systemów melioracyjnych, osuszanie nadmorskich łąk i śródpolnych
zbiorników.zbiorników.
Zmiany w użytkowaniu rolniczymZmiany w użytkowaniu rolniczym::
zaniechanie użytkowania rolniczego, zmiany obsady zwierząt lub sposobu zaniechanie użytkowania rolniczego, zmiany obsady zwierząt lub sposobu
wypasu, intensyfikacja użytkowania łąkowego tj. przyśpieszenie pokosu, wypasu, intensyfikacja użytkowania łąkowego tj. przyśpieszenie pokosu,
wyrównanie powierzchni terenu, nawożenia i podsiewanie, przekształcenie wyrównanie powierzchni terenu, nawożenia i podsiewanie, przekształcenie
użytków zielonych w grunty orne, mechanizacja rolnictwa.użytków zielonych w grunty orne, mechanizacja rolnictwa.
Bezpośrednia presja człowiekaBezpośrednia presja człowieka::
kłusownictwo, niepokojenie i niszczenie lęgów przez turystów, nadmierny kłusownictwo, niepokojenie i niszczenie lęgów przez turystów, nadmierny
ruch drogowy w pobliżu lęgowisk, dzika eksploatacja kruszyw z terenów ruch drogowy w pobliżu lęgowisk, dzika eksploatacja kruszyw z terenów
nadrzecznych, dzika zabudowa użytków zielonych.nadrzecznych, dzika zabudowa użytków zielonych.
GŁÓWNIE ZAGROŻENIA POPULACJI GŁÓWNIE ZAGROŻENIA POPULACJI PTAKÓW GNIAZDUJĄCYCH NA TUZPTAKÓW GNIAZDUJĄCYCH NA TUZ
Drapieżnictwo i baza pokarmowaDrapieżnictwo i baza pokarmowa::
nadmierna presja drapieżników czworonożnych (lis, jenot, kot domowy, nadmierna presja drapieżników czworonożnych (lis, jenot, kot domowy,
norka amerykańska) i skrzydlatych (kruk, wrona siwa, sroka) niszczących norka amerykańska) i skrzydlatych (kruk, wrona siwa, sroka) niszczących
lęgi, redukcja bazy pokarmowej.lęgi, redukcja bazy pokarmowej.
Zmiany w zagospodarowaniu przestrzennymZmiany w zagospodarowaniu przestrzennym::
utrata siedlisk w wyniku ograniczenia powierzchni łąk i pastwisk kosztem utrata siedlisk w wyniku ograniczenia powierzchni łąk i pastwisk kosztem
innych form zagospodarowania przestrzennego, deniwelacja powierzchni innych form zagospodarowania przestrzennego, deniwelacja powierzchni
dolin rzecznych.dolin rzecznych.
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
błotniak łąkowy (Cirus pygargus)błotniak łąkowy (Cirus pygargus)
- - gatunek gniazdujący na ziemi gatunek gniazdujący na ziemi
wśród roślinności torfowiskowej,wśród roślinności torfowiskowej,
- utrata siedlisk lęgowych na - utrata siedlisk lęgowych na
skutek zaniechania lub skutek zaniechania lub
intensyfikacji użytkowania intensyfikacji użytkowania
rolniczego,rolniczego,
- gatunek wymieniony w - gatunek wymieniony w
Załączniku I Dyrektywy Ptasiej,Załączniku I Dyrektywy Ptasiej,
- 13,4 % populacji UE w Polsce, - 13,4 % populacji UE w Polsce,
- 1300 – 1500 par,- 1300 – 1500 par,
- spadek populacji lęgowej na - spadek populacji lęgowej na
tradycyjnych, największych tradycyjnych, największych
lęgowiskach .lęgowiskach .
Fot. Rafał SiekFot. Rafał Siek
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
derkacz (Crex crex)derkacz (Crex crex)
- gniazdo na ziemi na trwałych użytkach - gniazdo na ziemi na trwałych użytkach
zielonych,zielonych,
- zagrożony na skutek mechanizacji i - zagrożony na skutek mechanizacji i
intensyfikacji użytkowania TUZ,intensyfikacji użytkowania TUZ,
- gatunek wymieniony w Załączniku I - gatunek wymieniony w Załączniku I
Dyrektywy Ptasiej,Dyrektywy Ptasiej,
- gatunek wymieniony w Czerwonej - gatunek wymieniony w Czerwonej
Księdze Zagrożonych Gatunków (IUCN Księdze Zagrożonych Gatunków (IUCN
2006), jako niższego ryzyka (NT),2006), jako niższego ryzyka (NT),
- 28,6 % populacji UE w Polsce,- 28,6 % populacji UE w Polsce,
- 37000 – 43000 odzywających się - 37000 – 43000 odzywających się
samców,samców,
- gatunek obecnie dość liczny, jednak w - gatunek obecnie dość liczny, jednak w
krótkim czasie można się spodziewać krótkim czasie można się spodziewać
znacznego zmniejszenie krajowej znacznego zmniejszenie krajowej
populacji na skutek zmian siedliskowych. populacji na skutek zmian siedliskowych. Fot. Eddie Dunne /Archiwum OTOPFot. Eddie Dunne /Archiwum OTOP
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
czajka (Vanellus vanellus)czajka (Vanellus vanellus)
- gniazdo w płytkim zgłębieniu - gniazdo w płytkim zgłębieniu
wygrzebanych w ziemi lub murawie,wygrzebanych w ziemi lub murawie,
-zagrożona na skutek zmian w zagrożona na skutek zmian w
użytkowaniu rolniczym łąk i pastwisk,użytkowaniu rolniczym łąk i pastwisk,
- gatunek nie wymieniony w - gatunek nie wymieniony w
Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, ale w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, ale w
stosunku do którego powinny być stosunku do którego powinny być
podjęte podobne środki ochrony w podjęte podobne środki ochrony w
myśl Art. 4 ust. 2 wspomnianej myśl Art. 4 ust. 2 wspomnianej
Dyrektywy,Dyrektywy,
-12,1 % populacji UE w Polsce,-12,1 % populacji UE w Polsce,
-silny spadek liczebności w Europie,silny spadek liczebności w Europie,
-w Polsce stabilny trend spadkowy; w w Polsce stabilny trend spadkowy; w
roku 2006 o ¼ mniej w stosunku do roku 2006 o ¼ mniej w stosunku do
roku 2000roku 2000
FotFot. Marek Jobda. Marek Jobda
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
biegus zmienny (Calidris alpina biegus zmienny (Calidris alpina
schinzii)schinzii)
- gniazdo na ziemi ukryte w - gniazdo na ziemi ukryte w
kępach roślinności na słonawach,kępach roślinności na słonawach,
- zagrożony na skutek - zagrożony na skutek
zaniechania wypasu słonaw,zaniechania wypasu słonaw,
- gatunek wymieniony w - gatunek wymieniony w
Załączniku I Dyrektywy Ptasiej,Załączniku I Dyrektywy Ptasiej,
- gatunek zgłoszony do - gatunek zgłoszony do
Dyrektywy Ptasiej przez Polskę,Dyrektywy Ptasiej przez Polskę,
- gatunek wymieniony w Polskiej - gatunek wymieniony w Polskiej
Czerwonej Księdze Zwierząt, jako Czerwonej Księdze Zwierząt, jako
silnie zagrożony wyginięciem silnie zagrożony wyginięciem
(EN),(EN),
- poniżej 10 par lęgowych,- poniżej 10 par lęgowych,
– – spadek liczebności w Polsce i w spadek liczebności w Polsce i w
Europie.Europie. Fot. Ken Kinsella /Archiwum OTOPFot. Ken Kinsella /Archiwum OTOP
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
kszyk (Gallinago gallinago)kszyk (Gallinago gallinago)
- składają jaja w dołkach ukrytych w - składają jaja w dołkach ukrytych w
kępach turzyc,kępach turzyc,
- zagrożony na skutek zaniechania - zagrożony na skutek zaniechania
wykaszania łąk w dolinach wykaszania łąk w dolinach
rzecznych,rzecznych,
- gatunek nie wymieniony w - gatunek nie wymieniony w
Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, ale Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, ale
w stosunku do którego powinny być w stosunku do którego powinny być
podjęte podobne środki ochrony w podjęte podobne środki ochrony w
myśl Art. 4 ust. 2 wspomnianej myśl Art. 4 ust. 2 wspomnianej
Dyrektywy,Dyrektywy,
-5,8 % populacji UE w Polsce,-5,8 % populacji UE w Polsce,
- spadek liczebności w Europie.- spadek liczebności w Europie.
FotFot. John Carey /Archiwum OTOP. John Carey /Archiwum OTOP
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
dubelt (Gallinago media)dubelt (Gallinago media)
- gnieżdżą się na ziemi wśród - gnieżdżą się na ziemi wśród
roślinności zielnej,roślinności zielnej,
- zagrożony na skutek zaprzestania - zagrożony na skutek zaprzestania
wykaszania podmokłych łąk wykaszania podmokłych łąk
turzycowych,turzycowych,
- gatunek wymieniony w Załączniku I - gatunek wymieniony w Załączniku I
Dyrektywy Ptasiej,Dyrektywy Ptasiej,
- gatunek wymieniony w Czerwonej - gatunek wymieniony w Czerwonej
Księdze Zagrożonych Gatunków (IUCN Księdze Zagrożonych Gatunków (IUCN
2006), jako niższego ryzyka (NT),2006), jako niższego ryzyka (NT),
- gatunek wymieniony w Polskiej - gatunek wymieniony w Polskiej
Czerwonej Księdze Zwierząt, jako Czerwonej Księdze Zwierząt, jako
narażony na wyginięcie (VU),narażony na wyginięcie (VU),
-27,7 % populacji UE w Polsce,-27,7 % populacji UE w Polsce,
- 700 – 800 samców,- 700 – 800 samców,
- spadek liczebności w Europie.- spadek liczebności w Europie. Fot. Rafał SiekFot. Rafał Siek
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
rycyk (Limosa limosa)rycyk (Limosa limosa)
- gniazdo umieszczone na ziemi pod - gniazdo umieszczone na ziemi pod
osłoną wyższych traw,osłoną wyższych traw,
- zagrożony na skutek utraty siedlisk - zagrożony na skutek utraty siedlisk
wynikłej z porzucania lub intensyfikacji wynikłej z porzucania lub intensyfikacji
użytkowanie łąk i pastwisk,użytkowanie łąk i pastwisk,
- gatunek nie wymieniony w Załączniku - gatunek nie wymieniony w Załączniku
I Dyrektywy Ptasiej, ale w stosunku do I Dyrektywy Ptasiej, ale w stosunku do
którego powinny być podjęte podobne którego powinny być podjęte podobne
środki ochrony w myśl Art. 4 ust. 2 środki ochrony w myśl Art. 4 ust. 2
wspomnianej Dyrektywy,wspomnianej Dyrektywy,
- gatunek wymieniony w Czerwonej - gatunek wymieniony w Czerwonej
Księdze Zagrożonych Gatunków (IUCN Księdze Zagrożonych Gatunków (IUCN
2006), jako niższego ryzyka (NT),2006), jako niższego ryzyka (NT),
- 8,6 % populacji UE w Polsce,- 8,6 % populacji UE w Polsce,
- silny spadek liczebności w Polsce i - silny spadek liczebności w Polsce i
Europie.Europie. Fot. Michał RadziszewskiFot. Michał Radziszewski
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
kulik wielki (Numenius arquata)kulik wielki (Numenius arquata)
- gniazdo w kępie turzyc lub na wyniesieniu - gniazdo w kępie turzyc lub na wyniesieniu
pośród turzycowisk,pośród turzycowisk,
- zagrożony na skutek utraty siedlisk wynikłej z - zagrożony na skutek utraty siedlisk wynikłej z
porzucania lub intensyfikacji użytkowanie łąk i porzucania lub intensyfikacji użytkowanie łąk i
pastwisk,pastwisk,
- gatunek nie wymieniony w Załączniku I - gatunek nie wymieniony w Załączniku I
Dyrektywy Ptasiej, ale w stosunku do którego Dyrektywy Ptasiej, ale w stosunku do którego
powinny być podjęte podobne środki ochrony powinny być podjęte podobne środki ochrony
w myśl Art. 4 ust. 2 wspomnianej Dyrektywy,w myśl Art. 4 ust. 2 wspomnianej Dyrektywy,
- gatunek wymieniony w Polskiej Czerwonej - gatunek wymieniony w Polskiej Czerwonej
Księdze Zwierząt, jako narażony na wyginięcie Księdze Zwierząt, jako narażony na wyginięcie
(VU),(VU),
- 650 – 700 par,- 650 – 700 par,
- spadek liczebności w Europie,- spadek liczebności w Europie,
- wyraźny trend spadkowy w Polsce w - wyraźny trend spadkowy w Polsce w
dłuższym okresie czasu.dłuższym okresie czasu. Fot. Rafał SiekFot. Rafał Siek
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
krwawodziób (Tringa totanus)krwawodziób (Tringa totanus)
- gniazdo na ziemi w kępie - gniazdo na ziemi w kępie
roślinności,roślinności,
- zagrożony na skutek utraty - zagrożony na skutek utraty
siedlisk wynikłej z porzucania siedlisk wynikłej z porzucania
lub intensyfikacji użytkowanie lub intensyfikacji użytkowanie
łąk i pastwisk,łąk i pastwisk,
- gatunek nie wymieniony w - gatunek nie wymieniony w
Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, Załączniku I Dyrektywy Ptasiej,
ale w stosunku do którego ale w stosunku do którego
powinny być podjęte podobne powinny być podjęte podobne
środki ochrony w myśl Art. 4 środki ochrony w myśl Art. 4
ust. 2 wspomnianej Dyrektywy,ust. 2 wspomnianej Dyrektywy,
- 2000 – 2500 par,- 2000 – 2500 par,
- spadek liczebności w Europie, - spadek liczebności w Europie,
- spadek liczebności w Polsce.- spadek liczebności w Polsce.
Fot. Ken Kinsella /Archiwum OTOP Fot. Ken Kinsella /Archiwum OTOP
PRZEGLĄD GATUNKÓW PRZEGLĄD GATUNKÓW PRIORYTETOWYCHPRIORYTETOWYCH
wodniczka (Acrocephalus wodniczka (Acrocephalus
paludicola)paludicola)
- gniazdo w turzycach,- gniazdo w turzycach,
- zagrożony na zaniechania - zagrożony na zaniechania
tradycyjnych sposobów wypasu tradycyjnych sposobów wypasu
i koszenia,i koszenia,
- gatunek wymieniony w - gatunek wymieniony w
Załączniku I Dyrektywy Ptasiej,Załączniku I Dyrektywy Ptasiej,
- gatunek wymieniony w - gatunek wymieniony w
Polskiej Czerwonej Księdze Polskiej Czerwonej Księdze
Zwierząt, jako narażony na Zwierząt, jako narażony na
wyginięcie (VU),wyginięcie (VU),
- 77,7 % populacji UE w Polsce,- 77,7 % populacji UE w Polsce,
- 3400 – 3550 samców/ par,- 3400 – 3550 samców/ par,
- spadek liczebności w Polsce i - spadek liczebności w Polsce i
Europie.Europie.Fot. Alexander Kozulin Fot. Alexander Kozulin
WYMOGI WARIANTU „OCHRONA WYMOGI WARIANTU „OCHRONA SIEDLISK LĘGOWYCH PTAKÓW”SIEDLISK LĘGOWYCH PTAKÓW”
Możliwość użytkowania pastwiskowego, kośnego lub kośno-pastwiskowegoMożliwość użytkowania pastwiskowego, kośnego lub kośno-pastwiskowego..
KoszenieKoszenie::
- pierwszy pokos od 1 sierpnia do 30 września,- pierwszy pokos od 1 sierpnia do 30 września,
- pozostawienie 5-10 % nieskoszonej powierzchni, - pozostawienie 5-10 % nieskoszonej powierzchni,
- określona wysokość (5-15 cm) i technika pokosu (zakaz od zewnątrz do - określona wysokość (5-15 cm) i technika pokosu (zakaz od zewnątrz do
środka),środka),
- usunięcie ściętej biomasy w ciągu 2 tygodni od pokosu.- usunięcie ściętej biomasy w ciągu 2 tygodni od pokosu.
WypasWypas::
- obsada przed 20 lipca do 0,5 DJP/ha;- obsada przed 20 lipca do 0,5 DJP/ha;
- obsada po 20 lipca od 0,5 DJP/ha do 1 DJP/ha. - obsada po 20 lipca od 0,5 DJP/ha do 1 DJP/ha.
- ograniczona obsada pastwiska i sezon pastwiskowy.- ograniczona obsada pastwiska i sezon pastwiskowy.
WYMOGI WARIANTU „OCHRONA WYMOGI WARIANTU „OCHRONA SIEDLISK LĘGOWYCH PTAKÓW”SIEDLISK LĘGOWYCH PTAKÓW”
InneInne::
- ograniczenia w nawożeniu i stosowaniu środków ochrony roślin,- ograniczenia w nawożeniu i stosowaniu środków ochrony roślin,
- ograniczenia w budowie i rozbudowie systemów melioracyjnych,- ograniczenia w budowie i rozbudowie systemów melioracyjnych,
- ograniczenia w zabiegach agrotechnicznych.- ograniczenia w zabiegach agrotechnicznych.
Warunkiem zaklasyfikowania użytków rolnych do Warunkiem zaklasyfikowania użytków rolnych do
wariantu jest wykonanie dokumentacji ornitologicznej wariantu jest wykonanie dokumentacji ornitologicznej
przez ekspertaprzez eksperta, która będzie podstawą do realizacji , która będzie podstawą do realizacji
zadań w danym siedlisku.zadań w danym siedlisku.
Płatność 1200-1370 PLN / haPłatność 1200-1370 PLN / ha
KRYTERIA LĘGOWOŚCI DANEGO GATUNKU KRYTERIA LĘGOWOŚCI DANEGO GATUNKU PTAKAPTAKA
kryterium symbol kategoria - pojedyncze ptaki obserwowane w okresie i siedlisku lęgowym
o.......
- jednorazowa obserwacja śpiewającego samca lub tokujących ptaków
s.........
gniazdowanie możliwe (A)
- para ptaków obserwowana w okresie i siedlisku lęgowym
p........
- zajęte terytorium lęgowe te......... - kopulacja, toki kt - odwiedzanie miejsca nadającego się na gniazdo
om
- niepokój sugerujący bliskość gniazda np - budowa gniazda lub drążenie dziupli bu
gniazdowanie prawdopodobne (B)
Kryteria Polskiego Atlasu Ornitologicznego (PAO)Kryteria Polskiego Atlasu Ornitologicznego (PAO)
KRYTERIA LĘGOWOŚCI DANEGO GATUNKU KRYTERIA LĘGOWOŚCI DANEGO GATUNKU PTAKAPTAKA
Błotniak łąkowy ≥ buBłotniak łąkowy ≥ bu Derkacz ≥ teDerkacz ≥ te Biegus ≥ teBiegus ≥ te Dublet ≥ ktDublet ≥ kt
kryterium symbol kategoria - odwodzenie od gniazda lub młodych uda - gniazdo nowe lub skorupy jaj z danego roku
gns
- młode zagniazdowniki nielotne lub słabo lotne albo podloty gniazdowników poza gniazdem
mło
- gniazdo wysiadywane wys - ptaki z pokarmem lub odchodami piskląt
pod
- gniazdo z jajami jaj - gniazdo z pisklętami pis
gniazdowanie pewne (C)
Rycyk ≥ teRycyk ≥ te Kulik ≥ teKulik ≥ te Krwawodzób ≥ teKrwawodzób ≥ te Wodniczka ≥ teWodniczka ≥ te
KRYTERIA KWALIFIKACJI DANEGO TUZ KRYTERIA KWALIFIKACJI DANEGO TUZ DO „PAKIETU PTASIEGO”DO „PAKIETU PTASIEGO”
Rewir Rewir
lęgowy lęgowy
powinien powinien
być być
określany w określany w
oparciu o oparciu o
kryteria PAO kryteria PAO
na na
podstawie podstawie
min. trzech min. trzech
kontroli kontroli
terenowychterenowych
wykonanych wykonanych
w okresie w okresie
od połowy od połowy
kwietnia do kwietnia do
końca końca
czerwca.czerwca. Nadbużańskie siedlisko rycyka, krwawodzioba i czajki. Fot. Jarosław Krogulec Nadbużańskie siedlisko rycyka, krwawodzioba i czajki. Fot. Jarosław Krogulec
KRYTERIA KWALIFIKACJI DANEGO TUZ KRYTERIA KWALIFIKACJI DANEGO TUZ DO „PAKIETU PTASIEGO”DO „PAKIETU PTASIEGO”
Każde stwierdzone gniazdowanie Każde stwierdzone gniazdowanie w przypadku w przypadku
błotniaka łąkowego, tokowisko dubelta lub błotniaka łąkowego, tokowisko dubelta lub
rewir lęgowy w przypadku innych gatunków rewir lęgowy w przypadku innych gatunków
priorytetowychpriorytetowych, wyznaczony na mapie , wyznaczony na mapie
załączonej do dokumentacji ornitologicznej, załączonej do dokumentacji ornitologicznej,
kwalifikuje do realizacji pakietu na możliwie kwalifikuje do realizacji pakietu na możliwie
jednorodnym płacie siedliska jednorodnym płacie siedliska nie nie
przekraczającym 10 ha.przekraczającym 10 ha.
Błotniak łąkowy. Fot. Rafał Siek Błotniak łąkowy. Fot. Rafał Siek Nadwiślańskie siedlisko rycyka, krwawodzioba i czajki . Fot. Marek JobdaNadwiślańskie siedlisko rycyka, krwawodzioba i czajki . Fot. Marek Jobda
ZAKRES EKSPERTYZY ZAKRES EKSPERTYZY ORNITOLOGICZNEJORNITOLOGICZNEJ
Zadania stawiane przed ekspertyzą ptasiąZadania stawiane przed ekspertyzą ptasią::
- udokumentowanie występowania gatunków kwalifikujących do realizacji - udokumentowanie występowania gatunków kwalifikujących do realizacji
pakietu ptasiego,pakietu ptasiego,
- opis stanu siedliska występowanie ptaków,- opis stanu siedliska występowanie ptaków,
- szczegółowe zalecenia dotyczące gospodarowania na TUZ.- szczegółowe zalecenia dotyczące gospodarowania na TUZ.
Charakter ekspertyzyCharakter ekspertyzy::
- ekspertyza powinna być rzetelnie wykonana i możliwa do weryfikacji - ekspertyza powinna być rzetelnie wykonana i możliwa do weryfikacji
terenowej,terenowej,
- wykonanie ekspertyzy powinno być mało pracochłonne,- wykonanie ekspertyzy powinno być mało pracochłonne,
- ekspertyza powinna być możliwie mało obszerna co przyspieszy jej - ekspertyza powinna być możliwie mało obszerna co przyspieszy jej
wykonanie, ułatwi „przyswojenie” zawartości przez rolnika i przyspieszy wykonanie, ułatwi „przyswojenie” zawartości przez rolnika i przyspieszy
kontrolę. kontrolę.
KOSZTY SPORZĄDZANIA EKSPERTYZY PRZYRODNICZEJ
Lp.Lp. Powierzchnia siedliskaPowierzchnia siedliska Maksymalna kwota Maksymalna kwota kosztów transakcyjnych w kosztów transakcyjnych w
zł za opracowanie zł za opracowanie dokumentacji przyrodniczejdokumentacji przyrodniczej
11 Do 1 haDo 1 ha 50050022 Od 1,01 ha do 5 haOd 1,01 ha do 5 ha 1000100033 Od 5,01 ha do 20 haOd 5,01 ha do 20 ha 2000200044 Od 20,01 ha do 50 haOd 20,01 ha do 50 ha 3000300055 Powyżej 50 haPowyżej 50 ha 40004000
Pakiety przyrodniczePakiety przyrodniczePakiet 4./5.OCHRONA CENNYCHPakiet 4./5.OCHRONA CENNYCH
SIEDLISK PRZYRODNICZYCHSIEDLISK PRZYRODNICZYCH
Cel: utrzymanie zrównoważonej przyrodniczo gospodarki Cel: utrzymanie zrównoważonej przyrodniczo gospodarki łąkowo-pastwiskowejłąkowo-pastwiskowej
WariantyWarianty Mechowiska Mechowiska Szuwary wielkoturzycoweSzuwary wielkoturzycowe Łąki trzęślicowe i selernicoweŁąki trzęślicowe i selernicowe Murawy ciepłolubneMurawy ciepłolubne Półnaturalne łąki wilgotne Półnaturalne łąki wilgotne Półnaturalne łąki siedlisk świeżychPółnaturalne łąki siedlisk świeżych Bogate gatunkowo murawy bliźniczkoweBogate gatunkowo murawy bliźniczkowe Słonorośla Słonorośla Użytki przyrodniczeUżytki przyrodnicze
dokumentacja siedliskowadokumentacja siedliskowa
4/5 Ochrona cennych
siedlisk
przyrodniczych
Propozycja zakresu dokumentacji Propozycja zakresu dokumentacji siedliska siedliska
listy gatunków identyfikującychlisty gatunków identyfikujących
wybrano gatunki charakterystyczne dla wybrano gatunki charakterystyczne dla zespołów, związków, rzędów zespołów, związków, rzędów fitosocjologicznych odpowiadających fitosocjologicznych odpowiadających siedliskom przyrodniczymsiedliskom przyrodniczym
wyeliminowano gatunki:wyeliminowano gatunki: bardzo rzadkie i ginące, występujące na bardzo rzadkie i ginące, występujące na
nielicznych stanowiskach;nielicznych stanowiskach; trudne do rozpoznania;trudne do rozpoznania; o zbyt szerokim zakresie siedlisk;o zbyt szerokim zakresie siedlisk;
Propozycja zakresu dokumentacji siedliska – Propozycja zakresu dokumentacji siedliska –
lista gatunków identyfikującychlista gatunków identyfikujących mechowiskamechowiska
trzcinnik prosty trzcinnik prosty Calamagrostis strictaCalamagrostis strictaturzyca siwa turzyca siwa Carex canescens (curta)Carex canescens (curta)turzyca włosowata turzyca włosowata Carex capillarisCarex capillaristurzyca strunowa turzyca strunowa Carex chordorrhizaCarex chordorrhizaturzyca Davalla turzyca Davalla Carex davallianaCarex davallianaturzyca obła turzyca obła Carex diandraCarex diandraturzyca dwupienna turzyca dwupienna Carex dioicaCarex dioicaturzyca gwiazdkowata turzyca gwiazdkowata Carex echinataCarex echinataturzyca torfowa turzyca torfowa Carex heleonastesCarex heleonastesturzyca Hosta turzyca Hosta Carex hostianaCarex hostianaturzyca nitkowata turzyca nitkowata Carex lasiocarpaCarex lasiocarpaturzyca łuszczkowata turzyca łuszczkowata Carex lepidocarpaCarex lepidocarpaturzyca drobnozadziorkowa turzyca drobnozadziorkowa Carex microglochinCarex microglochinturzyca pospolita turzyca pospolita Carex nigraCarex nigraturzyca pchla turzyca pchla Carex pulicarisCarex pulicarissiedmiopalecznik błotny siedmiopalecznik błotny Comarum palustreComarum palustrekukułka Traunsteinera kukułka Traunsteinera Dactylorhiza Dactylorhiza
traunsteineritraunsteinerikruszczyk błotny kruszczyk błotny Epipactis palustrisEpipactis palustriswełnianka wąskolistnawełnianka wąskolistnaEriophorum angustifoliusEriophorum angustifoliuswełnianka delikatna wełnianka delikatna Eriophorum gracileEriophorum gracile
wełnianka szerokolistna Eriophorum latifoliumwąkrota zwyczajna Hydrocotyle vulgarissit alpejski Juncus alpino-articulatissit członowaty Juncus articulatussit cienkiJuncus filiformislipiennik Loesela Liparis loeseliibobrek trójlistkowy Menyanthes trifoliatastorczyk błotny Orchis palustrisdziewięciornik błotny Parnassia palustrisgnidosz błotny Pedicularis palustrisgnidosz królewski Pedicularis sceptrum-carolinumtłustosz pospolity Pinguicula vulgarispierwiosnek omączony Primula farinosajaskier płomiennik Ranunculus flammulagwiazdnica błotna Stellaria palustrisniebielistka (swercja) trwała Swertia perenniskosatka kielichowa Tofieldia calyculataświbka błotna Triglochin palustrekozłek całolistny Valeriana simplicifoliaprzetacznik błotny Veronica scutellatafiołek torfowy Viola epipsilafiołek błotny Viola palustris
Propozycja zakresu dokumentacji siedliska Propozycja zakresu dokumentacji siedliska lista gatunków identyfikujących lista gatunków identyfikujących
półnaturalne łąki siedlisk świeżychpółnaturalne łąki siedlisk świeżych kminek zwyczajny kminek zwyczajny Carum carviCarum carvi marchew zwyczajna marchew zwyczajna Daucus carotaDaucus carota jastrun właściwy jastrun właściwy Leucanthemum vulgarisLeucanthemum vulgaris biedrzeniec wielki biedrzeniec wielki Pimpinella majorPimpinella major skalnica ziarenkowata skalnica ziarenkowata Saxifraga granulataSaxifraga granulata koniczyna drobnogłówkowa koniczyna drobnogłówkowa Trifolium dubiumTrifolium dubium rajgras wyniosły rajgras wyniosły Arrhenatherum elatiusArrhenatherum elatius dzwonek rozpierzchły dzwonek rozpierzchły Campanula patulaCampanula patula rzeżusznik Hallera rzeżusznik Hallera Cardaminopsis halleriCardaminopsis halleri chaber ostrołuskowy chaber ostrołuskowy Centaurea oxylepisCentaurea oxylepis chaber perukowy chaber perukowy Centaurea pseudophrygiaCentaurea pseudophrygia szafran wiosenny szafran wiosenny Crocus vernusCrocus vernus przytulia pospolita przytulia pospolita Galium mollugoGalium mollugo bodziszek łąkowy bodziszek łąkowy Geranium pratenseGeranium pratense mieczyk dachówkowaty mieczyk dachówkowaty Gladiolus imbricatusGladiolus imbricatus świerzbnica polna świerzbnica polna Knautia arvensisKnautia arvensis pasternak zwyczajny pasternak zwyczajny Pastinaca sativaPastinaca sativa kozibród łąkowy kozibród łąkowy Tragopogon pratensisTragopogon pratensis koniczyna pagórkowa koniczyna pagórkowa Trifolium montanumTrifolium montanum konielica łąkowakonielica łąkowaTrisetum flavescensTrisetum flavescens fiołek trwały fiołek trwały Viola saxatilis ssp. decorataViola saxatilis ssp. decorata fiołek trójbarwny fiołek trójbarwny Viola tricolor ssp. subalpinaViola tricolor ssp. subalpina
Propozycja zakresu dokumentacji siedliska Propozycja zakresu dokumentacji siedliska
warunki wdrożeniawarunki wdrożenia
na przykładzie - mechowiskana przykładzie - mechowiska a) w obrębie działki rolnośrodowiskowej występują a) w obrębie działki rolnośrodowiskowej występują
co najmniej co najmniej 4 gatunki roślin z listy 4 gatunki roślin z listy identyfikacyjnych dla mechowiskidentyfikacyjnych dla mechowisk, przy czym łączna , przy czym łączna powierzchnia płatów o pow. 1 ara, na których nie powierzchnia płatów o pow. 1 ara, na których nie występuje żaden z tych gatunków nie przekracza występuje żaden z tych gatunków nie przekracza 30% działki rolnośrodowiskowej,30% działki rolnośrodowiskowej,
b) b) co najmniej 90%co najmniej 90% powierzchni jest siedliskiem powierzchni jest siedliskiem bagiennym,bagiennym,
c) krzewy i drzewa zajmują c) krzewy i drzewa zajmują najwyżej 10%najwyżej 10% działki działki rolnośrodowiskowej,rolnośrodowiskowej,
Propozycja zakresu dokumentacji siedliska Propozycja zakresu dokumentacji siedliska
zasadyzasady
1) opis populacji wszystkich występujących gatunków 1) opis populacji wszystkich występujących gatunków identyfikacyjnych, wg wzoru:identyfikacyjnych, wg wzoru:
częstość występowania na powierzchniczęstość występowania na powierzchni całejcałej działki działki rolnośrodowiskowej - wg skali Braun – Blanqueta: rolnośrodowiskowej - wg skali Braun – Blanqueta:
55 (dany gatunek pokrywa (dany gatunek pokrywa 75-100% powierzchni75-100% powierzchni), ), 4 4 (50-75(50-75 %)%), , 3 (25-50%),3 (25-50%), 2 (5-25%),2 (5-25%), 11 (gatunek (gatunek występuje dość licznie, ale przy słabym pokryciu, + występuje dość licznie, ale przy słabym pokryciu, + (gatunek występuje nielicznie – pojedyncze osobniki) (gatunek występuje nielicznie – pojedyncze osobniki)
lokalizacja stanowisk gatunku w obrębie działki: a) na całej lokalizacja stanowisk gatunku w obrębie działki: a) na całej powierzchni, b) na części powierzchni – lokalizację zaznaczyć powierzchni, b) na części powierzchni – lokalizację zaznaczyć schematycznie na mapce; schematycznie na mapce;
określenie typowych miejsc występowania w obrębie działki określenie typowych miejsc występowania w obrębie działki (np. w obniżeniach terenu, wzdłuż rowu, pod okapem drzew).(np. w obniżeniach terenu, wzdłuż rowu, pod okapem drzew).
Propozycja zakresu dokumentacji siedliska Propozycja zakresu dokumentacji siedliska
zasadyzasady
2) opis terenu, z zaznaczeniem: 2) opis terenu, z zaznaczeniem: struktury roślinności – płaska/wykępiona, wysoka/ niskastruktury roślinności – płaska/wykępiona, wysoka/ niska udziału (%) drzew i krzewów, udziału (%) drzew i krzewów, szacunkowej wilgotności siedliska, szacunkowej wilgotności siedliska, typu gleb - mineralna/organicznatypu gleb - mineralna/organiczna dotychczasowego użytkowania (wg obserwacji i wywiadu);dotychczasowego użytkowania (wg obserwacji i wywiadu); struktury krajobrazu – ukształtowania terenu, obecność oczek struktury krajobrazu – ukształtowania terenu, obecność oczek
wodnych, rozlewisk bobrowych, kęp zadrzewień i zakrzaczeń wodnych, rozlewisk bobrowych, kęp zadrzewień i zakrzaczeń itp. itp.
obecności i stanu sieci melioracyjnej - rowów melioracyjnych, obecności i stanu sieci melioracyjnej - rowów melioracyjnych, jazówjazów
3)3) minimum 3 fotografie roślinności, w tym 2 fotografie runi minimum 3 fotografie roślinności, w tym 2 fotografie runi obejmujące obszar o powierzchni od 10 do 25m2obejmujące obszar o powierzchni od 10 do 25m2; fotografie ; fotografie mogą być wydrukowane w dobrej jakości z nośników mogą być wydrukowane w dobrej jakości z nośników cyfrowych lub cyfrowych lub załączonezałączone w postaci odbitek 10x15 cm. w postaci odbitek 10x15 cm.
KOSZTY SPORZĄDZANIA EKSPERTYZY PRZYRODNICZEJ
Lp.Lp. Powierzchnia siedliskaPowierzchnia siedliska Maksymalna kwota Maksymalna kwota kosztów transakcyjnych w kosztów transakcyjnych w
zł za opracowanie zł za opracowanie dokumentacji przyrodniczejdokumentacji przyrodniczej
11 Do 1 haDo 1 ha 50050022 Od 1,01 ha do 5 haOd 1,01 ha do 5 ha 1000100033 Od 5,01 ha do 20 haOd 5,01 ha do 20 ha 2000200044 Od 20,01 ha do 50 haOd 20,01 ha do 50 ha 3000300055 Powyżej 50 haPowyżej 50 ha 40004000
Reżim gospodarowania Reżim gospodarowania i płatność (platność w i płatność (platność w
nawiasie - na obszarach nawiasie - na obszarach Natura 2000):Natura 2000):
----->----->
Wypas 0,5-1 Wypas 0,5-1 DJP/ha, z DJP/ha, z
możliwością możliwością zastąpienia go zastąpienia go
koszeniem raz w koszeniem raz w roku, zakaz roku, zakaz nawożenia, nawożenia,
1190 (1190) zł/ha1190 (1190) zł/ha
Koszenie 50% Koszenie 50% pow.co roku lub pow.co roku lub całej pow. co 2 całej pow. co 2 lata w terminie lata w terminie
15.09-30.10, 15.09-30.10, zakaz wypasu i zakaz wypasu i
nawożenia, nawożenia, 1200 (1390) zł/ha1200 (1390) zł/ha
Koszenie 50% Koszenie 50% pow.co roku lub pow.co roku lub całej pow. co 2 całej pow. co 2 lata w terminie lata w terminie
15.07-30.09, 15.07-30.09, zakaz wypasu i zakaz wypasu i
nawożenia, nawożenia, 1200 (1390) zł/ha1200 (1390) zł/ha
Wypas od 0,4 do Wypas od 0,4 do 0,6 DJP/ha lub 0,6 DJP/ha lub koszenie raz w koszenie raz w roku w terminie roku w terminie
15.07-30.09, 15.07-30.09, zakaz nawożenia, zakaz nawożenia, 1200 (1380) zł/ha1200 (1380) zł/ha
Wypas 0,4-0,6 Wypas 0,4-0,6 DJP/ha, zakaz DJP/ha, zakaz nawożenia, nawożenia,
800 (890) zł/ha800 (890) zł/ha
Koszenie 1-2 Koszenie 1-2 pokosy między pokosy między
15.06 a 30.09, po 15.06 a 30.09, po 20.07 20.07
dopuszczalny dopuszczalny wypas do 1 wypas do 1
DJP/ha, DJP/ha, dopuszczalne dopuszczalne
nawożenie nawożenie azotem do azotem do 60kg/ha, 60kg/ha,
800 (840) zł/ha800 (840) zł/ha
Koszenie co roku Koszenie co roku między 15.06 a między 15.06 a 30.09, po 20.07 30.09, po 20.07 dopuszczalny dopuszczalny
drugi pokos lub drugi pokos lub wypas do 1 wypas do 1
DJP/ha,dopuszczalDJP/ha,dopuszczalne nawożenie ne nawożenie azotem do 60 azotem do 60 kg/ha rocznie, kg/ha rocznie, 800 (840) zł/ha800 (840) zł/ha
Koszenie 20% Koszenie 20% pow.co roku lub pow.co roku lub całej pow. raz na całej pow. raz na 5 lat w terminie 5 lat w terminie
15.07-30.09, 15.07-30.09, dopuszczalny dopuszczalny wypas do 0,2 wypas do 0,2 DJP/ha, zakaz DJP/ha, zakaz nawożenia, nawożenia,
800 (910) zł/ha800 (910) zł/ha
gatunek gatunek (pol.)(pol.)
gatunek gatunek (łac.)(łac.) LiLi
ststaa
ChroChronionyniony
??
H - H - "Słonoro"Słonoro
śla"śla"
C - "Łąki C - "Łąki selernicoselernico
we i we i trzęślicotrzęślico
we"we"
A - A - "Mechow"Mechow
iska"iska"
D - D - "murawy "murawy ciepłoluciepłolu
bne"bne"
G - G - "bogate "bogate murawy murawy bliźniczkbliźniczk
owe"owe"
E- "łąki E- "łąki wilgotnewilgotne
""
F - "łąki F - "łąki świeże"świeże"
B B -"szuwar-"szuwar
y y wielkotuwielkoturzycowe"rzycowe"
miłek miłek wiosenny wiosenny
Adonis vernalisAdonis vernalis
DD ściśleściśle DD
dąbrówka dąbrówka kosmata kosmata
Ajuga genevensisAjuga genevensis
DD DD
dąbrówka dąbrówka piramidalna piramidalna
Ajuga pyramidalisAjuga pyramidalis
GG GG
przywrotnikiprzywrotniki Alchemilla spp.Alchemilla spp.FF FF
czosnek czosnek kątowaty kątowaty
Allium angulosumAllium angulosum
CC CC
smagliczka smagliczka pagórkowapagórkowa
Alyssum montanumAlyssum montanum
DD DD
naradka naradka północna północna
Androsace Androsace septentrionalisseptentrionalis
DD DD
ukwap ukwap dwupiennydwupienny
Antennaria dioicaAntennaria dioica
GG GG
pajęcznica pajęcznica liliowata liliowata
Anthericum liliagoAnthericum liliago
DD ściśleściśle DD
przelot przelot pospolitypospolity
Anthylis vulnelariaAnthylis vulnelaria
FF FF
arnika górska arnika górska Arnica montanaArnica montanaGG ściśleściśle GG
marzanka marzanka pagórkowa pagórkowa
Asperula cynanchicaAsperula cynanchica
DD DD
marzanka marzanka barwierskabarwierska
Asperula tinctoriaAsperula tinctoria
DD DD
aster aster gawędkagawędka
Aster amellusAster amellus
DD ściśleściśle DD
aster solnyaster solny Aster tripoliumAster tripoliumHH ściśleściśle HH
bukwica bukwica zwyczajna zwyczajna
Betonica officinalisBetonica officinalis
CC CC
ostrzew rudyostrzew rudy Blysmus rufusBlysmus rufusHH HH
podejźrzon podejźrzon spp. spp. (wszystkie (wszystkie gatunki)gatunki)
Botrychium spp. Botrychium spp.
GG ściśleściśle GG
Fot. M.Jobda
Pakiet ochrona Pakiet ochrona cennych siedlisk cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczychwariant 4.wariant 4.22. . MechowiskaMechowiska
Fot. M.Jobda
Fot. P.Dzierża
wełnianka wąskolistnaturzyca pospolita
bobrek trójlistkowy
kukułka krwista
Pakiet ochrona Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychcennych siedlisk przyrodniczych
wariant 4.wariant 4.22. Mechowiska. Mechowiska
obejmujeobejmuje
według klasyfikacji Natura 2000:według klasyfikacji Natura 2000:• torfowiska przejściowe i trzęsawiska (7140) torfowiska przejściowe i trzęsawiska (7140) (oprócz zbiorowisk ze związku Rhynchosporion);(oprócz zbiorowisk ze związku Rhynchosporion);• górskie i nizinne torfowiska zasadowe o górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk charakterze młak, turzycowisk i mechowisk (7230);(7230);• torfowiska nakredowe (7210) należące do torfowiska nakredowe (7210) należące do CaricionCaricion davallianae davallianae
jednostki fitosocjologiczne: jednostki fitosocjologiczne: • szeroko ujęte związki Caricion davallianae, szeroko ujęte związki Caricion davallianae, Caricion nigrae, część Caricion lasiocarpae oraz Caricion nigrae, część Caricion lasiocarpae oraz nawiązujące do nichnawiązujące do nich
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.22. Mechowiska. Mechowiska
płatność 1płatność 1200200 – 1390 – 1390 PLN /ha/rokPLN /ha/rok
Zagrożenia:
- osuszanie
- zaprzestanie użytkowania
- koszenie co 1-3 lata
- brak nawożenia
- siano/ściółka
Tradycyjne użytkowanie Wybrane wymogi:
- koszenie 50 % powierzchni co roku naprzemiennie, dopuszczenie koszenia całej powierzchni raz na 2 lata;
- pokos po 15 lipca;
- wysokość koszenia 5 -15 cm
- nawożenie i wypas zabronione
Fot. F.Jarzombkowski
Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychPakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychwariant 4.wariant 4.33. Szuwary wielkoturzycowe. Szuwary wielkoturzycowe
Fot. P.Dzierża Fot. P.Dzierżakosaciec żółty
tojeść bukietowafot. K.Brzezińska
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.33. Szuwary . Szuwary wielkoturzycowewielkoturzycowe
obejmujeobejmuje
według klasyfikacji Natura 2000:według klasyfikacji Natura 2000:•siedliska priorytetowe Natura 2000 siedliska priorytetowe Natura 2000 - - torfowiska nakredowe torfowiska nakredowe (7210(7210) ) • szuwary wielkoturzycowe, które nie zostały przyjęte na listę szuwary wielkoturzycowe, które nie zostały przyjęte na listę siedlisk Natura 2000siedlisk Natura 2000
jednostki fitosocjologiczne: jednostki fitosocjologiczne: • związek Magnocaricion z wyjątkiem Phalaridetum związek Magnocaricion z wyjątkiem Phalaridetum arundinaceae, Caricetum paniculatae, Cicuto-Caricetum arundinaceae, Caricetum paniculatae, Cicuto-Caricetum pseudocyperi, Caricetum ripariae, Thelypteridi-Phragmitetum, pseudocyperi, Caricetum ripariae, Thelypteridi-Phragmitetum, Iridetum pseudacoriIridetum pseudacori
Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychPakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychwariant 4.wariant 4.33. Szuwary wielkoturzycowe. Szuwary wielkoturzycowe
Tradycyjne użytkowanie:
- koszenie co ok. 3 lat
- brak nawożenia
- siano/ściółka
Zagrożenia:
- osuszanie
Wymogi:
- koszenie 20 % powierzchni co roku naprzemiennie, dopuszczenie koszenia całej powierzchni raz na 5 lat;po 15 lipca;
- wysokość koszenia 10 -15 cm
- nawożenie zabronione
- wypas 2 tygodnie po ustąpieniu wód, 0,2 DJP/ha
płatność płatność 800 -910 800 -910 PLN/ha/rokPLN/ha/rok
Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychPakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychwariant 4.wariant 4.44. Łąki trzęślicowe. Łąki trzęślicowe
goździk pyszny
Fot. K.Brzezińska
przytulia północna
fot. K.Brzezińska
goryczka wąkolistna
fot. K.Brzezińska
fot. W.Dembek, A..Matysiak
Pakiet ochrona cennych Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychsiedlisk przyrodniczych
wariant 4.wariant 4.44. Łąki . Łąki trzęślicowetrzęślicowe i i selernicoweselernicowe
Fot. K.Brzezińska
obejmujeobejmuje
według klasyfikacji Natura 2000:według klasyfikacji Natura 2000:• zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (6410) zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (6410) • łąki selernicowe (6440)łąki selernicowe (6440)
jednostki fitosocjologiczne: jednostki fitosocjologiczne: • zbiorowiska związków Molinion caeruleae (łąki trzęślicowe) zbiorowiska związków Molinion caeruleae (łąki trzęślicowe) i Cnidion dubii (łąki selernicowe) oraz nawiązujące do nichi Cnidion dubii (łąki selernicowe) oraz nawiązujące do nich
Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychPakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychwariant 4.wariant 4.44. Łąki trzęślicowe. Łąki trzęślicowe
Tradycyjne użytkowanie:
- koszenie jesienią co 3-5 lat - brak lub sporadyczne nawożenie - siano/ściółka
Zagrożenia:
- intensyfikacja użytkowania
- zaprzestanie użytkowania
Wybrane wymogi:
- koszenie 50 % powierzchni co roku naprzemiennie, dopuszczenie koszenia całej powierzchni raz na 2 lata;
- po 15 września;
- wysokość koszenia 5-15 cm
- nawożenie i wypas zabroniony
płatność 1płatność 1200 – 1390 200 – 1390 PLN/ha/rokPLN/ha/rok
Pakiet ochrona cennych Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychsiedlisk przyrodniczychwariant 4.wariant 4.55. Murawy . Murawy
ciepłolubneciepłolubne
Fot. K.Brzezińska
sasanka łąkowa
macierzanka piaskowa
Pakiet ochrona cennych Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychsiedlisk przyrodniczychwariant 4.wariant 4.55. Murawy . Murawy
ciepłolubneciepłolubne
obejmujeobejmuje
według klasyfikacji Natura 2000:według klasyfikacji Natura 2000:• ciepłolubne śródlądowe murawy napiaskowe (6120)ciepłolubne śródlądowe murawy napiaskowe (6120)• murawy kserotermiczne (6210);murawy kserotermiczne (6210);• ciepłolubne łąki pienińskie (6510-4);ciepłolubne łąki pienińskie (6510-4);• murawy stepowe, w tym murawy ostnicowe.murawy stepowe, w tym murawy ostnicowe.
jednostki fitosocjologiczne: jednostki fitosocjologiczne: • zbiorowiska klasy Festuco-Brometea oraz związku zbiorowiska klasy Festuco-Brometea oraz związku Koelerion glaucae, a także zespół Anthyllidi-Trifolietum Koelerion glaucae, a także zespół Anthyllidi-Trifolietum montanii oraz nawiązujące do nich zbiorowiskamontanii oraz nawiązujące do nich zbiorowiska
Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychPakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychwariant 4.wariant 4.55. Murawy ciepłolubne. Murawy ciepłolubne
Tradycyjne użytkowanie:
- ekstensywny wypas
- brak nawożenia
Zagrożenia:
- zaprzestanie użytkowania
- zalesianie
Wybrane wymogi:
- koszenie 80-85% powierzchni co roku naprzemiennie po 15 lipca;
- wysokość koszenia do 10 cm
- nawożenie zabronione
-wypas 0,4-0,6 DJP/ha, obciążenie do 5DJP/ha
- do 15.10
płatność 1płatność 1200200 – 1380 – 1380 PLN/ha/rokPLN/ha/rok
Fot. K.Brzezińskaknieć błotna
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.66. Łąki wilgotne. Łąki wilgotne
Fot. P.Dzierża
Fo
t. K
.Brze
zińska
niezapominajka błotna
rdest wężownik
Fot. K.Brzezińska
Pakiet ochronaPakiet ochrona cennych siedlisk cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.66. Łąki wilgotne. Łąki wilgotne
obejmujeobejmuje
według klasyfikacji Natura 2000:według klasyfikacji Natura 2000:• podmokłe łąki eutroficzne, które nie zostały podmokłe łąki eutroficzne, które nie zostały wpisane na listę siedlisk Natura 2000wpisane na listę siedlisk Natura 2000
jednostki fitosocjologiczne: jednostki fitosocjologiczne: • zbiorowiska związku Calthion, oraz nawiązujące do nich zbiorowiska związku Calthion, oraz nawiązujące do nich zbiorowiskazbiorowiska
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.66. Łąki wilgotne. Łąki wilgotne
Tradycyjne użytkowanie:
- łąki dwukośne
- nawożone
- siano/pasza
Zagrożenia:
- zaprzestanie użytkowania
- intensyfikacja użytkowania
Wybrane wymogi:
- koszenie raz albo dwa razy w roku po 15 czerwca; - pozostawianie 5-10% działki nieskoszonej, co roku inny fragment- wysokość koszenia 10 -15 cm- wypas do 1 DJP/ha- nawożenie do 60kgN/ha/rok
płatność płatność 800- 840 800- 840 PLN/ha/rok PLN/ha/rok
Z.Oświecimska-Piasko
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.77. Łąki świeże. Łąki świeże
Fot. W.Kotowski
złocień pospolitydzwonek rozpierzchły
przytulia właściwa
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.77. Łąki świeże. Łąki świeże
obejmujeobejmuje
według klasyfikacji Natura 2000:według klasyfikacji Natura 2000:• część niżowych i górskich świeżych łąk część niżowych i górskich świeżych łąk użytkowanych ekstensywnie (6510, bez 6510-4 użytkowanych ekstensywnie (6510, bez 6510-4 czyli ciepłolubnych łąk pienińskich) czyli ciepłolubnych łąk pienińskich) •górskie łąki konietlicowe użytkowane górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (6520)ekstensywnie (6520)
jednostki fitosocjologiczne: jednostki fitosocjologiczne: • zbiorowiska związków Arrhenatherion (oprócz ubogich zbiorowiska związków Arrhenatherion (oprócz ubogich postaci Poo-Festucetum i suchych łąk pienińskich Anthyllidi-postaci Poo-Festucetum i suchych łąk pienińskich Anthyllidi-Trifolietum montanii) i Polygono-Trisetion oraz nawiązujące Trifolietum montanii) i Polygono-Trisetion oraz nawiązujące do nich zbiorowiskado nich zbiorowiska
Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychPakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychwariant 4.wariant 4.77. Łąki świeże. Łąki świeże
Tradycyjne użytkowanie:
- łąki dwukośne, użytkowane ekstensywnie
- siano/pasza
Zagrożenia:
- intensyfikacja użytkowania
- zaprzestanie użytkowania
Wymogi :
- koszenie raz albo dwa razy w roku po 15 czerwca; - pozostawianie 5-10% działki nieskoszonej, co roku inny fragment- wysokość koszenia 5 -15 cm- wypas do 1 DJP/ha- nawożenie do 60kgN/ha/rok
płatność płatność 800 -840800 -840 PLN/ha/rok PLN/ha/rok
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.88 Bogate gatunkowo murawy Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowebliźniczkowe
obejmuje siedliska określone według klasyfikacji Natura 2000 jako bogate florystycznie górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (6230), w których za priorytetowe uważa się tylko płaty bogate florystycznie.
użytkowanie pastwiskowe przy obsadzie zwierząt od 0,4 do 0,6 DJP/ha, przy maksymalnym obciążeniu pastwiska do 5 DJP/ha;
sezon pastwiskowy trwa od 1 maja do 15 października na obszarach poniżej 300 m n.p.m. lub od 20 maja do 1 października na obszarach
powyżej 300m n.p.m.; na terenach zalewowych rozpoczęcie wypasu nie wcześniej niż dwa
tygodnie po ustąpieniu wód.
płatność 800 – 870 PLN/ha
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.99. . SłonoroślaSłonorośla
obejmuje siedliska określone według klasyfikacji Natura 2000 jako śródlądowe błotniste solniska z solirodem (1310), solniska nadmorskie (1330), śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (1340) jako siedlisko o znaczeniu priorytetowym.
płatnośc 1190 – 1190 PLN/ha
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.99. . SłonoroślaSłonorośla
użytkowanie pastwiskowe przy obsadzie zwierząt od 0,5 do 1 DJP/ha;w przypadku licznego występowania trzciny należy stosować wypas kwaterowy, który powinien zaczynać się od kwater z dużym udziałem trzciny i stopniowo przechodzić na typowe słonawy;sezon pastwiskowy - od 1 maja do 15 października na obszarach poniżej 300 m n.p.m. lub od 20 maja do 1 października na obszarach powyżej 300 m n.p.m.
użytkowanie kośne raz w roku, nie wcześniej niż 1 lipca z możliwością pozostawienia runa bez skoszenia raz na 5 lat;pokos nie wcześniej niż 2 tygodnie po ustąpieniu wód;wysokość koszenia 5-15 cm;usuniecie biomasy w terminie do 2 tygodni po pokosie;technika koszenia: w sposób nieniszczący struktury roślinności i gleby.
Pakiet ochrona cennych siedlisk Pakiet ochrona cennych siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
wariant 4.wariant 4.1010. . Użytki przyrodniczeUżytki przyrodniczeObejmuje: torfowiska wysokie (7110,
7120), część torfowisk przejściowych i
trzęsawiska (7140), obniżenia na
podłożu torfowym (7150), część
torfowisk zasadowych (7230), luźne
murawy napiaskowe (2330),
wrzosowiska (4030, 4010), kępowe lub
silnie podmokłe szuwary
wielkoturzycowe i szuwary halofilne
(w tym 7210) oraz rozlewiska
bobrowe.
Wymogi:
zachowanie użytków przyrodniczych w stanie niepogorszonym, np. torfowiska – zakaz odwadniania, wydobycia torfu, murawy napiaskowe – zakaz wydobycia piasku, szuwary wielkokępowe – zakaz odwadniania, zachowanie kęp;
niestosowanie nawozów i środków ochrony roślin; dokonywanie zabiegów pielęgnacyjnych, według zaleceń doradcy rolnośrodowiskowego;
Wymogi wariantu 4.10.
obowiązek zachowania użytków przyrodniczych w stanie niepogorszonym według zaleceń doradcy rolnośrodowiskowego;
usuwanie śmieci z obszaru zajmowanego przez użytki przyrodnicze; obowiązek dokonywania zabiegów pielęgnacyjnych mających na celu ochronę
użytku przyrodniczego, zgodnie dokumentacją przyrodniczą; prowadzenie działalności rolniczej zgodnie dokumentacją przyrodniczą np.
pozyskanie surowca zielarskiego, ekstensywny wypas na murawach.
Użytki przyrodnicze
płatność 550 – 550 PLN/ha
11
Torfowiska niskieTorfowiska niskie
w warunkach naturalnych w warunkach naturalnych najczęściej eutroficzne; najczęściej eutroficzne; występują w miejscach występują w miejscach
zabagnianych zabagnianych wolno przepływającymi wolno przepływającymi
wodami wodami gruntowymi bądź gruntowymi bądź
powierzchniowymi, powierzchniowymi, najczęściej w dolinach najczęściej w dolinach
rzecznych rzecznych lub odpływowych lub odpływowych
zagłębieniach terenu; zagłębieniach terenu; głównie na niżugłównie na niżu
Torfowisko niskie Torfowisko niskie (fot. J. i M. Rycharscy)(fot. J. i M. Rycharscy)
TORFOWISKA
w naturalnych warunkach bagienne siedliska, w których ze szczątków obumarłych roślin powstaje torf; jego rodzaj zależy od rodzaju roślinności torfotwórczej; złoża torfowe mają miąższość do kilku metrów; po odwodnieniu – wilgotnościowo zróżnicowane siedliska na podłożu torfowym, z wierzchu zmurszałym
22
Torfowiska przejścioweTorfowiska przejściowe
w warunkach naturalnych w warunkach naturalnych mezotroficzne, zasilane mezotroficzne, zasilane głównie wodą opadową; głównie wodą opadową; występują najczęściej w występują najczęściej w
odpływowych zagłębieniach odpływowych zagłębieniach terenu, położonych blisko terenu, położonych blisko
działów wodnych, często na działów wodnych, często na obrzeżach torfowisk obrzeżach torfowisk
wysokich; najliczniejsze w wysokich; najliczniejsze w północnej Polscepółnocnej Polsce
Torfowisko przejścioweTorfowisko przejściowe (fot. F. Jarzombkowski)(fot. F. Jarzombkowski)
3 3
Torfowiska wysokieTorfowiska wysokie
w warunkach naturalnych oligotroficzne, w warunkach naturalnych oligotroficzne, prawie wyłącznie zasilane wodą prawie wyłącznie zasilane wodą
opadową; wykształcają się w opadową; wykształcają się w bezodpływowych zagłębieniach bezodpływowych zagłębieniach
obszarów wododziałowych, jak również obszarów wododziałowych, jak również na złożach torfowisk niskich bądź na złożach torfowisk niskich bądź
przejściowych, po przerwaniu przez przejściowych, po przerwaniu przez nagromadzony pokład torfu kontaktu nagromadzony pokład torfu kontaktu korzeni roślin z zasobną w składniki korzeni roślin z zasobną w składniki
mineralne wodą gruntową; najliczniejsze mineralne wodą gruntową; najliczniejsze w północnej Polscew północnej Polsce
Torfowisko wysokie Torfowisko wysokie (fot. W. Dembek)(fot. W. Dembek)
4 4
GytiowiskaGytiowiska
mokradła powstałe po odsłonięciu złóż mokradła powstałe po odsłonięciu złóż gytii na skutek spuszczenia wód gytii na skutek spuszczenia wód
jeziornych w celu pozyskania terenów jeziornych w celu pozyskania terenów pod łąki i pastwiska; występują głównie pod łąki i pastwiska; występują głównie
w północnej Polscew północnej Polsce
Zarastające Zarastające gytiowisko gytiowisko
fot. F. Jarzombkowski)fot. F. Jarzombkowski)
MOKRADŁA NIETORFOWE
w naturalnych warunkach bagienne bądź podmokłe siedliska, w których zachodzi akumulacja utworów hydrogenicznych nietorfowych: gytii, mułów, namułów, utworów torfiastych bądź mineralnych próchnicznych; po odwodnieniu wilgotnościowo zróżnicowane siedliska z nietorfowymi utworami hydrogenicznymi w podłożu, z wierzchu zmurszałymi
55
Mułowiska, namuliska i podmokliskaMułowiska, namuliska i podmokliskamułowiskamułowiska
w naturalnych warunkach bardzo żyzne, w naturalnych warunkach bardzo żyzne, bagienne ekosystemy akumulujące muł, bagienne ekosystemy akumulujące muł, charakteryzujące się bardzo zmiennym charakteryzujące się bardzo zmiennym uwodnieniem; występują w regularnie i uwodnieniem; występują w regularnie i długotrwale (6-9 miesięcy) zalewanych długotrwale (6-9 miesięcy) zalewanych
dolinach rzecznych o bogatej dolinach rzecznych o bogatej mikrorzeźbie, najczęściej w strefie mikrorzeźbie, najczęściej w strefie przykorytowej, starorzeczach bądź przykorytowej, starorzeczach bądź obniżeniach najniższych tarasów; obniżeniach najniższych tarasów;
głównie na niżugłównie na niżu
Mułowiska w okresie Mułowiska w okresie wiosennych zalewówwiosennych zalewów
(fot. W. Dembek)(fot. W. Dembek)
66
NamuliskaNamuliska
w naturalnych warunkach mokradła w naturalnych warunkach mokradła okresowo zalewane (do 3 miesięcy w okresowo zalewane (do 3 miesięcy w
roku) i przesychające, w których z roku) i przesychające, w których z naniesionych przez wodę cząstek naniesionych przez wodę cząstek
mineralnych (piaszczystych, pylastych mineralnych (piaszczystych, pylastych bądź ilastych) odkładają się namuły bądź ilastych) odkładają się namuły
(aluwialne bądź deluwialne); (aluwialne bądź deluwialne); występują głównie w dolinach występują głównie w dolinach
rzecznych; cała Polskarzecznych; cała Polska
Namulisko piaszczyste Namulisko piaszczyste fot. F. Jarzombkowski)fot. F. Jarzombkowski)
7 7
PodmokliskaPodmokliska
w naturalnych warunkach mokradła w naturalnych warunkach mokradła niezalewane i przez część roku niezalewane i przez część roku
podmokłe, w których tworzą się utwory podmokłe, w których tworzą się utwory torfiaste bądź mineralne próchniczne; torfiaste bądź mineralne próchniczne;
występują na obrzeżach dolin i występują na obrzeżach dolin i zatorfionych obniżeń; cała Polskazatorfionych obniżeń; cała Polska
Podmoklisko Podmoklisko (fot. Z. Oświecimska-Piasko)(fot. Z. Oświecimska-Piasko)
88
Wyspy na rzekach i jeziorachWyspy na rzekach i jeziorach
wyznaczone na podstawie Mapy wyznaczone na podstawie Mapy Podziału Hydrograficznego Polski a nie Podziału Hydrograficznego Polski a nie
uwzględnione na Mapie Mokradeł i uwzględnione na Mapie Mokradeł i Użytków Zielonych, dla których Użytków Zielonych, dla których
brakuje informacji odnośnie brakuje informacji odnośnie występujących w ich obrębie siedlisk i występujących w ich obrębie siedlisk i zbiorowisk roślinnych; wiele z nich ma zbiorowisk roślinnych; wiele z nich ma
w części bądź w całości charakter w części bądź w całości charakter obszarów mokradłowych; w bazie obszarów mokradłowych; w bazie
danych powierzchnia tych obiektów danych powierzchnia tych obiektów została włączona do całkowitej została włączona do całkowitej
powierzchni mokradełpowierzchni mokradeł
Wyspa na jeziorze Wyspa na jeziorze fot. J. i M. Rycharscy)fot. J. i M. Rycharscy)
WYSPY O NIEOKREŚLONYCH SIEDLISKACH I ROŚLINNOŚCI
99
Szuwary wodne i wodno-lądoweSzuwary wodne i wodno-lądowe
ze związków ze związków Phragmition i Sparganio-Phragmition i Sparganio-GlycerionGlycerion
na ogół ubogie florystycznie na ogół ubogie florystycznie zbiorowiska, często stanowiące zbiorowiska, często stanowiące
agregacje jednego gatunku, agregacje jednego gatunku, występujące na brzegach występujące na brzegach
eutroficznych zbiorników wód eutroficznych zbiorników wód stojących lub wolno płynących, z stojących lub wolno płynących, z
reguły w strefie pośredniej między reguły w strefie pośredniej między zbiorowiskami roślin wodnych a zbiorowiskami roślin wodnych a szuwarami wielkoturzycowymi szuwarami wielkoturzycowymi
((MagnocaricionMagnocaricion); w Polsce pospolite); w Polsce pospolite
Szuwar trzcinowySzuwar trzcinowy (fot. J. i M. Rycharscy)(fot. J. i M. Rycharscy)
1010
Szuwary wielkoturzycoweSzuwary wielkoturzycowe
ze związku Magnocaricionze związku Magnocaricionnaturalne lub antropogeniczne naturalne lub antropogeniczne
zbiorowiska wysokich roślin zbiorowiska wysokich roślin bagiennych, najczęściej wielkich turzyc, bagiennych, najczęściej wielkich turzyc,
zajmujące zwykle miejsca rzadziej i zajmujące zwykle miejsca rzadziej i krócej zalewane niż szuwary właściwe; krócej zalewane niż szuwary właściwe;
w Polsce pospolite z wyjątkiem górw Polsce pospolite z wyjątkiem gór
Szuwar wielkich Szuwar wielkich turzyc turzyc
(fot. J. i M. Rycharscy)(fot. J. i M. Rycharscy)
1111
Młaki niskoturzycowe torfowisk Młaki niskoturzycowe torfowisk niskich,niskich, m.in.: m.in.:
□ □ z rzędu z rzędu Caricetalia nigraeCaricetalia nigrae (kwaśne młaki (kwaśne młaki niskoturzycowe)niskoturzycowe)
zbiorowiska o fizjonomii niskich łąk, zbiorowiska o fizjonomii niskich łąk, tworzące roślinność darniowych tworzące roślinność darniowych
emersyjnych torfowisk niskich (lub emersyjnych torfowisk niskich (lub przejściowych) albo porastające przejściowych) albo porastające
zagłębienia na glebach torfiastych, trwale zagłębienia na glebach torfiastych, trwale przewodnione i zasilane wodami przewodnione i zasilane wodami źródliskowymi lub wysiękowymi; źródliskowymi lub wysiękowymi;
występują na niżu i w górach aż po piętro występują na niżu i w górach aż po piętro kosówkikosówki
Kwaśna młaka Kwaśna młaka niskoturzycowa niskoturzycowa
(fot. F. Jarzombkowski)(fot. F. Jarzombkowski)
1212
Eutroficzne młaki Eutroficzne młaki niskoturzycoweniskoturzycowe
zbiorowiska o fizjonomii niskich łąk, zbiorowiska o fizjonomii niskich łąk, tworzące roślinność eutroficznych tworzące roślinność eutroficznych
darniowych torfowisk niskich i darniowych torfowisk niskich i źródliskowych oraz młak torfiasto-źródliskowych oraz młak torfiasto-
mineralnych na zasadowym, mineralnych na zasadowym, obojętnym lub słabo zakwaszonym obojętnym lub słabo zakwaszonym
podłożu, obficie nawadnianym przez podłożu, obficie nawadnianym przez wody wysiękowe lub źródliskowe, wody wysiękowe lub źródliskowe, zasobne w składniki mineralne, zasobne w składniki mineralne, często ze znacznymi ilościami często ze znacznymi ilościami węglanu wapnia; pospolite w węglanu wapnia; pospolite w
górach, stosunkowo rzadkie na górach, stosunkowo rzadkie na pozostałym obszarze krajupozostałym obszarze kraju
Eutroficzna młaka Eutroficzna młaka niskoturzycowa niskoturzycowa
fot. A. Klimkowska, G. Jobse)fot. A. Klimkowska, G. Jobse)
1313
Mszary torfowisk przejściowychMszary torfowisk przejściowych
z rzędu z rzędu Scheuchzerietalia palustrisScheuchzerietalia palustrisniskoturzycowe zbiorowiska kwaśnych niskoturzycowe zbiorowiska kwaśnych dystroficznych torfowisk przejściowych dystroficznych torfowisk przejściowych
oraz dolinkowych faz w kompleksie oraz dolinkowych faz w kompleksie torfowisk wysokich; tworzą niekiedy torfowisk wysokich; tworzą niekiedy kożuchy (pło) mszystko-turzycowe kożuchy (pło) mszystko-turzycowe (czasem pływające) w końcowych (czasem pływające) w końcowych
fazach odgórnego lądowacenia fazach odgórnego lądowacenia zbiorników wód dystroficznych; na zbiorników wód dystroficznych; na
rozproszonych stanowiskach w całym rozproszonych stanowiskach w całym kraju, głównie na północykraju, głównie na północy
Mszar torfowiska Mszar torfowiska przejściowego przejściowego
(fot. F. Jarzombkowski)(fot. F. Jarzombkowski)
1414
Mszary torfowisk wysokichMszary torfowisk wysokich
z klasy z klasy Oxycocco-SphagneteaOxycocco-Sphagneteakrzewinkowo-torfowcowe zbiorowiska krzewinkowo-torfowcowe zbiorowiska
mokrych wrzosowisk i torfowisk mokrych wrzosowisk i torfowisk wysokich na kwaśnych oligo- i wysokich na kwaśnych oligo- i
dystroficznych siedliskach zasilanych dystroficznych siedliskach zasilanych wyłącznie lub przeważnie przez wody wyłącznie lub przeważnie przez wody
opadowe; na rozproszonych opadowe; na rozproszonych stanowiskach w całym krajustanowiskach w całym kraju
Mszar Mszar wysokotorfowiskowywysokotorfowiskowy
(fot. F. Jarzombkowski)(fot. F. Jarzombkowski)
1515
Zbiorowiska łąk wilgotnychZbiorowiska łąk wilgotnych
z rzędu z rzędu Molinietalia caeruleaeMolinietalia caeruleaezbiorowiska użytków zielonych, zbiorowiska użytków zielonych,
przeważnie mezo- i eutroficznych łąk przeważnie mezo- i eutroficznych łąk kośnych oraz ziołorośli kośnych oraz ziołorośli
nadrzecznych, trwale lub okresowo nadrzecznych, trwale lub okresowo wilgotnych; rozpowszechnione na wilgotnych; rozpowszechnione na
niżu i w piętrze pogórzaniżu i w piętrze pogórza
Niżowa łąka wilgotnaNiżowa łąka wilgotna
(fot. Z. Oświecimska-Piasko)(fot. Z. Oświecimska-Piasko)
1616
Zbiorowiska łąk świeżych i Zbiorowiska łąk świeżych i muraw napiaskowychmuraw napiaskowych
z rzędu z rzędu ArrheneteretArrheneteretaliaalia
niżowe i górskie antropogeniczne niżowe i górskie antropogeniczne zbiorowiska użytków zielonych na zbiorowiska użytków zielonych na
żyznych, świeżych (tj. niezbyt żyznych, świeżych (tj. niezbyt wilgotnych) glebach mineralnych wilgotnych) glebach mineralnych bez śladów zabagnienia; w Polsce bez śladów zabagnienia; w Polsce
pospolitepospolite
Niżowa łąka świeżaNiżowa łąka świeża
(fot. Z. Oświecimska-Piasko)(fot. Z. Oświecimska-Piasko)
1717
Murawy suchych i stosunkowo Murawy suchych i stosunkowo ubogich piaszczystych lub ubogich piaszczystych lub
żwirowatych siedlisk żwirowatych siedlisk niewapiennychniewapiennych
występujące m.in. na piaskach występujące m.in. na piaskach dolinowych, użytkowane często jako dolinowych, użytkowane często jako
ekstensywne pastwiska; ekstensywne pastwiska; rozpowszechnione na terenach rozpowszechnione na terenach
piaszczystych na niżupiaszczystych na niżu
Niżowa murawa Niżowa murawa napiaskowanapiaskowa
(fot. M. Szewczyk)(fot. M. Szewczyk)
Pakiety odrzuconePakiety odrzucone oostoje przyrody w krajobrazie rolniczymstoje przyrody w krajobrazie rolniczym
zagłębienia z roślinnością bagienną,
oczka wodne, kępy zadrzewień,
i in
Pakiety odrzuconePakiety odrzucone inwestycje nieprodukcyjne - inwestycje nieprodukcyjne -
mikroretencjamikroretencja
Rodzaj uchybieniaRodzaj uchybienia Wysokość zmniejszenia (w %)Wysokość zmniejszenia (w %)
Zastosowanie przynajmniej jednego Zastosowanie przynajmniej jednego z następujących zabiegów: z następujących zabiegów: przyorywanie, wałowanie, podsiew, przyorywanie, wałowanie, podsiew, włókowanie w okresie od 1 kwietnia włókowanie w okresie od 1 kwietnia do 1 wrześniado 1 września
20%20%
Zastosowanie ścieków i osadów Zastosowanie ścieków i osadów ściekowychściekowych 40%40%
Wybudowanie systemów Wybudowanie systemów melioracyjnych lub rozbudowanie melioracyjnych lub rozbudowanie istniejącychistniejących
40%40%
Zastosowanie pestycydówZastosowanie pestycydów 40%40%
Wapnowanie niezgodne z planemWapnowanie niezgodne z planem 20%20%
Przekroczenie dopuszczalnego progu Przekroczenie dopuszczalnego progu nawożenia o więcej niż 10%nawożenia o więcej niż 10% 40%40%
Prowadzenie prac agrotechnicznych i Prowadzenie prac agrotechnicznych i pielęgnacyjnych od 1 kwietnia do pierwszego pielęgnacyjnych od 1 kwietnia do pierwszego pokosupokosu
40%40%
Nie wykoszenie lub wykoszenie w Nie wykoszenie lub wykoszenie w nieodpowiednim terminienieodpowiednim terminie 100%100%
Niewłaściwa wysokość koszeniaNiewłaściwa wysokość koszenia 10 %10 %
Wykoszenie całej powierzchni Wykoszenie całej powierzchni 20%20%
Nie złożenie w stogi lub pozostawienie ściętej Nie złożenie w stogi lub pozostawienie ściętej biomasy na łące w odpowiednim terminiebiomasy na łące w odpowiednim terminie 20%20%
Nie wypasanie lub wypasanie w Nie wypasanie lub wypasanie w nieodpowiednim terminienieodpowiednim terminie 100%100%
Nieprzestrzeganie wymaganego poziomu Nieprzestrzeganie wymaganego poziomu obsady zwierząt i obciążenia pastwiska obsady zwierząt i obciążenia pastwiska 20%20%
Wykaszanie niedojadów poza określonym Wykaszanie niedojadów poza określonym terminie terminie 20%20%
Zmniejszenie powierzchni trwałych użytków Zmniejszenie powierzchni trwałych użytków zielonych oraz elementów krajobrazu zielonych oraz elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczonieużytkowanych rolniczo
20%20%
3. Ekstensywne trwałe3. Ekstensywne trwałeużytki zieloneużytki zielone
Wariant 3.1. Ekstensywna Wariant 3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i gospodarka na łąkach i pastwiskachpastwiskach
500 zł/ha500 zł/ha
400 zł/ha400 zł/ha
1 030 zł/ha1 030 zł/ha
880 zł/ha880 zł/ha
230 - 560 zł/ha230 - 560 zł/ha4. Ochrona 4. Ochrona
zagrożonych gatunków zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk ptaków i siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
poza obszarami Natura poza obszarami Natura 20002000
5. Ochrona 5. Ochrona zagrożonych gatunków zagrożonych gatunków
ptaków i siedlisk ptaków i siedlisk przyrodniczychprzyrodniczych
na obszarach Natura na obszarach Natura 20002000
Wariant 1. Ochrona siedlisk Wariant 1. Ochrona siedlisk lęgowych ptaków lęgowych ptaków
1 200 zł/ha / 1 200 zł/ha / 1 370 zł/ha1 370 zł/ha
Wariant 2. Mechowiska Wariant 2. Mechowiska 1 200 zł/ha / 1 200 zł/ha / 1 390 zł/ha1 390 zł/ha
Wariant 3. Szuwary Wariant 3. Szuwary wielkoturzycowewielkoturzycowe
800zł/ha / 800zł/ha / 910 zł/ha910 zł/ha
Wariant 4. Łąki trzęślicowe i Wariant 4. Łąki trzęślicowe i selernicoweselernicowe
1 200 zł/ha / 1 200 zł/ha / 1 390 zł/ha1 390 zł/ha
Wariant 5. Murawy Wariant 5. Murawy ciepłolubneciepłolubne
1 200 zł/ha / 1 200 zł/ha / 1 380 zł/ha1 380 zł/ha
Wariant 6. Półnaturalne łąki Wariant 6. Półnaturalne łąki wilgotne wilgotne
800 zł/ha / 800 zł/ha / 840 zł/ha840 zł/ha
Wariant 7. Półnaturalne łąki Wariant 7. Półnaturalne łąki świeżeświeże
800 zł/ha / 800 zł/ha / 840 zł/ha840 zł/ha
Wariant 8. Bogate gatunkowo Wariant 8. Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowemurawy bliźniczkowe
800 zł/ha / 800 zł/ha / 870 zł/ha870 zł/ha
Wariant 9. SłonoroślaWariant 9. Słonorośla 1 190 zł/ha / 1 190 zł/ha / 1 190 zł/ha1 190 zł/ha
Wariant 10. Użytki Wariant 10. Użytki przyrodniczeprzyrodnicze
550 zł/ha / 550 zł/ha / 550 zł/ha550 zł/ha
PakietyPakiety WariantyWariantyrolnośrodowiskowerolnośrodowiskowe
Wysokość Wysokość płatności płatności
2007-2013 2007-2013
Wysokość Wysokość płatności płatności 2004-20062004-2006
Maksymalna wysokość kosztów transakcyjnych w zależności od wielkości siedliska
(Pakiet 4 i 5)
Lp.Lp. Powierzchnia siedliskaPowierzchnia siedliska Koszty sporządzeniaKoszty sporządzenia dokumentacji (PLN)dokumentacji (PLN)
1.1. do 1 hado 1 ha 500500
2.2. od 1,01 ha do 5 haod 1,01 ha do 5 ha 1 0001 000
3.3. od 5,01 ha do 20 haod 5,01 ha do 20 ha 2 0002 000
4.4. od 20,01 ha do 50 haod 20,01 ha do 50 ha 3 0003 000
5.5. ppowyżej 50 haowyżej 50 ha 4 0004 000
eksperci przyrodniczy (lista CDR Brwinów)
DOKUMENTACJA DOKUMENTACJA PRZYRODNICZAPRZYRODNICZA
Liczba beneficjentów - 200 tys. (+150 tys.*)
Planowane uruchomienie programu – od 2008 r.
Powierzchnia wspierana - ok. 10 % UR (1,5 – 1,8 mln ha) + 370 tys. ha*
Budżet - 2 303 750 000 Euro
PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY
Dziękuję za uwagę
Pakiet 6.Pakiet 6.Zachowanie lokalnych Zachowanie lokalnych
odmian roślin odmian roślin uprawnychuprawnych
produkcja towarowa lokalnych odmian roślin produkcja towarowa lokalnych odmian roślin uprawnych - uprawnych - 570 PLN/ha/rok570 PLN/ha/rok
produkcja nasienna towarowa lokalnych odmian produkcja nasienna towarowa lokalnych odmian roślinroślin
uprawnych - uprawnych - 800 PLN/ha/rok800 PLN/ha/rok produkcja nasienna na zlecenia banku genów - produkcja nasienna na zlecenia banku genów - 4 4
500 PLN/ha/rok500 PLN/ha/rok sady tradycyjne (0,05-0,4 ha) - sady tradycyjne (0,05-0,4 ha) - 2 100 PLN/ha/rok2 100 PLN/ha/rok
Wymogi:Wymogi: tradycyjny sposób uprawy miejscowych odmian roślintradycyjny sposób uprawy miejscowych odmian roślin
6. Zachowanie lokalnych odmian
roślin uprawnych
Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
Wariant 6.1. Produkcja towarowa lokalnych odmian roślin uprawnych
Wymogi wariantu 6.1.:
minimalna łączna powierzchnia dla upraw rolniczych – 0,3 ha, dla upraw warzywnych - 0,15 ha; uprawa roślin z kwalifikowanego materiału siewnego odmian miejscowych zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze w pierwszym i czwartym roku
realizacji programu rozmnożenia i wymiany materiału siewnego; uprawa pozostałych gatunków roślin, które nie wymagają rejestracji zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia ministra właściwego ds. rolnictwa.
Na terenie całego gospodarstwa objętego programem rolnośrodowiskowym, istnieje obowiązek zachowania powierzchni
trwałych użytków zielonych i elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczo.
Wymogi wariantu 6.2.:
utrzymanie tożsamości i czystości odmianowej; prowadzenie dokumentacji danych plantacji oraz wykonywanych zabiegów i udostępnianie jej organom kontrolnym (Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa); uzyskanie świadectwa oceny laboratoryjnej w przypadku gatunków rejestrowanych, a w przypadku pozostałych gatunków - informacji o wynikach badań.
Przy wytwarzaniu materiału siewnego kategorii „kwalifikowany” powierzchnia plantacji nasiennych roślin rolniczych[1] stanowiąca zwarty obszar uprawy nie może być mniejsza niż:2 ha - w przypadku materiału siewnego roślin zbożowych;1 ha - w przypadku materiału siewnego ziemniaka;0,5 ha - w przypadku pozostałych gatunków roślin rolniczych.
Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
Wariant 6.2. Produkcja nasienna towarowa lokalnych odmian roślin uprawnych
[1] Ustawa z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie Dz. U. 92 poz. 639
6.1. Produkcja towarowa lokalnych odmian roślin uprawnych
LpLp..
Roślina uprawna Roślina uprawna Nazwa łacińskaNazwa łacińska
11 GrykaGryka Fagopyrum esculentumFagopyrum esculentum Moench Moench
22 Pszenica płaskurkaPszenica płaskurka Triticum diccocumTriticum diccocum
33 Pszenica samopszaPszenica samopsza Triticum monococcumTriticum monococcum
44 ProsoProso Panicum miliaceumPanicum miliaceum L. L.
55 Owies szorstkiOwies szorstki Avena strigosa Avena strigosa Schreb.Schreb.
66 Lnicznik siewnyLnicznik siewny Camelina sativa Camelina sativa L.L.
77 Komonica błotnaKomonica błotna Lotus uliginosusLotus uliginosus Schkuhr Schkuhr
88 Nostrzyk białyNostrzyk biały Melilotus albaMelilotus alba Medik. Medik.
99 SeradelaSeradela Ornithopus sativusOrnithopus sativus Brot. Brot.
1010 ChrzanChrzan Armoracia rusticanaArmoracia rusticana Ph. Gaertn., B. Mey et Scherb. Ph. Gaertn., B. Mey et Scherb.
1111 Brukiew jadalna Brukiew jadalna Brassica napusBrassica napus L. emend. Metzg. ssp. rapifera Metzg. L. emend. Metzg. ssp. rapifera Metzg.
1212 Sałata łodygowa Sałata łodygowa (szparagowa)(szparagowa)
Lactuca sativaLactuca sativa L. var. L. var. angustana angustana hort. exhort. ex
1313 Lędźwian siewnyLędźwian siewny Lathyrus sativusLathyrus sativus L. L.
1414 Soczewica jadalnaSoczewica jadalna Lens culinarisLens culinaris Medik. Medik.
1515 Pasternak Pasternak Pastinaca sativaPastinaca sativa L. L.
6.2 Produkcja nasienna lokalnych odmian roślin uprawnych
LpLp GatunkiGatunki Minimalna Minimalna czystość czystość
analitycznaanalityczna
Maksymalna Maksymalna zawartość nasion zawartość nasion innych gatunkówinnych gatunków
Minimalna Minimalna zdolność zdolność
kiełkowaniakiełkowania
% wagowy% wagowy Szt/500gSzt/500g % liczbowy% liczbowy
11 22 33 55
11 Triticum dicoccumTriticum dicoccum Pszenica płaskurkaPszenica płaskurka
9898 60601)1) 8585
22 Triticum monococcumTriticum monococcumPszenica samopszaPszenica samopsza
9898 60601) 2)1) 2) 8585
33 Panicum miliaceum Panicum miliaceum ProsoProso
9797 4004001)1) 8080
44 Avena strigosaAvena strigosaOwies szorstkiOwies szorstki
9898 60601)1) 7575
Tabela I. Wymagania jakościowe dla nasion lokalnych odmian zbóż.
1) Nie dopuszczalna jest obecność nasion owsa głuchego (Avena fatua).
2) Wielkość próby do badań wynosi 1000 g.
LpLp GatunkiGatunki Minimalna Minimalna czystość czystość
analitycznaanalityczna
Maksymalna Maksymalna zawartość nasion zawartość nasion innych gatunkówinnych gatunków
Minimalna zdolność Minimalna zdolność kiełkowaniakiełkowania
% wagowy% wagowy % liczbowy% liczbowy11 22 33 44
55 Camelina sativaCamelina sativaLnicznik siewnyLnicznik siewny
9898 0,30,3 8787
66 Lotus uliginosus Lotus uliginosus 3) 4)3) 4)
Komonica błotnaKomonica błotna75 75 1,81,83)3) 75754)4)
77 Melilotus albus Melilotus albus 3) 53) 5))Nostrzyk białyNostrzyk biały
9696 2,52,53)3) 80805)5)
88 Brassica napus v. napobrassicaBrassica napus v. napobrassicaBrukiew jadalna (karpiel)Brukiew jadalna (karpiel)
97 97 1,0 1,0 7575
99 Lactuca sativa var. angustanaLactuca sativa var. angustanaSałata łodygowa Sałata łodygowa (szparagowa, głąbiki (szparagowa, głąbiki krakowskie)krakowskie)
9595 0,50,5 7575
1010 Lathyrus sativus Lathyrus sativus Lędźwian siewnyLędźwian siewny
9898 1,51,5 8080
1111 Lens culinaris Lens culinaris Soczewica jadalnaSoczewica jadalna
9898 1,51,5 8080
1212 Pastinaca sativaPastinaca sativaPasternakPasternak
9797 0,50,5 7070
Tabela II. Wymagania jakościowe dla nasion pozostałych lokalnych odmian roślin uprawnych.
3)Nie dopuszczalna jest obecność nasion kanianki (Cuscuta). 4) Do 40% nasion twardych uznaje się za zdolne do kiełkowania.5) Do 30% nasion twardych uznaje się za zdolne do kiełkowania.
Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
Wariant 6.3. Produkcja nasienna na zlecenie banku genówWymogi wariantu 6.3.:
umowa z bankiem genów na rozmnażanie nasion (rolnik przekazuje nieodpłatnie nasiona na rzecz banku genów) wraz z planem realizacji wariantu; minimalna łączna powierzchnia dla upraw kontraktowanych przez bank genów wynosi 0,1 ha; maksymalna powierzchnia 0,3 ha; produkcja nasienna na małych powierzchniach wymaga zachowania szczególnych zasad izolacji 50%
powierzchni objętej płatnością stanowią uprawy będące przedmiotem rozmnożeń; pozostałą powierzchnię stanowi otulina - obsiew innym gatunkiem,
czarny ugór lub koszona murawa w zależności od rozmnażanych gatunków; typ otuliny określany jest w umowie z bankiem genów; prowadzenie dokumentacji uprawy i udostępnianie jej nadzorującemu pracownikowi banku genów; potwierdzenie przez bank genów wymaganej jakości nasion.
Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
Wariant 6.4. Sady tradycyjneWymogi wariantu 6.4.:
odmiany z załącznika do rozporządzenia MRiRW (min. 60% obsady); co najmniej 12 drzew w przedziale od 15-20 lat, reprezentujących nie mniej niż 4 odmiany lub gatunki; przy czym korony drzew rozpoczynają się na wysokości od 120 cm i średnice pnia na wysokości około 1 m nie mogą być mniejsze niż 15 cm; może być uzupełniony do 40% obsady wszystkich drzew odmianami znajdującymi się w wykazie; powiększenie wymaga zwiększenia liczby odmian/gatunków o co najmniej 3 odmiany/gatunki; drzewa są rozmnażane na silnie rosnących podkładkach (np. jabłonie na siewkach antonówki, grusze na siewkach gruszy kaukaskiej, śliwy na siewkach ałyczy, czereśnie na siewkach czereśni ptasiej, wiśnie na siewkach antypki lub czereśni ptasiej) prowadzone jako wysokopienne drzewa o minimalnej wysokości pnia 1,20 m, w rozstawie nie mniejszej niż 4 x 6 m i nie większej niż 10 x 10 m; obowiązek podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych (cięcie sanitarne drzew i prześwietlające nadmiernie zagęszczone korony, usuwanie odrostów i samosiewów, bielenie pni drzew starszych i zabezpieczanie pni młodych drzew przed ogryzaniem przez gryzonie i zającokształtne, utrzymanie ogólnego porządku w sadzie), koszenia i usuwania trawy lub wypasu.
6.4 Sady tradycyjne
Ananas BierżenickiAntonówka Półtorafunt.Aporta BabuszkinoBeforestBoikenBukówkaCelliniCesarz WilhelmCharłamowska CytrynówkaGlogierówkaGrafsztynek CzerwonyGrafsztynek InflandzkiGrafsztynek PrawdziwyGrahama JubileuszoweGrochówkaGruchotyJakub LebelKalwilla Jesienna
Kantówka GdańskaKardynalskieKoksa PomarańczowaKosztelaKronselskaKrólowaKrótkonóżka Książę Albrecht PruskiKsiążęceKuzynek BuraczekLandsberskaMalinowa OberlandzkaMontwiłówkaNiezrównane PeasgoodaOntarioOliwka CzerwonaOliwka InflanckaPepina LinneuszaPepina RibstonaPiękna z Barnaku Piekna z Hrnhutt
JABŁONIE – 67 odmian Piękna z ReptRajewskieRarytas ŚląskiReneta AnanasowaReneta BaumanaReneta BlenheimskaReneta Gwiazdkowa Reneta Kasselska Reneta KulonaReneta MuszkatołowaReneta OreleańskaReneta SudeckaReneta SzampańskaReneta SzaraReneta ZłotaReneta Zuccalmagilio Różanka Polska Ryszard ŻółtySigne TillischSuislepperSztetyna Czerwona Sztetyna Zielona Titówka Złotka KwidzyńskaZorzaŻeleźniak
AmanlisaBera BoskaBera Diela
Bera Liońska Bera SzaraBera UlmskaBergamota Czerwona Jes.BoikaCytrynówkaDiuszesa WczesnaDobra LudwikaDobra SzaraDr Jules GujotDziekanka LipcowaDziekanka JesiennaFlamandkaJózefinkaKalebasa PłockaKongresówkaKról Sobieski
Księżna ElzaNapoleonka)OwsiankaPanienka ParyżankaPatawinka PomarańczówkaProboszczówka PstrągówkaPstrągówka ZimowaSalisburyTongrówkaUrbanistkaWiniówka FrancuskaŻyfardka
GRUSZE – 35 odmian
CZEREŚNIE – 16 odmian
BladoróżowaCzarna PóźnaDonissena ŻółtaGubeńskaGubińska CzarnaKanarkowaKassina KozerskaKunzegoLotka TrzebnickaMerlaMiodówkaPrzybrodzkaSercówka NieszawskaWczesna RiversaWolska
WIŚNIE –10 odmianHiszpankaHortensja KsiążęcaMin. PodbielskiPożóg 29Szklanka WielkaWczesna LudwikaWłoszakowiceWróbleWiśnie odroślowe lokalne
ŚLIWY-8 odmian
BrzoskwiniowaFrygaKirka LubaszkaMirabelka z NancyRenkloda ZielonaWęgierka Łowicka
PakietPakiet WariantWariant Rodzaj uchybieniaRodzaj uchybienia Wysokość Wysokość zmniejszenia (w %)zmniejszenia (w %)
6. 6. ZachowaniZachowanie e zagrożonyczagrożonych zasobów h zasobów genetycznygenetycznych roślin w ch roślin w rolnictwierolnictwie
6.1. Produkcja 6.1. Produkcja towarowa towarowa lokalnych odmian lokalnych odmian roślin uprawnych roślin uprawnych
Prowadzenie niewłaściwych Prowadzenie niewłaściwych upraw roślin upraw roślin
100%100%
6.1. Produkcja 6.1. Produkcja towarowa lokalnych towarowa lokalnych odmian roślin odmian roślin uprawnych uprawnych
Prowadzenie niewłaściwych Prowadzenie niewłaściwych upraw roślin upraw roślin 100%100%
Zmniejszenie na terenie Zmniejszenie na terenie gospodarstwa rolnego gospodarstwa rolnego powierzchni trwałych użytków powierzchni trwałych użytków zielonych oraz elementów zielonych oraz elementów krajobrazu nieużytkowanych krajobrazu nieużytkowanych rolniczorolniczo
20%20%
6.2. Produkcja 6.2. Produkcja nasienna towarowa nasienna towarowa lokalnych odmian lokalnych odmian roślin uprawnychroślin uprawnych
Produkcja nasienna Produkcja nasienna niewłaściwych niewłaściwych odmian/gatunkówodmian/gatunków
100%100%
Zmniejszenie powierzchni Zmniejszenie powierzchni trwałych użytków zielonych trwałych użytków zielonych oraz elementów krajobrazu oraz elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczonieużytkowanych rolniczo
20%20%
6.3. Produkcja 6.3. Produkcja nasienna na nasienna na zlecenie banku zlecenie banku genówgenów
Nie prowadzenie dokumentacji Nie prowadzenie dokumentacji danych plantacji oraz danych plantacji oraz wykonywanych plantacjiwykonywanych plantacji
40%40%
Zmniejszenie na terenie Zmniejszenie na terenie gospodarstwa rolnego gospodarstwa rolnego powierzchni trwałych użytków powierzchni trwałych użytków zielonych oraz elementów zielonych oraz elementów krajobrazu nieużytkowanych krajobrazu nieużytkowanych rolniczorolniczo
20%20%
6.4. Sady tradycyjne6.4. Sady tradycyjne
Nie wypełnienie Nie wypełnienie wymagań odnośnie wymagań odnośnie liczny i wieku drzew, a liczny i wieku drzew, a także także odmian/gatunkówodmian/gatunków
Nie wykonanie Nie wykonanie przynajmniej jednego z przynajmniej jednego z podstawowych podstawowych zabiegów zabiegów pielęgnacyjnychpielęgnacyjnych
40%40%
Brak koszenia i Brak koszenia i usunięcia ściętej usunięcia ściętej biomasy lub wypasubiomasy lub wypasu
20%20%
Zmniejszenie Zmniejszenie powierzchni trwałych powierzchni trwałych użytków zielonych oraz użytków zielonych oraz elementów krajobrazu elementów krajobrazu nieużytkowanych nieużytkowanych rolniczorolniczo
20%20%
Pakiet 7.Pakiet 7.Ochrona lokalnych ras Ochrona lokalnych ras zwierząt gospodarczychzwierząt gospodarczych
zachowanie lokalnych ras bydła - zachowanie lokalnych ras bydła - 1150PLN/szt1150PLN/szt zachowanie lokalnych ras koni - zachowanie lokalnych ras koni - 1 500 PLN/szt1 500 PLN/szt zachowanie lokalnych ras owiec - zachowanie lokalnych ras owiec - 320 PLN/szt320 PLN/szt zachowanie lokalnych ras świń - zachowanie lokalnych ras świń - 570 PLN/ szt570 PLN/ szt
Wymogi:Wymogi: minimalna liczba samic w stadzieminimalna liczba samic w stadzie wpis do księgi zwierząt hodowlanych danej wpis do księgi zwierząt hodowlanych danej
rasyrasy
7.Ochrona lokalnych
ras zwierząt gospodarskich .
Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie
BydłoBydło KonieKonie OwceOwce Trzoda chlewnaTrzoda chlewna
Minimalna Minimalna liczba samic w liczba samic w stadziestadzie 44 22
olkuska - 5 olkuska - 5
pozostałe - 10 pozostałe - 10
puławska 10 - 70puławska 10 - 70
złotnicka biała 8 (6)* - 100złotnicka biała 8 (6)* - 100
złotnicka pstra 8 (3)* - 100złotnicka pstra 8 (3)* - 100
Wpis do ksiąg Wpis do ksiąg hodowlanychhodowlanych
++ ++ ++ ++
Prowadzenie Prowadzenie dokumentacji dokumentacji hodowlanejhodowlanej
++ ++ ++ ++
Realizacja Realizacja programu programu ochrony ochrony zasobów zasobów genetycznychgenetycznych
++ ++ ++ ++
InneInne
kontrola kontrola użytkowości użytkowości
mlecznejmlecznej -- na 30 maciorek 1 tryk na 30 maciorek 1 tryk w stadziew stadzie
ocena wartości użytkowejocena wartości użytkowej
* stada objęte programem ochrony przed 31.12.2005
Wariant 7.1. Zachowanie lokalnych ras bydła
polska czerwona
białogrzbieta
polska czerwono-biała
polska czarno-biała
Wariant 7.2. Zachowanie lokalnych ras koni
Koniki polskie
konie huculskie
Konie małopolskie
Konie śląskie
Konie wielkopolskie
Konie sokólskie
Konie sztumskie
Wariant 7.3. Zachowanie lokalnych ras owiec
Owce rasy wrzosówka Owce rasy świniarka
Owce rasy olkuska Polskie owce górskie odmiany barwnej
Owce rasy merynos barwny Owce uhruskie
Owce wielkopolskie Owce żelaźnieńskie Owce korideil Owce kamienieckie Owce pomorskie Cakiel podhalański
Merynos polski w starym typie
Wariant 7.4. Zachowanie lokalnych ras świń
Puławska
Złotnicka biała
Złotnicka pstra
Planowane liczebności lokalnych ras zwierząt gospodarskich w programie rolnośrodowiskowym na lata 2007-2013
Gatunek / Rasa / OdmianaGatunek / Rasa / Odmiana
Wielkość populacji Wielkość populacji krajowejkrajowej Całkowity budżet na Całkowity budżet na
lata 2007-2013lata 2007-201320052005 20132013
OGÓŁEMOGÓŁEM 11 23211 232 65 95065 950 192 082 800192 082 800
BydłoBydło 810810 10 35010 350 48 196 50048 196 500
Bydło polskie czerwone Bydło polskie czerwone 735735 4 0004 000 18 860 00018 860 000
Bydło białogrzbiete Bydło białogrzbiete 7575 350350 1 736 5001 736 500
Bydło polskie czerwono-białe Bydło polskie czerwono-białe -*-* 3 5003 500 16 905 00016 905 000
Bydło polskie czarno-białe Bydło polskie czarno-białe -- 2 5002 500 10 695 00010 695 000
KonieKonie 1 3181 318 10 80010 800 68 625 00068 625 000
Koniki polskie Koniki polskie 261261 1 7001 700 9 525 0009 525 000
Konie huculskie Konie huculskie 506506 2 0002 000 12 750 00012 750 000
Konie małopolskie Konie małopolskie 349349 1 2001 200 7 845 0007 845 000
Konie śląskie Konie śląskie 202202 1 0001 000 6 255 0006 255 000
Konie wielkopolskie Konie wielkopolskie -- 900900 5 850 0005 850 000
Konie sokólskieKonie sokólskie -- 2 0002 000 13 200 00013 200 000
Konie sztumskieKonie sztumskie -- 2 0002 000 13 200 00013 200 000
Gatunek / Rasa / OdmianaGatunek / Rasa / Odmiana
Wielkość populacji Wielkość populacji krajowejkrajowej Całkowity budżet Całkowity budżet
na lata 2007-2013na lata 2007-201320052005 20132013
OwceOwce 8 0048 004 40 30040 300 63 775 80063 775 800
Owce rasy wrzosówka Owce rasy wrzosówka 1 8331 833 7 0007 000 11 946 00011 946 000
Owce rasy świniarka Owce rasy świniarka 228228 1 2001 200 1 782 0001 782 000
Owce rasy olkuska Owce rasy olkuska 179179 800800 1 197 9001 197 900
Polskie owce górskie odmiany barwnej Polskie owce górskie odmiany barwnej
142142 1 0001 000 1 485 0001 485 000
Owce rasy merynos barwny Owce rasy merynos barwny 8484 600600 841 500841 500
Owce uhruskie Owce uhruskie 228228 5 0005 000 8 778 0008 778 000
Owce wielkopolskie Owce wielkopolskie 1 3761 376 5 0005 000 7 425 0007 425 000
Owce żelaźnieńskie Owce żelaźnieńskie 122122 600600 891 000891 000
Owce korideil Owce korideil 192192 600600 983 400983 400
Owce kamienieckie Owce kamienieckie 622622 2 0002 000 2 970 0002 970 000
Owce pomorskie Owce pomorskie 2 9982 998 6 5006 500 11 253 00011 253 000
Cakiel podhalański Cakiel podhalański -- 5 0005 000 7 095 0007 095 000
Merynos polski w starym typie Merynos polski w starym typie -- 5 0005 000 7 128 0007 128 000
Trzoda chlewnaTrzoda chlewna 1 1001 100 4 5004 500 11 485 50011 485 500
Puławska Puławska 500500 1 5001 500 4 816 5004 816 500
Złotnicka białaZłotnicka biała 350350 1 5001 500 3 078 0003 078 000
Złotnicka pstraZłotnicka pstra 250250 1 5001 500 3 591 0003 591 000
Planowane liczebności lokalnych ras zwierząt gospodarskich w programie rolnośrodowiskowym na lata 2007-2013
7. Zachowanie zagrożonych 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwierolnictwie
Przekroczenie Przekroczenie liczby 30 sztuk liczby 30 sztuk maciorek maciorek przypadającej na przypadającej na 1 tryka (dotyczy 1 tryka (dotyczy wariantu 7.3.)wariantu 7.3.)
20%20%
Zmniejszenie na Zmniejszenie na terenie terenie gospodarstwa gospodarstwa rolnego rolnego powierzchni powierzchni trwałych użytków trwałych użytków zielonych oraz zielonych oraz elementów elementów krajobrazu krajobrazu nieużytkowanych nieużytkowanych rolniczorolniczo
20%20%
PakietPakiet WariantWariant Rodzaj Rodzaj uchybieniauchybienia
Wysokość Wysokość zmniejszenia (w zmniejszenia (w
%)%)
6. Zachowanie 6. Zachowanie zagrożonych zasobów zagrożonych zasobów genetycznych roślin w genetycznych roślin w
rolnictwierolnictwie
Wariant 6.1. Produkcja towarowa Wariant 6.1. Produkcja towarowa lokalnych odmian roślin lokalnych odmian roślin uprawnychuprawnych
570 zł/ha570 zł/ha--
Wariant 6.2. Produkcja nasienna Wariant 6.2. Produkcja nasienna towarowa lokalnych odmian roślin towarowa lokalnych odmian roślin uprawnychuprawnych
800 zł/ha800 zł/ha--
Wariant 6.3. Produkcja nasienna Wariant 6.3. Produkcja nasienna na zlecenie banku genówna zlecenie banku genów
4700 zł/ha4700 zł/ha--
Wariant 6.4. Sady tradycyjneWariant 6.4. Sady tradycyjne 2100 zł/ha2100 zł/ha
--
PakietyPakietyWariantyWarianty
rolnośrodowiskowerolnośrodowiskowe
Wysokość Wysokość płatności płatności 2007-2013 2007-2013
Wysokość Wysokość płatności płatności 2004-20062004-2006
7. Zachowanie 7. Zachowanie zagrożonych zagrożonych
zasobów zasobów genetycznych genetycznych
zwierząt w zwierząt w rolnictwierolnictwie
Wariant 7.1. Zachowanie lokalnych Wariant 7.1. Zachowanie lokalnych ras bydłaras bydła
1 140 zł/szt. 1 140 zł/szt. 1 080 1 080 zł/szt.zł/szt.
Wariant 7.2. Zachowanie lokalnych Wariant 7.2. Zachowanie lokalnych ras koniras koni
1 500 zł/szt.1 500 zł/szt.1 300 1 300 zł/szt.zł/szt.
Wariant 7.3. Zachowanie lokalnych Wariant 7.3. Zachowanie lokalnych ras owiecras owiec
320 zł/szt.320 zł/szt.310 310 zł/szt.zł/szt.
Wariant 7.4. Zachowanie lokalnych Wariant 7.4. Zachowanie lokalnych ras świńras świń
570 zł/szt.570 zł/szt.
--
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wód
Wymogi wariantu 8.1.:
wsiewanie roślin jako wsiewki poplonowej w rosnące rośliny ozime lub razem z siewem roślin jarych i utrzymanie ich przez okres zimy;
sprzątnięcie słomy po żniwach; niewznawianie zabiegów agrotechnicznych przed dniem 1 marca; przyoranie biomasy wsiewki poplonowej, z wyjątkiem uprawy gleby w systemie bezorkowymniestosowanie ścieków i osadów ściekowych na wsiewkę poplonową
Możliwość przemiennego stosowania wsiewek na różnych działkach rolnych lub ich częściach
Wariant 8.1. Wsiewki poplonowe
8.Ochrona gleb i wód .
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wód
Wymogi wariantu 8.1.:Przy uprawie wsiewek poplonowych rolnik ponosi stosunkowo niewielkie nakłady ograniczające się do kosztów materiału siewnego, gdyż uprawa wsiewek nie wymaga oddzielnych prac związanych z przygotowaniem pola pod zasiew.
Zasadniczy rozwój wsiewek odbywa się dopiero po zbiorze rośliny ochronnej
Istnieje współzależność między plonami roślin ochronnych a udawaniem się wsiewek : w miarę wzrostu plonów zbóż maleją szanse powodzenia przy uprawie wsiewek.Na polach silnie zachwaszczonych perzem nie powinno się uprawiać wsiewek poplonowych
Wariant 8.1. Wsiewki poplonowe
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wód
Wariant 8.1.:
Jako wsiewki poplonowe mogą być wprawiane następujące gatunki roślin:•Seradela•Koniczyna (biała, czerwona, szwedzka)•Lucerna chmielowa•Nostrzyk•Łubin żółtyTrawy (życica wielokwiatowa, holenderska, kupkówka)
Wariant 8.1. Wsiewki poplonowe
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wód
Seradela – nadaje się do uprawy na glebach lekkich, rośliną ochronną jest zwykle żyto które ma podobne wymagania glebowe. Wysiew 30 -40 kg/ha nasion w okresie między kłoszeniem się a zakwitaniem żyta. W przypadku siewu ręcznego wysiew zwiększyć do 60 kg/ha.Łubin żółty –jako wsiewka w żyto w rejonach o dużych letnich opadach. Zasiewu dokonuje się ręcznie po przekwitnięciu żyta wysiewając 200-250 kg/ha nasionTrawy – są znacznie pewniejsze w uprawie w niesprzyjających warunkach meteorologicznych. W odróżnieniu od roślin motylkowatych nie łatwo dają się zagłuszyć roślinie ochronnej w wyniku intensywnego nawożenia azotowego.
Wariant 8.1. Wsiewki poplonowe
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wód
Gatunki traw nadające się do uprawy we wsiewkach:•Życica wielokwiatowa•Życica holenderska•Kupkówka na gleby żyźniejsze i wilgotniejsze•Kostrzewa owcza i kostrzewa czerwona na gleby piaszczyste i suche
Wariant 8.1. Wsiewki poplonowe
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wód
Wariant 8.2. Międzyplon ozimy
Wymogi wariantu 8.2.:
wykonanie siewu roślin ozimych jako międzyplonu ozimego do dnia 30 września;
niestosowanie pod międzyplon ozimy innych nawozów niż naturalne;niestosowanie ścieków i osadów ściekowych na międzyplon ozimy;przyoranie biomasy międzyplonu ozimego, z wyjątkiem uprawy gleby w
systemie bezorkowym;zakaz spasania międzyplonu ozimego poza wiosną;niewznawianie zabiegów agrotechnicznych przed dniem 1 marca;zakaz uprawy w plonie głównym rośliny, która była uprawiana w międzyplonie ozimym, lub formy jarej takiej roślin;uprawianie międzyplonu ozimego w międzyrzędziach chmielnika na
powierzchni ok. 67% łącznej powierzchni plantacji chmielu
Możliwość przemiennego stosowania międzyplonów na różnych działkach rolnych lub ich częściach
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wód
Wariant 8.2. Międzyplon ozimy
W poplonach ozimych mogą być uprawiane w siewie czystym następujące gatunki:•Wyka kosmata•Żyto ozime•Pszenica ozima•Rzepak i rzepik ozimy•Koniczyna szkarłatna•Życicalub mieszankach:rzepak + wyka kosmata, rzepik + żyto, wyka kosmata + żytoWiększość poplonów ozimych powinna być zasiana pomiędzy 20.VIII a 5.IX. Późniejszy wysiew może być przyczyną wymarznięcia wyki głównego komponentu motylkowatego mieszanek ozimych.
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wód
Wariant 8.3. Międzyplon ścierniskowy
Wymogi wariantu 8.3.:
wykonanie siewu roślin poplonowych (rośliny jare) do 30 września;stosowanie pod międzyplon tylko nawozów naturalnych;niestosowanie ścieków i osadów ściekowych na międzyplon;przyoranie biomasy roślin poplonowych, z wyjątkiem uprawy gleby w systemie bezorkowym;możliwość spasania biomasy roślin poplonowych jesienią; możliwość wznowienia zabiegów agrotechnicznych w terminie po 1 marca;zakaz uprawy tej samej rośliny, która była uprawiana w międzyplonie lub jej formy jarej w następnym roku w plonie głównym.
Możliwość przemiennego stosowania międzyplonów na różnych działkach rolnych lub ich częściach w ciągu 5 lat;
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wódWariant 8.3. Międzyplon ścierniskowyGatunki nadające się do uprawy w poplonach ścierniskowych
CechaCecha GatunekGatunek
Rośliny Rośliny motylkowemotylkowe
Peluszka, bobik, łubiny, seradela, wyka Peluszka, bobik, łubiny, seradela, wyka siewnasiewna
Rośliny Rośliny niemotylkoweniemotylkowe
Słonecznik, facelia, rzodkiew oleista, Słonecznik, facelia, rzodkiew oleista, kapusta pastewna,, rzepak ozimy,rzepa kapusta pastewna,, rzepak ozimy,rzepa ścierniskowa, gorczyca, grykaścierniskowa, gorczyca, gryka
Rośliny Rośliny nadające się na nadające się na gleby lekkiegleby lekkie
Łubin żółty, seradela, facelia, łubin Łubin żółty, seradela, facelia, łubin wąskolostny, groch polny, słonecznik, wąskolostny, groch polny, słonecznik, rzodkiew oleista, rzepa ścierniskowarzodkiew oleista, rzepa ścierniskowa
Rośliny Rośliny nadające się na nadające się na gleby cięższegleby cięższe
Bobik, wyka siewnaBobik, wyka siewna
Pakiet 8. Ochrona gleb i wódPakiet 8. Ochrona gleb i wódWariant 8.3. Międzyplon ścierniskowyGatunki nadające się do uprawy w poplonach ścierniskowych
CechaCecha GatunekGatunek
Rośliny dobrze Rośliny dobrze znoszące suszęznoszące suszę
Facelia, słonecznik, wyka kosmata,Facelia, słonecznik, wyka kosmata,
Rośliny szybko Rośliny szybko rosnącerosnące
Rzodkiew oleista, gorczyca, słonecznik, Rzodkiew oleista, gorczyca, słonecznik, facelia, bobik, groch polnyfacelia, bobik, groch polny
Rośliny wolno Rośliny wolno rosnącerosnące
Łubin żółty, seradela,Łubin żółty, seradela,
Rośliny Rośliny znoszące znoszące późniejszy późniejszy wysiewwysiew
Pakiet 9. Strefy buforowePakiet 9. Strefy buforowe
Wariant 9.1. Utrzymanie 2–metrowych stref buforowychWariant 9.2. Utrzymanie 5–metrowych stref buforowych
• utrzymanie strefy buforowej o szerokości:ok. 2 metrów w przypadku Wariantu 9.1.,ok. 5 metrów w przypadku Wariantu 9.2.;
• wykaszanie raz w roku lub co 2 lata, najpóźniej do 30 września, przy zachowaniu istniejących drzew i krzewów;
• usuniecie biomasy w ciągu 2 tygodni (z wyjątkiem uzasadnionych przypadków) od skoszenia;
• zakaz stosowania nawozów i środków ochrony roślin.
8.Ochrona gleb i wód .
Pakiet 9. Strefy buforowePakiet 9. Strefy buforowe
Wariant 9.3 Utrzymanie 2–metrowych miedz śródpolnych Wariant 9.4. Utrzymanie 5–metrowych miedz śródpolnych
• utrzymanie miedzy śródpolnej o szerokości:2 metrów dla wariantu 9.3. lub,5 metrów dla wariantu 9.4;
• wykaszanie raz w roku lub co 2 lata, najpóźniej do 30 września, przy zachowaniu istniejących drzew i krzewów; •w przypadku żywopłotów – pielęgnacja;• zakaz stosowania nawozów i środków ochrony roślin.
Pakiet 1Pakiet 1 Pakiet 2Pakiet 2 Pakiet 3Pakiet 3 Pakiet 4Pakiet 4 Pakiet 5Pakiet 5 Pakiet 6Pakiet 6 Pakiet 7Pakiet 7 Pakiet 8Pakiet 8 Pakiet 9Pakiet 9
Pakiet 1Pakiet 1 -- xx xx xx ++ ++ ++ ++
Pakiet 2Pakiet 2 -- ++ ++ ++ ++ ++ -- ++
Pakiet 3Pakiet 3 xx ++ -- -- xx ++ xx ++
Pakiet 4Pakiet 4 xx ++ -- -- xx ++ xx ++
Pakiet 5Pakiet 5 xx xx -- -- xx ++ xx ++
Pakiet 6Pakiet 6 ++ ++ xx xx xx ++ ++ ++
Pakiet 7Pakiet 7 ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
Pakiet 8Pakiet 8 ++ -- xx xx xx ++ ++ ++
Pakiet 9Pakiet 9 ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
Zasady łączenia pakietów rolnośrodowiskowych
na poziomie gospodarstwa, na tej samej powierzchni
(x) pakiety nie łączą się, gdyż dotyczą innych grup użytków rolnych;(+) pakiety można łączyć;(-) pakietów nie można łączyć.