26.9%

39.1%14%

Në vitin 2019, një studim publik i kryer nga OSBE-ja dheAkademia e Sigurisë ku u përfshinë 1.559 të intervistuar(48.7% gra; 51.3% burra) e konsideruan krimin mjedisorsi kërcënimin e dytë më të rrezikshëm për Shqipërinë

Në pyetjen: “Cilat janë shqetësimet tuaja kryesore sa u takonkërcënimeve ndaj sigurisë mjedisore?” 84% e të anketuarve përfshinëndotjen e ujit, ndotjen e ajrit dhe prerjet e paligjshme ndër shqetësimete tyre kryesore që kërcënojnë sigurinë mjedisore në Shqipëri, dhe mëpas vinin ndotja e tokës (74%) dhe djegia e mbeturinave (69.2%).

Krimet mjedisore kërkojnë trajnim, burime dhe një REAGIM TË SHPEJTË NGA AUTORITETET E ZBATIMIT TË LIGJIT.Shqipëria duhet të forcojë zbatimin e ligjit në lidhjeme krimet e mbetjeve, krimet kundër natyrës dhekrimet mjedisore ndërkufitare.

prokuroria raportoi586 rasteose 33.4% më pak

policia raportoi1,754 rasteRASTET E RAPORTUARA

Gjatë vitit 2014-2018

Krimet mjedisore shënuannjë rritje vjetore prej 7,69% nëkrahasim me vitin 2018, bazuarnë Raportin Vjetor të Prokurorisësë Përgjithshme për vitin 2019.

Parandalimi dhe ndëshkimii krimit mjedisor kërkonbashkëpunim të ngushtëndërmjet:

GJYKATAVE

PROKURORISË

QYTETARËVE

INSPEKTORATIT

POLICISË

ndotjae ujit

ndotjae ajrit

prerje epaligjshme

ndotjae tokës

krimimjedisor

aksidentetrrugore

vrasjet

KËRCËNIMIPUBLIK

DËMIEKONOMIK

SFIDAT QË PARAQET KRIMI MJEDISOR

7.69%SFIDAT KRYESORE QË PARAQESIN KRIMET MJEDISORE

RASTET E GJURMUESHME RASTET E REGJISTRUARA SIÇ DUHET MUNGESA E STATISTIKAVE TË PËRDITËSUARA

dru zjarri priten çdo vit në Shqipëri,2.5 herë më shumë se kapacitetiprodhues vjetor.

1.5 MILION M 3

Krimet e mjedisit zinin vendin e katërt në nivelglobal në vitin 2018 sipas UNEP dhe INTERPOL.

Sipas Dokumentit të Politikave Pyjore në Shqipëri2019-2030 (VKM Nr. 814, datë 31.12.2018)

BASHKËPUNIM

CRIME CRIME C

RIME CRIME C

RIME CRIME C

RIME

Krimi mjedisor është një veprimtari e paligjshme që dëmton mjedisin përmes shfrytëzimit dhe/oseshkatërrimit të burimeve natyrore, ujit, ajrit dhe tokës ose dëmtimit të zonave të mbrojtura për tënxjerrë përfitime materiale për grupe ose individë.

KRIMIMJEDISOR

ZBATIMI I LIGJIT

TË DHËNADHE STATISTIKA

BASHKËPUNIMI

Mësoni më shumë rreth aktiviteteve mjedisore të OSBE-së në Shqipëri:

Ndiqni Prezencën e OSBE-së në Shqipëri

Organizimi i 12 veprimtarive që lidhin pushtetinvendor, autoritetet qendrore, autoritet e

zbatimit e ligjit dhe ekspertët (360 persona)

ARRITJET KYÇE

Botimi i dy publikimeve “Krimi Mjedisor,Siguria Mjedisore dhe Siguria Kombëtare”,rezultat i Konferencës V ShkencoreNdërkombëtare

Prodhimi i dokumentarit:74 KM! Uji është jetë

Ndërtimi i një rrjeti të fortë kombëtar tëekspertëve dhe punonjësve nga organizata

vendase, agjencitë e zbatimit të ligjit, OJQ-tëdhe subjektet akademike aktive në këtë fushë

Ngritja e Grupit Ndërinstitucional kundërKrimit Mjedisor (GNKM) i përbërë nga 11subjekte dhe 12 ekspertë për të shkëmbyerinformacione, për të organizuar aktivitetedhe inspektime të përbashkëta dhe për tëpropozuar ndryshime ligjore

Rritja e ndërgjegjësimit të publikut përinformacionin mbi mjedisin, edhe përmesartit pamor dhe veprimtarive publike

Ofrimi i trajnimeve në nivel ekspertësh përanëtarët e GNKM-së për të zgjeruar njohuritërreth krimit mjedisor, veçanërisht krimin embetjeve dhe transportin e paligjshëmndërkufitar të mbetjeve

Botimi i një udhëzuesi për autoritetetlokale për masat kundër krimit mjedisor

Kontributi për ndryshimin e Kodit Penalpër forcimin e dispozitave kundër krimeve

mjedisore

Krijimi i Grupit Këshillimor të Organizatavetë Shoqërisë Civile për të çuar përpara

programin e qeverisë për krimin mjedisorForcimi i lidhjeve të institucioneve akademikeme institucionet dhe zinxhirin zbatues

VEPRIMTARITË DHE AFATET E ARRITJEVE

Vlerësimi

Bashkëpunimi

Funksionaliteti

Në vitin 2015, Prezenca realizoi njëvlerësim institucional dhe analizëSWOT të situatës së krimit mjedisornë Shqipëri

Më pas u hartua dhe u vu në zbatimnjë urdhër ministror për krijimin e njëGrupi Ndërinstitucional Kundër KrimeveMjedisore (GNKM) ku përfshihen:

Në vitin 2016, Prezencahartoi një strategji dhe njëPlan për Zhvillimin Institucional2015-2020 për GNKM-në

Nga viti 2018-2020, puna iu kushtua forcimit të ndërveprimit të grupit,inspektimeve të përbashkëta dhe bashkëpunimit përmes vizitave nëterren, prezantimeve institucionale, seminareve, forumeve dhe diskutimevepublike, si dhe ligjëratave në universitetet publike

ProkuroriaInspektorati ShtetërorShëndetësor

Policia Rrugore

Agjencia Kombëtaree Mjedisit

Inspektorati i Tokave

Doganat

Inspektorati i MjedisitPolicia

Në 2017, u sigurua trajnimi dhe zhvillimiprofesional për të gjithë anëtarët e GNKM-së,gjë që çoi në akreditimin e 12 anëtarëve të grupit (nga Autoriteti Skocez i Kualifikimit)

Qendra Ndërinstitucionalee Operacioneve Detare

Agjencia Kombëtarepër Zonat e Mbrojtura

Tatimet

Mësoni më shumë rreth aktiviteteve mjedisore të OSBE-së në Shqipëri:

Ndiqni Prezencën e OSBE-së në Shqipëri

Qytetarët duhet të informohen për krimet mjedisore, rreziqet dhe dëmtimetqë vijnë prej tyre. Ata duhet të mësojnë dhe të angazhohen për të parandaluarkrimet mjedisore në territorin e tyre.

Ne jetojmë në kohën e medias digjitale dhe informacionit të hapur. Përdorimii mediave për të komunikuar, për t'u lidhur me njerëzit dhe për të nxiturreagimin e tyre është shumë i rëndësishëm për rritjen e ndërgjegjësimit dhenxjerrjen në dritë të krimeve mjedisore.

Shoqëria civile punon për probleme të ndryshme që lidhen me mjedisin,siç janë ndotja industriale, degradimi i mjedisit, shkelja e legjislacionit dhepraktikat korruptive. Si të tilla, OSHC-të duhet të bashkojnë forcat dhe tëngrenë shqetësimet e tyre si dhe t’u ofrojnë institucioneve zgjidhje përtrajtimin e krimeve mjedisore.

Qeveria duhet të bashkëpunojë dhe të përdorë ekspertizën e të gjithë palëvetë interesuara me qëllim të shkurajimit, parandalimit dhe ndjekjes penale tëkrimeve mjedisore në Shqipëri.

RËNDËSIA QË KA PËR KRIMIN MJEDISOR

Qytetarët

Media

OSHC-të

Qeveria

Kodi Penal i Shqipërisë, i ndryshuar në tetor 2019

Dënimi

LEGJISLACIONI PËR KRIMIN MJEDISORLEGJISLACIONI PËR KRIMIN MJEDISOR NË SHQIPËRI

Neni 201Ndotja e ajrit, ujit dhe tokës

Neni 201/aMenaxhimi i mbetjeve

Neni 201/bTransportimi i mbetjeve

Neni 201/cVeprimtaritë e rrezikshme

Neni 201/çMaterialet bërthamore dhesubstancat e rrezikshme radioaktive

Neni 202Dëmtimi i specieve të mbrojturatë florës dhe faunës së egër

Neni 202/aTregtia e specieve të mbrojturatë florës dhe faunës së egër

Neni 202/bDëmtimi i habitateve në zonate mbrojtura mjedisore

Neni 203Substancat që shkatërrojnë ozonin

Neni 204Ndalimi i peshkimit

Neni 205Prerja e paligjshme e pyjeve

Neni 206Prerja e drurëve dekoratorëvedhe frutorë

Neni 206/aShkatërrimi i pyjeve me zjarrvënietë qëllimshme

Neni 206/bShkatërrimi me zjarr ngapakujdesia i pyjeve dhe mjedisit

Neni 207Shkelja e karantinës së pyjevedhe kafshëve

20deri në

vjet

15years

deri

7vjet

deri në

5vjet

deri në

1-7vjet

3vjet

deri në

2vjet

deri në

8vjet

deri në

1vit

deri në

3muaj

deri në

gjobë

Mësoni më shumë rreth aktiviteteve mjedisore të OSBE-së në Shqipëri:

Ndiqni Prezencën e OSBE-së në Shqipëri