p r o q r a m - lib.bbu.edu.az

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI

TƏHSİL NAZİRLİYİ

BAKI BİZNES UNİVERSİTETİ

«Menecment və marketinq»

kafedrası

«XARİCİ İQTİSADİ FƏALİYYƏTDƏ

SAHİBKARLIQ MƏDƏNİYYƏTİ VƏ

İŞGÜZAR MÜNASİBƏTLƏR»

fənni üzrə

P R O Q R A M

(“Magistr” hazırlığı üçün)

Azərbaycan Respublikası Təhsil

Nazirinin 29.01.2015-ci il

tarixli 127 saylı əmri ilə təsdiq

edilmişdir.

BAKI – 2015

2

Proqram Bakı Biznes Universitetinin Fakültə Elmi Şura-

sının 30 oktyabr 2014-cü il tarixli 02 saylı protokolu ilə təsdiq

edilmişdir.

Tərtib edən: i.e.n., dos. S.B.Məmmədova

Redaktor: t.e.n. K.Ş.Eyyubov

Rəyçilər: dos. P.O.Fərhadi

i.f.d. P.H.Rüstəmov

3

ÖN SÖZ

Azərbaycan iqtisadiyyatı artıq müasir beynəlxalq iqtisadi

münasibətlər sisteminə daxil olmaqdadır. İqtisadiyyatın inkişafı

yeni mərhələyə keçməklə xarici iqtisadi əlaqələrin qurulması,

ölkə iqtisadiyyatına xarici dövlətlərin marağı, bir sıra sahələrə

xarici investsiyaların cəlb olunması sahibkarlıq mədəniyyətinin

və işgüzar münasibətlərin beynəlxalq səviyyədə təmsil olunma-

sını tələb edir.

Elə ona görə də iqtisadiyyat sahəsində çalışanların, xü-

susilə də xarici iqtisadi fəaliyyətlə məşğul olan sahibkarların

“Xarici iqtisadi fəaliyyətdə sahibkarlıq mədəniyyəti və işgüzar

münasibətlər” fənnini öyrənməsi və bu fənnin ölkə universitet-

lərində tədris olunması məsələsi günün tələbi kimi qiymətlən-

dirilməlidir.

Bu baxımdan proqramın tərtib olunmasında sahibkarlıq

mədəniyyəti, rəhbər-işçi münasibətləri, etik davranış qaydaları,

işçilər arasında qarşılıqlı münasibət, xarici tərəfdaşlarla işgüzar

münasibətlərin qurulması, danışıqların təşkili və aparılması

qaydaları, beynəlxalq etik normalar və protokol qaydalarının

öyrənilməsinə geniş yer verilmişdir.

Qeyd etmək lazımdır ki, “Xarici iqtisadi fəaliyyətdə sa-

hibkarlıq mədəniyyəti və işgüzar münasibətlər” fənni “Bey-

nəlxalq biznes”, “Beynəlxalq kommersiya işi”, “Beynəlxalq

marketinq”, “Dünya bazar konyunkturasının öyrənilməsi və

proqnozlaşdırılması” fənnləri ilə sıx bağlıdır.

Proqram magistr tədris səviyyəsinə uyğun tərtib olun-

muşdur.

4

MÖVZU 1. XARİCİ İQTİSADİ FƏALİYYƏTDƏ

SAHİBKARLIQ ANLAYIŞI VƏ ONUN İQTİSADİ

MAHİYYƏTİ

Biznes və sahibkarlıq anlayışları. Əmtəə bazarlarında

fəaliyyət. İstehsal vasitələri bazarında fəaliyyət. Xarici ticarət

fəaliyyəti. Qiymətli kağızlar bazarında fəaliyyət. Azad iqtisadi

zonalarda fəaliyyət. Mənfəət gətirən vasitəçilik fəaliyyəti.

Sahibkarlığın mahiyyəti. Sahibkarlığın məqsədi. Mənfəə-

tin əldə edilməsi. Biznes fəaliyyətini inkişaf etdirmək üçün zə-

ruri vəsaitlərin toplanması. Cəmiyyətə zəruri əmtəə və xidmət-

lərin təqdim edilməsi. Bazarda, sahədə qabaqcıl mövqeyə nail

olunması. İstehlakçıların tələbatının optimal ödənilməsi. Öz

əməkdaşlarına səmərəli fəaliyyət göstərmələri üçün əlverişli şə-

raitin yaradılması.

Sahibkarlıq fəaliyyətinin təsnifləşdirilməsi. Fəaliyyət nö-

vünə görə sahibkarlıq (istehsal, kommersiya, maliyyə və kon-

saltik biznes). Fəaliyyət miqyasına görə sahibkarlıq (kiçik, orta

və iri biznes). Mülkiyyət formasına görə sahibkarlıq (dövlət,

xüsusi və bələdiyyə biznesi). Mülkiyyətçilərin sayına görə

sahibkarlıq (fərdi və kollektiv biznes). Təşkilati-hüquqi forma-

sına görə sahibkarlıq (təsərrüfat yoldaşlıq, təsərrüfat cəmiyyət,

kooperativ). Təşkilati-iqtisadi formasına görə sahibkarlıq (kon-

sern, assosiasiya, sindikat, maliyyə-sənaye qrupları).

Sahibkarlıq fəaliyyətnin spesifikası. İstehsal biznesi.

Kommersiya biznesi. Maliyyə biznesi. Konsultativ biznes. Biz-

nes növlərinin təsnifatı. Elmi-texniki tərəqqinin sürətlənməsi.

Sahibkarlığın iki forması. İnnovasiya sahibkarlığı. Xalis bazar

sahibkarlığı.

Sahibkarlığın təşkilati-hüquqi formaları. Kapital sahibi-

nin idarəetmədə və müəssisənin istehsal fəaliyyətində şəxsən

iştirakının zərurilik dərəcəsi. Sahibkarlıq fəaliyyətini həyata

keçirən vətəndaşın kreditorlar qarşısında əmlak məsuliyyətinin

5

dərəcəsi. Müəssisənin nizamnamə kapitalına qoyulan vəsaitin

qaytarılması imkanı və qaydası. Kollektiv sahibkarlığın ən ge-

niş yayılmış formaları. Şərikli (tam ortaqlı) müəssisə. Payçı və

şərikli (komandit ortaqlıqlar) müəssisə. Müəssisənin idarə he-

yətinin üzvlərinin seçilməsi. Məhdud məsuliyyətli cəmiyyət.

Əlavə məsuliyyətli cəmiyyət. Səhmdar cəmiyyəti.


SAHİBKARLIQ MƏDƏNİYYƏTİ

Xarici iqtisadi fəaliyyətdə sahibkarliq mədəniyyətinin

mahiyyəti. Xarici iqtisadi fəaliyyətdə sahibkarliq mədəniyyəti-

nin əhəmiyyəti. Ticarət mədəniyyəti. Sərfəli sazişlər mədəniy-

yəti (möhtəkirlik mədəniyyəti). İnvestisiya mədəniyyəti. İnzi-

batçılıq mədəniyyəti. Mədəniyyətin təkmilləşdirilməsi.

Firma fəaliyyətində mədəniyyət. İşgüzar etika səviyyə-

si. İşgüzar münasibətlər mədəniyyəti. Firma mədəniyyətini

müəyyən edən xarici amillər. Firma mədəniyyətini müəyyən

edən daxili amillər. Firmanın fəaliyyəti mədəniyyətinin mühüm

elementləri. Firmaların idarə edilməsinin prinsipləri.

Etika. İşgüzar etika kodeksi. Peşəkar etika. Partnyorla-

rın proqramı və üsulları. Danışıqlarda tətbiq edilən üsullar. Da-

nışıqlarda ünsiyyət mədəniyyətinin rolu. Üsulların strukturu.

Danışıqların aparılması mərhələləri. Şəxsiyyətlərarası ünsiyyət.

Milli və xarici mütəxəssislər tərəfindən aparılmış təd-

qiqatlar. Uğurlu sahibkar və onun keyfiyyət göstəriciləri. Tə-

şəbbüskarlıq. Risk etmək qabiliyyəti. Məqsədyönümlülük və

müstəqillik. Effektivlik və keyfiyyətə oriyentasiyalılıq. İnandır-

maq və qarşıya məqsəd qoymaq bacarığı. Biliklər əldə etməyə

çalışmaq və müşahidəçilik qabiliyyəti.

İşgüzar etiket və onun mahiyyəti. Nəzakət. İşgüzar tə-

masların planlaşdırılması. İşgüzar etiketdə subordinasiya məsə-

lələri. Tabelikdə olanlarla ünsiyyət. Emosional neytrallıq prin-

6

sipi. Vizit kartlarının növləri. Standart kart. Xüsusi və nüma-

yəndəlik məqsədləri üçün kartlar. Firma kartları. Rəsmi görüş-

lər.

MÖVZU 3. SAHİBKARLIQ MƏDƏNİYYƏTİ VƏ

VAXTDAN DÜZGÜN İSTİFADƏ

Sahibkarlıq mədəniyyətinin mühüm elementləri. İşgüzar

münasibətlər və onların qurulması. Strateji idarəetmə və strateji

məqsədlərin müəyyən edilməsi. İşgüzar (biznes) və rəqabət

mühitinin formalaşması. İşçilər arası münasibətlərin tənzimlən-

məsi və idarə edilməsi. Daxili və xarici müştərilərlə ünsiyyət.

İşgüzar davraniş tərzi və onun idarə edilməsi.

Biznesin cəmiyyətlə əlaqəsinin qurulmasının xüsusiyyət-

ləri. Firmanın cəmiyyət qarşısında daşıdığı sosial məsuliyyət.

Sahibkarlıq mədəniyyəti və biznes etikası. Tendensiyaların təh-

lili və onların nəticələrinin proqnozlaşdırılması. İctimai rəyin

öyrənilməsi. İctimai baxış və gözləmələrin tədqiqi. Fəaliyyət

proqramı.

Sənaye əlaqələrinin yaxşılaşdırılması. İşin səmərəli təş-

kili və ona təsir edən amillər. İşin səmərəli planlaşdırılması və

onun xüsusiyyətləri. Yüksək ixtisaslı kadrları cəlb etməklə kadr

axıcılığının səviyyəsinin aşağı salınması. Əmtəə və xidmət

bazarlarının genişləndirilməsi. Mənfəətliliyin maksimum yük-

səldilməsi. Korporativ fərdiyyətçiliyin formalaşdırılması.

İctimai rəy. İctimai münasibətlər. Dövlətlə əlaqələr. İcti-

mai həyat. Sənaye əlaqələri. Maliyyə əlaqləri. Beynəlxalq

əlaqələr. İstehlakçılarla münasibətlər. Tədqiqat və statistika.

Kütləvi informasiya vasitələri.

İdarəetmədə vaxtdan düzgün istifadə. Time-management.

Vaxtdan istifadənin 3 yolu. Vaxtdan istifadə zamanı vaxtı “kor-

laması”. Vaxtdan istifadə zamanı “vaxtı keçirmə”. Vaxtdan is-

7

tifadə zamanı vaxta “sərmayə” etmək. Vaxtdan düzgün istifadə

edən sahibkarları ümumiləşdirən xüsusiyyətlər.


KORPORATİV MƏDƏNİYYƏT VƏ ETİK

DAVRANIŞLAR

Korporativ etikanın prinsipləri. Korporativ mədəniyyətin

tipologiyası. Işgüzаr təcrübənin ümumi stаndаrtlаrı. Müəssisə-

nin mədəniyyətinə təsir edən amillər. müəssisədə qəbul оlun-

muş standartlar və qaydalar. Sоsial mədəniyyət və оnun fоrma-

laşması.

İşgüzar insanın xarici görünüşü. İşgüzar qadın geyimi.

İşgüzar kişi geyimi. Klassik üslubda kostyumlar və geyim tər-

zi. Zahiri görkəm. Nailiyyətlər (təhsil, treyninqlər, xarici dil,

kompüter).

Biznes mədəniyyəti və onun funksiyаlаrı. Kоllektivin

üzvlərinin davranışlarının tənzimlənməsi. Ənənələr və onlara

riayət edilməsi.Etik kоdekslər. Etikа хəritəsi. Etikа üzrə kо-

mitetlər. Sоsiаl yохlаmаlаr. Sоsiаl hesаbаtlаr. Korporativ mə-

dəniyyətinin ümumi əlamətləri. Sahibkarlıq mədəniyyətinin

formalaşmasına təsir göstərən daxili amillər.

Şəxsiyyətlərarası ünsiyyət. Peşəkar etika və işgüzar eti-

kanın ümumi normaları. Işgüzar münasibətlər etikası. Partnyor-

ların, xüsusilə xarici partnyorların qəbulu proqramı. Daxili və

xarici müştərilərlə ünsiyyət proqramı. Kolleqaların görüş

qaydası. Proqramın işgüzar hissəsi (görüşlər, söhbətlər, da-

nışıqlar). Danışıqların əsas prosesinə hazırlıqlar. Danışıqların

strukturunun əsas elementləri: insanlar, maraqlar, variantlar,

kriteriyalar.

Sosial məsuliyyət anlayışı və mahiyyəti. Kоrpоrаtiv sо-

siаl məsuliyyət. Sоsiаl məsuliyyət ilə hüquqi məsuliyyət аrаsın-

dа fərq. Korporativ sosial məsuliyyətin elementləri. Böhran

8

situasiyalarının idarə edilməsi. İstehsal prosesinin təhlükəsizli-

yi. Ətraf mühit etikası. Biznes üçün uzunmüddətli məhsuldаr

perspektivlər.


UĞURLU MENECERLƏR QRUPUNUN

FORMALAŞDIRILMASI

“İdarəetmə heyəti” anlayışının tərkibi. Menecerlərin ma-

lik olduqları biliklər və bacarıqlar. Menecerlərin malik olduq-

ları şəxsi və işgüzar keyfiyyətlər kompleksi. Menecerin özünün

funksional-proses yanaşması. Menecerlərin peşəkarlığına qarşı

irəli sürülən tələblər. Başqa firmalarda və sahələrdə menecer-

lərin təcrübəsi ilə tanışlıq. Resursları idarə etmək, müəssisənin

işini planlaşdırmaq və proqnozlaşdırmaq bacarığı. İdarəetmə-

nin effektivliyini artırmaq qabiliyyətləri. Müasir informasiya

texnologiyalarından, kommunikasiya və rabitə vasitələrindən

istifadə etmək bacarığı.

Heyətin seçilməsi və yerləşdirilməsi. Heyətin idarə edil-

məsi prinsipləri. Menecerin funksiyası. İşçiləri birgə fəaliyyətə

hazırlanması prosesi.Lazımi mükafatlandırma sisteminin müəy-

yənləşdirilməsi. Məqsədli qrupların fəaliyyətinin təşkili və ona

nəzarət. Münaqişələrin həlli və kompromis qərarların qəbulu.

Heyətin idarə edilməsi. Menecer kadrların tərkibinin müəyyən-

ləşdirilməsi. Kadr siyasətinin işlənib hazırlanması.

Menecer qrupunun formalaşması prosesi. Menecerlərə

qarşı irəli sürülən tələblər. Özünü idarə etmək qabiliyyəti. Şəx-

si dəyərlər. Dəqiq şəxsi məqsədlər. Daim şəxsi artım (inkişaf).

Problemləri həll etmək bacarığı. Yaradıcılıq və innovasiya qa-

biliyyəti. Ətrafdakılara təsir göstərmək qabiliyyəti. Müasir

idarəetmə yanaşmaları. Əmək kollektivini formalaşdırmaq və

inkişaf etdirmək qabiliyyəti. Menecer qrupunun formalaşması

istiqamətləri.

9

Tələbatların qiymətləndirilməsi və heyətin seçilməsi me-

yarları. Kadrların seçilməsi və işə qəbulu. Kadrların öyrədil-

məsi. Kadrlara rəhbərlik. Heyətin gördüyü işlərin keyfiyyətinin

qiymətləndirilməsi. Heyətin seçilməsi meyarları. Vakant yer

üzrə işçi seçimi

Əməyin səmərəli təşkili. Əmək məhsuldarlığının ölçül-

məsinin üç əsas metodu. Əmək məhsuldarlığının ölçülməsinin

natural metodu. Əmək məhsuldarlığının ölçülməsinin əmək

metodu. Əmək məhsuldarlığının ölçülməsinin dəyər metodu.

Müəssisələrdə əməyin düzgün, səmərəli təşkili. Əməyin, isteh-

salın və idarəetmənin təşkilinin effektiv üsulu. Əmək normala-

rı. Əməkhaqqının forması və səviyyəsi.


SAHİBKARLIQ FƏALİYYƏTİNDƏ KADRLARIN

İDARƏ OLUNMASI

İdarəetmədə tənqidi rəyin peşəkar verilməsi. İnsan re-

surslarının idarə edilməsinin mahiyyəti və məzmunu. İnsan

amilinin rolu. Sahibkarlıq mühitində “insan psixologiyası”.

İnsan resurslarının idarə edilməsinin vəzifələri və funksiyaları.

Strateji məqsədlərin inkişaf etdirilməsi yolları.

Müəssisənin məqsəd və vəzifələrinin həyata keçirilməsi

üçün kadr tələbatı. İnsan Resursları Departamentinin yaradıl-

ması. Potensial işçi mənbələrini müəyyən etdirilməsi və seçil-

məsi. Muəssisənin tələbatına uyğun işə götürmə meyarları. İşə-

götürmə üsulları. İnkişaf etdirmək və məsləhət vermək prosesi.

Xidməti fəaliyyətin qiymətləndirilməsi meyarları. İşçilərin

şəxsi xüsusiyyətləri.

Kadr potensialının planlaşdırılması. İş analizinin aparıl-

ması və vəzifə təlimatları. İnsan resurslarının planlaşdırılması.

İnsan resurslarının seçilməsi və yerləşdirilməsi. İnsan resursla-

rının təhsili və ixtisqaslaşdırılması (treyninq). Oriyentasiya

10

(adaptasiya). Əməyin ödənilməsi. İşlərin qiymətləndirilməsi.

Əməyin motivləşdirilməsi və stimullaşdırılması. Əməyin mü-

hafizəsi. Davranış məcəlləsi.

Namizədləri tanımaq metodologiyası. Xüsusi qabiliyyət,

şəxsi, motivasiya və bacarıq testləri. Seçmə və Yerləşdirmə

Prosesi. İnsan resurslarının müasir idarəetmə sistemi. İşçi ehti-

yacının müəyyən edilməsi üsulu. İşçi dövriyyəsi və onun he-

sablanması. Davamiyyətsizlik nisbətinin hesablanması. İnsan

resurslarının hesabatı. İşçiləri ümumi xarakterizə edən təhlillər.

Təhsilə görə işçilərin ümumi xarakteristikası. İş təcrübəsinə gö-

rə işçilərin ümumi xarakteristikası. İşçi axtarma. Seçmə və işə

yerləşdirmə təlimatı.

İşçilərin təlimi və tərəqqisi təlimatı. Tədris və təkmilləş-

dirmə ehtiyacının müəyyən edilməsi üsulları. Tədris və təkmil-

ləşdirməni həyata keçirəcək müəssisədəxili şöbələr. Tədris və

təkmilləşdirməni həyata keçirəcək müəssisəxarici şöbələr. Təd-

ris və təkmilləşdirmə metodunun, müddətinin, vaxtının və yeri-

nin müəyyən edilməsi üsulları. Tədris və təkmilləşdirmənin

büdcəsi və onun hazırlanması. Tədris və təkmilləşdirmə proq-

ramı və onun nəticələrinin qiymətləndirilməsi. İşçilərin Attes-

tasiyası (qiymətləndirilməsi) təlimatı və onun hazırlanması.

MÖVZU 7. SAHİBKARLIQ FƏALİYYƏTİNDƏ İNSAN

RESURSLARININ İDARƏ EDİLMƏSİ

İnsan resurslarının idarə edilməsinin effektivliyi. “İnsan

amilinin” rolu. İnsan Resursları Şöbəsi”nin fəaliyyəti. Heyətin

idarə edilməsi. Müəssisənin ümumi strategiyası və biznes-

planının insan resursları ilə bağlı olan strategiya və planlarla in-

teqrasiyası. Əlaqələndirici və birləşdirici vəzifənin icra olun-

ması. Müəssisə daxilində qrupların meydana gəlməsi. İşçilərin

inkişafı istiqamətində həyata keçirilən proqramlar. Çalışanlar

arasında işgüzar birliklərin yaradılması.

11

İnsan resurslarının idarə edilməsinin əsas vəzifələri. Stra-

tegiya və müəssisədaxili mədəni mühit. İşçilərin müəssisəyə

bağlılığı. Keyfiyyət və məhsuldarlığın yüksəlməsi. İnsan re-

surslarının idarə edilməsində 3 "R" (right time, right position,

right person) prinsipi. Müəssisənin Strateji Biznes Planı. Kadr-

ların tapılması və inkişaf etdirilməsi. İxtisas səviyyəsinin artı-

rılması və qiymətləndirilməsi. Əməkhaqqı ilə təmin olunması

və mükafatlandırılması.

İnsan resurslarının idarəedilməsi funksiyaları. Planlaşdır-

ma və siyasət. Təşkilati strategiya və fəaliyyət hədəfləri. Strate-

ji məqsədlər. Müəssisənin məqsəd və vəzifələrinin həyata

keçirilməsi üçün kadr tələbatının müəyyən edilməsi. İnsan

Resursları Departamentinin yaradılması. Potensial işçi mənbə-

lərini müəyyən etmək və seçmək. Mükafatlandırmaq və işdə

saxlamaq. Xidməti fəaliyyəti qiymətləndirmək. Yeni kadrların

işə götürülməsi. Namizədləri tanımaq metodologiyası.

İnsan Resursları Departamentinin təşkilati strukturu. İşə-

götürmə və seçmə. Müavinət və mükafatlar. Təlim və ixtisasar-

tırma. İR üzrə idarəetmə mütəxəssisi. İnsan Resursları Departa-

menti işçilərinin səriştələri. Strateji bacarıqlar. Biznes anlayışı.

Peşəkar səriştə. İnsanları idarəetmə və ünsiyyət qabiliyyətləri.

Peşəkar səriştələrin davamlı inkişafı. Nüfuz. Qərarvermə və

problem həlletmə.

İnsan Resursları Departamentinin Reqlamentinin hazır-

lanması. İnsan Resurslarının Planlaşdırılması təlimatının hazır-

lanması. İşçi dövriyyəsinin hesablanması. İnsan Resurslarının

hesabatının aparılması. İşçiləri ümumi xarakterizə edən təhlillə-

rin aparılması. Təhsilə görə işçilərin ümumi xarakteristikası. İş-

çi axtarma, seçmə və işə yerləşdirmə təlimatının hazırlanması.

İşçilərin təlimi və tərəqqisi təlimatının hazırlanması. İşçilərin

attestasiyası (qiymətləndirilməsi) təlimatının hazırlanması. İşçi-

lərin karyerasının planlaşdırılması təlimatının hazırlanması.

12

MÖVZU 8. İDARƏETMƏDƏ KARGÜZARLIĞIN

TƏŞKİLİ

Kargüzarlıq haqqında anlayış. Sənədlərin yaranması,

istifadə edilməsi prosesinin hüquqi tənzimlənməsi. Sənədlərin

əhəmiyyəti. Kargüzarlıq işçilərinin ümumi vəzifələri. Kargü-

zarlıq işçilərinin iş şəraitinin təşkilinə olan tələblər. Təşkilatı-

sərəncamverici sənədlərin tərtib olunmasının ümumi qaydaları.

Təşkilatı sənədlər. Nizamnamə və təlimat. İşgüzar yazışmalar.

Sərəncamverici sənədlər, sərəncam. Təşkilati-sərəncam-

verici sənədlər. Maliyyə-hesabat əməliyyatları üzrə sənədlər.

Kommersiya sənədləri. Kadr sənədləri. Vətəndaşların ərizə,

şikayət, və təklifləri üzrə sənədlər. Aktlar və onun tərtib edilmə

qaydaları. Sənədlərin dövriyyəsinin təşkili. Sənədlərin qeydiy-

yatının təşkili. Sənədlərin icrasına nəzarətin aparalması. Əmək

və əhalinin sosial müdafiəsi orqanlarında sənədlə bağlı

karğüzarlıq işinin təşkili formaları. Pensiyaların təyin olunması

üzrə sənədlərin rəsmiləşdirilməsi və saxlanılması.

Maliyyə-hesabat, bank və vergi sənədlərinin hazırlanma-

sı. Müxtəlif növlü maliyyə, bank və vergi sənədlərinin rəsmi-

ləşdirilməsi. Kommersiya sahəsi üzrə sənədlərin növləri. Xarici

ticarət əməliyyatlarının rəsmiləşdirilməsi. Beynəlxalq işgüzar

yazışmalar. Kredit və bank işi, agentlik və orta agentlik. Yük-

lərin daşınması və sığorta işləri.

Sənədlərin və işlərin saxlanılma qaydası. Sənədlərin sax-

lanılmasının hüquqi əsasları və onların qruplaşdırılması. Sənəd-

lərin dəyərinin müəyyən edilməsi üçün ekspertizasının aparıl-

ması. Qovluqların formalaşdırılması və arxivə təhvil verilmək

üçün hazırlanması. Sənədləşmə prosesi və sənədləşmə prinsip-

ləri. Məqsədəuyğunluq prinsipi. Etibarlıq prinsipi. Kifayətlilik

prinsipi. Sistemlik prinsipi. Çeviklik prinsipi.

Sənədlərin vahid formasının hazırlanması əsasında sənəd

axınının ixtisarlaşdırılması. Sənədlərin dövriyyəsinin təşkili.

13

Sənədlərin qeydiyyatının təşkili. Sənədlərin icrasına nəzarətin

aparalması. Sənədlərin icrasına nəzarətin texniki təminatı. Sə-

nədlər üzrə məlumat-axtarış sisteminin kompüterlərlə aparılma-

sı. Sənədlərlə işləmədə tam texniki vasitələrdən istifadə edil-

məsi. Sənədlər icra olunduqdan sonra onların saxlanması və

mühafizəsi təminatı.


MÜNAQİŞƏLƏR VƏ ONLARIN İDARƏ OLUNMASI

Münaqişələrin öyrənilməsinə sistemli yanaşma. Müna-

qişələrin təsnifləşdirilməsinin asas növləri. Münaqişədə dav-

ranış strategiyası. Münaqişənin dinamikası. Konfliktologiyanın

nəzəri əsasları. Konfliktologiya nəzəriyyəsində əsas istiqamət-

lər. Münaqişənin sosiologiya nəzəriyyələri. Münaqişənin psixo-

loji nəzəriyyələri.

Münaqişə və onun ölçüləri. Münaqişənin təbiəti. Münaqi-

şələrin kökləri. Münaqişənin tipləri. Münaqişələrin funksiya-

ları. Münaqişənin inkişaf dinamikası. Münaqişələrin əsas inki-

şaf mərhələləri.

Münaqişələrin həllində çoxvariantlılıq.Münaqişələrin həl-

li şərtləri və amilləri. Münaqişələrin həlli strategiyası və üsul-

ları. Münaqişədən çıxış strategiyası. Danışıqlar prosesi və da-

nışıq üslubları. Sərt üslub. Mülayim üslub. Sövdələşmə üslubu.

Əməkdaşlıq üslubu. Müzakirələr və mövqelərin razılaşdırıl-

ması.

Şikayətlər və onların mahiyyəti. Şikayətlər üzərində işlə-

mə. Şikayətlə işləməyin alqoritmi. Əməkdaşlari ruhdan salan

amillər. Ədalətsiz əmək haqqı. Pis iş şəraiti. Bacarıqsız və

səriştəsiz idarəetmə. Sağlam iş mühitinin yaradilmasi.

Münaqişənin strukturu. Münaqişə prosesinin modeli. Mü-

naqişənin nizama salınması. Mübahisənin müsbət və mənfi tə-

rəfləri. Mübahisənin növləri. Mübahisənin beş mərhələsi. Dü-

14

şünülmüş ünsiyyət. Vasitəçilik bacarığı. Münaqişələrin idarə

olunması və həlli yolunda atılan beş addım. Münaqişələrin ida-

rə olunmasının pedaqoji üsulları. Münaqişələrin idarə olunma-

sının inzibati üsulları.

MÖVZU 10. İDARƏETMƏ STİLİNİN SEÇİLMƏSİ

Rəhbərlik stilinin modifikasiyaları. Avtoritar (direktiv)

tərz. Avtoritar stilin güclü tərəfləri. Avtoritar stilin çatışmazlıq-

ları. Demokratik (kollegial) tərz. Neytral (səhlənkar) tərz. Patri-

arxal rəhbərlik stili. Xarizmatik rəhbərlik stil. Avtokratik rəh-

bərlik stili. Bürokratik rəhbərlik stili. Demokratik stil.

Rəhbərlik üsulu. Rəhbər şəxsiyyətinin xarakteristikasının

üç qrupu. Bioqrafik xarakteristika. Rəhbərin yaşı. Özünə inam.

Emosional tarazlıq və stressə dayanıqlılıq. Məsuliyyətlilik və

tapşırıqların icrasında etibarlılıq. Ünsiyyətcillik. Qabiliyyət və

şəxsi xüsusiyyətlər.

Rəhbərlik üslubu konsepsiyası. Fərdi rəhbərlik tərzi. Rəh-

bərin davranışı. Rəhbərlik stilini formalaşdıran amillər. Rəh-

bərlik tərzinin dəyişməsi. Direktiv rəhbərlik stili. Kollegial rəh-

bərlik stili. Səhlənkar rəhbərlik stili. Rəhbərlik stillərinin xarak-

teristikaları.

Rəhbər və əməkdaşların qarşılıqlı təsiri. Qrup üzvlərinin

səriştəliliyinin nəzərə alınması ilə rolların funksional diferensi-

asiyası. Çoxtərəfli informasiya və kommunikasiya münasibət-

ləri. Danışıqlar və kompromislərin (güzəştlərin) köməyilə mü-

naqişələrin tənzimlənməsi. Etibarlılıq əməkdaşlığın əsası kimi.

Məqsəd və nəticələrə oriyentasiya. Öz təşkilatında heyətin inki-

şafına oriyentasiya. Heyətin öyrədilməsi və ixtisasının artırıl-

ması.

Tədris və təkmilləşdirmə ehtiyacının müəyyən edilməsi.

Tədris və təkmilləşdirmə proqramının hazırlanması. Tədris və

təkmilləşdirmə proqramı nəticələrinin qiymətləndirilməsi. Mü-

15

əssisə rəhbərliyi tərəfindən attestasiya balına uyğun olaraq

işçilərlə əlaqədar müvafiq qərarların qəbul edilməsi. Karye-

raları planlaşdırılacaq işçilərin müəyyən edilməsi. Müəssisədə-

ki karyer fürsətlərinin (imkanlarının) müəyyən edilməsi. Kar-

yera ilə əlaqədar məqsədlərin müəyyən edilməsi. İşçilərin

əməkhaqqı sisteminin və təlimatının hazırlanması. Əməyin qiy-

mətləndirilməsi nəticələrindən istifadə edilərək əməkhaqqı sis-

teminin hazırlanması. Mükafat sisteminin hazırlanması.


İŞGÜZAR DANIŞIQLAR VƏ ONLARIN APARILMASI

YOLLARI

Danışıqlarda davranış tərzi. Menecerin (eləcə də digər

insanların) danışıq tərzi. Salamlaşma qaydaları. Danışıqlarda

işçi heyətin rolu. Qəbul zamanı müsahibələr. Danışıqlarda tələb

olunan peşəkarlıq. Danışıqlarda vaxt bölgüsü.

Müsahibə aparan tərəfindən diqqət yayındıran hərəkətlər.

Zahiri görkəm. Nailiyyətlər (təhsil, treyninqlər, xarici dil, kom-

pyüter). Yaradıcılıq və təşəbbüskarlıq Ünsiyyət və danışıqların

aparılması. Nüfuz və insanlara sirayətetmə. Komanda ruhlu

olma. Təcrübə bölüşmə. Analitik düşünmə. Problem həlletmə

və qərarvermə.

Strateji plan tərtibetmə və hədəflərin müəyyən edilməsi.

Danışıqlarda rəhbərlik və idarəetmə. Kollektiv üzvlərinin da-

nışıqlarda rolu. Müsahibənin strukturu. Düzgün sual növlərinin

seçilməsi. Müsahibələrin müvəffəqiyyətlə keçmə amilləri.

“Şəxsiyyətlər tipologiyası”.

Qabiliyyətlər (bacarıqlar). İnduksiya metoduna əsaslanan

düşünmə (təfəkkür) tərzi. İdeya vermək qabiliyyəti. Fərqli dü-

şüncə tərzi. Yazma sürəti. Kargüzarlıq işlərində sürəti və

dəqiqliyi. Zehni qabiliyyət (intelekt). Başqalarına təsir etmək.

Uyğunlaşma və özünə nəzarət. Analitik düşüncə tərzi.

16

Sənədləşmənin düzgün aparılması. Toplanti və iclaslarda

iştirak etməmək. Aydın olmayan gündəlik. Məlumatsızlıq. İcla-

sa hazırlıq dərəcəsi. Müzakirədə iştirak. Ani qərar verə bilmə-

mək. Problemin həll olnmasında iştirak dərəcəsi. Fəallıq me-

yarları.

MÖVZU 12. KOMANDAQURMA VƏ SAĞLAM

İŞGÜZAR MÜHİT

Kollektivlə işləmə bacarığı. Məsuliyyət və iş intizamı. Kollektivdə komanda ruhunu yarada bilmək bacarığı. İşçi-lərə təsiretmə və onları inandıra bilmə bacarığı. Kollektiv üzvləri ilə sıx işgüzar münasibətlər. Ünsiyyət və nüfuz etmə qabiliyyəti.

Söhbətə başlamanın dörd üsulu. Gərginliyin aradan qaldı-

rılması üsulu. Vəziyyətin müəyyənləşdirilməsi. Məqsədlərin

dəqiqləşdirilməsi. Ehtimal və gümanların yaranma səbəblərini

inkişaf etdirilməsi. Mümkün hərəkət tərzinin müəyyən edil-

məsi. Qərarvermənin üç üsulu.

Kollektivdə inam. Sağlam olan iş mühiti. Sağlam olma-

yan iş mühiti. Peşəkar menecer. Peşəkar olmayan, uğursuz me-

necer. İdarəetmənin tərkib hissələri. Münaqişələrin və konflikt-

lərin həll edilməsi. Qrup daxilində münaqişənin həll edilməsi

üsulları. Fərdlər arasinda problemin həll edilməsi. Şəxsi

məsləhətləşmə. Konstruktiv qarşıdurmanın əsas məqsədi.

Menecer tərəfindən edilən nəzarət dərəcəsi. Çətin insan-

ların və mənfi davranişin idarə edilməsi. Çətin insanlarla yola

getmək. Mənfi davranışın səbəbləri. Müsbət emosiyalara tələ-

bat. İşçilərdə məsuliyyət və maraq oyatmaq bacarığı. Praktiki

ruhlandırma amilləri. Yüksək istehsal mədəniyyəti.Müəssisədə

sağlam mənəvi mühitin yaradılması.

Bir işgüzar mühitdən olan işçilərin qarşılıqlı ünsiyyəti.

İdeya və fikirlərin birgə axtarışı, irəli sürülməsi və operativ

17

işlənib hazırlanması prosesi. Başlanmış tədbirlərə nəzarət və

onların koordinasiyası. İşgüzar təmasların dəstəklənməsi pro-

sesi. İşgüzar fəallığın stimullaşdırılması. İşgüzar söhbətin xalis

praqmatik effekti. İşgüzar söhbətlərin aparılmasının əsas mər-

hələləri.


İŞGÜZAR ÜNSİYYƏTİN TƏŞKİLİ

“İşgüzar söhbət” anlayışı. İşgüzar söhbətin funksiyaları.

Bir işgüzar mühitdən olan işçilərin qarşılıqlı ünsiyyəti. Mühüm

idarəetmə qərarlarının qəbulu. İşgüzar söhbətlərin aparılması-

nın əsas mərhələləri. Hazırlıq tədbirləri və söhbətin başlanğıcı.

İştirak edənlərin məlumatlandırılması və irəli sürülən müddəa-

ların müzakirəsi. Söhbətin yekunlaşdırılması.

İşgüzar söhbətə hazırlıq sxemi. İşgüzar söhbətin planlaş-

dırma mərhələsi. Material toplanması və onun işlənməsi. Top-

lanmış materialın təhlili və onun redaktəsi. Gərginliyin aradan

qaldırılması üsulu. Qarmaq üsulu. Təsəvvür oyununun stimul-

laşdırılması üsulu. Birbaşa yanaşma üsulu. Söhbətin davamiy-

yət müddəti.

Kommersiya danışıqları və onların iştirakçıları. Danışıq-

lara hazırlığın təşkilati məsələləri. Nümayəndəliyin kəmiyyət

və keyfiyyət tərkibinin formalaşdırılması. Kommersiya danı-

şıqlarının aparılması prosesinin üç mərhələsi. Maraqların, nöq-

teyi-nəzərlərin, konsepsiyaların və iştirakçıların mövqelərinin

dəqiqləşdirilməsi. Müzakirə (öz baxışlarının və dəstəklərinin

dəstəklənməsi üçün dəlillərin irəli sürülməsi, onların əsaslandı-

rılması). Mövqelərin uzlaşdırılması və razılığa gəlinməsi. Prin-

sipial danışıqlar. Prinsipial danışıqlar metodunun dörd şərti.

Nümayəndələrin qəbulu və protokol. Nümayəndə heyəti

və onun qəbulu. Proqram layihəsi. Qəbul növünün seçilməsi.

Dəvət olunmuş insanlar siyahısının tərtib edilməsi. Dəvətnamə-

18

lərin paylanması. Qonaqların masa arxasında əyləşmə planının

tərtib edilməsi. Menyunun tərtib edilməsi. Qəbulun həyata ke-

çirilməsi qaydasının tərtib edilməsi. İşgüzar görüşlər və saziş-

lərin bağlanılması.

İşgüzar insanın xarici görünüşü. İşgüzar insanın bilik və

bacarıqları. İşgüzar mühitin yaradılması. İşgüzar danışıqlarda

müqavilələrin bağlanması. İşgüzar qadının qarderobu. Beynəl-

xalq tədbirlərdə iştirak. Uğuru təmin edən işgüzar davranış.

MÖVZU 14. İŞƏ RUHLANDIRMA VƏ

HƏVƏSLƏNDİRMƏ (MOTİVASİYA)

İdarəetmə. Kollektivdə nüfuzu artırma. Ruhlandırma

bacarığı. İnstitutlarda məzunlarla görüşlər. Təşkilata gənclərin

cəlb edilməsi. İşçilərdə motivasiya yaratmaq. Şirkətin yeni lo-

qotipinin hazırlanması prosesi. Təlimlər.

A.Maslounun idarəetmə psixologiyası nəzəriyyəsi.Mas-

lou piramidası. Mövcudolma, əlaqə və inkişaf nəzəriyyəsi. Be-

yin və Davranış nəzəriyyəsi. Əminlik ifadə edən davranış və

ünsiyyət. Əminlik davranışa xarakterik olanlar xüsusiyyətlər.

Əminlik davranışa xarakterik vücud dili.

Müsbət emosiyalara tələbat. Praktiki ruhlandırma amil-

ləri. İnsanın əməyə münasibəti üzərində qurulan “X”, “Y” və

“Z” nəzəriyyəsi. Komanda ruhunun qurulması. İşə ruhlandır-

ma. “X” nəzəriyyəsində başlıca stimul. Qrup rəhbərlərinin tə-

yin edilməsi. “Y” nəzəriyyəsi üzrə model. “Z” nəzəriyyəsinə

görə qrupda işləmə. Komanda daxilində gözəl yazili və şifahi

ünsiyyət yaratmaq. Komandani təlimləndirmək.

Hədəf və tapşırığın müəyyən edilməsi. Planın tərtib

edilməsi. İşin və resursların, qüvvələrin bölünməsi. İşin keyfiy-

yətinə və sürətinə nəzarət. Plana qarşi fəaliyyətin yoxlanılmasi.

Lazım gəldikdə planda dəyişiklilərin edilməsi. Komanda üzrə

19

liderin funksiyaları. Standartların qoyulması. Nizam-intizamın

tətbiqi və saxlanılması.

Fərdin və təşkilatın inkişafında rəhbərin rolu. Şəxsi prob-

lemlərdə dəstəkləmək, kömək etmək. Fərdləri cəsarətləndir-

mək. Fərdləri qiymətləndirmək və dəyərləndirmək. Fərdlərin

bacarıqlarını istifadə etmək. Fərdlərin potensialini üzə çıxar-

maq. Fərdləri inkişaf etdirmək və təlimləndirmək.

MÖVZU 15. XİDMƏTİ FƏALİYYƏTİN

QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ SİSTEMİ

Attestasiya və xidməti fəaLiyyətin qiymətləndirilməsi.

Biliyin yoxlanılması. Müdirlərin işçini qiymətləndirməsi. İşçi-

nin özünü qiymətləndirməsi. İşçilərin bir-birini qiymətləndirmə-

si. İşçilərin müdirləri qiymətləndirməsi. "Xidməti Fəaliyyəti Qiy-

mətləndirmə" sistemi. Peşəkar davranışın xüsusi meyarları.

“Xidməti fəaliyyətin qiymətləndirilməsi” forması.SMART

hədəflər beynəlxalq standartı. Xidməti fəaliyyət meyarları. Qiy-

mətləndirən və Qiymətləndirilən. Təşkilatın strateji hədəfləri.

İşgüzar münasibətlər. İşə qəbul prosesinin səmərələliyi. İşçinin

təlim və inkişaf yolları.

Xidməti fəaliyyət meyarları. Professional biliyi. İşə münasibəti. Təhlil etmə, problem həlletmə və qərar vermə. Təşkilatçılıq və planlaşdırma. Yaradıcılıq və təşəbbüskarlıq.

Təcrübəni bölüşmə. Kollektivlə işləmə bacarığı. Məsuliyyət və iş intizamı. Strateji planlama və proqnozlaşdırma.

Sahəsi üzrə geniş nəzəri biliklər. Vəzifəsinin bütün

aspektlərinə bələd olması. İcra prosesində biliyinin tətbiqi. İşin

gedişində əhəmiyyətli və mühüm problemlərin müəyyənləşdi-

rilməsi. Əsaslandırılmış qərarlar verilməsi prosesi. İş vaxtından

və digər imkanlardan səmərəli istifadə etmə bacarığı. İşdəki ça-

tışmazlıqları vaxtında və professional surətdə həll etmə ba-

carığı.

20

Dəqiq tapşırıqların verilməsi. Kollektivdə komanda ruhu-

nun yaradılması. Komandanın inkişaf etdirilməsi. Problemlərin

həllinə işçilərin səfərbər edilməsi. Motivasiya sisteminin for-

malaşması. Şirkətin ictimaiyyətlə əlaqədar siyasətinin yaxşılaş-

dırılması. Müştəri xidmətlərinin keyfiyyətinin müştərilərin tə-

ləbatına müvafiq qurulması. Təşkilatda işçi axının qarşısının

alınması.

21

«XARİCİ İQTİSADİ FƏALİYYƏTDƏ SAHİBKARLIQ

MƏDƏNİYYƏTİ VƏ İŞGÜZAR MÜNASİBƏTLƏR»

FƏNNİNDƏN PLAN VƏ SAATLARIN BÖLGÜSÜ

№

Mövzular

Saatların miqdarı

cəmi müh. məş.

1 Xarici iqtisadi fəaliyyətdə

sahibkarlıq anlayışı və onun

iqtisadi mahiyyəti

1.1.Xarici iqtisadi fəaliyyətdə

sahibkarliq anlayışı.

1.2Xarici iqtisadi fəaliyyətdə

sahibkarlığın iqtisadi

mahiyyəti


sahibkarlığın təsnifatı.


sahibkarlığın növləri


sahibkarlığın təşkilati-hüquqi

formaları

6 2 2


sahibkarlıq mədəniyyəti 2.1.Sahibkarlıq mədəniyyəti-

nin mahiyyəti və əhəmiyyəti

2.2. Firma mədəniyyəti

2.3. İşgüzar etika

2.4. Uğurlu sahibkarların əsas

keyfiyyətləri

2.5. İşgüzar etiket

2

3 Sahibkarlıq mədəniyyəti və

vaxtdan düzgün istifadə

3.1. Sahibkarlıq mədəniyyəti

6 2 2

22

və onun idarə edilməsinin

əsasları.

3.2. Sahibkarlıqla cəmiyyət

arasında əlaqələr.

3.3. İşin səmərəli təşkili və

planlaşdırılması.

3.4. Prioritetlərin müəyyən

edilməsi

3.5. Vaxtdan düzgün istifadəyə

maneələr


korporativ mədəniyyət və

etik davranışlar

4.1. İşgüzar davraniş tərzi

4.2. İşgüzar geyim

4.3.İşçilər arası münasibətlərin

tənzimlənməsi

4.4. Daxili və xarici müştəri-

lərlə ünsiyyət

4.5. Biznesdə sosial mədəniy-

yət

2


uğurlu menecerlər qrupunun

formalaşdırılması

5.1. Menecer – effektiv idarə-

etmənin təşkilatçısıdır.

5.2. Menecerlərin peşəkarlıq

meyarları

5.3. Menecerlər qrupunun for-

malaşması xüsusiyyətləri və is-

tiqamətləri

5.4. İşçilərin inkişaf etdirilmə-

sində menecerin rolu

6 2 2

23

5.5. Əməyin səmərəli təşkili


sahibkarlıq fəaliyyətində

kadrların idarə olunması 6.1. İnsan resurslarının

idarə edilməsi

6.2. Kadr potensialının təşkili

6.3. Kadr potensialının plan-

laşdırılması

6.4. İşə namizədlərin seçilməsi

metodologiyası

6.5. Müəssisədə kadrların təli-

mi və tərəqqisi

2

7 Sahibkarlıq fəaliyyətində in-

san resurslarının idarə edil-

məsi

7.1. Sahibkarlıq fəaliyyətində

insan resurslarının idarə

edilməsinin mahiyyəti

7.2. Sahibkarlıq fəaliyyətində

insan resurslarının idarə

edilməsinin məzmunu

7.3. İnsan resurslarının idarə

edilməsi vəzifələri və funksi-

yaları

7.4. İnsan resursları departa-

mentinin təşkilati strukturu

7.5. İnsan resurslarının müasir

idarəetmə sistemi

6 2 2

8 İdarəetmədə kargüzarlığın

təşkili

8.1. Sənədlərin yaranması,

sənəd haqqında anlayış və

2

24

onun əhəmiyyəti.

8.2. İdarəetmə fəaliyyəti prose-

sində sənədlərin təsnifatı, növ-

ləri, rekvizitləri və formulyar-

ları.

8.3. İdarəetmədə kargüzarlığın

quruluşu bölmələri.

8.4. Sənədlərin dövriyyəsinin

və qeydiyyatının təşkili.

8.5. Sənədlərin icrasına nəza-

rətin aparılması.


münaqişələr və onların idarə

olunması

9.1.Münaqişələr və konflikto-

logiyanın nəzəri əsasları.

9.2.Münaqişələrin yaranması

səbəbləri.

9.3. Münaqişələrin həlli texno-

logiyası

9.4. Şikayətlər üzərində işləmə

9.5. Münaqişələrin idarə olun-

ması

6 2 2

10 İdarəetmə stilinin seçilməsi 10.1 Rəhbərlik stili haqqında

anlayış

10.2. Rəhbərin şəxsi keyfiyyət-

ləri

10.3. Rəhbərlik stilləri və onla-

rın xarakteristikası

10.4. Rəhbərlik stilinin modifi-

kasiyaları

10.5.Rəhbər və əməkdaşların

2

25

dəyərləndirilməsi


işgüzar danışıqlar və onların

aparılmasi yolları

11.1. Biznes danışıqların apa-

rılması

11.2. Reaksiyalar və kənardan

baxma

11.3.Danışıqların aparılması

strategiyası

11.4. Danışıqları uğurlu edən

amillər

11.5. Danışıqları uğursuz edən

amillər

6 2 2

12 Komandaqurma və sağlam

işgüzar mühit

12.1. Komandaqurma və me-

necerin rolu

12.2. İşə qəbul zamanı müsahi-

bələr və tələb olunan peşəkar-

lıq

12.3. İş yerində inam

12.4. Menecerin kollektivlə

münasibətləri

12.5. İşçilərarası münasibətlə-

rin tənzimlənməsi

2


işgüzar ünsiyyətin təşkili 13.1. İşgüzar söhbətlərin apa-

rılması

13.2. İşgüzar ünsiyyət forma-

ları

13.3.Kommersiya danışıqları-

6 2 2

26

nın aparılması

13.4.Nümayəndələrin qəbulu.

13.5.Sivil biznesmenin xarici

görünüşü

14 İşə ruhlandırma və

həvəsləndirmə (motivasiya)

14.1. İşçilərin motivasiyası

14.2. Motivasiya nəzəriy-

yələri

14.3. “X”, “Y” və “Z”

nəzəriyyəsi

14.4. Hədəf və tapşırıq üzrə li-

derin funksiyaları.

14.5. Fərdlərə münasibət.

2

15 Xidməti fəaliyyətin qiymət-

ləndirilməsi sistemi

15.1. Qiymətləndirilmə obyek-

ti

15.2. SMART hədəflər və pe-

şəkarlığı ölçən meyarlar

15.3. Meyarlar və qiy-

mətləndirmə sistemi

15.4. Əməkdaşların fəaliyyə-

tinin qiymətləındirilməsi

15.5. Qiymətləndirilmənin fay-

daları

3 2 1

CƏMİ: 45 30 15

27

«Xarici iqtisadi fəaliyyətdə sahibkarliq mədəniyyəti və

işgüzar münasibətlər»

fənni üzrə işçi proqramının quruluşu.

№ Mövzuların adı

Ayrılan saastlar

cəmi O cümlədən

müh. məş.

1 Xarici iqtisadi fəaliyyətdə sahib-

karlıq anlayışı və onun iqtisadi

mahiyyəti

6

2

2


karlıq mədəniyyəti 2

3 Sahibkarlıq mədəniyyəti və

vaxtdan düzgün istifadə

6

2

2

4 Xarici iqtisadi fəaliyyətdə kor-

porativ mədəniyyət və etik dav-

ranışlar 2

5 Xarici iqtisadi fəaliyyətdə uğurlu

menecerlər qrupunun for-

malaşdırılması

6

2

2


karlıq fəaliyyətində kadrların

idarə olunması 2

7 Sahibkarlıq fəaliyyətində insan

resurslarının idarə edilməsi

6

2

2 8 İdarəetmədə kargüzarlığın təşkili 2

9 Xarici iqtisadi fəaliyyətdə müna-

qişələr və onların idarə olunması

6

2 2

10 İdarəetmə stilinin seçilməsi 2

11 Xarici iqtisadi fəaliyyətdə işgü-

zar danışıqlar və onların aparıl-

ması yolları

6

2

2

12 Komandaqurma və sağlam işgü- 2

28

zar mühit

13 Xarici iqtisadi fəaliyyətdə işgü-

zar ünsiyyətin təşkili.

6

2

2

14 İşə ruhlandırma və həvəsləndir-

mə (motivasiya) 2

15 Xidməti fəaliyyətin qiymətləndi-

rilməsi sistemi 3 2 1

Cəmi 45 30 15

29

ƏDƏBİYYAT SİYAHISI

1. Aydın Əliyev “Azərbaycanın iqtisadi siyasəti. Azərbaycanın

xarici ticarət-iqtisadi əlaqələri”. Dərslik. Qanun, Bakı-2003.

2. Zahid Məmmədov “Azərbaycan Respublikasının xarici iqti-

sadi əlaqələri”. Bakı-2004.

3. М.Н.Мащмудов, А.И.Мирщейдярова «Бейнялхалг игти-сади ялагяляр». 1995. 4. А.Ш.Шякярялийев «Дцнйа игтисадиййаты вя бейнялхалг игти-сади мцнасибятляр» Бакы-2000. 5. Котлер Ф. Основы маркетинга : Пер. с англ. – М; Прог-

ресс,1991.

6. M.M.Fərzəliyev. «Xarici ticarət işi», Bakı – 2005.

7. Международные экономические отношения / под редак-

цией В.Е.Рыбалкина. – Москва: ЮНИТИ, 2003

8. Авдокушин Е.Ф. Международные экономические от-

ношения. – Москва: ИКЦ «Маркетинг», 2001.

9. Б.И.Синецкий. «Основы коммерческой деятельности».

Москва 1998.

10. Şəkərəliyev A.Ş., Şəkərəliyeva Z.A. Beynalxalq iqtisadi

münasibətlər və beynalxalq bazarın təşəkkülü. Bakı, 1996.

p r o q r a m - lib.bbu.edu.az

Documents