Pampublikong Sektor ng Ekonomiya

Lance Gerard G. Abalos, B.S.E. candidate

PamahalaanPinakaelemento ng pampublikong sektor

na tumutugon sa pangangailangang kalakal o serbisyo sa tuwiran o di-tuwirang paraan.

Makikita na may aktibong bahagi na ginagampanan ang pamahalaan sa galaw ng ekonomiya.

Tanong:May teorya kung saan nasasaad

na hindi dapat makilam ang pamahalaan sa gawaing pang ekonomiya.

Ano kaya ito?

CLUE

Let alone

Tungkuling ginagampanan ng pamahalaan

Itinataguyod ang kaligtasan ng mga mamamayan laban sa kriminalidad sa lipunan, tulad ng terorismo.

1. Seguridad

2. PampulitikalKarapatang pampulitika

ng mamamayan.

Pantay-pantay na proteksiyon sa bawat mamamyan.

3. Kagalingang PanlipunanGanap na kapayapaan at

kaunlaran

4. SerbisyoMababang halaga ng

pampublikong serbisyo at paglilingkod basiko, at transportasyon.

5. Panlabas na pang-ugnayanNakikipag-ugnayan sa mga

usaping pulitikal, kultural at pangkabuhayan.

1. Buwis

2. Non-Tax Revenues

3. GOCCs

4. Tulong

5. Utang

Mga Pinagkukunan ng Pondo ng Pamahalaan

1. BuwisSapilitang kontribusyon na

inaawas sa kita ng bawat mamamayan o institusiyon na nagsisilbing pangunahing pinagmumulan ng pondo ng pamahalaan.

Layunin ng Pagbubuwis

1. Makapaghatid ng Pampublikong kalakal at paglilingkod.

2. Pangalagaan ang lokal na industriya.

3. Ipamahagi ang yaman ng bansa

4. Isaayos ang paggasta ng reserbang pondo o salapi.-layunin nito na kontrolin ang pagkonsumo sa mga bagay na nakakasama sa tao.

Panuntuunan ng PagbubuwisKakayahang Magbayad

Kapakinabangang Natangap

Pagkamatarungan at pagkapantay-pantay.

Neutralidad

Mga Klasipikasyon ng Buwis

a. Ayon sa Nagbabayad

1. Tuwiran-binabayaran ng personal, kaya hindi maaring ipasa sa iba. Halimbawa: Income at Real Estate Tax

2. Di Tuwiran-Isinasamsam sa presyo ng binibiling produkto o serbisyo. Halimbawa: EVAT at Sin Tax

b. Ayon sa Layunin1. Fiscal/General- ipinapataw upang

mapalaki o mapalawak ang kita ng pamahalaan.

2. Regulatory Tax- buwis o taripa na ipinapataw sa mga inaangkat na produkto.

c. Ayon sa Pamamaraan ng Pagpapataw

1. Progresibong buwis-habang lumalaki ang kita, lumalaki din ang ipinapataw na buwis.

2. Regresibo-lumiliit ang porsyento ng buwis habang lumalaki ang kita o tax base.

2. Non-Tax Revenues Nagsisingil mula sa lisensiya,

paggamit ng mga pantalan, bayad mula sa mga piyansa, at iba pa.

3. GOCCskita ng mga korporasyon na

pagaari ng pamahalaan tulad ng GSIS, SSS, Philippine Ports Authority at mga bangko.

4. AyudaTulong mula sa ibang mga bansa

o institusyong pinansiyal tulad ng UNICEFF, US Aid.

5. UtangMula sa mga institusyon tulad ng

World Bank, IMF, ADB at iba pa.

BadyetTalaan ng gastusin ng

pamahalaan na inaprubahan sa pamamagitan ng pagsasabatas ng kongreso.

Ibinabatay ito mula sa mga naipon ng pamahalaan, layunin at naitakdang mga proyekto, nakaraang gastusin ng pamahalaan, seguridad ng bansa.

AlokasyonPondo ay masusing pinagaralan

ng pamahalaan at higit na binibigyang pagpapahayalaga at prayoridad ay ang pangunahing pangangailangan ng tao.

Alokasyon ng badyet

DefenseEducationAgrarian ReformAgricultureHealthSocial WelfareForeign Debt

Mga priyoridadSerbisyong pangkabuhayan

Serbisyong panlipunan

Tangulang pambansa

Pambayad sa utang

KALAGAYANG PANGKABUHAYAN SA PILIPINAS

Ginagarantiyahan ng konstitusiyon ang mga sumusunod:

• Maayos at matatag na kabuhayan ng bawat mamamayan

• Karapatang mabuhay ng disente at iba pang pangunahing karapatan.

PAMBANSANG EKONOMIYA AT PATRIMONYA

Pantay-pantay na mapamahagi ang oportunidad, kita at kayamanan sa lahat.

Patuloy na pagtaas ng produksiyon ng kalakal at paglilingkod para sa kapakinabangan ng lahat ng mamamayan.

Maipataas ang uri ng pamumuhay.

Proteksiyon mula sa monopolyo.

Proteksiyon mula sa dayuhang namumuhunan.

Maiwasan ang lumalaking agwat ng mahirap at mayaman.

Nasyonalismo at Patriotismo sa pagtangkilik sa sariling atin.