pangngalan
TRANSCRIPT
PANGNGALAN
PANGNGALAN• PANGNGALAN – Pantawag sa
tao, bagay, hayop, lunan o pangyayari.
• URI NG PANGNGALAN1. Pantangi2. Pambalana
PANTANGI• Ito ay tumutukoy sa isang tanging
tao, hayop, bagay, pook o pangyayari. Nagsisimula ito sa malaking titik.
*Gng. Emiliana Apostol - tao * Polo Sport - bagay * Pag- asa - hayop * Boracay - lugar * Pista ng Tondo - pangyayari
PAMBALANA- Tumutukoy sa
pangkalahatang ngalan ng tao, bagay, hayop o lunan, at ito’y nagsisimula sa maliit na titik.
* inhinyero - tao* insekto - hayop* palengke - lunan* aklat - bagay
PAMBALANA- URI NG PAMBALANA• Konkreto – mga pambalana na
nakikita o nahihipo o nahahawakan
* bundok, lupa• Di – Konkreto – mga pambalana
na nararamdaman lamang at hindi nahihipo o nahahawakan.
* Pagtanda, pagmamahal
KAYARIAN NG PANGNGALAN
1. PANGNGALANG PAYAK – kung ito ay salitang ugat lamang. Araw, batas, prutas
2. PANGNGALANG MAYLAPI – kung ito ay binubuo ng salitang ugat at panlaping makangalan. kasapi, dinuguan
KAYARIAN NG PANGNGALAN3. PANGNGALANG INUULIT – kung ang kabuuan nito o ang bahagi nito ay inuulit. Bali-balita, bali-baligtad, lima –lima, sapin- sapin
4. PANGNGALANG TAMBALAN – binubuo ito ng dalawang magkaibang salitang pinag- isa.Bahaghari, sinagtala, palakang- bukid
KAILANAN NG PANGNGALAN
• ISAHAN – tumutukoy sa iisa lamang tao, bagay o hayop.
kapatid, kaibigan, ina• DALAWAHAN – tumutukoy sa
dalawang tao, bagay o hayop kambal, duo, magkapatid• MARAMIHAN O LANSAKAN-
tumutukoy sa tatlo o higit pa. kawan, batalyon, triplet
KASARIAN NG PANGNGALAN• PANLALAKI- pangngalang tumutukoy
sa lalaki. bayaw, prinsipe, duke, tandang• PAMBABAE – pangngalang tumutukoy
sa babae. inahen, ale, ditse, dama• DI-TIYAK –. Mamamayan, alagad• WALANG KASARIAN – tumutukoy sa
mga pangngalang wamaaring tumutukoy sa babae o lalakilang sekso.
Aklat, puno, Bulkan Taal, Bulacan
KAUKULAN NG PANGNGALAN[ PRONOUN CASE ]
• PALAGYO [Nomative or subjective] – kung ito ay ginagamit na simuno.
Si Amando V. Lao ang makatang tagapagtanggol
ng mga magsasaka.• PALAYON [Objective] – kung ito ay
ginamit bilang layon ng pandiwa o pang-ukol.
• Si Arthur ay nag-aayos ng sirang barko. (layon ng pandiwa)
• Inilikas ng Joseph ang pamilya sa paaralan. (layon ng pang-ukol)
KAUKULAN NG PANGNGALAN[ PRONOUN CASE ]
• PAARI [Possessive] – kung may inaaring anuman ang pangngalan.Ibinili ni Nida ng damit
ang kanyang apo .
KATUTURAN NG PANGNGALAN
• TAHAS - pangngalang nararanasan ng isa sa mga limang pandamdam at may katangiang pisikal.
pagkain, tubig• LANSAK - pangngalang
tumutukoy sa isang kalipunan o karamihan. Maaring maylapi o wala.
madla, sangkatauhan, kapuluan
KATUTURAN NG PANGNGALAN• BASAL- pangngalang tumutukoy sa
mga kaisipan o konsepto ng hindi nararanasan ng limang pandamdam at walang pisikal na katangian. Nasa anyong payak ang lahat ng pangngalang basal.
wika, yaman, buhay• HANGO- pangngalang nakabatay sa
isang salitang basal o hango sa dayuhang salita.
kaisipan, salawikain, katapangan, silya, kutsilyo, sapatos
KATUTURAN NG PANGNGALAN
• PATALINGHAGA- pangngalang hindi tuwirang patungkol sa bagay na pinangangalanan sa halip inihahambing lamang sa bagay na kamukha o katulad lamang.
buwaya imbis na kurakot, langit imbis na ligaya, paruparo imbis na dalaga, bubuyog imbis na lalaki
GAMIT NG PANGNGALAN1. Simuno o paksa ng
pangungusap ito ay bahaging pinag-uusapan sa pangungusap
2. Kaganapang pampaksa tumutukoy o nagbibigay – turing sa paksa. Pinangungunahan ito ng panandang ay kung nasa di karaniwang ayos ang pangungusap.
3. Tuwirang layon ito ang bumubuo sa diwang ipinahahayag ng pandiwa at sumasagot sa tanong na ano.
GAMIT NG PANGNGALAN
4. Layon ng pang- ukol ito ang pinaglalaanan ng kilos at ginagamit pagkatapos ng mga pang-ukol.5. Pangngalang pamuno tumutukoy sa nauunang pangngalan at nagpapaliwanagnng kahulugan.6. Pangngalang panawag ginagamit sa tuwirang panawag
SALAMAT PO
FILIPINO 1Bb. Virginia S. Rana