フィリピン語

学校で活動する母語支援員の方へ がっ こう かつ どう ぼ ご し えん いん かた

～外国につながりをもつ子ども・保護者と学校をつなぐために～ がい こく こ ほ ご しゃ がっ こう

学校で活動する母語支援員の方へ～外国につながりをもつ子ども・保護者と学校をつなぐために～（2016年3月発行）

制作・発行：公益財団法人　京都府国際センター（KPIC)〒600-8216　京都市下京区烏丸通塩小路下ル　京都駅ビル９階TEL : 075-342-5000 FAX : 075-342-5050EMAIL : main@kpic.or.jp URL : www.kpic.or.jp

制作協力：村上自子（ＮＰＯ法人おおさかこども多文化センター）　　　　　梨木亜紀（ＮＰＯ法人おおさかこども多文化センター）

がっ こう かつ どう ぼ ご し えん いん かた

がい こく こ ほ ご しゃ がっ こう ねん がつ はっ こう

せい さく はっ こう こう えき ざい だん ほう じん きょう と ふ こく さい

きょう と し しも ぎょう く からす ま どおり しお こう じ さが きょう と えき かい

せい さく きょう りょく むら かみ より こ ほう じん た ぶん か

なし き あ き ほう じん た ぶん か

Para sa native language support staff na nagsisilbi sa paaralan- Upang bigyang-daan ang pagdugtong ng paaralan sa mga mga kabataan / magulang na may kaugnayan sa ibang bansa - (Paglalathala: Marso 2016)

Produksiyon / Paglalathala: Kyoto Prefectural International Center (KPIC)9F Kyoto Station Bldg, Shiokoji Karasuma, Shimogyo-ku, Kyoto, Postal Code: 600-8216TEL : 075-342-5000 FAX : 075-342-5050EMAIL : main@kpic.or.jp URL : www.kpic.or.jp

Mga tumulong sa produksiyon: MURAKAMI Yoriko (NPO Osaka Kodomo Multicultural Center)NASHIKI Aki (NPO Osaka Kodomo Multicultural Center)

Para sa native language support staff na nagsisilbi sa paaralan

- Upang bigyang-daan ang pagdugtong ng paaralan sa mga mga kabataan / magulang na may kaugnayan sa ibang bansa -

❸❷

　１　母語支援員とは

日本語が理解できない児童生徒が学校に入ってきた時、児童生徒、その保護者と先生などの学校関係者の間に入って「言語」のサポートや「異文化理解」のための情報提供などを行い、主にコミュニケーション上のやりとりを円滑にする支援員のことです。

呼び方や活動の種類は、学校や地域によって異なります。以下のような表現を使っている地域もありますが、このパンフレットでは「母語支援員」（もしくは「支援員」）を使います。

例：母語サポーター、母語支援者、語学サポーター、学校通訳、教育通訳、教育サポーター、学習支援員、スクールサポーター

※児童＝小学校に行っている子ども、生徒＝中学校、高校に行っている子ども

＊母語支援員の役割学校や地域によって、支援員に求められることは様々ですが、以下のような役割を求められることが多いようです。１．児童生徒の日本語・教科指導補助、学校生活のアドバイス２．心のサポート３．学校と保護者のつなぎ役（面談・家庭訪問・行事等の通訳、相談、情報提供）

＊学校における母語支援員としての活動に必要なこと　１．日本の学校制度や文化、子どもの状況・心理などについての知識２．語学力（日本語と日本語以外の言語）３．通訳技術、通訳を介したコミュニケーションについての知識４．通訳倫理を守ること５．学校との連携

ぼ ご し えん いん

に ほん ご り かい じ どう せい と がっ こう はい とき じ どう せい と ほ ご しゃ せん せい がっ こう かん けい しゃ あいだ はい げん ご

い ぶん か り かい じょう ほう てい きょう おこな おも じょう えん かつ し えん いん

よ かた かつ どう しゅ るい がっ こう ち いき こと

い か ひょう げん つか ち いき ぼ ご し えん いん し えん いん つか

れい ぼ ご ぼ ご し えん しゃ ご がく がっ こう つう やく きょう いく つう やく きょう いく がく しゅう し えん いん

じ どう しょう がっ こう い こ せい と ちゅう がっ こう こう こう い こ

ぼ ご し えん いん やく わり

がっ こう ち いき し えん いん もと さま ざま い か やく わり もと おお

じ どう せい と に ほん ご きょう か し どう ほ じょ がっ こう せい かつ

こころ

がっ こう ほ ご しゃ やく めん だん か てい ほう もん ぎょう じ とう つう やく そう だん じょう ほう てい きょう

がっ こう ぼ ご し えん いん かつ どう ひつ よう

に ほん がっ こう せい ど ぶん か こ じょう きょう しん り ち しき

ご がく りょく に ほん ご に ほん ご い がい げん ご

つう やく ぎ じゅつ つう やく かい ち しき

つう やく りん り まも

がっ こう れん けい

<Mga nilalaman>

Tungkol sa native language support staff

Sistema sa paaralan at kultura ng bansang Hapon

Sistema sa paaralan at kultura ng bansang pinanggalingan ng bata ngpa

Sitwasyon at pag-iisip ng batang may kaugnayan sa ibang bansa

Pamamaraan at kaisipan kaugnay sa pakikitungo sa bata

Mga bagay ukol sa pamamaraan ng pagsasalin ng wika

Pag-iisip at mga bagay na dapat ingatan sa pagsagawa ng native language support

activities

Kapag napagpasiyahan ang mga gawain sa paaralan

Mga dapat tandaan para sa mahusay na pagtutulungan at kooperasyon sa pagitan ng

support staff at paaralan

Pagkulekta ng impormasyon at sariling pag-aaral

Ano ang dapat gawin sa ganitong sitwasyon?

＜目次＞

　　母語支援員とは

　　日本の学校制度・文化／子どもの出身国の学校制度・文化

　　外国につながりをもつ子どもの状況と心理

　　子どもへの対応の仕方と考え方

　　通訳技術に関すること

　　母語支援活動の時の心構えと気をつけること

　　学校での活動が決まったら

　　学校と上手に連携をとるためのヒント！

　　情報収集と自主学習

　　こんな時、どうしますか？

もく じ

ぼ ご し えん いん

に ほん がっ こう せい ど ぶん か こ しゅっ しん こく がっ こう せい ど ぶん か

がい こく こ じょう きょう しん り

こ たい おう し かた かんが かた

つう やく ぎ じゅつ かん

ぼ ご し えん かつ どう とき こころ がま き

がっ こう かつ どう き

がっ こう じょう ず れん けい

じょう ほう しゅう しゅう じ しゅ がく しゅう

とき

1

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Tungkol sa native language support staffUpang bigyang-daan ang matiwasay na daloy ng komunikasyon sa pagitan ng batang mag-aaral, magulang, guro at paaralan sa oras ng pagpasok sa paaralan ng batang hindi nakakaintindi ng wikang Hapon, ipinagkakaloob ng native language support staff ang serbisyo nito upang sumuporta sa “wika” at pamamahagi ng impormasyon at iba pa ukol sa “pag-itindi sa ibang kultura”.Depende sa paaralan, pook o rehiyon, maaaring magkaiba ang tawag dito o uri ng mga gawain.May mga pook na kung saan tinatawag ito sa pangalang tulad ng nasa ibaba. Sa pamphlet na ito, “native language support staff” o “support staff” ang tawag dito.

Halimbawa ng mga pangalang ginagamit:Native language supporter, native language support person, school interpreter, educational interpreter, educational supporter, learning support staff, school supporter

* Kabataan: mga batang pumapasok sa Elementary School Mag-aaral: mga batang pumapasok sa Junior High School, High School

＊Papel na ginagampanan ng native language support staff Bagama’t may iba’t-ibang gawaing ipinapagawa sa isang native language support staff depende sa paaralan o rehiyon, karamihan sa mga gawaing ginagampanan nito ay ang sumusunod.

1. Suporta sa pag-aaral / pagtuturo ng wikang Hapon ng mga batang mag-aaral, pagpapayo ukol sa pamumuhay sa loob ng paaralan2. Pagbigay ng mental support3. Suporta sa pagitan ng paaralan at mga magulang (sa panahon ng konsultasyon, pakikipanayam, pamamahagi ng impormasyon, pagbisita sa tahanan, pagsasalin ng wika sa oras ng

pagdiriwang o school events)

＊Mga bagay na kinakailangan bilang native language support staff ng paaralan1. Kaalaman ukol sa sitwasyon / kalagayang mental ng bata, sistema sa paaralan ng bansang Hapon, kultura at iba pa2. Galing sa paggamit ng salita, wikang Hapon at iba pang salita maliban sa wikang Hapon3. Galing sa pagsasalin ng wika, kaalaman sa komunikasyon sa pamamagitan ng pagsasalin ng wika4. Pagsunod sa mga itinakdang alituntunin o etika bilang tagapagsalin ng wika5. Pakikipagtulungan sa paaralan

❸❷

　１　母語支援員とは

日本語が理解できない児童生徒が学校に入ってきた時、児童生徒、その保護者と先生などの学校関係者の間に入って「言語」のサポートや「異文化理解」のための情報提供などを行い、主にコミュニケーション上のやりとりを円滑にする支援員のことです。

呼び方や活動の種類は、学校や地域によって異なります。以下のような表現を使っている地域もありますが、このパンフレットでは「母語支援員」（もしくは「支援員」）を使います。

例：母語サポーター、母語支援者、語学サポーター、学校通訳、教育通訳、教育サポーター、学習支援員、スクールサポーター

※児童＝小学校に行っている子ども、生徒＝中学校、高校に行っている子ども

＊母語支援員の役割学校や地域によって、支援員に求められることは様々ですが、以下のような役割を求められることが多いようです。１．児童生徒の日本語・教科指導補助、学校生活のアドバイス２．心のサポート３．学校と保護者のつなぎ役（面談・家庭訪問・行事等の通訳、相談、情報提供）

＊学校における母語支援員としての活動に必要なこと　１．日本の学校制度や文化、子どもの状況・心理などについての知識２．語学力（日本語と日本語以外の言語）３．通訳技術、通訳を介したコミュニケーションについての知識４．通訳倫理を守ること５．学校との連携

ぼ ご し えん いん

に ほん ご り かい じ どう せい と がっ こう はい とき じ どう せい と ほ ご しゃ せん せい がっ こう かん けい しゃ あいだ はい げん ご

い ぶん か り かい じょう ほう てい きょう おこな おも じょう えん かつ し えん いん

よ かた かつ どう しゅ るい がっ こう ち いき こと

い か ひょう げん つか ち いき ぼ ご し えん いん し えん いん つか

れい ぼ ご ぼ ご し えん しゃ ご がく がっ こう つう やく きょう いく つう やく きょう いく がく しゅう し えん いん

じ どう しょう がっ こう い こ せい と ちゅう がっ こう こう こう い こ

ぼ ご し えん いん やく わり

がっ こう ち いき し えん いん もと さま ざま い か やく わり もと おお

じ どう せい と に ほん ご きょう か し どう ほ じょ がっ こう せい かつ

こころ

がっ こう ほ ご しゃ やく めん だん か てい ほう もん ぎょう じ とう つう やく そう だん じょう ほう てい きょう

がっ こう ぼ ご し えん いん かつ どう ひつ よう

に ほん がっ こう せい ど ぶん か こ じょう きょう しん り ち しき

ご がく りょく に ほん ご に ほん ご い がい げん ご

つう やく ぎ じゅつ つう やく かい ち しき

つう やく りん り まも

がっ こう れん けい

<Mga nilalaman>

Tungkol sa native language support staff

Sistema sa paaralan at kultura ng bansang Hapon

Sistema sa paaralan at kultura ng bansang pinanggalingan ng bata ngpa

Sitwasyon at pag-iisip ng batang may kaugnayan sa ibang bansa

Pamamaraan at kaisipan kaugnay sa pakikitungo sa bata

Mga bagay ukol sa pamamaraan ng pagsasalin ng wika

Pag-iisip at mga bagay na dapat ingatan sa pagsagawa ng native language support

activities

Kapag napagpasiyahan ang mga gawain sa paaralan

Mga dapat tandaan para sa mahusay na pagtutulungan at kooperasyon sa pagitan ng

support staff at paaralan

Pagkulekta ng impormasyon at sariling pag-aaral

Ano ang dapat gawin sa ganitong sitwasyon?

＜目次＞

　　母語支援員とは

　　日本の学校制度・文化／子どもの出身国の学校制度・文化

　　外国につながりをもつ子どもの状況と心理

　　子どもへの対応の仕方と考え方

　　通訳技術に関すること

　　母語支援活動の時の心構えと気をつけること

　　学校での活動が決まったら

　　学校と上手に連携をとるためのヒント！

　　情報収集と自主学習

　　こんな時、どうしますか？

もく じ

ぼ ご し えん いん

に ほん がっ こう せい ど ぶん か こ しゅっ しん こく がっ こう せい ど ぶん か

がい こく こ じょう きょう しん り

こ たい おう し かた かんが かた

つう やく ぎ じゅつ かん

ぼ ご し えん かつ どう とき こころ がま き

がっ こう かつ どう き

がっ こう じょう ず れん けい

じょう ほう しゅう しゅう じ しゅ がく しゅう

とき

1

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Tungkol sa native language support staffUpang bigyang-daan ang matiwasay na daloy ng komunikasyon sa pagitan ng batang mag-aaral, magulang, guro at paaralan sa oras ng pagpasok sa paaralan ng batang hindi nakakaintindi ng wikang Hapon, ipinagkakaloob ng native language support staff ang serbisyo nito upang sumuporta sa “wika” at pamamahagi ng impormasyon at iba pa ukol sa “pag-itindi sa ibang kultura”.Depende sa paaralan, pook o rehiyon, maaaring magkaiba ang tawag dito o uri ng mga gawain.May mga pook na kung saan tinatawag ito sa pangalang tulad ng nasa ibaba. Sa pamphlet na ito, “native language support staff” o “support staff” ang tawag dito.

Halimbawa ng mga pangalang ginagamit:Native language supporter, native language support person, school interpreter, educational interpreter, educational supporter, learning support staff, school supporter

* Kabataan: mga batang pumapasok sa Elementary School Mag-aaral: mga batang pumapasok sa Junior High School, High School

＊Papel na ginagampanan ng native language support staff Bagama’t may iba’t-ibang gawaing ipinapagawa sa isang native language support staff depende sa paaralan o rehiyon, karamihan sa mga gawaing ginagampanan nito ay ang sumusunod.

1. Suporta sa pag-aaral / pagtuturo ng wikang Hapon ng mga batang mag-aaral, pagpapayo ukol sa pamumuhay sa loob ng paaralan2. Pagbigay ng mental support3. Suporta sa pagitan ng paaralan at mga magulang (sa panahon ng konsultasyon, pakikipanayam, pamamahagi ng impormasyon, pagbisita sa tahanan, pagsasalin ng wika sa oras ng

pagdiriwang o school events)

＊Mga bagay na kinakailangan bilang native language support staff ng paaralan1. Kaalaman ukol sa sitwasyon / kalagayang mental ng bata, sistema sa paaralan ng bansang Hapon, kultura at iba pa2. Galing sa paggamit ng salita, wikang Hapon at iba pang salita maliban sa wikang Hapon3. Galing sa pagsasalin ng wika, kaalaman sa komunikasyon sa pamamagitan ng pagsasalin ng wika4. Pagsunod sa mga itinakdang alituntunin o etika bilang tagapagsalin ng wika5. Pakikipagtulungan sa paaralan

❺❹

　３　外国につながりをもつ子どもの状況と心理

母語支援員のサポートが必要な外国につながりをもつ子どもは、母国で生まれ、小学校や中学校の途中で来日したケースが多いようです。＊子どもにとって、学校は日本、家庭は別の国家庭で保護者が話す言葉や文化（母語、母文化）は、子どもが学校で触れる言葉、文化とは異なるため、子どもは、複数の言語や文化の間を毎日、行ったり来たりすることになります。学校の先生や友達とは、母語や母文化について共有ができず、家の中では、学校であったことを保護者に話しても理解してもらえないこともあります。保護者の使う言語も日本語も、母語として確立しておらず、自分の気持ちや考えを正しく表現できる言語を持たない子どももいます。＊親子関係日本の学校生活の経験がない保護者にとって、日本の学校は、全く未知の場所です。子どもがどのような学校生活を送っているのか想像がつかないこともあるかもしれません。家で、子どもが保護者に、学校であったことを話しても、何のことか理解してあげられなかったり、宿題を見てやれないこともあります。日本の学校のことをよく知らない親に、子どもは、あまり心配をかけたくない、もしくは、言ってもどうせ分からないという気持ちから、学校で嫌なことがあっても親に話さない、先生と親の前では、全く違うことを言うこともあります。＊学ぶ意欲子どもは、大人と違い、自分の意思で来日しているわけではありません。望んで日本に来たわけではない子どもの場合、日本の生活や学校生活に慣れ友達ができるまで、日本語を学んだり、授業に出て勉強することに意義を見いだせず、意欲を持てないこともあります。一方、母国で勉強が得意だった子どもは、日本語ができない状態でも、年齢にあった学習をしたいと思っていることもあります。周囲から、自分の日本語能力に応じた対応をされることで、「頑張らせてもらえない」状況におかれ、「自分はもっとできるはずなのに・・・」という苛立ちを感じていることもあります。

がい こく こ じょう きょう しん り

ぼ ご し えん いん ひつ よう がい こく こ ぼ こく う しょう がっ こう ちゅう がっ こう と ちゅう らい にち おお

こ がっ こう に ほん か てい べつ くに

か てい ほ ご しゃ はな こと ば ぶん か ぼ ご ぼ ぶん か こ がっ こう ふ こと ば ぶん か こと こ ふく すう げん ご ぶん か

あいだ まい にち い き

がっ こう せん せい とも だち ぼ ご ぼ ぶん か きょう ゆう いえ なか がっ こう ほ ご しゃ はな り かい

ほ ご しゃ つか げん ご に ほん ご ぼ ご かく りつ じ ぶん き も かんが ただ ひょう げん げん ご も

こ

おや こ かん けい

に ほん がっ こう せい かつ けい けん ほ ご しゃ に ほん がっ こう まった み ち ば しょ こ がっ こう せい かつ おく そう

ぞう いえ こ ほ ご しゃ がっ こう はな なん り かい

しゅく だい み

に ほん がっ こう し おや こ しん ぱい い わ き も

がっ こう いや おや はな せん せい おや まえ まった ちが い

まな い よく

こ おと な ちが じ ぶん い し らい にち のぞ に ほん き こ ば あい に ほん せい かつ

がっ こう せい かつ な とも だち に ほん ご まな じゅ ぎょう で べん きょう い ぎ み い よく も

いっ ぽう ぼ こく べん きょう とく い こ に ほん ご じょう たい ねん れい がく しゅう おも

しゅう い じ ぶん に ほん ご のう りょく おう たい おう がん ば じょう きょう じ ぶん

いら だ かん

　２　日本の学校制度・文化／子どもの出身国の学校制度・文化

日本の学校制度等の概要については、多言語による情報もありますので、参考にしてください。特に子どもの年齢によっては、高校入試・大学入試制度についての情報は大切です。また、日本の学校について知っておく一方で、子どもの出身国の学校制度、学習内容、文化慣習の情報も調べておくと、よりよい指導へつながっていきます。同じ国出身の子どもであっても、支援員が過ごした時代の学校生活とは状況が変わっている可能性もありますので、一度調べておくとよいでしょう。

＊日本の学校制度・文化●外国人児童生徒のための就学ガイドブック（文部科学省）　http://www.mext.go.jp/a_menu/shotou/clarinet/003/1320860.htm　英語、韓国・朝鮮語、ヴェトナム語、フィリピノ語、中国語、ポルトガル語、スペイン語●多言語生活情報（一般財団法人自治体国際化協会　CLAIR）http://www.clair.or.jp/tagengo/ １５言語。「教育」の項目。●日本の学校生活ガイダンス資料（公益財団法人京都府国際センター）http://www.kpic.or.jp/shichoson/kyoiku/jslg.html　９言語。イラストを豊富に掲載しています。●ＤＶＤ教材（ようこそ！さくら小学校へ～みんななかまだ～）（A J A L T 公益社団法人国際日本語普及協会）　　http://www.ajalt.org/textbook/dvd/　 京都府国際センターまでお問い合わせください。

＊子どもの出身国の事情●世界の学校を見てみよう！（外務省）http://www.mofa.go.jp/mofaj/kids/kuni/●外国からの子どもたちと共に（母国の教育事情）（千葉県教育委員会）　https://www.pref.chiba.lg.jp/kyouiku/shidou/gaikokujin/gakkou-sensei/bokoku.html●知りたいな友だちの国のこと（千葉県教育委員会）　https://www.pref.chiba.lg.jp/kyouiku/shidou/gaikokujin/gakkou-sensei/tomodachi.html

に ほ ん がっ こう せい ど ぶん か こ しゅっ しん こく がっ こう せい ど ぶん か

に ほん がっ こう せい ど とう がい よう た げん ご じょう ほう さん こう とく こ ねん れい こう こう にゅう

し だい がく にゅう し せい ど じょう ほう たい せつ

に ほん がっ こう し いっ ぽう こ しゅっ しん こく がっ こう せい ど がく しゅう ない よう ぶん か かん しゅう じょう ほう しら し どう

おな くに しゅっ しん こ し えん いん す じ だい がっ こう せい かつ じょう きょう か か のう せい

いち ど しら

に ほん がっ こう せい ど ぶん か

がい こく じん じ どう せい と しゅう がく もん ぶ か がく しょう

えい ご かん こく ちょう せん ご ご ご ちゅう ごく ご ご ご

た げん ご せい かつ じょう ほう いっ ぱん ざい だん ほう じん じ ち たい こく さい か きょう かい げん ご きょう いく こう もく

に ほん がっ こう せい かつ し りょう こう えき ざい だん ほう じん きょう と ふ こく さい

げん ご ほう ふ けい さい

きょう ざい しょう がっ こう こう えき しゃ だん ほう じん こく さい に ほん ご ふ きゅう きょう かい

きょう と ふ こく さい と あ

こ しゅっ しん こく じ じょう

せ かい がっ こう み がい む しょう

がい こく こ とも ぼ こく きょう いく じ じょう ち ば けん きょう いく い いん かい

し とも くに ち ば けん きょう いく い いん かい

32 Sistema sa paaralan at kultura ng bansang Hapon / Sistema sa paaralan at kultura ng bansang pinanggalingan ng bataMay mga impormasyong ipinamamahagi sa iba’t-ibang wika upang lubos na maintindihan ang sistema sa paaralan ng bansang Hapon. Depende sa edad ng bata, mahalagang alamin ang sistema ukol sa entrance examination para sa pagpasok sa High School at kolehiyo.Bukod sa pag-alam sa mga bagay ukol sa paaralan ng bansang Hapon, mas magiging epektibo ito bilang gabay kung magagawang alamin din ang sistema ng paaralan, nilalaman ng pag-aaral, mga nakasanayan o kaugalian sa ilalim ng kultura ng bansang pinanggalingan ng bata.Kahit pareho ang bansang pinanggalingan, maaaring sabihin na iba ang sitwasyon sa pag-aaral na naranasan ng support staff kumpara sa kasalukuyang nararanasan ng batang mag-aaral. Kaya, mas makakabuti kung alamin muna ang bagay na ito.

＊Sistema sa paaralan at kultura ng bansang HaponGabay sa pagpasok sa paaralan ng mga dayuhang batang mag-aaral(Ministry of Education, Culture, Sports, Science & Technology)

http://www.mext.go.jp/a_menu/shotou/clarinet/003/1320860.htmSa wikang Ingles, Koreano, Vietnamese, Tagalog, Intsik, Portuguese, Espanyol

Impormasyon ukol sa pamumuhay na nakasalin sa iba’t-ibang wika(Council of Local Authorities for International Relations – CLAIR)

http://www.clair.or.jp/tagengo/Pagsasalin sa 15 wika. Mga bagay ukol sa “edukasyon”

Dokumentong nagsisilbing gabay sa pamumuhay sa loob ng paaralan sa bansang Hapon(Kyoto Prefectural International Center)

http://www.kpic.or.jp/shichoson/kyoiku/jslg.htmlPagsasalin sa 9 wika. Maraming paglalarawan o ilustrasyon na ginagamit.

Mga teaching materials na nasa DVD (Maligayang pagdating sa Sakura Elementary School ! – Magkasama tayong lahat)(AJALT – Association for Japanese Language Teaching)

http://www.ajalt.org/textbook/dvd/Sumangguni sa tanggapan ng Kyoto Prefectural International Center

＊Sitwasyon sa bansang pinanggalingan ng bataTingnan natin ang mga paaralan sa iba’t-ibang bansa! (Ministry of Foreign Affairs)

http://www.mofa.go.jp/mofaj/kids/kuni/

Kasama ng mga kabataang mula sa ibang bansa (sitwasyon ng edukasyon sa sariling bansa) (Chiba Prefecture Board of Education)

https://www.pref.chiba.lg.jp/kyouiku/shidou/gaikokujin/gakkou-sensei/bokoku.html

Gusto kong malaman ang mga bagay ukol sa bansa ng kaibigan ko (Chiba Prefecture Board of Education)

https://www.pref.chiba.lg.jp/kyouiku/shidou/gaikokujin/gakkou-sensei/tomodachi.html

Sitwasyon at pag-iisip ng batang may kaugnayan sa ibang bansaKaramihan sa mga kaso ng batang may kaugnayan sa ibang bansa na nangangailangan ng suporta mula sa native language support staff ay isinilang sa sariling bansa at pumunta sa Japan sa kalagitnaan ng pag-aaral sa Elementary School o Junior High School.

＊Para sa bata, ang paaralan ay sa bansang Hapon, ang pamilya ay sa ibang bansaAng wika at kultura (wika at kultura ng sariling bansa) na ginagamit ng magulang sa loob ng pamilya ay iba sa wika at kultura na ginagalawan ng bata sa loob ng paaralan, kung kaya araw-araw ay nararanasan ng batang makitungo sa pagitan ng iba’t-ibang wika at kultura.Sa pakikitungo ng bata sa guro o mga kaibigan sa paaralan, hindi nito magawang ibahagi ang mga bagay kaugnay sa sariling wika at kultura, at sa sariling tahanan ay hindi rin maiparating sa magulang ang mga pangyayari sa paaralan dahil kahit na gawin ito ay hindi naman maiintidihan ng magulang.May kaso rin ng mga kabataang walang sapat na salita o wikang maaaring gamitin upang ipahayag ng husto ang sariling damdamin o pag-iisip dahil ang gamit na salita ng magulang, pati wikang Hapon, ay hindi sapat o wala sa level na kung saan maituturing na sariling wika.

＊Relasyon ng bata at magulangPara sa magulang na walang karanasan sa pamumuhay sa paaralan sa Japan, ang paaralang Hapon ay isang lugar na hindi pamilyar kung saan wala itong alam. Malamang ay hindi nito lubos maisip kung paano nagagawa ng anak na mamuhay sa loob ng paaralan. Sa loob ng tahanan, may mga kaso na kung saan kahit subukang sabihin o iparating ng bata ang mga pangyayari sa paaralan ay hindi ito maintindihan ng magulang at hindi rin magawang tulungan ito sa homework o araling-bahay.Sa kaso ng magulang na walang masyadong kaalaman ukol sa paaralan sa Japan, kalimitan ay ayaw ng batang mag-alala ito o di kaya’y iisipin ng bata na kahit kumunsulta sa magulang ay hindi naman maiintindihan, kung kaya kahit na may hindi kanais-nais na bagay na nangyayari sa paaralan ay hindi nito nagagawang sabihin sa magulang. Iba ang sinasabi nito kapag nasa harap ng guro at iba naman sa sariling magulang.

＊Pagnanais na matutoAng bata ay hindi nagpunta sa Japan sa sariling kusa, hindi tulad ng mga taong nasa tamang edad. Sa kaso ng batang hindi kusang pumunta sa Japan, may mga nawawalan ng pagnanais na matuto at nahihirapang makibagay o hindi mahagilap ang halaga ng sariling pamumuhay sa Japan o sa paaralan, sa pagkakaroon ng mga kaibigan, pag-aaral ng wikang Hapon, pagpasok at pag-aaral sa paaralan.Sa kabilang panig, sa kaso ng batang magaling mag-aral sa sariling wika, may nagnanais na matuto sa pamamagitan ng pag-aaral na naaangkop sa sariling edad, kahit hindi ito marunong ng wikang Hapon.Sa kaso na kung saan pilit na ibinabagay ng mga nasa paligid ang pakikitungo sa bata sang-ayon sa kakayahan nito sa wikang Hapon, nakakaramdam ito ng kakulangan sa sarili at maaaring isipin na, “parang ayaw nilang pagsikapan kong matuto ng husto”, na nauuwi sa pagkadismaya o pagkabigo kung saan iisipin nito na, “kaya ko sanang gawin ang higit pa rito, pero…”

❺❹

　３　外国につながりをもつ子どもの状況と心理

母語支援員のサポートが必要な外国につながりをもつ子どもは、母国で生まれ、小学校や中学校の途中で来日したケースが多いようです。＊子どもにとって、学校は日本、家庭は別の国家庭で保護者が話す言葉や文化（母語、母文化）は、子どもが学校で触れる言葉、文化とは異なるため、子どもは、複数の言語や文化の間を毎日、行ったり来たりすることになります。学校の先生や友達とは、母語や母文化について共有ができず、家の中では、学校であったことを保護者に話しても理解してもらえないこともあります。保護者の使う言語も日本語も、母語として確立しておらず、自分の気持ちや考えを正しく表現できる言語を持たない子どももいます。＊親子関係日本の学校生活の経験がない保護者にとって、日本の学校は、全く未知の場所です。子どもがどのような学校生活を送っているのか想像がつかないこともあるかもしれません。家で、子どもが保護者に、学校であったことを話しても、何のことか理解してあげられなかったり、宿題を見てやれないこともあります。日本の学校のことをよく知らない親に、子どもは、あまり心配をかけたくない、もしくは、言ってもどうせ分からないという気持ちから、学校で嫌なことがあっても親に話さない、先生と親の前では、全く違うことを言うこともあります。＊学ぶ意欲子どもは、大人と違い、自分の意思で来日しているわけではありません。望んで日本に来たわけではない子どもの場合、日本の生活や学校生活に慣れ友達ができるまで、日本語を学んだり、授業に出て勉強することに意義を見いだせず、意欲を持てないこともあります。一方、母国で勉強が得意だった子どもは、日本語ができない状態でも、年齢にあった学習をしたいと思っていることもあります。周囲から、自分の日本語能力に応じた対応をされることで、「頑張らせてもらえない」状況におかれ、「自分はもっとできるはずなのに・・・」という苛立ちを感じていることもあります。

がい こく こ じょう きょう しん り

ぼ ご し えん いん ひつ よう がい こく こ ぼ こく う しょう がっ こう ちゅう がっ こう と ちゅう らい にち おお

こ がっ こう に ほん か てい べつ くに

か てい ほ ご しゃ はな こと ば ぶん か ぼ ご ぼ ぶん か こ がっ こう ふ こと ば ぶん か こと こ ふく すう げん ご ぶん か

あいだ まい にち い き

がっ こう せん せい とも だち ぼ ご ぼ ぶん か きょう ゆう いえ なか がっ こう ほ ご しゃ はな り かい

ほ ご しゃ つか げん ご に ほん ご ぼ ご かく りつ じ ぶん き も かんが ただ ひょう げん げん ご も

こ

おや こ かん けい

に ほん がっ こう せい かつ けい けん ほ ご しゃ に ほん がっ こう まった み ち ば しょ こ がっ こう せい かつ おく そう

ぞう いえ こ ほ ご しゃ がっ こう はな なん り かい

しゅく だい み

に ほん がっ こう し おや こ しん ぱい い わ き も

がっ こう いや おや はな せん せい おや まえ まった ちが い

まな い よく

こ おと な ちが じ ぶん い し らい にち のぞ に ほん き こ ば あい に ほん せい かつ

がっ こう せい かつ な とも だち に ほん ご まな じゅ ぎょう で べん きょう い ぎ み い よく も

いっ ぽう ぼ こく べん きょう とく い こ に ほん ご じょう たい ねん れい がく しゅう おも

しゅう い じ ぶん に ほん ご のう りょく おう たい おう がん ば じょう きょう じ ぶん

いら だ かん

　２　日本の学校制度・文化／子どもの出身国の学校制度・文化

日本の学校制度等の概要については、多言語による情報もありますので、参考にしてください。特に子どもの年齢によっては、高校入試・大学入試制度についての情報は大切です。また、日本の学校について知っておく一方で、子どもの出身国の学校制度、学習内容、文化慣習の情報も調べておくと、よりよい指導へつながっていきます。同じ国出身の子どもであっても、支援員が過ごした時代の学校生活とは状況が変わっている可能性もありますので、一度調べておくとよいでしょう。

＊日本の学校制度・文化●外国人児童生徒のための就学ガイドブック（文部科学省）　http://www.mext.go.jp/a_menu/shotou/clarinet/003/1320860.htm　英語、韓国・朝鮮語、ヴェトナム語、フィリピノ語、中国語、ポルトガル語、スペイン語●多言語生活情報（一般財団法人自治体国際化協会　CLAIR）http://www.clair.or.jp/tagengo/ １５言語。「教育」の項目。●日本の学校生活ガイダンス資料（公益財団法人京都府国際センター）http://www.kpic.or.jp/shichoson/kyoiku/jslg.html　９言語。イラストを豊富に掲載しています。●ＤＶＤ教材（ようこそ！さくら小学校へ～みんななかまだ～）（A J A L T 公益社団法人国際日本語普及協会）　　http://www.ajalt.org/textbook/dvd/　 京都府国際センターまでお問い合わせください。

＊子どもの出身国の事情●世界の学校を見てみよう！（外務省）http://www.mofa.go.jp/mofaj/kids/kuni/●外国からの子どもたちと共に（母国の教育事情）（千葉県教育委員会）　https://www.pref.chiba.lg.jp/kyouiku/shidou/gaikokujin/gakkou-sensei/bokoku.html●知りたいな友だちの国のこと（千葉県教育委員会）　https://www.pref.chiba.lg.jp/kyouiku/shidou/gaikokujin/gakkou-sensei/tomodachi.html

に ほ ん がっ こう せい ど ぶん か こ しゅっ しん こく がっ こう せい ど ぶん か

に ほん がっ こう せい ど とう がい よう た げん ご じょう ほう さん こう とく こ ねん れい こう こう にゅう

し だい がく にゅう し せい ど じょう ほう たい せつ

に ほん がっ こう し いっ ぽう こ しゅっ しん こく がっ こう せい ど がく しゅう ない よう ぶん か かん しゅう じょう ほう しら し どう

おな くに しゅっ しん こ し えん いん す じ だい がっ こう せい かつ じょう きょう か か のう せい

いち ど しら

に ほん がっ こう せい ど ぶん か

がい こく じん じ どう せい と しゅう がく もん ぶ か がく しょう

えい ご かん こく ちょう せん ご ご ご ちゅう ごく ご ご ご

た げん ご せい かつ じょう ほう いっ ぱん ざい だん ほう じん じ ち たい こく さい か きょう かい げん ご きょう いく こう もく

に ほん がっ こう せい かつ し りょう こう えき ざい だん ほう じん きょう と ふ こく さい

げん ご ほう ふ けい さい

きょう ざい しょう がっ こう こう えき しゃ だん ほう じん こく さい に ほん ご ふ きゅう きょう かい

きょう と ふ こく さい と あ

こ しゅっ しん こく じ じょう

せ かい がっ こう み がい む しょう

がい こく こ とも ぼ こく きょう いく じ じょう ち ば けん きょう いく い いん かい

し とも くに ち ば けん きょう いく い いん かい

32 Sistema sa paaralan at kultura ng bansang Hapon / Sistema sa paaralan at kultura ng bansang pinanggalingan ng bataMay mga impormasyong ipinamamahagi sa iba’t-ibang wika upang lubos na maintindihan ang sistema sa paaralan ng bansang Hapon. Depende sa edad ng bata, mahalagang alamin ang sistema ukol sa entrance examination para sa pagpasok sa High School at kolehiyo.Bukod sa pag-alam sa mga bagay ukol sa paaralan ng bansang Hapon, mas magiging epektibo ito bilang gabay kung magagawang alamin din ang sistema ng paaralan, nilalaman ng pag-aaral, mga nakasanayan o kaugalian sa ilalim ng kultura ng bansang pinanggalingan ng bata.Kahit pareho ang bansang pinanggalingan, maaaring sabihin na iba ang sitwasyon sa pag-aaral na naranasan ng support staff kumpara sa kasalukuyang nararanasan ng batang mag-aaral. Kaya, mas makakabuti kung alamin muna ang bagay na ito.

＊Sistema sa paaralan at kultura ng bansang HaponGabay sa pagpasok sa paaralan ng mga dayuhang batang mag-aaral(Ministry of Education, Culture, Sports, Science & Technology)

http://www.mext.go.jp/a_menu/shotou/clarinet/003/1320860.htmSa wikang Ingles, Koreano, Vietnamese, Tagalog, Intsik, Portuguese, Espanyol

Impormasyon ukol sa pamumuhay na nakasalin sa iba’t-ibang wika(Council of Local Authorities for International Relations – CLAIR)

http://www.clair.or.jp/tagengo/Pagsasalin sa 15 wika. Mga bagay ukol sa “edukasyon”

Dokumentong nagsisilbing gabay sa pamumuhay sa loob ng paaralan sa bansang Hapon(Kyoto Prefectural International Center)

http://www.kpic.or.jp/shichoson/kyoiku/jslg.htmlPagsasalin sa 9 wika. Maraming paglalarawan o ilustrasyon na ginagamit.

Mga teaching materials na nasa DVD (Maligayang pagdating sa Sakura Elementary School ! – Magkasama tayong lahat)(AJALT – Association for Japanese Language Teaching)

http://www.ajalt.org/textbook/dvd/Sumangguni sa tanggapan ng Kyoto Prefectural International Center

＊Sitwasyon sa bansang pinanggalingan ng bataTingnan natin ang mga paaralan sa iba’t-ibang bansa! (Ministry of Foreign Affairs)

http://www.mofa.go.jp/mofaj/kids/kuni/

Kasama ng mga kabataang mula sa ibang bansa (sitwasyon ng edukasyon sa sariling bansa) (Chiba Prefecture Board of Education)

https://www.pref.chiba.lg.jp/kyouiku/shidou/gaikokujin/gakkou-sensei/bokoku.html

Gusto kong malaman ang mga bagay ukol sa bansa ng kaibigan ko (Chiba Prefecture Board of Education)

https://www.pref.chiba.lg.jp/kyouiku/shidou/gaikokujin/gakkou-sensei/tomodachi.html

Sitwasyon at pag-iisip ng batang may kaugnayan sa ibang bansaKaramihan sa mga kaso ng batang may kaugnayan sa ibang bansa na nangangailangan ng suporta mula sa native language support staff ay isinilang sa sariling bansa at pumunta sa Japan sa kalagitnaan ng pag-aaral sa Elementary School o Junior High School.

＊Para sa bata, ang paaralan ay sa bansang Hapon, ang pamilya ay sa ibang bansaAng wika at kultura (wika at kultura ng sariling bansa) na ginagamit ng magulang sa loob ng pamilya ay iba sa wika at kultura na ginagalawan ng bata sa loob ng paaralan, kung kaya araw-araw ay nararanasan ng batang makitungo sa pagitan ng iba’t-ibang wika at kultura.Sa pakikitungo ng bata sa guro o mga kaibigan sa paaralan, hindi nito magawang ibahagi ang mga bagay kaugnay sa sariling wika at kultura, at sa sariling tahanan ay hindi rin maiparating sa magulang ang mga pangyayari sa paaralan dahil kahit na gawin ito ay hindi naman maiintidihan ng magulang.May kaso rin ng mga kabataang walang sapat na salita o wikang maaaring gamitin upang ipahayag ng husto ang sariling damdamin o pag-iisip dahil ang gamit na salita ng magulang, pati wikang Hapon, ay hindi sapat o wala sa level na kung saan maituturing na sariling wika.

＊Relasyon ng bata at magulangPara sa magulang na walang karanasan sa pamumuhay sa paaralan sa Japan, ang paaralang Hapon ay isang lugar na hindi pamilyar kung saan wala itong alam. Malamang ay hindi nito lubos maisip kung paano nagagawa ng anak na mamuhay sa loob ng paaralan. Sa loob ng tahanan, may mga kaso na kung saan kahit subukang sabihin o iparating ng bata ang mga pangyayari sa paaralan ay hindi ito maintindihan ng magulang at hindi rin magawang tulungan ito sa homework o araling-bahay.Sa kaso ng magulang na walang masyadong kaalaman ukol sa paaralan sa Japan, kalimitan ay ayaw ng batang mag-alala ito o di kaya’y iisipin ng bata na kahit kumunsulta sa magulang ay hindi naman maiintindihan, kung kaya kahit na may hindi kanais-nais na bagay na nangyayari sa paaralan ay hindi nito nagagawang sabihin sa magulang. Iba ang sinasabi nito kapag nasa harap ng guro at iba naman sa sariling magulang.

＊Pagnanais na matutoAng bata ay hindi nagpunta sa Japan sa sariling kusa, hindi tulad ng mga taong nasa tamang edad. Sa kaso ng batang hindi kusang pumunta sa Japan, may mga nawawalan ng pagnanais na matuto at nahihirapang makibagay o hindi mahagilap ang halaga ng sariling pamumuhay sa Japan o sa paaralan, sa pagkakaroon ng mga kaibigan, pag-aaral ng wikang Hapon, pagpasok at pag-aaral sa paaralan.Sa kabilang panig, sa kaso ng batang magaling mag-aral sa sariling wika, may nagnanais na matuto sa pamamagitan ng pag-aaral na naaangkop sa sariling edad, kahit hindi ito marunong ng wikang Hapon.Sa kaso na kung saan pilit na ibinabagay ng mga nasa paligid ang pakikitungo sa bata sang-ayon sa kakayahan nito sa wikang Hapon, nakakaramdam ito ng kakulangan sa sarili at maaaring isipin na, “parang ayaw nilang pagsikapan kong matuto ng husto”, na nauuwi sa pagkadismaya o pagkabigo kung saan iisipin nito na, “kaya ko sanang gawin ang higit pa rito, pero…”

❼❻

4

❷同級生との関係作り：支援している子どもが、同級生とコミュニケーションがとれずに孤立したり、いじめられたりしている場合、以下のようなことを試してみましょう。

・同級生には、支援している子どもの好き嫌いや、その子どもの国の文化や学校制度を説明する。・支援している子どもには、日本の学校文化、習慣などを丁寧に教える。例えば、休み時間に、運動場や教室で、支援している子ども

と一緒に行動し、日本人の友達に話しかける言葉や方法、日本の遊びのルールを教えて、子どもたちと一緒に遊ぶ。但し、無理に日本人と同じようにふるまうこと（同化すること）を強要しないように気をつける。

・日本語と母語の対応カードを作る。「私（僕）のことからかわないで」「一緒に遊ぼう」「ゆっくりと話して」などのカードを、子どもが状況に応じて同級生に示すことができるようにする。❸子ども同士のけんか：日本語能力が不十分でうまく言葉で表現できなかったり、生活習慣や価値観の違いから、子ども同士でけんか

になることがあります。支援員は、子どもの言い分を聞き、文化の違いを考慮し、トラブル発生の背景について、周りに丁寧な通訳をするように心がけましょう。＊長期的な視点で子どもを見守るすべての子どもは成長の途中であり、一人ひとり、成長の速さは違います。支援員として接する限られた時間の中で、たとえ「やる気のない」子どもに見えたとしても、それが必ずしも「もともと何もする気のない、成長のない子ども」だとは限りません。学校の外では、支援員が知らない力を発揮したり、来日前は、今とは違った一面を持っていたかもしれませんので、目の前の様子だけを見て、子どものすべてを評価することは控えましょう。＊子どもの自立につながる対応を心がける子どもは、いつまでも支援員と一緒にいられません。支援員に依存する関係を作らないよう、子どもが自分でできることは、自分でやらせるようにします。例えば、子どもが日本語で表現できることは、日本語を使わせるようにし、母語を使ってやりとりしないようにするなど、配慮が必要です。

どう きゅう せい かん けい づく し えん こ どう きゅう せい こ りつ ば あい

い か ため

どう きゅう せい し えん こ す きら こ くに ぶん か がっ こう せい ど せつ めい

し えん こ に ほん がっ こう ぶん か しゅう かん てい ねい おし たと やす じ かん うん どう じょう きょう しつ し えん こ

いっ しょ こう どう に ほん じん とも だち はな こと ば ほう ほう に ほん あそ おし こ いっ しょ あそ ただ む り に

ほん じん おな どう か きょう よう き

に ほん ご ぼ ご たい おう つく わたし ぼく いっ しょ あそ はな こ

じょう きょう おう どう きゅう せい しめ

こ どう し に ほん ご のう りょく ふ じゅう ぶん こと ば ひょう げん せい かつ しゅう かん か ち かん ちが こ どう し

し えん いん こ い ぶん き ぶん か ちが こう りょ はっ せい はい けい まわ てい ねい つう やく

こころ

ちょう き てき し てん こ み まも

こ せい ちょう と ちゅう ひと り せい ちょう はや ちが

し えん いん せっ かぎ じ かん なか き こ み かなら なに き

せい ちょう こ かぎ がっ こう そと し えん いん し ちから はっ き らい にち まえ いま ちが いち めん も

め まえ よう す み こ ひょう か ひか

こ じ りつ たい おう こころ

こ し えん いん いっ しょ し えん いん い ぞん かん けい つく こ じ ぶん じ ぶん

たと こ に ほん ご ひょう げん に ほん ご つか ぼ ご つか はい りょ ひつ よう

＊日本語の習得と教科学習、人間関係子どもが感じているストレスの中で、日本語ができないことにより生じるストレスが最も大きいと言えるでしょう。日本語ができない時は、周りで話されていることがわからず、自分の気持ちを友達や先生にうまく伝えられません。周りの人と仲良くなりたい、認められたいという気持ちはあっても、日本語ができないことで、不安や被害妄想、無力感が生じ、自分を肯定する気持ちや自尊感情を持ちにくくなっています。自分の方を見て友達が話しているだけで、悪口を言われているように感じたり、年齢によっては、暴力的な行動や日本人児童生徒との接触を避けるなどの行動が現れることもあります。教科学習についても、母語や母文化に支えられた母国での学習経験、生活体験の上に、言語、文化の異なる日本での学習を積み上げていくことは、とても難しいことです。学校生活にも慣れ日本語による日常のコミュニケーションに問題はないようになってきても、文章の読み書きや授業中の先生の話を聞きとることは、難しい場合が多いようです。授業についていけるだけの日本語能力を身につけるには、日常会話の能力に比べて長い年月がかかります。（生活言語と学習言語の違い）

　４　子どもへの対応の仕方と考え方

＊話し方の切り替え子どもと心の距離を縮めるために、大人に対するのと同じ話し方ではなく、子どもの年齢、言語のレベルに合わせた言葉づかいをするように心がけましょう。＊子どもの様子を観察して気持ちに寄り添う❶子どものプロフィールの把握：来日背景、宗教・文化、家庭環境、学習履歴、趣味、得意なこと（もの）・苦手なこと（もの）、好

きな科目、嫌いな科目、癖、大切にしていること、やりたいと思っていること、体調などを、学校から聞いたり子どもの様子を観察することで把握しておきましょう。

に ほん ご しゅう とく きょう か がく しゅう にん げん かん けい

こ かん なか に ほん ご しょう もっと おお い

に ほん ご とき まわ はな じ ぶん き も とも だち せん せい つた まわ ひと なか よ

みと き も に ほん ご ふ あん ひ がい もう そう む りょく かん しょう じ ぶん こう てい き も

じ そん かん じょう も じ ぶん ほう み とも だち はな わる くち い かん ねん れい

ぼう りょく てき こう どう に ほん じん じ どう せい と せっ しょく さ こう どう あらわ

きょう か がく しゅう ぼ ご ぼ ぶん か ささ ぼ こく がく しゅう けい けん せい かつ たい けん うえ げん ご ぶん か こと に ほん がく しゅう つ あ

むずか

がっ こう せい かつ な に ほん ご にち じょう もん だい ぶん しょう よ か じゅ ぎょう ちゅう せん せい はなし き

むずか ば あい おお じゅ ぎょう に ほん ご のう りょく み にち じょう かい わ のう りょく くら なが ねん

げつ せい かつ げん ご がく しゅう げん ご ちが

こ たい おう し かた かんが かた

はな かた き か

こ こころ きょ り ちぢ おと な たい おな はな かた こ ねん れい げん ご あ こと ば

こころ

こ よう す かん さつ き も よ そ

こ は あく らい にち はい けい しゅう きょう ぶん か か てい かん きょう がく しゅう り れき しゅ み とく い にが て す

か もく きら か もく くせ たい せつ おも たい ちょう がっ こう き こ よう す かん さつ

は あく

❷Pakikipag-ugnayan sa mga kaklaseAng sumusunod na mga hakbang ay maaaring gawin kapag hindi magawa ng batang sinusuportahan ang makihalubilo sa mga kaklase o di kaya’y nakakaranas ng panunukso (bullying):・Ipaliwanag sa mga kaklase ng batang sinusuportahan ang mga bagay ukol sa kultura ng bansa ng bata, sistema sa

paaralan, mga bagay na gusto at hindi gusto.・Ipaliwanag ng husto sa batang sinusuportahan ang mga bagay ukol sa kultura o mga pamamaraan sa paaralang

Hapon, mga nakagawiang bagay at iba pa. Halimbawa, sa oras ng pahinga ay isabay ang batang sinusuportahan sa mga laro o gawain sa playground o sa loob ng silid-aralan, ituro ang mga salitang dapat gamitin o paano makipag-usap sa mga kaibigang Hapon, makipaglaro sa iba at sundin ang mga patakarang itinakda sa oras ng paglalaro. Subalit, hindi dapat pilitin ang batang gayahin o pantayan ang kilos ng mga Hapon.

・Gumawa ng flash card sa wikang banyaga at wikang Hapon. Maaaring gamitin ng bata ang flash card kung kinakailangan upang maiparating ang nais sabihin sa mga kaklase. Halimbawa, maaaring isulat sa card ang mensaheng “Huwag mo akong tuksuhin”, “Sabay tayong maglaro”, “Dahan-dahan lang sa pagsasalita” at iba pa.

❸Pag-aaway sa pagitan ng mga bata>Maaaring magkaroon ng away sa pagitan ng mga kabataan sanhi ng kakulangan sa pag-intindi ng wikang Hapon kung saan hindi maipahayag ang sarili sa pananalita o di kaya’y sanhi ng pagkakaiba sa nakasanayang pamumuhay o kaisipan. Upang maisagawa ng maayos ang pagsasalin ng wika sa pagitan ng mga partidong nasangkot sa problema, kailangang alamin ng support staff ang pinagmulan ng problema, sa pamamagitan ng pakikinig sa sinasabi ng bata habang binibigyang konsiderasyon ang pagkakaiba sa kultura.

＊Pagsuporta sa bata sa mahabang panahonAng lahat ng bata ay nasa kalagitnaan ng paglaki at ang bilis ng paglaki ay magkaiba depende sa bata.Bilang isang support staff kung saan limitado ang oras sa piling ng bata, may kaso na kung saan lumalabas na mukhang “walang sariling kusa o interes” ang bata, pero hindi ito nangangahulugan na “dati nang walang kusa, hindi maayos ang paglaki” ng bata. Sa labas ng paaralan ay maaaring may potensiyal o lakas ang bata na hindi alam ng support staff o di kaya’y noong bago pumunta sa Japan ay taglay nito ang ibang personalidad na iba sa nakikita ngayon, kaya kailangang iwasan ang paghusga sa buong pagkatao ng bata base sa mga bagay o kalagayan na nakikita sa harapan o panlabas lamang.

＊Pagsikapang itaguyod ang mga hakbang na magbibigay-daan upang makatayo ang bata sa sarili

Hindi habang panahon ay nasa tabi ng bata ang support staff. Upang maiwasang umasa palagi sa support staff, kailangang sanayin itong gawin ang mga bagay na kaya nitong gawin ng sarili.Halimbawa, kung nais ng batang ipahayag ang sarili sa wikang Hapon, kailangang payagan ang paggamit nito, at kailangang bigyan ng sapat na konsiderasyon kung nais pigilan ang paggamit ng sariling wika sa komunikasyon.

＊Pagtamo ng galing sa wikang Hapon at pag-aaral nito / Pakikipag-ugnayan sa ibaSa loob ng mga pabigat o stress na maaaring maranasan ng bata, maituturing na pinakamalaki ang stress na dulot ng hindi pag-intindi sa wikang Hapon.Kung hindi nakakaintindi ng wikang Hapon, hindi maiintindihan ang pinag-uusapan ng mga nasa paligid at hindi rin maipaparating ng husto ang sariling damdamin sa guro o mga kaibigan. Kahit nais mapalapit sa mga taong nasa paligid o di kaya’y kilalanin ng iba, sanhi ng hindi pag-itindi sa wikang Hapon ay nakakaramdam ng pagkabalisa o pag-aalala, kawalan ng lakas-loob, pakiramdam na laging inuusig, kung saan nahihirapang magkaroon ng positibong damdamin o tiwala sa sarili. Kapag tinitingnan ng mga kaibigan ay iniisip o nararamdaman na baka sinisiraan ng mga ito, at depende sa edad ay maaaring magpakita ng marahas na kilos o di kaya’y pag-iwas sa ibang mag-aaral na Hapon.Pagdating naman sa pag-aaral, mahirap idagdag ang learning experience na natamo sa sariling bansa, na suportado ng sariling wika at kultura, sa pag-aaral sa bansang Hapon na may ibang wika at kultura.Kahit na masanay ang bata sa buhay sa paaralan at tila walang problema sa araw-araw na komunikasyon sa wikang Hapon, maraming problema ang nakikita sa kakayahan sa pagbabasa at pagsusulat pati sa pag-intindi sa pagtuturo ng guro sa loob ng klase. Tungkol naman sa pag-aaral ng wikang Hapon para makahabol sa klase, matatagalan ito at aabutin ng ilang taon kumpara sa pag-aaral ng pagsalita ng wikang Hapon para sa araw-araw ng komunikasyon. (ang pagkakaiba ng pag-aaral ng wika para sa pamumuhay at pag-aaral nito bilang isang lengwahe)

Pamamaraan at kaisipan kaugnay sa pakikitungo sa bata＊Pagpalit ng pananalitaUpang mapalapit ang kalooban sa bata, sa halip na gamitin ang pananalitang karaniwang ginagamit sa mga taong nasa edad, kinakailangang ibagay ang pananalita sa edad at language level ng bata.

＊Pagmasdang mabuti ang lagay ng bata at ilapit ang damdamin❶Pag-alam sa profile ng bataMahalagang alamin ang mga bagay ukol sa bata sa pamamagitan ng impormasyon mula sa paaralan o pag-obserba sa kalagayan nito. Kalakip nito ang mga impormasyon ukol sa relihiyon, kultura, background sa pagpunta sa Japan, kalagayan sa pamilya, learning history, mga libangan, mga gawain (bagay) na kung saan magaling, mga gawain (bagay) na kung saan mahina, mga paboritong paksa, mga paksang hindi gusto, nakagawiang ugali, mga gawain o bagay na binibigyan ng halaga, mga bagay na nais gawin, kondisyon ng katawan at iba pa.

❼❻

4

❷同級生との関係作り：支援している子どもが、同級生とコミュニケーションがとれずに孤立したり、いじめられたりしている場合、以下のようなことを試してみましょう。

・同級生には、支援している子どもの好き嫌いや、その子どもの国の文化や学校制度を説明する。・支援している子どもには、日本の学校文化、習慣などを丁寧に教える。例えば、休み時間に、運動場や教室で、支援している子ども

と一緒に行動し、日本人の友達に話しかける言葉や方法、日本の遊びのルールを教えて、子どもたちと一緒に遊ぶ。但し、無理に日本人と同じようにふるまうこと（同化すること）を強要しないように気をつける。

・日本語と母語の対応カードを作る。「私（僕）のことからかわないで」「一緒に遊ぼう」「ゆっくりと話して」などのカードを、子どもが状況に応じて同級生に示すことができるようにする。❸子ども同士のけんか：日本語能力が不十分でうまく言葉で表現できなかったり、生活習慣や価値観の違いから、子ども同士でけんか

になることがあります。支援員は、子どもの言い分を聞き、文化の違いを考慮し、トラブル発生の背景について、周りに丁寧な通訳をするように心がけましょう。＊長期的な視点で子どもを見守るすべての子どもは成長の途中であり、一人ひとり、成長の速さは違います。支援員として接する限られた時間の中で、たとえ「やる気のない」子どもに見えたとしても、それが必ずしも「もともと何もする気のない、成長のない子ども」だとは限りません。学校の外では、支援員が知らない力を発揮したり、来日前は、今とは違った一面を持っていたかもしれませんので、目の前の様子だけを見て、子どものすべてを評価することは控えましょう。＊子どもの自立につながる対応を心がける子どもは、いつまでも支援員と一緒にいられません。支援員に依存する関係を作らないよう、子どもが自分でできることは、自分でやらせるようにします。例えば、子どもが日本語で表現できることは、日本語を使わせるようにし、母語を使ってやりとりしないようにするなど、配慮が必要です。

どう きゅう せい かん けい づく し えん こ どう きゅう せい こ りつ ば あい

い か ため

どう きゅう せい し えん こ す きら こ くに ぶん か がっ こう せい ど せつ めい

し えん こ に ほん がっ こう ぶん か しゅう かん てい ねい おし たと やす じ かん うん どう じょう きょう しつ し えん こ

いっ しょ こう どう に ほん じん とも だち はな こと ば ほう ほう に ほん あそ おし こ いっ しょ あそ ただ む り に

ほん じん おな どう か きょう よう き

に ほん ご ぼ ご たい おう つく わたし ぼく いっ しょ あそ はな こ

じょう きょう おう どう きゅう せい しめ

こ どう し に ほん ご のう りょく ふ じゅう ぶん こと ば ひょう げん せい かつ しゅう かん か ち かん ちが こ どう し

し えん いん こ い ぶん き ぶん か ちが こう りょ はっ せい はい けい まわ てい ねい つう やく

こころ

ちょう き てき し てん こ み まも

こ せい ちょう と ちゅう ひと り せい ちょう はや ちが

し えん いん せっ かぎ じ かん なか き こ み かなら なに き

せい ちょう こ かぎ がっ こう そと し えん いん し ちから はっ き らい にち まえ いま ちが いち めん も

め まえ よう す み こ ひょう か ひか

こ じ りつ たい おう こころ

こ し えん いん いっ しょ し えん いん い ぞん かん けい つく こ じ ぶん じ ぶん

たと こ に ほん ご ひょう げん に ほん ご つか ぼ ご つか はい りょ ひつ よう

＊日本語の習得と教科学習、人間関係子どもが感じているストレスの中で、日本語ができないことにより生じるストレスが最も大きいと言えるでしょう。日本語ができない時は、周りで話されていることがわからず、自分の気持ちを友達や先生にうまく伝えられません。周りの人と仲良くなりたい、認められたいという気持ちはあっても、日本語ができないことで、不安や被害妄想、無力感が生じ、自分を肯定する気持ちや自尊感情を持ちにくくなっています。自分の方を見て友達が話しているだけで、悪口を言われているように感じたり、年齢によっては、暴力的な行動や日本人児童生徒との接触を避けるなどの行動が現れることもあります。教科学習についても、母語や母文化に支えられた母国での学習経験、生活体験の上に、言語、文化の異なる日本での学習を積み上げていくことは、とても難しいことです。学校生活にも慣れ日本語による日常のコミュニケーションに問題はないようになってきても、文章の読み書きや授業中の先生の話を聞きとることは、難しい場合が多いようです。授業についていけるだけの日本語能力を身につけるには、日常会話の能力に比べて長い年月がかかります。（生活言語と学習言語の違い）

　４　子どもへの対応の仕方と考え方

＊話し方の切り替え子どもと心の距離を縮めるために、大人に対するのと同じ話し方ではなく、子どもの年齢、言語のレベルに合わせた言葉づかいをするように心がけましょう。＊子どもの様子を観察して気持ちに寄り添う❶子どものプロフィールの把握：来日背景、宗教・文化、家庭環境、学習履歴、趣味、得意なこと（もの）・苦手なこと（もの）、好

きな科目、嫌いな科目、癖、大切にしていること、やりたいと思っていること、体調などを、学校から聞いたり子どもの様子を観察することで把握しておきましょう。

に ほん ご しゅう とく きょう か がく しゅう にん げん かん けい

こ かん なか に ほん ご しょう もっと おお い

に ほん ご とき まわ はな じ ぶん き も とも だち せん せい つた まわ ひと なか よ

みと き も に ほん ご ふ あん ひ がい もう そう む りょく かん しょう じ ぶん こう てい き も

じ そん かん じょう も じ ぶん ほう み とも だち はな わる くち い かん ねん れい

ぼう りょく てき こう どう に ほん じん じ どう せい と せっ しょく さ こう どう あらわ

きょう か がく しゅう ぼ ご ぼ ぶん か ささ ぼ こく がく しゅう けい けん せい かつ たい けん うえ げん ご ぶん か こと に ほん がく しゅう つ あ

むずか

がっ こう せい かつ な に ほん ご にち じょう もん だい ぶん しょう よ か じゅ ぎょう ちゅう せん せい はなし き

むずか ば あい おお じゅ ぎょう に ほん ご のう りょく み にち じょう かい わ のう りょく くら なが ねん

げつ せい かつ げん ご がく しゅう げん ご ちが

こ たい おう し かた かんが かた

はな かた き か

こ こころ きょ り ちぢ おと な たい おな はな かた こ ねん れい げん ご あ こと ば

こころ

こ よう す かん さつ き も よ そ

こ は あく らい にち はい けい しゅう きょう ぶん か か てい かん きょう がく しゅう り れき しゅ み とく い にが て す

か もく きら か もく くせ たい せつ おも たい ちょう がっ こう き こ よう す かん さつ

は あく

❷Pakikipag-ugnayan sa mga kaklaseAng sumusunod na mga hakbang ay maaaring gawin kapag hindi magawa ng batang sinusuportahan ang makihalubilo sa mga kaklase o di kaya’y nakakaranas ng panunukso (bullying):・Ipaliwanag sa mga kaklase ng batang sinusuportahan ang mga bagay ukol sa kultura ng bansa ng bata, sistema sa

paaralan, mga bagay na gusto at hindi gusto.・Ipaliwanag ng husto sa batang sinusuportahan ang mga bagay ukol sa kultura o mga pamamaraan sa paaralang

Hapon, mga nakagawiang bagay at iba pa. Halimbawa, sa oras ng pahinga ay isabay ang batang sinusuportahan sa mga laro o gawain sa playground o sa loob ng silid-aralan, ituro ang mga salitang dapat gamitin o paano makipag-usap sa mga kaibigang Hapon, makipaglaro sa iba at sundin ang mga patakarang itinakda sa oras ng paglalaro. Subalit, hindi dapat pilitin ang batang gayahin o pantayan ang kilos ng mga Hapon.

・Gumawa ng flash card sa wikang banyaga at wikang Hapon. Maaaring gamitin ng bata ang flash card kung kinakailangan upang maiparating ang nais sabihin sa mga kaklase. Halimbawa, maaaring isulat sa card ang mensaheng “Huwag mo akong tuksuhin”, “Sabay tayong maglaro”, “Dahan-dahan lang sa pagsasalita” at iba pa.

❸Pag-aaway sa pagitan ng mga bata>Maaaring magkaroon ng away sa pagitan ng mga kabataan sanhi ng kakulangan sa pag-intindi ng wikang Hapon kung saan hindi maipahayag ang sarili sa pananalita o di kaya’y sanhi ng pagkakaiba sa nakasanayang pamumuhay o kaisipan. Upang maisagawa ng maayos ang pagsasalin ng wika sa pagitan ng mga partidong nasangkot sa problema, kailangang alamin ng support staff ang pinagmulan ng problema, sa pamamagitan ng pakikinig sa sinasabi ng bata habang binibigyang konsiderasyon ang pagkakaiba sa kultura.

＊Pagsuporta sa bata sa mahabang panahonAng lahat ng bata ay nasa kalagitnaan ng paglaki at ang bilis ng paglaki ay magkaiba depende sa bata.Bilang isang support staff kung saan limitado ang oras sa piling ng bata, may kaso na kung saan lumalabas na mukhang “walang sariling kusa o interes” ang bata, pero hindi ito nangangahulugan na “dati nang walang kusa, hindi maayos ang paglaki” ng bata. Sa labas ng paaralan ay maaaring may potensiyal o lakas ang bata na hindi alam ng support staff o di kaya’y noong bago pumunta sa Japan ay taglay nito ang ibang personalidad na iba sa nakikita ngayon, kaya kailangang iwasan ang paghusga sa buong pagkatao ng bata base sa mga bagay o kalagayan na nakikita sa harapan o panlabas lamang.

＊Pagsikapang itaguyod ang mga hakbang na magbibigay-daan upang makatayo ang bata sa sarili

Hindi habang panahon ay nasa tabi ng bata ang support staff. Upang maiwasang umasa palagi sa support staff, kailangang sanayin itong gawin ang mga bagay na kaya nitong gawin ng sarili.Halimbawa, kung nais ng batang ipahayag ang sarili sa wikang Hapon, kailangang payagan ang paggamit nito, at kailangang bigyan ng sapat na konsiderasyon kung nais pigilan ang paggamit ng sariling wika sa komunikasyon.

＊Pagtamo ng galing sa wikang Hapon at pag-aaral nito / Pakikipag-ugnayan sa ibaSa loob ng mga pabigat o stress na maaaring maranasan ng bata, maituturing na pinakamalaki ang stress na dulot ng hindi pag-intindi sa wikang Hapon.Kung hindi nakakaintindi ng wikang Hapon, hindi maiintindihan ang pinag-uusapan ng mga nasa paligid at hindi rin maipaparating ng husto ang sariling damdamin sa guro o mga kaibigan. Kahit nais mapalapit sa mga taong nasa paligid o di kaya’y kilalanin ng iba, sanhi ng hindi pag-itindi sa wikang Hapon ay nakakaramdam ng pagkabalisa o pag-aalala, kawalan ng lakas-loob, pakiramdam na laging inuusig, kung saan nahihirapang magkaroon ng positibong damdamin o tiwala sa sarili. Kapag tinitingnan ng mga kaibigan ay iniisip o nararamdaman na baka sinisiraan ng mga ito, at depende sa edad ay maaaring magpakita ng marahas na kilos o di kaya’y pag-iwas sa ibang mag-aaral na Hapon.Pagdating naman sa pag-aaral, mahirap idagdag ang learning experience na natamo sa sariling bansa, na suportado ng sariling wika at kultura, sa pag-aaral sa bansang Hapon na may ibang wika at kultura.Kahit na masanay ang bata sa buhay sa paaralan at tila walang problema sa araw-araw na komunikasyon sa wikang Hapon, maraming problema ang nakikita sa kakayahan sa pagbabasa at pagsusulat pati sa pag-intindi sa pagtuturo ng guro sa loob ng klase. Tungkol naman sa pag-aaral ng wikang Hapon para makahabol sa klase, matatagalan ito at aabutin ng ilang taon kumpara sa pag-aaral ng pagsalita ng wikang Hapon para sa araw-araw ng komunikasyon. (ang pagkakaiba ng pag-aaral ng wika para sa pamumuhay at pag-aaral nito bilang isang lengwahe)

Pamamaraan at kaisipan kaugnay sa pakikitungo sa bata＊Pagpalit ng pananalitaUpang mapalapit ang kalooban sa bata, sa halip na gamitin ang pananalitang karaniwang ginagamit sa mga taong nasa edad, kinakailangang ibagay ang pananalita sa edad at language level ng bata.

＊Pagmasdang mabuti ang lagay ng bata at ilapit ang damdamin❶Pag-alam sa profile ng bataMahalagang alamin ang mga bagay ukol sa bata sa pamamagitan ng impormasyon mula sa paaralan o pag-obserba sa kalagayan nito. Kalakip nito ang mga impormasyon ukol sa relihiyon, kultura, background sa pagpunta sa Japan, kalagayan sa pamilya, learning history, mga libangan, mga gawain (bagay) na kung saan magaling, mga gawain (bagay) na kung saan mahina, mga paboritong paksa, mga paksang hindi gusto, nakagawiang ugali, mga gawain o bagay na binibigyan ng halaga, mga bagay na nais gawin, kondisyon ng katawan at iba pa.

❾❽

＊通訳する時の必需品①筆記用具　　②辞書、用語集　　③メモ用紙　（B5からA4サイズくらいのもの）＊メモをとる一定のまとまりごとに行う逐次通訳の時は、必ずメモをとるようにします。メモを取ることで記憶の負担を減らせます。❶メモ用紙を縦に使う

縦に書いていくと、早く目線を動かすことができるため、縦置きの用紙を２つに分けたり、横置きの用紙を３つに分けて使われることが多いようです。左上から右下へ。

❷キーワード、主語－動詞、文のつながりを示すもの、数字、固有名詞（人名・団体名）などをメモする　メモは、聞きながら書く作業のため、全文を書きとろうとすると、聞く方がおろそかになってしまいます。❸キーワードには、下線を引いたり、丸で囲んで強調しておく❹略語、記号、絵文字を活用する　例：女性　→　Ｆ　、同じ　→　＝　、　聞く　→❺意味のまとまりごとに、スラッシュ（／）を入れたり改行する　次の内容との区切りが明確になります。❻通訳が終わった部分のメモは、斜線を引いて消しておく　どこまで訳したか一目でわかります。

メモ取りに共通のルールはありませんが、「視覚的に」わかりやすいような工夫をすると、訳しやすくなります。日本語と通訳言語の両方が混ざっても構いませんので、自分なりのメモ取りのルールを作っておきましょう。但し、メモはあくまで記憶を助ける補助的なもので、目的ではありません。聞きながらでも書きやすいように、単純なルールにしておくとよいでしょう。

つう やく とき ひつ じゅ ひん

ひっ き よう ぐ じ しょ よう ご しゅう よう し

いっ てい おこな ちく じ つう やく とき かなら と き おく ふ たん へ

よう し たて つか

たて か はや め せん うご たて お よう し わ よこ お よう し わ つか

おお ひだり うえ みぎ した

しゅ ご どう し ぶん しめ すう じ こ ゆう めい し じん めい だん たい めい

き か さ ぎょう ぜん ぶん か き ほう

か せん ひ まる かこ きょう ちょう

りゃく ご き ごう え も じ かつ よう

れい じょ せい おな き

い み い かい ぎょう

つぎ ない よう く ぎ めい かく

つう やく お ぶ ぶん しゃ せん ひ け

やく ひと め

と きょう つう し かく てき く ふう やく に ほん ご つう やく げん ご

りょう ほう ま かま じ ぶん と つく

ただ き おく たす ほ じょ てき もく てき き か たん じゅん

＊Mga bagay na kinakailangan sa pagsasalin ng wika①Mga kagamitan sa pagsulat②Diksyunaryo, glossary③Memo pad (B5 hanggang A4 ang sukat)

＊Pagsulat ng memoSa paggawa ng consecutive interpretation (patuloy na pagsasalin) para sa bawat buod ng pangungusap, kailangang isulat ang mga ito sa isang memo pad. Ang paggawa ng memo sa oras ng pagsasalin ng wika ay nakakatulong upang mabawasan ang bigat sa pagtanda sa mga impormasyon.

❶Gamitin ng patayo ang memo padAng pagsulat ng patayo ay nakakatulong upang masanay ang mata na gumalaw ng maayos, kaya karaniwan ay hinahati ang memo pad sa dalawang bahagi ng pataas o di kaya’y hinahati ng pahalang sa tatlong bahagi. Ang direksiyon nito ay mula sa itaas na bahagi sa kaliwa patungo sa ibabang bahagi sa kanan.

❷Ilagay sa memo ang “keyword”, simuno (subject) o pandiwa, bagay na nagpapahayag sa pagdugtong ng pangungusap, numero, natatanging pangalan o “specific noun” (pangalan ng tao o organisasyon) at iba pa.

Ang pagkuha ng memo ay ginagawa habang nakikinig sa mensahe, kaya kapag pinilit na isulat ang kabuuan ng mensahe ay maaaring makaligtaang makinig ng husto.

❸Upang bigyang-pansin o emphasis ang isang keyword, lagyan ito ng linya sa ibaba o di kaya’y bilugan ito

❹Gamitin ang mga daglat (abbreviation), simbolo, pictographs.Halimbawa: Babae → F, Pareho → =, Pakinggan →❺Sa pagbukod sa bawat buod ng kahulugan ng pangungusap sa pamamagitan ng slash-mark (/)Mas nagiging malinaw ang susunod na nilalaman.

❻Upang burahin ang bahagi ng memo na natapos gawan ng pagsasalin, lagyan ito ng diagonal line Mas madaling tingnan kung hanggang saan ang ginawang pagsasalin.Bagama’t walang itinakdang patakaran sa pagsulat ng memo, mas madaling gawin ang pagsasalin ng mensahe kung madali ito ng basahin o tingnan. Maaaring pagsamahin ang wikang ginagamit sa pagsasalin at wikang Hapon sa loob ng memo at gumawa ng sariling patakaran sa pagsulat nito.Subalit, ang pagsulat ng memo ay isang paraan lamang upang tulungan ang sariling matandaan ang impormasyong nais gamitin at walang ibang layunin na ginagampanan. Maaaring gumawa ng simpleng patakaran sa paggawa ng memo, gawing madali ang pagsulat habang nakikinig sa mensahe.

　５　通訳技術に関すること

＊学校現場における通訳の種類学校現場における通訳は、場面によって求められる通訳の仕方が異なります。❶逐次通訳ある程度まとまった話し手の発言を最後まで聞き終えてから、通訳します。発言を聞きながら理解し、理解した内容を訳すまでの間、記憶を助けるためにメモをとります。保護者との面談の時などの通訳です。❷ウィスパリング通訳他の子ども達もいる教室に入って学習の補助を行う時に使います。授業の邪魔にならないように、先生の話す内容をほぼ同時に、子どもの耳元で小声で通訳します。❸サイト・トランスレーション（原稿訳読、視訳）与えられた文章を、意味の区切りごとに、頭から声に出して訳していくことです。保護者へのおたよりや入試に関する説明文、教科書の内容を教える場合に使う技術です。＊一人称を使う通訳を行う時は、原則、一人称（私）を使います。伝聞として伝えるのではなく、話し手の立場になって通訳します。・話し手の原文 　　「私は～をしました。」・支援員の訳語　　　○「私は～をしました。」　　　×「彼（彼女）は～をしました。」但し、途中で話の内容についていけず、通訳することが難しくなった場合は、「支援員は理解できません」と、三人称を使って、両者に伝えます。主語に一人称（私は）を使うと、話し手のことなのか、支援員のことなのかわからなくなるためです。＊会話の語調レベルを合わせるできるだけ話し手の会話の語調に合わせて通訳していきましょう。例えば、面談の場で、保護者が感情的に怒って俗語を使って話しているのに、落ち着いた礼儀正しい言葉づかいで訳すと、先生の受け取る印象が変わり、適切な対応ができない場合があります。反対に丁寧に話しているのに、横柄な話し方や俗語を使って訳してしまうと、話し手の誠意が伝わりません。ただ、止まらない罵詈雑言など、どうしても話し手の雰囲気を踏まえて訳しきれない場合は、無理に通訳する必要はありません。聞き手は、話し手が怒っていることを、その場の雰囲気から察知できます。相手に断った上で、その場では発言の概要だけを通訳し、後で詳しく説明するとよいでしょう。

つう やく ぎ じゅつ かん

がっ こう げん ば つう やく しゅ るい

がっ こう げん ば つう やく ば めん もと つう やく し かた こと

ちく じ つう やく

てい ど はな て はつ げん さい ご き お つう やく はつ げん き り かい り かい ない よう やく あいだ

き おく たす ほ ご しゃ めん だん とき つう やく

つう やく

た こ たち きょう しつ はい がく しゅう ほ じょ おこな とき つか じゅ ぎょう じゃ ま せん せい はな ない よう どう じ こ

みみ もと こ ごえ つう やく

げん こう やく どく し やく

あた ぶん しょう い み く ぎ あたま こえ だ やく ほ ご しゃ にゅう し かん せつ めい ぶん きょう か しょ

ない よう おし ば あい つか ぎ じゅつ

いち にん しょう つか

つう やく おこな とき げん そく いち にん しょう わたし つか でん ぶん つた はな て たち ば つう やく

はな て げん ぶん わたし

し えん いん やく ご わたし かれ かの じょ

ただ と ちゅう はなし ない よう つう やく むずか ば あい し えん いん り かい さん にん しょう つか りょう しゃ

つた しゅ ご いち にん しょう わたし つか はな て し えん いん

かい わ ご ちょう あ

はな て かい わ ご ちょう あ つう やく

たと めん だん ば ほ ご しゃ かん じょう てき おこ ぞく ご つか はな お つ れい ぎ ただ こと ば やく せん せい う

と いん しょう か てき せつ たい おう ば あい はん たい てい ねい はな おう へい はな かた ぞく ご つか やく

はな て せい い つた

と ば り ぞう ごん はな て ふん い き ふ やく ば あい む り つう やく ひつ よう き

て はな て おこ ば ふん い き さっ ち あい て ことわ うえ ば はつ げん がい よう つう やく あと

くわ せつ めい

5 Mga bagay ukol sa pamamaraan ng pagsasalin ng wika＊Uri ng pagsasalin ng wika sa paaralanSa pagsasalin ng wika sa paaralan, depende sa sitwasyon ay iba ang paraan ng pagsasalin na ipinapagawa.

❶Consecutive interpretation o patuloy na pagsasalinSa consecutive interpretation, hihintayin ng interpreter o tagapagsalin ng wika na makumpleto ng nagsasalita ang ilang bahagi ng mensahe nito bago ibigay ang pagsasalin. Pinapakinggang mabuti at iniintindi ng interpreter ang mga salita at habang ginagawa ito ay inilalagay ang impormasyon sa isang memo bago gawin ang pagsasalin upang madaling tandaan. Ginagawa ang ganitong pagsasalin sa oras ng panayam o interview para sa mga magulang.

❷Whispered Interpretation o pabulong na pagsasalinGinagamit ito sa oras ng pagsuporta sa pag-aaral ng bata, kung saan pumapasok ang support staff sa silid-aralan na kinaroroonan ng iba pang mga batang mag-aaral. Upang hindi makaistorbo sa klase, isinasalin nito ng halos sabay ang mga nilalaman ng sinasabi ng guro at ibinubulong ito palapit sa tainga ng bata.

❸Sight translation (pagsasalin sa pamamagitan ng pag-intindi sa nilalaman ng manuscript o dokumento / pagsasalin sa pamamagitan ng pagtingin)

Ginagamit ang boses sa pagsasalin ng wika sa umpisa ng mensahe at tumitigil sa bawat makahulugang pangungusap. Ang pamamaraang ito ay ginagamit sa pagsuporta sa mga magulang kaugnay sa mga correspondence o sulat mula sa paaralan, pagpapaliwanag ukol sa entrance exams o mga nilalaman ng textbooks.

＊Gamitin ang “first-person” (sarili) Bilang patakaran, sa oras ng pagsasalin ng wika, ginagamit ang first-person (ako). Sa halip na iparating ito sa taong nakikinig na parang isang telegrama, isinasagawa ang pagsasalin mula sa katayuan ng nagsasalita.

Mensahe ng nagsasalita “Ginawa ko ang _ _ _ _” .Pagsasalin ng support staff　　　○ “Ginawa ko ang _ _ _ _”.　　× ”Ginawa niya ang _ _ _ _”.

Subalit, kung sa kalagitnaan ng pag-uusap ay hindi makahabol ang interpreter o nahihirapan sa pagsasalin ng wika, maaaring gamitin nito ang “third party” upang ipaalam sa magkabilang panig ang lagay ng pagsasalin at sabihing “Hindi ito maintindihan ng support staff”. Sa paggamit ng first person (ako) sa subject ng pangungusap, para sa nakikinig, ang taong nagsasalita at ang support staff o interpreter ay nagiging isa.

＊Ibagay ang “tone level” ng pag-uusapHangga’t maaari ay kailangang ibagay ang pagsasalin ng wika sa tono ng boses ng nagsasalita.Halimbawa, sa oras ng interview ay halata sa pananalita ng magulang na nagiging emosyonal ito at nagagalit, subalit sa pagsasalin ng wika ay nagsalita sa mahinahon at magalang na salita ang interpreter, na nagdudulot ng maling impresyon sa guro at tuloy ay hindi nagagawa ang tamang paghawak ng sitwasyon. May kaso rin na kabaligtaran ng nabanggit sa itaas, kung saan nagsasalita ito sa mahinahon at magalang na salita, subalit sa pagsasalin ng wika ay gumamit ng agresibong pananalita ang interpreter, na nagbibigay ng hindi magandang impresyon sa taong nagsasalita at tuloy hindi naipaparating ang sinseridad o nilalaman ng loob nito.Gayunpaman, sa kaso ng walang tigil na pang-aabuso sa pananalita at iba pa, o di kaya’y hindi magawang hagilapin o tantiyahin ang emosyon ng nagsasalita, mas mabuting iwasan na lang ang pagsasalin nito. Sa pag-obserba sa paligid, maaaring alamin ng nakikinig ang emosyon ng taong nagsasalita, kung galit ito o mahinahon. Kapag tinanggihan ng kausap, maaaring isalin lamang ng interpreter ang buod ng mensahe at pagkatapos nito ay isunod na lang ang pagpapaliwanag sa mga detalye.

❾❽

＊通訳する時の必需品①筆記用具　　②辞書、用語集　　③メモ用紙　（B5からA4サイズくらいのもの）＊メモをとる一定のまとまりごとに行う逐次通訳の時は、必ずメモをとるようにします。メモを取ることで記憶の負担を減らせます。❶メモ用紙を縦に使う

縦に書いていくと、早く目線を動かすことができるため、縦置きの用紙を２つに分けたり、横置きの用紙を３つに分けて使われることが多いようです。左上から右下へ。

❷キーワード、主語－動詞、文のつながりを示すもの、数字、固有名詞（人名・団体名）などをメモする　メモは、聞きながら書く作業のため、全文を書きとろうとすると、聞く方がおろそかになってしまいます。❸キーワードには、下線を引いたり、丸で囲んで強調しておく❹略語、記号、絵文字を活用する　例：女性　→　Ｆ　、同じ　→　＝　、　聞く　→❺意味のまとまりごとに、スラッシュ（／）を入れたり改行する　次の内容との区切りが明確になります。❻通訳が終わった部分のメモは、斜線を引いて消しておく　どこまで訳したか一目でわかります。

メモ取りに共通のルールはありませんが、「視覚的に」わかりやすいような工夫をすると、訳しやすくなります。日本語と通訳言語の両方が混ざっても構いませんので、自分なりのメモ取りのルールを作っておきましょう。但し、メモはあくまで記憶を助ける補助的なもので、目的ではありません。聞きながらでも書きやすいように、単純なルールにしておくとよいでしょう。

つう やく とき ひつ じゅ ひん

ひっ き よう ぐ じ しょ よう ご しゅう よう し

いっ てい おこな ちく じ つう やく とき かなら と き おく ふ たん へ

よう し たて つか

たて か はや め せん うご たて お よう し わ よこ お よう し わ つか

おお ひだり うえ みぎ した

しゅ ご どう し ぶん しめ すう じ こ ゆう めい し じん めい だん たい めい

き か さ ぎょう ぜん ぶん か き ほう

か せん ひ まる かこ きょう ちょう

りゃく ご き ごう え も じ かつ よう

れい じょ せい おな き

い み い かい ぎょう

つぎ ない よう く ぎ めい かく

つう やく お ぶ ぶん しゃ せん ひ け

やく ひと め

と きょう つう し かく てき く ふう やく に ほん ご つう やく げん ご

りょう ほう ま かま じ ぶん と つく

ただ き おく たす ほ じょ てき もく てき き か たん じゅん

＊Mga bagay na kinakailangan sa pagsasalin ng wika①Mga kagamitan sa pagsulat②Diksyunaryo, glossary③Memo pad (B5 hanggang A4 ang sukat)

＊Pagsulat ng memoSa paggawa ng consecutive interpretation (patuloy na pagsasalin) para sa bawat buod ng pangungusap, kailangang isulat ang mga ito sa isang memo pad. Ang paggawa ng memo sa oras ng pagsasalin ng wika ay nakakatulong upang mabawasan ang bigat sa pagtanda sa mga impormasyon.

❶Gamitin ng patayo ang memo padAng pagsulat ng patayo ay nakakatulong upang masanay ang mata na gumalaw ng maayos, kaya karaniwan ay hinahati ang memo pad sa dalawang bahagi ng pataas o di kaya’y hinahati ng pahalang sa tatlong bahagi. Ang direksiyon nito ay mula sa itaas na bahagi sa kaliwa patungo sa ibabang bahagi sa kanan.

❷Ilagay sa memo ang “keyword”, simuno (subject) o pandiwa, bagay na nagpapahayag sa pagdugtong ng pangungusap, numero, natatanging pangalan o “specific noun” (pangalan ng tao o organisasyon) at iba pa.

Ang pagkuha ng memo ay ginagawa habang nakikinig sa mensahe, kaya kapag pinilit na isulat ang kabuuan ng mensahe ay maaaring makaligtaang makinig ng husto.

❸Upang bigyang-pansin o emphasis ang isang keyword, lagyan ito ng linya sa ibaba o di kaya’y bilugan ito

❹Gamitin ang mga daglat (abbreviation), simbolo, pictographs.Halimbawa: Babae → F, Pareho → =, Pakinggan →❺Sa pagbukod sa bawat buod ng kahulugan ng pangungusap sa pamamagitan ng slash-mark (/)Mas nagiging malinaw ang susunod na nilalaman.

❻Upang burahin ang bahagi ng memo na natapos gawan ng pagsasalin, lagyan ito ng diagonal line Mas madaling tingnan kung hanggang saan ang ginawang pagsasalin.Bagama’t walang itinakdang patakaran sa pagsulat ng memo, mas madaling gawin ang pagsasalin ng mensahe kung madali ito ng basahin o tingnan. Maaaring pagsamahin ang wikang ginagamit sa pagsasalin at wikang Hapon sa loob ng memo at gumawa ng sariling patakaran sa pagsulat nito.Subalit, ang pagsulat ng memo ay isang paraan lamang upang tulungan ang sariling matandaan ang impormasyong nais gamitin at walang ibang layunin na ginagampanan. Maaaring gumawa ng simpleng patakaran sa paggawa ng memo, gawing madali ang pagsulat habang nakikinig sa mensahe.

　５　通訳技術に関すること

＊学校現場における通訳の種類学校現場における通訳は、場面によって求められる通訳の仕方が異なります。❶逐次通訳ある程度まとまった話し手の発言を最後まで聞き終えてから、通訳します。発言を聞きながら理解し、理解した内容を訳すまでの間、記憶を助けるためにメモをとります。保護者との面談の時などの通訳です。❷ウィスパリング通訳他の子ども達もいる教室に入って学習の補助を行う時に使います。授業の邪魔にならないように、先生の話す内容をほぼ同時に、子どもの耳元で小声で通訳します。❸サイト・トランスレーション（原稿訳読、視訳）与えられた文章を、意味の区切りごとに、頭から声に出して訳していくことです。保護者へのおたよりや入試に関する説明文、教科書の内容を教える場合に使う技術です。＊一人称を使う通訳を行う時は、原則、一人称（私）を使います。伝聞として伝えるのではなく、話し手の立場になって通訳します。・話し手の原文 　　「私は～をしました。」・支援員の訳語　　　○「私は～をしました。」　　　×「彼（彼女）は～をしました。」但し、途中で話の内容についていけず、通訳することが難しくなった場合は、「支援員は理解できません」と、三人称を使って、両者に伝えます。主語に一人称（私は）を使うと、話し手のことなのか、支援員のことなのかわからなくなるためです。＊会話の語調レベルを合わせるできるだけ話し手の会話の語調に合わせて通訳していきましょう。例えば、面談の場で、保護者が感情的に怒って俗語を使って話しているのに、落ち着いた礼儀正しい言葉づかいで訳すと、先生の受け取る印象が変わり、適切な対応ができない場合があります。反対に丁寧に話しているのに、横柄な話し方や俗語を使って訳してしまうと、話し手の誠意が伝わりません。ただ、止まらない罵詈雑言など、どうしても話し手の雰囲気を踏まえて訳しきれない場合は、無理に通訳する必要はありません。聞き手は、話し手が怒っていることを、その場の雰囲気から察知できます。相手に断った上で、その場では発言の概要だけを通訳し、後で詳しく説明するとよいでしょう。

つう やく ぎ じゅつ かん

がっ こう げん ば つう やく しゅ るい

がっ こう げん ば つう やく ば めん もと つう やく し かた こと

ちく じ つう やく

てい ど はな て はつ げん さい ご き お つう やく はつ げん き り かい り かい ない よう やく あいだ

き おく たす ほ ご しゃ めん だん とき つう やく

つう やく

た こ たち きょう しつ はい がく しゅう ほ じょ おこな とき つか じゅ ぎょう じゃ ま せん せい はな ない よう どう じ こ

みみ もと こ ごえ つう やく

げん こう やく どく し やく

あた ぶん しょう い み く ぎ あたま こえ だ やく ほ ご しゃ にゅう し かん せつ めい ぶん きょう か しょ

ない よう おし ば あい つか ぎ じゅつ

いち にん しょう つか

つう やく おこな とき げん そく いち にん しょう わたし つか でん ぶん つた はな て たち ば つう やく

はな て げん ぶん わたし

し えん いん やく ご わたし かれ かの じょ

ただ と ちゅう はなし ない よう つう やく むずか ば あい し えん いん り かい さん にん しょう つか りょう しゃ

つた しゅ ご いち にん しょう わたし つか はな て し えん いん

かい わ ご ちょう あ

はな て かい わ ご ちょう あ つう やく

たと めん だん ば ほ ご しゃ かん じょう てき おこ ぞく ご つか はな お つ れい ぎ ただ こと ば やく せん せい う

と いん しょう か てき せつ たい おう ば あい はん たい てい ねい はな おう へい はな かた ぞく ご つか やく

はな て せい い つた

と ば り ぞう ごん はな て ふん い き ふ やく ば あい む り つう やく ひつ よう き

て はな て おこ ば ふん い き さっ ち あい て ことわ うえ ば はつ げん がい よう つう やく あと

くわ せつ めい

5 Mga bagay ukol sa pamamaraan ng pagsasalin ng wika＊Uri ng pagsasalin ng wika sa paaralanSa pagsasalin ng wika sa paaralan, depende sa sitwasyon ay iba ang paraan ng pagsasalin na ipinapagawa.

❶Consecutive interpretation o patuloy na pagsasalinSa consecutive interpretation, hihintayin ng interpreter o tagapagsalin ng wika na makumpleto ng nagsasalita ang ilang bahagi ng mensahe nito bago ibigay ang pagsasalin. Pinapakinggang mabuti at iniintindi ng interpreter ang mga salita at habang ginagawa ito ay inilalagay ang impormasyon sa isang memo bago gawin ang pagsasalin upang madaling tandaan. Ginagawa ang ganitong pagsasalin sa oras ng panayam o interview para sa mga magulang.

❷Whispered Interpretation o pabulong na pagsasalinGinagamit ito sa oras ng pagsuporta sa pag-aaral ng bata, kung saan pumapasok ang support staff sa silid-aralan na kinaroroonan ng iba pang mga batang mag-aaral. Upang hindi makaistorbo sa klase, isinasalin nito ng halos sabay ang mga nilalaman ng sinasabi ng guro at ibinubulong ito palapit sa tainga ng bata.

❸Sight translation (pagsasalin sa pamamagitan ng pag-intindi sa nilalaman ng manuscript o dokumento / pagsasalin sa pamamagitan ng pagtingin)

Ginagamit ang boses sa pagsasalin ng wika sa umpisa ng mensahe at tumitigil sa bawat makahulugang pangungusap. Ang pamamaraang ito ay ginagamit sa pagsuporta sa mga magulang kaugnay sa mga correspondence o sulat mula sa paaralan, pagpapaliwanag ukol sa entrance exams o mga nilalaman ng textbooks.

＊Gamitin ang “first-person” (sarili) Bilang patakaran, sa oras ng pagsasalin ng wika, ginagamit ang first-person (ako). Sa halip na iparating ito sa taong nakikinig na parang isang telegrama, isinasagawa ang pagsasalin mula sa katayuan ng nagsasalita.

Mensahe ng nagsasalita “Ginawa ko ang _ _ _ _” .Pagsasalin ng support staff　　　○ “Ginawa ko ang _ _ _ _”.　　× ”Ginawa niya ang _ _ _ _”.

Subalit, kung sa kalagitnaan ng pag-uusap ay hindi makahabol ang interpreter o nahihirapan sa pagsasalin ng wika, maaaring gamitin nito ang “third party” upang ipaalam sa magkabilang panig ang lagay ng pagsasalin at sabihing “Hindi ito maintindihan ng support staff”. Sa paggamit ng first person (ako) sa subject ng pangungusap, para sa nakikinig, ang taong nagsasalita at ang support staff o interpreter ay nagiging isa.

＊Ibagay ang “tone level” ng pag-uusapHangga’t maaari ay kailangang ibagay ang pagsasalin ng wika sa tono ng boses ng nagsasalita.Halimbawa, sa oras ng interview ay halata sa pananalita ng magulang na nagiging emosyonal ito at nagagalit, subalit sa pagsasalin ng wika ay nagsalita sa mahinahon at magalang na salita ang interpreter, na nagdudulot ng maling impresyon sa guro at tuloy ay hindi nagagawa ang tamang paghawak ng sitwasyon. May kaso rin na kabaligtaran ng nabanggit sa itaas, kung saan nagsasalita ito sa mahinahon at magalang na salita, subalit sa pagsasalin ng wika ay gumamit ng agresibong pananalita ang interpreter, na nagbibigay ng hindi magandang impresyon sa taong nagsasalita at tuloy hindi naipaparating ang sinseridad o nilalaman ng loob nito.Gayunpaman, sa kaso ng walang tigil na pang-aabuso sa pananalita at iba pa, o di kaya’y hindi magawang hagilapin o tantiyahin ang emosyon ng nagsasalita, mas mabuting iwasan na lang ang pagsasalin nito. Sa pag-obserba sa paligid, maaaring alamin ng nakikinig ang emosyon ng taong nagsasalita, kung galit ito o mahinahon. Kapag tinanggihan ng kausap, maaaring isalin lamang ng interpreter ang buod ng mensahe at pagkatapos nito ay isunod na lang ang pagpapaliwanag sa mga detalye.

＊Bigyang-pansin ang mga non-verbal na mensahe Kailangan din na bigyang-pansin ang iba’t-ibang pamamaraan ng komunikasyon maliban sa pananalita tulad ng ayos ng pagtingin, supportive response, galaw ng mukha o facial expression, pagkumpas, pagbigkas, tono at kalidad ng boses, (mataas/mababa, bilis, laki), distansiya sa kausap, paghawak o paglapat sa katawan (body contact) at iba pa.Kahit sabihing “OK lang” ay “nakikita sa anyo ang pag-aalala”. Sa kasong ito, posibleng hindi ayos ang lagay at sa katotohanan ay may gusto ito ng sabihin na hindi masabi ng harapan.Bukod pa rito, depende sa kultura ay maaaring magkaiba ang ibig sabihin ng parehong “gesture” o pagkumpas. Sa pag-alam sa mga kahulugan o ibig sabihin ng mga “non-verbal” na mensahe, maaaring maiwasan ang hindi pagkakaintindihan o misunderstanding at panatiliin ang matiwasay na daloy ng komunikasyon.

＊Pagsusuri at pagrepaso sa ginagamit na mga salitaSa mga salitang madalas gamitin sa loob ng paaralan ay may mga salitang hindi nagagamit sa labas, kaya depende sa tema ay kailangang alamin ito para sa matiwasay na daloy ng mga gawain. Kailangang gawin ang pagrepaso hindi lamang bago umpisahan ang mga gawain kundi pagkatapos nito upang matandaan ng husto ang mga salita o ekspresyon na lumabas sa araw na ito.Ang sumusunod na website ay naglalaman ng mga salita o bokabularyo na kapaki-pakinabang sa panahon ng interview para sa mga magulang at suporta sa pag-aaral ng kurso o subjects sa oras ng klase.

CASTA-NET(Ministry of Education, Culture, Sports, Science & Technology)

http://www.casta-net.jp/Para suriin ang pagsasalin ng mga dokumento ng paaralan pati ang pag-download ng kopya ng nabanggit na dokumento na nasa iba’t-ibang wika.

Proyekto sa paaralan na nasa iba’t-bang wikahttp://www.tagengo-gakko.jp/Para sa paggawa ng buwanang schedule at pag-download ng dokumento para sa notis o anunsiyo sa iba’t-ibang wika.

Mga teaching materials para sa mga kabataang may kaugnayan sa ibang bansa(Tokyo University of Foreign Studies, Center for Multilingual / Multicultural Education & Research)

http://www.tufs.ac.jp/blog/ts/g/cemmer/social.htmlMaaaring gamitin ang teaching materials para sa Kanji (Chinese characters) at Mathematics.Sa wikang Tagalog / Ingles, Vietnamese, Thai, South American Spanish, Portuguese

Mga teaching aids sa social studies para sa mga dayuhang mag-aaral(Himeji Dokkyo University of Foreign Studies)

http://www.himeji-du.ac.jp/faculty/dp_lang/shakaika-aid.htmlSa wikang Hapon, Ingles, Intsik, Koreano, Espanyol, Portuguese, Vietnamese

Paglikha ng teaching materials para sa pagsasalin ng wika(Multi-Cultural Division, Hyogo International Association)

http://www.hyogo-ip.or.jp/support/modtreepage01_7144/kyouzai/Koleksiyon ng Kanji sound “kun” idioms para sa Elementary School, terminology card para sa Mathematics, Science, Living Environmental Studies, Social Studies (may kalakip na larawan para sa lahat ng terminology cards)Sa wikang Hapon, Ingles, Espanyol, Portuguese, Intsik, Tagalog, Vietnamese, Koreano

6 Pag-iisip at mga bagay na dapat ingatan sa pagsagawang native language support activities＊Huwag kaliligtaang ngumiti at bumati

Ang mga ngiti at salita mula sa isang taong nakakaunawa ng wika ay nagdudulot ng ginhawa at seguridad sa bata o magulang na kinakabahan.

＊Tungkulin o responsibilidad kaugnay sa mga kumpidensiyal na bagay Pag-isipan kung tama (○) o mali (×).

【Q1】 Ang impormasyong nalaman ukol sa bata o magulang sa panahon ng support activity ay hindi maaaring sabihin sa sariling pamilya o sa mga kaibigan.

【Q2】 Upang gawin ang pagrepaso ng salita o bokabularyo na lumabas sa oras ng pagsasalin, ang memo na ginamit sa pagsasalin ng wika ay inuwi sa bahay.

【Q3】 Sa pagbalik patungo sa paaralan mula sa tahanan ng pamilyang binisita, nakasabay ang teacher-in-charge sa pagsakay sa tren. Dahil may katanungan ukol sa nilalaman ng ginawang pagsasalin, habang nasa loob ng tren ay tinanong ang guro ukol sa bagay na ito.

【Q4】 Upang maging basehan o reference ng ibang native language support staff na gumagawa ng support activities tulad ng sarili, inilathala sa Facebook ang mga support activities na ginawa. Pero hindi isinali ang pangalan ng bata sa paglalathala.

【Q5】 Tila naging biktima ang bata ng pang-aabuso mula sa magulang. Bagama’t pinagsabihan ng bata na “huwag mong sabihin kahit kanino”, ikinunsulta ito sa gurong nangangasiwa o teacher-in-charge.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ○

Maliban sa mga taong kaugnay sa paaralan, ang impormasyong nalaman ukol sa bata o magulang sa panahon ng support activity ay hindi maaaring sabihin sa sariling pamilya o sa mga kaibigan. Kung may kabigatan ang nilalaman ng ginawang pagsasalin at hindi kayang pasaning mag-isa, maaaring ikunsulta ito sa guro.

《A2》 ×Posibleng may personal na impormasyon sa loob ng memo na ginawa sa oras ng pagsasalin. Kaya huwag itong iuwi sa bahay. Ipatapon ito sa loob ng paper shredder sa paaralan. Sa paggamit ng memo sa pagsasalin ng wika sa oras ng konsultasyon, sa umpisa pa lang ay ipaalam sa magulang na ang memo na ginamit ay itatapon sa shredder pagkatapos gawin ang pagsasalin. Sa ganitong paraan ay nagkakaroon ng seguridad at napapanatag ang kalooban ng magulang.

《A3》 ×Dahil hindi makakasiguro kung sino ang nakikinig sa paligid, iwasang pag-usapan ang nilalaman ng mga support activities kapag nasa loob ng tren, bus, taxi at iba pa.

《A4》 ×May kaso na kung saan nagagawang alamin ang mga bagay ukol sa bata o magulang sa pamamagitan ng rehiyon o wikang ginagamit kahit na hindi ilagay ang pangalan nito. Iwasang ilagay ang nilalaman ng mga gawain sa Facebook, blog at iba pang Social Networking Service (SNS).

《A5》 ○Sa oras na malaman ang bagay ukol sa pang-aabuso sa bata, sa ilalim ng batas* ay responsibilidad ng sinumang nakatanggap ng impormasyong nabanggit na ipaalam ito sa naaangkop na awtoridad. Una sa lahat, kailangang ikunsulta ito sa guro ng paaralan.* ”Artikulo 6 ng Child Abuse Prevention Law”

＊非言語メッセージに気を配る言葉以外にも、視線、あいづち、表情やしぐさ、発音・声の調子・声質（高低、速さ、大きさ）、対人距離、身体接触などの情報にも気を配るようにします。言葉では、「大丈夫」と言っていても、「不安そうな表情」をしていれば、実は、言いにくいだけで、本心は、大丈夫ではないのかもしれません。また、文化によって、同じジェスチャーでもその意味は異なる場合があります。非言語メッセージの表現の違いを知っておくと通訳の時に、相手に余計な誤解を与えず、コミュニケーションを円滑に進めることができます。＊用語の下調べと復習学校でよく使われる用語は、学校以外では使われない言葉も多いため、テーマに応じて事前に調べておくと活動が円滑に進みます。活動の前だけでなく、活動の後にもその日に出てきた単語や表現を復習しておくと記憶に定着していきます。以下は、保護者との面談時や授業中の教科学習のサポートに役立つ用語が掲載されているサイトです。●かすたねっと（文部科学省）　http://www.casta-net.jp/　学校文書の訳語を調べたり、多言語の学校文書をダウンロードできます。●多言語学校プロジェクト　http://www.tagengo-gakko.jp/　多言語で月間予定表を作成できたり、多言語お知らせ文書がダウンロードできます。●外国につながる子どもたちのための教材（東京外国語大学多言語・多文化教育研究センター）　http://www.tufs.ac.jp/blog/ts/g/cemmer/social.html　漢字、算数の教材を利用できます。タガログ語・英語、ベトナム語、タイ語、南米スペイン語、ポルトガル語●外国人生徒のための社会科補助教材（姫路獨協大学外国語学部）　http://www.himeji-du.ac.jp/faculty/dp_lang/shakaika-aid.html　日本語、英語、中国語、韓国語、スペイン語、ポルトガル語、ベトナム語●翻訳教材開発（兵庫県国際交流協会多文化共生課）　http://www.hyogo-ip.or.jp/support/modtreepage01_7144/kyouzai/

小学生用の漢字の音訓読み熟語集、算数の用語カード、理科の用語カード、生活科の用語カード、社会科の用語カード（用語カードはすべてイラストつき）日本語、英語、スペイン語、ポルトガル語、中国語、タガログ語、ベトナム語、韓国・朝鮮語

　６　母語支援活動の時の心構えと気をつけること

＊笑顔とあいさつは欠かさないようにしましょう言葉のわかる人からの笑顔と言葉かけは、緊張している子どもや保護者の気持ちをほぐし安心感を与えることができます。＊守秘義務　　正しい（○）か間違っているか（×）、考えてみましょう。１．活動中に知った子どもや保護者の情報は、自分の家族や友人にも話してはいけない。２．通訳中に出てきた単語の復習をするため、通訳の時にとったメモを、家に持って帰った。３．家庭訪問した家から学校へ、担任の先生と一緒に電車で帰った。帰りの電車の中で通訳した内容について疑問があったので、担任

に質問した。４．自分と同じように母語支援員の活動をしている人の参考になるように、facebookに活動の報告を載せた。但し、子どもの名前は

載せていない。５．子どもが親から暴力を受けているようだ。子どもから「誰にも言わないで」と言われたが、担任の先生に相談した。解説１．○　

活動中に知った子どもや保護者の情報は、家族や友人を含む学校関係者以外の人に漏らしてはいけません。通訳した内容について自分だけで抱えきれない場合は、先生に相談しましょう。

２．×通訳時にとったメモにも個人情報が含まれている可能性があります。家には持ち帰らずに学校でシュレッダーにかけてもらいましょう。保護者との面談時の通訳でメモをとる時は、通訳終了後にメモをシュレッダーにかけることを保護者にあらかじめ伝えておくと保護者の方も安心です。

３．×電車、バス、タクシーの中など、誰に聞かれているかわからない場所では、活動内容について話さないよう注意します。

４．×個人名を出さなくても、地域や言語で、サポートした子どもや保護者のことがわかってしまうこともあります。活動について、ブログやfacebook等のSNSにも載せないようにしましょう。

５．○子どもへの虐待の事実を知った時は、法律（※）により伝えなければならない義務がありますので、まずは、先生に相談して下さい。（※）「児童虐待の防止等に関する法律　第６条」

ひ げん ご き くば

こと ば い がい し せん ひょう じょう はつ おん こえ ちょう し こえ しつ こう てい はや おお たい じん きょ り しん たい せっ しょく じょう ほう

き くば こと ば だい じょう ぶ い ふ あん ひょう じょう じつ い ほん しん

だい じょう ぶ

ぶん か おな い み こと ば あい ひ げん ご ひょう げん ちが し つう やく

とき あい て よ けい ご かい あた えん かつ すす

よう ご した しら ふく しゅう

がっ こう つか よう ご がっ こう い がい つか こと ば おお おう じ ぜん しら かつ どう えん かつ すす かつ

どう まえ かつ どう あと ひ で たん ご ひょう げん ふく しゅう き おく てい ちゃく

い か ほ ご しゃ めん だん じ じゅ ぎょう ちゅう きょう か がく しゅう やく だ よう ご けい さい

もん ぶ か がく しょう

がっ こう ぶん しょ やく ご しら た げん ご がっ こう ぶん しょ

た げん ご がっ こう

た げん ご げっ かん よ てい ひょう さく せい た げん ご し ぶん しょ

がい こく こ きょう ざい とう きょう がい こく ご だい がく た げん ご た ぶん か きょう いく けん きゅう

かん じ さん すう きょう ざい り よう ご えい ご ご ご なん べい ご ご

がい こく じん せい と しゃ かい か ほ じょ きょう ざい ひめ じ どっ きょう だい がく がい こく ご がく ぶ

に ほん ご えい ご ちゅう ごく ご かん こく ご ご ご ご

ほん やく きょう ざい かい はつ ひょう ご けん こく さい こう りゅう きょう かい た ぶん か きょう せい か

しょう がく せい よう かん じ おん くん よ じゅく ご しゅう さん すう よう ご り か よう ご せい かつ か よう ご しゃ かい か よう ご よう ご

に ほん ご えい ご ご ご ちゅう ごく ご ご ご かん こく ちょう せん ご

ぼ ご し えん かつ どう とき こころ がま き

え がお か

こと ば ひと え がお こと ば きん ちょう こ ほ ご しゃ き も あん しん かん あた

しゅ ひ ぎ む ただ ま ちが かんが

かつ どう ちゅう し こ ほ ご しゃ じょう ほう じ ぶん か ぞく ゆう じん はな

つう やく ちゅう で たん ご ふく しゅう つう やく とき いえ も かえ

か てい ほう もん いえ がっ こう たん にん せん せい いっ しょ でん しゃ かえ かえ でん しゃ なか つう やく ない よう ぎ もん たん にん

しつ もん

じ ぶん おな ぼ ご し えん いん かつ どう ひと さん こう かつ どう ほう こく の ただ こ な まえ

の

こ おや ぼう りょく う こ だれ い い たん にん せん せい そう だん

かい せつ

かつ どう ちゅう し こ ほ ご しゃ じょう ほう か ぞく ゆう じん ふく がっ こう かん けい しゃ い がい ひと も つう やく ない よう じ

ぶん かか ば あい せん せい そう だん

つう やく じ こ じん じょう ほう ふく か のう せい いえ も かえ がっ こう

ほ ご しゃ めん だん じ つう やく とき つう やく しゅう りょう ご ほ ご しゃ つた

ほ ご しゃ かた あん しん

でん しゃ なか だれ き ば しょ かつ どう ない よう はな ちゅう い

こ じん めい だ ち いき げん ご こ ほ ご しゃ かつ どう

とう の

こ ぎゃく たい じ じつ し とき ほう りつ つた ぎ む せん せい そう だん くだ

じ どう ぎゃく たい ぼう し とう かん ほう りつ だい じょう

＊Bigyang-pansin ang mga non-verbal na mensahe Kailangan din na bigyang-pansin ang iba’t-ibang pamamaraan ng komunikasyon maliban sa pananalita tulad ng ayos ng pagtingin, supportive response, galaw ng mukha o facial expression, pagkumpas, pagbigkas, tono at kalidad ng boses, (mataas/mababa, bilis, laki), distansiya sa kausap, paghawak o paglapat sa katawan (body contact) at iba pa.Kahit sabihing “OK lang” ay “nakikita sa anyo ang pag-aalala”. Sa kasong ito, posibleng hindi ayos ang lagay at sa katotohanan ay may gusto ito ng sabihin na hindi masabi ng harapan.Bukod pa rito, depende sa kultura ay maaaring magkaiba ang ibig sabihin ng parehong “gesture” o pagkumpas. Sa pag-alam sa mga kahulugan o ibig sabihin ng mga “non-verbal” na mensahe, maaaring maiwasan ang hindi pagkakaintindihan o misunderstanding at panatiliin ang matiwasay na daloy ng komunikasyon.

＊Pagsusuri at pagrepaso sa ginagamit na mga salitaSa mga salitang madalas gamitin sa loob ng paaralan ay may mga salitang hindi nagagamit sa labas, kaya depende sa tema ay kailangang alamin ito para sa matiwasay na daloy ng mga gawain. Kailangang gawin ang pagrepaso hindi lamang bago umpisahan ang mga gawain kundi pagkatapos nito upang matandaan ng husto ang mga salita o ekspresyon na lumabas sa araw na ito.Ang sumusunod na website ay naglalaman ng mga salita o bokabularyo na kapaki-pakinabang sa panahon ng interview para sa mga magulang at suporta sa pag-aaral ng kurso o subjects sa oras ng klase.

CASTA-NET(Ministry of Education, Culture, Sports, Science & Technology)

http://www.casta-net.jp/Para suriin ang pagsasalin ng mga dokumento ng paaralan pati ang pag-download ng kopya ng nabanggit na dokumento na nasa iba’t-ibang wika.

Proyekto sa paaralan na nasa iba’t-bang wikahttp://www.tagengo-gakko.jp/Para sa paggawa ng buwanang schedule at pag-download ng dokumento para sa notis o anunsiyo sa iba’t-ibang wika.

Mga teaching materials para sa mga kabataang may kaugnayan sa ibang bansa(Tokyo University of Foreign Studies, Center for Multilingual / Multicultural Education & Research)

http://www.tufs.ac.jp/blog/ts/g/cemmer/social.htmlMaaaring gamitin ang teaching materials para sa Kanji (Chinese characters) at Mathematics.Sa wikang Tagalog / Ingles, Vietnamese, Thai, South American Spanish, Portuguese

Mga teaching aids sa social studies para sa mga dayuhang mag-aaral(Himeji Dokkyo University of Foreign Studies)

http://www.himeji-du.ac.jp/faculty/dp_lang/shakaika-aid.htmlSa wikang Hapon, Ingles, Intsik, Koreano, Espanyol, Portuguese, Vietnamese

Paglikha ng teaching materials para sa pagsasalin ng wika(Multi-Cultural Division, Hyogo International Association)

http://www.hyogo-ip.or.jp/support/modtreepage01_7144/kyouzai/Koleksiyon ng Kanji sound “kun” idioms para sa Elementary School, terminology card para sa Mathematics, Science, Living Environmental Studies, Social Studies (may kalakip na larawan para sa lahat ng terminology cards)Sa wikang Hapon, Ingles, Espanyol, Portuguese, Intsik, Tagalog, Vietnamese, Koreano

6 Pag-iisip at mga bagay na dapat ingatan sa pagsagawang native language support activities＊Huwag kaliligtaang ngumiti at bumati

Ang mga ngiti at salita mula sa isang taong nakakaunawa ng wika ay nagdudulot ng ginhawa at seguridad sa bata o magulang na kinakabahan.

＊Tungkulin o responsibilidad kaugnay sa mga kumpidensiyal na bagay Pag-isipan kung tama (○) o mali (×).

【Q1】 Ang impormasyong nalaman ukol sa bata o magulang sa panahon ng support activity ay hindi maaaring sabihin sa sariling pamilya o sa mga kaibigan.

【Q2】 Upang gawin ang pagrepaso ng salita o bokabularyo na lumabas sa oras ng pagsasalin, ang memo na ginamit sa pagsasalin ng wika ay inuwi sa bahay.

【Q3】 Sa pagbalik patungo sa paaralan mula sa tahanan ng pamilyang binisita, nakasabay ang teacher-in-charge sa pagsakay sa tren. Dahil may katanungan ukol sa nilalaman ng ginawang pagsasalin, habang nasa loob ng tren ay tinanong ang guro ukol sa bagay na ito.

【Q4】 Upang maging basehan o reference ng ibang native language support staff na gumagawa ng support activities tulad ng sarili, inilathala sa Facebook ang mga support activities na ginawa. Pero hindi isinali ang pangalan ng bata sa paglalathala.

【Q5】 Tila naging biktima ang bata ng pang-aabuso mula sa magulang. Bagama’t pinagsabihan ng bata na “huwag mong sabihin kahit kanino”, ikinunsulta ito sa gurong nangangasiwa o teacher-in-charge.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ○

Maliban sa mga taong kaugnay sa paaralan, ang impormasyong nalaman ukol sa bata o magulang sa panahon ng support activity ay hindi maaaring sabihin sa sariling pamilya o sa mga kaibigan. Kung may kabigatan ang nilalaman ng ginawang pagsasalin at hindi kayang pasaning mag-isa, maaaring ikunsulta ito sa guro.

《A2》 ×Posibleng may personal na impormasyon sa loob ng memo na ginawa sa oras ng pagsasalin. Kaya huwag itong iuwi sa bahay. Ipatapon ito sa loob ng paper shredder sa paaralan. Sa paggamit ng memo sa pagsasalin ng wika sa oras ng konsultasyon, sa umpisa pa lang ay ipaalam sa magulang na ang memo na ginamit ay itatapon sa shredder pagkatapos gawin ang pagsasalin. Sa ganitong paraan ay nagkakaroon ng seguridad at napapanatag ang kalooban ng magulang.

《A3》 ×Dahil hindi makakasiguro kung sino ang nakikinig sa paligid, iwasang pag-usapan ang nilalaman ng mga support activities kapag nasa loob ng tren, bus, taxi at iba pa.

《A4》 ×May kaso na kung saan nagagawang alamin ang mga bagay ukol sa bata o magulang sa pamamagitan ng rehiyon o wikang ginagamit kahit na hindi ilagay ang pangalan nito. Iwasang ilagay ang nilalaman ng mga gawain sa Facebook, blog at iba pang Social Networking Service (SNS).

《A5》 ○Sa oras na malaman ang bagay ukol sa pang-aabuso sa bata, sa ilalim ng batas* ay responsibilidad ng sinumang nakatanggap ng impormasyong nabanggit na ipaalam ito sa naaangkop na awtoridad. Una sa lahat, kailangang ikunsulta ito sa guro ng paaralan.* ”Artikulo 6 ng Child Abuse Prevention Law”

＊非言語メッセージに気を配る言葉以外にも、視線、あいづち、表情やしぐさ、発音・声の調子・声質（高低、速さ、大きさ）、対人距離、身体接触などの情報にも気を配るようにします。言葉では、「大丈夫」と言っていても、「不安そうな表情」をしていれば、実は、言いにくいだけで、本心は、大丈夫ではないのかもしれません。また、文化によって、同じジェスチャーでもその意味は異なる場合があります。非言語メッセージの表現の違いを知っておくと通訳の時に、相手に余計な誤解を与えず、コミュニケーションを円滑に進めることができます。＊用語の下調べと復習学校でよく使われる用語は、学校以外では使われない言葉も多いため、テーマに応じて事前に調べておくと活動が円滑に進みます。活動の前だけでなく、活動の後にもその日に出てきた単語や表現を復習しておくと記憶に定着していきます。以下は、保護者との面談時や授業中の教科学習のサポートに役立つ用語が掲載されているサイトです。●かすたねっと（文部科学省）　http://www.casta-net.jp/　学校文書の訳語を調べたり、多言語の学校文書をダウンロードできます。●多言語学校プロジェクト　http://www.tagengo-gakko.jp/　多言語で月間予定表を作成できたり、多言語お知らせ文書がダウンロードできます。●外国につながる子どもたちのための教材（東京外国語大学多言語・多文化教育研究センター）　http://www.tufs.ac.jp/blog/ts/g/cemmer/social.html　漢字、算数の教材を利用できます。タガログ語・英語、ベトナム語、タイ語、南米スペイン語、ポルトガル語●外国人生徒のための社会科補助教材（姫路獨協大学外国語学部）　http://www.himeji-du.ac.jp/faculty/dp_lang/shakaika-aid.html　日本語、英語、中国語、韓国語、スペイン語、ポルトガル語、ベトナム語●翻訳教材開発（兵庫県国際交流協会多文化共生課）　http://www.hyogo-ip.or.jp/support/modtreepage01_7144/kyouzai/

小学生用の漢字の音訓読み熟語集、算数の用語カード、理科の用語カード、生活科の用語カード、社会科の用語カード（用語カードはすべてイラストつき）日本語、英語、スペイン語、ポルトガル語、中国語、タガログ語、ベトナム語、韓国・朝鮮語

　６　母語支援活動の時の心構えと気をつけること

＊笑顔とあいさつは欠かさないようにしましょう言葉のわかる人からの笑顔と言葉かけは、緊張している子どもや保護者の気持ちをほぐし安心感を与えることができます。＊守秘義務　　正しい（○）か間違っているか（×）、考えてみましょう。１．活動中に知った子どもや保護者の情報は、自分の家族や友人にも話してはいけない。２．通訳中に出てきた単語の復習をするため、通訳の時にとったメモを、家に持って帰った。３．家庭訪問した家から学校へ、担任の先生と一緒に電車で帰った。帰りの電車の中で通訳した内容について疑問があったので、担任

に質問した。４．自分と同じように母語支援員の活動をしている人の参考になるように、facebookに活動の報告を載せた。但し、子どもの名前は

載せていない。５．子どもが親から暴力を受けているようだ。子どもから「誰にも言わないで」と言われたが、担任の先生に相談した。解説１．○　

活動中に知った子どもや保護者の情報は、家族や友人を含む学校関係者以外の人に漏らしてはいけません。通訳した内容について自分だけで抱えきれない場合は、先生に相談しましょう。

２．×通訳時にとったメモにも個人情報が含まれている可能性があります。家には持ち帰らずに学校でシュレッダーにかけてもらいましょう。保護者との面談時の通訳でメモをとる時は、通訳終了後にメモをシュレッダーにかけることを保護者にあらかじめ伝えておくと保護者の方も安心です。

３．×電車、バス、タクシーの中など、誰に聞かれているかわからない場所では、活動内容について話さないよう注意します。

４．×個人名を出さなくても、地域や言語で、サポートした子どもや保護者のことがわかってしまうこともあります。活動について、ブログやfacebook等のSNSにも載せないようにしましょう。

５．○子どもへの虐待の事実を知った時は、法律（※）により伝えなければならない義務がありますので、まずは、先生に相談して下さい。（※）「児童虐待の防止等に関する法律　第６条」

ひ げん ご き くば

こと ば い がい し せん ひょう じょう はつ おん こえ ちょう し こえ しつ こう てい はや おお たい じん きょ り しん たい せっ しょく じょう ほう

き くば こと ば だい じょう ぶ い ふ あん ひょう じょう じつ い ほん しん

だい じょう ぶ

ぶん か おな い み こと ば あい ひ げん ご ひょう げん ちが し つう やく

とき あい て よ けい ご かい あた えん かつ すす

よう ご した しら ふく しゅう

がっ こう つか よう ご がっ こう い がい つか こと ば おお おう じ ぜん しら かつ どう えん かつ すす かつ

どう まえ かつ どう あと ひ で たん ご ひょう げん ふく しゅう き おく てい ちゃく

い か ほ ご しゃ めん だん じ じゅ ぎょう ちゅう きょう か がく しゅう やく だ よう ご けい さい

もん ぶ か がく しょう

がっ こう ぶん しょ やく ご しら た げん ご がっ こう ぶん しょ

た げん ご がっ こう

た げん ご げっ かん よ てい ひょう さく せい た げん ご し ぶん しょ

がい こく こ きょう ざい とう きょう がい こく ご だい がく た げん ご た ぶん か きょう いく けん きゅう

かん じ さん すう きょう ざい り よう ご えい ご ご ご なん べい ご ご

がい こく じん せい と しゃ かい か ほ じょ きょう ざい ひめ じ どっ きょう だい がく がい こく ご がく ぶ

に ほん ご えい ご ちゅう ごく ご かん こく ご ご ご ご

ほん やく きょう ざい かい はつ ひょう ご けん こく さい こう りゅう きょう かい た ぶん か きょう せい か

しょう がく せい よう かん じ おん くん よ じゅく ご しゅう さん すう よう ご り か よう ご せい かつ か よう ご しゃ かい か よう ご よう ご

に ほん ご えい ご ご ご ちゅう ごく ご ご ご かん こく ちょう せん ご

ぼ ご し えん かつ どう とき こころ がま き

え がお か

こと ば ひと え がお こと ば きん ちょう こ ほ ご しゃ き も あん しん かん あた

しゅ ひ ぎ む ただ ま ちが かんが

かつ どう ちゅう し こ ほ ご しゃ じょう ほう じ ぶん か ぞく ゆう じん はな

つう やく ちゅう で たん ご ふく しゅう つう やく とき いえ も かえ

か てい ほう もん いえ がっ こう たん にん せん せい いっ しょ でん しゃ かえ かえ でん しゃ なか つう やく ない よう ぎ もん たん にん

しつ もん

じ ぶん おな ぼ ご し えん いん かつ どう ひと さん こう かつ どう ほう こく の ただ こ な まえ

の

こ おや ぼう りょく う こ だれ い い たん にん せん せい そう だん

かい せつ

かつ どう ちゅう し こ ほ ご しゃ じょう ほう か ぞく ゆう じん ふく がっ こう かん けい しゃ い がい ひと も つう やく ない よう じ

ぶん かか ば あい せん せい そう だん

つう やく じ こ じん じょう ほう ふく か のう せい いえ も かえ がっ こう

ほ ご しゃ めん だん じ つう やく とき つう やく しゅう りょう ご ほ ご しゃ つた

ほ ご しゃ かた あん しん

でん しゃ なか だれ き ば しょ かつ どう ない よう はな ちゅう い

こ じん めい だ ち いき げん ご こ ほ ご しゃ かつ どう

とう の

こ ぎゃく たい じ じつ し とき ほう りつ つた ぎ む せん せい そう だん くだ

じ どう ぎゃく たい ぼう し とう かん ほう りつ だい じょう

砀砀

＊中立性・公平性１．三者面談で保護者が高校の学費の工面について相談した。支援員には、金融ビジネスをやっている知人がいたので、連絡先を教え、

教員を介さずにやりとりを続けた。２．保護者が面談に３０分遅刻してきた。待っている間、教員が「彼女は、○○人だから時間にはルーズなんですかね？」と言ったの

で、支援員は「そのようですね。他の○○人もよく遅刻して来ますよね」と同意した。３．支援員の知人である保護者の通訳を頼まれたが、話し合いの内容を知って感情的になってしまいそうだったので断った。解説１．×

支援員がどちらか一方とだけ長時間話すと、聞いている方は何についての話かわからず不信感を抱くことにつながっていきます。何か問題があれば、当事者同士で解決するように促します。また、通訳時は、学校、保護者に対して、平等に接し、どちらか一方の味方にならないように気をつけましょう。

２．×外国人の出身国・地域によって、日本人とは異なる共通の行動様式が見られる場合もあるかもしれません。しかし、「あの人は、××人だから（こういう行動をするんですね）」のような周囲の決めつけに同調することは、偏見を助長することになりかねません。個人差があることを認識しましょう。

３．○通訳を行う保護者と私的な関係がないこと、あるいは、私的な関係を持たないことが望ましいです。保護者が支援員の知人、友人の場合、内容によっては、感情移入してしまい中立で公平な態度をとることが難しくなることがあります。可能な限り、活動の依頼を引き受けない方がいいでしょう。また最初は、お互い知らなくても何度か活動をしていくうちに、保護者と個人的に親しくなっていくことがあるかもしれません。その場合、お金の貸し借り、宗教の勧誘、学校を通さず個人的に通訳を引き受けるなどの私的な関係を築くことはやめましょう。

ちゅう りつ せい こう へい せい

さん しゃ めん だん ほ ご しゃ こう こう がく ひ く めん そう だん し えん いん きん ゆう ち じん れん らく さき おし

きょう いん かい つづ

ほ ご しゃ めん だん ぷん ち こく ま あいだ きょう いん かの じょ じん じ かん い

し えん いん ほか じん ち こく き どう い

し えん いん ち じん ほ ご しゃ つう やく たの はな あ ない よう し かん じょう てき ことわ

かい せつ

し えん いん いっ ぽう ちょう じ かん はな き ほう なに はなし ふ しん かん いだ

なに もん だい とう じ しゃ どう し かい けつ うなが つう やく じ がっ こう ほ ご しゃ たい びょう どう せっ いっ ぽう

み かた き

がい こく じん しゅっ しん こく ち いき に ほん じん こと きょう つう こう どう よう しき み ば あい ひと

じん こう どう しゅう い き どう ちょう へん けん じょ ちょう

こ じん さ にん しき

つう やく おこな ほ ご しゃ し てき かん けい し てき かん けい も のぞ ほ ご しゃ し えん いん ち じん ゆう じん

ば あい ない よう かん じょう い にゅう ちゅう りつ こう へい たい ど むずか か のう かぎ かつ どう い らい

ひ う ほう

さい しょ たが し なん ど かつ どう ほ ご しゃ こ じん てき した

ば あい かね か か しゅう きょう かん ゆう がっ こう とお こ じん てき つう やく ひ う し てき かん けい きず

＊正確性・忠実性１．話の内容をそのまま忠実に伝えることが通訳の役割だが、子どもや保護者の出身国の文化や行動様式について、話の内容と関係の

ある場合は、学校に伝えた方がよい。２．通訳中に理解できない言葉が出てきたので、話の流れを止めないように、わからない言葉は省略して、わかる部分だけ通訳した。解説１．○

一般に、「何もたさない、引かない、原文のまま伝える」が通訳の原則で、訳す時に意見やアドバイスを加えてはいけません。しかし、学校現場では、当てはまらない場合もあります。支援員はできるだけ、子どもが自分で表現できるように手伝いますが、子どもが自分の伝えたいことをうまく表現できない時は、子どもと十分にやりとりをした後、内容を整理し、少し表現が変わっても、確実に学校に内容を伝えることが重要な場面もあります。また、必要に応じて「文化的通訳」を行うこともあります。子どもや保護者の発言や考え方の奥にある文化背景を学校に伝える、あるいは、日本の文化や習慣を言葉の移し替えだけではなく説明を加えながら、子どもや保護者に伝える必要がある場合があります。但し、子どもや保護者と同じ言語を話せても、出身国や出身地域が違えば、文化や習慣も異なります。また、支援員が日本で経験したことすべてを一般化できるわけではありませんので、「文化的通訳」は、話している「本人に確認しながら」行いましょう。

２．×通訳中に理解できない言葉が出てきた時は、勝手に省いたり、推測で訳してはいけません。その旨を、相手に伝えてから、辞書を引く、説明を求める、やさしい表現に言い変えてもらうなどして、確実な内容の伝達を行います。訳を間違えたことが分かった時は、その場で修正してください。＊自己管理１．親しくなってきた子どもや保護者から携帯の電話番号を聞かれたので、力になりたいと思い、教えた。２．活動中に、子どものことで気になることがあった。家に帰っても守秘義務があって家族には相談できないので、ずっと気になった

ままになっている。解説１．×

支援員は、自分の個人情報を子どもや保護者に教えないようにしましょう。自分の電話番号、住所などの個人情報を、子どもや保護者から聞かれたときは、「学校のルールで禁止されています」と伝えるとよいでしょう。

せい かく せい ちゅう じつ せい

はなし ない よう ちゅう じつ つた つう やく やく わり こ ほ ご しゃ しゅっ しん こく ぶん か こう どう よう しき はなし ない よう かん けい

ば あい がっ こう つた ほう

つう やく ちゅう り かい こと ば で はなし なが と こと ば しょう りゃく ぶ ぶん つう やく

かい せつ

いっ ぱん なに ひ げん ぶん つた つう やく げん そく やく とき い けん くわ

がっ こう げん ば あ ば あい

し えん いん こ じ ぶん ひょう げん て つだ こ じ ぶん つた ひょう げん とき こ

じゅう ふん あと ない よう せい り すこ ひょう げん か かく じつ がっ こう ない よう つた じゅう よう ば めん

ひつ よう おう ぶん か てき つう やく おこな こ ほ ご しゃ はつ げん かんが かた おく ぶん か はい けい がっ こう つた

に ほん ぶん か しゅう かん こと ば うつ か せつ めい くわ こ ほ ご しゃ つた ひつ よう ば あい

ただ こ ほ ご しゃ おな げん ご はな しゅっ しん こく しゅっ しん ち いき ちが ぶん か しゅう かん こと し えん いん に ほん けい けん

いっ ぱん か ぶん か てき つう やく はな ほん にん かく にん おこな

つう やく ちゅう り かい こと ば で とき かっ て はぶ すい そく やく むね あい て つた じ しょ ひ

せつ めい もと ひょう げん い か かく じつ ない よう でん たつ おこな

やく ま ちが わ とき ば しゅう せい

じ こ かん り

した こ ほ ご しゃ けい たい でん わ ばん ごう き ちから おも おし

かつ どう ちゅう こ き いえ かえ しゅ ひ ぎ む か ぞく そう だん き

かい せつ

し えん いん じ ぶん こ じん じょう ほう こ ほ ご しゃ おし

じ ぶん でん わ ばん ごう じゅう しょ こ じん じょう ほう こ ほ ご しゃ き がっ こう きん し つた

＊Pagiging patas / Walang kinakampihan【Q1】 Sa ginawang interview ng tatlong partido, ikinunsulta ng magulang ang bagay ukol sa pagbigay ng konsiderasyon sa High School tuition

fee. Nagkataong may kakilala ang support staff na nasa financing business, kaya ibinigay nito ang contact information at nagpatuloy sa pakikipag-usap ng walang partisipasyon mula sa guro.

【Q2】 Sa pagdalo sa interview, nahuli ng 30 minutos ang magulang. Habang naghihintay, sinabi ng guro na, “dayuhan kasi ang batang ito kaya medyo maluwag sa oras, di ba?” kung saan sumagot ang support staff na, “Oo nga, ganyan din ang ibang dayuhan, palaging nahuhuli sa pagdating”.

【Q3】 Ang support staff, na isang kakilala ng magulang, ay pinakiusapang maging tagapagsalin ng wika para sa magulang, subalit sa pag-alam sa nilalaman ng pag-uusap ay medyo naging emosyonal, kaya tinanggihan ito.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ×

Kapag ang support staff ay nakipag-usap lamang sa isang panig o partido ng mahabang panahon, kung saan hindi mahagilap ng nakikinig ang nilalaman ng pag-uusap, nagdudulot ito ng paghihinala sa parte ng nakikinig. Kung magkaroon ng problema, hinihikayat na lutasin ito sa pagitan ng mga partidong kasangkot sa pag-uusap. Sa oras ng pagsasalin ng wika, kailangang maging pantay ang pagtrato sa lahat at iwasang pumanig sa alinmang partido.

《A2》 ×Depende sa bansa o rehiyon na pinagmulan ng isang dayuhan, may mga gawain na nakasanayan nito na maaaring magkaiba sa bansang Hapon. Subalit sa pagpalagay na “dayuhan kasi (kaya ganyan ang nakagawiang gawin)”, inuudyok nito ang pagkakaroon ng “racial prejudice” o paghatol sa isang tao base sa lahi nito. Kaya, kinakailangang alamin o bigyan ng konsiderasyon ang pagkakaiba sa katangian ng bawat tao.

《A3》 ○Ang kawalan ng personal na kaugnayan o hindi paglikha ng kaugnayan sa pagitan ng magulang at tagapagsalin ng wika ay maituturing na pinakamabuting kondisyon. Kapag ang magulang ay isang kaibigan o kakilala ng support staff, depende sa nilalaman ng usapan ay maaaring magkaroon ng simpatiya sa pagitan ng mga partido at tuloy hindi maiwasan ang pagkampi, na nauuwi sa hindi patas na pakikitungo. Hangga’t maaari ay iwasang tanggapin ang ganitong uri ng gawain.Posible din na hindi naman magkakilala sa umpisa pero pagkatapos gawin ang ilang support activities ay napapalapit sa isa’t-isa. Sa kasong ito, iwasang magkaroon ng personal na relasyon na humahantong sa paghiram/pagpapahiram ng pera, pag-imbitang pumasok sa relihiyon, personal na pagsasalin ng wika na hindi idinadaan sa paaralan at iba pa.

＊Kawastuhan / Katapatan【Q1】 Bagama’t ang layunin o papel ng pagsasalin ng wika ay iparating ang nilalaman ng pag-uusap sa kabuuan nito, kung ang nilalaman ng

pag-uusap ay may kaugnayan sa kultura at mga nakasanayang gawain sa bansang pinanggalingan ng bata o magulang, mas makakabuti kung ipaalam ito sa paaralan.

【Q2】 Sa oras ng pagsasalin ay may lumabas na salitang hindi maintindihan. Upang hindi matigil ang daloy ng pag-uusap, ang salitang hindi maintindhan ay tinanggal at ang bahaging naiintindihan lamang ang isinalin.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ○

Sa pangkalahatan, “isasalin ang kabuuan ng mensahe ng walang dagdag o pagbabawas” at hindi maaaring idadag ang anumang opinyon o payo sa oras ng pagsasalin. Subalit, may kaso na kung saan hindi maaaring ipatupad ang patakarang ito sa paaralan.Hangga’t maaari ay tutulungan ng support staff na maipahayag ng bata ang nais nitong sabihin, subalit may kaso na kung saan hindi kaya ng batang ipahayag ito ng husto. Sa sitwasyong ito, pagkatapos makipag-usap ng husto sa bata ay maaaring ayusin ang nilalaman ng mensahe kahit magbago ng konti ang pagpapahayag nito. Ito ay isang mahalagang punto kung saan tiyak na naipaparating sa paaralan ang nilalaman ng mensahe.Kung kinakailangan ay maaaring gawin ang “cultural interpretation”. Ipinaparating sa paaralan ang cultural background na bumubuo sa mga salita at pag-iisip ng bata o magulang. Hindi lamang sa pagpapalit ng salita o wika ukol sa kultura at kaugalian ng bansang Hapon, may kaso din na kailangang idagdag ang paliwanag upang lubos na maintindihan ng bata at magulang.Subalit, kahit nagagawang magsalita sa wika ng bata at magulang, kapag iba ang bansa o rehiyon na pinanggalingan, iba din ang kultura at kaugalian. Bukod pa rito, ang mga karanasan ng support staff sa Japan ay hindi maaaring gawing basehan para sa lahat ng kaso. Kung kaya, kailangang “kumpirmahin sa taong nagsasalita” ang mga detalye habang ginagawa ang “cultural interpretation”.

《A2》 ×Kapag may lumabas na salitang hindi maintindihan sa oras ng pagsasalin, hindi maaaring tanggalin o hulaan ang kahulugan nito. Kailangang ipaalam ito sa nagsasalita, tingnan sa diksyunaryo, hilingin na ipaliwanag ito o palitan ng ibang mas madaling salita upang maiparating o maisagawa ang tamang pagsasalin ng mga nilalaman ng mensahe. Sa oras na mapansing nagkamali sa pagsasalin, agad na iwasto ito.

＊Sariling pangangasiwa【Q1】 Naging malapit ang loob ko sa bata / magulang, kung kaya nang hilingin nito ang numero ng aking cellphone ay ibinigay ko ito dahil nais

kong makatulong.【Q2】 Sa oras ng support activity, may bagay na bumagabag sa akin ukol sa bata. Kahit sa pag-uwi sa bahay ay hindi ko maikunsulta sa aking

pamilya, kaya nanatili ang pag-aalalang ito.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ×

Hindi dapat ibigay ng support staff ang sariling personal na impormasyon sa bata o magulang.Kapag tinanong ng bata o magulang ang numero ng sariling telepono, tirahan at iba pang personal na impormasyon, kailangang ipaliwanag na “ipinagbabawal ito sang-ayon sa patakaran ng paaralan”.

Guro Tagapag-alaga Support staff

砀砀

＊中立性・公平性１．三者面談で保護者が高校の学費の工面について相談した。支援員には、金融ビジネスをやっている知人がいたので、連絡先を教え、

教員を介さずにやりとりを続けた。２．保護者が面談に３０分遅刻してきた。待っている間、教員が「彼女は、○○人だから時間にはルーズなんですかね？」と言ったの

で、支援員は「そのようですね。他の○○人もよく遅刻して来ますよね」と同意した。３．支援員の知人である保護者の通訳を頼まれたが、話し合いの内容を知って感情的になってしまいそうだったので断った。解説１．×

支援員がどちらか一方とだけ長時間話すと、聞いている方は何についての話かわからず不信感を抱くことにつながっていきます。何か問題があれば、当事者同士で解決するように促します。また、通訳時は、学校、保護者に対して、平等に接し、どちらか一方の味方にならないように気をつけましょう。

２．×外国人の出身国・地域によって、日本人とは異なる共通の行動様式が見られる場合もあるかもしれません。しかし、「あの人は、××人だから（こういう行動をするんですね）」のような周囲の決めつけに同調することは、偏見を助長することになりかねません。個人差があることを認識しましょう。

３．○通訳を行う保護者と私的な関係がないこと、あるいは、私的な関係を持たないことが望ましいです。保護者が支援員の知人、友人の場合、内容によっては、感情移入してしまい中立で公平な態度をとることが難しくなることがあります。可能な限り、活動の依頼を引き受けない方がいいでしょう。また最初は、お互い知らなくても何度か活動をしていくうちに、保護者と個人的に親しくなっていくことがあるかもしれません。その場合、お金の貸し借り、宗教の勧誘、学校を通さず個人的に通訳を引き受けるなどの私的な関係を築くことはやめましょう。

ちゅう りつ せい こう へい せい

さん しゃ めん だん ほ ご しゃ こう こう がく ひ く めん そう だん し えん いん きん ゆう ち じん れん らく さき おし

きょう いん かい つづ

ほ ご しゃ めん だん ぷん ち こく ま あいだ きょう いん かの じょ じん じ かん い

し えん いん ほか じん ち こく き どう い

し えん いん ち じん ほ ご しゃ つう やく たの はな あ ない よう し かん じょう てき ことわ

かい せつ

し えん いん いっ ぽう ちょう じ かん はな き ほう なに はなし ふ しん かん いだ

なに もん だい とう じ しゃ どう し かい けつ うなが つう やく じ がっ こう ほ ご しゃ たい びょう どう せっ いっ ぽう

み かた き

がい こく じん しゅっ しん こく ち いき に ほん じん こと きょう つう こう どう よう しき み ば あい ひと

じん こう どう しゅう い き どう ちょう へん けん じょ ちょう

こ じん さ にん しき

つう やく おこな ほ ご しゃ し てき かん けい し てき かん けい も のぞ ほ ご しゃ し えん いん ち じん ゆう じん

ば あい ない よう かん じょう い にゅう ちゅう りつ こう へい たい ど むずか か のう かぎ かつ どう い らい

ひ う ほう

さい しょ たが し なん ど かつ どう ほ ご しゃ こ じん てき した

ば あい かね か か しゅう きょう かん ゆう がっ こう とお こ じん てき つう やく ひ う し てき かん けい きず

＊正確性・忠実性１．話の内容をそのまま忠実に伝えることが通訳の役割だが、子どもや保護者の出身国の文化や行動様式について、話の内容と関係の

ある場合は、学校に伝えた方がよい。２．通訳中に理解できない言葉が出てきたので、話の流れを止めないように、わからない言葉は省略して、わかる部分だけ通訳した。解説１．○

一般に、「何もたさない、引かない、原文のまま伝える」が通訳の原則で、訳す時に意見やアドバイスを加えてはいけません。しかし、学校現場では、当てはまらない場合もあります。支援員はできるだけ、子どもが自分で表現できるように手伝いますが、子どもが自分の伝えたいことをうまく表現できない時は、子どもと十分にやりとりをした後、内容を整理し、少し表現が変わっても、確実に学校に内容を伝えることが重要な場面もあります。また、必要に応じて「文化的通訳」を行うこともあります。子どもや保護者の発言や考え方の奥にある文化背景を学校に伝える、あるいは、日本の文化や習慣を言葉の移し替えだけではなく説明を加えながら、子どもや保護者に伝える必要がある場合があります。但し、子どもや保護者と同じ言語を話せても、出身国や出身地域が違えば、文化や習慣も異なります。また、支援員が日本で経験したことすべてを一般化できるわけではありませんので、「文化的通訳」は、話している「本人に確認しながら」行いましょう。

２．×通訳中に理解できない言葉が出てきた時は、勝手に省いたり、推測で訳してはいけません。その旨を、相手に伝えてから、辞書を引く、説明を求める、やさしい表現に言い変えてもらうなどして、確実な内容の伝達を行います。訳を間違えたことが分かった時は、その場で修正してください。＊自己管理１．親しくなってきた子どもや保護者から携帯の電話番号を聞かれたので、力になりたいと思い、教えた。２．活動中に、子どものことで気になることがあった。家に帰っても守秘義務があって家族には相談できないので、ずっと気になった

ままになっている。解説１．×

支援員は、自分の個人情報を子どもや保護者に教えないようにしましょう。自分の電話番号、住所などの個人情報を、子どもや保護者から聞かれたときは、「学校のルールで禁止されています」と伝えるとよいでしょう。

せい かく せい ちゅう じつ せい

はなし ない よう ちゅう じつ つた つう やく やく わり こ ほ ご しゃ しゅっ しん こく ぶん か こう どう よう しき はなし ない よう かん けい

ば あい がっ こう つた ほう

つう やく ちゅう り かい こと ば で はなし なが と こと ば しょう りゃく ぶ ぶん つう やく

かい せつ

いっ ぱん なに ひ げん ぶん つた つう やく げん そく やく とき い けん くわ

がっ こう げん ば あ ば あい

し えん いん こ じ ぶん ひょう げん て つだ こ じ ぶん つた ひょう げん とき こ

じゅう ふん あと ない よう せい り すこ ひょう げん か かく じつ がっ こう ない よう つた じゅう よう ば めん

ひつ よう おう ぶん か てき つう やく おこな こ ほ ご しゃ はつ げん かんが かた おく ぶん か はい けい がっ こう つた

に ほん ぶん か しゅう かん こと ば うつ か せつ めい くわ こ ほ ご しゃ つた ひつ よう ば あい

ただ こ ほ ご しゃ おな げん ご はな しゅっ しん こく しゅっ しん ち いき ちが ぶん か しゅう かん こと し えん いん に ほん けい けん

いっ ぱん か ぶん か てき つう やく はな ほん にん かく にん おこな

つう やく ちゅう り かい こと ば で とき かっ て はぶ すい そく やく むね あい て つた じ しょ ひ

せつ めい もと ひょう げん い か かく じつ ない よう でん たつ おこな

やく ま ちが わ とき ば しゅう せい

じ こ かん り

した こ ほ ご しゃ けい たい でん わ ばん ごう き ちから おも おし

かつ どう ちゅう こ き いえ かえ しゅ ひ ぎ む か ぞく そう だん き

かい せつ

し えん いん じ ぶん こ じん じょう ほう こ ほ ご しゃ おし

じ ぶん でん わ ばん ごう じゅう しょ こ じん じょう ほう こ ほ ご しゃ き がっ こう きん し つた

＊Pagiging patas / Walang kinakampihan【Q1】 Sa ginawang interview ng tatlong partido, ikinunsulta ng magulang ang bagay ukol sa pagbigay ng konsiderasyon sa High School tuition

fee. Nagkataong may kakilala ang support staff na nasa financing business, kaya ibinigay nito ang contact information at nagpatuloy sa pakikipag-usap ng walang partisipasyon mula sa guro.

【Q2】 Sa pagdalo sa interview, nahuli ng 30 minutos ang magulang. Habang naghihintay, sinabi ng guro na, “dayuhan kasi ang batang ito kaya medyo maluwag sa oras, di ba?” kung saan sumagot ang support staff na, “Oo nga, ganyan din ang ibang dayuhan, palaging nahuhuli sa pagdating”.

【Q3】 Ang support staff, na isang kakilala ng magulang, ay pinakiusapang maging tagapagsalin ng wika para sa magulang, subalit sa pag-alam sa nilalaman ng pag-uusap ay medyo naging emosyonal, kaya tinanggihan ito.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ×

Kapag ang support staff ay nakipag-usap lamang sa isang panig o partido ng mahabang panahon, kung saan hindi mahagilap ng nakikinig ang nilalaman ng pag-uusap, nagdudulot ito ng paghihinala sa parte ng nakikinig. Kung magkaroon ng problema, hinihikayat na lutasin ito sa pagitan ng mga partidong kasangkot sa pag-uusap. Sa oras ng pagsasalin ng wika, kailangang maging pantay ang pagtrato sa lahat at iwasang pumanig sa alinmang partido.

《A2》 ×Depende sa bansa o rehiyon na pinagmulan ng isang dayuhan, may mga gawain na nakasanayan nito na maaaring magkaiba sa bansang Hapon. Subalit sa pagpalagay na “dayuhan kasi (kaya ganyan ang nakagawiang gawin)”, inuudyok nito ang pagkakaroon ng “racial prejudice” o paghatol sa isang tao base sa lahi nito. Kaya, kinakailangang alamin o bigyan ng konsiderasyon ang pagkakaiba sa katangian ng bawat tao.

《A3》 ○Ang kawalan ng personal na kaugnayan o hindi paglikha ng kaugnayan sa pagitan ng magulang at tagapagsalin ng wika ay maituturing na pinakamabuting kondisyon. Kapag ang magulang ay isang kaibigan o kakilala ng support staff, depende sa nilalaman ng usapan ay maaaring magkaroon ng simpatiya sa pagitan ng mga partido at tuloy hindi maiwasan ang pagkampi, na nauuwi sa hindi patas na pakikitungo. Hangga’t maaari ay iwasang tanggapin ang ganitong uri ng gawain.Posible din na hindi naman magkakilala sa umpisa pero pagkatapos gawin ang ilang support activities ay napapalapit sa isa’t-isa. Sa kasong ito, iwasang magkaroon ng personal na relasyon na humahantong sa paghiram/pagpapahiram ng pera, pag-imbitang pumasok sa relihiyon, personal na pagsasalin ng wika na hindi idinadaan sa paaralan at iba pa.

＊Kawastuhan / Katapatan【Q1】 Bagama’t ang layunin o papel ng pagsasalin ng wika ay iparating ang nilalaman ng pag-uusap sa kabuuan nito, kung ang nilalaman ng

pag-uusap ay may kaugnayan sa kultura at mga nakasanayang gawain sa bansang pinanggalingan ng bata o magulang, mas makakabuti kung ipaalam ito sa paaralan.

【Q2】 Sa oras ng pagsasalin ay may lumabas na salitang hindi maintindihan. Upang hindi matigil ang daloy ng pag-uusap, ang salitang hindi maintindhan ay tinanggal at ang bahaging naiintindihan lamang ang isinalin.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ○

Sa pangkalahatan, “isasalin ang kabuuan ng mensahe ng walang dagdag o pagbabawas” at hindi maaaring idadag ang anumang opinyon o payo sa oras ng pagsasalin. Subalit, may kaso na kung saan hindi maaaring ipatupad ang patakarang ito sa paaralan.Hangga’t maaari ay tutulungan ng support staff na maipahayag ng bata ang nais nitong sabihin, subalit may kaso na kung saan hindi kaya ng batang ipahayag ito ng husto. Sa sitwasyong ito, pagkatapos makipag-usap ng husto sa bata ay maaaring ayusin ang nilalaman ng mensahe kahit magbago ng konti ang pagpapahayag nito. Ito ay isang mahalagang punto kung saan tiyak na naipaparating sa paaralan ang nilalaman ng mensahe.Kung kinakailangan ay maaaring gawin ang “cultural interpretation”. Ipinaparating sa paaralan ang cultural background na bumubuo sa mga salita at pag-iisip ng bata o magulang. Hindi lamang sa pagpapalit ng salita o wika ukol sa kultura at kaugalian ng bansang Hapon, may kaso din na kailangang idagdag ang paliwanag upang lubos na maintindihan ng bata at magulang.Subalit, kahit nagagawang magsalita sa wika ng bata at magulang, kapag iba ang bansa o rehiyon na pinanggalingan, iba din ang kultura at kaugalian. Bukod pa rito, ang mga karanasan ng support staff sa Japan ay hindi maaaring gawing basehan para sa lahat ng kaso. Kung kaya, kailangang “kumpirmahin sa taong nagsasalita” ang mga detalye habang ginagawa ang “cultural interpretation”.

《A2》 ×Kapag may lumabas na salitang hindi maintindihan sa oras ng pagsasalin, hindi maaaring tanggalin o hulaan ang kahulugan nito. Kailangang ipaalam ito sa nagsasalita, tingnan sa diksyunaryo, hilingin na ipaliwanag ito o palitan ng ibang mas madaling salita upang maiparating o maisagawa ang tamang pagsasalin ng mga nilalaman ng mensahe. Sa oras na mapansing nagkamali sa pagsasalin, agad na iwasto ito.

＊Sariling pangangasiwa【Q1】 Naging malapit ang loob ko sa bata / magulang, kung kaya nang hilingin nito ang numero ng aking cellphone ay ibinigay ko ito dahil nais

kong makatulong.【Q2】 Sa oras ng support activity, may bagay na bumagabag sa akin ukol sa bata. Kahit sa pag-uwi sa bahay ay hindi ko maikunsulta sa aking

pamilya, kaya nanatili ang pag-aalalang ito.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ×

Hindi dapat ibigay ng support staff ang sariling personal na impormasyon sa bata o magulang.Kapag tinanong ng bata o magulang ang numero ng sariling telepono, tirahan at iba pang personal na impormasyon, kailangang ipaliwanag na “ipinagbabawal ito sang-ayon sa patakaran ng paaralan”.

Guro Tagapag-alaga Support staff

挀挀

教えてしまうと・・・・自分のメールアドレスや電話番号の情報が、知らない人に渡ってしまった・知らない人からも含め、学校とは関係のない、様々な相談の電話がかかってきた・家出した生徒から家に泊めてほしいと電話がかかってきた・保護者から頻繁に長時間の電話がかかってくるようになったなど、支援員の私生活に支障が出てくることがありますので、自分の情報の扱いについては、慎重になりましょう。

２．×支援活動と私的な生活を切り替える工夫をしましょう。活動中に疑問に思うことがあったら、その場で質問し解決するようにします。支援員は、守秘義務を守らなければならないため、他人に話すことで、心理的な負担の軽減を図ることができません。気になることがあれば、まずは先生に相談します。相談活動中のストレスを引きずらないためにも、私的な生活の中に、自分なりのストレス発散方法を見つけるとよいでしょう。例：十分な睡眠・休息をとる、音楽を聴く、瞑想を行う、スポーツをする、カラオケに行く、旅行するなど＊支援員の役割と立場の自覚１．先生に、「Ａさん（支援員）しか頼れる人がいないから」と日本語指導を頼まれた。日本語指導は今までやったことはなく自信は

なかったが、やっていくうちに慣れるだろうと思い、子どものためになるならと思って引き受けた。２．面談前の待ち時間に、保護者から、子どもの受験についてアドバイスを求められた。自分の子どもの受験の時に情報がなくて苦労

したことを思い出し、その時の経験を話し、どの高校がいいかアドバイスした。解説１．×

自分ができることと、できないことを知り、できないことは、断る勇気をもちましょう。例：日本語指導、受験教科指導、専門用語の多い翻訳など。

２．×保護者には、面談の時に先生に直接聞くように促し、後で支援員に責任が及ぶような内容についてアドバイスすることは控えましょう。面談時に、保護者は、先生を前に緊張してなかなか言葉が出てこないことがありますが、支援員は、先回りして代弁したり補ったりせず、保護者が自分の言葉で表現できるまで待ちましょう。面談の場では、支援員は、保護者が疑問や考え・悩みなどについて先生とリラックスして話をできるような雰囲気作りをすることが大切です。通訳をする前の自己紹介の時に、活動中に知ったことを誰にも言わない（守秘義務を守る）ことに加え、通訳する双方（学校と保護者）に対して、「支援員は両者をつなぐ役割であり、すべてを解決するものではない」ということを伝えて理解しておいてもらうとよいでしょう。

おし

じ ぶん でん わ ばん ごう じょう ほう し ひと わた

し ひと ふく がっ こう かん けい さま ざま そう だん でん わ

いえ で せい と いえ と でん わ

ほ ご しゃ ひん ぱん ちょう じ かん でん わ

し えん いん し せい かつ し しょう で じ ぶん じょう ほう あつか しん ちょう

し えん かつ どう し てき せい かつ き か く ふう かつ どう ちゅう ぎ もん おも ば しつ もん かい けつ

し えん いん しゅ ひ ぎ む まも た にん はな しん り てき ふ たん けい げん はか き

せん せい そう だん そう だん かつ どう ちゅう ひ し てき せい かつ なか じ ぶん はっ さん

ほう ほう み

れい じゅう ぶん すい みん きゅう そく おん がく き めい そう おこな い りょ こう

し えん いん やく わり たち ば じ かく

せん せい し えん いん たよ ひと に ほん ご し どう たの に ほん ご し どう いま じ しん

な おも こ おも ひ う

めん だん まえ ま じ かん ほ ご しゃ こ じゅ けん もと じ ぶん こ じゅ けん とき じょう ほう く ろう

おも だ とき けい けん はな こう こう

かい せつ

じ ぶん し ことわ ゆう き

れい に ほん ご し どう じゅ けん きょう か し どう せん もん よう ご おお ほん やく

ほ ご しゃ めん だん とき せん せい ちょく せつ き うなが あと し えん いん せき にん およ ない よう ひか

めん だん じ ほ ご しゃ せん せい まえ きん ちょう こと ば で し えん いん さき まわ だい べん おぎな

ほ ご しゃ じ ぶん こと ば ひょう げん ま めん だん ば し えん いん ほ ご しゃ ぎ もん かんが なや せん せい

はなし ふん い き づく たい せつ

つう やく まえ じ こ しょう かい とき かつ どう ちゅう し だれ い しゅ ひ ぎ む まも くわ つう やく そう ほう がっ こう ほ ご

しゃ たい し えん いん りょう しゃ やく わり かい けつ つた り かい

Sa pagbigay nito …・Ang impormasyon kaugnay sa sariling mail address, numero ng telepono ay napunta sa kamay ng hindi kilalang tao.・Kabilang ang mga taong hindi kilala, iba’t-ibang tawag para sa konsultasyon ang dumarating na walang kaugnayan sa paaralan.・May tawag mula sa isang batang mag-aaral na lumayas mula sa sariling tahanan na nakikiusap na lumagi sa bahay.・Madalas makatanggap ng mahabang tawag mula sa magulang.Ang mga nabanggit ay ilan lamang sa mga bagay na maaaring mangyari na nagdudulot ng pinsala o abala sa personal na buhay ng isang support staff, kaya dapat maging maingat sa pangangasiwa ng sariling impormasyon.

《A2》 ×Gumawa ng paraan upang maibukod ang personal na buhay sa support activities na ginagawa. Kung may bagay na nagiging sanhi ng pag-aalala sa oras ng support activity, kailangang ikunsulta agad ito at hanapan ng solusyon. Tungkulin ng isang support staff ang pagprotekta sa impormasyon at hindi mababawasan ang mental burden o bigat nito sa pakikipag-usap sa ibang tao. Kung may bagay na inaalala, ikunsulta muna ito sa guro. Upang hindi maapektuhan sa tensyon o stress na nagmumula sa support activities, kailangang gumawa ng paraan upang mabawasan ang sariling stress.Halimbawa: Pagtulog ng husto, pakikinig sa musika, paggawa ng meditasyon at sports, pagpunta sa karaoke, pagbiyahe at iba pa.

＊Pagbatid sa sariling papel at posisyon bilang isang support staff【Q1】 Sinabi ng guro na, “Si A (support staff) lang ang maaaring asahan”, kung kaya ipinaubaya sa akin ang pagiging gabay o coach sa wikang

Hapon. Subalit, wala akong karanasan sa bagay na ito kaya wala akong lakas ng loob. Sa palagay ko ay masasanay din ako habang ginagawa ko ito. Alang-alang din sa kapakanan ng kabataan, kaya naisipan kong tanggapin.

【Q2】 Habang naghihintay sa oras ng konsultasyon, nilapitan ako ng isang magulang na humihingi ng payo ukol sa entrance exam ng anak. Naalala ko noong panahon ng entrance exam ng aking anak at ang aking paghihirap dahil sa kawalan ng impormasyong maaaring gamitin. Isinalaysay ko ang karanasang ito at nagbigay ako ng payo kaugnay sa High School na mabuting pasukan.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ×

Kailangag alamin ang mga bagay na maaaring gawin at hindi kayang gawin. Para sa mga bagay na hindi kayang gawin, kailangang magkaroon ng lakas ng loob na tanggihan ito.Halimbawa: pagiging coach para sa wikang Hapon o subjects na ginagamit sa entrance exams, pagsasalin ng wika na naglalaman ng maraming technical terms o salita, at iba pa.

《A2》 ×Ang magulang ay inuudyok na magtanong ng direkta sa guro sa oras ng konsultasyon at iwasang humingi ng payo pagkatapos sa support staff ukol sa mga bagay na mahirap sagutin o pangatawanan.Sa oras ng konsultasyon, maaaring kabahan ang magulang at hind nito mailabas ang nais sabihin sa harap ng guro. Sa sitwasyong ito, kailangang iwasan ng support staff na pumagitna agad at sa halip ay hintayin hanggang magawa ng magulang na ipahayag ang sarili. Sa pook ng konsultasyon, mahalagang sikapin ng support staff na magkaroon ng isang matiwasay na environment kung saan naipaparating ng magulang sa guro ang anumang katanungan, mga bagay na iniisip, mga pag-aalala at iba pa.Sa oras ng pagpapakilala sa sarili bago umpisahan ang pagsasalin ng wika, bukod sa pagprotekta ng personal na impormasyon, kailangang ipaliwanag at maintindihan ng magkabilang panig (paaralan • magulang) na “ang papel o tungkulin ng support staff ay ang pagdugtong sa magkabilang partido at hindi maaaring lutasin ang lahat ng bagay”.

　７　学校での活動が決まったら

確認してみましょう。

□活動場所への行き方と時間を調べましたか？　遅刻しないように、事前に、活動場所への行き方や、自宅からかかる時間を調べておきましょう。　行き方がわかりにくい時は、依頼者や学校に聞いておくとよいでしょう。

□サポート内容を確認しましたか？校長・教頭・担任（※）の先生と会ったら、サポートする児童生徒の様子や支援内容について説明があります。どんなサポートを学校が望んでいるかをしっかり聞きましょう。学校と母語支援員は、同じサポートの目標を持つことが大事ですので、疑問があれば話し合いましょう。

※日本の小学校には、校長、教頭（副校長）、担任（児童のクラスを担当する）の先生、中学校には、校長、教頭（副校長）、担任、国語、数学など各教科を教える先生、進路指導の先生などがいます。支援員が学校で最も関わる可能性のある先生は、一般的には、教頭先生、担任の先生が多いようです。

　日本語学級のある学校の場合は、日本語学級の先生とも関わることもあります。

□自分ができる事とできない事を伝えましたか？　例：難しい専門用語のある翻訳や日本語指導はできません。

□活動の開始時期、回数、曜日、時間の確認をしましたか？

□サポートをする児童生徒の担当の先生と、疑問に思ったことを相談できる先生の名前を知っていますか？

□急に休まなければならない時など、誰に連絡すればよいかを知っていますか。　

がっ こう かつ どう き

かく にん

かつ どう ば しょ い かた じ かん しら

ち こく じ ぜん かつ どう ば しょ い かた じ たく じか ん しら

い かた とき い らい しゃ がっ こう き

ない よう かく にん

こう ちょう きょう とう たん にん せん せい あ じ どう せい と よう す し えん ない よう せつ めい がっ

こう のぞ き

がっ こう ぼ ご し えん いん おな もく ひょう も だい じ ぎ もん はな あ

に ほん しょう がっ こう こう ちょう きょう とう ふく こう ちょう たん にん じ どう たん とう せん せい ちゅう がっ こう こう ちょう きょう とう ふく こう ちょう たん にん

こく ご すう がく かく きょう か おし せん せい しん ろ し どう せん せい し えん いん がっ こう もっと かか か のう せい せん せい いっ ぱん てき

きょう とう せん せい たん にん せん せい おお

に ほん ご がっ きゅう がっ こう ば あい に ほん ご がっ きゅう せん せい かか

じ ぶん こと こと つた

れい むずか せん もん よう ご ほん やく に ほん ご し どう

かつ どう かい し じ き かい すう よう び じ かん かく にん

じ どう せい と たん とう せん せい ぎ もん おも そう だん せん せい な まえ し

きゅう やす とき だれ れん らく し

7 Kapag napagpasiyahan ang mga gawain sa paaralan

□Nakumpirma na ba ninyo ang oras at daan patungo sa pook na kung saan gagawin ang support activity?Upang iwasang mahuli sa pagdating, kailangang suriin muna kung paano pumunta sa pook na kung saan gagawin ang support activity at kung gaano katagal inaabot mula sa sariling tahanan patungo sa lugar na ito. Kung nahihirapang intindihin ang direksiyon patungo sa lugar na nabanggit, mas mabuting magtanong sa taong humiling ng suporta o sa paaralan.

□Nakumpirma na ba ninyo ang nilalaman ng suportang gagawin?Kung makikipagkita sa punong-guro / pangalawang punong-guro / gurong nangangasiwa o teacher-in-charge *, makakatanggap ng paliwanag ukol sa lagay ng batang mag-aaral na tatanggap ng suporta at nilalaman ng suportang gagawin. Alaming mabuti kung anong uri ng suporta ang hinihiling ng paaralan.Para sa paaralan at native language support staff, mahalagang magkaroon ng parehong layunin. Kaya kung may mga katanungan, kailangang pag-usapan ito.

※Sa Elementary School ng bansang Hapon, may punong-guro, pangalawang punong-guro (vice principal), gurong nangangasiwa (nangangasiwa sa klase ng mga batang mag-aaral), sa Junior High School naman ay may punong-guro, pangalawang guro, gurong nangangasiwa, gurong nagtuturo ng wikang pambansa, mathematics at iba pang mga subjects. May guro din na nangangasiwa ng course guidance. Ang gurong karaniwang nasasangkot sa gawain ng support staff ay ang pangalawang punong-guro at ang teacher-in-charge. Sa kaso ng paaralang may klase sa wikang Hapon, maaari din na makasama sa gawain ang gurong nagtuturo sa Japanese class.

□Ipinaalam ba ninyo ang mga bagay na kaya ninyong gawin at mga hindi kayang gawin?Halimbawa: Hindi kayang gawin ang pagsasalin ng wikang naglalaman ng mahihirap na technical terms, o di kaya’y hindi kaya ang maging coach sa wikang Hapon.

□Nakumpirma na ba ninyo kung kailan mag-uumpisa ang support activity, kung ilang beses gagawin ito, anong araw sa isang linggo at oras?

□Alam ba ninyo ang pangalan ng gurong nangangasiwa sa batang mag-aaral na susuportahan pati ang gurong maaaring lapitan para kumunsulta sa oras na magkaroon ng mga katanungan?

□Alam ba ninyo kung sino ang maaaring lapitan o tawagan kung sakaling magkaroon ng emerhensiya at hindi kayo maaaring pumasok?

Kumpirmahin ang sumusunod:

挀挀

教えてしまうと・・・・自分のメールアドレスや電話番号の情報が、知らない人に渡ってしまった・知らない人からも含め、学校とは関係のない、様々な相談の電話がかかってきた・家出した生徒から家に泊めてほしいと電話がかかってきた・保護者から頻繁に長時間の電話がかかってくるようになったなど、支援員の私生活に支障が出てくることがありますので、自分の情報の扱いについては、慎重になりましょう。

２．×支援活動と私的な生活を切り替える工夫をしましょう。活動中に疑問に思うことがあったら、その場で質問し解決するようにします。支援員は、守秘義務を守らなければならないため、他人に話すことで、心理的な負担の軽減を図ることができません。気になることがあれば、まずは先生に相談します。相談活動中のストレスを引きずらないためにも、私的な生活の中に、自分なりのストレス発散方法を見つけるとよいでしょう。例：十分な睡眠・休息をとる、音楽を聴く、瞑想を行う、スポーツをする、カラオケに行く、旅行するなど＊支援員の役割と立場の自覚１．先生に、「Ａさん（支援員）しか頼れる人がいないから」と日本語指導を頼まれた。日本語指導は今までやったことはなく自信は

なかったが、やっていくうちに慣れるだろうと思い、子どものためになるならと思って引き受けた。２．面談前の待ち時間に、保護者から、子どもの受験についてアドバイスを求められた。自分の子どもの受験の時に情報がなくて苦労

したことを思い出し、その時の経験を話し、どの高校がいいかアドバイスした。解説１．×

自分ができることと、できないことを知り、できないことは、断る勇気をもちましょう。例：日本語指導、受験教科指導、専門用語の多い翻訳など。

２．×保護者には、面談の時に先生に直接聞くように促し、後で支援員に責任が及ぶような内容についてアドバイスすることは控えましょう。面談時に、保護者は、先生を前に緊張してなかなか言葉が出てこないことがありますが、支援員は、先回りして代弁したり補ったりせず、保護者が自分の言葉で表現できるまで待ちましょう。面談の場では、支援員は、保護者が疑問や考え・悩みなどについて先生とリラックスして話をできるような雰囲気作りをすることが大切です。通訳をする前の自己紹介の時に、活動中に知ったことを誰にも言わない（守秘義務を守る）ことに加え、通訳する双方（学校と保護者）に対して、「支援員は両者をつなぐ役割であり、すべてを解決するものではない」ということを伝えて理解しておいてもらうとよいでしょう。

おし

じ ぶん でん わ ばん ごう じょう ほう し ひと わた

し ひと ふく がっ こう かん けい さま ざま そう だん でん わ

いえ で せい と いえ と でん わ

ほ ご しゃ ひん ぱん ちょう じ かん でん わ

し えん いん し せい かつ し しょう で じ ぶん じょう ほう あつか しん ちょう

し えん かつ どう し てき せい かつ き か く ふう かつ どう ちゅう ぎ もん おも ば しつ もん かい けつ

し えん いん しゅ ひ ぎ む まも た にん はな しん り てき ふ たん けい げん はか き

せん せい そう だん そう だん かつ どう ちゅう ひ し てき せい かつ なか じ ぶん はっ さん

ほう ほう み

れい じゅう ぶん すい みん きゅう そく おん がく き めい そう おこな い りょ こう

し えん いん やく わり たち ば じ かく

せん せい し えん いん たよ ひと に ほん ご し どう たの に ほん ご し どう いま じ しん

な おも こ おも ひ う

めん だん まえ ま じ かん ほ ご しゃ こ じゅ けん もと じ ぶん こ じゅ けん とき じょう ほう く ろう

おも だ とき けい けん はな こう こう

かい せつ

じ ぶん し ことわ ゆう き

れい に ほん ご し どう じゅ けん きょう か し どう せん もん よう ご おお ほん やく

ほ ご しゃ めん だん とき せん せい ちょく せつ き うなが あと し えん いん せき にん およ ない よう ひか

めん だん じ ほ ご しゃ せん せい まえ きん ちょう こと ば で し えん いん さき まわ だい べん おぎな

ほ ご しゃ じ ぶん こと ば ひょう げん ま めん だん ば し えん いん ほ ご しゃ ぎ もん かんが なや せん せい

はなし ふん い き づく たい せつ

つう やく まえ じ こ しょう かい とき かつ どう ちゅう し だれ い しゅ ひ ぎ む まも くわ つう やく そう ほう がっ こう ほ ご

しゃ たい し えん いん りょう しゃ やく わり かい けつ つた り かい

Sa pagbigay nito …・Ang impormasyon kaugnay sa sariling mail address, numero ng telepono ay napunta sa kamay ng hindi kilalang tao.・Kabilang ang mga taong hindi kilala, iba’t-ibang tawag para sa konsultasyon ang dumarating na walang kaugnayan sa paaralan.・May tawag mula sa isang batang mag-aaral na lumayas mula sa sariling tahanan na nakikiusap na lumagi sa bahay.・Madalas makatanggap ng mahabang tawag mula sa magulang.Ang mga nabanggit ay ilan lamang sa mga bagay na maaaring mangyari na nagdudulot ng pinsala o abala sa personal na buhay ng isang support staff, kaya dapat maging maingat sa pangangasiwa ng sariling impormasyon.

《A2》 ×Gumawa ng paraan upang maibukod ang personal na buhay sa support activities na ginagawa. Kung may bagay na nagiging sanhi ng pag-aalala sa oras ng support activity, kailangang ikunsulta agad ito at hanapan ng solusyon. Tungkulin ng isang support staff ang pagprotekta sa impormasyon at hindi mababawasan ang mental burden o bigat nito sa pakikipag-usap sa ibang tao. Kung may bagay na inaalala, ikunsulta muna ito sa guro. Upang hindi maapektuhan sa tensyon o stress na nagmumula sa support activities, kailangang gumawa ng paraan upang mabawasan ang sariling stress.Halimbawa: Pagtulog ng husto, pakikinig sa musika, paggawa ng meditasyon at sports, pagpunta sa karaoke, pagbiyahe at iba pa.

＊Pagbatid sa sariling papel at posisyon bilang isang support staff【Q1】 Sinabi ng guro na, “Si A (support staff) lang ang maaaring asahan”, kung kaya ipinaubaya sa akin ang pagiging gabay o coach sa wikang

Hapon. Subalit, wala akong karanasan sa bagay na ito kaya wala akong lakas ng loob. Sa palagay ko ay masasanay din ako habang ginagawa ko ito. Alang-alang din sa kapakanan ng kabataan, kaya naisipan kong tanggapin.

【Q2】 Habang naghihintay sa oras ng konsultasyon, nilapitan ako ng isang magulang na humihingi ng payo ukol sa entrance exam ng anak. Naalala ko noong panahon ng entrance exam ng aking anak at ang aking paghihirap dahil sa kawalan ng impormasyong maaaring gamitin. Isinalaysay ko ang karanasang ito at nagbigay ako ng payo kaugnay sa High School na mabuting pasukan.

Komentaryo / Paliwanag -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------《A1》 ×

Kailangag alamin ang mga bagay na maaaring gawin at hindi kayang gawin. Para sa mga bagay na hindi kayang gawin, kailangang magkaroon ng lakas ng loob na tanggihan ito.Halimbawa: pagiging coach para sa wikang Hapon o subjects na ginagamit sa entrance exams, pagsasalin ng wika na naglalaman ng maraming technical terms o salita, at iba pa.

《A2》 ×Ang magulang ay inuudyok na magtanong ng direkta sa guro sa oras ng konsultasyon at iwasang humingi ng payo pagkatapos sa support staff ukol sa mga bagay na mahirap sagutin o pangatawanan.Sa oras ng konsultasyon, maaaring kabahan ang magulang at hind nito mailabas ang nais sabihin sa harap ng guro. Sa sitwasyong ito, kailangang iwasan ng support staff na pumagitna agad at sa halip ay hintayin hanggang magawa ng magulang na ipahayag ang sarili. Sa pook ng konsultasyon, mahalagang sikapin ng support staff na magkaroon ng isang matiwasay na environment kung saan naipaparating ng magulang sa guro ang anumang katanungan, mga bagay na iniisip, mga pag-aalala at iba pa.Sa oras ng pagpapakilala sa sarili bago umpisahan ang pagsasalin ng wika, bukod sa pagprotekta ng personal na impormasyon, kailangang ipaliwanag at maintindihan ng magkabilang panig (paaralan • magulang) na “ang papel o tungkulin ng support staff ay ang pagdugtong sa magkabilang partido at hindi maaaring lutasin ang lahat ng bagay”.

　７　学校での活動が決まったら

確認してみましょう。

□活動場所への行き方と時間を調べましたか？　遅刻しないように、事前に、活動場所への行き方や、自宅からかかる時間を調べておきましょう。　行き方がわかりにくい時は、依頼者や学校に聞いておくとよいでしょう。

□サポート内容を確認しましたか？校長・教頭・担任（※）の先生と会ったら、サポートする児童生徒の様子や支援内容について説明があります。どんなサポートを学校が望んでいるかをしっかり聞きましょう。学校と母語支援員は、同じサポートの目標を持つことが大事ですので、疑問があれば話し合いましょう。

※日本の小学校には、校長、教頭（副校長）、担任（児童のクラスを担当する）の先生、中学校には、校長、教頭（副校長）、担任、国語、数学など各教科を教える先生、進路指導の先生などがいます。支援員が学校で最も関わる可能性のある先生は、一般的には、教頭先生、担任の先生が多いようです。

　日本語学級のある学校の場合は、日本語学級の先生とも関わることもあります。

□自分ができる事とできない事を伝えましたか？　例：難しい専門用語のある翻訳や日本語指導はできません。

□活動の開始時期、回数、曜日、時間の確認をしましたか？

□サポートをする児童生徒の担当の先生と、疑問に思ったことを相談できる先生の名前を知っていますか？

□急に休まなければならない時など、誰に連絡すればよいかを知っていますか。　

がっ こう かつ どう き

かく にん

かつ どう ば しょ い かた じ かん しら

ち こく じ ぜん かつ どう ば しょ い かた じ たく じか ん しら

い かた とき い らい しゃ がっ こう き

ない よう かく にん

こう ちょう きょう とう たん にん せん せい あ じ どう せい と よう す し えん ない よう せつ めい がっ

こう のぞ き

がっ こう ぼ ご し えん いん おな もく ひょう も だい じ ぎ もん はな あ

に ほん しょう がっ こう こう ちょう きょう とう ふく こう ちょう たん にん じ どう たん とう せん せい ちゅう がっ こう こう ちょう きょう とう ふく こう ちょう たん にん

こく ご すう がく かく きょう か おし せん せい しん ろ し どう せん せい し えん いん がっ こう もっと かか か のう せい せん せい いっ ぱん てき

きょう とう せん せい たん にん せん せい おお

に ほん ご がっ きゅう がっ こう ば あい に ほん ご がっ きゅう せん せい かか

じ ぶん こと こと つた

れい むずか せん もん よう ご ほん やく に ほん ご し どう

かつ どう かい し じ き かい すう よう び じ かん かく にん

じ どう せい と たん とう せん せい ぎ もん おも そう だん せん せい な まえ し

きゅう やす とき だれ れん らく し

7 Kapag napagpasiyahan ang mga gawain sa paaralan

□Nakumpirma na ba ninyo ang oras at daan patungo sa pook na kung saan gagawin ang support activity?Upang iwasang mahuli sa pagdating, kailangang suriin muna kung paano pumunta sa pook na kung saan gagawin ang support activity at kung gaano katagal inaabot mula sa sariling tahanan patungo sa lugar na ito. Kung nahihirapang intindihin ang direksiyon patungo sa lugar na nabanggit, mas mabuting magtanong sa taong humiling ng suporta o sa paaralan.

□Nakumpirma na ba ninyo ang nilalaman ng suportang gagawin?Kung makikipagkita sa punong-guro / pangalawang punong-guro / gurong nangangasiwa o teacher-in-charge *, makakatanggap ng paliwanag ukol sa lagay ng batang mag-aaral na tatanggap ng suporta at nilalaman ng suportang gagawin. Alaming mabuti kung anong uri ng suporta ang hinihiling ng paaralan.Para sa paaralan at native language support staff, mahalagang magkaroon ng parehong layunin. Kaya kung may mga katanungan, kailangang pag-usapan ito.

※Sa Elementary School ng bansang Hapon, may punong-guro, pangalawang punong-guro (vice principal), gurong nangangasiwa (nangangasiwa sa klase ng mga batang mag-aaral), sa Junior High School naman ay may punong-guro, pangalawang guro, gurong nangangasiwa, gurong nagtuturo ng wikang pambansa, mathematics at iba pang mga subjects. May guro din na nangangasiwa ng course guidance. Ang gurong karaniwang nasasangkot sa gawain ng support staff ay ang pangalawang punong-guro at ang teacher-in-charge. Sa kaso ng paaralang may klase sa wikang Hapon, maaari din na makasama sa gawain ang gurong nagtuturo sa Japanese class.

□Ipinaalam ba ninyo ang mga bagay na kaya ninyong gawin at mga hindi kayang gawin?Halimbawa: Hindi kayang gawin ang pagsasalin ng wikang naglalaman ng mahihirap na technical terms, o di kaya’y hindi kaya ang maging coach sa wikang Hapon.

□Nakumpirma na ba ninyo kung kailan mag-uumpisa ang support activity, kung ilang beses gagawin ito, anong araw sa isang linggo at oras?

□Alam ba ninyo ang pangalan ng gurong nangangasiwa sa batang mag-aaral na susuportahan pati ang gurong maaaring lapitan para kumunsulta sa oras na magkaroon ng mga katanungan?

□Alam ba ninyo kung sino ang maaaring lapitan o tawagan kung sakaling magkaroon ng emerhensiya at hindi kayo maaaring pumasok?

Kumpirmahin ang sumusunod:

8 Mga dapat tandaan para sa mahusay na pagtutulungan at kooperasyon sa pagitan ng support staff at paaralan＊Maging masigasig sa pakikipag-usap.

Hangga’t maaari ay makipagkilala sa maraming faculty members at makipagkaibigan sa mga kaibigan ng batang susuportahan.

＊Kumpirmahin ang oras ng klase.Magkaiba ang schedule ng klase sa bawat paaralan at may kaso na kung saan nagkakaroon ng pagbabago sa oras ng klase. Sa kasong gumagawa ng support acitivity sa ilang paaralan, kailangang kumpirmahin ito sa bawat paaralan.

＊Tanggapin natin ito sa paaralan:・Correspondence mula sa paaralan na tulad ng tinatanggap ng mga kabataan, dokumento・Schedule, timetable ng mga pagdiriwang sa paaralan o school events (anibersaryo ng paaralan, field trip at iba pang events, may kaso din na kung saan walang mga gawain o activities)

＊Ipaalam sa paaralan ang mga bagay kaugnay sa lagay ng edukasyon sa bansang pinaggalingan ng bata, kultura, kaugalian, kaisipan at iba pa.Bilang internasyonal na edukasyon, maaaring ipakilala ito sa paaralan, gumawa ng pagkakataong maipahayag ng bata ang mga bagay ukol sa sariling bansa.

＊Maglaan ng oras para makipagpalitan ng impormasyon sa gurong nangangasiwa.Bagama’t mas mabuti kung magkakaroon ng oras bago mag-umpisa o pagkatapos ng mga gawain, kung sakaling hindi laging makakakuha ng panahon ay maaaring gamitin ang contact notes ukol sa bata para iparating ang impormasyong nais ibahagi.

＊Gumawa ng pagtatala kaugnay sa mga gawain.Gumawa ng listahan o pagtatala ukol sa nilalaman ng bawat suportang ginawa, mga bagay na napuna at iba pa. Maaaring gamitin ito sa mga gagawing support activities sa hinaharap (nakakatulong din upang mapataas ang kakayahan o skills) at magsisilbing gabay sa paglutas sa oras na magkaroon ng problema.

　８　学校と上手に連携をとるためのヒント！

＊積極的に話しかけましょう。　できるだけ多くの教職員と知り合いになり、支援をする子どもの周りの友達とも仲良くなりましょう。＊授業時間の確認をしましょう。

授業の時間帯は、学校ごとにちがい、授業の時間が変更になっている場合もあります。特に複数の学校へサポートに行っている人は、学校ごとに確認しておきましょう。＊学校からもらっておきましょう。　・子どもがもらっているものと同じおたより、文書　・学校行事予定表や時間割表　　（学校の創立記念日や、遠足などの行事で、活動がないこともあります）＊子どもの母国の教育環境、文化、習慣、価値観などを学校に伝えましょう。

国際理解教育として、学校で紹介したり、子どもが母国について発表できるような機会も設定できるとよいでしょう。＊担任の先生と情報交換の時間をとりましょう。

活動の前後に時間を取ることが望ましいですが、毎回、十分な時間が取れない時は、子どもに関する連絡ノートを活用してもいいでしょう。＊活動記録を書きましょう。

支援した内容、感じたことなどを活動ごとに、記録しておきましょう。自分の今後のサポート活動に役立ち（スキルアップにつながります）、また、何か問題が発生した時に、解決する手がかりになることがあります。

　９　情報収集と自主学習

日頃から、活動に役立つ情報を集めたり、語学力の維持・向上に努めましょう。＊多言語相談窓口（教育、行政、医療等の公的・民間組織）の情報を調べておく●外国人住民のためのビザ相談（公益財団法人京都府国際センター）　http://www.kpic.or.jp/njfumin/ryugakusei/visa.html●法テラス　多言語情報提供サービス　　http://www.houterasu.or.jp/multilingual/index.html●外国人労働者向け相談ダイヤル（厚生労働省）　　　http://www.mhlw.go.jp/stf/seisakunitsuite/bunya/koyou_roudou/roudoukijun/foreign/index.html●多言語電話相談（京都YWCA APT）　http://kyoto.ywca.or.jp/multicultural/多言語電話相談（apt）/＊語学力の向上に努める●語彙を増やす　１０ページ「用語の下調べと復習」を参照してください。●通訳訓練を行う　以下は医療通訳者養成のためのカリキュラムですが、通訳訓練法について参考になります。「医療通訳育成カリキュラム　特活　多文化共生センターきょうと編」（一般財団法人日本医療教育財団） （96ページから108ページ）　http://www.mhlw.go.jp/file/06-Seisakujouhou-10800000-Iseikyoku/0000057158.pdf

＊外国から来日して日本の学校で学ぶ子どもの気持ちや直面する課題について学ぶ●研修会に参加する

各地で開かれる母語支援員の学習会、情報交換会・交流会などに参加することで、支援員同士の横のつながりができ、支援員としての悩みや課題を共有できるメリットもあります。

●書籍や冊子などを読む　漫画で描かれたものもあります。「外国につながる子どもたちの物語」編集委員会編、みなみ ななみ まんが『まんが クラスメイトは外国人－多文化共生２０の物語－』(明石書店 ２００９年）

じょ う ほ う しゅ う しゅう じ し ゅ がく しゅう

ひ ごろ かつ どう やく だ じょう ほう あつ ご がく りょく い じ こう じょう つと

た げん ご そう だん まど ぐち きょう いく ぎょう せい い りょう とう こう てき みん かん そ しき じょう ほう しら

がい こく じん じゅう みん そう だん こう えき ざい だん ほう じん きょう と ふ こく さい

ほう た げん ご じょう ほう てい きょう

がい こく じん ろう どう しゃ む そう だん こう せい ろう どう しょう

た げん ご でん わ そう だん きょう と

ご がく りょく こう じょう つと

ご い ふ

よう ご した しら ふく しゅう さん しょう

つう やく くん れん おこな

い か い りょう つう やく しゃ よう せい つう やく くん れん ほう さん こう

い りょう つう やく いく せい とっ かつ た ぶん か きょう せい へん いっ ぱん ざい だん ほう じん に ほん い りょう きょう いく ざい だん

がい こく らい にち に ほん がっ こう まな こ き も ちょく めん か だい まな

けん しゅう かい さん か

かく ち ひら ぼ ご し えん いん がく しゅう かい じょう ほう こう かん かい こう りゅう かい さん か し えん いん どう し よこ し えん いん

なや か だい きょう ゆう

しょ せき さっ し よ

まん が えが

がい こく こ もの がたり へん しゅう い いん かい へん

がい こく じん た ぶん か きょう せい もの がたり 　　あか 　 し 　 しょ 　 てん ねん

がっ こう じょう ず れん けい

せっ きょく てき はな

おお きょう しょく いん し あ し えん こ まわ とも だち なか よ

じゅ ぎょう じ かん かく にん

じゅ ぎょう じ かん たい がっ こう じゅ ぎょう じ かん へん こう ば あい

とく ふく すう がっ こう い ひと がっ こう かく にん

がっ こう

こ おな ぶん しょ

がっ こう ぎょう じ よ てい ひょう じ かん わり ひょう

がっ こう そう りつ き ねん び えん そく ぎょう じ かつ どう

こ ぼ こく きょう いく かん きょう ぶん か しゅう かん か ち かん がっ こう つた

こく さい り かい きょう いく がっ こう しょう かい こ ぼ こく はっ ぴょう き かい せっ てい

たん にん せん せい じょう ほう こう かん じ かん

かつ どう ぜん ご じ かん と のぞ まい かい じゅう ぶん じ かん と とき こ かん れん らく かつ よう

かつ どう き ろく か

し えん ない よう かん かつ どう き ろく じ ぶん こん ご かつ どう やく だ

なに もん だい はっ せい とき かい けつ て

9 Pagkulekta ng impormasyon at sariling pag-aaralUgaliin ang pagkulekta ng impormasyon sa araw-araw na makakatulong sa sariling gawain, panatiliin at pagbutihin ang galing sa wika.

＊Kumpirmahin ang impormasyon ukol sa mga consultation counters (mga pampubliko o pampribadong samahan na may kaugnayan sa edukasyon, pangangasiwa, pangangalaga sa kalusugan at iba pa) sa iba't-ibang wika

Konsultasyon ukol sa visa para sa mga dayuhang residente(Kyoto Prefectural International Center)

http://www.kpic.or.jp/njfumin/ryugakusei/visa.html

Japan Legal Support Center, Multi-Lingual Information Service – Houterasu http://www.houterasu.or.jp/multilingual/index.html

Consultation Dial para sa mga dayuhang manggagawa(Ministry of Health, Labour and Welfare)

http://www.mhlw.go.jp/stf/seisakunitsuite/bunya/koyou_roudou/roudoukijun/foreign/index.html

Konsultasyon sa telepono sa iba’t-ibang wika(Kyoto YWCA, APT)

http://kyoto.ywca.or.jp/multicultural/多言語電話相談（apt）/

＊Sikaping mapabuti ang galing sa wika●Palawakin o dagdagan ang bokabularyo

Tingnan ng pahina 10 (Pagsusuri at pagrepaso sa ginagamit na mga salita).●Pagsagawa ng pagsasanay sa pagsasalin ng wika

Ang sumusunod ay isang curriculum para sa pagsasanay ng mga medical interpreter, pero maaaring gamitin bilang gabay para sa karaniwang pagsasanay ng pagsasalin ng wika.

Medical Interpretation Training Curriculum, NPO Center for Multi-Cultural Society Kyoto(Japan Medical Education Foundation) (pahina 96 hangggang 108)

http://www.mhlw.go.jp/file/06-Seisakujouhou-10800000-Iseikyoku/0000057158.pdf

＊Pag-aralan ang damdamin at mga problemang dinaranas ng kabataang galing sa ibang bansa na nag-aaral sa paaralang Hapon

●Sumali sa workshopSa pagsali sa idinadaos na study group ng native language support staff sa bawat lugar o rehiyon, nagkakaroon ng tsansang makipagpalitan ng impormasyon at pakikipag-ugnayan sa ibang support staff, kung saan nagagawang ibahagi ang anumang pag-aalala o problemang dinaranas bilang isang support staff.

●Basahin ang mga libro at pamphletsMay mga bagay din na nakalarawan sa cartoons o animation.“Manga – Kurasumeito wa gaikokujin (My classmate is a foreigner) – Tabunka kyousei 20 no monogatari (Multi-cultural harmony 20 stories)”“Gaikoku ni tsunagaru kodomo-tachi no monogatari (Stories of children with ties to foreign countries)”, Editorial Committee version, Minami Nanami Manga, Akashi Bookstore

8 Mga dapat tandaan para sa mahusay na pagtutulungan at kooperasyon sa pagitan ng support staff at paaralan＊Maging masigasig sa pakikipag-usap.

Hangga’t maaari ay makipagkilala sa maraming faculty members at makipagkaibigan sa mga kaibigan ng batang susuportahan.

＊Kumpirmahin ang oras ng klase.Magkaiba ang schedule ng klase sa bawat paaralan at may kaso na kung saan nagkakaroon ng pagbabago sa oras ng klase. Sa kasong gumagawa ng support acitivity sa ilang paaralan, kailangang kumpirmahin ito sa bawat paaralan.

＊Tanggapin natin ito sa paaralan:・Correspondence mula sa paaralan na tulad ng tinatanggap ng mga kabataan, dokumento・Schedule, timetable ng mga pagdiriwang sa paaralan o school events (anibersaryo ng paaralan, field trip at iba pang events, may kaso din na kung saan walang mga gawain o activities)

＊Ipaalam sa paaralan ang mga bagay kaugnay sa lagay ng edukasyon sa bansang pinaggalingan ng bata, kultura, kaugalian, kaisipan at iba pa.Bilang internasyonal na edukasyon, maaaring ipakilala ito sa paaralan, gumawa ng pagkakataong maipahayag ng bata ang mga bagay ukol sa sariling bansa.

＊Maglaan ng oras para makipagpalitan ng impormasyon sa gurong nangangasiwa.Bagama’t mas mabuti kung magkakaroon ng oras bago mag-umpisa o pagkatapos ng mga gawain, kung sakaling hindi laging makakakuha ng panahon ay maaaring gamitin ang contact notes ukol sa bata para iparating ang impormasyong nais ibahagi.

＊Gumawa ng pagtatala kaugnay sa mga gawain.Gumawa ng listahan o pagtatala ukol sa nilalaman ng bawat suportang ginawa, mga bagay na napuna at iba pa. Maaaring gamitin ito sa mga gagawing support activities sa hinaharap (nakakatulong din upang mapataas ang kakayahan o skills) at magsisilbing gabay sa paglutas sa oras na magkaroon ng problema.

　８　学校と上手に連携をとるためのヒント！

＊積極的に話しかけましょう。　できるだけ多くの教職員と知り合いになり、支援をする子どもの周りの友達とも仲良くなりましょう。＊授業時間の確認をしましょう。

授業の時間帯は、学校ごとにちがい、授業の時間が変更になっている場合もあります。特に複数の学校へサポートに行っている人は、学校ごとに確認しておきましょう。＊学校からもらっておきましょう。　・子どもがもらっているものと同じおたより、文書　・学校行事予定表や時間割表　　（学校の創立記念日や、遠足などの行事で、活動がないこともあります）＊子どもの母国の教育環境、文化、習慣、価値観などを学校に伝えましょう。

国際理解教育として、学校で紹介したり、子どもが母国について発表できるような機会も設定できるとよいでしょう。＊担任の先生と情報交換の時間をとりましょう。

活動の前後に時間を取ることが望ましいですが、毎回、十分な時間が取れない時は、子どもに関する連絡ノートを活用してもいいでしょう。＊活動記録を書きましょう。

支援した内容、感じたことなどを活動ごとに、記録しておきましょう。自分の今後のサポート活動に役立ち（スキルアップにつながります）、また、何か問題が発生した時に、解決する手がかりになることがあります。

　９　情報収集と自主学習

日頃から、活動に役立つ情報を集めたり、語学力の維持・向上に努めましょう。＊多言語相談窓口（教育、行政、医療等の公的・民間組織）の情報を調べておく●外国人住民のためのビザ相談（公益財団法人京都府国際センター）　http://www.kpic.or.jp/njfumin/ryugakusei/visa.html●法テラス　多言語情報提供サービス　　http://www.houterasu.or.jp/multilingual/index.html●外国人労働者向け相談ダイヤル（厚生労働省）　　　http://www.mhlw.go.jp/stf/seisakunitsuite/bunya/koyou_roudou/roudoukijun/foreign/index.html●多言語電話相談（京都YWCA APT）　http://kyoto.ywca.or.jp/multicultural/多言語電話相談（apt）/＊語学力の向上に努める●語彙を増やす　１０ページ「用語の下調べと復習」を参照してください。●通訳訓練を行う　以下は医療通訳者養成のためのカリキュラムですが、通訳訓練法について参考になります。「医療通訳育成カリキュラム　特活　多文化共生センターきょうと編」（一般財団法人日本医療教育財団） （96ページから108ページ）　http://www.mhlw.go.jp/file/06-Seisakujouhou-10800000-Iseikyoku/0000057158.pdf

＊外国から来日して日本の学校で学ぶ子どもの気持ちや直面する課題について学ぶ●研修会に参加する

各地で開かれる母語支援員の学習会、情報交換会・交流会などに参加することで、支援員同士の横のつながりができ、支援員としての悩みや課題を共有できるメリットもあります。

●書籍や冊子などを読む　漫画で描かれたものもあります。「外国につながる子どもたちの物語」編集委員会編、みなみ ななみ まんが『まんが クラスメイトは外国人－多文化共生２０の物語－』(明石書店 ２００９年）

じょ う ほ う しゅ う しゅう じ し ゅ がく しゅう

ひ ごろ かつ どう やく だ じょう ほう あつ ご がく りょく い じ こう じょう つと

た げん ご そう だん まど ぐち きょう いく ぎょう せい い りょう とう こう てき みん かん そ しき じょう ほう しら

がい こく じん じゅう みん そう だん こう えき ざい だん ほう じん きょう と ふ こく さい

ほう た げん ご じょう ほう てい きょう

がい こく じん ろう どう しゃ む そう だん こう せい ろう どう しょう

た げん ご でん わ そう だん きょう と

ご がく りょく こう じょう つと

ご い ふ

よう ご した しら ふく しゅう さん しょう

つう やく くん れん おこな

い か い りょう つう やく しゃ よう せい つう やく くん れん ほう さん こう

い りょう つう やく いく せい とっ かつ た ぶん か きょう せい へん いっ ぱん ざい だん ほう じん に ほん い りょう きょう いく ざい だん

がい こく らい にち に ほん がっ こう まな こ き も ちょく めん か だい まな

けん しゅう かい さん か

かく ち ひら ぼ ご し えん いん がく しゅう かい じょう ほう こう かん かい こう りゅう かい さん か し えん いん どう し よこ し えん いん

なや か だい きょう ゆう

しょ せき さっ し よ

まん が えが

がい こく こ もの がたり へん しゅう い いん かい へん

がい こく じん た ぶん か きょう せい もの がたり 　　あか 　 し 　 しょ 　 てん ねん

がっ こう じょう ず れん けい

せっ きょく てき はな

おお きょう しょく いん し あ し えん こ まわ とも だち なか よ

じゅ ぎょう じ かん かく にん

じゅ ぎょう じ かん たい がっ こう じゅ ぎょう じ かん へん こう ば あい

とく ふく すう がっ こう い ひと がっ こう かく にん

がっ こう

こ おな ぶん しょ

がっ こう ぎょう じ よ てい ひょう じ かん わり ひょう

がっ こう そう りつ き ねん び えん そく ぎょう じ かつ どう

こ ぼ こく きょう いく かん きょう ぶん か しゅう かん か ち かん がっ こう つた

こく さい り かい きょう いく がっ こう しょう かい こ ぼ こく はっ ぴょう き かい せっ てい

たん にん せん せい じょう ほう こう かん じ かん

かつ どう ぜん ご じ かん と のぞ まい かい じゅう ぶん じ かん と とき こ かん れん らく かつ よう

かつ どう き ろく か

し えん ない よう かん かつ どう き ろく じ ぶん こん ご かつ どう やく だ

なに もん だい はっ せい とき かい けつ て

9 Pagkulekta ng impormasyon at sariling pag-aaralUgaliin ang pagkulekta ng impormasyon sa araw-araw na makakatulong sa sariling gawain, panatiliin at pagbutihin ang galing sa wika.

＊Kumpirmahin ang impormasyon ukol sa mga consultation counters (mga pampubliko o pampribadong samahan na may kaugnayan sa edukasyon, pangangasiwa, pangangalaga sa kalusugan at iba pa) sa iba't-ibang wika

Konsultasyon ukol sa visa para sa mga dayuhang residente(Kyoto Prefectural International Center)

http://www.kpic.or.jp/njfumin/ryugakusei/visa.html

Japan Legal Support Center, Multi-Lingual Information Service – Houterasu http://www.houterasu.or.jp/multilingual/index.html

Consultation Dial para sa mga dayuhang manggagawa(Ministry of Health, Labour and Welfare)

http://www.mhlw.go.jp/stf/seisakunitsuite/bunya/koyou_roudou/roudoukijun/foreign/index.html

Konsultasyon sa telepono sa iba’t-ibang wika(Kyoto YWCA, APT)

http://kyoto.ywca.or.jp/multicultural/多言語電話相談（apt）/

＊Sikaping mapabuti ang galing sa wika●Palawakin o dagdagan ang bokabularyo

Tingnan ng pahina 10 (Pagsusuri at pagrepaso sa ginagamit na mga salita).●Pagsagawa ng pagsasanay sa pagsasalin ng wika

Ang sumusunod ay isang curriculum para sa pagsasanay ng mga medical interpreter, pero maaaring gamitin bilang gabay para sa karaniwang pagsasanay ng pagsasalin ng wika.

Medical Interpretation Training Curriculum, NPO Center for Multi-Cultural Society Kyoto(Japan Medical Education Foundation) (pahina 96 hangggang 108)

http://www.mhlw.go.jp/file/06-Seisakujouhou-10800000-Iseikyoku/0000057158.pdf

＊Pag-aralan ang damdamin at mga problemang dinaranas ng kabataang galing sa ibang bansa na nag-aaral sa paaralang Hapon

●Sumali sa workshopSa pagsali sa idinadaos na study group ng native language support staff sa bawat lugar o rehiyon, nagkakaroon ng tsansang makipagpalitan ng impormasyon at pakikipag-ugnayan sa ibang support staff, kung saan nagagawang ibahagi ang anumang pag-aalala o problemang dinaranas bilang isang support staff.

●Basahin ang mga libro at pamphletsMay mga bagay din na nakalarawan sa cartoons o animation.“Manga – Kurasumeito wa gaikokujin (My classmate is a foreigner) – Tabunka kyousei 20 no monogatari (Multi-cultural harmony 20 stories)”“Gaikoku ni tsunagaru kodomo-tachi no monogatari (Stories of children with ties to foreign countries)”, Editorial Committee version, Minami Nanami Manga, Akashi Bookstore

㜀㜀

　10　こんな時、どうしますか？

支援活動中に以下のようなことがありました。支援員としてどのように対応するのがよいか考えてみましょう。回答は、各地で支援員として活動している皆さんの経験を元に対応方法をまとめています。その時の状況や先生と子ども・保護者との関係性によっても対応は変わってきますので、自分の地域で活動する時の参考として読んでください。１：保護者から市役所の手続き（＝学校の面談以外の相談）について教えてほしいと言われた。→　他にも、家庭内の問題や子どもの進路について相談を受けることがあるかもしれません。答えると自分に責任が生じてくるような

問題については、個人として答えるのではなく、行政や専門相談機関を紹介するようにしましょう。　　相談を受けたことや相談内容は、保護者に確認し、学校にも伝えておきましょう。２：担任から、「保護者は日中、仕事で電話にでることが難しいので、夜に電話をかけてほしい」と頼まれた。→　母語支援員の活動は基本的に学校内で、決められた活動時間内で行います。「保護者に手紙を書く」、「保護者のお昼の休憩時間

に電話をかける」など、できる限り学校内で保護者に連絡できるような方法を考えてもらいましょう。３：二者面談（先生と保護者）の時に、保護者から全く関係ない話をされた。→　担任に、保護者が話している内容を簡単に説明してから、保護者には、今、話し合うべきことを優先するよう伝えます。４：保護者から、学校がどうしても受け入れられない要求をされているが、できないことを説明しても理解してもらえない。→　面談前の担任の先生との打ち合わせで、要求を受け入れることができない理由を聞き、保護者が理解してくれるような説明の仕方

を相談しておきます。　　面談時には、打ち合わせをした内容を丁寧に訳し、少しずつ保護者に理解してもらうように努めます。５：生徒から「学校の先生には言わないでね」と相談を受けた。→　相談してくれたことに対して、「私に相談してくれてありがとう」と言って、まず生徒の気持ちを受け止めます。その上で、「私

だけで解決をするより、学校や他の人（例えばスクールカウンセラーや専門機関など）と一緒に考えたほうが、より良い解決をすることができる」とやさしく説明します。

　　そして、生徒が学校に相談する時は、支援員も一緒について行き、できるだけ、生徒自身に話をさせるようにします。

とき

し えん かつ どう ちゅう い か し えん いん たい おう かんが

かい とう かく ち し えん いん かつ どう みな けい けん もと たい おう ほう ほう とき ょう きょう せん せい こ ほ ご しゃ

かん けい せい たい おう か じ ぶん ち いき かつ どう とき さん こう よ

ほ ご しゃ し やく しょ て つづ がっ こう めん だん い がい そう だん おし い

ほか か てい ない もん だい こ しん ろ そう だん う こた じ ぶん せき にん しょう

もん だい こ じん こた ぎょう せい せん もん そう だん き かん しょう かい

そう だん う そう だん ない よう ほ ご しゃ かく にん がっ こう つた

たん にん ほ ご しゃ にっ ちゅう し ごと でん わ むずか よる でん わ 　 たの

ぼ ご し えん いん かつ どう き ほん てき がっ こう ない き かつ どう じ かん ない おこな ほ ご しゃ て がみ か ほ ご しゃ ひる きゅう けい じ かん

でん わ かぎ がっ こう ない ほ ご しゃ れん らく ほう ほう かんが

に しゃ めん だん せん せい ほ ご しゃ とき ほ ご しゃ まった かん けい はなし

たん にん ほ ご しゃ はな ない よう かん たん せつ めい ほ ご しゃ いま はな あ ゆう せん つた

ほ ご しゃ がっ こう う い よう きゅう せつ めい り かい

めん だん まえ たん にん せん せい う あ よう きゅう う い り ゆう き ほ ご しゃ り かい せつ めい し かた

そう だん

めん だん じ う あ ない よう てい ねい やく すこ ほ ご しゃ り かい つと

せい と がっ こう せん せい い そう だん う

そう だん たい わたし そう だん い せい と き も う と うえ わたし

かい けつ がっ こう ほか ひと たと せん もん き かん いっ しょ かんが よ かい けつ

せつ めい

せい と がっ こう そう だん とき し えん いん いっ しょ い せい と じ しん はなし

10 Ano ang dapat gawin sa ganitong sitwasyon?Ang sumusunod ay naganap sa oras ng support activity. Bilang isang support staff, pag-isipan ang pinakamabuting hakbang o paraan sa paghawak ng sitwasyon.Para sa kasagutan, pinagsama ang mga pamamaraan base sa karanasan ng lahat sa paggawa ng support activities bilang support staff sa bawat rehiyon. Bagama’t may mga pagbabago sa mga hakbang na ipinapatupad sanhi ng pagkakaiba sa sitwasyon sa panahong ito, pati ang relasyon sa pagitan ng guro, bata at magulang, maaaring gamitin ito bilang reference o basehan sa paggawa ng mga support activities sa sariling rehiyon.

1. Tinanong ako ng magulang ukol sa mga pamamaraan sa tanggapan ng munisipyo (= konsultasyon maliban sa panayam sa paaralan).

→ Bukod pa rito, maaaring makatanggap ng iba pang mga konsultasyon, tulad ng problema sa loob ng tahanan o mga bagay ukol sa course guidance ng bata. May mga katanungan na kapag sinagot ay maaaring maglagay sa sarili sa posisyon na kung saan kailangang panagutan ito o maging responsable. Sa kasong ito, iwasang sagutin ang tanong bilang isang indibidwal, at sa halip ay ipakilala ito sa isang institusyon ng pamahalaan o professional counceling agency.Sa pagtanggap ng konsultasyon o mga nilalaman nito, kailangang kumpirmahin sa magulang at ipaalam din sa paaralan.

2. Kapag nakatanggap ng kahilingan mula sa teacher-in-charge na nagsasaad na “Hindi maaaring tumanggap ng tawag ang magulang sa araw dahil nasa trabaho ito, kaya pakitawagan ito sa gabi”.

→ Ang mga gawain ng native language support staff ay ginagawa sa loob ng itinakdang oras sa paaralan. Hangga’t maaari kailangang gawin sa loob ng paaralan ang paghanap ng paraan upang makontak ang magulang, tulad ng “pagpapadala ng liham sa magulang”, “pagtawag sa magulang sa oras ng pahinga nito sa tanghali” at iba pa.

3. Sa ginawang two-party interview (guro at magulang), ang pag-uusap na ginagawa ng magulang ay walang kinalaman sa paksa.

→ Matapos magbigay ng simpleng paliwanag sa teacher-in-charge ukol sa mga sinabi ng magulang, iparating sa magulang na kailangang bigyan ng prayoridad ang mga bagay na dapat pag-usapan ngayon.

4. May kahilingan ang magulang na hindi maaaring tanggapin ng paaralan, at hindi nito magawang intindihin ang paliwanag ng paaralan.

→ Sa pakikipag-usap sa teacher-in-charge bago gawin ang interview, tanungin ang dahilan kung bakit hindi maaaring tanggapin ng paaralan ang kahilingan, at ihanda ang paliwanag na maaaring maintindihan ng magulang.Sa oras ng interview, isalin ng maayos ang nilalaman ng impormasyong nakuha sa pakikipag-usap sa teacher-in-charge, sikaping maitindihan ito ng magulang kahit paunti-unti.

5. Nakatanggap ng konsultasyon mula sa mag-aaral kung saan sinabi nito na, “Huwag mong sabihin ang bagay na ito sa guro”

→ Tungkol sa ginawang konsultasyon ng mag-aaral, batiin ito ng “Maraming salamat sa pagkunsulta mo sa akin”. Una sa lahat ay kailangang tanggapin ang damdamin ng mag-aaral. Ipaliwanag sa maayos na paraan na, “Sa halip na ako ang lulutas sa suliraning ito, mas mabibigyan ng mabuting solusyon kung isasama natin ang paaralan at ibang tao (halimbawa: School Councelor, dalubhasang institusyon at iba pa).Kailangang samahan ng suppport staff ang mag-aaral sa oras ng konsultasyon sa paaralan, at hangga’t maaari ay hayaan itong magsalita mismo.

6. Mukhang lalampas ang interview sa itinakdang oras.→ Bago gawin ang interview, makipag-usap sa teacher-in-charge, at subukang gawin ang sumusunod.・Upang matapos sa loob ng itinakdang oras, ayusin at ibuod ang mga bagay na pag-uusapan.・Ang interview ay isinasagawa hindi lamang para sa pagpapaliwanag ng paaralan sa magulang, kundi nagsisilbing isang oportunidad para sa

mga katanungan o konsultasyon mula sa magulang, kaya kailangang maglaan ng sapat na oras.Kumpara sa interview na walang interpreter, kailangang maintindihin na dalawang beses ang haba ng oras na inaabot kapag may pagsasalin ng wika.

・Kung maaari, ilagay ang interview sa pinakahuli sa araw na ito.・Kailangang ipaalam ng paaralan sa magulang ang oras ng pagtatapos ng interview bago mag-umpisa ito.

Subalit, kahit na gawin ito ay may kaso na kung saan napapalagay ang loob ng magulang at tuloy naibubuhos nito ang mga nararamdaman kung kaya iba’t-ibang bagay o kaisipan ang ikinukunsulta na nagiging dahilan ng paglampas ng interview sa itinakdang oras.Sa kasong ito, kailangang ipaliwanag sa teacher-in-charge na dahil sa pagod sa patuloy na pagsasalin, may posibilidad na magkamali ang interpreter kung itutuloy ang interview, kaya kailangang maglaan ng oras para sa pahinga.Kapag ang interview ay lumampas sa itinakdang oras at maaaring matira ang support staff, hangga’t maaari ay sikaping suportahan ang magulang upang mapalapit sa damdamin nito habang nakikipagkunsulta din sa teacher in charge.

7. Hindi matatag ang lagay ng pag-iisip ng bata sanhi ng kalagayan sa pamilya nito→ Hindi lamang sa suporta sa pag-aaral, sa pamamagitan ng wika na kung saan nakakapagsalita ng husto ang bata, kailangang tanungin ito

tungkol sa mga problema o pag-aalala na dinaranas. Sa pakikinig lamang sa mga ito, ang bata ay nakakaramdam ng ginhawa sa puso’t isipan.Sa kaso ng pang-aabuso sa bata, ipaalam ito sa guro o teacher-in-charge na nagsisilbing contact point ng paaralan para sa bagay na ito, at mahalagang makipagtulungan sa paaralan upang marating ang solusyon.Subalit, iwasang malulong ng husto sa mga bagay na kaugnay sa pamilya at bigyan ng sapat na konsiderasyon ang privacy ng bata at magulang.

６：予定していた面談時間を超えてしまいそうだ。→　面談前に、担任と打ち合わせをし、以下のような工夫をしてもらうとよいでしょう。

・予定時間内で終わるように、話す内容をまとめておいてもらう。・面談は、学校から保護者への説明だけではなく、保護者からの疑問や相談を受ける機会でもあるので、時間を十分に取ってもらう。　通訳無しの面談より、少なくとも２倍の時間がかかることを理解してもらう。・可能なら、面談の順番をその日の最後に持ってきてもらう。・保護者にも、面談の終了時間について、始まる前に学校から確認してもらう。

しかし、そのような対応をしていても、場合によっては、心を開いた保護者が、いろいろな相談や思いを話し始め、予定時間を超えてしまうことがあります。その場合は、疲れたまま通訳すると、誤訳につながる可能性があることを説明し、切りのいいところで、休憩を入れてもらうように担任に伝えておきます。支援員は予定時間を過ぎても、残ることができる場合は、できるだけその保護者の気持ちに寄りそえるよう、担任とも相談しながら対応しましょう。

７：家庭の事情から、子どもが心理的に不安定だ。→　学習支援だけでなく、子どもが気持ちを十分に話せる言語で、丁寧に悩みを聞いてあげましょう。聞いてあげるだけでも、子ども

の心は落ち着きます。虐待などの場合は、学校の連絡窓口となっている先生や担任などに報告し、学校と一緒になって解決に当たることが大切です。但し、基本的には、家庭のことに深入りすることは避け、子どもや家族のプライバシーには十分配慮しましょう。

＜参考文献＞・水野真木子（2008）『コミュニティー通訳入門―多言語社会を迎えて言葉の壁にどう向き合うか…暮らしの中の通訳』　大阪教育図書・一般財団法人日本医療教育財団（2014）『医療通訳　特活）多文化共生センターきょうと編』　http://www.mhlw.go.jp/stf/seisakunitsuite/bunya/0000056944.html・日本語教育小委員会『外国にルーツをもつ子どもたちの将来を考える会』（2014）「母語で繋ぐ～子どもと同じ母語をもつ支援者とともに～』・（一財）自治体国際化協会（2003年）『専門通訳ボランティア研修プログラム』　http://www.clair.or.jp/j/multiculture/tagengo/program.html・公益財団法人大阪府国際交流財団（2013）『コミュニティ通訳ボランティア～資質に関する面接ガイド～』

よ てい めん だん じ かん こ

めん だん まえ たん にん う あ い か く ふう

よ てい じ かん ない お はな ない よう

めん だん がっ こう ほ ご しゃ せつ めい ほ ご しゃ ぎ もん そう だん う き かい じ かん じゅう ぶん と

つう やく な めん だん すく ばい じ かん り かい

か のう めん だん じゅん ばん ひ さい ご も

ほ ご しゃ めん だん しゅう りょう じ かん はじ まえ がっ こう かく にん

たい おう ば あい こころ ひら ほ ご しゃ そう だん おも はな はじ よ てい じ かん こ

ば あい つか つう やく ご やく か のう せい せつ めい き

きゅう けい い たん にん つた

し えん いん よ てい じ かん す のこ ば あい ほ ご しゃ き も よ たん にん そう だん

たい おう

か てい じ じょう こ しん り てき ふ あん てい

がく しゅう し えん こ き も じゅう ふん はな げん ご てい ねい なや き き こ

こころ お つ

ぎゃく たい ば あい がっ こう れん らく まど ぐち せん せい たん にん ほう こく がっ こう いっ しょ かい けつ あ たい せつ

ただ き ほん てき か てい ふか い さ こ か ぞく じゅう ふん はい りょ

さん こう ぶん けん

みず の ま き こ つう やく にゅう もん た げん ご しゃ かい むか こと ば かべ む あ く なか つう やく

おお さか きょう いく と しょ

いっ ぱん ざい だん ほう じん に ほん い りょう きょう いく ざい だん い りょう つう やく とっ かつ た ぶん か きょう せい へん

に ほん ご きょう いく しょう い いん かい がい こく こ しょう らい かんが かい

ぼ ご つな こ おな ぼ ご し えん しゃ

いち ざい じ ち たい こく さい か きょう かい ねん せん もん つう やく けん しゅう

こう えき ざい だん ほう じん おお さか ふ こく さい こう りゅう ざい だん つう やく し しつ かん めん せつ

㜀㜀

　10　こんな時、どうしますか？

支援活動中に以下のようなことがありました。支援員としてどのように対応するのがよいか考えてみましょう。回答は、各地で支援員として活動している皆さんの経験を元に対応方法をまとめています。その時の状況や先生と子ども・保護者との関係性によっても対応は変わってきますので、自分の地域で活動する時の参考として読んでください。１：保護者から市役所の手続き（＝学校の面談以外の相談）について教えてほしいと言われた。→　他にも、家庭内の問題や子どもの進路について相談を受けることがあるかもしれません。答えると自分に責任が生じてくるような

問題については、個人として答えるのではなく、行政や専門相談機関を紹介するようにしましょう。　　相談を受けたことや相談内容は、保護者に確認し、学校にも伝えておきましょう。２：担任から、「保護者は日中、仕事で電話にでることが難しいので、夜に電話をかけてほしい」と頼まれた。→　母語支援員の活動は基本的に学校内で、決められた活動時間内で行います。「保護者に手紙を書く」、「保護者のお昼の休憩時間

に電話をかける」など、できる限り学校内で保護者に連絡できるような方法を考えてもらいましょう。３：二者面談（先生と保護者）の時に、保護者から全く関係ない話をされた。→　担任に、保護者が話している内容を簡単に説明してから、保護者には、今、話し合うべきことを優先するよう伝えます。４：保護者から、学校がどうしても受け入れられない要求をされているが、できないことを説明しても理解してもらえない。→　面談前の担任の先生との打ち合わせで、要求を受け入れることができない理由を聞き、保護者が理解してくれるような説明の仕方

を相談しておきます。　　面談時には、打ち合わせをした内容を丁寧に訳し、少しずつ保護者に理解してもらうように努めます。５：生徒から「学校の先生には言わないでね」と相談を受けた。→　相談してくれたことに対して、「私に相談してくれてありがとう」と言って、まず生徒の気持ちを受け止めます。その上で、「私

だけで解決をするより、学校や他の人（例えばスクールカウンセラーや専門機関など）と一緒に考えたほうが、より良い解決をすることができる」とやさしく説明します。

　　そして、生徒が学校に相談する時は、支援員も一緒について行き、できるだけ、生徒自身に話をさせるようにします。

とき

し えん かつ どう ちゅう い か し えん いん たい おう かんが

かい とう かく ち し えん いん かつ どう みな けい けん もと たい おう ほう ほう とき ょう きょう せん せい こ ほ ご しゃ

かん けい せい たい おう か じ ぶん ち いき かつ どう とき さん こう よ

ほ ご しゃ し やく しょ て つづ がっ こう めん だん い がい そう だん おし い

ほか か てい ない もん だい こ しん ろ そう だん う こた じ ぶん せき にん しょう

もん だい こ じん こた ぎょう せい せん もん そう だん き かん しょう かい

そう だん う そう だん ない よう ほ ご しゃ かく にん がっ こう つた

たん にん ほ ご しゃ にっ ちゅう し ごと でん わ むずか よる でん わ 　 たの

ぼ ご し えん いん かつ どう き ほん てき がっ こう ない き かつ どう じ かん ない おこな ほ ご しゃ て がみ か ほ ご しゃ ひる きゅう けい じ かん

でん わ かぎ がっ こう ない ほ ご しゃ れん らく ほう ほう かんが

に しゃ めん だん せん せい ほ ご しゃ とき ほ ご しゃ まった かん けい はなし

たん にん ほ ご しゃ はな ない よう かん たん せつ めい ほ ご しゃ いま はな あ ゆう せん つた

ほ ご しゃ がっ こう う い よう きゅう せつ めい り かい

めん だん まえ たん にん せん せい う あ よう きゅう う い り ゆう き ほ ご しゃ り かい せつ めい し かた

そう だん

めん だん じ う あ ない よう てい ねい やく すこ ほ ご しゃ り かい つと

せい と がっ こう せん せい い そう だん う

そう だん たい わたし そう だん い せい と き も う と うえ わたし

かい けつ がっ こう ほか ひと たと せん もん き かん いっ しょ かんが よ かい けつ

せつ めい

せい と がっ こう そう だん とき し えん いん いっ しょ い せい と じ しん はなし

10 Ano ang dapat gawin sa ganitong sitwasyon?Ang sumusunod ay naganap sa oras ng support activity. Bilang isang support staff, pag-isipan ang pinakamabuting hakbang o paraan sa paghawak ng sitwasyon.Para sa kasagutan, pinagsama ang mga pamamaraan base sa karanasan ng lahat sa paggawa ng support activities bilang support staff sa bawat rehiyon. Bagama’t may mga pagbabago sa mga hakbang na ipinapatupad sanhi ng pagkakaiba sa sitwasyon sa panahong ito, pati ang relasyon sa pagitan ng guro, bata at magulang, maaaring gamitin ito bilang reference o basehan sa paggawa ng mga support activities sa sariling rehiyon.

1. Tinanong ako ng magulang ukol sa mga pamamaraan sa tanggapan ng munisipyo (= konsultasyon maliban sa panayam sa paaralan).

→ Bukod pa rito, maaaring makatanggap ng iba pang mga konsultasyon, tulad ng problema sa loob ng tahanan o mga bagay ukol sa course guidance ng bata. May mga katanungan na kapag sinagot ay maaaring maglagay sa sarili sa posisyon na kung saan kailangang panagutan ito o maging responsable. Sa kasong ito, iwasang sagutin ang tanong bilang isang indibidwal, at sa halip ay ipakilala ito sa isang institusyon ng pamahalaan o professional counceling agency.Sa pagtanggap ng konsultasyon o mga nilalaman nito, kailangang kumpirmahin sa magulang at ipaalam din sa paaralan.

2. Kapag nakatanggap ng kahilingan mula sa teacher-in-charge na nagsasaad na “Hindi maaaring tumanggap ng tawag ang magulang sa araw dahil nasa trabaho ito, kaya pakitawagan ito sa gabi”.

→ Ang mga gawain ng native language support staff ay ginagawa sa loob ng itinakdang oras sa paaralan. Hangga’t maaari kailangang gawin sa loob ng paaralan ang paghanap ng paraan upang makontak ang magulang, tulad ng “pagpapadala ng liham sa magulang”, “pagtawag sa magulang sa oras ng pahinga nito sa tanghali” at iba pa.

3. Sa ginawang two-party interview (guro at magulang), ang pag-uusap na ginagawa ng magulang ay walang kinalaman sa paksa.

→ Matapos magbigay ng simpleng paliwanag sa teacher-in-charge ukol sa mga sinabi ng magulang, iparating sa magulang na kailangang bigyan ng prayoridad ang mga bagay na dapat pag-usapan ngayon.

4. May kahilingan ang magulang na hindi maaaring tanggapin ng paaralan, at hindi nito magawang intindihin ang paliwanag ng paaralan.

→ Sa pakikipag-usap sa teacher-in-charge bago gawin ang interview, tanungin ang dahilan kung bakit hindi maaaring tanggapin ng paaralan ang kahilingan, at ihanda ang paliwanag na maaaring maintindihan ng magulang.Sa oras ng interview, isalin ng maayos ang nilalaman ng impormasyong nakuha sa pakikipag-usap sa teacher-in-charge, sikaping maitindihan ito ng magulang kahit paunti-unti.

5. Nakatanggap ng konsultasyon mula sa mag-aaral kung saan sinabi nito na, “Huwag mong sabihin ang bagay na ito sa guro”

→ Tungkol sa ginawang konsultasyon ng mag-aaral, batiin ito ng “Maraming salamat sa pagkunsulta mo sa akin”. Una sa lahat ay kailangang tanggapin ang damdamin ng mag-aaral. Ipaliwanag sa maayos na paraan na, “Sa halip na ako ang lulutas sa suliraning ito, mas mabibigyan ng mabuting solusyon kung isasama natin ang paaralan at ibang tao (halimbawa: School Councelor, dalubhasang institusyon at iba pa).Kailangang samahan ng suppport staff ang mag-aaral sa oras ng konsultasyon sa paaralan, at hangga’t maaari ay hayaan itong magsalita mismo.

6. Mukhang lalampas ang interview sa itinakdang oras.→ Bago gawin ang interview, makipag-usap sa teacher-in-charge, at subukang gawin ang sumusunod.・Upang matapos sa loob ng itinakdang oras, ayusin at ibuod ang mga bagay na pag-uusapan.・Ang interview ay isinasagawa hindi lamang para sa pagpapaliwanag ng paaralan sa magulang, kundi nagsisilbing isang oportunidad para sa

mga katanungan o konsultasyon mula sa magulang, kaya kailangang maglaan ng sapat na oras.Kumpara sa interview na walang interpreter, kailangang maintindihin na dalawang beses ang haba ng oras na inaabot kapag may pagsasalin ng wika.

・Kung maaari, ilagay ang interview sa pinakahuli sa araw na ito.・Kailangang ipaalam ng paaralan sa magulang ang oras ng pagtatapos ng interview bago mag-umpisa ito.

Subalit, kahit na gawin ito ay may kaso na kung saan napapalagay ang loob ng magulang at tuloy naibubuhos nito ang mga nararamdaman kung kaya iba’t-ibang bagay o kaisipan ang ikinukunsulta na nagiging dahilan ng paglampas ng interview sa itinakdang oras.Sa kasong ito, kailangang ipaliwanag sa teacher-in-charge na dahil sa pagod sa patuloy na pagsasalin, may posibilidad na magkamali ang interpreter kung itutuloy ang interview, kaya kailangang maglaan ng oras para sa pahinga.Kapag ang interview ay lumampas sa itinakdang oras at maaaring matira ang support staff, hangga’t maaari ay sikaping suportahan ang magulang upang mapalapit sa damdamin nito habang nakikipagkunsulta din sa teacher in charge.

7. Hindi matatag ang lagay ng pag-iisip ng bata sanhi ng kalagayan sa pamilya nito→ Hindi lamang sa suporta sa pag-aaral, sa pamamagitan ng wika na kung saan nakakapagsalita ng husto ang bata, kailangang tanungin ito

tungkol sa mga problema o pag-aalala na dinaranas. Sa pakikinig lamang sa mga ito, ang bata ay nakakaramdam ng ginhawa sa puso’t isipan.Sa kaso ng pang-aabuso sa bata, ipaalam ito sa guro o teacher-in-charge na nagsisilbing contact point ng paaralan para sa bagay na ito, at mahalagang makipagtulungan sa paaralan upang marating ang solusyon.Subalit, iwasang malulong ng husto sa mga bagay na kaugnay sa pamilya at bigyan ng sapat na konsiderasyon ang privacy ng bata at magulang.

６：予定していた面談時間を超えてしまいそうだ。→　面談前に、担任と打ち合わせをし、以下のような工夫をしてもらうとよいでしょう。

・予定時間内で終わるように、話す内容をまとめておいてもらう。・面談は、学校から保護者への説明だけではなく、保護者からの疑問や相談を受ける機会でもあるので、時間を十分に取ってもらう。　通訳無しの面談より、少なくとも２倍の時間がかかることを理解してもらう。・可能なら、面談の順番をその日の最後に持ってきてもらう。・保護者にも、面談の終了時間について、始まる前に学校から確認してもらう。

しかし、そのような対応をしていても、場合によっては、心を開いた保護者が、いろいろな相談や思いを話し始め、予定時間を超えてしまうことがあります。その場合は、疲れたまま通訳すると、誤訳につながる可能性があることを説明し、切りのいいところで、休憩を入れてもらうように担任に伝えておきます。支援員は予定時間を過ぎても、残ることができる場合は、できるだけその保護者の気持ちに寄りそえるよう、担任とも相談しながら対応しましょう。

７：家庭の事情から、子どもが心理的に不安定だ。→　学習支援だけでなく、子どもが気持ちを十分に話せる言語で、丁寧に悩みを聞いてあげましょう。聞いてあげるだけでも、子ども

の心は落ち着きます。虐待などの場合は、学校の連絡窓口となっている先生や担任などに報告し、学校と一緒になって解決に当たることが大切です。但し、基本的には、家庭のことに深入りすることは避け、子どもや家族のプライバシーには十分配慮しましょう。

＜参考文献＞・水野真木子（2008）『コミュニティー通訳入門―多言語社会を迎えて言葉の壁にどう向き合うか…暮らしの中の通訳』　大阪教育図書・一般財団法人日本医療教育財団（2014）『医療通訳　特活）多文化共生センターきょうと編』　http://www.mhlw.go.jp/stf/seisakunitsuite/bunya/0000056944.html・日本語教育小委員会『外国にルーツをもつ子どもたちの将来を考える会』（2014）「母語で繋ぐ～子どもと同じ母語をもつ支援者とともに～』・（一財）自治体国際化協会（2003年）『専門通訳ボランティア研修プログラム』　http://www.clair.or.jp/j/multiculture/tagengo/program.html・公益財団法人大阪府国際交流財団（2013）『コミュニティ通訳ボランティア～資質に関する面接ガイド～』

よ てい めん だん じ かん こ

めん だん まえ たん にん う あ い か く ふう

よ てい じ かん ない お はな ない よう

めん だん がっ こう ほ ご しゃ せつ めい ほ ご しゃ ぎ もん そう だん う き かい じ かん じゅう ぶん と

つう やく な めん だん すく ばい じ かん り かい

か のう めん だん じゅん ばん ひ さい ご も

ほ ご しゃ めん だん しゅう りょう じ かん はじ まえ がっ こう かく にん

たい おう ば あい こころ ひら ほ ご しゃ そう だん おも はな はじ よ てい じ かん こ

ば あい つか つう やく ご やく か のう せい せつ めい き

きゅう けい い たん にん つた

し えん いん よ てい じ かん す のこ ば あい ほ ご しゃ き も よ たん にん そう だん

たい おう

か てい じ じょう こ しん り てき ふ あん てい

がく しゅう し えん こ き も じゅう ふん はな げん ご てい ねい なや き き こ

こころ お つ

ぎゃく たい ば あい がっ こう れん らく まど ぐち せん せい たん にん ほう こく がっ こう いっ しょ かい けつ あ たい せつ

ただ き ほん てき か てい ふか い さ こ か ぞく じゅう ふん はい りょ

さん こう ぶん けん

みず の ま き こ つう やく にゅう もん た げん ご しゃ かい むか こと ば かべ む あ く なか つう やく

おお さか きょう いく と しょ

いっ ぱん ざい だん ほう じん に ほん い りょう きょう いく ざい だん い りょう つう やく とっ かつ た ぶん か きょう せい へん

に ほん ご きょう いく しょう い いん かい がい こく こ しょう らい かんが かい

ぼ ご つな こ おな ぼ ご し えん しゃ

いち ざい じ ち たい こく さい か きょう かい ねん せん もん つう やく けん しゅう

こう えき ざい だん ほう じん おお さか ふ こく さい こう りゅう ざい だん つう やく し しつ かん めん せつ

フィリピン語

学校で活動する母語支援員の方へ がっ こう かつ どう ぼ ご し えん いん かた

～外国につながりをもつ子ども・保護者と学校をつなぐために～ がい こく こ ほ ご しゃ がっ こう

学校で活動する母語支援員の方へ～外国につながりをもつ子ども・保護者と学校をつなぐために～（2016年3月発行）

制作・発行：公益財団法人　京都府国際センター（KPIC)〒600-8216　京都市下京区烏丸通塩小路下ル　京都駅ビル９階TEL : 075-342-5000 FAX : 075-342-5050EMAIL : main@kpic.or.jp URL : www.kpic.or.jp

制作協力：村上自子（ＮＰＯ法人おおさかこども多文化センター）　　　　　梨木亜紀（ＮＰＯ法人おおさかこども多文化センター）

がっ こう かつ どう ぼ ご し えん いん かた

がい こく こ ほ ご しゃ がっ こう ねん がつ はっ こう

せい さく はっ こう こう えき ざい だん ほう じん きょう と ふ こく さい

きょう と し しも ぎょう く からす ま どおり しお こう じ さが きょう と えき かい

せい さく きょう りょく むら かみ より こ ほう じん た ぶん か

なし き あ き ほう じん た ぶん か

Para sa native language support staff na nagsisilbi sa paaralan- Upang bigyang-daan ang pagdugtong ng paaralan sa mga mga kabataan / magulang na may kaugnayan sa ibang bansa - (Paglalathala: Marso 2016)

Produksiyon / Paglalathala: Kyoto Prefectural International Center (KPIC)9F Kyoto Station Bldg, Shiokoji Karasuma, Shimogyo-ku, Kyoto, Postal Code: 600-8216TEL : 075-342-5000 FAX : 075-342-5050EMAIL : main@kpic.or.jp URL : www.kpic.or.jp

Mga tumulong sa produksiyon: MURAKAMI Yoriko (NPO Osaka Kodomo Multicultural Center)NASHIKI Aki (NPO Osaka Kodomo Multicultural Center)

Para sa native language support staff na nagsisilbi sa paaralan

- Upang bigyang-daan ang pagdugtong ng paaralan sa mga mga kabataan / magulang na may kaugnayan sa ibang bansa -