paraleller meridyenler enlem, boylam

Upload: devkazani

Post on 07-Apr-2018

243 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    1/34

    CORAFYACORAF KONUM

    Paraleller, Meridyenler, Enlem, Boylam

    Yerel Saatler, Uluslar Aras Saat Dilimleri

    Tarih Deitirme izgisi

    zel Konum

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    2/34

    CORAF KONUM

    Corafi konum nedir?

    Bulunduunuz yeri tarif ederken hangi zelliklerini belirtirsiniz?

    Adreslere neden gerek duyulur?

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    3/34

    CORAF KONUM

    Matematik Konum

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    4/34

    CORAF KONUM

    Bir yerin paraleller ve meridyenlere gre konumunamatematik konum denir.

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    5/34

    CORAF KONUM

    Paraleller birer tam emberdir.Paralellerin uzunluu Ekvatordan kutuplara gidildike azalr.

    ki paralel aras her yerde 111 kmdir.

    Paraleller nereye paraleldir?

    90 Paralel

    Kuzey yarmkrede

    90 ParalelGney yarmkrede

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    6/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 1

    Ayn meridyen zerinde bulunan X ve Y noktalararasndaki uzaklk 6438 kmdir.

    X noktas ekvator zerinde olduuna gre, Ynoktas hangi paralel dairesi zerinde yer alr?

    A) 26 B) 32 C) 44 D) 58 A) 65

    Yant : D

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    7/34

    CORAF KONUM

    Enlem, bir yerin ekvatora a cinsinden uzakldr.

    Enlem nedir?

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    8/34

    CORAF KONUM

    Enlem neleri etkiler?

    Kutuplara gidildike scaklk neden azalr?

    Kutuplara gidildike bitki rts deiir mi?

    Kutuplara gidildike deniz suyunun tuz oranDeiir mi? Nasl?

    Kutuplara gidildike kalc karlarn baladsnr deiir mi?

    Ekvatora asal uzaklkla ilgili her ey enleminEtkisi midir?

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    9/34

    CORAF KONUM

    Meridyen nedir?

    Paralellerin says 180dir. Meridyenler360 tenedir. Meridyenlerin says nedenparalellerin iki mislidir?

    Meridyenler yarm emberdir.

    ki meridyen aras ekvatorda 111 kmdir.Bu mesafe kutuplara gidildike azalr.

    Bir meridyen zerindeki her yerdeyerel saat ayndr.

    Boylar birbirine eittir.

    ki meridyen arasndaki yerel saatfark 4 dakikadr.

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    10/34

    CORAF KONUM

    Boylam nedir?

    Bir yerin balang meridyenine a cinsinden uzaklna boylam denir.Boylam yalnzca yerel saatleri etkiler.

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    11/34

    CORAF KONUM

    Aada iki blgenin corafi konumlar verilmitir.

    X Blgesi Y Blgesi

    35 45 65 55

    20

    10

    30

    40

    I II

    III IV

    Blgelerin izdm alanlaryla ilgili ne sylenebilir?

    Yukardaki blgeler, Dnya ekli zerinde belirtilen numaral yerlerdenhangisinde bulunmaktadr?

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    12/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 2

    Bir yerin matematik konumu neyi gsterir?

    Yant : E

    A) Byk denizlere olan uzaklB) lek kara ve deniz yollarna gre yeriC) Byk kentlere olan yaknlD) Deniz dzeyinden olan ykseltisi.

    E) Ekvator ve balang meridyenine gre yeri

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    13/34

    CORAF KONUM

    Trkiyenin matematik konumunu belirtiniz. Trkiyenin kuzeydou, kuzeybat, gneydou ve gneybat kelerinin matematikkonumunu belirtiniz.

    Tuz Glnn matematik konumunu belirtiniz. Van Glnn matematik konumunu belirtiniz. stanbul Boaznn matematik konumunu belirtiniz.

    Sinop, 40-42 kuzey, 34-36dou meridyenleri arasndadr. Sinopun yerini belirtiniz.

    26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46

    36

    38

    40

    42

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    14/34

    CORAF KONUM

    Yerel saat nedir? Neye gre belirlenir?

    Yerel saatleri hesaplamak iin srasyla u ilemler yaplr:

    1. Yerel saati sorulan yerle yerel saati bilinen yer arasndaki meridyen

    fark bulunur. Bunun iin;Her iki yer de ayn meridyen yarm kresinde bulunuyorsa bykmeridyenden kk meridyen karlr.Biri douda dieri batdaysa meridyenler toplanr.

    2. Aradaki zaman fark bulunur. Bunun iin bulunan meridyen fark 4dakikayla arplr.

    3. Yerel saati sorulan yer daha doudaysa aradaki zaman fark eklenir,batdaysa karlr.

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    15/34

    CORAF KONUM

    00 100 400

    300

    30 x 4 = 120 = 2 saat

    11.00 13.00+

    ?

    300 150 00

    150

    15 x 4 = 60 = 1 saat

    7.00 8.00-?

    YEREL SAATDoudaki yerlerin yerel saatleri ileridir

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    16/34

    CORAF KONUM

    150 00 300

    4 50

    45 x 4 = 180 = 3 saat

    16.00 19.00

    +?

    300 00 300

    6 00

    60 x 4 = 240 = 4 saat

    22.00 02.00?09 Mays10 Mays+

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    17/34

    CORAF KONUM

    260 450

    190

    19 x 4 = 76 = 1 saat 16

    06.00

    Gne daha sonra doar

    ?

    300 330

    30

    3 x 4 = 12

    07.12 07.00?

    Gne daha sonra doar

    GNEN DOUU

    Gne, doudaki yerlerde daha nce doar.

    07.16

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    18/34

    CORAF KONUM

    12

    06.00

    09.00

    12.00

    15.00

    18.00

    DouBat

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    19/34

    CORAF KONUM

    UNUTMA!DNYA KEND EKSEN ETRAFINDA BATIDAN DOUYADORU DND N,DOUDAK YERLERN YEREL SAATLER LERDR.

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    20/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 3

    Yerel saatleri bir saat farkl olan iki nokta arasnda kaderecelik boylam fark vardr?

    Yant : C

    A) 4 B) 10 C) 15 D) 16 E) 20

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    21/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 4

    X noktasnn yerel saati, Y noktasnn yerel saatinden birsaat ileridir.Buna gre X ve Y noktalaryla ilgili aadakiyarglardan hangisi kesinlikle dorudur?

    A) X noktas ile Y noktas ayn yarmkrededir.B) X noktas ve Y noktas ayn enlem zerindedir.C) X noktas ile Y noktas ayn kta zerindedir.

    D) X noktas, Y noktasnn dousundadr.E) X noktas ve Y noktas tarih deitirme izgisinin farkltaraflarndadr.

    Yant : D

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    22/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 5

    Yerel saati, balang meridyenindeki yerel saatten 200dakika ileri olan bir yerin boylam aadakilerdenhangisidir?

    A) 15dou B) 15batC) 30dou D) 50dou

    E) 50bat

    Yant : D

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    23/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 6

    Aadaki enlem dairelerinden hangisi zerinde 100 kmdouya gidilirse en byk yerel saat fark grlr?

    A) 0 ekvator B) 20 kuzeyC) 40 gney D) 60 gney

    E) 80 kuzey

    Yant : E

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    24/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 7

    Aadakilerden hangisi ekildeki X ve Y noktalar iinyl boyunca birbirinin ayndr?

    A) Gndz sresiB) Yerel saatC) Gne nlarnn geli asD) Hkim rzgr ynE) Ya rejimi

    X

    Y

    Yant : B

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    25/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 8

    P noktasnda yerel saat 17.00 iken M ve L noktalarndayerel saat katr?

    M L

    A) 16.40 17.00B) 16.10 17.20C) 17.20 16.40D) 17.00 16.40E) 17.00 17.00

    M

    P

    L

    7580

    Yant : D

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    26/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 9

    Gne yukardaki gibi Kars boylam zerindeyken,Edirneden hangi konumda grnr?

    Edi rne

    Bat Do u

    A)

    Bat Do u

    B)

    Edi rne

    Edi rne

    Bat Do u

    C)

    Bat Do u

    D)

    Edi rne

    Edi rne

    Bat Do u

    E)

    Kars

    Ba t Dou

    Yant : D

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    27/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 10

    Ekvatorun 4218 km kuzeyinde bulunan ve yerel saatibalang meridyeninden 3 saat 20 dakika ileri olan biryerin koordinatlar aadakilerden hangisidir?

    A) 38 kuzey - 50douB) 58 kuzey - 33bat

    C) 30 kuzey - 80douD) 30 kuzey - 50douE) 38 kuzey - 33bat

    Yant : A

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    28/34

    CORAF KONUM

    Gne, ayn meridyen zerindeki her yerde yl boyunca aynanda doup ayn anda m batar?

    Gne, yalnzca gece ve gndz sresinin eit olduu 21 Martve 23 Eyllde ayn anda doar, ayn anda batar.

    21 Mart ve 23 Eyllde, her yerde Gne doduu saatten 12saat sonra batar.

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    29/34

    CORAF KONUM

    Uluslar aras saat dilimleri nedir?

    Dnya, 24 saat dilimine ayrlmtr.Dilimlerin balang yeri 7,5dou ve 7,5bat meridyenleridir.Ayn dilimde bulunan lkelerin ulusal saat ayarlar ayndr.Dou-bat dorultusunda geni yer kaplayan lkelerde birden fazla ulusal saatayar kullanlr (Rusya Federasyonu ve ABD gibi).Trkiye yazn 3. (45Dou meridyeninin/Idr), kn 2. Dilimin (30Dou/zmit)

    saat ayarn kullanmaktadr.

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    30/34

    CORAF KONUM

    RNEK SORU: 11

    Bir lke iinde, her yerin kendine zg yerel saati vardr.Ancak o lkede bunlardan sadece biri ya da birka ortaksaat olarak kullanlr.

    Bir lkede birden ok ortak saat kullanlmasnn nedeniaadakilerden hangisi olabilir?

    A) lkede iletiim ann yetersiz olmas

    B) lkenin Dou - Bat ynnde geni bir alan kaplamasC) Byk yerleim merkezlerinin birbirinden uzak olmasD) lkenin Ekvatora uzak olmasE) lkenin adalar zerinde bulunmas

    Yant : B

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    31/34

    CORAF KONUM

    Doum gnnz 24 saat iinde iki kez kutlayabilirmisiniz?

    180dou ve bat meridyeni tarih deitirme izgisi olarak kabuledilmitir. Bu izginin dousu ile bats arasnda bir gn zamanfark vardr.

    Tarihi, bu izginin Amerika tarafna geerseniz bir gn geri, Asyatarafna geerseniz bir gn ileri almalsnz.

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    32/34

    CORAF KONUM

    ZEL KONUM

    Bir yerin zel konumu, o yerin u zelliklerini ifade eder. Yer ekilleri

    Ykseklii Denize gre konumu Yer alt ve yar st kaynaklar evresindeki lkelere gre konumu Ulam ve ticaret yollarna gre konumu

    zel konum lkelerin ekonomisini ve jeopolitik konumunudorudan etkilemektedir.

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    33/34

    CORAF KONUM

    Trkiyede drt mevsimin belirgin olarak yaanmas,matematik konumunun mu zel konumunun mu sonucudur?

    Trkiyede drt mevsim zelliklerinin ayn anda yaanmas,matematik konumunun mu zel konumunun musonucudur?

  • 8/3/2019 Paraleller Meridyenler Enlem, Boylam

    34/34

    CORAF KONUM

    KENDMZ DEERLENDRELM

    1. Matematik konum nedir?2. Enleme gre deien 5 olgu sralaynz.

    3. Boylama gre deien olgu nedir?

    4. Yerel saatleri ayn olan ve farkl yarm krelerde bulunannoktalarn hangi zellii ayndr?

    5. Ayn meridyen zerinde yer alan yerlerde hangi tarihlerde Gneayn anda doar, ayn anda batar.

    6. Trkiyenin matematik konumunu belirtiniz.

    7. Kuzeyi ile gneyi arasndaki paralel, dousu ile bats arasndakimeridyen says ayn olan iki blgenin hangi durumda izdmalanlar ayn olur?

    8. Dogu-bat dorultusunda geni yer kaplayan 5 lke saynz.