passi;;ieri. nu]aw ukoll it-trasport biex in;orru · victoria u minn hemm tal-linja je[duk f’kull...

19
116 It-Trasport huwa mezz ta’ kif il-bniedem jista’ jivvja;;a minn post g[all-ie[or jew biex i;orr l-affarijiet. Irridu t-trasport biex immorru l-iskola, biex immorru x-xog[ol, biex immorru nixtru jew biex insiefru g[al xi btala. Meta n-nies jivvja;;aw u ju]aw xi mezz ta’ trasport jissej[u passi;;ieri. Nu]aw ukoll it-trasport biex in;orru l-affarijiet tal-fabbriki minn post g[all-ie[or. Din tissejja[ merkanzija. Hawn diversi mezzi ta’ trasport< hawn trasport bl-ajru, bil-ba[ar, u fuq l-art. Wie[ed jista’ jivvja;;a bl-ajruplan, bil-vapur, bil-ferrovija, b’xi dg[ajsa, bil-[elikopter, b’xi karozza, trakk, mutur jew rota. Çerti mezzi ta’ trasport jg[a;;lu [afna u jwassluk malajr fejn trid tmur, o[rajn aktar bil-mod. Xi w[ud trid t[allas [afna flus biex tu]ahom u o[rajn kwa]i xejn. Çerti mezzi ta’ trasport huma aktar addattati g[all-;arr tal-merkanzija milli g[all-passi;ieri. B’çerti mezzi ta’ trasport tista’ tmur fejn trid f’kull pajji] tad-dinja filwaqt li b’o[rajn tista’ tmur ftit postijiet biss.

Upload: others

Post on 12-Sep-2019

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

116

It-Trasport huwa mezz ta’ kif il-bniedem jista’jivvja;;a minn post g[all-ie[or jew biex i;orrl-affarijiet. Irridu t-trasport biex immorru l-iskola,

biex immorru x-xog[ol, biex immorru nixtru jew biex insiefru g[alxi btala. Meta n-nies jivvja;;aw u ju]aw xi mezz ta’ trasportjissej[u passi;;ieri. Nu]aw ukoll it-trasport biex in;orrul-affarijiet tal-fabbriki minn post g[all-ie[or. Din tissejja[merkanzija.

Hawn diversi mezzi ta’ trasport< hawntrasport bl-ajru, bil-ba[ar, u fuq l-art.Wie[ed jista’ jivvja;;a bl-ajruplan,bil-vapur, bil-ferrovija, b’xi dg[ajsa,bil-[elikopter, b’xi karozza, trakk,mutur jew rota.

Çerti mezzi ta’ trasport jg[a;;lu [afna u jwassluk malajr fejn trid tmur,

o[rajn aktar bil-mod. Xi w[ud trid t[allas [afna flus biex tu]ahom u

o[rajn kwa]i xejn. Çerti mezzi ta’ trasport huma aktar addattati

g[all-;arr tal-merkanzija milli g[all-passi;ieri. B’çerti mezzi ta’ trasport

tista’ tmur fejn trid f’kull pajji] tad-dinja filwaqt li b’o[rajn tista’ tmur ftit

postijiet biss.

117

Semmi xi mezzi ta’ trasport li tu]a inti ta’ kuljum.

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

Liema mezz ta’ trasport jaqbilli nu]a^

• Nimporta [afna kompjuters miç-Çina g[al Malta.

• Immur ix-xog[ol ta’ kull filg[odu.

• Vaganza ta’ erbat ijiem l-Ingilterra.

• Immur G[awdex meta l-vapur maja[dimx min[abba ba[ar qawwi.

• Immur g[and in-nanna li toqg[od nofs sieg[a bog[od mid-dar.

• Immur nixtri l-[ob] ming[and il-furnar tal-qrib.

inalpurja

irupav

ajivorref

rupav

ajivorref

azzorak

nalpurja

ajivorref

rupav

ajnil-latazzorak

retpokile[

nizzorak

nalpurja

rupav

azzorak

kkart-tib

ator-rib

ajnil-latazzorak

118

Ag[ti ]ew; e]empji ta’ trasport<

a. bl-ajru

b. bl-art

/. bil-ba[ar ____________________ ____________________

____________________ ____________________

____________________ ____________________

G[al xi ra;uni jew o[ra l-pajji] spiçça bla fuel. La g[andnapetrol u lanqas di]il. X’se nag[mlu^ Ikteb ftit sentenzi dwarx’jista’ ji;ri kieku nispiççaw ming[ajr petrol jew di]il.

X’se nag[mlu^

Xi ;ralna!

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Fittex stampi ta’ mezzi differenti ta’ trasport li

nsibu f’pajji]na b[al, ng[idu a[na karozzi

privati, tal-linja, kowçis, taxis, minibuses,

trakkijiet, vapuri, [elikopters, muturi,

katamarani, roti. Wa[[alhom fuq chart. {dejn

kull stampa ikteb it-tip u l-u]u ta’ kull mezz ta’

trasport.

119

Biex jiffranka l-[in u jnaqqas it-tbatijatal-vja;; u biex jinqeda a[jar, il-bniedembeda jag[mel it-toroq. Fil-bidu, biex imurminn post g[all-ie[or, kien imur bil-mixiqalb il-mog[dijiet li kien jag[mel huwastess. Kemm biex jikkaççja l-annimali,biex ji;bor il-frott, biex imur minn villa;;g[all-ie[or kif ukoll biex imur fit-tempju,kollox kien isir bil-mixi qalb il-mog[dijiet.Wara beda ju]a u jinqeda bil-bhejjem utg[allem jibni l-karettun biex i;orrl-g[odda u aktar tard il-karozzin biex i;orrlin-nies. {afna snin wara nbnew il-linjig[all-ferrovija kif ukoll g[at-tram sakemmil-karozza tal-linja [aditilhom posthom.

Ma]-]mien, in-numru ta’ karozzi baqa’dejjem jikber u g[alhekk bdiet tin[assil-[tie;a li jinbnew aktar toroq tajbin uwesg[in bejn villa;; u ie[or. Da[lu wkoll il-karozzi tal-linja jew xarabank limill-Belt Valletta jwassluk g[al kull belt jew ra[al f’Malta.

Fil-bidu l-bniedem beda jinqedabil-bhejjem b[al xi [mar jew xi]iemel. Il-bdiewa kienu ju]awil-karettuni biex jg[abbu l-g[odda ul-prodotti li kienu jaqilg[umill-g[elieqi. Bi]-]mien da[lu wkollil-karozelli u l-karozzini biex jg[abbun-nies minn ra[al g[all-ie[or. Illumil-karozzini nu]awhom biss g[alg[anijiet turistiçi.

F’pajji]na kien hemm ]mien meta kellna l-ferrovija jew kif kienet mag[rufal-vapur ta’ l-art, li kienet tg[aqqad il-Belt Valletta ma’l-Imtarfa ftit ’ilhemm mir-Rabat. Minn Bormla g[all-Belt kien hemm it-Tram lib[all-ferrovija kien ju]a linji tal-[adid. Hekk kif bdew de[lin il-karozzi,kemm il-ferrovija kif ukoll t-tram kellhom jieqfu min[abba li n-nies ma tantxbaqg[et tu]ahom.

120

Aqra sew dawn is-sentenzi. Ittikkja l-kaxex biex turi jekk is-sentenzi humiex verujew le.

• Il-bniedem preistoriku bena toroq bit-tarmak biex ikunjista’ jikkaçça l-annimali.

• Fl-img[oddi meta [afna Maltin u G[awdxin kienuja[dmu fl-g[elieqi kienu jmorru g[ax-xog[ol bil-mixijew bil-karettun.

• Il-karozzin beda jintu]a biex naqsmu minn Malta g[alG[awdex.

• Il-ferrovija kienet tmur mill-Belt sal-Mellie[a u lura.

• Il-ferrovija jew il-vapur ta’ l-art spiççat g[ax [adulhapostha l-karozza u l-karozza tal-linja.

• Illum il-karozzin jintu]a l-aktar biex indawru lit-turistimal-bliet storiçi tag[na.

Sib is-sentenzi ]baljati li mmarkajt b[ala mhux veru fit-ta[ri; ta’ fuq. Sib l-i]balji li fihom,irran;hom u iktibhom mill-;did fil-post hawn ta[t.

Veru Falz

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

Fittex stampi ta’ kif missirijietna kienujivja;;aw minn post g[all-ie[or fl-img[oddi.Ikteb ftit sentenzi fuq l-istampi li ssib.

121

F’Malta l-karozzi tal-linja jivvja;;aw mit-terminus ewlieni barra Biebil-Belt g[al bosta bliet u r[ula. F’G[awdex it-terminus prinçipali jinsabVictoria u minn hemm tal-linja je[duk f’kull ra[al t’G[awdex.Il-vannijiet jew minibuses jg[abbu anqas nies fuqhom u jintu]aw l-aktarbiex jg[abbu [addiema g[ax-xog[ol kif ukoll tfal ta’ l-iskola.Il-kowçis huma akbar u jg[abbu l-aktarturisti. Tara [afna kowçis fl-ajruport,f’postijiet storiçi b[ar-Rabat u l-BeltValletta u n[awi o[ra fejn i]uru t-turisti.B’dawn il-kowçis tista’ tivja;;a bl-aktarkumdit , peress li jkollhom ukoll l-arjaikkundizzjonata.

Fit-toroq tag[na niltaqg[u wkollma’ vetturi o[ra li jag[tu servizzlill-fabbriki. Dawn jag[mlu xog[olta’ ;arr ta’ merkanzijab[at-trakkijiet kbar li j;orrul-kontejners u l-baw]ers li j;orrul-petrol u d-di]il.

Illum il-karozza privata hija l-aktar mezzta’ trasport popolari f’pajji]na. Tista’tg[id li kull familja g[andha karozzabiex tivvja;;a malajr u bil-kumdità.Biex xi [add ikun jista’ jsuq il-karozzajrid ikollu l-liçenzja tas-sewqan. Dintista’ i;;ibha meta tag[laq 18-il sena utg[addi minn e]ami tas-sewqan.

It-taxis ukoll jintu]aw l-aktarmit-turisti u g[alhekk issibhom fejnl-ajruport, postijiet turistiçi b[alTas-Sliema u Bu;ibba kif ukollf’postijiet favoriti mat-turisti.

à

122

F’Malta l-kulur tal-karozzi tal-linja huwa __________________ filwaqt li

f’G[awdex huwa __________________ . Illum [afna minnhom huma miksija

bir-riklami.

Kull passi;;ier irid i[allas __________________ hekk kif jitla’ fuq il-karozza

tal-linja u x-xufier jag[tih __________________.

It-terminus ewlieni f’Malta jinsab barra __________________.

Fl-img[oddi l-karozzi tal-linja kienu jissej[u __________________ u kull ra[al

kellu l-karozzi __________________ g[alih.

Il-karozzi tal-linja jibdew ja[dmu minn kmieni filg[odu,

sal- __________________ ta’ filg[axija.

Iridu jieqfu fl-__________________ biex jitilg[u u jin]lu l-passi;;ieri.

Imla l-vojt bil-kliem ta’ hawn ta[t>

Kompli dawn is-sentenzi>

Biex tkun tista’ ssuq karozza _________________________________________

____________________________________________________________________________________________

L-Awtorit tat-trasport ______________________________________________

____________________________________________________________________________________________

Il-kowçis __________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________

It-taxis jing[arfu g[ax _______________________________________________

____________________________________________________________________________________________

Trakk kbir li j;orr id-di]il ___________________________________________

____________________________________________________________________________________________

Bieb il-Belt gri] istages b’kulur [dax

xarabank in-noll isfar biljett

à

123

Ikteb storja qasira dwar il-vanta;;i u l-i]vanta;;i li wie[ed ju]a l-karozzaprivata tieg[u jew il-karozza tal-linja. Hawn ta[t issib xi ftit fra]ijiet biexjg[inuk.

Titlaq bil-[in

Tasal malajr

Tista’ tibqa’ bil-wieqfa

Twasslek wara l-biebTista’ tu]aha wara l-[dax ta’ filg[axija

T[allas tal-garaxx

Trid t[allas in-noll

Tixtri l-‘ispare parts’ jekk ikollok il-[sara

Twaqqfek fuq l-istageTixtri l-petrol jew id-di]il

Tfittex fejn tipparkja

Titlaq meta trid

Tieqaf f’[afna stages

________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

124

In-numru ta’ karozzi fit-toroq tag[na kull sena qieg[ed ji]died. Min[abbaf’hekk ikollna nibnu aktar toroq u nwessg[u dawk li g[andna. Ikollna nibnuaktar car parks fejn nipparkjaw il-karozzi. Minbarra li qeg[din nonfqu [afna flusqeg[din ukoll na[lu aktar art. Qeg[din na[lu l-g[elieqi tag[na fejn inkabbruprodotti ta’ l-ikel u minflok nibnu jew inwessg[u t-toroq biex innaqqsul-kon;estjoni tat-traffiku.

G[alfejn daqshekk traffiku^

• [afna u [afna karozzi• toroq li nbnew qabel da[lu l-karozzi• traffiku li jg[addi mill-qalba tal-belt• [afna karozzi ipparkjati fit-toroq• rush hour - meta l-[addiema jkunu sejrin jew ;ejjin mix-xog[ol

• slaleb it-toroq

Problemi tat-Traffiku

• Traffic Jams

• Dewmien

• {sejjes

• {bit

• Tni;;is

• Inçidenti

125

X’jisimha t-triq fejn toqg[od^__________________________________

Xi kemm hi wiesg[a^__________________________________

Hija traffiku]a xejn it-triq tieg[ek^___________________________________________________________

F’liema [inijiet jg[addu l-akbar numru ta’ karozzi^___________________________________________________

Semmi xi affarijiet li jdejquk l-aktar fit-triq fejn toqg[od.

_____________________________________________________

________________________________________________________

Liema parti tal-belt jew ra[al fejn toqg[od hija l-aktar traffiku]a^G[aliex ta[seb^_________________________________________________________

________________________________________________________

Kieku int is-sindku ta’ fejn toqg[od u trid tirran;a s-sitwazzjonitat-traffiku, x’tag[mel^

__________________________________________________________

__________________________________________________________

126

It-traffiku sar wie[ed mill-akbarproblemi li g[andna f’pajji]na. Qedjinbnew toroq moderni, twal u wisg[inbiex jevitaw it-toroq dojoq li nsibu ;ol-ir[ula. F’dawn it-toroq, imsej[aby-passes issib ukoll mini twalim[affrin fil-blat kif ukoll fly-oversjew triq fuq o[ra. Dawn kollha jg[inubiex jonqos id-dewmien u b’hekkit-traffiku jimxi b’mod mg[a;;el.

Insolvu l-problema tat-traffikubilli>

• nibnu toroq moderni- flyovers- mini- bypass ji;ifieri triq twila u

wiesg[a li tg[addi ’l barraminn postijiet abitati

• aktar sinjali tat-traffiku

• traffic lights

• sistemi ta’ one-way

• aktar car parks• park and ride• u]u akbar ta’ karozzi tal-linja

Kif se nnaqqsu t-traffiku^

127

Aqra sewwa din is-silta. Imla l-vojt bil-kliem pprovdut hawn ta[t.

TOROQ MODERNI

Tas-Sliema xulxin flyovers jaqsmu traffiku by-passes veloçtà

mini ta[t subways dojoq Swieqi

Toroq twal u wisg[in jg[inu biex jonqosit-__________________ mit-toroqtag[na. Çerti toroq inbnew apposta biexjevitaw it-toroq __________________ linsibu fl-ir[ula. Dawn jissej[u__________________. By-pass hija triqwiesg[a u dritta li tg[addi minn barran[awi mibnija, fejn il-karozzi jistg[ujsuqu b’__________________ aktarmg[a;;la peress li t-traffiku jkun aktarmexxej. It-triq mag[rufa b[ala TriqRe;jonali, dik li mill-Msida tie[doksas- __________________ hija wa[damill-ewwel by-passes li nbnew f’pajji]na. Din tevita t-traffiku kollu li jkun hemmil-G]ira, __________________ u San Giljan u tibqa’ g[addejja dritt bla waqfien.Illum ma’ din it-triq ing[aqdu by-passes o[ra u bis-sa[[a t’hekk tevita t-traffiku ta’;ewwa l-bliet. :eneralment f’dawn it-toroq insibu wkoll mini u__________________. Biex it-toroq jibqg[u g[addejjin dritti u ma joqog[duxiserrpu ’l hawn u ’l hemm inbnew __________________ twal ta[t l-art, b[al dik ta’Santa Venera. Insibu wkoll toroq mibnija fuq __________________, ji;ifieri triqfuq l-o[ra li jiffurmaw flyover. Toroq ewlenin li minnhom jg[addi [afna traffiku jaf

ikollhom pontijiet biex minn fuqhom__________________ n-nies min-na[ag[all-o[ra. F’xi toroq o[ra nbnew__________________ jew passa;; ta[tl-art biex it-traffiku jibqa’ g[addejmexxej mit-triq bla waqfien u min iridjaqsam jg[addi minn__________________l-art. Dawn kollhajg[inu biex nevitaw il-kon;estjonitat-traffiku mit-toroq tag[na.

128

Is-sewwieqa huma fid-dmir li jobdu sew is-sinjali tat-traffiku biex b’hekk tonqosil-kon;estjoni tat-traffiku u jonqos id-dewmien ]ejjed. Is-sinjali li jkun hemmmiktuba ma’ l-art fit-toroq tag[na b’]ebg[a bajda jew safra kif ukoll il-[afna tabelliu sinjali tat-traffiku mwa[[la mal-[itan jew ma’ xi pilastru qeg[din hemm biexit-traffiku jimxi aktar mg[a;;el u jonqsu l-inçidenti.

Issa po;;i l-isem it-tajjeb ta[t dawn is-sinjali tat-traffiku>

X’nifhmu meta ng[idu li dawn is-sinjali tat-traffiku huma sinjali internazzjonali^G[aliex g[andu jkun hekk^

_______________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

No Stopping(Ma’ tistax tieqaf)

No Waiting

(Ma tistax tistenna) No U-turn

(Ma tistax iddur lura)

No Right turn (Ma tistax iddur lejn il-lemin)

Stop (Ieqaf)

No Entry

(Ma’ tistax tg[addi)

129

Qabbel dawn is-sentenzi flimkien. Wara iktibhom fil-post provdutisfel.

_______________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

Fejn hemm toroq dojoq, nu]aw is-sistema tal-one-way

It-traffic lights jirregolaw it-traffiku

Min ikun qed idur mar-roundabout

Meta l-kulur tat-traffic lights ikun a[mar u oran;jo

Car parks huma postijiet kbar

g[andu d-dritta ji;ifieri jista’ jibqa’ g[addej hu.

ji;ifieri tista’ tg[addi bil-karozza f’direzzjoni wa[da biss.

imorru [afna nies fejn hemm [afna uffiçini, [wienet u postijiet ta’ divertiment.

ix-xufier irid jibqa’ wieqaf.

speçjalment fejn toroq ewlenin jaqsmu f’xulxin.

b’[afna sulari fejn wie[ed i[alli l-karozza tieg[u.

Il-car parks insibuhom l-aktar f’postijiet fejn

130

Sistema ta’ dawl, li turilix-xufiera meta jieqfu umeta jsuqu.

Qabbel flimkien dawn il-kaxex u iktibhom sewwa isfel.

Roundabout

Tg[aqqad g[add ta’ toroqflimkien.

Sinjali bojod ma’ l-art biexnaqsmu minn fuqhom.

Hija passa;; ta[t l-artbiex naqsmu min-na[ag[all-o[ra tat-triq.

Turina li t-triq hijaone way.

Zebra Crossing

No Entry

Traffic lights

Subway

_________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

http://schoolnet.gov.mt/geography/primary/workbook

Fi t tex f l - In te rne t

• Tara ritratti ta’ mezzi ta’ trasport li nu]aw illum.• Issib tag[rif dwar mezzi ta’ trasport ta’ l-img[oddi.• Tara e]empji ta’ by-passes, flyovers, mini u aspetti o[ra ta’ toroqmoderni f’Malta.

U]a l-website t’hawn ta[t biex>

131

Spjega fil-qosor x’ifissru dawn is-sinjali tat-traffiku.

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

• Triq wiesg[a li tg[addi minn barra l-belt jew ra[al biextevita t-traffiku ta]-]oni mibnija.

• Struttura [afna drabi ;ejja g[at-tond fejn jiltaqg[u g[addta’ toroq flimkien.

• Triq im[affra ta[t l-art.

• Toroq mibnija fuq xulxin.

• Triq li minnha tista’ tg[addi f’direzzjoni wa[da biss.

• Sistema ta’ dawl bi tliet kuluri, a[mar, oran;jo u a[dar biextikkontrolla t-traffiku.

• Passa;; ta[t l-art minn fejn jistg[u jaqsmu n-nies min-na[ag[all-o[ra.

X’jg[idulhom dawn^

132

Aqra sewwa din is-silta u wara ag[mel lista qasira ta’ nuqqasijiet li g[amel Bertufi triqtu mid-dar sax-xog[ol.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

B[al kull filg[odu Bertu [are; mid-dar b’g[a;;la kbira. Feta[

il-karozza, startja u telaq minn fejn kien ipparkjat, e]att fil-kantuniera.

G[afsilha l-gass u telaq. G[adda qisu sajjetta minn quddiem l-iskola u

l-anqas lema[ ]ew; anzjani fuq i]-zebra crossing jistennew biex

jaqsmu. Peress li kien qed jag[fas il-[in, beda jsuq mhux [a]in,

isserrep ’l hemm u ’l hawn addijjo l-linji bojod kontinwi li jaqsmu

t-triq. {are; rasu mit-tieqa u beda jg[ajjar lil ta’ quddiemu

g[ax kien qed isuq bil-mod. Idoqq il-horn il-[in kollu biex kul[add

iwarrablu min-nofs. Ra pulizija tat-traffiku, u minnufih libes is-seat

belt biex ma jmurx je[el xi g[oxrin lira. Wara ftit wasal. Beda jgorr

g[ax ma sabx fejn jipparkja. Fl-a[[ar sab post quddiem garaxx.

133

A[na li qeg[din fit-triq u m’a[niex sewwieqa rridu wkoll nag[mlu l-parti tag[nabiex jonqsu l-inçidenti fit-toroq u t-traffiku jimxi aktar mexxej. Jekk int miexifit-triq, kun prudenti lejn min qed isuq karozza. Taqbadx to[ro; g[al ;ot-triqbl-addoçç g[ax is-sewwieq kapaçi ma jkunx induna bik. Meta tkun qed taqsamtriq prinçipali, dejjem fittex zebra crossing. Kun çert li s-sewwieq rak u li waqafqabel ma tibda taqsam. Meta s-sewwieq ikun waqaflek, aqsam drittming[ajr dewmien [alli t-traffiku jibqa’ miexi. Toqg[odx tag[fasg[alxejn il-buttuna tal-pedestrian lights biex twaqqaf il-karozzi. Timxixfit-triq, dejjem u]a l-bankina. It-triq mhux g[al-log[ob i]da biexjg[addu minnha l-karozzi. Fejn hemm is-subways u]a lilhom biextaqsam.

Aqra din is-silta.

Sarah kienet sejra sal-Belt biex tixtri rigal ]g[ir g[all-;enituri tag[ha peress likien qed joqrob il-Milied. Marret fuq il-bus stop biex tistenna l-karozzatal-linja. Kien hemm tliet min-nies qabilha. Hekk kif waslet tal-linja Sarahqabdet u telg[et u qab]et lil kul[add. {allset in-noll, [adet il-biljett u marret upo;;iet bilqeg[da. I]-]ew; anzjani li telg[u warajha baqg[u bil-wieqfa. Hekkkif waslu l-venda, ni]let, ramiet il-biljett ma’ l-art u marret lejn il-[wienet.

Sib tliet nuqqasijiet li g[amlet Sarah.

Er;a’ ikteb l-istorja, billi tirran;a n-nuqqasijiet kollha li g[amlet Sarah.

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________

134

Fil-Qosor

• Hemm diversi mezzi ta’ trasport> bl-art, bl-ajru u bil-ba[ar. It-trasport huwab]onju] biex immorru minn post g[all-ie[or u biex in;orru l-merkanzija.

• It-trasport ]viluppa matul is-snin, u llum sar aktar komdu u aktar veloçi.Minflok il-bhejjem u l-karettun illum nu]aw il-karozza, il-kowç u mezzio[ra.

• Bl-i]vilupp tat-trasport [loqna [afna problemi> [sejjes, tni;;is, nies ikorru,[bit.

• Biex innaqqsu l-kon;estjoni tat-traffiku, inbnew ukoll toroq moderni,dritti u wesg[in. Inbnew bypasses, subways, pontijiet, mini kifukoll flyovers.

• Il-biedja tinqasam f’]ew; partijiet> ix-xog[ol tar-raba’ u trobbijatal-bhejjem.

• Erba’ n[awi agrikoli huma> il-Pwales, Burmarrad, l-Im;arr u tal-Lunzjata.• Il-bdiewa u r-ra[[ala jkabbru [afna prodotti b[all-patata, il-basal,

il-pizelli, il-frawli, it-tadam, il-[alib, il-la[am u o[rajn.• F’xog[lu l-bidwi g[andu [afna problemi b[al nuqqas ta’ ilma, g[elieqi

]g[ar, mard tal-bhejjem, [afna spejje], qlig[ baxx u o[rajn.• Matul is-snin il-bidwi g[amel progress kbir f’xog[lu u issa g[andu farms

moderni, muturi g[all-[art, g[at-tisqija u g[all-bexx, bena serer kif ukolljag[ti sustanzi jew fertilizzanti lill-[amrija.

• Fabbrika hija bini fejn il-materja prima tin[adem biex isiru prodotti;odda.

• F’Malta g[andna [afna tipi differenti ta’ fabbriki> tax-xorb, ta’ l-ikel,tal-[wejje;, ta]-]raben, tal-plastik u o[rajn.

• Ikollna nixtru, jew nimpurtaw, [afna materja prima minn pajji]i barranin.L-affarijiet lesti mill-fabbriki ji;u mibjug[in hawn Malta jew esportati,f’pajji]i barranin. {afna prodotti ji;u esportati bl-u]u tal-kontejners.

• {afna fabbriki huma mi;burin flimkien bog[od mill-bini f’OqsmaIndustrijali b[al m’g[andna f’San :wann, Bulebel, {al Far u o[rajn.