pavel jozef safarik - poreklo slovena

1

. .

B E R

DIE

ABKUNFT DER SLAWEN N A C H

LORENZ SUROWIECKI

VON

PAUL JOSEPH SCHAFFARIK

D. DER PHIL. UND DER F.K.MAG. , PROF. AM GYMNASIUM DER. GRIECH. N. UN.

GEMEINDE IN NEUSATZ, UND DER KN. GES. DER FREUNDE DER WISS. IN WARSCHAU,

DER GEL. GES. AN DER UNIV. IN KRAKAU UND DER GROSS-HERZ. LAT. SOC. IN JENA

CORR. MITGLIEDE.

O F E N,

IT KON. UNG. UNIVERSITTS - SCHRIFTEN.

1823.

2

,

.

- 7 . . , , , , , , ,

1998

-

, , , , , , , . XVI XVII ,

3

XIX XX . , , , , . , , , , , - . , , , . , , , , .

, . , , , , , , , . , () . , , , VII .

, '' ( ). , . , - , , - ! , . : , , , , , , , , , ., , .

, . , XVII , XVIII , . 1824. , . , . , ( ), , . . ( ) . , ( : , , , 1843, , , , . , 1843)

4

, XIX , , , .

, 1955. . ", , . , , , , , , , : ?" - "! . " , . : ?

, ". : ... , !".

, . , , , . , - .

.

. , . , o , , . , . , . . , , . , , , !

. - ; - VI ; - , , , ?! - , ? - , , , , , , , , , , ? - , , , , , , ?

! ,

,

5

. , , XVIII XIX , , , .

, " , , , , . " . , , .

VII ? : ? ? ? ?

. , , , , .

II

13. 1795. , . , (1808-1810), 1810-1814. . (1815-1817) , . 1819. (), , . , , , , , , , .1 , ", .

1 : C 186 (1898) : . . . . - , 197-202. 1899-1900; . , , 1927: . . . 1937: , , . 1949: . . (1795-1861). 100- . . . 1963: .. . . . . . . 34 .. . 1988; , , 1995. :

6

, , , , , , , , , , . , XIX , , .

, , ", , .2 , , , . - . .

, , XVIII XIX , ( , , .), .3 , 1814. .

2 1899. (. 198, . II. 2) :

, ; , ".

3. 1823. , . .

15. 1819. ,

. 19.1 1819. : . , , ". 20.000 , , ", . , , . ... ". ", ; , , ".

, , , : , , , , , ...'' 4. , ".

7

, " .

, , . ", . , . : , , , . , , ... , . ."5 - , .6 , ".

4. . . , 1949, 228.

5. . - . , - - , , . 186. . I, 1898, . 123.

6. " . 1816. . ,, ". : ? ? ?

, XIX , ; , , , , , , , . , , . , , ..."7

, . . . , , , .8 , . , , .

8

7. . - . , .., 127. 8. .

, , .

? ? - !

. ." : . . . , . . 197. 1899. . 55-85.

1826. , , ", XIX . 80 , , , , . , . , , , 1864/65, ". . , , , ".9 1899. , ".10

".11 , . ..." - . . . , ". . " III XIX ". " ". .

9. . . 100- . . , . . 1963, 10.

10. . . . . . . 200. . IV. 1899. 111.

11. . . ... 14.

, , , , . , , . , , , , , . , ,

9

. 100 , : , "12

12. . . . . . . . 200. . IV. 1899,

113.

- , . XVII-XVIII , , ", , . , , . , , , - .

, , , . , , , . , , , . , , .

? . , , , , , , - , .

.. , . , , . . 1824. Sledzenie poczatka narodow Slowianskich,13 Jahrbucher der literatur". , 1828. ber die Abkunft der Slawen nach Lorenz Surowiecki", . ''. ", . . , , .

13.

" , Roczniki Towazystwa Krol. Warszawskiego przyjaciol nauk. T. XVII. 1824: Kao 1861. .

10

" . , , . , , , , ., , , ".14

14. . , . . . . . 200. . IV,

1899.111-134.

, . , , , , , . , , , . , , , . " . , , " 1837. . , . , , , . , .

..." , , . , , " ! ..."; " ". , , .15 " . , , . ,,... "16

15. , . . IV. 1929. 983/4; . . IV. 1969,

239.

11

16. . , 1998. 720-721.

, XIX ". : , ".17 : , - ... . , . . - , . ... . , , ".18 , , ! , , , ."19

17. . . . . 186. 1989. 18. . , . . LIV. 1925. 262. 19. . ... 7 " 1829. , 16(5-34),

17(21-50), 18(33-60), 19(11-33) ,, ...", ", .

, 1899-1900. , ...", . , 100 , 1963. , . , . " .

", ". , , , . ". , , , , .

. , , ",

12

, , , , , ..."20

". , ". . " ( " . .). , , , ".21 ! , ( , ), , . , , , , .

. , "22 , . " - " .

, XIX , .

20. , 15 21. , 16 22. . 16

III

..." 170 . , , : , . , . , , .

, , , , , . 1 - 20.

, , , , , .

, , ,

13

. , . , . , . , 1999. . , , , .

, , , , , .

, , , , .

, 1999. .

. , , , , , , .

, , , . , , .

, .

, , , , , .

14

. , : , . . .

, , , . , tz. .

, 15. 1828.

. , , , . , , , , . , , , , ; , , , .

, , , , , . ; , , , , .

, , , , , , , , () , .

, , . ,

15

, , , , , , - , .

. , ; , , . , , , .

, , , . ; , , .

, , , , . , . , , , . . .

( 1056; 1111) , , , yyyhe , , , , .

(Wincent Kadtubek; 1161; 1223.) , .

(Boguphal, 1253.) . . (Dlugos), ( 1415.; 1480.)

.

.

16

. ( 1374. .) , , , .

. (. Kranz, 1517. .) (Tuisco), , (Vandalus) , .

N. Marschaleka, ( Vand. Col. 1519. f.), je .

. (Kromer; 1512; 1589) (De orig.et.reb.gest. Pol. Bas. 1555.r.).

(Ragusiner) (Mauro Orbini) [Regno de gli Slavi, Pesaro 1601. f.].

(J. M. Sudetis) je [Bojem. natio . 1614. Subcesiva 1615.].

(P.h. Cluwer, 1580: 1623.) [Germ. ant. Lugd. 1616, 1631. 2 1].

. (Heneter). , , [Genealochron. Megapol. u J. E. od Westpjalens Mon. ined. LPZ. 1739. ff.f.].

J. Pastorius von Hirtenberg (Heniochen) [De orig. Sarm. Dant. 1685. 8.].

(A. Frenzel) [De orig. 1 Sorab. Budiss. 1693-96.4.]

(. Abe1, 1677, 1763.) (Lazi) (Zichi) , (Ljachen) (eshen), [ Alt.Lpz. 1729. 1741. 3 Th. 8]. (Anten), [Gatterer hist. Bibl. 10 Bd].

(. Sh. von Jordan) , , (Tanais) , (Pontus) , (Motiden) [De orig. Slav. Vind. 1745. f.).

Bonde, a (Mller) . (S. Dolci) je ,

[De illzr.l. vet.Ven. 1754]. . . (J. F. Hartknoch, 1740; 1789)

(Skythen). . (G. Dobner, 1719; 1790)

[Mon.hist.Boem.Pr. 1764. u.a.]. M. de Peyssonel ( 1710, 1790) , , (Petschenegen)

(Chorwaten) , [Observ. hist. et. geogr. Par. 1765. 4].

17

. (Grubissich) [Disq.in.orig. ethist. alph.Slavo-Glagol.Ven.1766.]

J. (J. Severini) , [Comm. de inc.Hung.Sopr. 1767. Pannonia Lips. 1771].

N. Freret (. 1688, 1749.) [Oeuvres ed. 1796. . I. Mem. de I Acad. d. Inscr. T. XXI].

(W. N. Tatisew, o 1686, 1750.) , , , [Ist.ross.Mosk. U.S.Pet. 1768. f.f.4].

J. ( 1726, po 1801), , , (Heruler), [Ist.slav.nar. Be 1792. f.f. 8.].

C. (S. Kleczewski) , . [Sar.eur.Leop. 1769.4]. . X. .

. Ch. Gatterer, 1727, 1799, , (Geten) [Comm.Soc.Gott.T. XII. u.a.].

[7. D. Michaelis 1717, 1791.] (Chaldaer) . [Spic.geogr. Hebr.Gott. 1769.4].

Ca . . (. R. Forster, 1729, 1798). . . (h. W. Gercken, 1722, 1791)

[Vers.d. Gesch.d.Slaw. Lpz. 1771.8]. , ,

[Abh.e.Privatges. in Bohm.B.II]. K. G. Anton ( 1751, 1818) (Armenier),

(Budinen), , [Vers.ub.d.Slaw.Lpz. 1783. ff.8].

. X. (. Ch. Levesque, 1736, 1812) , , [Essai sur 1. rapports de la.1. des Slaves aves celle des anc.hab.de Latinum].

. ( 1781, 1821) [Of. 1818.8].

(L. A. Gebhardi, 1735, 1802) , , , [Gesch.aller wend.slaw. Staaten Halle 1790.ff.4].

K. (. Mannert) je , [Georg. d.Gr.u Rm.B.IV.Nrnb. 1795.8].

. . (Katancsich, 1750, 1825) , [De Istro Budae 1798. u.a].

18

(N. Naruszewicz, 1733, 1796.) , [Hist.nar.pol.B.I.War. 1824.8].

(. L. Schlozer, 1735, 1809) , , , (Jazyges) , , , [Nestor Gtt.l802.ff.8].

. . (Appendini) , , (Japhet) - , , , , (Gelen), , , - [De praest.et. vet.I.illzr. Rag.1806].

(Stullischen) W.B.S. Sestrenewi Bogu ( 1731) , , , [Rech. hist.S.Pet. 1812.8.Precis desrech.S.Pet. 1824.4].

(Czaykowski) , , [Rocz.tow.Warsz.B.XI].

(W.S. Maiewski) [. Slawianach Warsz. 1816.8].

. (urr, 1775. 1813.) , [Hist. of the eur.langu.Ed.1823.8], A. Wagner (Lpz.1825.8).

(X M. Karamzin, 1765, 1826) , , , [Ist.gos.ross. S.Pet. 1816- 18. 2 A. 1819-26. 11. .8].

. (. Dobrowsky), , , , , , , , , , , [Gesch.d.bohm. Lit. Pr.1818.8].

, J.FA. von Schwabenay

[Hesperus Jahrg. 1819. M. Jan u. ff.]. (.. nczyn Ossolinski; 1756, 1826)

. . , [Wiad. hist.-krt. . II. Krak. 1819.8. V. Kadlubek v.S.G. Linde Warsz. 1822.8].

. (G. Dankowsky) , [Fragm.z. Gesch.Pressb.1825.8. Die Gr. als Verw.d.SL. Eb.l828.8].

, , ,

19

(Lorenz Surowiecki, 9. 1827. .) . , , Bep, , , , . , he , , , .

, , , 1807. . , 24. 1824. XVII , : Sledzenie poczatku narodow Slowianskich. w Warsz.l824.8, , , , , . , , , , , , :

, , , . . , . , , , , . , , , , . , . (.3);" , . . , , , , , , , , ". (.4).

. , . , . , , , , , . ;

20

, . , , ; , , . ; , , (.5)"

, , . , . , , , , . , . , " (.6)."

, , . , , , . , , (.7)."

, , , ce ". (.8).

: , , , " (Eb.)

, , (Korallen), (Bessen), (Krowyzen), , , , , (Ister) , ". (Eb.)

, , , , , , . , (Skordisker), , , (n), (Taurisker), (Rhtier), , , , ,

21

, (Armoriker) (Aquitanier) , (Seine) (Belgen), , (Kaledonier), (Picten), (Siluren), (Hibernier), (Iberer) , (Keltiberer), (Turditaner), , (Lusitaner), ." (.9).

, () , , , . : , (Friesen). (Chatten). (Cherusker); (Hermunduren): , (Angeln), (Wariner). (Rugier), (Heruler), , : . (Thringer) ; (Semnonen) ; , (Lygier); , (Burier); , (Osen) (Gothinen); (Naharvaler), (Arier); (Quaden), (Markomannen). (Bastarnen) (Peukiner), , , . (Sueven) ". (.10).

[ ]. , , ; , , , (Melanchlnen), (Essedonen); (Agathyrsen), (Neuren), . (Tyrageten) . , ". (.11).

, , , (der venedische Meerbusen). , , ". (Eb.)

, , . , . , . , , (Zagorier), , , (Bessen) [ ] . , , . , (Dalmatern), (Norikern), , (Lugurern), (Aquitanern), (Ibereren), (Turdetanern), , ., , . , , (Moriner), a

22

. (Gothinen) (Osen), (Esthen) (Guttonen), ". (. 12-13).

, . ; (Gallier) (Kimmerier). , . , , ; . , , , , , . ; (Arioviste) (Arminiuse) . . , . , . , - [ ], , , , , , . .

II (Lizgier) , , III . IV , , . V , , . , , . , , ". (. 14-18). ; , . , , , , , , (), , , . , , , , , , . ; ; , . , , , . ; , 451. . . ,

23

". (. 19-20).

, , V , . , , , , , , . , , , " (. 21).

, . , . , : , , . . ; . , , , , ". (.21-22).

VI , , . ; , . , , . , , . , , , , , IV , . V . , , ". (.23.).

, , . ; , . , , ". (.24).

24

, , . , , . (Lowreta), (Andragastos, ), (), (), () : . , , ". (. 24-25).

, . : Nomen etiam

quondam Sclavenis Antisque unum erat: utrosque enim appellavit Sporos (, acc. pl.) antiquitas, ob id, opinor, quia Hoc est sparsim et rare positis tabernaculis regionem obti-nent, quo fit, ut magnum occupent spatium. Et vero ulterioris ripae Istri partem maximam habent" [B.G. IV. 4.] :

Palus (Maeotis) in Ponti Euxini litus evolvitur, Qui illic habitant, Cimmerii dicti olim, jam vocantur Uturguri. Ulteriora ad septemtrionem habent populi Antarum infiniti. [B.G.IV.4].

, :

Introrsus ili Scythiae parti ad confluentes Tibisci et Danubii Dacia est, ad coronae speciem arduis alpibus emunita; juxta quorum sinistrum latus, quod in aquilonem vergit, et ab ortu Vistulae fluminis per immensa spatia Winidarum natio (: venit, Winidarum natio, C.) populosa consedit: quorum nomina licet nunc per varias familias et loca mutentur, principaliter tamen Sclavini et Antes nominantur. Sclavini a civitate Nova... ( Nouietunense) et lacu, qui appellatur Mursianus, usque ad Danastrum et in boream Visclatenus commorantur:, hi paludes sylvasque pro civitatibus habent. Antes vero, qui sunt eorum fortissimi, qua Ponticum mare curvatur (ne: qui ad Ponticum mare curvantur, kao C.), a Danastro extenduntur usque ad Danubium (itaj: Danaprum); quae flumina multis mansionibus ab invicem absunt. Ad litus autem oceani, ubi tribus faucibus fluenta Vistulae fluminis ebibuntur Vidivarii resident ex diversis nationibus aggregati: post quos ripam oceani item Aesti tenent, pacatum hominum genus omnino". [De Got.or.c.5].

Ha :

Ermanaricus in Venetos arma commovit... numerositate pollentes... hi ab una stirpe exorti tria nunc nomina reddidere, id est Veneti, Antes, Sclavi" (c.26).

,

; : VI , [ - , . ..] , , c , ,

25

, , , , , , , , , . , , (Esthen) , , " [ ", . ..], (.26).

; " " , . , " , ". , , ; .

, , , , .

, ". (. 27-28).

, , : , ? , , , . . , , , . , , . , , , . , (Semnner) (Ackersleute) ; , , ". (.29-30).

. , , , . . , , (Esthen) , (Ermanarich) IV . , , , . , , . , , , , ". (.29-31).

, . (Sciren), (Hirren) :

Quidam haes habitari ad Vistulam usque fluvium a Sarmatis, Venedis, Sciris, Hirris tradunt" (IV 27). :

26

Dextro Suevici maris litore Aestyzorum gentes alluuntur, quibus ritus habitusque Suevorum, lingua Britannicae propior... Peucinorum Venedorumque et Fennorum nationes Germanis an Sarmatis adscribam, dubito. Quamquam Peucini, quos quidam Bastarnas vocant, sermone, cultu, sede ac domiciliis ut Germani agunt: sordes omnium ac torpor, ceterum (al. procerum) connubiis mixtis nonnihil in Sarmatarum habitum foedantur. Venedi multum ex moribus traxerunt, nam quidquid inter Peucinos Fennosque sylvarum ac montium erigitur, latrociniis pererrant. Hi tamen inter Germanos potius referuntur, quia et domos figunt, et scuta gestant, et pedum usu ac pernicitate gaudent, quae omnia diversa Sarmatis sunt in plaustro equoque viventibus". (M. G. c. 46).

:

Tenent autem Sarmatiam gentes maximae: Venedae per totum sinum Venedicum, et supra Daciam, Peucini et Bastarnae, et per totum latus Maeotidis Jazyges et Rhoxolani, et interiores iis Hamaxobii". (III. 5).

: Juxta fluvium autem Vistulam, infra Venedas, sunt Gythones". A : Venedici montes". Eb. (c.31-32).

[ ] , , ; ; , , , , ". (.32).

, , , . , , . . " (. 32-35). : , , (Liefland), ; ; , , (Wolynien), " (.36).

, . , , , , , , . , , , , , ( )

27

, , " (.37).

, : ? . . , , , .

, ( ), , , , . (Massageten), , , , , , , , , . , . , , : , , , , " (.39-40).

, , . , . . ; , , . , , ; , , [ ] , . , , , . [ ], , , (kodanische) (suevische) " (.41-44).

V . , . , . , ; , . , , ; , , , ; , .

28

, , . VII , IX , (Swatopluk) . " (.45-48).

, . . , , , , . . , , ; . , , , . , V , -, VI , " (.49-50).

. II IV ; V ; V , , . , , " (.50-51).

V , . (Warnen) ."

, , . VI . , , , , ". (. 54).

VI , :

'' , 560. . , . , . . , , , . (Gross-Chorwatien) VII , . , " (.55).

, ce , , (Sjewerier) (Dobruscher) ,

29

. . 678. , " (.56).

, . , , , ". (.57)

, , , , . ; . . , , ". (.59);

, , , . , . , . , , : , . , , : ? ? , , , , . , , , , . , , . , . , (Flaminius), , , . , , , ; . IV , (rpen), , 300,000 , , , . , VI , , , , , , , , , , . , , , , urbes erutas per totum Illyricum" (c.61-64).

30

- , , , , , . , , , ., , , , , , . , , , , . , , .

, , . , , , , . : , . , , (Medien). " (. 80-81).. , . , , , , , " (. 85-86).

Mey . , , VI . :

Plurimae quidem superioribus fuere temporibus hodieque sunt nationes Gotticae; sed inter illas Gotthi, Vandali, Visigotthi et Gepaedes quum numero tum dignitate praestant. Olim Sauromatae dicebantur ac Melanchlaeni: quidam etiam Getarum nomen ipsis tribuerunt. Vocabulis quidem omnes, ut distum est, nulla vero re praeterea inter se differunt. Cutis omnibus candida, flav caesaries, corpus procerum, facies liberalis, eaedem leges, eadem sacra, Ariana scilicet, una demum lingua, quam Gotthicam vocamus: ita ut ad unam universos gentem pertinuisse quondam ac suorum deinde ducum nominibus discretos fuisse existimem. Antiquae eorum sedes trans flumen Istrum." B.V.I.2.. Vandali Maeotidis paludis accolae, fame pressi, ad Germanos, quos hodie Francos nominant et fluvium Rhenum se receperunt, tractis in societatem Alanis, natione Gotthica". B.V.1.3.

31

. . , , . , , , , " (. 95-96).

, , , . , ab antiquo usque nunc conscriptas bellagines" " (. 103)..

, .

Scytharum nomen, , usquequaque transit in Sarmatas atque Germanos, nec aliis prisca illa duravit appellatio, quam qui extremi gentium harum ignoti prope ceteris mortalibus degunt''.IV. 13.

, , , . , , , . , , , . , , , , , , . . , , IV , , , Rossolainen VIII Rossen, Warager Alanen , , .

. , [B.I.K.6.ANm. 198]. (Warager == ) . , , . , . , , , , , , . , , . , , , , , , , , , , , , , , , , , ." (.108, 118 -121.).

32

, . , , , . -, , , 300.000 ? . , , , , , . , , ." (. 121-122).

, , . , ; , , . . , , , . , , , . , ; , , . ." (.122-123.)

-, , . , , , . , . , . , ! , , .

. , , . , , , ; , ." (. 126).

; , . . . ; , , , , .

33

, ; . ." (. 130)

, , ,

, () [Prok.B.G.III.14., Const.Proph.A.J.c.8.38, desky prawdodatne, prawda po zakonu swatu" Libusin Saud v. 51.109]. ; , . , Tractat-y, Wislicer - , , Wenceslavovim .. ". (. 156.).

; , . , . , ., , , . , , , ., . VII , , , .

Gentes, quae literas norunt: Scythae, Sarmatae etc." Chronicon paschale. ; [ 630 (Heraklius)] . , , , . Bogwedza, , . , . (Wannen), , . , , ; , ". (. 163-165).

, , , . :

, . 177, ; , , . . , , , . ,

34

, , , . , , , , , , , , , , , , , , , , , , , . , [ ] , ." (.177-178.).

, , , , , ; , ; ; , . , , , .

, . , (Mariner) , , , . , . Gesoriacum, . .

, , , , , , . , , , (Noriken), (Salasser), (Venonnen, Vindelicier), , (Taulantier), , . , . , [-], , e, (Rhtier) . , , , , .

, c , , ; .

gens vetustissima in Italia et alia a Gallis utentes lingua"... :

. , . , , . : , , , , , , , , , , : (Vennonnen), (Vindelicier), , , (Taulantier), , (Oseriaten), (Istrier), (Latoviken), (Varciani), (Likaten), (Medoaken),

35

(Stulpiner), (Salasser), (Karner), (Sevacer), (Noriker); : Savus, Dravus, Timavus, Narona, Licus, Isara, Plavis; : Bebiaori, , . , ; , , , , , ; , , , , . ; , , , , , . , , ." (. 178-183).

( , Aesti , Aesti , Haesti ), , , , . , , [ ] ." (. 184-186)

, , . , , , , , , . , , , , , . , , (Lappen)" (c. 187).

, , , , , , , ." (. 187-188).

, . , ." (. 188).

, , , , , , , , , , " (.189).

, , , . , . . , (Hibernien) ; , , , ." (Eb).

36

, , . , . , ; , . , , , [ ] , , . , ". (. 190).

, , . , . , (Hercznischer Wald) , , , 590. . , , . , 390. , , ( , ) . , , . , , , -, , . , , ". (. 190-192).

, , , . -. , , ; ; , ". (. 193).

, , , , , , , , , . , (, Lygier) "? (. 194).

, . , , , , , , . ". (Eb)

. , , , , . ,

37

, , , , , (Epiroten). , , , , , . , [ ], ". (. 194-195).

, , . , , , . , , , . , , , , : , , , , , , , , , , , , , , . , .

, , , , , , e , . , , . , , , , . , , , , . , , , , . , , (Gelenius, Knapski, Martinius, Temler, Sorgo, Soltau, Ihre, Frisch, Adelung, Kopcyznski, Whiter, Berndt, urr, A. Wagner, Dobrowsky, Lindi ikow, Rakowiecki, F. Graf, Dankowsky), .

, -, , , . , --, . . , , , ;

38

, , , . , ; . , , , , , , , . , , .

, , : , Nase, nasus; , Auge, oculus, ; , .

: ; chalupa, , ; ; ; ; cerasus ; caballus ; kobyla; lupa, lupanar ; scrinium ; populus Papel i Topol; cannabis ; vesper ; vidua ; viverra ; pastyr; castellum , katjel; acetum , escueil, ecueil , bride ; jazyk; tsil ; belen , bjel; meat ; , leik, laece, lech, . laemir, laekiare, leech , ; Pflug i plug; Gast i

gost; Esel osel; husfada ; Dolmetsch tuma; Weile i chwila; ligetan cja; Knig ; Pfennig ; Schops ; Granze, Granitz ; , , Elenthier , ; Schwefel ;fana , supuni ; skada ; katil i kotel; , silk, silke i elk; thusand tysjata, tisjc; stikils , sklo; smakkans ; Rieth . arundinetum u.m. . , , . , , .

. F. Graef Comm. qua I. graeca et lat. cum. slav. dial, in re gramm comparatur, Petrop. 1827. 8. , , , , = , laiph sklos = slaw, gast gais = , valda = wlad, sir ger = , , vit, vut = wit, , rith = , na bert = bor, , Gard, hard, ard, gurd = , ,

39

mar mer = : , 225 , , Cattumer Ucromir tten- , Segimir, Inguiomer Chariomer 81-96 , , , , , , 215. Welimir, Chnodomar, Hodomar, Vadomar, Suomar 357-361., (Chotimir), Barzimer 387.., , Brzaw, Brzimir, Brzgod, Richomer 378. g., Ratimir, Markomir, 388. ., Walemir 453. ., Welimir, Wolimir, Hwalimir, Ricimer 453-472. . 625-631. , Ratimir, Godomar Gundomar 470-480. ., 523-534. , Hotimir, Klodomir, 511-524. , Ludimir, Gilimer, 530-534. . , Golimir, Visumar , Izjamir, Ariomar ; laif cklos = slaw: Dogalaiph 366. ., Dlugoslav, Domaslav, Hermegisklos 495. ., , Vergasilaus Wrchoslav, Godegisklas Godislaw, Teodogisklas ; imena na gast gais = gost: Arbogast 388-394.., Radagais 405. , Radgost, Visogastis, Bodogastis, Salegastis, Vodogastis, 422. .; - valda baud = wlad, wolod: Baltha , , , , Cariovalda, , Catualda Catuvalda, , , Hariobaud, 359, Gundovald Gondebald, 466. ., Hildebald, 541. ., Adelvald, Arivald, Rodvald, Grimoald, Garvald, Kgg. 624. r. ff., Visivaldr, Ezvaldr . , Wlad, Wsewlad, Rogvlad, Dobrovlad; - sir ger - ir: Kritasir, 60. . Krtoir, Vortiger, 445. ., Fritiger, 381. . , , 495. . , , , ; - vig, vit, vut = vit:Clodvig Chlodovaeus 466-511. . Bidevut, Vidivarii, Vitae, Vites, Ravenna, Vit, Ljudevit, Svetovit; -, rith = : Reccared, 586. ., Pertharith, 661. ., Wserad, Zderad, Domarad; - bert = bor, brod:Theudebert, Sigebert, Charibert, Egbert, Childebert, Dagobert, Norbert, Adalbert, Ctibor, Chotebor, Ratibor, Predbor, Stabor, Zemibor, Kurisbrod;

40

- gard, hard, ard, gurd = grd, hrd: Irmengard, Sighard, Ekkehard, Emehard, Eginhard, Frodoard, Sigurd, ( knez, III ), , , Grdon, Wsehrd, Sobehrd, Podgrd, , , Held; Krakus Krokus, 306. . Eddi, 670-690. . , 650. . . , , Curche, Gorcho, Kurko, ; , 878. ., Booz , , ; Thorismund, Hunnimund, Asilmund, Faramund, Gundamund, Berimund. , : Premysl, Nezamysl, Krezomysl, Nonomysl . - Muth (hrabrost), Ge-mth, mys-l, - mind,

mens, ment-ist, ;, menisch, minneth .

, .

, - Waldemara 1157. . Borislefa 1167. . Wladimir Borislav, Filimera Walemira, Radagaisa ca Welimirom Radgostom, . VI , ? , , VI . , . , , , , , , . .

, , (Heinrich Schulze), , . ,, , , ; , , . - (Semigermanen), . (Cimbrer) , . , ; , , , , . ( " Hamm 1826.8).

41

, , . , ce , .

, , , , , , , , . , , .

, , , , , Bindische Kirpl" Bende" , , , . , , , , . ; . , . , , , , ce .

, , , , , , , , , , , .

, ; , ; , , , , , , . Galindae, Sudeni, Slavani ili Stavani, Igzlliones, Cistoboci, Tramontani, Avareni, Arsietae, Saboci, Piengitae, Biessi, Bulanes ili Sulanes, Carpiani, Bodini, Careotae, Sali, Pagyritae, Zacatae, Borusci, Savari, Acibi, Nasci, Vibiones, Idrae, Sturni, Caryones, Sargatii, Amadoci, Navari , ,

42

, . , , , , , , .

, : ce , IV VI , , . , , , . , , , .

, . , sparsim,

a , , , ( , -) , ( , ) bonus, bona, bonum,

, servus, Chorwat , Canale via plavstralis , , ( , , , ) nemus Dei, umen ( ) Symeon ( ) Caesaris barba, .

. , , " , , ., , ? , ? , , ? , , , , (, , 1784. VI. .280. Monse Olm. 1788, tom II. c. 16. asop.wlast. Mus.w. Pr. 1827. 11, c.8).

, , , jep . , , , , , .

, , (, ) , , - , .

43

() () (), . , , , , , , , , , () , . , , , , . ?

:

Cimmerio accolunt Maeotici, Vali, Serbi, Arrechi, Zingi, Psesii". [VI 7]. :

Inter Ceraunios montes et Rha fluvium Orinaei et Vali et Serbi

(, )" [V.9]. , ,

, , , , ( ) . (Brge) . (Meotis) , , . , ; . , VI , , , ce .

, , , , , , . , Venda, Vanda, Venna, , , . Baute, Bude, budowati bauen , : , , , , , , , , . , , - , , ,

, , . .

, , , ,

44

; , , , . . (IV. 102.105). (. . 8) . (IV.26).

(Karpen und Gevinen) (III.5). , (. IV.21):

( ), (Wolchonskischer Wald) (II1.5). , , .

. , ,

(, VII. 1, II. 11). :

"... " [... , , ];

, , , ,

, , subrufus . , ciemny, , , , , ; , , .

, , , , : Civitatis /Venetae/ est longe amplissima auctoritas omnis orae maritimae regionum illarum, quod et naves habent Veneti plurimas, quibus in Britanniam navigare consueverunt, et scientia atque usu nauticarum rerum ceteros antecedunt, et in magno impetu maris atque aperto, paucis portubus interjectis, quos tenent ipsi, omnes fere, qui eodem mari uti consueverunt, habent vectigales." (B. G. III. 8). Jep .

449. , , . W. Scott ''Ivanhoe'' Gotha 1826. tom I. . , , .

Sorbiodunum Itin. Anton. , (Serbenstadt)

Old-Sarum, Itin. Anton.. . ., Vindobela Not.Imp.,

Vindogladia Itin. Anton. ., Vindolana Not.Imp. .,

45

Itin. Anton., Vindomis , Vinovia Itin. Anton., . . .

, . , , , ; .

to beat, ( ), to dap , , drab, , meat, , merk, mirk, murk, murky, , , much , mud. mudy , , , to screak, skraik, krek, to stoop , , sty ( ) , Stall , to tew , , ( ) tti tnu, to yead, , , jiti, yel, .

- , , , , . Triballos, . ,

, , , , , , , . syr , sisa , , .; , , , , , , ,

, . Triballi, , , ( "; ), , , , , , , , , ( ) , Oeskuis, . (Odryser) .

, ( ?) . ; ; (Autaritae) . . .

46

- . , - , , , , . - . :

Daci utramque Istri ripam occupant, quorum illi, qui cis flumen juxta Triballos habitant, ad Mysiae praefecturam pertinent, et Mysi, non tamen ab iis, qui proprie regionis indigenae sunt, vocantur, qui vero trans flumen degunt, Daci vocantur" 1 (LI. 22). 1). .. .

. , Mca , , ." ( ..).

IV , ,

, -, (bessisch) :

In primo templo laudes Dei graeca lingua personabant, in altero Bessi sermone suo praeconia canebat, in tertio Armenii numini supplicabant" (Vita S. Theodos.ap.Pag.T.II.p.9).

.

- , , , , , () . ; , , , .

, , . , , , , , , , colluvies gentium , (Tschuden), , . , , . (Nestor III. 111).

47

, (ber Urspr. d, altnord Spr. Stockh. 1818. s. 112-146; - O , 1818. .).

, (Tschud) , . (Tschud) , . , , , , , . (Mller Samml. r.Gesch. S.13., Karamzin 1.246, Mller- ).

, , - , , , . . , , , (Grnlander), , ( ) - , , , , . . , , , , , , . , , , , , . , ; (Nyerup Magazin Kopenh. 1820. B.I.W.Jahrb. 1822. . XV. Zend-Sprache v. Hagen Beri 1826. c. 70-71).

(, ). :

,,Hi (Sauromatae) multis post annis, numero et viribus aucti, magnam Scythiae partem devastarunt,

et omnibus quos debellaverant, internecione sublatis, maximam regionis partem desolavere."2 (II 43).

2. .. // , , , , , ." ( . .)

.

. , . , , , , , , , , , . , , , - , , , . , ,

48

, . (Skyth) , , ( ); () , : ,

( , : = , = ), - Fenni . szauti schiessen () szaudijie Pfeil (), - skitta, kyta Schutz () sagittarius (Scyth.p.66), (sagitta) (urr) sculas, sceola, Schutz (), [Bogner.II.223]. , [Skoloti.IV 6].

, . , . , -, Jatschutsch Ma-Tschutsch (

Tschin i Ma-Tschin), Massagetae (-Tschutsch), , , Thussen ( ), , Tschautschu (, Korjken) Tschuktsch, . Gog, Tschutsch, Ma-schutsch, Saka, Ma-Ssaget, Skyth, ud, Thuss, Tschautschu i Tschuktsch . r, , (Skyth) :

Qoid autem Czud est aliud, quam ipsum Scythicum nomen?"

, , 1771. . Rudbeckisches Schlummern" , [Nord.Gesch.s. 301;Nestor II,39]. O . :

Ermanaricus... multas arctoas gentes perdomuit... Golthes (Gothos), Etta, Thividos" [c.30].

: Supra illos (Sviones) Wilzi, Witzi, ( Wessi), Mirri, Lami, Scuti" [De situ Dan. c.222].

Thividi Scuti Tschud

. , , , ,

49

, , , ; , , , , (Uzen), , , , (Petschenegen), (Polowtzer) , , , . , , - - , , ; , ".

, , , ; , , " , , ", . , , , , , . , , . - , . , .

, . : . : ? , , , , , , , ; , , , , , , , :

Ad fabros aerarios haec insipida barbarorum pinguis ingenii monumenta ( ), unde nihil didiceris!".

A ,

, , . ,

50

, , , ; , . ? - , ? :

, ! , , , ? , .

, , !

, , , "; , .

, , , , , , , , , ; - - ! , , : . , - .. (Pontanus):

A.M. Aurelii principatu Gothi e patriis sedibus per Sarmatiam vagati tandem in Dacia consedere. Atque inde occasio nata auctoribus aevi sequentis, eamdem eos cum Dacis et Getis nationem censendi; et Graecis quoque, quia e Scythia Europaea a Maeoti palude advenerant, eosdem pro

Scythis habendi. Unde etiam Dexippus res Gothicas inscripsit , et ipsos Gothos ;, teste Photio. Ut mirum haud sit, simili errori implicitos Procopium, Orosium, Hieronymum, Spartianum, Claudianum aliosque tam historicos, quam poetas Graecos Latinosque, qui Gothos et Getas Promisque appelitant."3 [Rer. Dan. Hist. Amst. 1631. f. p. 676].

ce :

" [II. 232]. :

51

Scytharum nomen usque quaque transit (Surowiecki transiit) in Sarmatas atque Germanos, nec aliis prisca illa duravit appellatio, quam qui extremi gentium harum ignoti prope ceteris mortalibus degunt" [IV 13]; : , , , , ( - Tschuden, Fin) , . O . , , , , , [B.V.I.2.3. B.G. IV.5.], , , , , ? , , . Vialla de Sommieres ( ) , , , . . , . , - 2/1., 2"91. , , , . , ; : , \\ SK^apoi, 1 ^-."4 (VII. 12.), 5 - -CCCUTOV 5' eiiieiv TCOV ZK^apnvffiv "5 (.4.), : '0 5 ; ; Si.a^.auptvei. itepi tfii; Yevo|xevr|(; ..^, ; 'P(n)icuQ)v S-uvttneaiv, tpioTeicei;

'Pco[iaicov ^&, T\toi 6 ."6 Theoph. . . Phot.

3. . . , , . , ; , , . O . e . , , , , , , , ." ( . .)

4. '' ..." 5. .. , "

6. , . ." ( . .) , , , , : , , , , ? , , , ,

52

, , , . , . : Circa haes stagna (Maeotim et Pontum) ultima extimaque plures habitant gentes, sermonum institutotumque varietate dispariles. Jaxamatae et Maeotae, et Jazyges Roxolanique, et Alani et Melanchlaenae, et cum Gelonis Agathyrsi, aliique ultra latentes, quod sunt omnium penitissimi." [XXII. 8].

, . , , , , , , . , , . , , Sarmatae Vagi, Venadi Sarmatae, Lupiones S., Amaxobii S., Arraei S., Epageritae S, Hyperboraei S., Basilici S., Hipophagi S. , , ( ) . , , , , [ , (Rothrussland)] . , , . (Pytheas-a) o , , , ; . , (Panoten) ( , ) , , .

, 215. , [Hist.Arc.c.12]. , , . , , , .

-, . , - (, , = , V V .

53

. cee (340 ) :

Ephorus quatro historiarum libro, qui inscribitur Europa, partibus Europae ad Skythiam usque explicando peragratis, ad finem scribit, quum aliorum Scytharum, tum Sauromatarum non unum esse vitae iristitutum. Quosdam emim eo immanitatis progredi, ut humanis etiam animantibus obstinere. Atque alii quidem, ait, de crudelitate eorum verba faciunt, quod soiunt animos rerum atrocium ac terribilium narratione percelli; quum tamen in alteram partem neque, quod dicatur, desit, neque exempla. Haque ipse, inquit, de iis loquor, qui moribus utuntur probissimis. Sunt enim quidam de vagis se nomadibus Scythis, qui equorum lacte vescuntur, justitia omnibus hominibus superiores."[VII.9],

:

Communi quadam et priscorum et posteriorum fama creditum est, nomadum eos, qui maxime ab alis hominibus essent remotum, lacte vesci, opibus carere et esse justissimos." Id. ib.

Sarmatae limigantes , , ,

(Jazyges metanastae) , pedites" casae trabibus compactae firmissimis'' i sopstvena vozila gentiles lembi, nota remigia." [XVII. 13]. :

Germani truces et Sarmata bellax atque Getae nec non Basternae".

, . . , , , : , 626, (955-972), ., . .

Celebris est, , apud Illyrios Marula divojka, quae Turcis a. 1475 Lemnum obsidentibus, patre urbis praefecto caeso, sumtis ejus armis et veste, adeo fortiter irruit in hostem, ut militem metu correptum excitarit hoste a moenibus repulso." [Orb.Ant.I.243].

, ?

, . VI-X (. ...38., .) , ; . , , ;

54

, ? ?

360. ; : harnis-scala (), . , , , , , . .

, , , , , . , ! VI ! , :

Eorum (Indorum) autem complures sunt gentes, atque eae lingua inter se dissonae; et eorum alii sunt rei pecuariae dediti, alii non, item alii in paludibus fluvii habitant, crudis victitantes piscibus" [III 98],

. , , . , . , , , , , , , , , , , , , , , . , , , , , , , , .

, ; , . , , , , .

, [IV. 148] , , ,

55

, , .

, , , , , , -, , . . (390) ;

' . [ ]. [.IV.21; .. 11.8.] ?

, , : , , , , ( ) , . , , , , , , , , , . , , , S. Hamaxoikoi" Jazyges S." . . , , :

Sarmatia intus quam ad mare latior, ab iis, quae sequuntur, Visula amne discreta, qua retro abit usque ad Istrum flumen immittitur."7 [III. 4]. 7). .. , , ." ( . .)

Sarmatae, Sauromatae, ;

S. Hamaxobii" S. Maeotici gynaecocratumeni" Amazones Sauromatides. , 48. . , . , , , 81. . , . 100. . , [. II 108]. , , [VII. 9. . IV. 116]. .

, . : Sarmatae Venedi (IV. 27), S. Hamaxobii, Jazyges S., Arraei S., S. Epageritae i Sauromatae Gynaecocratumeni". , , , , , , ,

56

, , , Hyperboraei S., Basilici S., Hippophagi S". : Sarmatae Vagi, Amaxobii S., Lupiones S., Venadi S., Roxalani S., Suani S., Sasones S."

, , , , . , Pontus Euxinus , , V . , Venadi Sarmatae, Sarmatae Lupiones () Sarmatis Venedis [IV 27.] , . , , , , Vanaheim, Vanen (Wendeland, Wenden), a . , .

, ( ) , , [1143.],.

(Sarmatae) gens habitu armisque Parthicae proxima"[IV 3],

Sarmatae Medorum, utfuerunt. soboles" [VI. v. 7]. . , , , , , . (Japhetiden). , , , , . , , , [Prochazka de lib.art.in Boh.p.12]. XIV , -, [Jungmannhist.lit.es.s.17].

471. . . , , , , , , . , , , , (), , , ,

57

- , Alane, Roxalane i Jutungalane (Jutungen = Jazygen).

Ho, : , , . Chronicom paschale ( 630. .) , , ( ). . (817. .)

[Ed.Par.p.296]. I-I , -, . , , :

Zeriuani, quod tantum est regnum, ut ex eo cunctae gentes Sclavorum exortae sint et originem, sicut affirmant, ducant."

[ () , , , ]. Serviani == Serbjane, , I- . Drewljanen -

(, ), , [...9.] - (Gross - Weiss-Serbien, = ; , , = , , ), , - , .

Magna autem Chrovatia, quaa etiam alba cognominatur, in hodiernum usque diem sine baptismo est, quemadmodum et finitimi Serbli. Equitem peditemque non habet tam numerosum quam baptisata Chrovatia (?); quippe frequentibus incursionibus infestata Francorum, Turcarum, Patzinacitarum: neque sagenas, neque conduras item aut navigata ad mercaturam habet, utpote a mari remota, a quo quidem triginta dierum itinere distat. Mare autem, a quo totidem dierum itinere distat, illud est, quod Nigrum appelatur." [A. I. C. 31].

-, -,

, , . - , , [...9]. , ...13., , ( ) () (). , , - , , . , - , , . ( 900. .) :

58

Item juxta oceanum est patria, quae dicitur Roxolanorum, Suaricum, Sauromatum, per quam patriam inter cetera transeunt flumina, quae dicuntur, fluvius maximus, qui dicitur Vistula, quia nims undosus in oceano mergitur, et fluvius, qui nominatur Lutta ( Gatterer-a Rutta Russa; , Letta)"8, [Ed.Par.1688. p.140].

Ha : Iterum ad septemtrionalem, juxta, oceanum, nominatur patria Sarmatorum, quae confinalis existit, cum praenominata Roxolanis;.. .ex cujus Sarmatiae montibus eseunt plurima flumina; inter cetera unum procedit oceano, quod divitur Bangis, et aliud vent quasi ad partem Danubii, quod dicitur Appion"9 [Ib. 293]. 8). , , ,

j , , , ??."

9). , , :... ; , , , ." ( ..)

Alfred (871-901. .) Surpe (Serben, )

, , (Mgthaland), , -, , . , ( 920. .) : :

Sarmatae nuncupati... Sirbi tum dicti." [Cod. Mus. Boh.p. 303.c.3].

. . , , ( 966. .) , , Vinlanda, , Veonodland. Wacerad-a, , , 1102. :

Sarmatae populi, Sirbi." [Cod.Mus.Boh p. 471c. 1].

?

, , , , . ,

59

. , , , ; . , , , , , . , . , , , ; , , , .

, . . . : Porata, Tiarantos, Araros, Naparis, Ordessos, Maris, Atlas, Auras, Tibisis, Sthrys, Noes, Artanes, Eskios, Angros i Brongos, :

// ' , " , , .

Praeterea ex regione, quae est supra Ombricos, Carpis, et alius ad ventum aquilonem fluvius Alpis in Istrum exeunt." [IV 49].

, , .

. Alpisfluss , Albis; a Karpis . O ; , , , . (Shltzers Nord.Gesch.c.108). ,

. , , .

(Piengiten) , . , 180-192. . [F.Vopisc.39.Aur.Victor.39, 43.Eutrop9.Petri ecs.de leg.p4. Zosim.I. 20.27. Jord. 16]. Ha :

G.Valerius a Carpis liberatus". (Philippus Arab 248. .)

: Victoria Carpisa", [Katanschich Ge.Ep.II.287]. 295. 305. . . [Aur. Vict.I.c.Jom. I.c.Rav. 1.12],

60

, Aethicus-y (360. .) Carpicoti, Carpatici ili Korwaten, . , . . 449. , , , Belo-Chorwatien

Chrovati (baptisati) tunc (449) habitabant, ubi nunc sunt Belo-Chrovati." [A.J.c. 30], , . VI I- , - 859. , 885. , 993. . Karpis, Karpates, Karpiani, Carpicoti cy - Chrbi, Chrwati, , , . , , . , , , , , , hrb gibbus Hcher = collis Hgel - , hrba cumulus Haufen = , collis, tumulus Hgel = , , . Chrby-xp, , echy, Ljachy, Morawy, Bawory, Uhry , () . Chrb (Micalia) hrev hreb, , G . Chrbet xp dorsum, Rcken = , chrbet, , chrzypt chrzbt, , , pa xpa ( ), chrbat, , xp . - Gekrse = intestina drobet, Bisschen = , . krpe Tropfen = kap i krap-et Trpfchen-, -, wech Wein-, Bierzeiger = , wech-et Strohwisch = ( drjek tergum) : , . Hrbet chrbet hory , Jablonoj-Chrebet, Uraljskoj-Chrebet, Kamatskoj-Chrebet, Stanowoj-Chrebet .

Xp, , , , , Hrrivat Hervat , , , Chorwat, xpe, xp, , buckelig = gibbosus , Buckel = , , montanus bruchat buching = brucho; wlasat haarreich = wlas, popelat aschfarben = popel; bunt = straka Elster = : bohat reich = boh, srdnat herzhaft = ; befiedert = ; zottig = ; mannhaft = , . , . holzhaft, Waldbewohner = , Lun wiesenhaft = , , , , , , , , , , , . , , , , , , , , , , , ., , . Chrwat Chrb b w. , chrw, ; (Chrwat), , , .

- chrbat Bergrcken = ' . . , x ',

61

. Sarmatae Hamaxobii . , , , , , , , .

, , : . " , . 523. . , . , [ 1827. I. 139]. Lupiones Sarmatae m Obrima. Lupiones Lugii Lugija (Lygier), (Ljachen) . Vlci - , , , -, - , ( Lebusii ).

, , , Schalauen ; , , (, ) Teich, See. , Sudauern, , , [Voigt I. 75]. , , , , , , opce, ; , , ; , [ , . . . . . 1805, . IV s. 1260]. , , ', , Preussen, Po-Russen, , II, Russ, Rutta, Lutta Rhubon, Rhudon ., , . , , , , , , , .

, , Suari , , , : , . : , , (); Piengite , , , ; ; , , (Hgler), , , Hgel = , ; Kareotae ; ; , , , , , , , , , , .

: , , , , , , , , , Rster = , , . , , , , . , , Vistullus sive Vistula, ', . Bisula, , , , , , , , , , , , , , , , , , : , , , , , , , . Weichsel = ei , Vistula , Leipa = , Stlavi = [Gesch. D. bohm. Spr. s. 8. ( , . 8)]. , , , Ruth = , () ,

62

, , , , - , Kamdik Peitsche = , , : , " ."[IV 48].

Silin, , , , Silis , Sille; Silica Silauci, Geilthalu, , . , , , , mergi, tanu , emergere, tn, , ; , , , , , , , . Maravios, ; , , Sarbacum , Sarum , , , ;, ; , . ' Ripaeus mons ca , , . 550. 682. .

Sarmatae limigantes , , Pessium, Pet, Pathissum , . , Granua tj. Gran, Horn, Aucha Uacha Vag, Vah, Tsierna a , Berzovia , Titza , Bustricius , Ulcaea, Hiulca Vlka , Gai, Beuga Buga Chorow. , Babai . . :

Habent /Sarmatae/ animal quadrupes, quod ab iis colos dicitur, ; magnitudine inter cervum et arietem media, album, cursu quam illa velocius, quod naribus aquam in caput haurit ibique per dies complures reservat, ita ut facile vivat in locis qaquae expertibus." [VII. 8].

Ko , Elen = ,

, , elgsdyr, elgur, ylgr, elan, elk, alce Caesar [B. G. VI. 27], boreedis, pdder, Suss (siss), krungoje, chaburta? [AntonVers. b. d. Sl. s. 13]. , ; .

, (, , ) , .

, ,

. Sauromatae - (habende) , , .

zar, , , . , , , . sriman - ati, - at, - sarmaith, , , , saur = met, mat matai = , , Sauromatai , . . .

63

, , Sauromatae, Syrmatae, Sarmatae, Sermatae, Srimatae, Sermente ., , , - . , Sarmatae.

b w m ( . bos , , , , , kolebka , pobrjslo povrjeslo, modlitba - ,

, , ; , , formica, erv Vermis, , ; , bene, melius, plebes e, , trema, tremas, chyba, chybas shyma, chymas, trabes tram, drbati, , Trbunice Tremonice ekoj, Trbijn, Trebinj.

Tremijn eb.; bivum : , milas, mily, vidr, medis, vel melas, vesperus miszparas, tribus trims, trimis) , , .

, , , familia, pulli, equini, vituli, graeca juventus, serbica juventus,

optimates , . , , , , Zeriuani. , , , , . , , , , , , , , , , , . , , .

- Sarmatae , : - - - . , , , (?) .

, , , , , , , , . , , ? ?.

. , [Diod .II.43.], . . , , , , , , [Ritter Erdk.II] 845. . , .

64

, , ( = ), . ; , .

(17. . ) . (20) , , , VI (116-64. . ). , , , , (Aelius Spartanus), (Trebellius Pollio), (Flav. Vopiskus), A. , (Claudianus), (Ambrosius), , . , , : , , , , , , , .

. " . , , . Virtingui"; Salmasius- Vithungi"; Suidas-y Vithungi" . , , , , , , . , : , , March , , (Vithungi , ) . , , , Jadzwingi, Jaczwiey, . , 48-51 . , [Taciti Annal. XII. 29.] , Jazyges metanastae, Sarmatae limigantes. Sarmatae servi [Kruse's Atlas d. Gesch. Taf. VIII]. , , , , .

. ; Alani et Rhoxalani" IV. 25; , , , [ LXXI. 19]. . -, : Jutungi Alamannorum pars" [XVII. 6]. Alanorum, , :

Jul. Januarius, Legati Aug. strator et armiger tribuni alae num. Jutungalan. (Jutungalanorum)." [Erpigr. II. 250. 288].

, , .

. :

65

, , , ., , , , , , , . , , , , , , , . , (Jazux Jazyngs Jatving, Jadzwing ), , , , , , , , , - . , , , , , . , , , , , . , [I. 165.] . II , (Swieck) , -, , , , :

inhabitaverunt 1) occidentalem Polesiae partem, quamobrem et Pollexiani dicti sunt; 2) totam Podlachiae provinciam; 3) totam illam Masoviae partem, quae inter fluvios Valdoschum, Narevam intrantem, et Bugum sita est; 4) veterem Sudaviam, Prussicam e Samaitico-Littuanicum" [De Jaz. S. Jazw. Regiom 1812, p.10];

983. , 1038. . , 1041. . I., 1192. . II, 1241 , 1264 V 1279-1289. . , . . , . :

In ipso hujus vompagis exordio (na severozapadu Evrope) ubi Riphaei deficiunt montes, habitant Arimphaei justi homines placiditateque cogniti, quos amnes Chronius (Pregel) et Bisula (Visla) praeterfluunt: juxltaque Massagetae, Alani et Sargetae, aliique plures obscuri, quorum nec vocabula nobis sunt nota, nec mores." [Amm. Marcell. 11. 8].

, Amaxobii, Mazowii , , .

Sub Venedis sunt Galindae et Sudini ac Stavani ( ) usque ad Alaunos". [ 11.5].

, , , , Alauni Scythae, , , , . (400. .?) , Rhubon, Rhudon, Russa, Memel, , , , , . . , , , .

66

, , ; , , , .. . , , , ; , :

' '' [V.9]. 10). ." ( . .)

, , , , . ,

, ( Alauni Skythae , , , ); , , . , , . (41-54. .) - , , 51. [nnal.II.29.]; - 15. , . Fasti, , 739. .p.c.R.E., 15. . :

L. Asinius Gallus de Sauromateis."

, Gallus , , , y , (3. . ):

( ' 11). , . : : ". ( ..)

. ,

(Florus)

Appius in Sarmatas usque pervenit, Lucullus ad terminum gentium Tanaim lacumquw Maeotim" [III4].

je Lucullus (71. . ) . , ; , , [urr I. 68-69]. , , ,

67

.

, (Cassius Dio, Amm. Marcellinus, S. Hieronimus, An de vita Constant. M.) . , , , . , Limigantes Sarmatae servi [Amm. Marc. XVII. 13] ce , , Sarmatae liberi l.c. . 334. . , (Victophalen) .

, . , , . , . , ; Sarmatae limigantes, Sarmatae servi , , , , . , , .

II 359. . Sarmatae limi-gantes; . , . , , . , - - () , , .

II , , . , , . , . , , , , . , .

, , , , , ; , V VI , , , . , ; , , ,

68

, .

, , , , : , , , , . , , ; , , , : - , , :

;"12 [De Them. II 6.], :

'' ' ."13

12). ." ( ..) 13). ." ( ..)

, , , . , , . , . .

, , , VI , , , , , : , , , , , , , .

, , V , . [de Goth. or. .5.] . , ; , . , , :

Sclavini a civitate Novietunense et lacu qui appelatur Mursianus usque ad Danastrum, et in boream Visclatenus commorantur; hi paludes sylvasque pro civitatibus habent. Antes vero, qui sunt eorum fortissimi, qua Ponticum mare curvatur a Danastro extenduntur usque ad Danaprum, quae flumina multis mansionibus ab invicem absunt."14

69

14) , ,

, . , , , ." (..) Novietunense Nova et Sclavino-Rummunense,

N. 237. Durich [Bibl.slav.p.II} i Dobrowsk [Slawin S.295.]. Weseling :

Sclaveni a civitate Novictunense" [Vet. Rom.it.p. 226}. , Sclavino-Rumunense, [Slawin 295-297}. . .

, [Nord. Gesch.525; Nestor II 73]. , , Kataniscich (De Istro p.106. Orb. Ant. l 204), Dobrowsky u W. Jahrb. (XXVII.264). [IV. 150]. [1.41].

, Novietunum Danaprum, , , [Untersuch. s.70 Acta Soc.Jablon. T. IV.p. 107]. Mysianus, Musianus Mursianus. , Novietunum Lacus Mursianus.

, , , , , , . Noviodunumom Novemiasto [Gesch. d.UngI.42. Reichardi O.A.Tab. XIII. Sarmatia 1826]! , , , Novae , , , Nowgorod . , Novietunum-a. [Slawin s.296]. .

Noviodunum. , . 26 . 5 1/5 Arubium-a 41 . 8 1/5 Salsovia. Diniguittia yiuhy 20 . 4 Aegissus 24 . 4 4/5 . Notitia Dignitatum Imp. Legio I Jovia. . :

70

Per Novidunum, navibus ad transmittendum amnem connexis, perupto barbarico continuatis itinerbus longius agentes Greuthungos aggressus est."[XXVII.5].

Ha , , Darius Hystaspis

[Herodot IV. 89]. Naeodunum - [De Aedif.IV.11].

, , , , .

; Noviodunus . Noviodunus. Cod.Theod. Neviodunum [L.I. de Vest.Oloveris.]. Nevedunum Martyrol. ad. d. XVI Kal. Jun. Novioduno . Novidunum, Novietunum, " ".

, , , . . . , , , . Halmyris j. Sale, Istropolissacha, , , Noviodunum Isaktschi.

(8. 1828) . , , , 200 500 12 . , , . 1650. : saktschi, Isakdschi, Getschidi, , . 1029. (1620) , , 40 . , , , . , ." [Hadi Chalfa s. 34]. , , ; , ce , , ' , . , [La Motraye II. 207. Hassel s. 639].

, Nova civitas

71

, . Lacus Mursianus, . Musaea () [Univ.-Hist. s. 965]. Sysianum Sissek () [Not. Hung. IV. 136]. [Bschings Magaz. XVI. 304]. , , Mursianus Kulagheri- [Act. Soc. Jabl. IV-107]. Mursa [Nachrichten III Jahrg. s. 250]. , , , Vlka (Vlca, Hiulca), [Gesch, 1. 90]. [Nestor II. 73]. [I. 42]. , , - [Mannert VII, 121]. , , , Moesia secunda , Skythie parva, [Gesch. D. Bulg. s. 251]. . [. Tab. XIII]. , . :

Eotenus ubi Hister oritur amnis ( ) vel stagnum dilatatur Mysianum (Musianum, Mursianum)" [c. 5.],

, Lacus Mursianus Halmyris, Ozolimne , 7, 3/4 3 , . , . :

Primum Danubii ostium Peuces: mox ipsa Peuce insula, a qua proximus alveus appelatus, XIX mp. Magna palud absorbetur. Ex eodem alveo et super Istropolim lacus gignitur LIII mp. Ambitu: Halmyria vocant" [IV 12].

. 41 . 8 1/5 , XVII . 3 2/5 . Notitia Dignitatum Imp. . Ravennas. , . Salmorude 9 1 4/5 . Salmorude Samyride Halmyride. Halmyrisa . , :

'' '' '', Et aliud castellum in extrema Scythia ( , ) positum, nomine Halmyris." [De Aedif IV. 7].

72

.

antesignanus Arianae factionis." [Eunomius, Philostorg. H. E. X. 6. Niceph. Kallistus H. E. XII. 29].

:

In Scytharum fines ingressi in Almyridensem civitatem devenerunt." [Vita S. Epict. Et Aetionis c. 6.].

, . Salmydessus, a

Halmydessus . , -

[Hamer u Anh. Z. Hadzi Chalfa 193-194. .], Salz = co, , Sal, salum, Lacus Mursianus (Musianus). .

' Ozolimne Lacus Osianus. :

Est haec, quae jam a nobis 0zolimna nominatur, palus plane amplissima, sive trajectus, sive circuitus mensuram spectes, nullique earum, quae uspiam a geographis celebratae

sunt, magnitudinem quod attinet inferior. Sita est supra Centum colles ( ); in eamque maximi simul et pulcherrimi confluunt fluvii. Quin etiam, qua parte meridiem spectat, multas magnasque et oneribus plenissimas magnis sustinet naves: haud dubium eo ipso profunditatis suae indicium ferens. Ceterum Ozolimnae vocabulum utrumque Graeci sermonis vim sentientibus a terto quodam, quem haec palus inhalet, odore ductum videri possit, neutiquam tamen ita est, sed ab Unnico exercitu circa nundinante atque ad ripas ejus mentate castra nomen id tractun est; quoniam quos Unnus dicimus, vulgaris agrestium

ac plebejorum lingua Uzos solet appellare. Inde puto ' Uzolimnam primum hanc paludem nominatam, una vocali abundante supra hodiernum vocis ejusdem istius sonum; porro litera graeca u ipso usu deinceps extrita, redactum id nomen in eam, quae hodie invaluit, formam. Tempus si quis quaereat denominationis hujus, sane in vetenbus historiis non facile reperietur expeditionum Unnicarum mentio, quae appulsis ad paludem hanc castris antiquam originem nomenclationis istius probet. Nempe Alexio imperante id contigit. Tunc inquam, Unnorum gens magno undique concussa excitaque motu, in eum, quem dixi, locum armata confluens, nomen istud novum fecit, primamque talis rei memoriam historia haec nostra complectitur. Etiam ad ceteram patris mei claritatem illud quoque accesit, quod obiter annotasse tanti fuerit, ut passim effervescentibus per orbem partim ejus auspiciis ac ductu, partim hostium ipsius coorientium undique variis exercitibus, loca inde plurima recentes appellationes traxerint". [Anna Komn. Alex. Ada. 1083-1096 ed. V. p. 159. Stritter III. 870].

!

, Vertex Symeonis, Centrum colles .

73

Vertex Symeonis je , Sumlja , , Panissus , Ditzini , Kamdschik , . , , , . :

Nicephorus Imp. (802-811) in Bulgariam profectus, Crumo genti imperante, principio secunda fortuna usus est, ut et Aulam illius caperet, sic enim Bulgari sui principis

habitationem appellabant ( ') Zonaras ed. V. 11. 98. Imp. Alexius Comnenus Pliscova in quaedam verticem Symeonis dictum ascendit, qui et vulgari lingua Buleuterium sive curia Scytharum

( ) nominatur ab indigenis" [Anna Komn. Ed. V. 153. Stritter III. 859].

,

900. Vertex Symeonis, , , - , , , , , , , , , . Centrum colles -- :

Pacinaces in planitie inter Haemum, Istrum et mare, in loco saltus et lucos et omnis

generis sylvas et aquam ac pascua habente, incolae locum Centum colles ( ) appellabant, consederunt." [Kedren. Ad. A. 1049. Stritter . 823].

. ,

, Musolimne, , -I ( ), . [Mos. Chor. P. 345]. . Du Cange je . , -, - -', - Mysin, , - Hal-Myris. Sal-Myris.

Rha, Rhos nomina ex antiqua mortalium et communi lingua ad Scythia et alios permanarunt ( y Scythia parva, , ), quo fluvium dixere; apud Arabes est Roha, apud Turcas et Persas Rud, apud Slavos rjeka." [Baer or. Sczth. p. 70].