ORGANIZACIJA PREDUZEA

POREZ NA DODANU VRIJEDNOST- PDVDr.sc. Jozo Pilji dipl.oec.jpiljic@yahoo.com061 484 2901FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity2Dr.sc. Jozo Pilji

FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPravni okvirZakon o porezu na dodanu vrijednost(Sl.glasnik BiH broj 9/05, 35/05 i 100/08)

Pravilnik o primjeni Zakona o porezu na dodanu vrijednost (Sl.glasnik BiH broj 93/05, 21/06, 60/06, 6/07, 100/07, 35/08 i 65/10)

Pravilnik o registraciji i upisu u jedinstveni registar obveznika indirektnih poreza (Sl. glasnik BiH broj 51/12)

Uputstvo o postupku ostvarivanja prava na paualnu naknadu (Sl. glasnik BiH broj 81/06)

3FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPorez na dodanu vrijednost (PDV)Porez na dodanu vrijednost (PDV) je odreena vrsta poreza na promet, s tim to se plaa u svakoj fazi prometa dobara na dio vrijednosti koji je dodan u tom lancu

Prodajna vrijednost dobra - Nabavna vrijednost dobra = Dodana vrijednost4FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivitySamokontrolirajui porezSvaki kupac u lancu prometa vri kontrolu svog dobavljaa s aspekta:

a) ispravnosti fakture, b) porezne registracije dobavljaa i c) pravilnog obrauna i iskazivanja PDV-a 5FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity

Promet dobara i usluga u BiHUvoz dobara u BiH6Predmet oporezivanjaFARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityNastanak porezne obavezePorezna obaveza nastaje kada se izvri jedna od slijedeih radnji, bilo koja od njih nastupi prva:

Isporuka dobara ili pruanje usluga,Izdavanje fakture,Plaanje ili djelimino plaanje ako se izvri prije izdavanja fakture ili izvrene isporuke,Kod uvoza obaveza nastaje istovremeno sa nastankom obaveze plaanja carinskog duga7FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityOdbitak porezaUlazni porezzaraunati porez koji tereti nabavke dobara i usluga (ukljuujui uvoz)Izlazni porezobraunati porez na isporuena dobra i izvrene usluge8FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity89Odbitak poreza izlazni PDV ulazni PDV = obaveza za upl.(izlazni PDV > ulazni PDV) iznos za povrat (izlazni PDV < ulazni PDV)

za taj obraunski period (mjesec)FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPravo na odbitak poreza lice je registrirani porezni obveznik dobra i usluge se koriste za poslovanje dobra i usluge se koriste za promet koji podlijee plaanju PDV-a dobavlja je registrirani porezni obveznik 10FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity10Obveznik PDV-a je/nije Je:Oporezivi promet prelazi ili vjerovatno da e prei iznos od 50.000 KMAko prihod svih lanova domainstva prelazi iznos od 15.000 KM Nije:Nije obveznik ako oporezivi prihod ne prelazi 50.000 KMNije obveznik ako je ukupan katastarski prihod svih lanova domainstva nii od 15.000 KM11FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity12Postupak registracije Zahtjev za registraciju s propisanom dokumentacijom podnosi se na obrascu ZR1, koji je sastavni dio Pravilnika. Ovjera fotokopije dokumentacije ne moe biti starija od 60 dana. Zahtjevom se moe zatraiti registracija i upis po jednom ili vie osnova. Ukoliko se trai registracija i upis u Registar po vie osnova, dokumentacija koja je zajednika, podnosi se samo u jednom primjerku. Podnositelj zahtjeva je duan da podatke na kojima zasniva zahtjev iznese tano i istinito.FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity12Dokumentacija koja se podnosi za registraciju za PDVpravna osoba:

rjeenje o upisu u sudski registar kod svih vrsta registracija za PDV;uvjerenje ili potvrda o registraciji od nadlene porezne uprave osobna iskaznica vlasnika i odgovornih osoba pravne osobe, podnositelja zahtjeva;dozvola za rad i prijava boravita, za odgovornu osobu - stranog dravljanina;punomo kojom se ovlauje dravljanin BiH da zastupa poreznog obveznika u postupcima sa UNO, u sluaju odsustva odgovorne osobe-stranog dravljanina;putovnica(paso) za vlasnika i odgovornu osobu-stranog dravljanina ikarton deponiranih potpisa ovjeren od poslovne banke kod koje je transakcijski raun otvoren (za sve otvorene transakcijske raune)takse: zahtjev 10 KM, rjeenje 10 KM i uvjerenje 20 KM.13FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity142. fizika osoba poduzetnik i fizika osoba graanin:

rjeenje/odobrenje nadlenog organa uprave o obavljanju djelatnosti, osobna iskaznica podnositelja zahtjeva; uvjerenje/potvrdu o registraciji od nadlene porezne uprave karton deponiranih potpisa ovjeren od poslovne banke kod koje je transakcijski raun otvoren (za sve otvorene transakcijske raune); dozvola za rad i prijava boravita, izdane od nadlenih organa i putovnicu za fiziku osobu - poduzetnika, stranog dravljanina takse: zahtjev 10 KM, rjeenje 10 KM i uvjerenje 20 KM.

FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity15 Ukoliko su uvjeti za registraciju ispunjeni, Odsjek za podrku Banjaluka donosi rjeenje o registraciji i upisu obveznika u roku od 15 dana od dana primitka zahtjeva. Nakon izvrene registracije, Sredinji ured - Sektor za poreze izdaje uvjerenje o izvrenom upisu u Registar. Uvjerenje se izdaje na jeziku i pismu navedenom u zahtjevu Uvjerenje o upisu u Registar se postavlja na vidno mjesto u poslovnim prostorijama obveznikaDonoenje odluke o registraciji i izdavanje uvjerenjaFARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityRegistracijaPo slubenoj dunosti

Ako osoba koja ima obvezu registrirati se isto ne uradi a:katastarski prihod prelazi iznos od 15.000 KMpromet oporezivih dobara i usluga prelazi 50.000 KM16FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityRegistracijaDobrovoljna- Katastarski prihod svih lanova domainstva nii od 15.000 KM- Promet oporezivih dobara i usluga ispod 50.000 KM

PeriodObveza plaanja PDV-a 60 mjeseci ( 5 godina)Uprava donosi rjeenjeFARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityUvjeti za dobrovoljnu registracijuRegistracija se odobrava ako podnositelj zahtjeva moe dokazati sljedee: da je izvreno ulaganje u svrhu obavljanja oporezive djelatnosti; da je podnositelj zahtjeva vie od 50% oporezivog prometa ostvario sa drugim obveznikom PDV-a; ili postojanje drugih okolnosti koje opravdavaju zahtjev18UIO moe dati odobrenje za dobrovoljnu registraciju licima koja vre iznajmljivanje, poljoprivrednu obradu posjeda ili bilo kojeg njegovog dijela, na period od najmanje dvije kalendarske godineFARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity19Registracija za PDV novoosnovane osobe

Ako novoosnovana osoba (osoba koja je osnovana u godini u kojoj podnosi zahtjev za registraciju) procijeni da e u tekuoj kalendarskoj godini ostvariti oporezivi promet koji e prei prag PDV-a (50.000 KM) - dokaz ugovori , ta osoba je obvezna, ne kasnije od osam dana prije zapoinjanja oporezivog poslovanja, podnijeti zahtjev za registraciju s prilozima. Prava i obveze po osnovi registracije za PDV teku od dana donoenja rjeenja o registraciji.Poetak prava i obveza registriranih poreznih obveznikaFARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity202. Postojea osoba koja prvi put postaje ili moe postati obveznik PDV-a

Osoba koja u prethodnoj kalendarskoj godini ili u tekuoj kalendarskoj godini ostvari oporezivi promet u iznosu veem od praga PDV-a (50.000 KM), podnosi zahtjev s prilozima do 20-og u tekuem mjesecu po isteku mjeseca u kojem je ostvaren oporezivi promet vei od praga PDV-a. Navedenoj osobi prava i obveze po osnovi registracije za PDV utvruju se od prvog dana u iduem mjesecu u odnosu na mjesec u kojem je ostvaren oporezivi prometFARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityKoje okolnosti moraju razmotriti poljoprivrednici (mali poduzetnici) Da li su nabavke dobara i usluga preteno od poreznih obveznika ili lica van sistema PDV-a

Da li su isporuke dobara i usluga preteno poreznim obveznicima ili licima van sistema PDV-a

21FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activityta je povoljnije za poljoprivrednike (male poduzetnike)Da budu izvan sistema PDV-aAko imaju niske nabavke dobara i uslugaAko imaju visoke isporuke dobara i usluga

Da budu u sistemu PDV-aAko imaju visoke nabavke dobara i uslugaAko imaju niske isporuke dobara i usluga22FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activityta je povoljnije za poljorivrednikePrimjer23

FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activityta je povoljnije za poljoprivrednike

24FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPeriod oporezivanja, obrauna i plaanja PDV-a:

Porezni periodjedan kalendarski mjesec

Podnoenje prijava do 10. u mjesecu za prethodni mjesec

Plaanje PDVa - do 10. u mjesecu za prethodni mjesec

25FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPorezna stopa

Standardna stopa 17% Preraunata stopa 14,5299% Nulta stopa na izvoz i usluge direktno povezane s izvozom i privremenim uvozom dobara

26FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets Activity27POLJOPRIVREDNICI U SISTEMU PDV-a

FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivitySTATUS POLJOPRIVREDNIKAPoljoprivrednici mogu imati status:

poreznog obveznika,korisnika paualne naknade i poljoprivrenik koji nije ni registrirani PDV obveznik niti korisnik paualne naknade 28FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityOBVEZE REGISTRIRANOG PDV OBVEZNIKAObveza izdavanja poreznih faktura za svaku isporuku dobara i usluga i zaraunavanje poreza na dodanu vrijednost 17%, Obveza voenja propisanih poreznih evidencija, KUF i KIF Obveza obraunavanja i plaanja PDV-a ,Obveza podnoenja prijave PDV-a do 10. u mjesecu za protekli mjesec iPravo odbitka ulaznog poreza koji je sadran u ulaznim raunima 29FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityEvidencije registriranog PDV obveznikaPDV fakturaKUFKIFPrijava PDV30FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPoljoprivrednik - korisnik paualne naknade31FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPoljoprivrednikPoljoprivrednik je predstavnik domainstva koji obavlja poljoprivrednu djelatnost za koju se porez na dohodak plaa prema katastarskom prihodu od poljoprivrednog ili umarskog zemljita

Domainstvo predstavlja zajednicu ivljenja, privreivanja i troenja zajedniki ostvarenih prihoda

32FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPaualna naknada za neregistriranog poljoprivrednika kao PDV obveznikaPaualna naknada je iznos ulaznog poreza na koji poljoprivrednici koji nisu porezni obveznici imaju pravo prilikom isporuke poljoprivrednih i umarskih dobara i usluga poreznim obveznicima33FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivitySTATUS POLJOPRIVREDNIKA KORISNIKA PAUALNE NAKNADEne izdaje porezne fakture,ne obraunava PDV,ne vodi porezne evidencije,nema pravo odbitka ulaznog poreza ima pravo na paualnu naknadu za isporuke poljoprivrednih dobara i usluga registriranim PDV obveznicima

34FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityDobivanje odobrenja od UIOZahtjev za odobrenje paualne naknade koji se podnosi nadlenom regionalnom centru UIOPrilozi: fotokopija line karte ugovor s registriranim obveznikom poreza na dodanu vrijednost o isporuci dobara ili vrenju usluga za istog ili potvrda o plaanju (primitku) otkupljenog poljoprivrednog, umarskog proizvoda ili usluge izdana od registriranog obveznika PDV-a i dokaz nadlenog organa da je podnositelj vlasnik zemljita upisanog u katastru zemljita, s visinom prihoda manjom od 15.000 KM u prethodnoj godini (za vlasnika), odnosno ugovor o pravu koritenja ili plodouivanja navedenog zemljita, sa isinom prihoda manjom od 15.000 KM u prethodnoj godini (za korisnika ili plodouivaoca). Uplata administrativne takse: zahtjev 10,00 KM i rjeenje 10,00KM35FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityIznos paualne naknadeUIO donosi rjeenje o priznavanju prava na paualnu naknadu

Naknadu poljoprivredniku plaa PDV obveznik koji je primio dobra i usluge od poljoprivrednika

Naknada iznosi 5% od vrijednosti isporuenih dobara i usluga

Porezni obveznici imaju pravo odbitka ulaznog poreza

36FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPotvrda o plaanju (prijemu)Potvrda o plaanju (prijemu) je dokument koji izdaje porezni obveznik na kojem obraunava paualnu naknadu na neto vrijednost primljenih poljoprivrednih ili umarskih proizvoda ili usluga od poljoprivrednika37Dr.sc. Jozo PiljiFARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivitySadraj potvrde o plaanju (prijemu)Naziv, adresa i identifikacijski broj obveznikaMjesto, datum izdavanja i redni broj potvrdeVrstu i koliinu isporuenih dobara od strane poljoprivrednikaDatum prometaVrijednost isporuenih dobaraIznos paualne naknade zaraunate poljoprivrednikuBroj rjeenja o paualnoj naknadi izdat od strane UIO

38 Potvrda o plaanju smatra se fakturomFARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPaualna naknada- ema39NV 2310 KM

PDV 393 KMSJEMENV 425 KMPDV 72KMNV 395 KMPDV 67 KMNV 770 KMPDV 131 KMGNJOJIVOZATITNASREDSTVAGORIVO I AMBALAA P O L J O P R I V R E D N I K P D V

O B V E Z N I K

NV 3.900 KM

PDV 663 KMPOTVRDAO PLAANJU30.000 Kg7.500 KM5% =375 KMPOTVRDAO PLAANJU10.000 Kg2.500 KM5% =125 KM

KROMPIR

40.000 KG

0,25 KM/Kg

10.000 KM

5%=500KM

FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityGodinji budet Registrirani PDV obveznik Poljoprivrednik korisnik paualne naknade Poljoprivrednik koji nije registrirani PDV obveznik niti korisnik paualne naknade40FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityPrimjeri budeta za proizvodnju mlijeka Registrirani obveznik za PDV Budet za proizvodnju mlijeka - korisnik paualne naknade Budet za proizvodnju mlijeka - nije porezni obveznik41FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivityHVALA NA PANJI !42FARMA FOSTERING AGRICULTURAL MARKETS ACTIVITYFARMA Fostering Agricultural Markets ActivitySheet1Poljoprivrednik izvan sistema PDV-aPoljoprivrednik u sistemu PDV-aNeto vrijednostPDVNeto vrijednostPDVNabavke1001710017Isporuke1,00001,000170Porezna obavezaNEMA153Mala firma izvan sustavu PDV-aMala firma u sustavu PDV-aNeto vrijednostPDVNeto vrijednostPDVNabavke1,0001701,000170Isporuke100010017Pravo na povratNEMA153

Sheet2

Sheet3

Sheet1Poljoprivrednik izvan sistema PDV-aPoljoprivrednik u sistemu PDV-aNeto vrijednostPDVNeto vrijednostPDVNabavke1001710017Isporuke1,00001,000170Porezna obavezaNEMA153Poljoprivrednik izvan sistema PDV-aPoljoprivrednik u sistemu PDV-aNeto vrijednostPDVNeto vrijednostPDVNabavke1,0001701,000170Isporuke100010017Pravo na povratNEMA153

Sheet2

Sheet3