pearson alhambrapearsonespana.blob.core.windows.net/books/vivace... · web viewahotsa,...

Vivace

Curriculum-Proiektua

___________________________

Heziketa Artistikoaren Arloa

Musika

Curriculum-Proiektua Euskadi - Vivace1

Lehen Hezkuntzako curriculum ofiziala................................................................................3

1. Heziketa Artistikoaren Arloa..............................................................................................3

2. Musikaren arloko Helburuak..............................................................................................4

3. Edukiak...............................................................................................................................5

3.1 Lehen Hezkuntzako Lehen Zikloko Edukiak...............................................................7

3.2. Lehen Hezkuntzako Bigarren Zikloko Edukiak..........................................................9

3.3. Lehen Hezkuntzako Hirugarren Zikloko Edukiak.....................................................12

4. Ebaluazioa.........................................................................................................................15

4.1. Ebaluazio-motak........................................................................................................15

4.2. Ebaluatzeko tresnak...................................................................................................16

4.3. Ebaluatzeko irizpideak...............................................................................................16

Vivace eta Lehen Hezkuntzako curriculum ofiziala............................................................23

1. Metodologia eta heziketa estrategiak................................................................................23

2. Barne-antolamendua.........................................................................................................24

2.1. Lehen Hezkuntzako Lehen maila...............................................................................24

2.2. Lehen Hezkuntzako Bigarren maila...........................................................................26

2.3. Lehen Hezkuntzako Hirugarren maila.......................................................................27

3. Tenporalizazioa.................................................................................................................28

4. Aniztasunari arreta............................................................................................................28

5. Oinarrizko gaitasunak.......................................................................................................29

5.1. Arloaren ekarpena oinarrizko gaitasunen garapenerako............................................30

6. Vivaceren eskola-gaiak.....................................................................................................33

6.1. Ikaslearentzako osagaiak...........................................................................................33

6.2. Irakaslearentzako osagaiak........................................................................................34

Programazioak........................................................................................................................36

1. Lehen Hezkuntzako Lehen maila......................................................................................36

2. Lehen Hezkuntzako Bigarren maila..................................................................................44

3. Lehen Hezkuntzako Hirugarren maila..............................................................................53

4. Lehen Hezkuntzako Laugarren maila...............................................................................62

5. Lehen Hezkuntzako Bosgarren maila...............................................................................71

6. Lehen Hezkuntzako Seigarren maila................................................................................81


Lehen Hezkuntzako curriculum ofiziala

1. Heziketa Artistikoaren Arloa

Etapa honetan, musika, arte plastikoak eta ikusizko arteak sartzen dira Arte Hezkuntza irakasgaiaren barruan. Arte-hezkuntza lantzekoan, kontuan izan behar dugu arte-adierazpenak beti ditugula ingurunean eta gure bizitzetan. Ikusizko arteen eta musikaren eremuan kultura jasotzat hartu izan dena ez ezik, kontsumitzen ditugun soinu, objektu eta irudi gehienak ere arte-adierazpenak dira; izan ere, gero eta bilgarri estetiko zainduagoan iristen zaizkigu. Mota guztietako erreferentzia estetikoek iragazten dute gure gizartea, eta erreferentzia horiek daude gizarteratze-prozesuetan, nortasuna eraikitzeko prozesuetan, bai eta bizi garen munduari buruz ditugun ideiak egiteko prozesuetan ere.

Bestalde, erreferentzia estetiko horiek biltzen dituen kultura-testuinguruak aldaketa nabarmenak izan ditu; batez ere, informazio eta komunikazio-teknologien garapenaren eraginez. Izan ere, garapen horrek musikaren eta irudien kontsumo masiboa eragin du, eta gero eta lotura estuagoak eta aberatsagoak sortu ditu hainbat motatako arte-adierazpenen artean; hau da, musikaren, dantzaren, ikusizko arteen eta masen komunikabideetako beste zenbait produkturen artean.

Une honetan, arte-hezkuntzak garrantzi berezia du; izan ere, eguneroko bizitzan ikusizko informazioak eta musika-informazioak jasaten duten manipulazioak (arte-xedearekin edo xede hori gabe) arteak eskatzen duen pentsamendu-ahalmenaren parekoa izateko beharra sortzen eta eskatzen du. Arte Hezkuntza irakasgaiak alderdi hauek guztiak garatzeko aukera ematen du: sormena, irudimena, autonomia, pertzepzio- eta mugimendu-garapena, sentikortasun estetikoaren garapena, norberaren adierazpenaren garapena, pentsamendu kualitatiboarena, emoziozko adimenarena, komunikatzeko eta gizarteratzeko ahalmenarena... Ahalmen horiek guztiek iragazi behar dituzte ikusizko produktuekin eta musika-produktuekin izaten ditugun topaketa guztiak.

Bestalde, arte-hezkuntzak gaur egun duen adierak ekoizpen hutsaren adiera gainditzen du: tresna teknikoak eta hizkuntza-tresnak irakastea, arte-gertaeren kultura- eta gizarte-alderdietan sakontzeko. Gure gizartean, hainbat bitarteko erabiliz egindako ikonoek —tradizionalak edo teknologiaren bidez eginak— garrantzi eta potentzialtasun handia dute, eta, horrez gainera, kontsumo-elementu bihurtuak dira. Hori dela eta, ikono horiek interpretatzen eta kritikoki aztertzen irakatsi behar zaie ikasleei. Arte mota guztiak ideien, sentimenduen, sinesmenen eta pertsonen jarreren adierazpenak direla jabetu behar dute, eta, horrez gainera, pertsonen edo taldeen nortasunaren adierazgarri ez ezik, nortasunaren eratzaile ere badirela ohartu behar dute.

Artearen erabileraren garrantzia, gizakien kulturaekoizpenarekin duen lotura eta arteak bizitzarekin duen harreman zuzena mitifikazioetatik eta esentzialismoetatik haratago doa, eta gelan landu behar da, gure kulturan artearen eta gizakien bizitzaren artean jarrita dagoen distantzia handia alde batera uzteko modua baita.

Hortaz, artearen alorra transdiziplinarietaterako, curriculumeko beste irakasgai batzuekin lotura naturala egiteko, toki ezin hobea da, eta errealitatea hobeto ulertzen eta gozatzen laguntzen du. Halaber, besteen begiradetara, mundua sentitzeko beste modu batzuetara


hurbiltzeko aukera ematen du. Modu horiek agerian geratu izan dira eta agerian geratzen dira musika-kulturaren eta ikusizko kulturaren produktuetan.

Etapa honetan, ikasleek aldaketa handiak izaten dituzte, bai irudien, marrazkien, musikaren... sortzaile gisa, bai irudi, marrazki, musika... hartzaile eta erabiltzaile gisa ere. Ludikoki erabiltzetik, guztiz uztera igarotzen dira ekoizpenaren kasuan, eta hazkunde esponentziala izaten dute, berriz, erabiltzaile direnean, kasu askotan akritikoa. Aldaketa horietako asko ikaslearen gizarte-ingurunean alderdi erabakigarriak direnek eragiten dituzte; besteak beste, alderdi hauek: modak, gizartean dauden komunikabideetako eta helduen arteko ikusizko irizpide estetikoak eta musika-irizpideak...

Beste zenbait irakasgaik ez bezala, irudiek eta musikak (artistikoak edo ez-artistikoak) ikasleen bizitzako alderdi guztietan dute eragina, baita oso alderdi garrantzitsuetan ere; besteak beste, emozioetan, nortasunean eta sozializazioan. Prozesu horiek guztiak ardura handiz zaindu behar dira haurtzarotik aurrenerabezarora igarotzeko tartean, distortsiorik eta zulorik ez sortzeko haien bizitzan gero eta garrantzi handiagoa duten ikusizko erreferente estetikoen eta musika-erreferenteen eta eskolan ikasten dituzten erreferenteen artean. Eskolako erreferenteek irakatsi behar diete ikasleei berak bizi diren kultura ulertzen, harekin elkarrizketan arituz, irizpide baliagarriak egin ditzaten eta ikuspegi kritikoa gara dezaten.

Horrez gainera, inoiz ez dira bakartu behar alderdi erreflexiboa eta ekoizpena, eta ez da bat bestearen ordezko aukeratzat hartu behar, batez ere etapa honetan; izan ere, haurrek oso prozesu aldakorrak eta delikatuak izaten dituzte ekoizle-zereginetan. Prozesu horiek ardura handiz zaindu behar dira, eta urte horietan ekoizlelana ez uzteko, beharrezko laguntza eta bitartekotzaprozesuak eman behar zaizkie.

Hain zuzen ere, ikasleen lanen ekoizpena beti iragazi, eho eta jasan izan du ikasleak arte-jarduerari, artearen funtzioei eta arte-ekoizpenak ikaslearen bizitzan duen zentzuari buruzko ikuskerak. Ikuskera horrek euskarri nabaria du gizartean, eta eskolak kontuan hartu behar du euskarri hori.

Horrez gainera, eskolak aldamioak eman behar dizkio, batez ere ekoizpenean, eta ulertu behar du artean ere inguruko jendearen eta bizi garen kulturako ekarpenen laguntzaz ikasten dugula.

2. Musikaren arloko Helburuak

Etapa honetan, gaitasun hauek lortzea izango da Arte Hezkuntzako irakaskuntzaren helburua:

Oro har, ikusizko kulturako eta musika-kulturako arteek eta produktuek ideiak, sentimenduak eta bizipenak jakinarazteko eta adierazteko eskaintzen dituzten aukerak ulertzea. Arte eta produktu horiek Euskal Herriko eta oro har herri guztietako ondarea eratzen duten elementutzat hartzea, eta, horrela, artea eta kultura ezagutzen eta gozatzen laguntzea.

Arte-hizkuntzen tekniken, baliabideen eta arauen oinarrizko ezagutza eta jakintza izatea. Teknologiek eskaintzen dituzten aukerak irakastea, sorkuntzetan eta haien erantzunak egiten erabiltzeko, eta, horrela, maila bateko autonomia lortzea arte-hizkuntzaren bidezko komunikazioan.

Arte-adierazpenen teknikak, baliabideak eta arauak ikertzea eta aztertzea, ikusizko kulturako eta musika-kulturako lanetan, lan horiek hobeto ulertzeko eta lan horiez gehiago gozatzeko, eta erreferente estetiko berriak garatzeko aukera izateko. Horrez gainera, artehizkuntzaren eremua zabaltzea.


Pentsaera dibergentearen eta konbergentearen trebetasunak eta norberaren eta besteren ideiak eta sentimenduak berregiteko ekimena, irudimena eta sormena erabiltzea, beharrezko prozesuak antolatuz, arte-ekoizpeneko lanetan erabili ahal izateko.

Gai izatea sorkuntza-proiektuak eta –lanak garatzean emaitza jakin batzuk lortzeko egin beharreko prozesuen plangintza egiteko, ebaluatzeko eta doitzeko, eta horrek guztiak eskatzen dituen erronken jakinaren gainean egotea. Horrez gainera, arazoak sortuz gero, jarrera eraikitzailez konpontzea.

Arteen eta ikusizko kulturako eta musika-kulturako produktuen funtzio sozialak eta erabilerak ezagutzea, eta norberaren eta besteen esperimentuetan ezagutzea, produktu horiek hainbat garai eta kulturatan izan dezaketen eta izan duten zeregina ulertzeko eta norberaren kultura-ondarea eta inguruko beste kulturen ondarea ezagutzeko.

Ikusizko arte-ekoizpenak eta musika-ekoizpenak eta ekoizpen horiek sortu diren garaiaren eta tokiaren ezaugarriak lotzea, ekoizpenen arte-balioa ulertzeko, bai eta garai edo gizarte-talde baten adierazpen gisa ekoizpenek izandako balioa ere. Horrela, arte-ekoizpenaren eta ekoizpenak ingurune fisikoan eta gizarte-ingurunean duen oihartzunaren eta esanahiaren balioa ezagutzeko eta kritika-prozesuak hasteko bideak irekiko dira.

Taldeko arte-jardueretan parte hartzea, besteren ekimenei eta ekarpenei laguntzea eta ekimen eta ekarpen horiek aintzat hartzea, errespetatzea eta elkartasunez jokatzea, arte-emaitza ona lortzen lagunduko duten lankidetzako eta talde-laneko trebetasunak garatzeko eta, gizartearen alderditik begiratuta, garapen pertsonala izateko.

Norberaren artelanetan konfiantza izatea, lanak egiten gozatzea eta norberaren eta taldearen hazkunderako egiten duen ekarpena aintzat hartzea, autoestimua sendotzeko eta ideiak eta sentimenduak adierazteko gaitasuna hobetzeko.

Euskal kultura-ondarearen eta beste herri batzuetako ondarearen arte-adierazpenak ezagutzea eta balioestea eta adierazpen-moduak gordetzeko eta berritzeko egindako lana aintzat hartzea. Kontuan hartzea zer nolako aberastasuna ematen duen hainbat kulturatako pertsonekin trukea izateak.

3. Edukiak

Arte Hezkuntzaren alorrak Lehen Hezkuntzan dituen edukiak definitzeko, eta aurreko hausnarketekin koherentzian, kontuan hartu behar dugu, lehen-lehenik, zein den Arte Hezkuntzaren azterketa-gaia, kalitatearen irizpidea aintzat hartuta beti:

Kultura-ondare tradizionalaren eta garaikidearen musika eta ikusizko arteak.

Ikusizko kultura-ekoizpena eta musika-ekoizpena, ez bakarrik ekoizpen artistikoa (herri-artea eta —musika, diseinua, komunikabideen eta informazio bitartekoen ikusizko erreferente estetikoak eta musikaerreferenteak, moda...).

Eta, bigarren, orekaz landu beharko ditugu pertsonok arte-gertaerei, eta, oro har, produktu estetikoei heltzeko ditugun bi moduak:

Ekoizpen-alderdia: irudien, musikaren, mugimenduaren... bitartez, adieraztea, sortzea, komunikatzea...

Alderdi erreflexiboa edo kritikoa, produktu estetikoen erabiltzaile garenez: artearen eremutzat hartzen den inguruneko edo ingurune horretatik kanpoko ikusizko


kulturaren eta musika-kulturaren produktuak ikustea, entzutea, aztertzea, interpretatzea, probatzea, gozatzea, sentitzea, ulertzea...

Alorraren azterketa-gaitzat hartu duguna gurutzatu eta ekoizpenaren eta gogoetaren alderdiak barneratuz, ikusizko arteen eta musikaren hizkuntzen berariazko baliabideen eta baliabide teknikoen eta prozesu-baliabideen erabilera kontuan hartzen da, eta oso beharrezko tresnatzat hartzen dira, ekoizpena eta gogoeta garatzeko. Laneko toki horiek guztiek sare iradokitzaile zabal bat osatzen dute, eta sare horretan barna ibili behar dugu irakasteko eta ikasteko prozesuan, premia bakoitzera eta proiektu jakin bakoitzera ondoen egokitzen den lan egiteko modua aukeratuz.

Nolanahi ere, gure ustez beharrezkoa da sareak dituen eduki moten zirriborroa egitea, bai eta sare horretako geltoki inplizituena ere, zehatzago ordenatzeko eta definitzeko Lehen Hezkuntzako zikloetan. Alor horretan garatuko diren edukien helburua eremu hauei erantzutea izango da:

Arteen, ikusizko kulturaren eta musika-kulturaren adierazpen-, komunikazio- eta narrazio-erabileren edukiak.

Musika-hizkuntzaren, hizkuntza plastikoaren eta ikusizko hizkuntzaren baliabideei eta arauei buruzko edukiak.

Artearen, ikusizko kulturaren eta musika-kulturaren sorkuntza-prozedurak eta –teknikak aztertzen dituzten edukiak.

Arteak, ikusizko kultura eta musika-kultura sortzen dituen gizartean arteek, ikusizko kulturak eta musika-kulturak dituzten funtzioen eta artikulazioaren edukiak.

Gertuko eta urrutiko eremuetako ikusizko artesorkuntzen eta musika-sorkuntzen edukiak, ekoizpentestuinguruak kontuan hartuta.

Hala ere, bi irakasgairekin Musikarekin eta Ikusizkoen Hezkuntzarekin lanean gabiltzanez, edukiak eraginkortasunez antolatu behar ditugu, eta, antolaketa horren bitartez, irakasgai bakoitzaren nortasuna eta biek dituzten toki komunak islatzeko aukera izan behar dugu. Horretarako, aurretik aipatu ditugun bi alderdiak —pertsonek arte-gertaerei heltzeko ditugu bi moduak— erabiliko ditugu, bai erabileraren, bai ekoizpenaren eremuan ere, eta alor bakoitzaren edukimultzoak egituratzeko ardatz gisa hartuko ditugu.

Horrela, eduki multzo hauek ezartzen dira Lehen Hezkuntzarako:

1. Musika entzumen bidez hautematea eta ulertzea.

2. Musika-adierazpena, -interpretazioa eta –sorkuntza.

3. Erreferente plastikoen eta ikusizko erreferenteen ulermena, pertzepzioa eta interpretazioa.

4. Arte plastikoen eta ikusizko arteen ekoizpena, adierazpena eta sorkuntza.

Arte Hezkuntzak esperimentazioari eta praktikari tarte zabala utziko dioten metodologia-proposamenak irakatsi behar ditu, eta arte-hizkuntzen baliabide teknikoak eta adierazpen-baliabideak erabili. Proposamen horiek prozesu erreflexiboak jaso eta garatuko dituzten planteamenduetatik aztertu behar dira; besteak beste, planteamendu hauetatik:

Ikasleak ideiak formulatzera eta hainbat motatako gaitasunak eta ikasitako ezaguerak egoera berrietan erabiltzera bultzatuko dituzten proiektuak proposatzea. Eguneroko bizitzako gaiak, arte-gai jakinak edo beste alorretako edukiekin lotutako gaiak abiapuntu hartuta sor daitezke proiektuak. Bestalde, diziplina arteko proposamenak sortzeko aukera ematen du.


Ikasleak hainbat tresna —paper-zorro bat edo ikasketa- karpeta bat, esaterako— erabiltzea, lan-prozesuaren hainbat material jasotzeko; izan ere, bere ezaguera eraikitzen ari dela jabetzen laguntzen dio.

Edukiekin lotutako irudien, abestien eta pieza instrumentalen bilduma zabal eta aberatsa sistematikoki erabiltzea, bai eta gogoetarako eta eztabaidarako bidea emango duten testuak eta beste mota bateko dokumentuak ere. Eztabaida eta gogoeta-eremu horien bitartez, ikasleak harremanean jarduten du, eta ezaguera partekatua eraikitzen du, hainbat motatako begiratuak eta irizpideak oinarri hartuta. Kontuan hartu behar da teknologiak garrantzi handia duela bilaketa- eta hautaketabaliabide gisa. Metodologia-iradokizun horien barruan inplizituki sartuta dago ebaluazio-prozesu etengabearen ideia, ikasleen ikaskuntzari eta irakasleen esku-hartzeari lotuta. Hori guztia jasota dago ebaluazio-irizpideetan.

3.1 Lehen Hezkuntzako Lehen Zikloko Edukiak

1. eduki multzoa. Musika entzumen bidez hautematea eta ulertzea

Soinu-iturriak ikertzea, eta naturaguneetako eta gizarte-inguruneko soinuen ezaugarriak bereiztea.

Soinuaren eta soinua sortzen duten soinu-iturrien aukerak aztertzea, eta haien ezaugarriak identifikatzea.

Eskolako musika-tresnak eta musika tradizionaleko, popeko, rockeko eta orkestrako tresna ohikoenak ikusiz eta entzunez ezagutzea, bai eta hainbat motatako ahotsak ere.

Hainbat estilo eta kulturatako musika-konposizio laburren entzuketa aktiboa.

Abestietan eta musika-lanetan errepikapena eta kontrastea abiapuntu hartuta egindako musika-forma errazak ezagutzea.

Soinuaren altuera eta iraupena bereiztea, eta grafia konbentzionalen eta ez-konbentzionalen bidez irudikatzea.

Inguruneko soinuak aurkitzeko jakin-mina, eta hainbat estilo eta kulturatako musika-lanak entzuten gozatzea.

Zarata-egoerako eta kutsadura akustikoko egoerak identifikatzea.

Isiltasunak musikan eta elkarbizitzan duen garrantzia balioestea.

Entzuketetan eta beste hainbat musika-emanalditan izan beharreko jokabideak ezagutzea eta errespetatzea.

Inguruneko musikak eta musika-emanaldiak deskribatzea eta azaltzea.

2. eduki multzoa. Musika-adierazpena, -interpretazioa eta -sorkuntza

Ahotsaren, gorputzaren eta objektuen soinu-aukerak eta naturako soinuak aztertzea.

Abesti errazak aho batez interpretatzea eta buruz ikastea.

Euskal kultura-ondarearen eta beste kultura batzuen abestien eta dantzen bilduma.


Ahotsa, gorputz-perkusioa eta musika-tresnak erabiltzea, testu errezitatuei, abestiei eta dantzei laguntzeko.

Ahotsa zaintzearen garrantzia, tresna naturala eta gainerakoekin komunikatzeko bitartekoa baita.

Perkusio txikiarekin interpretatzeko oinarrizko trebetasunak eskuratzea.

Instrumentazio errazen interpretazioa, instrumentarium Orff-erako.

Mugimenduen, segida soinudunak dituzten joko motorren eta dantza errazen oinarrizko teknikak praktikatzea.

Grafia konbentzionalak eta ez-konbentzionalak dituzten partitura errazen idazketa eta irakurketa.

Ahozko adierazpenarekin, musika-tresnen adierazpenarekin eta gorputz-adierazpenarekin gozatzea.

Eskema erritmikoen eta melodikoen inprobisazioa.

Mugimenduen inprobisazioa, hainbat soinu-estimuluri erantzuteko.

Ahozko soinuak, objektuak eta tresnak aukeratzea, egoerei eta kontaketa laburrei soinua jartzeko.

Musika ekoizteko norberaren aukeretan konfiantza izatea.

3. eduki multzoa. Erreferente plastikoen eta ikusizko erreferenteen ulermena, pertzepzioa eta interpretazioa

Norberaren esperientzia abiapuntu hartuta, irudiak eta beste hainbat arte-adierazpen erabiltzeko premia identifikatzea, ideiak, sentimenduak edo emozioak adierazteko. Erlazioak sortzea beste pertsona batzuen eta artista ezagunen ekoizpenekin.

Ingurunean eta erakusketa edo museoetan dauden lan plastikoen eta ikusizko lanen berezko deskribapena eta azalpena.

Arte-ekoizpenen errespetua, denontzako adierazpen garrantzitsuak baitira.

Hainbat garai eta kulturatako irudiak eta arteobjektuak aztertzea, eta irudi eta objektu horiek sortu ziren testuinguruen ezaugarriei buruz eztabaidatzea eta ikertzea.

Artelanen eta ikusizko kulturatik gertu geratzen diren produktuen asmoak, funtzioak eta erabilerak eztabaidatzea eta ezagutzea.Esanahien berbalizazioa eta norberaren lanei buruzko azalpenak ematea.

Naturagunean, ingurune artifizialean eta arte-ingurunean dauden elementuen behaketa eta zentzumen bidezko azterketa.

Sentsazioen eta behaketen ahozko deskribapena.

Espazioa kontuan hartuta, objektuen eta pertsonen distantziak, ibilbideak eta kokapenak aztertzea.

Espazioa irudikatzeko moduen behaketa.

Ingurunean balio estetikoak hautemateko jakinnahia.


4. eduki multzoa. Arte plastikoen eta ikusizko arteen ekoizpena, adierazpena eta sorkuntza

Marrazkiak, pinturak, collageak, liburukiak... egitea, ideiak eta sentimenduak adierazteko edo narrazioen euskarri izateko.

Nahita egindako trazuaren eta nahita egin gabekoaren adierazpen-aukerak probatzea.

Hainbat material-motatan eta hainbat euskarritan nahasteak eta kolore-orbanak egiten probatzea.

Egitura naturalen eta artifizialen zentzumen bidezko bilaketa, bai eta material organikoen eta ez-organikoen ezaugarri eta aukerena ere.

Lan plastikoetan egiturek, koloreek eta formek dituzten funtzioen eta aukeren behaketa eta azalpena.

Objektuen manipulazioa eta transformazioa, beste testuinguru batzuetan objektu horiek dituzten beste zenbait erabilera eta adierazpen-aukerak aztertzeko. Birziklapen-irizpideak ere kontuan izatea.

Baliabide digitalak aztertzea, ekoizpen pertsonalak sortzeko.

Materialak manipulatuz eta aztertuz gozatzea.

Materialei, tresnei eta lan artistikoaren beste alderdi batzuei buruzko hitzak pixkanaka eta behar bezala erabiltzea.

Artearen ekoizpen-prozesuaren antolaketa mailakatua, prozesua egiteko beharrezko baliabideen aurreikuspena, eta materialen eta tresnen aukeren azterketa.

Artelanak egiteko norberaren aukeretan konfiantza, eta norberaren ekoizpenei eta besterenei balioa ematea.

Iraunkortasuna eta arreta lan-prozesuan.

Espazioak eta denborak esku hartzen duten naturaguneko eta eguneroko bizitzako alderdien interpretazio plastikoa.

3.2. Lehen Hezkuntzako Bigarren Zikloko Edukiak


Soinuen altuera eta iraupena entzunez bereiztea, izendatzea eta grafikoki irudikatzea.

Musika-adierazpeneko kode konbentzionalaren erabilerak eta oinarrizko funtzioak ulertzea.

Hainbat estilo eta kulturatako musika-konposizioak aktiboki entzutea, eta zenbait ezaugarri bereizgarri ezagutzea: melodikoak, erritmikoak, dinamika eta agogika.

Melodiak, erritmoak, harmoniak, formak eta tinbreak musika-konposizioetan duten funtzioa ezagutzea.

Barne-entzumena eta entzutezko barne-oroimena sendotzea.

Tresnen tinbrea entzunez bereiztea, eta hainbat taldetan sailkatzea, soinuaren ekoizpen-iturriaren eta soinu-ezaugarrien arabera.


Tresna- eta/edo ahots-taldeen soinu-ezaugarriak identifikatzea eta elkarren artean lotzea.

Musika osatzen duten elementuen oinarrizko kontzeptuak: melodia, erritmoa, harmonia, forma.

Errepikatzen diren, elkarren artean desberdintzen diren eta azkenean abesti edo musika-adibide bihurtzen diren musika- esaldien eta -zatien identifikazioa.

Kontzertuei eta musika-emanaldiei buruzko balorazioa eta iritzia.

Ohiko soinuek dituzten ezaugarrien antza handirik ez duten soinu-ezaugarri berriak aurkitzeko interesa.

Musika entzuteko arretaz eta isilik egotea.

Zarata-egoerako eta kutsadura akustikoko egoerak identifikatzea.


Soinu gozatuen bilaketa, bereizketa eta emanaldia, eta jarrera egokia ahozko adierazpeneko eta tresna bidezko adierazpeneko jardueretan.

Ahotsa, gorputza eta tresnak zaintzeko ohiturak.

Abestiak, kanonak eta pieza instrumental errazak aho batez interpretatzea eta buruz ikastea.

Gure ingurune soziokulturaleko abesti-bilduma bat lortzea.

Ahozko interpretazioaren, tresna bidezko interpretazioaren, dantzen eta mugimendu-segida ezagunen eta asmatuen banakako eta taldeko koordinazioa eta sinkronizazioa.

Hainbat motatako grafiak dituzten abesti eta pieza instrumental errazak irakurtzea eta interpretatzea.

Musika zeinu konbentzionalen bidez irudikatzea: pentagrama, notak, nota-irudiak eta isiluneak, sol giltza, konpasa...

Interesa eta ardura interpretazio- eta sorkuntzajardueretan.

Emandako musika-oinarrien gainean, erritmo- eta melodia-eskemen inprobisazioa.

Erritmo- eta harmonia-akonpainamendu errazen sorkuntza, abestietarako eta pieza instrumentaletarako.

Emandako elementuak konbinatuz, musika-piezak sortzea.

Koreografiak asmatzea, abesti eta musika-pieza laburretarako.


Ingurunean edo museo batean dagoen lan batek sortzen digun esperientzia ahoz edo plastikoki adieraztea.

Marraztean bakoitzak duen esperientziatik abiatuta, hainbat arazori buruz gogoeta egitea; besteak beste, giza irudiaren, espazioaren, denboraren eta mugimenduaren irudikapenari buruz.


Irudikapen-arazoak (hirugarren dimentsioa, mugimendua, denbora...) konpontzeko, gure kulturan eta beste kultura batzuetan emandako hainbat konponbideren ikerketa eta behaketa.

Alderdi teknikoek eta funtzionalek artearen historiako irudiak eta lanak sortzen izandako egitekoa ulertzea.

Lan plastikoetan erabilitako materialen eta tekniken behaketa, eta loturak egitea intentzionalitatearekin eta ekoizpen-testuinguruarekin.

Ingurunea, kultura-ondarea osatzen duten lanak, norberaren ekoizpenak eta besterenak errespetatzea eta zaintzea.

Irudiei eta arte-ekoizpenei buruzko informazio esanguratsua bilatzeko interesa.

Gertuko testuinguruko arte-ekoizpenetara hurbiltzeko eta ekoizpenen fakturari eta egileari buruzko xehetasunak eta informazioa jakiteko interesa.

Norberaren gustuetatik urrun dauden ekoizpenen interesa, tolerantzia eta errespetua.

Egituren eta tonuen sailkapena, eta hainbat angelu eta posiziotatik aztertutako forma natural eta artifizialak hautematea.

Ordena edo jarraibide bat ezartzea, behaketa- eta ahozko edo idatzizko komunikazio-prozedura jarraitzeko.

Inguruneko elementuei begiratzea, objektuen arteko proportzioak, erlazioak, espazio-kokapenak... ulertzeko.

Irudiak eta arte-adierazpenak aztertzeko eta balioesteko jarrera irekia eta malgua.

Publizitatean, Interneten, bideoetan, bideojokoetan, aldizkarietan eta komunikabideen beste zenbait produktutan erabilitako irudien balorazio kritikoa.


Hiru dimentsioko irudiak edo formak egitea, hainbat teknika eta baliabide erabiliz, ideiak edo sentimenduak adierazteko.

Sorkuntza plastikoak eta bolumetria-egitura errazak egitea, helburu jakin bat lortzeko; besteak beste, antzerkietan erabiltzeko, jokorako elementuak sortzeko...

Argazkigintzaren, collagearen, komikiaren, kartelaren... bidez, irudiak manipulatzea eta sortzea.

Baliabide digitalak erabiltzea, arte-ekoizpenak egiteko.

Irudiak eta objektuak egitea, ideiak eta sentimenduak adierazteko, eraldaketa grafiko-plastikoak abiapuntu hartuta. Eraldaketa horien barruan sartuko da birziklapena ere.

Artelanetan ikusitako alderdiak erabiltzea norberaren ekoizpenetan.

Sentimenduak eta ideiak adierazteko arte-kodeak ezagutzearen balorazioa.

Lerroek dituzten adierazpen-aukerak probatzea.

Kontrasteetan, aldaketetan eta konbinazioetan dauden kolore-aukerak bilatzea, eta hainbat euskarritan ikustea emaitzak.

Materialen ezaugarriak eta tratamendu ez-konbentzionalak ikertzea eta irudikapenean egiturei zer erabilera eman dakiekeen jakitea.


Banakako edo taldeko proiektuak proposatzea, hainbat gairi buruz ikertzeko eta konponbide plastikoa emateko.

Hainbat iturritan ikusizko baliabideak (irudiak, eguneroko bizitzako edo arteko hainbat erreferente...) bilatzea, Interneten barne, lanetan erabiltzeko.

Aurreikusitako asmoetan sorkuntza-prozesua banaka edo taldean doitzeko interesa.

Materialak behar bezala aukeratzeko ahalmena, aukera plastikoen arabera, eta tresnak, materialak eta espazioak arduraz erabiltzea.

Lanak bere gain hartzearen aldeko jarrera, bai eta talde-lanean ezarritako arauak errespetatzekoa ere.

Norberaren adierazpen-aukerak balioestea, eta desinhibitze- eta naturaltasun-jarrerak hartzea. Horrez gainera, zailtasunak konpontzeko jarrera.

Hizkuntza plastikoko eta ikusizko hizkuntzako elementuak antolatzeko eta erabiltzeko modu berriak probatzeko kezka.

Beste pertsonen iritzien eta lanen errespetua eta interesa, norberaren ezaguera-prozesuaren osagai gisa hartuta.

3.3. Lehen Hezkuntzako Hirugarren Zikloko Edukiak


Hainbat testuingurutan erabili izan diren hainbat estilo eta kulturatako iraganeko eta oraingo musikak aktiboki entzutea eta azaltzea.

Musika-hizkuntzako tresnak erabiltzea, lan txikiak aztertzeko.

Musikaren elementuak ezagutzea, eta tinbre-bereizketa egitea soinu hauetan: musika-tresna akustiko eta elektronikoetan, ahotsaren erregistroetan, ahozko talde eta tresna-talde arruntenetako hainbat estilotako, konpositoretako eta garaitako musika-piezak entzutean.

Zati berdinak errepikatuta dituzten musika-formak, zati desberdinak tartekatuak dituztenak eta bariazioak dituzten abestiak identifikatzea.

Hainbat iturritan, musika-tresnei, konpositoreei, interpretatzaileei, musika-emanaldiei eta musikaren funtzioei eta erabilerei buruzko informazioa bilatzea.

Kontzertuetara eta musika-emanaldietara joatea, haien azalpenak ematea eta balioestea.

Hainbat estilo, konpositore, garai eta kulturatako musika-lanak balioestea eta entzuten gozatzea.

Soinu bidezko erasoen kontrako jarrera kritikoa, eta eraso horiek murrizteko eta norberaren ongizatea eta besteena zaintzeko ekarpen aktiboa.


Musika interpretazioan erabiltzen diren hainbat musika-tresna eta gailu elektronikoren soinu- eta adierazpen- aukerak aztertzea.


Ahozko eta tresna eta gorputz bidezko inprobisazioa, musika-estimuluei eta musikaz kanpoko estimuluei erantzuteko.

Hainbat mota eta estilotako abestien bilduma zabala lortzea.

Hainbat estilotako musika-piezen dantzak eta koreografiak interpretatzea eta asmatzea, taldean.

Sarrerak, interludioak, kodak eta akonpainamenduak sortzen ditu, abestietarako eta pieza instrumentaletarako.

Gero eta abesti eta pieza instrumental zailagoak irakurtzea eta interpretatzea, grafia konbentzionalak erabiliz, eta, horrez gainera, adierazpen-zeinuak eta agogika kontuan hartzea.

Musika-hizkuntza musika-konposizioen ideiak eta ezagutza transmititzeko bitarteko gisa balioestea.

Hainbat grafia (konbentzionalak eta ez-konbentzionalak) erabiltzea, asmatutako musika erregistratzeko eta gordetzeko.

Ikus-entzunezko bitartekoak eta informatika-baliabideak erabiltzea, musika-piezak sortzeko, irudiei eta antzerki-irudikapenei soinua jartzeko eta gelan interpretatutako musika grabatzeko.

Hainbat garai eta kulturatako ahozko piezak eta pieza instrumentalak interpretatzea, hainbat taldetarako, akonpainamenduarekin eta akonpainamendurik gabe. Taldean interpretatzeak sortzen dituen ardurak bere gain hartzea, eta gainerakoen ekarpenak errespetatzea, bai eta zuzendaria bera ere.

Abesti errazak bi ahotsetan interpretatzea, kanonen, polirritmien... bitartez.

Musika-ekoizpenak egiteko iraunkortasuna izatea, eta aurrera egiteko eta hobetzeko gogoa edukitzea.


Artelanak komunikazio pertsonalerako eta kultura- nortasuneko balioen transmisiorako tresnak direla balioestea eta onartzea.

Artea eta adierazpen plastikoa arazoei buruz hausnartzeko eremuak direla balioestea; besteak beste, arazo hauei buruz hausnartzeko eremuak: ingurumenaren hondamena, indarkeria...

Gertuko testuinguruko eta beste testuinguru batzuetako kultura-adierazpenaren arte-forma eta artisautza- forma adierazgarriak bilatzea, erregistratzea eta balioestea.

Hainbat kulturak elkarren artean izan dituzten harremanak ikertzea eta eztabaidatzea. Harreman horiek agerian daude arte-adierazpenetan, historian eta gaur egun.

Publizitatean, Interneten, bideojokoetan, aldizkarietan eta komunikabideen beste zenbait produktutan erabilitako irudien azterketa formala eta jarrera kritikoa.

Gertuko irudien sorkuntza-prozesuetan eta artearen historian, baliabide estetikoak, irudikapen-baliabideak edo baliabide teknikoak ikertzeko eta bilatzeko ahalmena aitortzea, helburu jakinak lortzeko.


Artelanak berregiteko edo lan berriak sortzeko artelanek eskaintzen eta iradokitzen dituzten ezaugarri formalak, teknikoak eta materialak aztertzea.

Objektuen eta elementu naturalen aukera plastikoak eta adierazpen-aukerak ikertzea.

Ahoz eta idatziz protokoloak egitea, elementu naturalen eta artifizialen alderdi eta ezaugarri nabariei eta ez hain nabariei begiratzeko.

Bolumenak planoan irudikatzeko moduak aztertzea, ikuspuntuaren edo espazioko kokapenaren arabera.

Hainbat alor edo eremutan espazioa irudikatzeko erabiltzen diren moduak konparatzea, bete behar duten funtzioa (teknikoa, informatzailea...) kontuan hartuta.

Artearekin edo ikusizko kulturarekin zerikusia duten albisteak irakurtzea eta eztabaidatzea.

Museoetara, erakusketetara, antzerki- eta musikaemanaldietara... joatea, arte-gertaerak hobeto ulertzeko.

Norberaren esperientzia estetikoa eta besterena adierazteko sentikortasuna eta errespetua.


Lanak egitea, ideiak eta sentimenduak adierazteko teknika mistoak erabiliz.

Banakako edo taldeko proiektuen plangintza egitea, sortutako problema bati ebazpen artistikoa emateko, eguneroko bizitzako gaiei edo eskolako edukiei buruz.

Hainbat motatako dokumentazioa (testu idatzietako informazioa, irudiak, artisten lanak, gertuko inguruneko iturriak...) bilatzea eta erabiltzea, banakako edo taldeko proiektu bati buruzko ikerketa-lanak garatzeko.

Materialak eta teknikak manipulatzea, material eta teknika horiek erabiliko diren edukira egokitzeko, eta egindako aurkikuntzak irudikapen plastikoetan erabiltzeko interesa.

Forma irekiekin eta itxiekin probatzea, bai eta lerroekin ere, formaren, norabidearen eta espazioan duten kokapenaren arabera.

Kolorearen ezaugarrien eta erlazioen oinarrizko ezagutzak erabiltzea.

Bolumenek eta espazioek argiak jotzean izaten dituzten aldaketak aztertzea.

Egiturak erabiltzea, objektuak eta irudiak bereizteko.

Informazio- eta komunikazio-teknologiak erabiltzea, teknologiei buruzko irudiak eta dokumentazioa bilatzeko, bai eta egindako lanak zabaltzeko ere.

Euskarri teknologikoak erabiltzea, arte-sorkuntzarako.

Hainbat hizkuntzak (ahozkoak, ikusizkoak, entzumen- hizkuntzak...) esku hartzen duten proiektuen plangintza egitea eta proiektuak gauzatzea.

Egiturak egitea eta espazioak aldatzea, metrikaren eta perspektibaren nozioak erabiliz.

Espazio errealean esku hartzea: giro berriak sortzea, lehendik daudenak aldatzea...

Originaltasunerako eta naturaltasunerako joera, bai eta ideiak, sentimenduak eta bizipenak modu pertsonal eta autonomoan islatzekoa ere, artelan baten sorkuntzan.


Iraunkortasuna, eta pixkanaka gehiago eskatzea sorkuntza-prozesuan, lankidetza-lanean ardurak hartzea, azterketarako uneak jartzea, gainerakoen ekarpenak errespetatzea eta desadostasunak argudio bidez konpontzea.

Plastika-eremuaren antolaketa, eta eremu moten artean sortzen diren loturen azterketa.

Artelanak egiteko norberaren aukeretan konfiantza, eta norberaren ekoizpenak eta besterenak balioestea.

Gelako ordena eta garbitasuna balioestea.

Materialak eta euskarriak erabiltzeko ikusmina.

4. Ebaluazioa

Ebaluazioa Lehen Hezkuntzan funtsezko prozesua da hezkuntza praktikaren barruan, une oro ahalbidetzen baitu informazioa biltzea eta balioespenak egitea orientatzen eta erabakiak hartzen laguntzeko irakaste-ikaste prozesuari dagokionez. Ebaluazioaren funtzioa da, alde batetik, banakako eta talde eboluzioa neurtzea, baita orobat huts egiten duenaren eta positiboa denaren diagnostiko bat egitea ere, geroago puntu horiek azpimarratzeko.

Gaiaren ezaugarri bereziak direla eta, musika irakaskuntzan ez da beti beharrezkoa ebaluaziorako jarduera espezifikoak aurkeztea. Ebaluazioak prozesu jarraitu bat izan behar du, ematen duen atzera-elikaduran balioa hartuko duena eta ikaste prozesuak hobetzeko, sendotze espezifikoak diseinatzeko eta jarrera-gatazken konponbidean parte hartzeko gai izango dena.

4.1. Ebaluazio-motak

Vivacek bitartekoak ipintzen ditu balioespen hori egiteko, eta horretarako hiru ebaluazio mota desberdin erabiltzen ditu:

Hasierakoa, unitate bakoitzeko lehen orrietako proposamen didaktikoen bitartez, haien helburua baita aurretiko ideiak, interesak, musika esperientziak, musika heziketarako trebetasun erritmiko, melodiko eta entzumenezkoak, banakako desberdintasunak, talde harremanak, e.a. hautematea.

Prestatzailea, ikasturte osoan zehar proposatzen diren jardueren bidez, haien asmoa izanik ikasketan izandako prozesua balioestea, emaitzak baino gehiago.

Metagarria; hor sartzen dira unitate didaktiko bakoitzaren amaieran egiten diren ebaluazio probak, heziketa prozesuaren une jakin batean ikasleen gaitasunen eboluzioaz informatzen dutenak.

4.2. Ebaluatzeko tresnak

Vivace programazioak irakaste-ikaste prozesuaren eboluzioaren balioespen eraginkor bat lortzeko tresna egokienak irakasleen eskuetan jartzen ditu. Ondokoak dira:


Behaketa sistematikoa, gidaliburu didaktikoaren amaieran dauden ikasleen erregistro orrietan isla daitekeena. Orri horietan aurrerapenak idatz daitezke periodikoki, baita ikasleen portaeraren inguruko gauzak jarduera baten garapenean ere.

Elkarrizketa, zeinari esker aurretiko ezagupenak ebalua baitaitezke, baita taldearen gabeziak edo potentzialtasunak hauteman ere. Unitate didaktiko bakoitzeko lehen orriak eskuarki aukera ona izaten dira norberaren musika esperientziak eta landuko den gaiaren inguruan dauzkan ezagupenak partekatzeko.

Ebaluazio proba espezifikoak, irakaste-ikaste prozesuan txertatuak, beste tresna batzuen bidez sumagaitzak diren alderdi zehatzen inguruko informazioa lortzeko balioko dutenak. Gidaliburu didaktikoaren baliabideetan, Vivacek ebaluazio proba batzuk ditu, unitate didaktiko bakoitzeko edukien bereganatze-maila neurtzeko lana erraztuko dutenak.

Auto-ebaluazioa, ikasleentzat beren ikaste prozesuaren erreferentzia argia dena, baina irakasleentzat ere baliagarria izan daitekeena balioespenak egin ditzaten.

Jarduerak antolatzea zenbait kultura gertakari ospatzeko, ezin hobeak baitira talde-lana eskatzen duten zereginen aurrean ikasleen jarrerak neurtzeko.

4.3. Ebaluatzeko irizpideak

a) Lehen Hezkuntzako Lehen Zikloa

1. Kantatzeko, marrazteko... premia sentitzea, eta gertuko testuinguruko eta hainbat kulturatako pertsonen eta artisten esperientziekin harremanetan jartzea.

1.1. Ea erabiltzen dituen musika edota ikusizko arteak egiten dituen jardueretan.

1.2. Ea ulertzen duen artearen eta kultura-produktuen komunikazio-alderdia.

1.3. Ea erakusten duen musika-jarduera edo ikusizko jarduera atsegin dituela.

1.4. Ea interesatzen zaion artelanak ematen duen informazioa.

2. Arte-ekoizpenetan ideiak, behaketak, bizipenak, musika-esperientziak... agertzea, oinarrizko teknikak eta baliabideak erabiliz.

2.1. Ea erabiltzen dituen musika-hizkuntzaren edo ikusizko hizkuntzaren kodeak, oinarrizko mailan.

2.2. Ea gogoratzen dituen arte-hizkuntzen oinarrizko elementuak, ondoren erabiltzeko.

2.3. Ea aztertzen dituen musika-hizkuntzaren eta ikusizko hizkuntzaren parametroak.

2.4. Ea behar bezala deszifratzen dituen musika-hizkuntza eta ikusizko hizkuntza.

3. Ikusizko ekoizpenak eta musika-ekoizpenak aztertzea, eta teknika errazak, materialak eta ekoizpen horietako hizkuntzen oinarrizko elementuak ezagutzea.

3.1. Ea bereizten dituen lan baten barruan kontrastean diren alderdiak.

3.2. Ea erakusten duen entzundako edo ikusitako lana estimatzen duela.

3.3. Ea hautematen dituen aurretik aurkeztutako musika-lan edo ikusizko lan baten alderdi garrantzitsuak, entzun edo ikusi ondoren.

3.4. Ea erreparatzen dien teknika edo estilo ezberdinei.


4. Materialak, naturako elementuak, tresnak, euskarriak, ahotsa, gorputza... probatzea, eta adierazteko eta komunikatzeko erabiltzea.

4.1. Ea probak egiten dituen ahotsarekin eta erabiltzen dituen hainbat material, musika-produktu bat edo ikusizko produktu bat egiteko.

4.2. Ea aukera bat baino gehiago probatzen duen lan bat interpretatzeko edo berregiteko.

4.3. Ea interesik eta ekimenik erakusten duen arteekoizpenerako.

4.4. Ea ideiarik ematen duen musika-lana edo ikusizko lana hobetzeko.

5. Lanaren plangintza egiten du, proposamen jakin baten arabera ezarriko diren faseak arrazoituz.

5.1. Ea itxaroten duen apur bat lanean hasi aurretik.

5.2. Ea ordenatzen dituen arte-lanean egin beharreko esku-hartzeak.

5.3. Ea arazoak igarri eta konponbideak bilatzen dituen.

5.4. Ea jarrera kritiko eta eraikitzailea duen ikaskuntza-prozesuan.

6. Hainbat garai historikotako eta hainbat kulturatako ikusizko kulturako eta musika-kulturako arteen eta produktuen zenbait funtzio eta erabilera ezagutzea, gertuko esperientziatik abiatuta.

6.1. Ea artearen gizarte-funtzioak ezagutzen dituen.

6.2. Ea bereizten duen hautematen dituen musikamezuen eta ikusizko mezuen norabidea.

6.3. Ea musika-materialak eta ikusizko materialak erabileraren arabera bilatzen dituen.

6.4. Ea ardura zaion bere kultura-ondarea eta beste kulturen ondarea ezagutzea.

7. Irudiak eta musika egiteko hainbat moduren arteko aldeak ezagutzea, irudi eta musika horiek sortzen diren testuinguru historikoak eta kultura-testuinguruak kontuan hartuta.

7.1. Ea bereizten dituen artelanaren alderdi garrantzitsuak, testuinguru barruan aurkeztuta.

7.2. Ea egiten duen galderarik musika-objektuari edo ikusizko objektuari buruz.

7.3. Ea ikusminik ageri duen lanak sortzen diren testuingurua ezagutzeko.

7.4. Ea iritzirik ematen duen landutako musika-lanari edo ikusizko lanari buruz.

8. Arte-ekoizpen errazak taldean egitea.

8.1. Ea laguntzen duen lan-erritmo egokia izaten, eta saiatzen den erritmoari eusten.

8.2. Ea arretaz erabiltzen eta jasotzen dituen laneko materialak.

8.3. Ea moldatzeko gaitasunik duen, aldaketarik sortuz gero.

8.4. Ea ahal duen neurrian laguntzen dien gainerakoei.

9. Arte-jardueretan, ideiak, gertaerak, esperientziak eta bizipenak inhibiziorik gabe agertzea, sormenez eta modu pertsonalean.

9.1. Ea atsegin duen artea adierazpide gisa erabiltzeko.

9.2. Ea a skatasunez erabiltzen dituen soinu-elementuak eta ikusizko elementuak, sentimenduak adierazteko.

9.3. Ea lanak azken ukituak eginda aurkezten dituen.

9.4. Ea adierazkortasunik ematen dien lanei.


10. Ikusizko adierazpen estetikoen eta musika-adierazpenen arteko aldeak eta alderdi komunak ikustea eta hautematea, eta kultura-aniztasun eta –aberastasuntzat hartzea.

10.1. Ea egiten duen galderarik inguruko arte-adierazpenei buruz.

10.2. Ea hautematen dituen kultura-ereduen arteko desberdintasunak.

10.3. Ea ageri duen interesik kultura-jardueretan parte hartzeko.

10.4. Ea lilura sortzen dioten arte-adierazpenek.

b) Lehen Hezkuntzako Bigarren Zikloa

1. Arte-gertaerak hainbat gizarte eta garai historikotako kulturaren oinarrizko elementutzat eta komunikazio- eta adierazpen-modu unibertsaltzat hartzea.

1.1. Ea interesik duen jardueretan musika edo ikusizko arteak erabiltzeko.

1.2. Ea erabiltzen duen artearen eta kultura-produktuen komunikazio-alderdia.

1.3. Ea behar bezala aukeratzen dituen beharrei erantzuteko behar dituen musika-materialak edo ikusizko materialak.

1.4. Ea adierazten duen artelan jakin batek egiten dion ekarpena.

2. Adierazpen- eta komunikazio-asmoak garatzea, teknikak eta oinarrizko prozedurak jakinaren gainean erabiliz.

2.1. Ea ezagutzen eta erabiltzen dituen musika-hizkuntzaren edo ikusizko hizkuntzaren kodeak.

2.2. Ea erabiltzen dituen komunikazioan arte-hizkuntzen oinarrizko elementuak.

2.3. Ea bereizten dituen desberdintasunak soinuparametroetan edo ikusizko parametroetan.

2.4. Ea kalitatezko lana eskaini nahi izaten duen.

3. Arte-ekoizpenen motak ikustea eta ulertzea, eta prozesuak ondorioztatzen eta zergatik gertatzen diren jakiten saiatzea.

3.1. Ea arreta jartzen duen aztertzen ari diren artelana entzuteko edo ikusteko.

3.2. Ea hautematen dituen artelanaren zenbait elementu garrantzitsu, aurretik artelana aurkeztuta.

3.3. Ea ateratzen dituen lan baten aurkezpenean azaldutako oinarrizko ideiak.

3.4. Ea ematen duen iritzirik, lanaren musika-xehetasunak edo ikusizko xehetasunak azaltzen dituzten argudioak erabiliz.

4. Ideiak, sentimenduak, bizipenak... sormenez eta modu originalean irudikatzea.

4.1. Ea irudimenik erabiltzen duen musika-produktua edo ikusizko produktua egiteko.

4.2. Ea erabiltzen duen baliabiderik lan bat interpretatzeko edo berregiteko.

4.3. Ea erabiltzen duen baliabiderik inprobisatzeko edo sortzeko.

4.4. Ea ematen duen ideiarik, musika-lanari edo ikusizko lanari originaltasuna emateko.

5. Garatuko den proiektuari buruz gogoeta egitea, eta proposamenaren eta norberaren interesen arabera antolatzea.


5.1. Ea baliabiderik erabiltzen duen arte-ekoizpenean egin beharreko egokitzapenak egiteko.

5.2. Ea antolatzen dituen artelana egiteko egin beharreko urratsak.

5.3. Ea hobetzeko irtenbideak bilatuz konpontzen dituen arazoak.


6. Ikusizko irudien eta irudi soinudunen esanahiak eta erabilerak identifikatzea eta bereiztea, alderdi kulturalak, sozialak eta pertsonalak kontuan hartuta.

6.1. Ea hautematen dituen artearen gizarte-funtzioak.

6.2. Ea ezagutzen duen hautematen dituen musikamezuen eta ikusizko mezuen esanahia.

6.3. Ea musika-produktu edo ikusizko produktu berriak eginkizun jakinera egokituta egiten dituen.

6.4. Ea interesik ageri duen bere kultura-ondarea eta beste kulturen ondarea ezagutzeko.

7. Ikusizko hainbat ekoizpenetako eta musika-ekoizpenetako alderdi nabariak arrazoi teknikoekin, materialekin... lotzea, eta garai historiko eta kultura-garai jakin bateko adierazpentzat hartzea.

7.1. Ea lanak dagokien garai historiko edo kulturagarai jakinarekin erlazionatzen dituen.

7.2. Ea ezagutzen dituen musika-gertaeraren edo ikusizko gertaeraren oinarrizko ezaugarriak.

7.3. Ea errespetatzen dituen lan ezezagunak, eta ikusmina sortzen dioten.

7.4. Ea hitzez adierazten dituen artelanari buruzko ideiak eta sentimenduak, eta egokiro azaltzen dituen.

8. Taldean artelanak egiten parte hartzea, arauak errespetatuz, proposamenak eginez eta konponbideak bilatuz.

8.1. Ea ardurak onartzen dituen taldean.

8.2. Ea arreta jartzen dien lana garatzeko bete beharreko jarraibideei.

8.3. Ea laguntzen duen lana harmonikoki egiten.

8.4. Ea atsegin duen jarduerak taldean egitea.

9. Arteen bidez adierazteko eta komunikatzeko aukerak balioestea, eta ongizatearen eta garapen pertsonalaren iturritzat hartzea.

9.1. Ea berrikusten duen bere lana, lanaren amaierako urrats gisa.

9.2. Ea lana hark duen helburuekin bat eginda azaltzen duen.

9.3. Ea komunikatzeko bitarteko gisa erabiltzen dituen musika-adierazpeneko edo ikusizko adierazpen moduak.

9.4. Ea uztartzen dituen bere adierazpen-baliabideak eta ezagutza teknikoa.

10. Hainbat kulturatako arte-adierazpenak elkarrekin lotzea, eta bakoitzaren berezitasunak balioestea.

10.1. Ea bereizten dituen hainbat motatako kulturaadierazpenak.

10.2. Ea parte hartzen duen kultura arteko jardueretan.


10.3. Ea galdetzen duen zergatik dauden hainbat arte-adierazpen.

10.4. Ea errespetatzen duen eta atsegin zaion zeinnahi kulturaren arte-jarduera.

c) Lehen Hezkuntzako Hirugarren Zikloa

1. Adierazpen estetiko-artistikoko bitartekoen arteko loturak finkatzea: musika, ikusizko arteak, dantza, literatura, poesia... Antzekotasunak kontuan hartzea.

1.1. Ea erabiltzen dituen musika edo ikusizko arteak egiten dituen jardueretan.

1.2. Ea enpatiarik ageri duen artearen eta kulturaproduktuen komunikazio-alderdiarekin.

1.3. Ea behar bezala aukeratzen duen musika-materiala edo ikusizko materiala, une bakoitzeko beharrak oinarri hartuta.

1.4. Ea artelanean intereseko kultura-baliorik hautematen duen.

2. Ikusizko ekoizpenak eta musika-ekoizpenak egiteko, norberaren premietara egokitutako teknikak, baliabideak eta arauak erabiltzen ditu, eta haiek aukeratzeko arrazoiak ematen ditu.

2.1. Ea behar bezala erabiltzen dituen musika-hizkuntzaren edo ikusizko hizkuntzaren kodeak.

2.2. Ea egoki antolatzen dituen arte-hizkuntzen oinarrizko elementuak, komunikazioan erabiltzeko eta musika-hizkuntza eta ikusizko hizkuntza deszifratzeko.

2.3. Ea halako autonomia batez baliatzen den artehizkuntzaren bitartez komunikatzeko.

2.4. Ea teknika egokia erabiltzen duen arte-eremuan komunikatzeko.

3. Baliabide teknikoekin eta musikako eta ikusizko arteetako hizkuntza-baliabideekin lotutako gaietan eman izan diren konponbideak aztertzea, eta erreferente estetiko berri gisa sartzea.

3.1. Ea gelan aztertzen ari diren artelana aztertzen duen bere gaitasunen arabera.

3.2. Ea behar bezala erabiltzen dituen aurretik dituen ezagutzak artelan bat ikustean.

3.3. Ea hautematen dituen aurretik aurkeztutako musika-lan edo ikusizko lan baten alderdi garrantzitsuak.

3.4. Ea bere iritzia ahoz koherentziaz argudiatuz eta eman beharreko mezuaren adierazpen-mailarekin uztartzen saiatuz adierazten duen.

4. Ideiak, irudikapenak, lanak... eraldatzeko, irudimena, bilaketa, manipulazioa... erabiltzea.

4.1. Ea prozesatzen dituen irakasgaiari buruz dituen ezagutzak, musika-produktu bat edo ikusizko produktu bat egiteko.

4.2. Ea buruz prestatzen duen interpretatu edo berregin behar duen lana.

4.3. Ea behar bezala antolatzen dituen arte-ekoizpenerako egin beharreko urratsak.

4.4. Ea ematen duen musika-lana edo ikusizko lana zehazteko eta lanari azken ukitua emateko balio duen ideiarik.

5. Bakoitzaren lan-prozesuaren plangintza egitea, arrazoituz, komunikazio-premien arabera.

5.1. Ea baliabiderik duen arte-ekoizpenean egin beharreko egokitzapenak egiteko.

5,2. Ea egiten duen arte-lanean egin beharreko eskuhartzeen plangintzarik.


5.3. Ea erabiltzen dituen irakasgaia ikasten jarraitzeko bete beharreko ebaluazio-jarraibideak.


6. Irudiek eta musikak eguneroko ingurunean dituzten esanahiak eta erabilerak kritikoki interpretatzea.

6.1. Ea hautematen dituen artearen gizarte-funtzioak.

6.2. Ea ezagutzen duen hautematen dituen musikamezuen eta ikusizko mezuen helburua.

6.3. Ea erabiltzen dituen bere arte-esperientziaren ondorioak ingurunera egokitutako musika-produktu edo ikusizko produktu berriak egiteko.

6.4. Ea interesik ageri duen bere kultura-ondarea eta beste kulturen ondarea ezagutzeko.

7. Gizarte-alderdiek (botere-harremanek, generoak, ideologiak...) artelanak sortzeko duten garrantzia ulertzea, eta ikuspegi kritikoa garatzea.

7.1. Ea bereizten duen artelanaren balioa, testuinguruaren barruan aurkeztuta.

7.2. Ea hautematen dituen musika-gertaeraren edo ikusizko gertaeraren oinarrizko alderdiak.

7.3. Ea identifikatzen dituen estilo jakin bateko lanen ezaugarri komunak.

7.4. Ea argudiatzen dituen hainbat lanen artean dauden loturak.

8. Taldeko jardueretan parte hartzea, eta lankidetzajarrerak erakustea, jarduera horiek ondo ateratzeko.

8.1. Ea taldearekin lan egiten duen, arte-ekoizpena ahalik eta gehien egokitu dadin bere gaitasunetara eta adierazpen estetikoaren premietara.

8.2. Ea harmonikoki parte hartzen duen taldean, eta ere ekarpen materialaren bidez arte-produktu on bat sor dadin saiatzen den.

8.3. Ea entzuten dituen jarduera egiten ari diren taldeko gainerako kideen ekarpenak.

8.4. Ea laguntzen dien arte-jarduerako gainerako kideei, elkartasunez jokatuta.

9. Taldean egiten diren arte-jardueretan norberaren ekarpenak duen garrantzia balioestea, bai eta pertsonen arteko kohesioan lankidetzak duena ere.

9.1. Ea bere artelana aztertzen duen, eta hobetzen saiatzen den.

9.2. Ea jartzen dituen bitartekoak bere arte-jardueraren bidez bere burua garatzeko.

9.3. Ea arte-adierazpena bere burua ezagutzeko bide gisa erabiltzen duen.

9.4. Ea atsegin duen kalitatezko lanak egitea.

10. Hainbat jatorri eta kulturatako arte-adierazpenen arteko erlazioa elementu aberasgarria eta prozesu historiko errepikaria dela ulertzea.

10.1. Ea hautematen dituen inguruko arte-adierazpenak.

10.2. Ea ezagutza-iturri gisa hartzen dituen bere kultura-ondarearen arte-adierazpenak.

10.3. Ea aitortzen duen kulturen arteko ekarpenen interesa.

10.4. Ea interesatzen zaizkion inguru hurbileko arteberrikuntzak.


Vivace eta Lehen Hezkuntzako curriculum ofiziala

1. Metodologia eta heziketa estrategiak

Lehen Hezkuntzako etapan erabilitako metodologiak honako printzipio hauek hartu behar ditu kontuan:

Jarduera, haurrari aske mintzatzen ahalbidetuko diona, eta aldi berean ikas ditzan nahi ditugun edukiak bereganatzen lagunduko diona.

Errepikapena, jarduerak behin bakarrik egin ez daitezen, hartara ikasketa sendotzeko eta jarduerak gogoan hartzea errazteko.

Progresioa, jarduera sekuentziatu eta hierarkizatuekin, kontzeptu bakoitza aurreko beste batzuetan oinarri dadin eta ondokoak ikasteko balio dezan.

Globalizazioa, irakasgaiak konpartimendu isolatu bihurtu barik, elkarrekin lotzeko, ikasketa diziplinarteko bat sortuta.

Jolasa, horixe baita etapa honetako heziketa estrategia nagusietako bat. Adin horretan, jolasak haurraren «lana» izan behar du, eta ikasteko modu «serio» enetako bat.

Elkarlana, ikasketa prozesu bateratu bat izan dadin, zeinean haurrek talde-lanaren eta arauak errespetatzearen garrantzia ikasiko baitute.

Premisa horietatik abiatuta, Vivaceren metodologia honako alderdi hauetan zentratzen da bereziki:

Motibazioa eta jarduera printzipioa, behatze, alderatze, ordenatze, sailkatze, interpretatze, ikertze eta datu biltze jardueren bidez musikarekiko interesa piztuta, ahozkotasuna, espiritu kritikoa eta berezkotasuna errazteko moduan.

Parte-hartze aktiboa, eta horrek ahalegina, asmoa eta prozesua balioestea dakar, lortutako azken emaitza baino areago.

Talde-lana, funtsezkoa heziketa-elkarreragina eta elkartasuna gerta daitezen.

Aurkikuntza bidezko ikasketa, eraginkorren jotzen baita heziketa esperientziaren barruan.

Teoriaren aplikazio praktikoa.

Ikasketa eraikitzailea eta adierazgarria, edukien sekuentziatze egokia antolatuta eta ikasleen prozesu psikopedagogiakoa sakon ezagututa, eduki berriak beti aurrekoekin erlazionatuta egon daitezen eta ondokoak ikasteko oinarri moduan balio dezaten.

Material berriak sortzea, ikasleei ikaste lanean laguntzeko gai direnak eta horretarako motibazio moduan ere balio dezaten.

Espiritu kritikoa bultzatzea, adierazpen artistikoen azterketa baten bidez.

Elkarlana ikasleen sozializazioa erraztu eta haiengan begirune eta lankidetzazko sentimenduak sustatuko dituzten jarduera integratzaileetan.

Alderdi ludikoa, heziketaren baliabide nagusietako bat baita lehen etapetan.


Sormena garatzea, ikasleei beren potentzialtasunak aurkitzen lagunduko dieten jarduera orijinalak erabilita.

Informazio eta komunikazioko teknologia berrien erabilera sustatzea jarduera koadernoarekin batera doan CD-ROMen bitartez.

Musikaren kasu zehatzean, ziklo guztietan sortu behar dira zimendu musikal batzuk, erritmo eta zentzumen heziketa batean oinarrituak, betiere saiatzen haurrek lehen mailetatik beren gaitasun eta potentzialtasunak aurki ditzaten. Xede horretarako, gure metodologiaren prozedurak zenbait ikasketa esparrutan garatzen dira:

Entzumen-pertzeptiboa: bereizketa akustikotik eta isiltasuna balioestetik abiatuta, soinuak beren nolakotasunen arabera sailkatzen ikasiko dute.

Interpretaziozko / adierazkorra: zentzumenen mundua ezagutzea ezin izan daiteke osatua musika, instrumentua eta mugimenduak praktikatu gabe.

Psikomotorra: heziketaren lehen etapan, garapen motorra funtsezkoa da. Horregatik lantzen dira motrizitate fina, albokotasuna, gorputz eskema eta denbora-espazioaren kokapena.

Sortzailea: sormena bultzatzeko xedez, erritmo eta melodiak sortzea lantzen da, bai era inprobisatuan bai aldez aurretiko lantze lan baten bitartez.

Lengoaia berri bat ezagutzea: etapa osoan zehar, era progresiboan aurkeztuz joango dira musika notak eta zeinuak, beren alderdi teoriko zein praktikoetan.

2. Barne-antolamendua

Vivaceren unitate didaktiko bakoitza sei orritan dago egituratuta, sei musika proposamen desberdini dagozkienak, betiere eboluzio argi eta koherentea gordeta, unitatez unitate. Sei proposamenak honako hauek dira.

2.1. Lehen Hezkuntzako Lehen maila

Musika eta kultura

Unitate bakoitzeko lehen orriaren helburua da haurrak zentzumen mundu batean sartzea haien eguneroko ingurunetik hurbil dauden soinuei hautemanda. Hartara, Vivacek bultzatu egiten du entzumenaz bereiztea haurrek ezagutzen dituzten giroetan, hala nola etxean, animalien munduan, naturan edo jai herritarretan.

Abestia

Abestiek protagonista nagusia izan behar dute Lehen Hezkuntzako Lehen Zikloan. Haurrei ahots gaitasunak era pizgarrian lantzeko aukera ematen diete. Bidea zabaltzen dute orobat mimorako, ekintzarako eta antzezpenerako, eta hobetu egiten dituzte arnastea eta bokalizatzea, baita ahotsaren igorpena errazten duten postura egokiak ere. Vivacek askotariko kantu sorta bat dauka, dibertitu ez ezik, lehen aipatutako alderdi guztiak zaindu ere nahi dutenak.


Soinuak

Orri hauek zenbait helburu bete nahi dituzte: sormena sustatzea norberaren gorputzaz edo eskolako instrumentuen laguntzaz soinuak inprobisatuta; pultsua eta erritmoa praktikatzea eskema erritmiko eta partitura ez konbentzionalen bidez, eta lehen hastapenak ematea perkusio txikiko zenbait instrumenturen ezagutzan, eta batzuetan instrumentuak eraikitzeko praktikak egitea. Lehen urteetako musika heziketak badu funtsean esperimentala den osagaia. Arrazoi hori dela medio, orri hauek ezin hobeak dira haurrek beren gorputzen edo beren inguruko zenbait objekturen soinu aukerak ezagutu ditzaten.

Musika hizkuntza

Jarduera praktikoen bidez eta haurrei ezagunak egiten zaizkien adibideak emanda, orri hauen xedea haiek musika hizkuntzako zenbait zeinu grafikorekin lehen harremana hastea da; Lehen maila honetan, figura beltza eta haren isilunea ikasiko dute, baita pentagrama, sol giltza eta sol, mi eta la notak ere. Era inplizituan, etxekotzen hasiko dira orobat soinuaren ezaugarriekin (bizitasuna, altuera, iraupena eta tinbrea).

Mugimenduak

Orri hauetan gorputz eta drama adierazpena landu nahi da, mugimenduak inprobisatuta, koreografia berriak ikasita edo eguneroko eszenak antzeztuta. Gainera, haurrek aukera izango dute dantza tradizional bat eta munduko dantza bat ikasteko, eta horrek erraztu egingo du beren kultura ondarera hurbiltzea eta beste leku batzuetako tradizioak errespetatzea.

Jolasak

Unitate bakoitzeko azken orrian, jolasaren bidez, zenbait instrumentu tradizional aurkezten dira, haurrek haiekin lehen harreman bat izan dezaten. Esan den bezala, haurrentzat jolasa beren eguneroko esperientziaren parte bat da, eta haren balioak sarritan gainditzen du beste edozein jarduerarena. Jolasaren bitartez, haurrek beren kideekin elkar eragiten eta elkarlanean jarduten ikasten dute. Hartara, giro ezin hobea sortzen da musikaren munduan berezko moduan murgil daitezen.

Metodoaren egitura

Ikaslearen liburuaren saio kopurua, hogeita hamasei, erabat moldatzen da Musika irakasteari ematen zaizkion eskola-orduetara. Hala ere, Vivace oso malgua da, eta irakasleen edozein egoeratara molda daiteke. Adibidez, ikaslearen liburua osatzen baldin badugu gidaliburu honetako atal fotokopiagarrietan dauden jarduera osagarriez eta maletatxoan dauden jolas didaktikoekin, saioak areagotu egin daitezke hogeita hamaseitik laurogei arte, gutxi gorabehera. Gure iradokizuna da hiruhilabete bakoitzeko bi unitate irakatsiz antolatzea ikasturtea.


2.2. Lehen Hezkuntzako Bigarren maila

Musika eta kultura

Unitate bakoitzeko lehen orriaren helburua da haurrak instrumentuen munduan sartzea. Motibazioa pizten duten ilustrazioen eta entzumenezko bereizketaren bidez, apurka-apurka aurkezten joaten zaizkie instrumentu familia desberdinak: haria, haizea eta perkusioa. 6 unitatean neska-mutilek aukera izango dute musika zati ezagunak entzuteko, eta entzuketa horietan egiaztatuko dute nola instrumentu horiek instrumentu talde baten partea diren.

Abestia

Abestiek protagonista nagusia izaten jarraitzen dute Lehen Hezkuntzako Bigarren Zikloan. Haurrei ahots gaitasunak era pizgarrian lantzeko aukera ematen diete. Bidea zabaltzen dute orobat mimorako, ekintzarako eta antzezpenerako, eta hobetu egiten dituzte arnastea eta bokalizatzea, baita ahotsaren igorpena errazten duten postura egokiak ere. Vivacek askotariko kantu sorta bat dauka, dibertitu ez ezik, lehen aipatutako alderdi guztiak zaindu ere nahi dutenak.

Soinuak

Orri hauetan haurrek lehen harremana izango dute moko flautarekin: lehen unitateetan haren parteak ezagutuko dituzte, era egokian jartzen eta arnasten ikasiko dute eta ariketa sinpleak egingo dituzte bizpahiru notarekin. Azkenik, lehen doinuak joko dituzte flautaz. Atal honetako doinu guztiak Canal Street Jazz Bandek joko ditu. Ikasketa atseginagoa egiteko, baliabide bat eskaintzen dizuegu, saioak askoz dibertigarriagoak egingo dituztenak: alde batetik, flauta doinua entzun ahal izango duzue Canal Street Jazz Banden musikaz lagunduta; bestetik, haurrek aukera izango dute flauta jotzeko jazz banda horren musikaren laguntzarekin, melodia ezabatu egin baita karaoke moduan jo ahal izan dezaten.

Musika hizkuntza

Ariketa praktikoen bitartez eta haurrei ezagunak egiten zaizkien adibideak erabilita, orri hauen helburua da neska-mutilek Lehen Hezkuntzako Lehen Zikloan hasitako musika hizkuntzaren ikaskuntzan sakontzen jarrai dezaten; Hirugarren maila honetan musika nota berriak ezagutuko dituzte: do’, re’, mi’, fa’, figura zuria eta biribila eta haien hurrenez hurreneko isiluneak ikasiko dituzte, baita konpasa, konpas motak, muga-lerroa, barra bikoitza eta eskala musika kontzeptuak ere. Kanturen bat kanon moduan jotzearen bidez, termino horrekin etxekotzen hasiko dira.

Mugimenduak

Orri hauetan gorputz eta drama adierazpena landu nahi da, mugimenduak inprobisatuta, koreografia berriak ikasita edo eguneroko eszenak antzeztuta. Gainera, haurrek aukera izango dute dantza tradizional bat eta munduko dantza bat ikasteko, eta horrek erraztu egingo du bere kultura ondarera hurbiltzea eta beste leku batzuetako tradizioak errespetatzea.


Sendotzen

Unitate bakoitzeko azken orriaren helburua da haurrek unitatean ikasitako edukiak sendotu eta zabaltzea. Instrumentuen entzumenezko bereizketa bultzatzen da, eta musika familien ezagutzan sakondu. Neska-mutilak, berriz, etxekotzen hasiko dira inoizko musikagile garrantzitsuenetako batzuen lanekin, unitate bakoitzean lantzen diren instrumentu edo familien adibideak izango direnak.

2.3. Lehen Hezkuntzako Hirugarren maila

Musika eta kultura

Unitate bakoitzeko lehen bi orrien helburua da haurrei musika kulturaren zenbait alderdi aurkeztea. Musikak eguneroko bizitzaren zenbait esparrutan duen garrantzia azpimarratu ez ezik, Vivace 5ek musika moldeen sailkapenaren berri ematen die eta Musikaren Historian gidatzen ditu era praktiko dibertigarrian zenbait entzuketa, dantza eta instrumentu eraikuntzaren bidez. Vivace 6k dantzaren munduan murgiltzen ditu neska-mutilak, Musikaren Historiaren ibilbidean jarraitzen du eta, azkenik, zinemaren eta Musikaren arteko lotura azaltzen du, baita soinuaren erreprodukzioan eta grabazioan egindako aurrerapen teknologikoen lorpenak ere.

Abestia

Abestiek protagonista nagusia izan behar dute Lehen Hezkuntzako Hirugarren Zikloan. Haurrei ahots gaitasunak era pizgarrian lantzeko aukera ematen diete. Bidea zabaltzen dute orobat mimorako, ekintzarako eta antzezpenerako, eta hobetu egiten dituzte arnastea eta bokalizatzea, baita ahotsaren igorpena errazten duten postura egokiak ere. Vivacek askotariko kantu sorta bat dauka, dibertitu ez ezik, lehen aipatutako alderdi guztiak zaindu ere nahi dutenak.

Musika hizkuntza

Ariketa praktikoen bitartez eta haurrei ezagunak egiten zaizkien adibideak erabilita, orri hauen xedea haiek musika Hizkuntzako zenbait zeinu grafikorekin lehen harremana hastea da; Bosgarren maila honetan landuko dituzte anakrusia, lerro gehigarriak, interbaloa, ñabardurak, bizitasuna erregulatzeko zeinuak eta mugimendua adierazten duten terminoak, betiere aurreko ikasturteetan ikasitako edukiak sendotuta.

Soinuak

Orri hauetan haurrek moko flautarekin praktikatzen jarraituko dute. Atal honetako doinu guztiak Canal Street Jazz Bandek jotzen ditu. Ikasketa atseginagoa egiteko, baliabide bat eskaintzen dizuegu, saioak askoz dibertigarriagoak egingo dituztenak: alde batetik, flauta doinua entzun ahal izango duzue Canal Street Jazz Banden musikaz lagunduta; bestetik, haurrek aukera izango dute flauta jotzeko jazz banda horren musikaren laguntzarekin, melodia ezabatu egin baita karaoke moduan jo ahal izan dezaten.


Sendotzen

Orri hauek unitatean landutako eduki guztiak sendotzen dituzte. Irudi eta entzuketen bidez, neska-mutilek aukera izango dute ikasitako alderdi batzuk sendotzeko eta Musikaren Historiaren etapa bakoitzeko instrumentu adierazgarrienak ezagutzeko. Gainera, orri hauetan laburbiltzen dira unitatean landutako musika Hizkuntzako kontzeptu garrantzitsuenak.

3. Tenporalizazioa

Ikaslearen liburuaren saio kopurua, hogeita hamasei, erabat moldatzen da Musika irakasteari ematen zaizkion eskola-orduetara. Hala ere, Vivace oso malgua da, eta irakasleen edozein egoeratara molda daiteke. Adibidez, ikaslearen liburua osatzen baldin badugu gidaliburu honetako atal fotokopiagarrietan dauden jarduera osagarriez eta maletatxoan dauden jolas didaktikoekin, saioak areagotu egin daitezke hogeita hamaseitik laurogei arte, gutxi gorabehera. Gure iradokizuna da hiruhilabete bakoitzeko bi unitate irakatsiz antolatzea ikasturtea.

4. Aniztasunari arreta

Vivaceren gidaliburu didaktikoetan biltzen dira, saio gehienetan, baita baliabide orrietan ere, sendotze eta zabaltze jardueren zenbait proposamen, ikasleen aniztasunari erantzuteko.

Curriculum programazio orok barne hartu behar ditu aniztasunari erantzuteko zenbait neurri, batez ere bizitzen ari garen une honetan, zeinean ikasleen arteko heterogeneotasuna handituz baitoa egunetik egunera. Neska-mutilak oso desberdinak dira beren artean, eta horrek ahalegin handiago bat eskatzen dio irakasleriari eta irakaskuntza prozesuen orokortzea galarazten du.

Musika heziketatik aniztasunari erantzuteko proposamenek funtsean hurrengo puntuetan zentratu behar dute:

Jarduerak ezin dira itxiak izan, eta aukera desberdinei bidea eman behar die, ikasleen ezaugarrien arabera.

Irakaslearen laguntza arrakastaren pedagogiaren bidez gauzatu behar da, hau da, bakoitzaren lorpen txikiak balioetsiz.

Taldeek malguak izan behar dute, ikasleen arteko harremanak errazteko moduan.

Lan teknikek elkarlana eta integrazioa sustatu behar dute. Ikasleei ardura zehatzak emateak edo jarduerak banako moduan zein globalki adosteak lagundu egin dezakete batzuetan helburu hori betetzen.

Jarduerak aldez aurretik ezarritako denbora batean egin behar dira, eta ibilbide markatu bati jarraituta.

Dinamikak talde bakoitzaren alde baikorrak bultzatzera eta ezkorrak gainditzen saiatzera bideratu behar dira. Esate baterako, ikasle etorkinak aberasteko aukera izan daitezke denentzat, eta horregatik aukerak sor daitezke beren hurrenez hurreneko herrialdeez mintza daitezen; ikasle geldiezinenak, beti mugitzen ibili behar dutenak, ardura daitezke materiala banatzeaz, hura antolatzeaz eta, azken batean, mugitzea eskatzen duten zereginetaz; harremanetarako zailtasunak dituzten neska-mutilek arreta berezia behar dute ezein unetan bakartuta gera ez daitezen, e.a.


5. Oinarrizko gaitasunak

Eskakizun konplexuei erantzuteko eta zeregin desberdinak era egokian egiteko gaitasunak dira. Gaitasun praktiko, ezagutza, motibazio, balio etiko, jarrera, emozio eta bestelako osagai sozial eta portaerazkoen konbinazio bat dira, batera mobilizatzen direnak ekintza eraginkor bat lortzeko. Haien bereizgarriak honako hauek dira:

«Egiten jakitea» dira, aplikatzen den jakintza bat.

Testuinguru oso desberdinetara egoki daitezke.

Izaera integratzailea dute, barne hartzen baitituzte ezagupenak, prozedurak eta jarrerak.

Gaitasun bat oinarrizkotzat jo ahal izateko, hiru baldintza bete behar ditu:

Balio pertsonal edo sozial handiko emaitzak lortzen laguntzea

Testuinguru eta esparru adierazgarri sorta handi bati aplikatu ahal izatea.

Eskuratzen duten pertsonari eskakizun konplexuak arrakastaz gainditzen laguntzea.

Oinarrizko gaitasunak ez dira interpretatu behar gutxieneko ikasketa komunak balira bezala, haien parte bat diren arren, baizik eta ikasketen orientabideak bezala, ikasleek jokatzeko bide desberdinak gara ditzaten eta egoera berriei aurre egiteko gaitasuna eskura dezaten.

Haien ekarpen nagusia, eta gure curriculuma aberasten duena, irakaskuntza bideratzea da, ezinbestekoak diren edukiak eta ebaluazio irizpideak identifikatzeko bidea ematen dutelako. Ez dituzte curriculumean aurreikusten diren osagaiak ordezten, osatzen baizik, eta hartara eskola curriculum osoaren ikuspuntu integratu eta integratzaile bat planteatzen dute.

Europar Batasunetik abiatuta eta gure esparrura eta gure egoera espezifikora egokitutako Espainiako curriculumean sartu beharreko oinarrizko gaitasunen proposamena zortzi gaitasunek osatzen dute:

Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna: hizkuntzaren erabilerari dagokio, tresna den aldetik nola ahozko edo idatzizko komunikaziorako hala portaerak eta emozioak ikasi eta erregulatzeko.

Matematikarako gaitasuna: Zenbakiak eta haien oinarrizko eragiketak, sinboloak eta adierazpide zein arrazoibide matematikoak erabiltzeko gaitasuna da.

Zientzia-, teknologia- eta osasun-kulturarako gaitasuna: mundu fisikoan elkar eragiteko gaitasuna, bai haren berezko alderdietan bai gizakiaren jardunak eragindakoetan, fenomeno horiek ulertu, igarri eta hobetzeko eta bizi baldintzei eusteko.

Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna: informazioa bilatu, lortu, prozesatu eta komunikatzeko eta gero ezagutza bihurtzeko gaitasuna.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna: gizartean bizitzea, bizi garen munduaren errealitate soziala ulertzea eta herritartasun demokratikoa gauzatzea ahalbidetzen du.

Giza eta arte-kulturarako gaitasuna: kultura eta artearen esparruko zenbait adierazpen estimatu, ulertu eta kritikoki balioestea dakar, eta haiek gozamen eta aberaste pertsonalaren iturburu gisa eta denon ondare moduan erabiltzea.


Ikasten ikasteko gaitasuna: ikasten hasten laguntzen du, baita ikasketa denboran zehar era autonomoan jarraitzen ere.

Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna: norberaren irizpideez aukeratzeko, hautatutako aukera garatzeko behar diren ekimenak aurrera eramateko eta haren erantzukizun nola pertsonala hala soziala beregain hartzeko aukerari dagokio.

Oinarrizko gaitasun hauek ez dira independenteak beren artean, baizik eta elkarri lotuta daude. Asmo eta xede dute ikasketa desberdinak integratzea, bai formalak bai informalak, baita curriculumeko alor edo gai desberdinei dagozkienak ere. Garrantzitsua da gogoratzea musika gai bakoitzean gai horren edukien arabera egokienak diren gaitasunak landuko direla.

5.1. Arloaren ekarpena oinarrizko gaitasunen garapenerako

Zientzia-, teknologia- eta osasun-kulturarako gaitasuna

Ingurunea eta naturaguneetako eta gizakiek eginiko lanetako soinu- eta forma-paisaiak, koloreak, lerroak, egiturak, argia eta mugimendua hautematen laguntzen duenez, arte-hezkuntzaren bidez hobeto ezagutzen da mundu fisikoa, eta harreman handiagoa sortzen da mundu horrekin. Hori guztia ez du egiten pertzepzioprozesuen bidez soilik, metodo zientifikoarekin lotutako prozedurak ere erabiltzen ditu musikaren eremuan eta sorkuntza plastikoan; besteak beste, behaketa, esperimentazioa, aurkikuntza, azterketa, gogoeta... Musika Hezkuntza, Plastika eta Ikusizkoen Hezkuntza ingurune fisikoaz baliatzen dira, ingurune hori sorkuntzarako aitzakiatzat hartuta. Ingurune fisikoa aztertzen dute, manipulatu egiten dute, ingurune hori sortu, pentsatu eta berregin egiten dute, beste dimentsio bat emateko.

Gizakiak musika-baliabideen edo baliabide plastikoen bidez sortu dituen naturagunearen begiradak eta ikuskerak gelan lantzen dira. Arte Hezkuntza irakasgaiak ateak ireki behar dizkie teknologiak eskaintzen dituen aukerei eta ekarpenei. Arte-ikaskuntzaren ekintza-esparrua zabaltzen duen tresnatzat —hau da, informazio- eta adierazpen-eremuak irekitzen dituen tresnatzat— hartu behar da teknologia.

Bestalde, haurrak sentsibilizatu egin behar dira, bizikalitatea hondatzen duten erasoez jabetzeko; besteak beste, kutsadura akustikoa eta ikusmen-kutsadura gero eta handiagoa dela konturatzeko. Horretarako, ingurune fisiko atsegina eta osasungarria izatea pertsona guztientzat garrantzitsua dela ulertzen lagundu behar zaie. Azken finean, ingurumenarekin lotura duten arazo guztiak adierazteko eta arazo horiei erantzuteko tresna izan daiteke artea.

Ikasten ikasteko gaitasuna

Arte-hezkuntzaren alorrak ikasten ikasteko gaitasuna ematen dio ikasleari; izan ere, prozesuak ikertzeko eta prozesuen plangintza egiteko protokoloak ematen dizkio, eremu kualitatiboan eta emozioen, zentzumenen... eremuetan. Protokolo horiek beste ikaskuntza batzuetan ere erabil daitezke. Horrela, gogoeta bultzatzen da alor hauetan: gizarte-testuinguruko arte-gertaerak, objektuen manipulazioko prozesuak, tekniken eta materialen bidez egindako esperimentuak eta soinuen, gituren, formen edo espazioen zentzumen bidezko azterketa, hartutako ezagutzek haurrei behar adinako jakinduria emateko, hainbat egoeratan erabiltzeko. Oso garrantzitsua da artea ez hartzea berariazko pentsamendu- prozesutzat eta trebetasun ez-


unibertsalekin lotutako giza baliabidetzat, haurrek erlazioak finka ditzaten eta ezagueraren hainbat eremutan lortutako ezaguerak artera inporta ditzaten, eta alderantziz.

Matematikarako gaitasuna

Arte-proiektu askok problema teknikoak ebazteko premia izaten dute, eta, horretarako, matematikaren pentsamendu-tresnak eta baliabideak erabili behar izaten dira. Arte-hezkuntzaren alorretik, matematikarako gaitasuna garatzen laguntzen da. Horretarako, espazioa irudikatzeko hainbat sistema eraikitzeko premiari erantzuten zaio; besteak beste, baliabide hauen bitartez: forma geometrikoen trazatua, mota guztietako objektuen diseinua, formen eta pertsonen eta objektuen kokapenaren arteko erlazioak ulertzeko neurrien eta kokapenen erabilera. Horrez gainera, lagungarriak dira musika-diskurtsoen denboraren irudikapena eta proportzioen, bitarteen eta distantzien erabilera, musikaren oinarrizko elementuetan. Haurrak konturatubehar du artearen eta musikaren historia pentsamendu matematikoarekin topatu izan dela behin eta berriz, eta, alderantziz, eta topaketa horiek ikus daitezkeela bien perspektibei begiratuta.

Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna

Hizkuntza erabiltzen duten ekoizpen plastikoen edo musika-ekoizpenen azterketak eta sorkuntzak hizkuntza- komunikaziorako gaitasuna garatzeko aukera ematen du. Arte-hezkuntzak gaitasun hori garatzen laguntzen du, alderdi hauen bitartez: sortzen diren komunikazio-trukeen aberastasuna, trukeak arautzen dituzten arauen erabilera, garatzen diren prozesuen azalpena eta alorrak ematen duen berariazko lexikoa. Alde horretatik, kontuan hartu behar da gaur egungo musika-ekoizpenaren zati handi batek, artearen zati handi batek eta inguruneko produktu estetiko gehienek (publizitateak, bideojokoek, mota guztietako irudiek) testuak izaten dituztela. Mezu horiek koloreen, formen, soinuen eta mugimenduen erregistroz ez ezik, mezu horietan guztiz integratuta dauden ahozko eta idatzizko hizkuntzaz osatuta daude. Musikarekin batera doazen testuetan eta irudiekin egindako produktuetan hizkuntza erabiltzeaz gainera, hizkuntza poesia egiteko, emozioak adierazteko... erabiltzea proposatzen da, eta ez denotaziorako soilik.

Abestiak bide egokiak dira lexiko berria eta eraikuntza sintaktiko interesgarriak ikasteko. Hori dela eta, oso tresna erabilgarria dira gure erkidegoko bi hizkuntza ofizialak aberasteko eta finkatzeko eta bitarteko erakargarriak dira bigarren eta hirugarren hizkuntzen ikasketa indartzeko edo hizkuntzak ikasten laguntzeko. Gainera, ahots-prestakuntza egokiaren bitartez, mintzamenarekin zerikusia duten ahalmenak garatzen dira; besteak beste, arnasketa, ahoskera eta artikulazioa. Halaber, lan-prozesuen deskribapenean, emandako ebazpenen arrazoiketan eta artelanen balorazioan ere garatzen da gaitasun hori.

Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

Teknologia digitalaren bidez egindako haurrentzako produktu askok eta askok irudia eta soinua dituzte oinarri. Beraz, informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna garatzeko, arte-hezkuntzak alorraren barruko formen eta soinuen erabilera, ekoizpena eta azterketa egokia izan dadin lan egiteko konpromisoa hartzen du. Jakina, eguneroko bizitzan balio estetikoa duten mezuak hizkuntza teknologiko digitala erabiliz sortzeko aukera ere ematen du. Hau da, ikusizko informazioaren eta musika-informazioaren


manipulazioarekin lotuta dauden pentsamendu-prozesuak teknologiaren erabilera horiek iragaz ditzaten laguntzen du.

Halaber, teknologia musikarekin eta ikusizko arteekin lotutako prozesuak erakusteko tresna izan daiteke, bai eta ikasleak besteren arte-ekoizpenen sorkuntzara gerturatzeko tresna ere. Horrez gainera, ikasleak bere sorkuntzak egiteko edo lanetarako informazio erabilgarria bilatzeko balio du. Ez dugu ahaztu behar arteekoizpenak –bai ekoizpen plastikoak, bai musika-ekoizpenak ere— euskarri teknologikoa erabiltzen duela gero eta gehiagotan, eta arte-gaitasuna eta gaitasun digitala ezinbestean lotuta daudela eremu horretan. Teknologia digitala artelan errazak egiteko tresna gisa erabil daiteke etapa honetan.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna

Ikusizko produktuek eta musika-produktuek munduari eta norberari buruzko begiratuak osatzen laguntzen dute, gizabanakoen eta taldeen nortasuna eratzen laguntzen baitute. Artearen alorrak ikuspuntu horretatik ere landu behar ditu arte-gertaerak, ez bakarrik balio formal eta estetikoetatik. Hori dela eta, bitarteko bikaina da gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna garatzeko. Haurrak artearen gizarte-erabilerez jabetzea haurrak beren erantzunak, beren begiratuak, sortzera bultzatzea bezain garrantzitsua da. Besteen proposamenen errespetua eta arte-erantzunen aniztasunaren ulermena inplizituak izan behar dute alor horretan.

Bestalde, ez dugu ahaztu behar artea dela eta izan dela iraganeko bizimoduak ezagutzeko lekuko garrantzitsuenetako bat, eta balio handiko dokumentu historikoa dela eta izan dela mundua ulertzeko eta munduan bizitzeko beste modu batzuekin harremanetan jartzeko. Arte Hezkuntzaren eremuko interpretazioak eta sorkuntzak sozializazioa bultzatzen dute; izan ere, gaur egungo gizartean toki garrantzitsua duten musikajardueretan (ahotsaren, tresnen, mugimenduaren eta dantzaren bitartez), jarduera plastikoetan eta ikus-entzunezko jardueretan parte hartzea sustatzen dute. Hori dela eta, beharrezkoa da lankidetza sustatzea, ardurak hartzea, arauak eta argibideak betetzea, materialak eta tresnak zaintzea, teknika jakin batzuk ezartzea eta eremuak behar bezala erabiltzea. Baldintza horiek bete behar izateak gainerako pertsonenganako konpromisoa sortzen du, taldean lan egiteak dituen baldintzak betetzea eskatzen du, eta poztasuna sortzen du, denen ahaleginari esker sortutako produktua baita. Talde-lanean akordioa eta adostasuna bilatzeak errespetua, onarpena eta ulermena sustatzen ditu, eta bizikidetza-egoerak sortzen ditu, pertsona arduratsuak, kritikoak eta solidarioak trebatzen lagunduz.

Giza eta arte-kulturarako gaitasuna

Etapa honetan, Arte Hezkuntzak argi eta garbi parte hartzen du giza eta arte-kulturarako gaitasuna eskuratzen; izan ere, erantzun estetikoak sortzeko balio duenez, haurra jabetzen da bere errealitate soziokulturaleko musika eta arteak erabiliz adierazteko eta komunikatzeko beharra dagoela, gizarte eta garai guztietan egin izan duten bezala. Horrez gainera, ulertzen eta ikasten du arte-gertaerek erabilera eta funtzio ugari izan dituztela eta izan ditzaketela hainbat kulturatan. Arte-gertaerak ezin dira ulertu jatorrizko kultura alde batera utzita, ekoizpen-testuinguruak baztertuta: balioak, ekonomia, ideologia, teknika, erlijioa, zientzia...

Musika, dantza eta artea dira, oro har, Euskal herria komunitate egiten duten lekuko adierazgarrienetako batzuk. Horrez gainera, beste garai batzuetako bizimoduak hurbiltzen dituzte. Oraingo musika-kulturaren ekoizpena eta ikusizko ekoizpena ere ispilua da, gizartea aztertzeko eta gizartera hurbiltzeko, eta, hala, kritikoki ulertzeko. Alorrari esker, hainbat


kultura- eta arte-adierazpenetara hurbiltzeko aukera dago, bai gertuko adierazpenetara, bai beste herri batzuetako adierazpenetara ere. Hori dela eta, ikasleak adierazpen horiek balioesteko eta ezagueran eta gogoetan oinarritutako iritziak sortzeko tresnak eskuratzen ditu. Horrela, irizpide baliagarriak eratuz joan daiteke, eskaintzen dizkioten kultura- eta aisia-produktuei lotuta.

Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

Arte-adierazpena erantzun irekiak emateko modutzat hartzen da, eta gizabanakoen eta taldeen aukerak onartzeko gai da. Hori dela eta, autoestimua eta norberaren nortasuna sendotzen du. Azterketa eta ikerketa aukerak definitzeko, konponbideak bilatzeko eta ezaguerak eskuratzeko mekanismo egokitzat hartzen baditugu, asko sustatzen dugu norberaren autonomia eta ekimena.

Haurra hasierako azterketatik amaierako produktura eramateko prozesua egiteko, aurretik plangintza egin behar da, eta ahaleginak egin behar dira, emaitza originalak eta ez-estereotipatuak lortzeko. Horrez gainera, lortu nahi den produktuaren adierazkortasuna kontuan hartuta aukeratu behar dira baliabideak, eta prozesuaren fase bakoitzean egin dena etengabe aztertu behar da, beharrezkoa izanez gero, hobetzeko. Prozesuak ez du originaltasuna lortzen eta forma berritzaileak bilatzen soilik laguntzen. Horrez gainera, malgutasuna ematen du ideiak garatzeko; izan ere, hipotesi bati hainbat erantzun eman dakizkioke. Arte-hezkuntzaren alor guztietan dago sormena, eta sormenak autonomiaz jokatzea, ekimenak abian jartzea eta hainbat aukera eta konponbide kontuan hartzea eskatzen du.

6. Vivaceren eskola-gaiak

6.1. Ikaslearentzako osagaiak

Ikaslearen liburua

Ikaslearen liburua sei unitatek osatzen dute, bakoitza sei orrikoa. Egitura oso sinplea da, orri bakoitzak musika eduki jakin baten inguruan baitihardu, nahiz eta, batzuetan, musika diziplinaren beraren ezaugarriak direla eta, aldi berean lantzen diren eduki desberdinak. Vivaceren unitate guztiek musika mundu berri batean sartzen dute haurra entzuketen eta jarduera praktikoen bidez.

Jarduera koadernoa

Jarduera koadernoak ikasitakoaren lagungarri eta sendotze-bide gertatzen da proposamen ugari eta dibertigarrien bidez, estrategia didaktiko zein tekniko askotarikoak erabilita; hori guztia planteamendu zeharo ludiko batekin egina, haurrak musika ikasketaren esparru desberdinekin etxekotzera eramaten dituena. Jarduera gehien-gehienak haurrek era autonomoan egin ditzaten daude pentsatuta, irakaslearen etengabeko laguntzarik gabe.


Albuma eta instrumentuen kromoak

Ikasleek kromoen albuma hartzen dute jarduera koadernoarekin batera. Kromoak josita aurkezten dira albumaren erdialdeko orrietan. Osagai honekin haurtzaro garaiko tradizio tipiko bat erabiltzen da, eta ikasitakoa sendotu egiten da aldi berean. Kromo bakoitza dagokion lekuan itsasteaz gain, haurrek haien zerrenda osatu ahal izango dute.

Neska-mutilek kromoak itsasten eta albuma osatzen gozatzen duten bitartean gaitasun pertzeptiboak eta koordinaziozkoak garatuko dituzte, eta horrek haien psikomotrizitateari lagunduko dio.

Audio CDa + CD-ROMa

Audio CDan daude ikaslearen liburuaren eta irakaslearen gidaliburu didaktikoan dauden baliabideen erabilera didaktiko egoki baterako behar diren entzuketak eta soinuak. Musika aukera askotarikoa da, eta soinua, Kash Productionsen eskutik eta Canal Street Jazz Banden laguntzarekin datorrela ikusita, kalitatezkoa izatea bermatuta dago.

CD-ROMaren bidez, haurrek lehen harremana izango dute informazioaren eta komunikazioaren teknologia berriekin. CD-ROMa balio pedagogiko handiko osagaia da oso ludikoa delako, erabilerraza delako eta gelan ikasitakoa sendotu eta zabaltzeko balio duelako.

CDa eta CD-ROMa jarduera koadernoarekin batera doaz, eta horri esker neska-mutilek gela barruan zein kanpoan erabil ditzakete baliabide horiek.

6.2. Irakaslearentzako osagaiak

Gidaliburu didaktikoa

Vivaceren material osoari etekin handiena ateratzeko osagarri bikaina da gidaliburu didaktikoa. Ikaslearen liburuko orri bakoitzaren erreprodukzioarekin batera, hura behar bezala lantzeko behar diren ohar didaktikoak agertzen dira. Gainera, sendotze eta zabaltze jarduerak ere sartzen dira. Gidaliburuaren amaieran material fotokopiagarri ugari aurkituko duzu zenbait proposamenekin, adibidez eskema erritmikoak eta jaialdiak ospatzeko jarduera zehatzak.

Gainera, zeure erabilerarako, haurrak oso txikiak baitira oraindik, audio CDko doinu guztien partiturak ere badaude.

Gidaliburu honen azken orrietan bi formula ematen dira ikasleen bilakaera neurtzeko, zerorrek zeure pedagogiari hobekien moldatzen zaiona aukeratu ahal izan dezazun, edo biak ere erabil ditzakezu. Alde batetik, ikasleak bere autoebaluazioa egin dezake bi termometroren bidez, eduki bakoitzean haien ustez duten ikasketa maila bertan markatuta. Beste aldetik, gidaliburuan proba fotokopiagarriak daude zure ikasleen ezagupen maila ebaluatu ahal izateko. Proba fotokopiagarri bakoitzaren alboan haren erantzun zuzenak agertzen dira. Autoebaluazio eta ebaluazio bana daude unitateko. Ikasleen erregistroa duten orri fotokopiagarri batzuk ere badaude, ikasle bakoitzaren eboluzioaren eta emaitzen berri ematen lagunduko dizutenak.

Jarduera koadernoko eta ebaluazioetako erantzun zuzen guztiak sartu dira gidaliburuan, eta orri batzuk paper lerrodun, gidaliburuaren amaieran, egoki irizten diozun guztia bertan idatzi ahal izan dezazun.


Baliabideen maletatxoa

Maletatxo barruan daude:

Musika txartel erraldoi itzulgarriak. Hamasei txartel eskaintzen dizkizugu, hogeita hamabi irudirekin, oso lagungarriak izango zaizkizunak musika alderdi ugari era oso ludikoan lantzean.

Domino musikala. Domino musikalaren piezek instrumentuen irudiak daramatzate (argazkiak). Neska-mutilek tarte dibertigarria pasatuko dute dominoan jolasten, instrumentuen inguruan dakitena sendotzen duten bitartean.

Mahai jokorako taula. Joko taula itzulgarria da. Alde batean Musika Zirkuitua aurkituko duzu. Ibilbide sinple bat da, eta haurrek bertan aurrera egin behar dute ikasturtean landutako musika trebezia guztiak praktikatuta: abestuz, dantzatuz, soinuak imitatuz, e.a. Gainera, joko horren galdera-txartelen bidez (Gidaliburu didaktikoetako azken orrietan aurkituko dituzu), modu azkar eta oso dibertigarri batez ebaluatu ahal izango duzu haurrek bereganatutako ezagupenak. Taularen beste aldean musika galderen maratoia dago; horrekin hasiko dira haurrak jolasten Bigarren Ziklotik aurrera. Osagarri perfektua da modu oso ludikoan sendotzeko bereganatutako Musika ezagupenak. Jolas horren galderak dituzten txartelak Gidaliburu didaktikoan agertuko dira Lehen Hezkuntzako Bigarren Ziklotik aurrera. Jokoekin batera doaz godaletak, dadoak eta joko-fitxak.

Posterrak. Lehen Ziklorako, poster bat eskaintzen da Radetzky Martxaren musikogramarekin (ikus 1. mailako ikaslearen liburuko 14. orria). Bigarren Ziklorako Vienar musika erlojuaren musikograma daraman posterra daukazu (ikus 4. mailako liburuko 38. orria) eta beste bat orkestra sinfonikoarena. Hirugarren Ziklorako proposatzen dizugun posterrak flautaren digitazioak dauzka. Musika gelarako apaingarri polita izateaz gain, baliabide horien bidez koreografia bat errazago ikastea da helburua, denek batera, euskarri berean, jarrai ditzakezuelako musikogramak, baita flautaren digitazioaren eta orkestra sinfonikoaren azalpena ere.

Maletatxoan sartzen diren osagaiez gain, Vivace erabilita ikaslearena bezalako audio CDa eta CD-ROMa izango dituzu.


Programazioak

1. Lehen Hezkuntzako Lehen maila

1 Unitatea. Ireki belarriak!

Justifikazioa

Musika ikasteko interesa piztea eta belarriak soinura eta isiltasunera zabaltzea.

Helburuak

Hotsaren eta isiltasunaren arteko aldea sumatzea. Bietatik gozatzen ikastea.

Kantu kolektiboa erabiltzea ikasleak musika ikasketan motibatzeko.

Ahotsaren hotsak ezagutzea. Pultsu kontzeptua barneratu eta sentitzea. Gorputza perkusio tresna moduan erabiltzea. Aurreirakurketa eta aurreidazketa

erritmikoan hastapenak egitea. Lehen harremana izatea beltza eta beltzaren

isilunea figurekin. Eskualdeko dantzak ezagutzen hastea. Dantza mugimendu sinpleak praktikatzea,

antzeztuta edo mimikaren bidez. Perkusio txikiko zenbait eskola tresna

ezagutzea. Entzumenaz bereiztea eta gaitasun

psikomotorra lantzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Hotsa eta isiltasuna ingurune desberdinetan. Bien arteko kontrastea.

Abestia

Ahotsaren aukerak esploratzea. Ahotsaren hotsak. Haur kantak. Kantua taldean.

Soinuak

Pultsu kontzeptua. Gorputz instrumentuak.

Instrumentuen praktikaren keinuzko adierazpena.

Musika hizkuntza

Irakurketa eta aurreidazketa erritmikoak. Grafia ez konbentzionala. Figurak: beltza eta beltzaren isilunea.

Mugimenduak

Eskualde dantza. Gorputzaren aukera adierazkorrak. Teknika dramatikoa: mimoa.

Oinarrizko gaitasunak

Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaAhozko interakzioa entzutean eta hitz egitean.


Mundu fisikoko natur alderdiekin elkar eragitea, soinuen eta isiltasunen arteko desberdintasunei erreparatuta.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaDantzaren bidez elkarbizitza sustatzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaArte alorreko adierazpenak ulertzea eta haien balioespen kritikoa egitea perkusio tresna txikiekiko harremanaren bidez.

Ebaluazio irizpideak

Soinuaren eta isiltasunaren arteko desberdintasunak sumatzea, ezagutzea eta lehenak arazorik gabe bereiztea.

Kantu baten pultsuari eusten jakitea. Kantu baten hitzak gogoratu eta taldean

abestea. Gorputzaren soinu aukerak ezagutzea eta

haiek erabiltzen ikastea. Figura beltza eta haren isilunea bereiztea. Mugimenduak koordinatzea koreografia bat

antzezteko. Eskolako zenbait perkusio tresnaren soinua

ezagutzea eta haiek jotzen jakitea.


2 Unitatea. Etxeko hotsak

Justifikazioa

Soinuaren eta zarataren arteko aldea ulertzea eta aurrena balioesten eta bigarrena arbuiatzen ikastea.

Helburuak

Soinuak eta zaratak bereiztea etxeko ingurunean.

Berezkotasunez eta taldean abestearen aukerak balioestea.

Gorputzaren eta perkusio txikiko zenbait tresnaren soinu aukerak aztertzea.

Harremana hastea pentagramarekin eta sol giltzarekin.

Sol nota eta haren soinua ezagutzea, baita pentagraman non kokatzen den jakitea ere.

Soinu ozenen eta goxoen artean dagoen kontrasteari antzematea.

Koreografia bat interpretatzea musikograma batez lagunduta.

Musika pieza klasiko bat estimatzea. Bi haize instrumentu tradizional ezagutzea:

flauta eta gaita. Erreflexuak eta gogo arintasuna praktikatzea

jolasaren bidez.

Edukiak

Musika eta kultura

Soinua eta zarata ingurune hurbil batean: etxean.

Abestia

Taldean abestearen onurak. Gorputz eta perkusio tresnak kantuari

laguntzeko.

Soinuak

Gorputz instrumentuak eta perkusio txikikoak.

Kutxa txinatarraren aurkezpena. Haize instrumentu tradizionalak: flauta eta

gaita.

Musika hizkuntza

Grafia konbentzionala eta ez konbentzionala: figura beltza eta haren isilunea

Sol giltza eta pentagrama. Musika noten hastapenak: sol. Soinuaren ezaugarriak: intentsitatea.

Mugimenduak

Mugimendua eta pieza klasiko bat entzutea. Musikograma bat interpretatzea. Erreflexuak praktikatzea jolasaren bidez.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaAurrerapenak egitea zenbait egoera komunikatibori dagozkien ahozko mezuak adierazten eta ulertzen


Giza ekintzak eragindako alderdiekin elkar eragitea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaEtxea, errealitate soziala ulertzeko bidea den aldetik, haren ezagutzan eta errealitatean sakontzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaMusika balioestea, gozamen eta aberaste pertsonalaren iturburua den aldetik.


Nork bere buruaren ezagutzan arakatzea, norberaren emozioak identifikatuta eta besteenak ulertuta.


Etxeari dagozkion soinuei antzematea eta ilustrazioan identifikatzen jakitea.

Gelakideak errespetatzea kantu bat taldean abestean.

Gorputzaren eta instrumentuen perkusioetan koordinazioari eta erritmoari eustea.

Pentagraman sol nota identifikatzea eta sol giltza ezagutzea.

Grafia konbentzionalak eta ez konbentzionalak dituzten eskema erritmikoak interpretatzea.

Soinu ozenak eta goxoak bereizi eta sortzea. Koreografia bateko mugimenduetan arretari,

koordinazioari eta plastikotasunari eustea. Flautaren eta gaitaren soinuari antzematea. Lehiakortasunezko jolas baten aurrean

jarrera baikorra agertzea.


3 Unitatea. Hiriko hotsak

Justifikazioa

Pultsuaz eta erritmoaz jabetzea.

Helburuak

Hiriko soinuak eta zaratak bereiztea. Berezkotasunez abestea, mugimendu

sinpleez lagunduta. Kanporako eta barrurako kantua

praktikatzea. Hiru perkusio tresna motak ezagutzea,

egiteko erabilitako gaiaren arabera: zura, metala eta mintza.

Eskema erritmikoak jotzea eskolako perkusio tresnak erabilita.

Mi nota eta soinua ezagutzea. Soinu zolien eta baxuen arteko aldeak

nabaritzea. Entzutea motibatzea jolasaren bidez. Musika pieza klasiko baten soinuekin eta

soinu-klima bakoitza markatzen duten instrumentuekin mugitzen ikastea.

Bi instrumentu tradizional berri ezagutu eta entzutea: dultzaina eta danbolina.

Ikusizko zolitasuna sustatzea jolasaren bidez.

Edukiak

Musika eta kultura

Soinuak eta zaratak hiri ingurunean. Hiriko soinuen onomatopeiak.

Abestia

Barrurako eta kanporako kantua. Haur kanta herrikoiak. Berezkotasunaz abestea. Kantu bat dramatizatzea.

Soinuak

Perkusio tresnak: zura, metala eta mintza. Instrumentu tradizionalak: dultzaina eta

danbolina.

Musika hizkuntza

Mi nota. Soinuaren ezaugarriak: altuera.

Mugimenduak

Mugimendua eta dramatizazioa. Mugimendua baliabide gisa musika pieza

klasiko bat entzuteko.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza ahozko eta idatzizko tresna gisa erabiltzea, eta komunikazioak inguruneari moldatzea.


Gertakariak ulertzea errazteko eta haien ondorioak igartzeko gaitasunak garatzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaGizarte plural batean elkarbizitzeko beharrezkoak diren banako portaera formak txertatzea, herritartasun demokratikoa gauzatuta.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaMusika herrien ondarearen parte bat kontsideratzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkasketan hastea eta hartan era autonomoan jarraitzeko prestatzea.


Ilustrazio batean hiri inguruneko soinuak identifikatzea.

Ahots heziketa praktikatzea kanporako eta barrurako kantuaz.

Sormena erakustea kantu bat dramatizatzeko keinuak inprobisatzean.

Zenbait perkusio tresnaren soinuak ezagutzea eta familiatan sailkatzea.

Pentagraman mi eta sol notak irakurri eta ezagutzea.

Soinu baxuen eta zolien arteko aldea nabaritzea.

Entzuketa klasiko batek markatutako eguneroko eszenen dramatizazioan parte aktiboa hartzea.

Musikaren gaitasun adierazkorra aurkitzea entzuketa aktibo batez.

Dultzainaren eta danbolinaren soinuei antzematea.


4 Unitatea. Izadiko hotsak

Justifikazioa

Arnastearen eta natura errespetatzearen garrantziaz jabetzea.

Helburuak

Naturako hotsei antzematea. Aho-heziketa praktikatzea arnasketa

hobetzeko. Natura errespetatzearen garrantziaz jabetzea. Musika laguntza praktikatzea perkusio

txikiko tresnekin. La nota eta soinua ezagutzea eta sol eta

mirekin dituen aldeak nabaritzea. Iraupen kontzeptua barneratzea: soinu

laburrak eta luzeak. Munduko dantza bateko mugimendu

sinpleak sinkronizatzea. Antzeko ezaugarriak dituzten bi perkusio

tresnaren arteko aldeak bereizten jakitea. Soinuaren eta zarataren arteko bereizketa

sendotzea. Psikomotrizitatea lantzea jolasaren bidez.

Edukiak

Musika eta kultura

Naturako hotsak. Arnasketaren garrantzia.

Abestia

Haur kantak. Kantu bat bi ahotsetan abestea. Kantuaren balio ludikoa. Arnasketaren bi aldiak: arnasgora eta

arnasbehera.

Soinuak

Eskolako perkusio tresnak eta errezitatze bati laguntzeko duten gaitasuna.

Erritmoak sortzea gorputz instrumentuez eta perkusio tresnez.

Musika hizkuntza

La nota eta soinua. Soinuaren ezaugarriak: iraupena.

Mugimenduak

Gorputzaren kontrola: mugimendua, atsedena eta espazioan higitzea.

Munduko dantza herrikoi baten koreografia.

Metatuz doazen mugimenduak buruz ikastea.

Soinua eta isiltasuna bereiztea gorputza mugitzeari edo ez mugitzeari lotuta.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza portaerak eta emozioak erregulatzeko bitartekoa bezala erabiltzea.

Matematikarako gaitasunaZenbakiak erabiltzeko gaitasuna, oharrak, tempoak, pultsuak e.a. zenbatzearen bidez.


Naturako bizi baldintzak gorde eta hobetzeko gaitasuna, izaki bizidunak errespetatuta.


Trebetasuna informazioak bilatzean eta ikerketan.


Ardura hartzea norberaren erabakiei dagokienez, nola esparru pertsonalean hala sozialean.


Naturako hotsak bereiztea eta ilustrazioan identifikatzea.

Arnasketa hobetzeko teknikak behar den bezala praktikatzea.

Kanta baten hitzak buruz ikastea eta hura abesten parte aktiboa hartzea.

Sol, mi eta la soinu eta notak bereiztea eta pentagraman kokatzen jakitea.

Ikasitako musika hiztegia zuzen erabiltzea. Soinu luzeen eta laburren arteko aldeak

bereiztea. Eskolako perkusio tresnak identifikatzea eta

haiek jotzeko teknika ezagutzea. Errezitatze bati gorputz eta perkusio tresnez

laguntzeko orduan erritmoari eustea. Proposatutako jolas, dantza eta jardueretan

parte hartzean interesa ipintzea. Gorputzaren mugimenduak koordinatzea eta

koreografia bateko urratsak buruz ikastea.


5 Unitatea. Entzun animaliei

Justifikazioa

Animalien munduaren soinu aukerak ezagutzea eta musika grafietan sakontzen jarraitzea.

Helburuak

Animaliengandik datozen hotsak bereiztea eta haien onomatopeiak ezagutzea.

Kantu bat mimikaren bidez dramatizatzea. Kantuaren bidez oroimena garatzea. Eguneroko objektuen musika aukerak

ezagutzea. Sol, mi eta la noten kokapenak gogoratzea. Pentagramaren eta sol giltzaren ezagutzan

sakontzea. Sol giltza marrazten ikastea. Erritmo geldiaren eta azkarraren arteko

aldea ezagutzea. Inprobisazioaren bidez sormena garatzea. Talde jolasetan parte hartzea. Psikomotrizitatea hobetzea jolasaren bidez. Beste instrumentu tradizional bat ezagutzea,

gitarra, eta haren soinua entzutea musika pieza garaikide batean.

Jolasaren bidez animalien portaera ulertzea. Soinuaren eta isiltasunaren arteko bereizketa

sendotzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Animalien munduko hotsak. Animalien onomatopeiak eta haien hotsei

lotutako aditzak: zaunka egitea, miau egitea, irrintzi egitea, e.a.

Abestia

Kantua eta oroimena. Animalien onomatopeiak. Kantu baten dramatizazioa.

Soinuak

Eguneroko objektuez instrumentu bat eraikitzea.

Zenbait objekturen soinu aukerak. Perkusio tresnak: danborra. Instrumentu tradizionalak: gitarra.

Musika hizkuntza

Sol, mi eta la notak eta haien kokapena pentagraman.

Pentagrama eta sol giltza. Soinuaren ezaugarriak: erritmoa.

Mugimenduak

Mugimendua eta dramatizazioa. Animalien munduari lotutako mugimenduak

inprobisatzea.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHartutako informazioa, kasu honetan animalien ingurukoa, bildu eta prozesatzeko gaitasuna.


Ingurune fisikoaren eta bertan bizi diren animalien gaineko galderak egiten jakitea eta hura ulertzeko behar diren erantzunak lortzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaMusika alorreko ideiak, esperientziak eta sentimenduak era sortzailean adieraztea.


Balio pertsonalak garatzea, hala nola askatasuna, buru-estimua eta norberarenganako segurtasuna

Ikasten ikasteko gaitasunaZentzuzko ezagutzaren logika betetzen duten erantzunak bilatzea.


Animalien hotsak identifikatu eta imitatzea hitz onomatopeikoen bitartez.

Kantua, arnasketa eta entonazioa hobetzeko teknikak aplikatzea.

Kantu bat dramatizatzea haren hitzei lotutako mugimenduen bidez.

Birziklatze materialez perkusio tresna sinple bat eraikitzea eta laguntza erritmikoa emateko erabiltzea.

Mugimenduak eta ahotsa koordinatzea kantu baten dramatizazioan.

Eguneroko objektuen aukera adierazkorrak eta komunikatiboak ezagutzea.

Eskolako perkusio tresnekin soinu emaitza onak lortzeko teknika ikastea.

Sol, mi eta la notak ezagutu eta identifikatzea.

Erritmo geldien eta azkarren arteko aldeez jabetzea.

Musika kontzeptuak haien bizipenetik bereganatzeko jolasak eskaintzen dituen aukerak ezagutzea.


Taldeka mugimenduak inprobisatzean eta animalien munduko eszenak dramatizatzean parte hartzea.

Keinuak era egokian koordinatzea animalien mugimenduak imitatuta.

Soinuak eta isiltasuna mugimendu bihurtzea. Koadernoko ariketek kalitatezko itxura

izatea.


6 Unitatea. Festako Soinuak

Justifikazioa

Musikak jaietan duen garrantzia aitortzea eta hura giro guztietan gozatzen ikastea.

Helburuak

Musikak gure bizitzan, batez ere jai garaian, duen garrantzia aitortzea.

Musika talde desberdinen artean bereiztea. Kantu bat bi taldetan abestea: solistak eta

abesbatza. Gorputzak kantu bati laguntzeko eskaintzen

dituen aukerekin esperimentatzea. Grafia ez konbentzionalak dituen partitura

bat jotzea. Eskolako bi perkusio tresna berriren soinu

aukerak aztertu eta esperimentatzea: kaskabiloak eta danborra.

Beltza eta beltzaren isilunea figurak, pentagrama eta sol giltza berrikustea.

Sol, mi eta la noten kokapena pentagraman sendotzea.

Zoli-baxu, labur-luze, ozen-goxo eta geldi-azkar kontrasteetan bereiztea.

Musika pieza klasiko bat sentitzea, eta koreografia baten bidez bizitzea.

Koreografia bateko mugimenduen koordinazioa eta urratsen memorizazioa praktikatzea.

Ikasturtean ikusi diren instrumentu guztiak entzumenaz identifikatu eta antzematea.

Entzumena eta gaitasun psikomotorra lantzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Jai motak. Instrumentu taldeak. Soinuak bereiztea festa giro batean.

Abestia

Solistak eta abesbatza. Ahots jolasak: eskemak oihartzun moduan

errepikatzea. Haur kanten balio ludikoa. Gorputz perkusioa kantu bati laguntzeko.

Soinuak

Eskolako perkusio txikiko tresnak. Instrumentu-adierazpena lantzea gorputz eta

eskolako perkusio tresnekin.

Musika hizkuntza

Musika figurak: beltza, eta haren isilunea. Sol, mi eta la notak. Sol giltza eta pentagrama.

Mugimenduak

Mugimendua, entzuketarako baliabidea. Musika pieza klasiko bat era aktiboan

entzutea. Gorputz mugimendua soinuari lotua.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaTestu desberdinak, hala nola haur kantenak, ulertu, abestu eta erabiltzeko gaitasuna.


CD-Rom interaktiboaren bidez informazioa bilatzea eta hura ezagutza bihurtzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaJaiak estimatzea, besteekiko harreman, elkarlan eta konpromisorako bidea diren aldetik.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaSentimenduak, ideiak eta esperientziak era sortzailean adieraztea jai herrikoien bidez.

Ikasten ikasteko gaitasunaGaldera bati emandako erantzun anitzak onartzea eta motibatuta egotea egoera bera ikuspuntu desberdinetatik aztertzeko.


Jai giro desberdinetako ezaugarriak diren musikak balioetsi eta errespetatzea.

Instrumentu talde desberdinak ezagutzea. Eguneroko bizitzako zenbait objekturen

soinu aukerak ezagutu, estimatu eta esperimentatzea.

Kantu baten interpretazioan ahots solistak eta koruak bereiztea.

Sol, mi eta la noten kokapenak pentagraman ezagutzea, nola irakurtzean hala idaztean.

Kantuak eta eskemak taldean interpretatzean erritmoari eustea perkusio eta gorputz musika tresnak erabilita.

Eskolako perkusio tresna berriak ezagutzeko interesa agertzea.

Mugimenduak buruz ikasi eta koordinatzea koreografia bat taldean interpretatzean.

Higitzean, norberaren mugimendua espazioari eta besteei egokitzea.

Musika pieza klasiko bat balioetsi eta gozatzea.


Eskolako perkusio tresnak entzumenaz bereiztea.

Zenbait instrumenturen soinuei lotutako gorputz mugimenduak gogoratzea.

Taldean egindako interpretazioen aurrean, bai kantuak abestean bai koreografiak egitean, jarrera baikorra agertzea.


2. Lehen Hezkuntzako Bigarren maila

1 Unitatea. Entzun arretaz!

Justifikazioa

Entzuteko gaitasuna garatzea, musika ikasi eta gozatzeko aukera guztiak baliatuta.

Helburuak

Aditzearen eta entzutearen arteko aldea ulertzea.

Soinuez inguratuta gaudela eta haiek entzuten, batez ere musikan hezitzaileak direnak, jakitearen garrantziaz jabetzea.

Kantu berri bat ikasi eta dramatizatzea. Kantuaren garrantzia balioestea. Perkusio tresna berri bat ezagutzea: kutxa

txinatarra. Eskema erritmikoak interpretatzea perkusio

tresnekin eta gorputz tresnekin. Aurreko mailan musika hizkuntzan ikasitako

kontzeptu guztiak berrikustea: beltza figura eta beltzaren isilunea, pentagrama, sol giltza eta sol, mi eta la notak.

Dantza tradizional berri bat ikastea eta haren urratsak praktikatzea.

Bi instrumentu tradizional berri: akordeoia eta trikitixa.

Jolasaren bidez psikomotrizitatea eta entzumenaz bereiztea lantzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Aditzearen eta entzutearen arteko aldea. Soinu giro desberdinak entzumenaz

bereiztea.

Abestiak

Kantuaren garrantzia. Keinuak, kantu bat dramatizatzeko bidea. Haur kantak. Aho heziketarako teknikak: bokalizazioa.

Soinuak

Perkusio tresnetarako eskema erritmiko sinpleak irakurtzea.

Kutxa txinatarra. Instrumentu tradizionalak: akordeoia eta

trikitixa.

Musika hizkuntza

Pentagrama eta sol giltza. Sol, mi eta la notak. Figurak: beltza eta beltzaren isilunea.

Mugimenduak

Eskualde dantza. Gorputzaren aukera adierazkorrak. Gorputzaren kontrola: mugimendua,

atsedena eta espazioan higitzea.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaEntzutea, ulertzea eta komunikatzea balioestea.


Trebetasunak garatzea informaziora iristeko teknologia berrien bidez.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaDesberdintasunak onartzea eta tolerantzia, begirunea eta enpatia bezalako balioak garatzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaMusika estimatzea osagai artistiko eta kulturala den aldetik.

Ikasten ikasteko gaitasunaNorberaren ezagupenak onartzea, baita premiazkoa dela ere gero eta ezagupen berri gehiago bereganatzea.


Aditzearen eta entzutearen arteko aldeak ezagutzea eta horri lotutako zenbait soinu egoera identifikatzea.

Aurreko ikasturtean ikasitako aho heziketarako teknikak praktikatzea.


Kantu baten hitzak buruz ikasi eta taldean abestea.

Kantu bati laguntzeko gorputzak ematen dituen aukerak ezagutzea.

Pentagraman sol, mi eta la notei antzematea, eta nota horien entonazioa afinatzea.

Erritmoari eustea grafia konbentzionalak eta ez konbentzionalak dituzten eskemak interpretatzean

Koreografia baten pausoak ikastea eta norberaren mugimenduak eta ikaskideenak koordinatzea espazio mugatu batean.

Mugimenduak inprobisatzea eta gorputza kontrolatzen jakitea.

Itxura kalitatezkoa eta txukuna izatea koadernoko lanek.


2 Unitatea. Eguneroko musika

Justifikazioa

Musikak eguneroko bizitzaren alderdi askotan duen presentziaz ohartzea.

Helburuak

Egunean entzun daitezkeen soinuei eta zaratei antzematea.

Musikak eguneroko egoeretan duen garrantzia ulertzea

Kantu bat ikastea, era berezian arnastea zainduta.

Gorputzaren soinu aukera berriak bilatzea. Soinu gorren eta ozenen arteko aldea

ulertzea. Bi musika nota berri ikastea: do eta re. Soinuen intentsitatearen irudikapen musikala

identifikatzea. Sormena lantzea musikaren erritmoan libre

mugituta. Musika estilo berria ezagutzea: jazza. Eguberriko musika tresna tradizionalak

bereiztea: karraka, botila landua, panderoa, eltzagorra eta motrailua.

Jolasaren bidez psikomotrizitatea eta entzumenezko bereizketa lantzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Eguneroko hotsak. Musika, eguneroko osagaia. Jazz musika estilo berria eta haren

instrumentu ezagunenak.

Abestiak

Arnasketa abestean. Ahotsaren intentsitatea. Eguberri kanta.

Soinuak

Gorputzaren soinu aukerak: burua. Soinu ilunak eta ozenak. Eguberriko musika tresna tradizionalak

bereiztea: motrailua, , botila landua, karraka, panderoa eta eltzagorra.

Orkestra instrumentuak jotzeko postura egokiak.

Musika hizkuntza

Do eta re notak. Soinuaren ezaugarriak: intentsitatea.

Mugimenduak

Mugimendu librea entzuketa batean. Adierazpen instrumentala dramatizatzea. Erreflexuak lantzea jolasaren bidez.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntzaren gogoetazko erabilera, eta bereziki musika hizkuntzarena balioestea, baita haren oinarrizko funtzionamendu arauak ere.

Matematikarako gaitasunaTrebetasuna zenbakiak erabiltzeko, zenbatzeko, sinboloak ezagutzeko eta arrazoibide matematikorako, oro har.


Ardura naturaz eta gure jarduerek hartan sortzen dituzten aldaketez erabakiak hartzean.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaArteak oro har estimatzea, eta bereziki musika.Gorputzaren hizkuntzan eta inguratzen gaituzten musiketan sakontzea.Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna

Begirunea agertzea besteen balioen aurrean, sinesmen, kultura eta historia pertsonalen aurrean, banakoak zein kolektiboak izan.


Nork bere buruarenganako segurtasuna eta arazoei aurre egiteko gaitasuna lantzea.


Eguneroko hotsak entzumenaz bereiztea eta aditzearen eta entzutearen arteko aldea ulertzea.

Arnastea kantua indartu eta hobetzeko osagai moduan erabiltzea.

Gorputzaren bidez soinuak lortzeko aukera berriak aurkitzea eta soinu ilun eta ozenen arteko aldea ulertzea.

Gorputz perkusioen koordinazioari eta erritmoari eustea.

Sol, mi, la, do eta re notak pentagraman identifikatzea.

Grafia konbentzionaleko eskema erritmikoak jotzea.

Soinu indartsuak eta goxoak bereizi eta egitea.

Mugitzean, norberaren mugimendua espaziora eta besteei moldatzea.

Eguberriko instrumentuen soinua ezagutzea eta soinuei lotutako gorputzaren mugimenduak gogoratzea.


3 Unitatea. Musika eta lana

Justifikazioa

Lanetik musika estimatzen ikastea.

Helburuak

Jarduera profesional askotan musikak duen garrantziaz jabetzea.

Kantu berri bat ikastea. Pultsuari eustea kantu, dantza eta entzuketa

jardueretan. Perkusio txikiko eskola instrumentuak

ezagutzea. Eskema erritmikoak figura

konbentzionalekin interpretatzea. Musika figura berri bat ezagutzea, krakoa,

eta haren isilunea. Altuera musikal kontzeptuan sakontzea. Mimika eta onomatopeiak praktikatzea

egoerak adierazteko. Xaflezko hiru instrumentu ezagutzea:

xilofonoa, metalofonoa eta karilloia. Jolasaren bidez psikomotrizitatea lantzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Lan inguruneko soinuak eta zaratak entzumenaz bereiztea.

Musika, lanean laguntzaile.

Abestiak

Pultsazioa. Ostinatoan egindako laguntza erritmikoekin

abestea. Kantua, osagai adierazkorra.

Soinuak

Eskola instrumentuen soinu aukera guztiak ezagutu eta praktikatzea: panderoa, triangelua, krotaloak, klabeak, kutxa txinatarra eta danborra.

Instrumentu inprobisazio eta adierazpena. Xaflezko instrumentuak: xilofonoa,

metalofonoa eta karilloia.

Musika hizkuntza

Musika figurak: krakoa eta krakoaren isilunea.

Soinuaren ezaugarriak: altuera.

Mugimenduak

Norberaren gorputzaren soinu aukerak.

Mugimendua eta dramatizazioa: pantomima. Gorputzaren mugimendua espaziora,

musikara eta antzeztutako pertsonaiari moldatzea.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntzaren funtzionamendu arauak ezagutzea.


Ordenagailua erabiltzea funtsezko osagai eran informazioa lortzeko eta komunikatzeko.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaLanetik bizitza zibikoan aktiboki parte hartzeko gaitasunak.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkaste prozesuen kudeaketa eta kontrol eraginkorra.


Ideiak ekintza bihurtzeko, hau da, emaitza onak lortzeko planifikatu eta kudeatzeko gaitasuna garatzea.


Lan inguruneko soinuak ilustrazio batean identifikatzea.

Kantuan arnaste, entonatze eta artikulatze teknikak praktikatzea.

Pultsazioari eustea kantu bat taldean abestean.

Altuera desberdinetako soinuak sortzen jakitea.

Eskema erritmikoak jotzea figura beltzaren eta haren isilunearen iraupenen artean bereizita.

Entzuketetan parte aktiboa hartzea hitzezko, keinuzko edo instrumentuzko baliabideak erabilita.

Eskolako perkusio tresnen tinbrearen artean bereiztea eta ilustrazio batean identifikatzea.

Erritmoaren zentzua barneratu eta adieraztea abestean eta instrumentuak jotzean.

Ahozko eta instrumentuzko lan kolektiboan parte hartzea.

Egindako lanetan kalitatea eta ahalegina agertzea.


4 Unitatea. Musika bidaiaria

Justifikazioa

Musikaren balioa aitortzea, mundu osoan pertsonen arteko harremana errazten duen adierazpidea den aldetik.

Helburuak

Zenbait garraiobideren hotsak bereiztea. Musikak duen garrantzia eta bidaiatzeko eta

mundu osoan ulertua izateko duen gaitasuna aitortzea.

Kantu berri bat abestu eta dramatizatzea. Bidaiak alaitzeko egokiak diren kantuak

ezagutzea. Atsegin hartzea xaflezko instrumentuak jota,

eta haiekin sol eta mi notak erabilita melodia sinple bat jotzea.

Bi musika nota berri ezagutzea: fa eta si. Iraupen kontzeptua sendotzea: soinu luzeak

eta laburrak. Munduko dantza bat dantzatzeko pausoak

eta mugimenduak ikastea. Dantza ezagun berri bat ezagutzea. Oroimena eta koordinazioa eskatzen duen

jolas bat praktikatzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Garraiobideen hotsak. Musika, mugarik gabeko adierazpidea.

Abestiak

Haur kantak. Kantu dramatizatua Kantuaren balio ludikoa: bidaiak alaitzeko

bitartekoa. Kantuei lotutako jolas tradizionalak:

sokasaltoa.

Soinuak

Xaflezko instrumentuak eta errezitatu bati laguntzeko duten egokitasuna.

Soinu jakin bateko perkusio tresnak. Melodia bat jotzea sol eta mi notak erabilita.

Musika hizkuntza

Fa eta si notak. Soinuaren ezaugarriak: iraupena.

Mugimenduak

Dantza bikoteka.

Munduko dantza ezagun baten koreografia egitea.

Mugimendu metatzeak buruz ikastea.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaLinguistikoki era egoki eta zuzenean elkar eragiteko beharrezko estrategiak ezagutzea.

Matematikarako gaitasunaErrealitatearen alderdi kuantitatibo eta espazialak musikaren ikuspuntutik aztertzea.


Natur ingurunearen arazoak konpontzen laguntzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaMunduko zenbait lekutako musika eta arte kodeak estimatzea.Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna

Balio demokratikoak bereganatzea eta arau sozialak onartu eta praktikatzea.


Balio berriak garatzea, hala nola zintzotasuna eta arauak ulertzea, pixkana kode moral propio bat sortuz joateko.


Garraiobideen hotsak bereiztea, ilustrazioan identifikatzea eta sailkatzen jakitea lurrez, itsasoz edo airezkoen artean.

Kantu eta erritmo berriak ezagutzean atsegin hartzea.

Kantuei keinuez eta jolasez laguntzea. Altuera desberdinetako errezitatu bat

interpretatzen parte hartzea xaflezko instrumentuez lagunduta.

Ikasitako notak pentagraman identifikatzea. Soinu luze eta laburren arteko aldeak

ezagutzea eta instrumentuak soinuen iraupenaren arabera sailkatzen jakitea.

Norberaren mugimenduak dantzaren melodiara egokitzea eta bikotekidearenekin koordinatzea.

Munduko dantza bat interpretatzeko beharrezko pausoak buruz ikastea.

Jai tradizio ezagun batean oinarritutako jolas batean parte aktiboa hartzeko interesa agertzea.

Interesa ipinita parte hartzea proposatutako jolas, dantza zein jardueretan.


5 Unitatea. Gora musika!

Justifikazioa

Musikan parte hartzen duten bi osagai nagusien arteko aldeak sendotu eta bereganatzea: soinua eta isiltasuna.

Helburuak

Isiltasuna balioestea eta musikan duen garrantzia aitortzea.

Inguru hurbileko soinuak bilatu, aurkitu eta antzematea.

Kantu berri bat mimikaz dramatizatzea. Oroimena lantzea kantuaren bidez. Eguneroko objektuen musika aukerak

aurkitu eta aztertzea. Musika figuren arteko iraupen aldeak

sendotzea. Konpas kontzeptua era intuitiboz

barneratzea. Erritmo kontzeptuan sakontzea. Musika pieza klasiko batean oinarritutako

koreografia bat taldean interpretatzea. Mugimenduen koordinazioa hobetzea eta

erritmora eta espaziora moldatzea. Instrumentu tradizional berri bat ezagutzea:

kriskitinak. Ikasleek musikan duten interesa bultzatzea

entzuketa aktiboaren bidez.

Edukiak

Musika eta kultura

Eguneroko inguruneko soinuak. Hots atseginak eta hots desatseginak.

Abestiak

Kantua eta oroimena. Ahots-jolasak. Kantu bati laguntza egitea gorputz eta

instrumentu perkusioaren bidez.

Soinuak

Eguneroko objektuak erabilita, instrumentu bat egitea.

Zenbait objekturen soinu aukerak. Perkusio tresnak: ganza. Eskema erritmikoak jotzea egindako

perkusio tresnaz lagunduta. Instrumentu tradizionalak: kriskitinak.

Musika hizkuntza

Krako bikoteak.

Konpasa. Soinuaren ezaugarriak: erritmoa.

Mugimenduak

Mugimendua eta dramatizazioa. Mugimendua, entzuketa klasiko baterako

baliabidea den aldetik. Taldekako koreografia.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaDiskurtsoa egoera komunikatibora moldatzea testuinguru sozial eta kultural desberdinetan.

Matematikarako gaitasunaKalkulu matematikoa erabiltzea, zenbatzea eta neurtzea, eguneroko egoerei aurre egiteko.


Musikatik abiatuta, mundu fisikoaren inguruko kontzeptu zientifiko eta teknikoak ulertzeko behar diren jarrera baikorrak sustatzen laguntzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaArte eszenikoak eta instrumentu tradizionalak estimatzea.Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna

Askatasuna bezalako balioak bereganatzea, eta betebehar zibikoak onartzea etorkizuneko parte-hartze herritar baterako.


Eguneroko inguruneko soinuak ezagutzea eta ilustrazioan identifikatzen jakitea.

Aho heziketarako teknikak praktikatzea: bokalizazioa, artikulazioa eta arnasketa.

Kantu baten laguntzan parte aktiboa hartzea gorputz mugimenduez edo perkusio tresnez.

Material birziklatuak erabilita musika tresna bat egitean atsegin hartzea.

Iraupen desberdineko figura konbentzionalak dituzten eskemak jotzean erritmoari eustea.

Instrumentu tradizional berri bat ezagutzea helburu duen entzuketa batean parte aktiboa hartzea.

Gorputzaren mugimendua espaziora eta musikaren erritmora moldatzea.

Koreografia bat interpretatzeko beharrezko pausoak buruz ikastea.

Isiltasuna balioestea, musika gozatzeko funtsezko osagaia den aldetik.

Kalitatezkoa izatea koadernoko ariketen itxura.


6 Unitatea. Jolaserako musika

Justifikazioa

Musika piezak entzuten eta ahoz edo instrumentuz interpretatzen parte aktiboa hartzea, eta musika erakargarriak aditzen diren bitartean, jolasten ikastea.

Helburuak

Musikak jolasei laguntzeko eskaintzen dituen aukerak ezagutzea.

Ikasleen artean taldelana bultzatzea. Abesten ari diren bitartean mugimenduen

koordinazioa lortzea. Abesteko orduan bokalizazioa eta ahoskera

hobetzea. Iraupen desberdineko figura

konbentzionalak eta ez konbentzionalak dituzten eskema erritmikoak jotzea.

Nota guztiek pentagraman duten kokapena sendotzea.

Mugimenduak ezagutzea musika entzuketa batean parte aktiboa hartzeko.

Ikasgelan aske mugitzea, besteen espazioa errespetatuta.

Lehen harremana instrumentuak familiatan sailkatzearekin: haizea, hariak eta perkusioa.

Edukiak

Musika eta kultura

Une ludikoei lotutako soinuak. Festa giroari laguntzeko kantuak.

Abestiak

Kantu bati mugimenduez eta gorputz zein instrumentu perkusioez laguntzea.

Ahots-jolasak: fraseoa bokalak konbinatuta. Haur kanten balio ludikoa.

Soinuak

Perkusio txikiko tresnak eta gorputz instrumentuak.

Adierazpen instrumentala gorputz instrumentuez eta eskolako perkusio tresnez.

Pultsazioa: beltza eta krakoa. Instrumentuen familiak: haizea, hariak eta

perkusioa.

Musika hizkuntza

Figurak: beltza, krakoa eta krako bikotea. Notak: do, re, mi, fa, sol, la eta si.

Mugimenduak

Mugimendua, entzuketarako baliabidea. Musika lan klasiko batean oinarritutako

koreografia bat interpretatzea.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaEgoera komunikatibo desberdinetan, hala nola, jolasetan, mintzatutako mezuak ulertzea.


Joko tradizional zein modernoen inguruko informazioa era kritikoan lortzea. Hura bilatu, aukeratu, erregistratu eta tratatzea.

Kode artistikoen bidezko adierazpena, batez ere kode musikalen bidezkoa.Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna

Esperientzia kolektiboak, gizartearen antolakuntza eta funtzionamendua ezagutzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkaste prozesuak optimizatzea gaitasunen arabera, eta haiek behar pertsonaletara bideratzea.


Analisia, planifikazioa, erabakiak hartzea, ekintza eta ekintzen azterketa sustatzea.


Egoera ludikoei lotutako soinu giroak identifikatzea.

Jai giro desberdinen ezaugarri diren musikak estimatu eta errespetatzea.

Norberaren lana eta besteena estimatzea, desberdintasunak errespetatuta.

Ahotsa berezkotasunez erabiltzea instrumentu batez edo keinuez lagunduta.

Instrumentuen soinua bereiztea eta familiatan taldekatzen jakitea.

Grafia konbentzionalak eta ez konbentzionalak dituzten eskemak interpretatzean erritmoari eustea.

Partitura sinpleak irakurri, erritmikoki adierazi eta abestea.

Entzuketa aktiboetan parte hartzea, baliabideak eta besteenganako begirune eta elkarlanezko jarrerak erakutsita.

Musika pieza klasiko bat balioetsi eta gozatzea.


3. Lehen Hezkuntzako Hirugarren maila

1 Unitatea. Familia musikalak

Justifikazioa

Instrumentuak bereiztea, ezagutzea eta familiatan sailkatzen jakitea.

Helburuak

Instrumentuen familien araberako sailkapena ulertzea.

Hiru musika familiak ezagutzea: haria, haizea eta perkusioa.

Hiru familietako instrumentuak entzumenaz bereiztea.

Abestean bokalizazioa eta entonazioa hobetzea.

Zenbait perkusio tresnaren soinuak bereiztea.

Grafia konbentzionalak dituzten eskema erritmikoak jo eta irudikatzea.

Beste bi musika nota ezagutzea: do’ eta re’. Nota, musika figura, isilune, pentagrama eta

sol giltza kontzeptuen arteko aldeak ezagutu eta sendotzea.

Dantza tradizional berri bat ikasi eta haren pausoak praktikatzea.

Psikomotrizitatea eta mugimenduen koordinazioa lantzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika familiak: haria, haizea eta perkusioa. Soinu produkzioa instrumentu bakoitzaren

familiaren arabera.

Abestia

Arnastearen garrantzia. Entonazioa eta bokalizazioa. Haur kantak.

Soinuak

Perkusio tresnak.

Musika familiak. Instrumentuen tinbrea.

Musika hizkuntza

Musika notak: do’ eta re’. Musika notaren eta figuraren artean

bereiztea. Musika isilunea: esanahia. Sol giltza.

Mugimenduak

Eskualde dantza. Gorputzaren aukera adierazkorrak.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza balioestea, behaketa eta azterketa gai den aldetik.


Euskarri tradizionalean zein informatikoan dagoen informaziora iristeko teknikak eta estrategiak erabiltzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaMusikatik, batez ere instrumentu familien bidez, ekimena, irudimena eta sormena sustatzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaGizartearen aniztasuna estimatzea, haren «familiak» eta gizakiak mugitzen diren espazioak ezagutzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaNorberaren ahalmenak eta gabeziak ezagutzea, lehenak aprobetxatzeko eta bigarrenak gainditzen saiatzeko.


Aurreikusitako helburuak eta lortutakoak alderatzea, ondorioak ateratzeko eta hobetzeko aukerak ebaluatzeko.



Instrumentu familiak entzumenaz eta ikusmenaz ezagutzea.

Entonazio eta bokalizazio egokiak izatea banakako zein taldeko kantuan.

Gorputzak kantu bati laguntzeko eskaintzen dituen aukerak ezagutzea.

Eskolako perkusio tresnak entzumenaz bereiztea eta haiek jotzeko ikasitako teknikak aplikatzea.

Erritmoari eustea grafia konbentzionalak dituzten eskemak interpretatzean.

Musika hizkuntzan ikasitako kontzeptuak era egokian definitzea eta praktikan aplikatzen jakitea.

Musika notak pentagraman ezagutzea eta behar bezala entonatzea.

Kantu, dantza eta entzuketetan parte aktiboa hartzeko interesa agertzea.

Koreografia bateko pausoak ikastea eta norberaren mugimenduak gelakideenekin koordinatzea espazio mugatu batean.

Mugimenduak inprobisatzeko eta gorputza kontrolatzen jakiteko gai izatea.

Koadernoko lanak kalitatez eta txukun aurkeztea.


2 Unitatea. Txotxongiloak harietan

Justifikazioa

Haize instrumentuak ezagutu, desberdindu eta entzumenaz bereiztea.

Helburuak

Kontzeptu musikal zein ez musikalekiko ikasleen interesa piztea izendatzaile komun batetik abiatuta: hariak.

Haize instrumentuen ezaugarri nagusiak ezagutzea.

Entzumenaz eta ikusmenaz ezagutzea zenbait haize instrumentu, bakarka zein musika pieza baten parte moduan.

Kantu bat ikastea arnastea zainduz eta intentsitate aldaketak praktikatuz.

Lehen harremana izatea moko flautarekin: osatzen duten zatiak ezagutzea.

Ezagutzen dituzten musika figura eta isilune guztiak gogoratzea.

Musika figura berri bat, zuria, eta haren isilunea ezagutzea

Iraupen desberdineko figura konbentzionalak dituzten eskemak interpretatzean erritmoari eustea.

Soinuaren ezaugarriei lotutako edukiak sendotu eta zabaltzea.

Sormena lantzea aske mugituz musikaren erritmoaren arabera.

Ipuin bat eszenaratzean gaitasun adierazkor eta komunikatiboak arakatzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Hari instrumentuak: hari igurtzia, perkutitua eta zimikatua.

Hariekin zerikusia duten eszenak entzumenaz bereiztea.

Abestia

Arnastea abestean. Intentsitate aldeak ahotsean. Haur kantak. Bi ahotsez abestea.

Soinuak

Moko flautaren aurkezpena. Flautaren funtsezko zatiak. Gorputzaren, eskuen eta hatzen posizioa

flauta jotzeko. Zenbait objekturen soinu aukerak.

Material birziklatuez instrumentuak egitea. Haize instrumentuak.

Musika hizkuntza

Musika figurak: zuria eta bere isilunea. Soinua eta bere ezaugarri nagusiak:

intentsitatea, altuera, iraupena eta tinbrea.

Mugimenduak

Mugimendu inprobisatua eta dramatizazioa. Gorputzaren aukera adierazkorrak eta

mugimenduzkoak. Mugimendua, musika pieza klasiko bat

entzuteko baliabidea.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaElkarrizketak hasi, jarraitu eta bukatzeko gaitasuna, betiere entzuteko jarrera egoki batez lagunduta.

Matematikarako gaitasunaEskema erritmikoetako nota musikalekin izan daitezkeen elkartze, banaketa, neurketa e.a.en inguruok arazoak konpontzeko gaitasuna.


Natura eta harenganako begirunea musikaren ikuspuntutik balioestea.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkaste prozesuan erronka berriak onartzea eta etorkizunerako motibatuta egotea.


Soinu egoerak identifikatzen jakitea. Taldean abestea, besteak errespetatuta eta

taldelana gozatuta. Hari instrumentuak sailkatzea, hari igurtzi,

zimikatu edo perkutituen artean. Indartsu-goxo, zoli-baxu eta labur-luze

kontrasteak bereiztea eta tinbrearen definizioa ulertzea.

Figura zuria eta haren isilunea identifikatzea, eta beltza eta krakoarekiko iraupen aldeak interpretatzen jakitea.

Ipuin musikal baten antzezpen inprobisatuan parte aktiboa hartzea.

Zenbait hari instrumenturen soinuak bereiztea.

Hari instrumentuak nagusi diren musika pieza bat entzuten atsegin hartzea.


3 Unitatea. Haizea

Justifikazioa

Haize instrumentuak desberdindu, entzumenaz bereizi eta moko flautarekin lehen praktikak egitea.

Helburuak

Haize eta aire kontzeptuak bereiztea. Haize instrumentu berriak ezagutzea eta

haize-zurezkoen eta haize-metalezkoen artean sailkatzen jakitea.

Eguneroko egoerak entzumenaz bereiztea. Kantu kolektiboa bultzatzea. Ahotsa nola sortzen den jakitea eta haren

igorpena hobetzeko teknikekin esperimentatzea.

Lehen digitazio teknikak erabiltzea flautarekin, sol, la eta si notak jota.

Konpasaren esanahia ulertzea, baita bitariko, hirutariko eta lautarikotan sailkatuta daudela.

Soinuaren aukera adierazkorrak arakatzea musikogramaz egindako entzuketa baten bidez.

Entzuketa batetik abiatuta, eszenak irudikatu eta dramatizatzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Haize instrumentuak: haize-zurezkoak eta haize-metalezkoak.

Eguneroko eszenak entzumenaz bereiztea soinuen tinbrea bereizteko.

Abestia

Kantu kolektiboa. Ahotsa: nola sortzen den eta haren igorpena

hobetzeko teknikak. Kantua, osagai adierazkorra. Kantu bat gorputz perkusioez eta ostinato

erritmikoez laguntzea.

Soinuak

Moko flauta: sol, la eta si notak. Moko flauta zuzen jotzeko teknikak. Perkusio tresnak: eskema erritmikoak jotzea. Haize instrumentuak.

Musika hizkuntza

Konpasa: bitariko, hirutariko eta lautarikoa. Konpasen muga-lerroa.

Barra bikoitza.

Mugimenduak

Norberaren gorputzaren aukera adierazkorrak.

Musikari eta espazioari moldatutako gorputz mugimenduak.

Naturako eszenak antzeztea, pieza klasiko bat entzun ondoren.

Albokotasuna.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaTestu musikalak era progresiboan irakurri eta ulertzea.


Natur munduaren degradazioaz eta egitate horrek gizakiarentzat dituen ondorio kaltegarriez kontzientzia hartzea.

Matematikarako gaitasunaPentagrama batean konpas desberdinak neurtzeko teknika egokiak aukeratzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaKultura adierazpen guztiak eta artelan zehatzak estimatzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaEgungo gizartearen errealitatea, haren lorpenak, haren arazoak, haren konpromisoak eta hobekuntza posibleak ezagutzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkaste prozesu aurreko esperientziak bereganatu eta barneratzea.


Eguneroko egoerak entzumenaz bereiztea, eta kasu bakoitzean soinua eragin duena identifikatzea.

Ahotsa era zuzenean igortzea lortzeko teknikak aplikatzea.

Kantu bat gorputz perkusioez laguntzean erritmoari eustea.

Ikaskideen emaitzak errespetatzea. Proposatutako kantu, jolas, dantza eta

entzuketa guztietan parte aktiboa hartzea. Sol, la eta si noten digitazioak praktikatzea,

eta moko flauta jotzeko postura egokia hartzea.

Beltza, krakoa eta zuria figuren iraupenen artean bereiztea.

Konpasak neurtzen jakitea eta muga-lerroen eta barra bikoitzaren helburua ulertzea.


Haize-zurezko eta haize-metalezko instrumentuen tinbreak bereiztea.

Egindako lanetan kalitatea eta ahalegina erakustea.


4 Unitatea. Musika sortzen duten kolpeak

Justifikazioa

Perkusio tresnak ikusiz ezagutzea eta entzumenaz bereiztea.

Helburuak

Zenbait perkusio tresna ikusmenaz eta entzumenaz ezagutu eta identifikatzea.

Kantu berri bat abestea gorputzaren postura zainduta.

Ahotsaren soinu aukerak aurkitzea. Sol, la eta si noten digitazioa berrikustea. Sol, la eta si notak dituen melodia bat flautaz

jotzea. Musika eskalako notak identifikatzea eta

entonatzea praktikatzea, gorantz eta beherantz.

Kanonaren definizioa ezagutzea. Bi musika zeinu berri ezagutzea: lotura eta

errepikapenezko bi puntuak. Munduko dantza bat dantzatzeko pausoak

eta mugimenduak ezagutzea. Perkusio tresnak sailkatzea, egiteko

erabilitako gaiaren arabera: zura, metala eta mintza.

Edukiak

Musika eta kultura

Perkusio tresnak: haien jatorria. Perkusio tresnak entzumenaz bereiztea

egiteko erabilitako gaiaren arabera.

Abestia

Gorputzaren postura abestean. Arnastea eta bokalizazioa hobetzeko

teknikak. Kantu bat keinuez laguntzea.

Soinuak

Moko flauta: sol, la eta si. Perkusio tresnak: zura, metala eta mintza.

Musika hizkuntza

Lotura. Errepikapenezko bi puntuak. Goranzko eta beheranzko musika eskala. Kanona.

Mugimenduak

Munduko dantza ezagun baten koreografia. Errepikatzen diren pausoak buruz ikastea.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaKontzeptu musikalak hitzez adieraztea eta ideiak esplizitu bihurtzea.


Zenbait hizkuntza espezifiko menderatzea: testuala, ikonikoa, ikusizkoa, soinuzkoa, zenbakiena, grafikoa, e.a.

Matematikarako gaitasunaMusikatik arrazoibide matematikoaren prozesuak erabiltzea, partiturak irakurrita.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaSentiberatasuna garatzea eta zentzu estetikoa eskuratzea artea gozatzeko xedearekin.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaElkarbizitza eta konpromisoa balioestea.


Gaitasun pertsonalaren, norbere burua ezagutzearen, burukontrolaren eta oreka emozionalaren sentimendua garatzea.


Perkusio tresnen soinuak bereiztea, ilustrazioan identifikatzea eta zur, metal edo mintz instrumentuetan sailkatzen jakitea.

Abestia ikastea eta arnaste eta erlaxatze teknikak aplikatzea.

Kantu bart abestea keinuez lagunduta. Melodia bat flauta karaoke moduan eta

taldean jotzen parte hartzea. Sol, la eta si noten digitazio zuzena lortzeko

ahalegina agertzea. Goranzko eta beheranzko eskalei

antzematea. Kantu ezagun bat kanon moduan

ikaskideekin batera abestean parte hartzea. Munduko dantza bat dantzatzeko beharrezko

pausoak buruz ikastea. Konpasa eramaten jakitea ahozko zein

instrumentuzko interpretazioetan. Jakin-mina agertzea musikari dagokion

guztiaren aurrean.


5 Unitatea. Gora musika!

Justifikazioa

Ahozko zein instrumentuzko musikarekiko sentiberatasuna bultzatzea.

Helburuak

Instrumentu talde baten funtzionamendua eta ezaugarriak ezagutzea: banda.

Koru-kantua bultzatzea. Do’ eta re’ noten digitazioa ikastea. Do’ eta re’ notak dituen melodia bat flautaz

jotzea. Musika figura berri bat, biribila, eta haren

isilunea ezagutzea. Iraupen desberdinetako musika figura

konbentzionalak dituzten eskema erritmikoak praktikatzea.

Oihartzunaren definizioa jakitea eta hura praktikatzea.

Gorputza eta haren aukera adierazkorrak.balioestea.

Mimika erabiltzea eguneroko ekintzak imitatzeko.

Instrumentuen familien araberako sailkapena berrikustea: haria, haizea eta perkusioa.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika banda. Musika banda bateko instrumentuak

entzumenaz bereiztea. Musika pieza klasiko batean instrumentuak

entzumenaz bereiztea eta familiatan sailkatzea.

Abestia

Koru-kantua. Abestearen balio ludikoa. Aho heziketaren alderdiak: arnastea,

bokalizatzea eta artikulatzea. Kantu bat gorputz perkusioez, instrumentu

perkusioez eta keinuez laguntzea.

Soinuak

Moko flauta: do’ eta re’. Zenbait objekturen soinu aukerak. Material birziklatuez instrumentuak egitea. Instrumentuen sailkapena familiatan: haria,

haizea eta perkusioa. Teknika instrumentalen dramatizazioa.

Musika hizkuntza

Biribila eta haren isilunea. Musika forma: oihartzuna.

Mugimenduak

Mugimendua eta dramatizazioa. Mugimendua, entzuketa baterako baliabidea. Gorputzaren aukera adierazkorrak. Eguneroko egoeren dramatizazioa gaur

egungo musika pieza bat entzuten den bitartean.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza balioestea, pentsamendua garatzeko faktore garrantzitsua den aldetik.


Bizitza osasungarria eta ingurune osasungarri bat lortzeko gaitasuna garatzen laguntzea musikatik.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaMusikatik abiatuta, gaitasun pertzeptiboak, sentiberatasuna eta emozionatzeko, sentitzeko, baloratzeko eta epaitzeko gaitasuna garatzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaNonahi onartutako balioekiko konpromisoa: giza balioak, balio konstituzionalak, demokrazia, parte hartzea, e.a.

Ikasten ikasteko gaitasunaInformazioa bilatzea, bakarka edo taldeka, ezagutza bihurtzeko.


Ekimen pertsonala sustatzeko behar diren nolakotasunak eta trebetasunak eskuratzea.


Musika banda bateko instrumentu nagusiak entzumenaz ezagutzea eta ilustrazioan identifikatzea.

Kantu baten hitzak buruz ikastea eta hari laguntza egiten parte hartzea.

Kantu bat abestean artikulazio eta bokalizazio egokiak balioestea.

Do’ eta re’ notak dituen musika pieza baten partitura zuzen interpretatzea.

Material birziklatuez instrumentuak egitean jarrera baikorra agertzea.

Musika figura guztiak eta haien isiluneak ezagutu eta neurtzea eskema erritmikoak jotzean.

Oihartzun moduko eskema erritmikoak interpretatzen parte hartzea.


Musikaren indar adierazkorra atzematea jolasean eta mugimenduan oinarritutako entzuketa aktibo baten bidez.


6 Unitatea. Orkestra sinfonikoa

Justifikazioa

Orkestra sinfonikoaren ezaugarri nagusiak ezagutzea, musika talde mota hori taldelanaren eredu hartuta.

Helburuak

Orkestra sinfonikoa musika talde mota berria ezagutzea eta instrumentuak non kokatzen diren jakitea.

Orkestra sinfoniko batean instrumentu familia nagusiak bereizten ikastea.

Kantua hobetzeko ahotsa zaintzearen garrantziaz jabetzea.

Abesten hasi aurretik ahozko heziketarako teknikak praktikatzea ahotsa zuzen igorri ahal izateko.

Erlaxatze jolasak praktikatzea. Sol, la, si, do’ eta re’ notak dituen doinu bat

flautaz jotzea. Ikasturtean musika hizkuntzari dagozkion

kontzeptu guztiak sendotzea. Entzuteko eta entzundakoari moldatzen

zaizkion mugimenduak egiteko giza gorputzaren gaitasuna aztertzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Orkestra sinfonikoa: egitura. Orkestra batek jotako musika pieza klasiko

bat entzutea. Musika zineman.

Abestia

Ahots heziketarako praktikak. Arnaste eta erlaxatze ariketak. Haur kanten balio ludikoa. Kantu bat keinuez laguntzea.

Soinuak

Flauta: sol, la, si, do’ eta re’. Orkestra sinfonikoaren instrumentuak:

familiak.

Musika hizkuntza

Soinuaren ezaugarriak. Figurak: beltza, krakoa, zuria eta biribila. Goranzko eta beheranzko eskala. Muga-lerroa, barra bikoitza, lotura eta

errepikapenezko bi puntuak.

Mugimenduak

Mugimendua, entzuketarako baliabidea. Erritmoa eta mugimendua. Giharren erlaxatzea.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaMusikaz testu idatziak idazteko gaitasuna, argudioak azalduta.


Ordenagailua erabiltzea, ikasketarako baliagarriak izango diren interakzio alor berriak zabaltzeko.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaJarduera artistiko eta kultural anitz ezagutzea, eta arteek gizakien bizitzan duten garrantzia ulertzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaErrealitate komun baten parte sentitzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkasten hasi aurreko esperientziak barneratzea ikasten jarraitzeko.


Ideia berriak lantzeko edo konponbideak aurkitu eta praktikara eramateko gaitasuna.


Orkestra sinfoniko bat osatzen duten instrumentu familia nagusiak identifikatzea.

Ahotsak musika sortzeko dituen aukerak ezagutu eta balioestea, eta hura zaintzeko teknikak aplikatzea.

Kantu bat keinuez laguntzea. Pentagrama bat osatzen duten osagai

nagusiei antzematea. Instrumentu jakin batzuen soinuen

ezaugarriak entzumenaz identifikatzea. Musika eskalaren notak behar bezala

entonatzea. Talde zein banakako jardueretan parte

aktiboa hartzea. Gorputzaren mugimenduak kantu baten

erritmora eta eskura dagoen espaziora moldatzea.

Flautarako partitura bateko digitazioak jarraikitasunez praktikatzea, zuzen jotzeko.

Ahotsa behar bezala igortzen laguntzen duten arnaste eta erlaxatze teknikak aplikatzea.

Lanarekiko jarrera baikorrak agertzea.


4. Lehen Hezkuntzako Laugarren maila

1 Unitatea. Ikusi makusi

Justifikazioa

Musika zentzumen guztiekin gozatzeko plazera ulertzea eta haren mezu adierazkorrak eta komunikaziozkoak ulertzea.

Helburuak

Ikusmenak musika estimatzea aberastu dezakeela ulertzea.

Zenbait musika testuinguru entzumenaz eta ikusmenaz bereiztea.

Musika familien ezagutzan sakontzea, batez ere hari familiarenean.

Abestu aurretik arnastea hobetzeko zenbait ariketa praktikatzea.

Kantuen hitzek eta zentzuak duten garrantziaz jabetzea.

Erritmoari perkusio txikiko tresnekin jarraitzea bultzatzea.

Eskema erritmikoak gorputz perkusioez inprobisatzea praktikatzea.

Ostinato bat zer den jakitea eta hura perkusio tresnez praktikatzen jakitea.

Aurreko ikasturtean ikasitako musika figurak eta isiluneak berrikustea, baita musika hizkuntzaren osagai nagusiak ere.

Dantza tradizional berri bat ikastea. Mugimenduen koordinazioa praktikatzea,

taldean dantza eginez.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika ikuskariak. Musika familiak: haria, haizea eta perkusioa. Hari instrumentuak: arkuaz igurtzitako,

perkutitutako eta zimikatutako haria.

Abestia

Ahotsa eta arnastea.

Kantuen hitzen eta zentzuaren garrantzia. Haur kantak.

Soinuak

Eskolako perkusio tresnak. Eskema erritmikoak inprobisatzea. Gorputza, musika tresna. Hari instrumentuak.

Musika hizkuntza

Musika figurak: beltza, krakoa, zuria eta biribila, eta haien isiluneak.

Notak: do, re, mi, fa, sol, la, si, do’ eta re’. Partitura konbentzionalak irakurtzea. Figura erritmikoa: ostinatoa.

Mugimenduak

Dantza tradizionala. Koreografia bikoteka eta taldean.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza erabiltzea musika ezagupen berriak ikasi ahal izateko tresna moduan.

Matematikarako gaitasunaMatematikoki arrazoitzen laguntzen duten trebeziak bereganatzea, hala nola figuren eta isiluneen arteko baliokidetasunak.


Espazio fisikoan gatazkak konpontzearren elkar eragiteko trebeziak.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaArte, sormen eta irudimen alorren garapena musikaren bitartez.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaTokiko identitatearekin bateragarria den herritartasun globalaren ideia bat bereganatzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaMotibazioari eta ikasteko gogoari lotutako gaitasun pertsonaleko sentimendua sustatzea, norberarengan konfiantza gehiago lortzearren.



Hari instrumentuak entzumenaz eta ikusmenaz ezagutzea.

Azpifamilia bakoitzeko hari instrumentu garrantzitsuenak banan-banaka aipatzea.

Unitatean agertzen diren musika estiloak ezagutzea eta balioesten jakitea.

Abestean arnaste teknikak aplikatzea, ahotsaren igorpena hobetzeko.

Eskolako perkusio eta gorputz tresnekin eskemak jotzean erritmoari eustea.

Eskema erritmiko errazak ostinatoan jotzea. Konpas bitariko, hirutariko eta lautarikoan

dagoen partitura sinple bat taxuz neurtu eta entonatzea.

Musika figura bakoitza dagokion isilunearekin identifikatzea.

Dantza tradizional bat dantzatzeko jakin behar diren pausoak buruz ikastea eta norberaren mugimenduak ikaskideenekin koordinatzea espazio mugatu batean.


2 Unitatea. Entzun beste musika batzuk

Justifikazioa

Beste herrialde batzuen arte aberastasuna, batez ere musikari dagokionez, eta kultura ekarpen guztiak estimatzea, bereziki belarritik iristen direnak.

Helburuak

Munduko bazterretako musika instrumentu berriak ezagutzea.

Soinu ezezagunak ezagutzeko interesa piztea.

Musika estilo guztiak eta haien jatorria errespetatzea.

Musikaren ahalmen deskriptiboa ulertzea. Sol, la, si, do’ eta re’ noten digitazioak

gogoratu eta sendotzea. Gabon kanta bat flautaz jotzea. Errepikapenezko bi puntuen esanahia

sendotzea. Konpas kontzeptua sendotzea, konpas motak

gogoratzea eta haiek markatzen ikastea. Muga-lerroaren eta barra bikoitzaren

esanahia gogoratzea. Musika azentuaren helburua ezagutzea eta

soinu ozen eta goxoen arteko aldeak sendotzea.

Gorputza eta haren aukera adierazkorrak balioestea mugimendu libreen bidez.

Adierazkortasuna eta gaitasun deskriptiboa errazten dituen koreografia bat interpretatzea.

Haize instrumentuen sailkapenean sakontzea eta azpifamilia bakoitzeko instrumentu garrantzitsuenak ezagutzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Beste kultura batzuetako musikak. Munduko instrumentuak. Haize instrumentuak: haize-zurezkoak eta

haize-metalezkoak.

Abestia

Musikaren ahalmen deskriptiboa. Kantu bat gorputz perkusioez laguntzea.

Soinuak

Moko flauta: sol, la, si, do’ eta re’ notak. Zenbait objekturen soinu aukerak. Material birziklatuez instrumentuak egitea.

Munduko instrumentuak. Haize instrumentuak.

Musika hizkuntza

Errepikapenezko bi puntuak. Konpasa, konpas motak, muga-lerroa eta

barra bikoitza. Konpasak markatzea. Soinuaren ezaugarriak: intentsitatea. Azentua.

Mugimenduak

Mugimendu inprobisatua eta dramatizazioa. Gorputzaren aukera adierazkorrak eta

mugimenduzkoak. Mugimendua baliabide gisa erabiltzea

musika pieza klasiko bat entzuteko.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaIkasketa trukea, ahoz zein idatziz.


Informazioaren erabilera egokia eta informazioa ezagutza bihurtzearen garrantzia ulertzea.


Naturatik datozen produktuen kontsumo arduratsu eta arrazionala balioestea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaErrealitate soziala ulertzea lurralde, politika, gizarte eta ekonomia esparruko antolakuntzak historian izan dituen formen bidez.

Ikasten ikasteko gaitasunaKontsultatzeko teknikak erabiltzea.


Proiektuetan jarraitzea eta hutsegiteetatik ikastea.


Haize instrumentuak entzumenaz eta ikusmenaz ezagutzea.

Haize instrumentu garrantzitsuenak aipatzea eta haiek egiteko erabilitako gaiaren arabera sailkatzen jakitea.

Zentzumenen, batez ere entzumenaren, garrantzia ezagutzea, baita haien harremana musikarekin.

Munduko leku desberdineko musikak haiek irudikatzen dituzten ilustrazioekin identifikatzea.

Kantu bat abestea entonazioa, arnasketa eta bokalizazioa zainduta.


Musika hizkuntzan landutako osagai guztiak pentagraman identifikatzea.

Zenbait soinuren arteko intentsitate desberdintasunei antzematea.

Konpas bitarikoak, hirutarikoak eta lautarikoak zuzen neurtzea.

Albokotasuna era egokian lantzea eta koreografia bat interpretatzean erritmoari eustea.

Zenbakiekin erlazionatutako mugimenduak gogoratzea.

Musika pieza klasiko bat entzutean atsegin hartzea eta parte aktiboa hartzea hari lotutako koreografia bat interpretatzean.


3 Unitatea. Musikaren usaina

Justifikazioa

Musika ezagupenak jakin eta aplikatzea, musikak kantuan, instrumentu interpretazioan eta mugimendu erritmikoan betetzen duen paper oroitarazlea gozatzeko.

Helburuak

Musikaren balio oroitarazlea sentitzea. Kantu ohiturak hobetzea, hala nola arnastea,

entonazioa eta bokalizazioa. Do’ eta re’ noten digitazioa praktikatzea. Do’ eta re’ notak dituen kantu ezagun bat

flautaz jotzea. Musika figura berri bat, krako bikoitza, eta

haren isilunea ezagutzea. Erritmoa praktikatzea figura

konbentzionalak eta konpas bitariko eta hirutarikoak dituzten eskemak erabilita.

Soinu luzeen eta laburren arteko aldea sendotzea.

Oreka zentzumena bultzatzea. Gorputzaren mugimendua musika pieza

baten entzuketarekin koordinatzea. Perkusio tresna nagusiak ezagutzea eta

azpifamiliatan sailkatzen jakitea. Soinu zehaztuko eta zehaztu gabeko

instrumentuen sailkapenean sakontzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musikaren balio oroitarazlea. Musika, eguneroko zenbait egoeratan

lagungarri. Perkusio tresnak: soinu zehaztukoak eta

zehaztu gabekoak

Abestia

Ahotsa: arnastea, entonazioa eta bokalizazioa hobetzeko teknikak.

Eguneroko soinuak imitatzea Kantua, osagai adierazkorra.

Soinuak

Moko flauta: do’ eta re’ notak. Perkusio tresnak.

Musika hizkuntza

Musika figurak: krako bikoitza eta haren isilunea.

Puntua.

Soinuaren ezaugarriak: iraupena.

Mugimenduak

Gorputzaren beraren aukera adierazkorrak. Gorputz mugimendu librea musikari eta

espazioari egokitua. Mugimendua, entzuketa baterako baliabidea. Oreka.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza erabiltzea pentsamenduak, emozioak, bizipenak, ideiak eta iritziak transmititzeko bitarte gisa.


Informaziora iristea menderatzea, eta hura balioestea ikastearen oinarrizko alderdia den aldetik, nola eskola esparruan hala handik kanpo.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaAdierazpen askatasuna, kultura aniztasunerako eskubidea eta esperientzia partekatuak izatea balioestea.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkaste denbora planifikatu eta antolatzea.


Arazoen ikuspegi estrategiko bat garatzea, eta hasitako zereginetan arrakasta lortzeko motibatuta egotea.


Zenbait musika eszena entzumenaz bereiztea eta egoera bakoitzari laguntzen dion musika mota identifikatzen jakitea.

Ahotsa era zuzenean igortzeko teknikak aplikatzea.

Norberaren ahotsa ikaskideenekin koordinatzea kalitatezko koru-interpretazioa lortzeko.

Flautaz pieza ezagun bat taldean jotzen parte hartzea.

Ikasitako musika kontzeptuak zuzen definitzea.

Musika figura konbentzionalak dituzten eskema erritmikoak jotzean pultsuari eustea.

Soinu luzeen eta laburren arteko aldea ulertzea.

Soinu zehaztuko eta zehaztu gabeko perkusio tresnen tinbreak ezagutu, bereizi eta sumatzea.

Jolasetan parte aktiboa hartzea eta jolaskideen jarduera errespetatzea.


4 Unitatea. Denetik dastatuz

Justifikazioa

Ahots zein instrumentuzko edozein motatako interpretazioen alderdi musikalak eta adierazkorrak errespetatzea.

Helburuak

Zenbait musika mota ikusiz eta entzumenaz ezagutzea.

Musika estilo desberdinekiko begirunea sustatzea, eta haien aniztasuna balioestea.

Kantu berri bat abestea, ahoskera eta azentuazioa zainduta.

Errezitatze prosodikoak egitea. Sol eta la noten digitazioa berrikustea eta fa

notaren digitazioa ikastea. Haur kanta ezagun bat flautaz jotzea. Soinu zolien eta baxuen arteko

desberdintasuna sendotzea. Dantza tradizional bat dantzatzeko pausoak

eta mugimenduak ezagutzea. Pantomima lantzea gorputz adierazpide gisa. Instrumentu tradizional berriak ezagutzea eta

haien sailkapena familiatan sendotzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika mota desberdinak: klasikoa, pop, opera, vals, jazz eta tradizionala.

Musika estiloen aniztasuna atsegingarria izatea.

Instrumentu tradizionalak: sailkapena familiatan.

Abestia

Haur kantak. Ahoskera, azentuazioa eta entonazioa. Errezitatze prosodikoak.

Soinuak

Moko flauta: fa, sol eta la. Melodia bat jotzea fa, sol eta la notak

erabilita. Instrumentu tradizionalak.

Musika hizkuntza

Musika notak: mi’ eta fa’. Musika eskala. Soinuaren ezaugarriak: altuera.

Mugimenduak

Dantza tradizional baten koreografia.

Dramatizazioa: pantomima.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaTestu desberdinak erabiltzea zenbait asmo komunikatiborekin.

Matematikarako gaitasunaMusikaren eta datu analisiari, arazoak konpontzeko estrategiari e.a.i dagozkien oinarrizko prozedura matematikoen arteko harremana ulertzea.


Testuinguru desberdinetan ingurune fisikoari lotutako galderen erantzunak lortzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaArte eta kulturaren munduko errealitate eta ekoizpenez aberastea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaElkarrizketa eta negoziazioa praktikatzea akordioetara iristeko, gatazkak saihesteko, konponbideak aurkitzeko, e.a.


Musika estilo desberdinak bereiztea eta ilustrazioan identifikatzea.

Errezitatze prosodikoetan eta kantuak abestean entonazioa eta bokalizazioa zaintzea.

Kantu baten hitzak buruz ikastea eta hari lotutako hitz-jolasetan parte hartzea.

Flautarako partitura bat jotzean besteekiko koordinazioari eustea.

Ikasitako musika nota eta zeinuak pentagraman identifikatzea.

Musika eskala era egokian entonatzea, nola goranzkoa, hala beheranzkoa.

Soinu zolien eta baxuen artean bereiztea. Dantza ezagun bat dantzatzeko jakin behar

diren pausoak buruz ikastea. Mugimenduak espazioari eta musikaren

erritmoari moldatzea. Lotutasunik eza agertzea pantomima bat

sortzeko mugimenduetan. Ikusmenaz eta entzumenaz identifikatzea

hari, haize eta perkusio tresna tradizionalak. Musikari dagokion guztian jakin-mina

agertzea.


5 Unitatea. Ukitu eta sentitu

Justifikazioa

Hots kirrinkaririk gabeko entzuketa eta hitz egitean eta jotzean leuntasuna sustatzea, eta musika «ukimena» bere adierazpen guztietan estimatzea.

Helburuak

Instrumentu bat egiteko erabil daitezkeen materialak ezagutzea.

Entzute ohitura onez eta instrumentuen zaintzaz kontzientzia hartzea.

Abestu aurretik erlaxatze-jolasak praktikatzea.

Da, sol, la, si, do’ eta re’ noten digitazioa berrikustea.

Mi notaren digitazioa ikastea. Puntuaren eta loturaren esanahia sendotzea

eta luzapen zeinu berri bat ezagutzea: geldialdia.

Tinbrearen definizioan sakontzea. Musika pieza bati egokitutako mugimenduak

sortzeko gorputzak dituen aukerak ezagutzea.

Sormena eta irudimena sustatzea mugimenduak sortzeko.

Eguneroko objektuek instrumentu ez konbentzionalak sortzeko eskaintzen dituzten aukerak ikustea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika instrumentuen materialak. Instrumentu ez konbentzionalak.

Abestia

Ahots heziketaren alderdiak: erlaxatzea. Ahotsaren intentsitatea.

Soinuak

Moko flauta: mi, fa, sol, la, si, do’ eta re’. Eguneroko objektuen soinu aukerak. Material birziklatuez instrumentuak egitea.

Musika hizkuntza

Luzapen zeinuak: puntua, lotura eta geldialdia.

Soinuaren ezaugarriak: tinbrea.

Mugimenduak

Mugimendua eta dramatizazioa.

Mugimendua, entzuketa baterako baliabidea. Gorputzaren aukera adierazkorrak. Eguneroko eszenak irudikatzea, gaur egungo

musika pieza bat entzuten den bitartean.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza erabiltzea, ikasketa egitura kognitiboan integratzeko tresna den aldetik.


Aldez aurretiko ezagupen eskemetan informazioa integratzea.

Matematikarako gaitasunaMatematika testuinguru zabalagoetan erabiltzea, hala nola arte alorrean, eta, zehazkiago, musikan.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaArte esperientzia partekatuetan parte hartzea.Ikasten ikasteko gaitasuna

Denbora era eraginkorrean antolatzeko trebetasuna.


Nork bere irizpidea lortzea eta ekimen pertsonalak gauzatzea.


Instrumentuak entzumenaz ezagutzea eta ilustrazioan identifikatzea, eta zein familiatakoak diren asmatzea.

Lotutasunik eza jolasetan Abestu aurretik erlaxatze teknikak

aplikatzea. Notak, musika figurak eta pentagramako

gainerako osagaiak identifikatzea. Luzapen zeinuak dituen partitura

konbentzional bat behar den bezala entonatu eta neurtzea.

Flautarako melodia bat taldean jotzean parte hartzea.

Instrumentuen tinbreari senez antzematea, eginda dauden materialen arabera.

Musikaren eta mugimenduen artean loturak ezartzea jolasaren bitartez.

Etxeko materialez instrumentu ez konbentzionalak egitea.

Eguneroko objektuen soinu aukerak ezagutzea.


6 Unitatea. Zentzumenak eta musika

Justifikazioa

Ikasturtean bereganatutako ezagupenetan sakontzea eta haiekin esperimentatzea, ekoizpen sinpleak sortzen eta inprobisatzen.

Helburuak

Zentzumen guztiek musikan duten garrantzia berrikustea.

Pertsona guztiak errespetatu eta toleratzea, desberdintasunak gorabehera.

Kantu berri bat abestea, ahots teknikak kontuan hartuta.

Entzumena zaintzen ikastea. Taldean perkusio tresnez laguntzea gaur

egungo pieza bati, ostinato sinpleetan oinarrituta.

Polirritmoa ezagutu eta praktikatzea. Eskolako perkusio tresnen aukera

erritmikoak aztertzea. Ikasturte osoan landutako musika

hizkuntzako ezagupen guztiak berrikustea. Musika pieza klasiko batean parte hartzen

duten instrumentuen tinbreak bereiztea. Musika lan batean oinarritutako koreografia

bat egitea. Sormena eta irudimena sustatzea

mugimenduak sortzeko. Musika denon eskura dagoela kontzientzia

hartzea. Ahalmen urriko pertsonen hobetzeko

ahalegina balioestea. Hitz egitean parte hartzen duten giharrak

erlaxatzeko teknikak praktikatzea. Ariketak egitea ahots harien bibrazioa

egiaztatzeko.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika, gizartearen osagai integratzailea. Ahalmen urritasunak eta musika

praktikatzea. Instrumentuen tinbreak musika pieza batean. Rondoa.

Abestia

Ahots heziketa praktikak. Arnaste eta erlaxatze ariketak. Hitz egitean parte hartzen duten giharrak. Ahots hariak.

Kantu bat dramatizatzea.

Soinuak

Polirritmoa eta ostinato erritmikoa. Instrumentuen soinu aukerak praktikatzea:

eskolako perkusio tresnak, laguntza egiteko modua.

Musika hizkuntza

Figurak eta isiluneak: beltza, krakoa, zuria, biribila eta krako bikoitza.

Konpasa eta konpas motak. Muga-lerroa eta barra bikoitza. Luzapen zeinuak: puntua, lotura eta

geldialdia.

Mugimenduak

Mugimendua, entzuketarako baliabidea. Erritmoa eta mugimendua. Koreografia bat egitea musikograma baten

bidez. Dramatizazioa eta pantomima.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza besteekin komunikatu eta loturak eratzeko moduan erabiltzea.


Pentsamendu zientifikoari lotutako irizpideak aplikatzea, galderak eginez eta erantzunak bilatuz.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaErrealitate soziala eta haren arazoak ezagutzea, batez ere pertsona elbarrituenak.

Ikasten ikasteko gaitasunaEpe laburreko helmugak eta helburuak planteatzeko gaitzea.


Arau eta balioetan sakontzea, nork bere kode morala sortzeko.


Ahalmen urritasunak errespetatzea eta gelakide guztien berdintasuna eta integrazioa sustatzea.

Ahalmen urriko musikarien sorkariak balioestea.

Abestu aurreko arnaste, erlaxatze eta bokalizazio teknikak ezagutu eta aplikatzea.

Ikasitako musika kontzeptuak definitzea eta musika figura bakoitza bere isilunearekin erlazionatzea.


Taldean polirritmoak praktikatzea musika pieza bati laguntzeko.

Eskolako perkusio tresnen aukera erritmikoak arakatzea.

Musika pieza klasiko batean zenbait instrumenturen tinbreari antzematea.

Koreografia bateko pausoak musikograma batez ikastea.

Abestean, jotzean eta mugimenduzko jardueretan erritmoari eustea.

Mugimendua espazioari eta musikari moldatzea.

Proposatutako jolas eta jarduera guztietan parte aktiboa hartzea.


5. Lehen Hezkuntzako Bosgarren maila

1 Unitatea. Musikaren ahalmena

Justifikazioa

Musikaren indarraren berri jakitea, baita medikuntzatik ikusita ere, eta aurreko ikasturteetan musika hizkuntzaren osagaiak eta kodeak sakondu eta sendotzea.

Helburuak

Musika gure bizitzako egoera askotan present dagoela ulertzea.

Musikak sentimenduak, aldarteak e.a. eragiteko duen ahalmena ezagutzea.

Musikak medikuntzan dituen aplikazioak jakitea.

Melodia, harmonia eta erritmo hitzen definizioak ulertzea, eta kontzeptu horiek entzuketa batean ezagutzen jakitea.

Fonatze eta entzute aparatuen funtzioa eta osagai nagusiak ezagutzea.

Kantu baten parte funtsezkoak diren ahapaldiari eta leloari antzematea.

Ikasitako musika figurak eta haien isiluneak berrikustea.

Musika nota guztiak ezagutzea, eta haien kokapena lerroetan edo tarteetan bereiztea.

Mi, fa, sol, la, si eta do’ noten digitazioa berrikustea, eta melodia bat jotzea nota horiek erabilita.

Aurrez aurreko errepikapenezko puntuen kontzeptua sendotzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika eta medikuntza: musikoterapia. Melodia, harmonia eta erritmoa. Musikak aldarteak sortzeko duen ahalmena. Fonazio eta entzute aparatuak.

Abestia

Ahapaldia eta leloa.

Abestearen alde ludikoa. Ahots teknikak: arnaste sakona.

Soinuak

Moko flauta: mi, fa, sol, la, si eta do’. Flautaren soinu ahalmenak praktikatzea:

instrumentua jotzeko postura.

Musika hizkuntza

Musika figurak: beltza, krakoa, zuria, biribila eta krako bikoitza, eta haien isiluneak.

Notak: do, re, mi, fa, sol, la, si, do’, re’, mi’ eta fa’.

Noten kokapena pentagraman: lerroak eta tarteak.

Anakrusia. Partitura konbentzionalak irakurtzea. Aurrez aurreko errepikapenezko bi puntuak.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaIrudi pertsonal baikorra sortzea hizkuntzaren bidez.


Iturburu tradizional zein modernoetatik informazioa bilatu, aukeratu, bildu eta prozesatzeari dagozkion trebetasunak menderatzea.

Matematikarako gaitasunaEzagupen matematikoak musika alorreko eguneroko egoeretan berezkotasunez erabiltzea: konpasak, neurtzeko, zenbatzeko, erritmoak markatzeko, e.a.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaArtelanak eta haien indar sendatzaile eta lasaigarria estimatzea eta gozatzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaElkarbizitzarako beharrezkoak diren balioak estimatzea: elkarrizketa, begirunea, tolerantzia, elkarlana, giza eskubideekiko konpromisoa, e.a.



Proiektuak asmatu, planifikatu eta garatzeko, eta haiek hobetzeko ebaluatzeko gaitasun eta trebezia pertsonalak garatzea.


Musikak sentipenak sortzeko eta gaitzak osatzeko duen indarra ulertzea.

Fonazio eta entzute aparatuen funtzioak eta parte nagusiak buruz ikastea.

Abestean ahotsa era egokian erabiltzea, bai adierazkortasunari dagokionez bai igorpen teknikari dagokionez.

Kantu batean ahapaldia eta leloa bereiztea. Musika figurak eta dagozkien isiluneak

identifikatzea eta iraupen desberdintasunak ezagutzea.

Noten kokapena pentagraman gogoratzea eta pentagramako lerroen eta tarteen arteko aldea ulertzea.

Anakrusiari antzeman eta hura daukaten partiturak era egokian neurtzea.

Mi, fa, sol, la, si eta do’ notak dituen partitura bat flautaz zuzen jotzea.

Melodiaren, harmoniaren eta erritmoaren definizioak ulertzea.


2 Unitatea. Musika eta musika moldeak

Justifikazioa

Musika formak errespetatu eta balioestea, eta beste kultura batzuetatik hartzen ditugun ekarpenak estimatzea.

Helburuak

Musika formaren definizioa ulertzea eta zenbait mota ezagutzea: kanona, duoa, bariazioa eta lieda.

Beste herrialde bateko dantza bat ikasteko interesa piztea.

Munduko dantza bat taldean dantzatzeko beharrezko pausoak ezagutzea.

Musika interpretatzean isiluneek duten garrantzia ulertzea.

Aurreko ikasturteetan ikusi dituzten pentagrama osagaiak gogoratzea.

Musika eskalaren definizioa ezagutzea eta goranzko eskalaren eta beheranzko eskalaren artean bereiztea.

Lerro eta tarte gehigarrien esanahia ikastea. Re, mi, fa, sol, la, si eta do’ noten digitazioa

gogoratzea eta nota horiek dituen flautarako doinu bat jotzea.

Errepikapenezko bi puntuen eta anakrusiaren esanahia sendotzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika formak: kanona, duoa, bariazioa eta lieda.

Munduko beste leku batzuetako dantzak.

Abestia

Soinuek eta isiltasunak kantu batean duten garrantzia

Ahots heziketarako teknikak: arnastea, erlaxatzea eta bokalizatzea.

Soinuak

Moko flauta: re, mi, fa, sol, la, si eta do’ notak.

Zenbait objekturen soinu aukerak. Instrumentuak egitea material birziklatuak

erabilita.

Musika hizkuntza

Pentagramaren osagai nagusiak: sol giltza, konpasaren seinaleak, notak, muga-lerroak, errepikapenezko bi puntuak eta barra bikoitza.

Anakrusia. Musika eskala: goranzkoa eta beheranzkoa. Lerro eta tarte gehigarriak.

Mugimenduak

Munduko dantza: charlestona. Gorputzaren aukera adierazkorrak eta

mugimenduzkoak. Koreografia taldean eta musika

laguntzarekin.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza egoera eta komunikazio-testuinguru desberdinetan erabiltzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaHistorian izandako musika forma garrantzitsuenak ezagutzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaGizarte kohesioari laguntzea, gizateriaren eboluzioari eta aurrerabideari kulturek egindako ekarpenak azpimarratuta.


Konfiantza, ardura, autokritika eta hobetzeko nahia sustatzen dituzten metodologia aktibo, gogoetazko eta parte-hartzaileak erabiltzea.


Musika moldeen definizioa jakitea eta entzuketa batean identifikatzea.

Koreografia sinple bat taldean interpretatzeko beharrezko pausoak ikastea.

Norberaren mugimenduak gelakideenei, baita espazioari eta musikari, egokitzea.

Kantu bat buruz ikastea eta interpretazioan isiluneek duten garrantzia ulertzea.

Ikasitako ahots heziketarako teknikak abestean aplikatzea.

Pentagramaren osagai nagusiak ezagutzea eta partitura konbentzional sinpleak interpretatzea.

Musika eskalaren notak behar bezala entonatzea, bai gorantz bai beherantz.

Musika notak pentagraman ezagutzea eta lerro eta tarte gehigarrien esanahia ulertzea.

Flautarako pieza bat karaoke moduan taldean jotzen denean parte hartzea.

Talde jardueretan besteenganako elkarlana eta begirunea erakustea.


3 Unitatea. Musika denboran zehar

Justifikazioa

Musikaren historiaren hastapenak jakitea konpositore handien lanen eta musika tresnen eboluzioaren bidez.

Helburuak

Musikaren eta instrumentuen eboluzio historikoaren inguruko zenbait datu jakitea.

Musika mota desberdinak dagokien une historikoarekin erlazionatzea.

Koru-kantua balioestea eta harekin atsegin hartzea.

Musika interbaloak ezagutzea eta sailkatzen ikastea.

Luzapen zeinuak -puntua, lotura eta geldialdia- berrikustea eta haiekin musika irakurtze ariketak praktikatzea.

Do, re, mi, sol, la, si eta do’ noten digitazioa sendotzea eta flautaz nota horiek dituen doinu bat jotzea.

Soinua erreproduzitzeko zenbait gailu ezagutzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika historian. Musika etapa bakoitzeko instrumentu

tipikoenak. Musika gustuen eboluzioa denboran. Soinua erreproduzitzeko gailuak.

Abestia

Koru-kantua. Ahots heziketarako teknikak: bokalizazioa,

entonazioa eta erritmoa.

Soinuak

Moko flauta: do, re, mi, sol, la, si eta do’ notak.

Instrumentuak historian zehar.

Musika hizkuntza

Interbaloak: goranzkoak eta beheranzkoak. Luzapen zeinuak: lotura, puntua eta

geldialdia.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza komunikatu, historia ezagutu eta beste kultura batzuetara hurbiltzeko erabiltzea.


Espazio fisikoaren eta bertan, ondorio onuragarri edo kaltegarriekin, gertatzen diren jardueren pertzepzio egokia izatea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaMusikaren historian izandako arte eta kultura esparruko adierazpen ugaritasunarekiko jarrera ireki eta begirunezkoak sustatzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaParte-hartze eraikitzailea gizartean eta haren jardueretan.


Musikaren eta instrumentuen bilakaera ulertzea eta zenbait musika pasarte dagokien garai historikoarekin identifikatzea.

Talde interpretazio batean norberaren ahotsa ikaskideenari egokitzea eta erritmoari eustea.

Begirunea agertzea ikaskideen interpretazioen eta ekarpenen aurrean.

Goranzko eta beheranzko interbaloak zuzen identifikatu eta sailkatzea.

Luzapen zeinuak ezagutzea eta haiek dituzten partiturak neurtzea.

Do, re, mi, sol, la, si eta do’ notak dituen flautarako partitura bat zuzen jotzea.

Zenbait musika pasartetan entzumenaz bereiztea garai historiko desberdinetako instrumentuak.

Soinua erreproduzitzeko gailuak ezagutzea eta haien helburua ulertzea.


4 Unitatea. Musika betidanik

Justifikazioa

Arte aberastasuna errespetatzea lehen garaietatik, eta Historiaurreko eta Antzin Aroko instrumentuak identifikatzea.

Helburuak

Historiaurreko eta Antzin Aroko musika adierazpenak aztertzea.

Eguneroko materialez instrumentu sinpleak egitea.

Kantu bat abestea, modu berezian erreparatuta ahotsaren igorpen egokiari.

Konpas kontzeptua sendotzea eta zenbakitzailearen eta izendatzailearen esanahia jakitea.

Zenbait konpas seinale dituzten partitura konbentzional sinpleak interpretatzea.

Do, re, mi, fa, sol, la, si eta do’ noten digitazioa sendotzea eta nota horiek dituen flautarako partitura bat jotzea.

Musika figura baten parteak ezagutzea: burua, makila eta kortxetea.

Historiaurreko eta Antzin Aroko musika tresna tipikoenak aztertzea eta entzuketa batean identifikatzen jakitea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika Historiaurrean eta Antzin Aroan. Antzin Aroko musika kulturaren pertsonaia

garrantzitsuenak. Musikaren eboluzioaren lehen etapetako

instrumentuak.

Abestia

Ahotsa zuzen igortzea: postura eta ahots hariak zaintzea.

Arnastea abestean. Kantua, istorio bat kontatzeko modua.

Soinuak

Moko flauta: do, re, mi, fa, sol, la, si eta do’. Eguneroko objektuez instrumentu sinpleak

egitea. Historiaurreko eta Antzin Aroko

instrumentuak.

Musika hizkuntza

Konpasa eta haren parteak: zenbakitzailea eta izendatzailea.

Musika figura baten parteak: burua, kortxetea eta makila.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza erabiltzea besteekiko eta ingurunearekiko harreman eraikitzaileak sustatzeko bitartekoa den aldetik.


Natur baliabideen erabilera arduratsua, ingurumenaren kontserbazioa, giza ekintzen ugaritasun eta eragina murriztu nahi duten jarrerak garatzea.

Matematikarako gaitasunaMatematikoki arrazoitzen laguntzen duten trebetasunak erabiltzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaMusika korronteek historian izan duten eboluzioaz eta garrantziaz jabetzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaMusikatik instrumentu-gaien eta teknologia berrien funtsezko edukiak ikastera bultzatzea.


Bizi-esperientzietan oinarritutako ekimenak garatzea, erronka berriei ekiten eta egoera berriei aurre egiten laguntzeko.


Historiaurreko eta Antzin Aroko musikaren inguruko informazioa ulertzea, eta aipatu garaiei lotutako musika pasarteak identifikatzen jakitea.

Eguneroko zenbait objekturen soinu aukerak arakatzea eta instrumentuen eraikuntza musikaren hastapenetan egin bide zen moduari lotzea.

Ahots heziketarako teknikak kantu bat abestean aplikatzea.

Kantu baten hitzak buruz ikastea eta norberaren ahotsa gelakideenetara moldatzea taldean abesteko.

Modu egokian erabiltzea ikasitako musika terminologia.

Konpas adierazleen esanahia jakitea eta zenbait konpasetako partiturak era zuzenean neurtzea.

Flautarako doinu bat taldean era egokian jotzea.

Musikaren bilakaeran zenbait pertsonaiak izandako garrantziaren berri jakitea.


Musikaren eboluzioko lehen etapetako instrumentu tipikoetako batzuk ikusiz eta entzumenaz identifikatzea.

Musikari dagokion guztiaren aurrean jakin-mina agertzea.


5 Unitatea. Musika monasterioetan eta gortean

Justifikazioa

Musikak historian izandako eboluzioan sakontzea eta ahotsaren zein gorputzaren aukera adierazkorrak eta komunikaziozkoak ezagutzea.

Helburuak

Erdi Aroko eta Berpizkundeko musikaren ezaugarri nagusiak bilatzea eta aipatu garaiei lotutako zenbait musika pasarteri antzematea.

Garai haietan musika kulturan izandako pertsonaietako batzuk ezagutzea.

Polka bat dantzatzeko beharrezko pausoak ikastea.

Dantzatzean erritmoari eustea eta mugimenduak koordinatzea.

Kantu baten balio ludikoa balioestea. Soinu intentsitate kontzeptua sendotzea eta

intentsitate ñabardurekin eta intentsitatea erregulatzeko zeinuekin erlazionatzea.

Partitura sinpleak jotzea, intentsitate ñabarduretan eta intentsitatea erregulatzeko zeinuetan arreta ipinita.

Alterazioei senez antzematea eta fa diesearen digitazioa ikastea.

Re, mi, fa diese, sol, la, si, do’ eta re’ notak dituen flautarako partitura bat jotzea.

Erdi Aroko eta Berpizkundeko instrumentu tipikoenak aztertzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika Erdi Aroan eta Berpizkundean: ezaugarriak eta instrumentuak.

Erdi Aroko eta Berpizkundeko musika kulturako pertsonaia nagusiak.

Polifonia, gregoriar kantua eta Gabon kanta.

Abestia

Kantuaren balio ludikoa. Bi ahotsetan kantatzea. Kantu bati gorputz zein instrumentuzko

perkusioez laguntzea.

Soinuak

Moko flauta: re, mi, fa diese, sol, la, si, do’ eta re’.

Erdi Aroko eta Berpizkundeko instrumentuak: familien araberako sailkapena.

Eguneroko objektuen soinu aukerak. Instrumentuak egitea material birziklatuak

erabilita.

Musika hizkuntza

Alterazioak: diesea. Soinuaren ezaugarriak: intentsitatea. Intentsitatearen ñabardurak. Intentsitatea erregulatzeko zeinuak.

Mugimenduak

Polka. Gorputzaren aukera adierazkorrak. Koreografia bikoteka.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaKonfiantza izatea jendaurrean eta bakarka hitz egiteko orduan.


Teknologoa berriak erabiltzen jakitea musika alorrean ekoizpen arduratsuak eta sortzaileak posible egiteko.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaZentzumen-esperientzia eta beste garai batzuetako arte adierazpenak balioestea, gozamen eta aberaste pertsonalen iturburua den aldetik.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaAurreiritziak kritikoki baloratzea, norbere irizpideen arabera jokatzea eta desberdintasun eta bidegabekeria sozialak arbuiatzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkaste prozesua bizitza pertsonala aberasteko moduan erabiltzea, ahaleginaren bitartez.


Trebetasunak lortzea premiak sumatzeko, konponbide kreatiboak bilatzeko, eta proiektu banako zein kolektiboak planifikatu, antolatu, aztertu, komunikatu, informatu eta zentzu kritikoz ebaluatzeko.


Erdi Aroko eta Berpizkundeko musikaren inguruko informazioa ulertzea eta aipatu garaiei lotutako zenbait musika pasarte identifikatzea.

Polka baten pausoak ikastea eta hura dantzatzean erritmoari eustea.


Norberaren mugimenduak gelakideenei egokitzea, baita espazioari eta musikari.

Abestean ahots heziketarako teknikak aplikatzea.

Kantu bati laguntzeko gorputz zein instrumentuzko perkusioak inprobisatzea.

Intentsitatearen ñabardurak eta intentsitatea erregulatzeko zeinuak ikusiz identifikatzea, eta haiek dituzten partitura sinpleak jotzea.

Alterazioen helburua ulertzea eta nota diese baten digitazioa ikastea.

Nota alteratuak dituen flautarako partitura bat zuzen neurtu eta jotzea.

Erdi Aroko eta Berpizkundeko instrumentu tipikoenak ikusmenaz ezagutzea.

Etxeko materialez instrumentu ez konbentzionalak egitea.

Eguneroko objektuen soinu aukerak ezagutzea.


6 Unitatea. Musika aretoetan

Justifikazioa

Musikaren historian sakontzea, eta haren etapa distiratsuenetako bat eta zenbait instrumentu garrantzitsu ezagutzea

Helburuak

Barroko garaiko musikaren gaineko zenbait datu ezagutzea, eta musikaren historiaren etapa horren garrantzia ulertzea.

Barroko musika aroko konpositore eta pertsonaia garrantzitsuenetako batzuk ezagutzea.

Musika interpretazio moten sailkapen bat ikastea: instrumentuzkoa, ahozkoa eta bitarikoa.

Kantu berri bat jotzea eta musika piezen bertsioen inguruan gogoeta egitea.

Mugimenduaren definizioa ezagutzea, baita hura adierazteko balio duten terminoak ere.

Metronomoaren funtzionamendua ulertzea. Aurrez aurreko errepikapenezko puntuen

esanahia ulertzea. Musika pieza bat erritmikoki laguntzea

perkusio tresnak eta ahotsa erabilita. Eskolako perkusio tresnen aukera

erritmikoak arakatzea. Polirritmoa praktikatzea. Barroko musika aroko instrumentu

garrantzitsuenetako batzuk ezagutzea. Barroko garaiko musika lan tipiko bat

entzutea eta bertan parte hartzen duten instrumentu familiak identifikatzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika Barrokoan: ezaugarriak eta instrumentu garrantzitsuenak.

Barroko musika aroko konpositore eta pertsonaia garrantzitsuenak.

Instrumentuak eraikitzeko tailerrak. Monodia. Musika interpretazio motak:

instrumentuzkoa, ahozkoa eta bitarikoa.

Abestia

Kantu baten bertsioak. Kantu tradizionala. Ahots heziketako praktikak: entonazioa,

arnastea eta bokalizazioa.

Soinuak

Polirritmoa eta ostinato erritmikoa. Instrumentuen soinu aukerak praktikatzea:

eskolako perkusio tresnak, laguntza egiteko modu bat.

Instrumentu laguntza, entzuketarako baliabidea.

Barroko aroko instrumentuak: sailkapena familiatan.

Musika hizkuntza

Mugimendua: hura adierazteko terminoak, eta metronomoa.

Aurrez aurreko errepikapenezko puntuak.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaGaitasun linguistikoa garatzea gatazkak konpontzen eta elkarrekin bizitzen ikasteko.

Matematikarako gaitasunaGarapen pertsonal eta parte-hartze sozialari dagokionez, zenbakitan oinarritutako informazioak interpretatu eta adierazten jakitea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaElkarrizketa eta negoziazioa praktikatzea akordioetara iristeko, gatazkak saihesteko, konponbideak aurkitzeko eta konponbideak ekartzeko.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkasteko eraginkorrak diren estrategia eta teknikak garatzea, musika irakaspenaren bidez.


Jarrera bat hartzea, haren alde argudiatzea, defendatzea eta zailtasunen aurrean hari eustea errazten duten aukerak aztertzeko gaitasunak lortzea.


Barroko aroko musikaren inguruko informazioa ulertzea eta garai hartako musika lanak identifikatzen jakitea.

Musika bertsioaren definizioa ulertzea eta parte aktiboa hartzea pieza ezagunen bertsioak sortzen.

Kantu baten letra buruz ikastea eta norberaren ahotsa besteenekin koordinatzea.

Mugimendua adierazten duten terminoak identifikatzea eta gorputz mugimenduekin edo animalienekin erlazionatzea.

Metronomoaren erabilgarritasuna ulertzea. Errepikapenezko puntuak dituzten partitura

konbentzionalak era zuzenean jotzea.


Musika pieza baten laguntza perkusio tresnez edo ahotsaz egitean, erritmoari eustea.

Barroko garaiko instrumentu tipikoenak ikusiz eta entzumenaz ezagutzea, eta familiatan sailkatzen jakitea.

Parte aktiboa hartzea unitate honetan proposatutako jarduera guztietan.


6. Lehen Hezkuntzako Seigarren maila

1 Unitatea. Dantza egingo dugu?

Justifikazioa

Musika gozatzea, geure bizitzan txertatzea eta bakarka zein taldean parte hartzea harekin zerikusia duten jardueretan, hala nola, dantzan.

Helburuak

Zibilizazioen hasieratik dantza gizakiaren bizitzaren parte bat izan dela jabetzea.

Dantzak historian izan duen eboluzioaren inguruko informazioa ulertzea.

Dantzari lotutako zenbait pertsonaia garrantzitsu ezagutzea.

Balletari dagozkion ezagupenak areagotzea. Dantza tradizional bat ezagutzea eta hura

dantzatzeko beharrezko pausoak ikastea. Erritmo azeleratuko bikotekako dantza

batean mugimenduen koordinazioa praktikatzea.

Kantu berri bat ikasi eta abestea, ahotsa behar bezala igortzen dela zainduta.

Aurreko ikasturteetan ikasitako musika hizkuntza alorreko osagai nagusiak gogoratzea.

Errepikapenezko zeinuen ezagutza sendotzea, eta berri bat ezagutzea: Da capo.

Mi, fa, sol, la, si, do’ eta re’ noten digitazioa sendotzea eta nota horiek dituen melodia bat flautaz jotzea.

Balletaren posizio oinarrizkoak ezagutzea. Euskal musika kulturaren zenbait

musikatresnaren berri ikastea.

Edukiak

Musika eta kultura

Dantza: eboluzio historikoa Historiaurretik gaur egun arte.

Dantzari lotutako pertsonaia garrantzitsuak.

Balleta: oinarrizko posizioak eta musika lanak.

Dantza herrikoi tradizionala.

Abestia

Gaur egungo kantua. Ahots teknikak: arnasketa, erlaxazioa,

postura eta ohitura zuzenak.

Soinuak

Moko flauta: mi, fa, sol, la, si, do’ eta re’. Flautaren soinu gaitasunak praktikatzea:

postura instrumentua jotzean. Euskal Herriko musikatresna tradizionalak.

Musika hizkuntza

Pentagramaren osagaiak: sol giltza, konpasa adieraztea, intentsitate ñabardura, muga-lerroa, intentsitatea erregulatzeko zeinua, errepikapenezko puntuak eta barra bikoitza.

Luzapen puntuak: puntua, lotura eta geldialdia.

Errepikapenezko zeinuak: bi puntuak eta Da capo a Fine.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaHizkuntza ezagupenak komunikazio zeregin zehatzetan, hala nola musika alorrekoetan, erabiltzeko trebezia.


Teknologia berrien erabilera musika ikastean ezagutu eta integratzea.

Matematikarako gaitasunaOinarrizko printzipio eta prozesu matematikoak aplikatzen jakitea musika alorreko eguneroko egoeretan.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaArte eta kultura alorreko zenbait jardueratan parte hartzeko baliabideak ezagutzea, haien eskaintzez informatzea eta gozatzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna


Trebetasun jakin batzuk sustatzea, hala nola komunikazioa ingurune desberdinetan, norberaren ideiak adieraztea eta besteei entzutea dantzaren bidez.


Bizitza profesionalerako, etorkizuneko aldaketetarako, e.a. prestatzeko behar diren jarrerak lantzea.


Dantzaren eta haren eboluzio historikoaren inguruko informazio guztia ulertzea.

Dantza tradizional bat ikasteko interesa agertzea.

Dantza tradizional bat dantzatzeko pausoak ikastea.

Norberaren mugimenduak kidearenekin koordinatzea eta espaziora eta musikara egokitzea.

Ikasitako ahots heziketarako teknikak kantu bat abesten aplikatzea.

Kantu bat taldean abestean parte hartzea. Ikasitako musika hizkuntza alorreko

osagaiak ikusmenaz identifikatzea eta partitura konbentzionalak irakurtzean aplikatzea.

Flautarako melodia bat taldean jotzean parte hartzea.

Balleterako idatzitako musika pieza bat entzumenaz identifikatzea.

Euskal Herriko musikatresna tipikoen inguruko ezagupenak areagotzeko interesa erakustea.


2 Unitatea. Kontzertu musika

Justifikazioa

Musikak historian izan duen eboluzioan sakontzea, musika Klasizismotik abiatuta, eta kontzertu musika ezagutu, balioetsi eta gozatzea.

Helburuak

Musika Klasizismoko ezaugarri nagusiak eta konpositore garrantzitsuenak ezagutzea, eta aurreko musika-etapekin duen erlazioa ulertzea.

Klasizismo garaian orkestrari gaineratu zitzaizkion instrumentuak ezagutzeko interesa piztea.

Konpositore klasiko garrantzitsu batzuen musika lanak aktiboki entzutean gozatzea.

Koru-kantua gozatzea Gabon kanta bat abestuta.

Eguberriko musikaren inguruko informazioa areagotzea.

Do Nagusiaren eskala ezagutzea eta eskala baten soinuen arteko distantzia tonu eta tonuerdietan sailkatzen jakitea.

Mi, sol, sol diese, la, si, do’ eta re’ noten digitazioa berrikustea eta nota horiek dituen Gabon kanta bat flautaz jotzea.

Alterazioen inguruko informazioa areagotzea: diesea, bemola eta bekoadroa.

Edukiak

Musika eta kultura

Klasizismoa musikan: ezaugarri nagusiak eta garai hartan orkestrari gaineratu zitzaizkion instrumentuak.

Sonata eta sinfonia. Musika Klasizismoko konpositore

garrantzitsuenak.

Abestia

Gabon kanta: jatorria eta bitxikeriak. Koru-kantua. Ahots heziketarako teknikak: entonazioa,

bokalizazioa eta erritmoa.

Soinuak

Moko flauta: mi, sol, sol diese, la, si eta do’ notak.

Zenbait objekturen soinu aukerak. Material birziklatuak erabilita instrumentuak

egitea.

Klasizismoko musikaren instrumentu tipikoenak: sailkapena familiatan.

Euskal Herriko musikatresna tradizionalak.

Musika hizkuntza

Alterazioak: diesea, bemola eta bekoadroa. Do Nagusiko eskala. Tonuak eta tonuerdiak.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaNorberaren argudioak era sinesgarri eta testuingurura egokitutakoan formulatu eta adierazteko trebetasunak izatea.


Espazio fisikoetan mugitzeari eta osasunaren aldeko heziketari dagozkion trebetasunak.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaIragan historikoaren eta haren arazoen berri jakitea, elkarbizitza hobe eta konprometituago bat lortzeko.


Norberaren ekimenak erakusteko eta balio pertsonalak bere egiteko prest egotea.


Musika Klasizismoaren ezaugarriak identifikatzea eta garai hartako musika lanak ezagutzea.

Klasizismoan orkestrari gaineratu zitzaizkion instrumentuak ikusmenaz identifikatzea eta entzuketa batean antzematea.

Garaiko konpositore garrantzitsuenak ezagutzea: Haydn, Mozart eta Beethoven

Norberaren ahotsa gelakideenekin koordinatzea abesbatza osatzeko.

Gabon kanta baten hitzak ikastea eta behar bezala abestea.

Nota alteratuak dituen Gabon kanta bat flautaz jotzea.

Do Nagusiko eskalako notak identifikatzea eta taxuz entonatzea.

Bi notaren arteko distantzia tonu batekoa edo tonuerdi batekoa den bereiztea.

Euskal Herriko instrumentu tipikoen inguruko ezagupenak areagotzeko interesa agertzea.


3 Unitatea. Erromantikoak

Justifikazioa

Musikaren historian aurrera egitea Erromantizismotik pasatuta, oreka afektiboa eta pertsonen arteko harremanak hobetzeko musikak pizten dituen sentimendu eta emozioak ezagutu ditzaten.

Helburuak

Musika Erromantizismoaren ezaugarri nagusiak ezagutzea: konpositoreak, musika moldeak eta instrumentu garrantzitsuenak.

Giza ahots heldu moten artean bereiztea: soprano, mezzo-soprano, kontralto, tenor, baritono eta baxu.

Opera saioekiko zaletasuna sustatzea. Kantu baten funtsezko parteak diren

ahapaldiari eta leloari antzematea. Alterazioen ezagutzan sakontzea. Do, re, mi, fa eta sol noten digitazioa

berrikustea eta nota horiek dituen doinu bat flautaz jotzea.

Piano mota desberdinak eta haien ezaugarriak ezagutzea.

Pianorako musika lan erromantiko bat entzuten atsegin hartzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika Erromantizismoa: musika moldeak, ezaugarri nagusiak eta instrumentuak.

Konpositore erromantikoak. Giza ahots heldu motak:: soprano, mezzo-

soprano, kontralto, tenor, baritono eta baxu. Opera.

Abestia

Ahapaldia eta leloa. Kantua, osagai adierazkorra.

Soinuak

Moko flauta: do, re, mi, fa eta sol notak. Pianoa: motak eta zatiak. Euskal Herriko musikatresna tradizionalak.

Musika hizkuntza

Alterazioak: diesea, bemola eta bekoadroa. Tonuak eta tonuerdiak.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaIrakurtzearen aldeko jarrerak eskuratzea, ezagupen musikalak lortzeko xedez.


Ordenagailua erabiltzea sormena garatzeko, CD-Romen bitartez ezagupen musikalak sendotzeko eta aisialdia osatzeko tresna gisa.

Matematikarako gaitasunaAbstrakzio matematikoa ulertzeko trebezia.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaGizartearen parte izatearen sentimendu komun bat sortzea eta hartan parte hartzeko moduak aurkitzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkasteak dakarren ahaleginaz jabetzea.


Kontrol emozionala, erabakiak hartzea, baliabide pertsonalak eta entzuketa aktiboa, enpatia, baieztatzeko gaitasuna eta eskubideen defentsa bezalako trebezia sozialak garatzea.


Musika Erromantizismoaren inguruko informazioa ulertzea eta garaiko konpositore nagusiak eta instrumentu tipikoenak ezagutzea.

Opera zatiak balioestea eta giza ahots heldu motak bereiztea.

Norberaren ahotsa gelakideenetara egokitzea eta kantu baten ahapaldia eta leloa bereizten jakitea.

Ikaskideen interpretazio eta ekimenen aurrean begirunea agertzea.

Pentagrama batean alterazioak identifikatzea eta haien esanahia jakitea.

Flautarako doinu bat taldean era egokian jotzea.

Ezagutzen diren musika hizkuntza alorreko oinarrizko alderdiak era autonomo eta sortzailean erabiltzea.

Musikaren balio adierazkorra eta komunikaziozkoa atzematea.



4 Unitatea. Musika sustraiduna

Justifikazioa

Musika herrikoi eta folklorikoaren zenbait adierazpen berri ezagutzea eta musika Nazionalismoaren ezaugarriak jakitea.

Helburuak

Folklorearen inguruko zenbait datu ezagutzea, herrien adierazpen kulturala den aldetik, eta XIX. mendeko musika Nazionalismoa arakatzea.

Atsegin hartzea musika pieza bat entzutean, euskal musikako instrumentu oso tipiko batez interpretatua: txalapartaz.

Musikaren balio deskribatzailea arakatu eta ezagutzea.

Kantautore hitzaren esanahia jakitea. Konpas kontzeptua sendotzea eta parte bizi,

ertain eta ahulen arteko haren banaketa ezagutzea.

Musika azentuaren esanahia jakitea eta hura adierazten duen sinboloa ezagutzea.

Eskema erritmikoak praktikatzea eta soinuen azentuazioari erreparatzea.

Do, re, mi, fa, sol, la eta do’ noten digitazioa gogoratzea eta nota horiek dituen flautarako doinu bat jotzea.

Munduko bazter desberdinetako musikak entzumenaz bereiztea.

Munduko leku desberdinetako instrumentu tipikoak ikusiz antzematea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika Nazionalismoa: ezaugarri nagusiak. Musika Nazionalismoko konpositore

garrantzitsuenak. Folklorea eta musika herrikoia. Munduko musikak eta haien instrumentuak.

Abestia

Musikaren balio deskribatzailea. Ahotsaren baliabideak arakatzea. Kantautoreak.

Soinuak

Moko flauta: do, re, mi, fa, sol, la, si eta do’. Munduko instrumentuak: sailkapena

familiatan. Eguneroko objektuez instrumentu sinpleak

egitea.

Euskal Herriko musikatresna tradizionalak: txalaparta.

Musika hizkuntza

Konpasa: tempo biziak, ertainak eta ahulak. Musika azentua. Anakrusia eta errepikapenezko bi puntuak.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaEntonazioaren eta ahoskera zuzenaren arauak ezagutzea.


Ikerketa zientifikorako prozesuak erabiltzeko trebetasuna.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaHerritartasunaren gauzatze errealaz, alegia, arau sozialak eta portaera zibiko alorrekoak onartu eta praktikatzeaz, jabetzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaMusikatik egindako ikastea errazten duten estrategiak ezagutzea: arreta hobetzea, kontzentrazioa, ikasteko teknikak, memorizazioa, informazioa biltzea, e.a.


Aldaketa sozial eta politikoetara moldatzen laguntzeko trebeziak lantzea, eta haiek eskaintzen dituzten aukeren ikuspegi baikorra izatea.


Musika nazionalismoaz, folkloreaz eta musika herrikoiaz emandako informazioa ulertzea.

Musika Nazionalismoaren konpositore tipikoenetako batzuk ezagutzea.

Norberaren mugimenduak ikaskideenekin, musikarekin eta espazioarekin koordinatzea.

Kantu baten balio deskribatzaileaz jabetzea eta kantautore hitzaren esanahia ulertzea.

Konpas baten tempo bizi, ertain eta ahulak ezagutzea, eta azentuak dituzten eskema erritmikoak eta partiturak behar bezala jotzea.

Flautarako doinu baten interpretazioan parte hartzea, partitura neurtzea eta digitazioa era zuzenean egitea.

Munduko instrumentu desberdinak ikusmenaz identifikatzea.

Munduko zenbait aldetako musikei entzumenaz antzematea.


Beste eskualde batzuetako musika adierazpenak errespetatu eta balioestea.



5 Unitatea. Musika eta zinema

Justifikazioa

Ikuskari desberdinetako musika gozatzea, batez ere zinemakoa, eguneroko bizitzan txertatzea eta bakarka zein taldetan musika jardueretan parte hartzea.

Helburuak

Musikak zineman duen garrantziaren berri ikastea eta soinu-banda bat zer den jakitea.

Konpositore klasikoak pantalla handian egotea balioestea.

Entzuketa aktibo batean parte hartzea musikograma baten bidez.

Ingelesezko kantu bat ikastea eta kantu batek film baten soinu-banda gisa duen garrantzia balioestea.

Konpas baten parte bizi, ertain eta ahulen ezagutza sendotzea.

Sinkopa ezagutu eta identifikatzea, eta zergatik gertatzen den jakitea.

Luzapen puntuak gogoratzea: puntua, lotura eta geldialdia.

Fa, sol, la, do’ eta re’ noten digitazioa berrikustea eta nota horiek dituen flautarako doinu bat jotzea.

Si bemol notaren digitazioa ikastea eta alterazioen ezagutzan sakontzea.

Entzute saio batean filmen soinu-bandei antzematea.

Edukiak

Musika eta kultura

Musika zineman: film baten soinu-banda. Konpositore klasikoen presentzia zineman. Filmetako soinu-banden sortzaileak.

Abestia

Kantua, Film baten soinu-banda. Ingelesezko kantu bat abestea.

Soinuak

Moko flauta: fa, sol, la, si bemol, do’ eta re’. Euskal Herriko musikatresna tradizionalak.

Musika hizkuntza

Alterazioak: bemola. Konpas baten tempo biziak, ertainak eta

ahulak. Sinkopa.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunaZehaztasunez hitz egitea, kontzeptu musikalak hitzez adieraztea, ideiak esplizitu egitea, argudioak formulatu eta defendatzea.

Matematikarako gaitasunaZenbakien erabilera eta haien interpretazio musikala errazten duten jarrerak sustatzea.


Naturaren aldaketak eta giza ekintzek hartan duten eragina ulertzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaIkasteko modu pertsonalak garatzea.


Elkarlana eta taldelana errazten duten jarrerak garatzea.


Musika eta zinemaren inguruko informazioa ulertzea eta zenbait soinu-bandaren musika pasarteak identifikatzen jakitea.

Musika pieza klasiko bat musikograma baten bidez zailtasunik gabe jarraitzea.

Ingelesezko kantu bat abesten ahalegintzea. Kantu batzuek filmetako soinu-banda eran

izan duten garrantzia ulertzea. Ikasitako musika hizkuntzako kontzeptuak,

partiturak eta eskema erritmikoak jotzean aplikatzea.

Nota alteratuak dituen flautarako partitura bat zuzen interpretatzea.

Proposatutako jarduerak garbitasunez eta sakon lantzea.



6 Unitatea. Musika kontserban

Justifikazioa

Soinuaren grabazio eta erreprodukzioaren mundua eta denboran izan duen eboluzioa ezagutzea.

Helburuak

Soinua grabatu eta erreproduzitzean izan den aurrerapen teknologikoaren berri ikastea.

Sormena eta taldelana sustatzea melodia bat taldean grabatuta.

Musikaren eta literaturaren arteko harremana ezagutu eta balioestea.

Musika frasearen definizioa jakitea. Musika molde berri baten, rondoaren,

egitura ezagutzea eta molde hori erabilita konposizio sinpleak interpretatzea.

Musika talde mota desberdinak arakatu eta aztertzea.

Soinua grabatzeko edo / eta erreproduzitzeko gailuak ikusiz identifikatzea.

Edukiak

Musika eta kultura

Soinuan grabatu eta erreproduzitzean izandako aurrerapen teknologikoak: gailu nagusiak.

Melodia bat idatzi eta grabatzea.

Abestia

Musika eta literatura. Poema batean oinarritutako kantua. Kantua historia moduan. Bertsolariak.

Soinuak

Musika taldeak: ganbera orkestra, pop taldea, banda, big banda, rock taldea eta tuna.

Gorputzaren eta perkusio tresnen soinu aukerak arakatzea.

Soinua grabatzeko edo / eta erreproduzitzeko gailuak.

Euskal Herriko musikatresna tradizionalak.

Musika hizkuntza

Musika frasea. Rondoa eta haren sailkapena musika

fraseetan.


Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna. Sinbolo musikalak hizkuntza mota moduan interpretatu eta ulertzea.


Teknologia berriek eskaintzen dituzten aukerak eta musika irakasteko duten aplikazioa ezagutzea.

Matematikarako gaitasunaZehaztasun matematikoa arrazoitzearen bitartez bilatzea.

Giza eta arte-kulturarako gaitasunaGaitasun estetikoa eta bizitza kulturalarekiko interesa lantzeko borondatea izatea eta ondarearen kontserbazioan laguntzea.

Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaGaur egungo gizartearen ezaugarriak, haren aniztasuna, haren izaera, e.a. ezagutzea.

Ikasten ikasteko gaitasunaJakin-mina sustatzea ikaste prozesu berriak sortuko dituzten galderak egiteko.


Soinua grabatze eta erreproduzitzean izan den iraultza teknologikoaren inguruko informazioa ulertzea

Parte aktiboa hartzea melodia bat taldean sortzen eta gero grabatzen.

Ideiak eta sentimenduak era orijinalean adieraztea ahotsa, instrumentuak eta mugimenduak erabilita.

Ahotsaren igorpena hobetzeko teknikak abestean aplikatzea.

Musikaren eta literaturaren arteko harremana aitortzea eta poema batean oinarritutako kantu bat abestea.

Musika frasearen definizioa jakitea eta konposizio baten fraseak bereizten jakitea.

Rondo baten egitura ezagutzea eta hura osatzen duten fraseak entzumenaz bereiztea.

Ikusmenaz eta entzumenaz identifikatzea instrumentu talde mota desberdinak, baita haietako bakoitzeko instrumentu tipikoenak ere.

Musika estilo desberdinak entzutean gozatzea.

Soinua grabatzeko edo / eta erreproduzitzeko gailuak ikusiz ezagutzea.



pearson alhambrapearsonespana.blob.core.windows.net/books/vivace... · web viewahotsa,...

Documents