pediatrik karbonmonoksit zehirlenmesinde karboksihemoglobin düzeylerini önemseyelim

Pediatrik Karbonmonoksit Zehirlenmesinde

Karboksihemoglobin Düzeylerini Önemseyelim

Tahir AtikTahir Atik, Caner Turan, E.Ulaş Saz, Caner Turan, E.Ulaş Saz

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmirEge Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir

GİRİŞGİRİŞ

• Karbonmonoksit (CO), karbon bazlı yakıt ve maddelerin eksik

yanmasıyla açığa çıkan renksiz, tatsız, kokusuz ve irritan

olmayan bir gaz

• Çok düşük düzeylerde (%0-5) her bireyde tespit edilebilmekte

• Yüksek CO düzeyleri zehirlenmeleri desteklese de yüksek CO

düzeyleri ile klinik bulgular ve prognoz arasında bazı

çalışmalarda bir ilişki saptanmamış

• CO zehirlenmesi, özellikle ülkemizde kış aylarında ölümle

sonuçlanabilen önemli bir morbidite nedenidir

• Biz bu çalışmada, CO zehirlenmesi nedeni ile acil

servise başvuran çocukların,

• klinik/epidemiyolojik özelliklerini ortaya koymak,

• karboksihemoglobin değerlerini göstermek,

• kardiyak ve nöropsikiyatrik etkilenme oranını saptamak

• tedavi sonuçlarını araştırmayı amaçladık

AMAÇAMAÇ

GEREÇ-YÖNTEMGEREÇ-YÖNTEM

• Kasım 2011-Mayıs 2012

• EÜTF Çocuk Hastanesi Acil servisine CO zehirlenmesi

nedeni ile başvuran 47 hasta alındı.

• Hastaların

• cinsiyeti,

• yaşı,

• başvuru ayı,

• CO kaynağı (soba, şofben,

yangın)

• nakil süresi,

• başvuru anında yakınmaları,

• klinik bulguları,

• kan karboksi hemoglobin

düzeyleri,

• laboratuvar bulguları,

• aldıkları tedavi,

• tedavi sonrası kontrol

karboksihemoglobin düzeyleri,

• kranial MRG görüntüleri


Klinik bulgu-Gruplandırma

•Hafif: bulantı, kusma, halsizlik

•Orta: baş ağrısı, baş dönmesi, göğüs ağrısı

•Ağır: senkop, görme bozukluğu, bilinç kaybı

•Baş dönmesi, senkop, görme bozukluğu ve bilinç kaybı yakınmaları da

akut nörolojik bulgu olarak değerlendirildi.


Başvuru anındaki

•Kan gazları,

•EKG

– (ST – T dalga değişikliği, ritm bozukluğu vb)

•Kardiak enzim düzeyleri

– (CKMB >25U/L, Troponin I >0,013 U/L)


• Kan karboksihemoglobin düzeyi-Grup

– COHb < % 20,

– COHb % 20-40,

– COHb > % 40


TEDAVİ:

•Hiperbarik oksijen (HBO) tedavisi

– Karboksihemoglobin (COHb) düzeyi %20’un üzerinde olan

ve/veya

– kan gazında metabolik asidoz saptanan ve/veya

– akut nörolojik bulguları olan hastalara

•Diğer tüm hastalara en az 4 saat “normobarik oksijen

(NBO) tedavisi” uygulandı


• Akut nörolojik bulguları olan ve/veya COHb > %20 olarak

saptanan hastalara 1 ay sonra kraniyal MRG önerildi

• Nöropsikiyatrik komplikasyonları olan hastalar;

– daha önce hiçbir nörolojik defisiti olmayan ve CO intoksikasyonu

sonrasında gelişen nöropsikiyatrik bulguları saptanan olgulardı

• İzlemde endikasyonu olan olgular psikiyatri ile de

konsulte edildi

• İstatiksel veriler SPSS 16 programı kullanılarak yapıldı.


• % 47 kız , % 53 erkek

• Yaş ort. 7.06 yıl (4 ay-17 yaş)

• Hastaların

– % 55’i Şubat (n=26) ,

– %17’si Ocak (n=8),

– %11’i Mart (n=5) ayında

• CO kaynağı

– %78 (n=37) soba ,

– %11 (n=5) yangın,

– %11 (n=5) şofben

• Başvuru süresi ort. 4,1(0,5-12)

saat

BULGULARBULGULAR

• Başvuru sırasında – %60 (n=28) hafif bulgular, – %21 (n=10) orta derecede bulgular, – %19 (n=9) ağır bulgular

• Olguların % 26’sında (n=12) akut nörolojik bulgu (+)

• % 32 hastada (n=15) kardiak tutulum saptandı

BULGULARBULGULAR

BULGULARBULGULAR

p: 0,04

hastaların sadece birinde metabolik asidoz saptanırken,

COHb: %1-57 (ortalama: %13,7) aralığında bulundu.

• Kardiyak tutulum saptanan hastalar ile COHb düzeyleri arasındaki korelasyon istatistiksel olarak anlamlı bulundu

• Kardiyak tutulum ile CO kaynağı arasında anlamlı bir ilişki bulunamadı

BULGULARBULGULAR

BULGULARBULGULAR

• Hastaların

– %60’ına (n=28) normobarik oksijen (NBO) tedavisi,

– %40 hastaya (n=19) hiperbarik oksijen tedavisi

• Tüm olgularda uygulanan tedavi (NBO, HBO)

sonrasında bakılan kontrol kan gazlarında COHb: <%5

olarak saptandı.

BULGULARBULGULAR

• Uzun dönem nöropsikiyatrik komplikasyonlar açısından 1 ay sonra kranial MRG ile değerlendirilen hastalardan (n=19) sadece 1 tanesinde serebral tutulum saptandı

BULGULARBULGULAR

• Hastaların acil serviste izlem süresi ortalama 6 saat

(2-14 saat) olarak saptandı

• İzlem süresi ile başvuru kaynağı arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (p=0.17).

• Orta ve ağır bulgularla gelen hastaların izlem sürelerinin daha uzun olduğu görüldü (p=0.008).

• COHb düzeyleri ile izlem süreleri karşılaştırıldığında anlamlı bir ilişki elde edilemedi (p=0.27).

BULGULARBULGULAR

• Acil serviste

– NBO tedavisi alan hastaların izlem süresi 4,8 saat (2-12 saat)

– HBO tedavisi alan hastaların ortalama izlem süresi 7,2 saat (4-

14 saat)

• HBO tedavisi alan hastaların acil serviste izlem

sürelerinin daha uzun (p=0.026)

BULGULARBULGULAR

SONUÇSONUÇ

• Özellikle kış aylarında ülkemizde de önemli bir sorun

olan CO intoksikasyonlarında en önemli etkenler soba

ve şofben zehirlenmeleridir

• Kış aylarında bilinç kaybı ile gelen çocuklarda CO

zehirlenmesi ayırıcı tanıda mutlaka düşünülmelidir

• Şofben zehirlenmeleri nedeniyle getirilen olgular ağır

klinik bulgular göstermektedir.

• CO intoksikasyonu şüphesi olan olgularda, COHb düzeyi ölçülmelidir.

• Bu ölçüm akut nörolojik bulgu varlığı ve kardiyak tutulum ile korelasyon göstermektedir

• Ayrıca tüm olgular kardiyak tutulum açısından EKG ve kardiyak belirteçler ile değerlendirilmelidir.

• CO intoksikasyonlarında uygun olgularda HBO tedavisi etkin bir yöntem olmakla birlikte hastalar geç nörolojik bulgular açısından takip edilmelidir.

SONUÇSONUÇ

pediatrik karbonmonoksit zehirlenmesinde karboksihemoglobin düzeylerini önemseyelim

Documents