pharmacoeconomics from theory to practice

PharmacoeconomicsPharmacoeconomicsFrom From TheoryTheory to to PracticePractice

Maciej Niewada Maciej Niewada Medical University of WarsawMedical University of Warsaw

Czynniki odpowiedzialne za wzrost Czynniki odpowiedzialne za wzrost nakładów na ochronę zdrowia:nakładów na ochronę zdrowia:

Sytuacja finansowa każdego systemu Sytuacja finansowa każdego systemu ochrony zdrowia jest sytuacją ochrony zdrowia jest sytuacją

niedoboru.niedoboru.

Demografia (starzenie się społeczeństwa)Demografia (starzenie się społeczeństwa)

Epidemiologia (większa zachorowalność)Epidemiologia (większa zachorowalność)

Postęp techniczny i rozwój cywilizacjiPostęp techniczny i rozwój cywilizacji

Rosnące koszty administracjiRosnące koszty administracji

Rosnące wymagania pacjentówRosnące wymagania pacjentów

Inflacja (inflacja w sektorze ochrony Inflacja (inflacja w sektorze ochrony zdrowiazdrowia wynosi 4% powyżej średniej) wynosi 4% powyżej średniej)

DLACZEGO POWSTAŁA FARMAKOEKONOMIKA ?DLACZEGO POWSTAŁA FARMAKOEKONOMIKA ?

700 mln USD700 mln USD

Why Pharmacoeconomics - InternalWhy Pharmacoeconomics - Internal

Phase II Phase III

New Drug Approval -

NDA

Investigational New Drug - IND

Basic Research

Phase I

Time (months)Time (months) 42.642.6 15.515.5 24.3 24.3 36.0 36.0 = 119.4 = 119.4Direct Cost ($mil.) Direct Cost ($mil.) 65.565.5 9.3 9.3 18.6 18.6 20.2 20.2 = 113.6 = 113.6

Capitalized CostCapitalized Cost 155.6155.6 17.817.8 30.3 30.3 27.1 27.1 = = 230.8230.8

Efekt klasy – najbardziej „skorumpowane”

pojęcie farmakologii klinicznej ...

Furberg CD, Herrington DM,

Psaty BMAre drugs

within a class interchangeabl

e?Lancet 1999,

354, 1202-1204

wybór leku w oparciu o teorię EFEKTU KLASY jest szczególnie niebezpieczny w przypadku długotrwałych interwencji – np. profilaktyki wtórnej: statyny beta-adrenolityki inhibitory ACE leki należące do tej samej klasy nie powinny być stosowane zamiennie, jeżeli brak jest wiarygodnej dokumentacji dowodzącej porównywalnych korzyści zdrowotnych i bezpieczeństwa długotrwałego leczenia ...

ME-TOO-DRUGS

Czym jest a czym nie jest Czym jest a czym nie jest farmakoekonomika ?farmakoekonomika ?

Miejsce analizy Miejsce analizy farmakoekonomicznejfarmakoekonomicznej

EBMEBM

Analiza Analiza farmakoekonomicznafarmakoekonomiczna

Pharmacoeconomic Pharmacoeconomic EvaluationsEvaluations

• Term first coined in 1986 by TownsendTerm first coined in 1986 by Townsend

• ““the description and analysis of the the description and analysis of the costs of drug therapy to health systems costs of drug therapy to health systems and society”and society”

Rl Townsend (1986)Rl Townsend (1986)

PharmacoeconomicsPharmacoeconomics• “ “Research that identifies, measures Research that identifies, measures

and compares the costs (resources and compares the costs (resources consumed) and the consumed) and the EEconomic, conomic, CClinical linical andand HHumanistic umanistic OOutcomes utcomes of of diseases, drug therapies and diseases, drug therapies and programmes programmes directed to these directed to these diseasesdiseases.”.”

One more definitionOne more definition

• Determination Determination of „Value for of „Value for money” of money” of health care health care programms in programms in the context of the context of limited limited resourcesresources

Jakich informacji dostarcza Jakich informacji dostarcza analiza farmakoekonomiczna:analiza farmakoekonomiczna:... czy dodatkowa ... czy dodatkowa

skuteczność skuteczność droższego leczenia droższego leczenia uzasadnia nadwyżkę uzasadnia nadwyżkę kosztów poniesionych kosztów poniesionych na jego zastosowanie na jego zastosowanie w porównaniu z w porównaniu z alternatywnym alternatywnym sposobem terapii ?sposobem terapii ?

KosztySkuteczność kliniczna

Pharmacoeconomics is not Pharmacoeconomics is not only evaluation of costs. only evaluation of costs.

EKONOMIEKONOMIAAEKONOMIKA OCHRONY EKONOMIKA OCHRONY

ZDROWIAZDROWIA

FARMAKOEKONOMIKA:FARMAKOEKONOMIKA:jest częścią ekonomiki ochrony zdrowiajest częścią ekonomiki ochrony zdrowia

mającą za zadanie optymalizację mającą za zadanie optymalizację farmakoterapii -farmakoterapii -

- racjonalne i oszczędne gospodarowanie - racjonalne i oszczędne gospodarowanie lekamilekami

KOSZTYKOSZTY

EFEKTYWNOŚĆEFEKTYWNOŚĆ

Terapia Terapia dominującadominująca

ANALIZA ANALIZA FARMAKOEKONOMICZFARMAKOEKONOMICZ

NANA??

ANALIZA ANALIZA FARMAKOEKONOMICZFARMAKOEKONOMICZ

NANA

Alternatywa Alternatywa którą należy którą należy

odrzucićodrzucić

KIEDY NALEŻY WYKONAĆ KIEDY NALEŻY WYKONAĆ ANALIZĘ FARMAKOEKONOMICZNĄ?ANALIZĘ FARMAKOEKONOMICZNĄ?

Drummond ME, O’Brien B, Stoddart GL, Torrance GW. „Methods for the Economic Evaluation of Health Care Programmes”. Oxford Medical Publications, ed. II/1997

KOMU POTRZEBNE SĄ ANALIZY KOMU POTRZEBNE SĄ ANALIZY FARMAKOEKONOMICZNE?FARMAKOEKONOMICZNE?

►Ministerstwo Zdrowia i agencje rządoweMinisterstwo Zdrowia i agencje rządowe

►Urząd RejestracjiUrząd Rejestracji

►NFZNFZ

►Dyrektorzy jednostek służby zdrowiaDyrektorzy jednostek służby zdrowia

►Lekarze i farmaceuciLekarze i farmaceuci

►Firmy farmaceutyczneFirmy farmaceutyczne

Application of PharmacoeconomicsApplication of Pharmacoeconomics

Phase II Phase III Marketing Phase

RegulatoryPhase

Pharmacoeconomic Studies

Research and Development

Strategy

Pricing and Reimbursement

Strategy

Communication to Physicians and Patients

Regulation and Acceptance of PERegulation and Acceptance of PE2000

CDN

AUS

NL

ESP

F

SW

FRG

I

UKUSA

Level of Regulation

Level of Acceptance

B

Pricing ToolPricing Tool

Total Cost of Treatment

Effectiveness

Drug BDrug A

Drug C

Drug D

1. Break-even Price

2. Efficiency Price

3. Premium Price

1 2 3

Published Pharmacoeconomic Studies

19971981

150 Studies

Tysiące badań

•Subject determination

•Comparator – alternative medical programme

•Time horizon

•Perspective

•Cost analysis

•Discounting

•Clinical outcomes

•Type of analysis

•Incremental analysis

•Sensitivity analysis

•Results presentation

Choice

Program B

Program A

CostsB

CostsA

ConsequencesB

ConsequencesA

Economic evaluation always involves a comparative analysis of alternative courses of action

Source: Methods for the Economic Evaluation of Health Care Programmes: Drummond 1997

PerspectivePerspective• Point of view from which the study is Point of view from which the study is

takentaken• Determines what will be measured, what Determines what will be measured, what

are the costs and benefits, and how they are the costs and benefits, and how they will be valuedwill be valued

• Guides and limits application of study Guides and limits application of study resultsresults

• What are the possible perspectives in PE What are the possible perspectives in PE studies?studies?

PatientPatient-Clinical C-Clinical Caarere-Quality of life-Quality of life-Out-of-pocket -Out-of-pocket CostCost-Satisfaction with -Satisfaction with treatment treatment processprocess

Hospital / PhysicianHospital / Physician-Clinical Cure-Clinical Cure-Profit from treatment-Profit from treatment

3rd-Party Payer3rd-Party Payer-Clinical Cure-Clinical Cure-Cost-Cost-Customer -Customer perception of perception of valuevalue

Employer / SocietyEmployer / Society-Clinical Cure-Clinical Cure-Cost-Cost-Productivity-Productivity

P E R S P E C T I V EP E R S P E C T I V E

PerspectivesPerspectives

PerspektywaPerspektywaSPOŁECZNA

System opieki zdrowotnej

Pacjent

Wyższa skutecznośćWyższa skutecznośćWiększe bezpieczeństwoWiększe bezpieczeństwo

Mniej powikłańMniej powikłańSukces terapeutycznySukces terapeutyczny

SPOŁECZEŃSTWSPOŁECZEŃSTWOO

LEKARZLEKARZ

PERSPEKTYWAPERSPEKTYWA

PŁATNIK (NFZ)PŁATNIK (NFZ)

PACJENTPACJENT

Wyższy „compliance” Wyższy „compliance” Większa satysfakcja Większa satysfakcja

Poprawa jakości życia Poprawa jakości życia

PACJENTPACJENT

PERSPEKTYWAPERSPEKTYWASPOŁECZEŃSTWSPOŁECZEŃSTW

OO


LEKARZLEKARZ

Większa opłacalność Większa opłacalność farmakoterapiifarmakoterapii

Niższe koszty w ochronie zdrowiaNiższe koszty w ochronie zdrowia


OO


LEKARZLEKARZPACJENTPACJENT


OO

LEKARZLEKARZPACJENTPACJENT


Mniejsze obciążenie ekonomiczneMniejsze obciążenie ekonomiczne

Cost Analysis FrameworkCost Analysis Framework

Study Perspective

Resources Consumed

Valuation of Resources

Sensitivity Analysis

Useful DefinitionsUseful Definitions

• Price = the listed or negotiated Price = the listed or negotiated amount payableamount payable

• Charge = amount billed to the patient Charge = amount billed to the patient or funderor funder

• Cost = unit price*resource Cost = unit price*resource consumptionconsumption– 30 tablets at $1.50 per tablet30 tablets at $1.50 per tablet– 10 hospital stays at $5000 each10 hospital stays at $5000 each

• KOSZT MOŻE ALE NIE MUSI RÓWNAĆ KOSZT MOŻE ALE NIE MUSI RÓWNAĆ SIĘ CENIE SIĘ CENIE !!!!!! – Wynika to ze specyfiki rynku usług Wynika to ze specyfiki rynku usług

medycznych (rynek regulowany)medycznych (rynek regulowany)

– Najbardziej odpowiednią wydaje się analiza Najbardziej odpowiednią wydaje się analiza kosztów rzeczywistych związanych kosztów rzeczywistych związanych z prowadzeniem określonych procedur z prowadzeniem określonych procedur medycznychmedycznych

KOSZTY W OPIECE ZDROWOTNEJKOSZTY W OPIECE ZDROWOTNEJ

Resources ConsumedResources Consumed

• Specify the ingredientsSpecify the ingredients• Count the unitsCount the units• Value the costsValue the costs

„„Holistyczne”Holistyczne” ujęcie kosztów: ujęcie kosztów:Koszty bezpośrednie:Koszty bezpośrednie:• koszty leków i ich podaniakoszty leków i ich podania• koszty monitorowania terapii i leczenia koszty monitorowania terapii i leczenia

działań niepożądanychdziałań niepożądanych• czas użytkowania i amortyzacji czas użytkowania i amortyzacji

aparatury medycznejaparatury medycznej• koszty hospitalizacji i zabiegów koszty hospitalizacji i zabiegów

medycznychmedycznych• koszty wizyt lekarskich i pracy koszty wizyt lekarskich i pracy

personelu medycznegopersonelu medycznego• koszty utrzymania infrastruktury koszty utrzymania infrastruktury

ochrony zdrowiaochrony zdrowia• koszty opieki domowej koszty opieki domowej • koszty transportu do szpitalakoszty transportu do szpitala

Koszty pośrednie:Koszty pośrednie:• koszty absencji w pracy koszty absencji w pracy • utrata zarobkówutrata zarobków• zmniejszenie PKBzmniejszenie PKB• koszty ponoszone przez koszty ponoszone przez

krewnych pacjentakrewnych pacjenta• koszty związane z wpływem koszty związane z wpływem

na długość życia i na długość życia i przyszłym przyszłym zapotrzebowaniem na zapotrzebowaniem na usługi medyczne.usługi medyczne.

Valuation of Resources:Valuation of Resources:Types of CostsTypes of Costs

• Direct MedicalDirect Medical– Resources spent on medical services Resources spent on medical services

or products as a direct consequence or products as a direct consequence of a disease or illnessof a disease or illness

– Resources directly consumed to Resources directly consumed to produce a given outcome or produce a given outcome or consequenceconsequence

• Direct NonmedicalDirect Nonmedical– Expenses related to the provision of Expenses related to the provision of

medical care, but incurred outside the medical care, but incurred outside the medical sectormedical sector• Transportation to a medical care facilityTransportation to a medical care facility• ChildcareChildcare• LodgingLodging


• Indirect Costs:Indirect Costs:– Amounts spent or lost as an indirect Amounts spent or lost as an indirect

consequence of illness or consequence of illness or consumption of medical careconsumption of medical care• Lost wages due to sicknessLost wages due to sickness• Lost productionLost production


• Valuing Indirect CostsValuing Indirect Costs

– Human Capital approachHuman Capital approach • Lost wagesLost wages

– Friction Cost methodFriction Cost method • More sophisticated method of lost wages – only More sophisticated method of lost wages – only

assigns losses to period needed to replace a assigns losses to period needed to replace a sick workersick worker

Valuation of CostsValuation of Costs


• What level of precisionWhat level of precision– Micro-costing Micro-costing - Case Mix- Case Mix– Disease Specific per diem - Average per diemDisease Specific per diem - Average per diem

• What cost to useWhat cost to use– Opportunity cost (cost of next best alternative)Opportunity cost (cost of next best alternative)– Market prices (cost that item bears on the market)Market prices (cost that item bears on the market)– Actual Costs (amount actually for the resource)Actual Costs (amount actually for the resource)– Charges (list price for services or goods rendered)Charges (list price for services or goods rendered)– Third party payment schedules (negotiated fee)Third party payment schedules (negotiated fee)

• Must consider time value of moneyMust consider time value of money– A dollar today is worth more than a dollar A dollar today is worth more than a dollar

tomorrowtomorrow– Discounting – reducing the amount of a Discounting – reducing the amount of a

future cost or benefit to reflect the time future cost or benefit to reflect the time value of money.value of money.• Must consider time and interest ratesMust consider time and interest rates


DYSKONTOWANIE – WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIEDYSKONTOWANIE – WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE

• Dodatnia stopa preferencji czasowejDodatnia stopa preferencji czasowej• Inflacja – utrata wartości pieniądzaInflacja – utrata wartości pieniądza

• To czynniki decydujące o tym, że człowiek woli To czynniki decydujące o tym, że człowiek woli odbierać korzyści w teraźniejszości a odbierać korzyści w teraźniejszości a zobowiązania zobowiązania i koszty ponosić w przyszłości.i koszty ponosić w przyszłości.


• Ze względu na istnienie dodatniej preferencji czasowej, Ze względu na istnienie dodatniej preferencji czasowej, istotny jest czas w jakim ponosimy koszty i uzyskujemy istotny jest czas w jakim ponosimy koszty i uzyskujemy korzyści.korzyści.

• Ta sama suma pieniędzy otrzymana dzisiaj i za 5 lat ma Ta sama suma pieniędzy otrzymana dzisiaj i za 5 lat ma inną wartość.inną wartość.

• Porównując koszty ponoszone w czasie w różnych Porównując koszty ponoszone w czasie w różnych programach medycznych, należy znaleźć ich wartość w dniu programach medycznych, należy znaleźć ich wartość w dniu dzisiejszym. Możliwe jest to dzięki operacji dyskontownia.dzisiejszym. Możliwe jest to dzięki operacji dyskontownia.



• P = S FN (1 + r)P = S FN (1 + r)-N-N

• P P – wartość teraźniejsza– wartość teraźniejsza

• FN – koszty ponoszone w ciągu roku NFN – koszty ponoszone w ciągu roku N

• r r – roczna stopa zwrotu (dyskontowa, równa – roczna stopa zwrotu (dyskontowa, równa 0,05)0,05)



• Intangible CostsIntangible Costs– Pain and sufferingPain and suffering– Social and emotional stressSocial and emotional stress– JAKOŚĆ ŻYCIAJAKOŚĆ ŻYCIA


• Valuing intangible CostsValuing intangible Costs– Willingness to payWillingness to pay


•Koszt całkowityKoszt całkowity (total cost) – koszt określonej wielkości (total cost) – koszt określonej wielkości produkcjiprodukcji

•Koszt stałyKoszt stały (fixed cost) – koszt, który jest funkcją czasu a (fixed cost) – koszt, który jest funkcją czasu a nie wielkości produkcji (administracja, dzierżawa sprzętu, nie wielkości produkcji (administracja, dzierżawa sprzętu, pensje pracowników)pensje pracowników)

•Koszt zmiennyKoszt zmienny (variable cost) – koszt, który jest funkcją (variable cost) – koszt, który jest funkcją wielkości produkcji ( materiały medyczne, wyżywienie, opłaty wielkości produkcji ( materiały medyczne, wyżywienie, opłaty za badania i inne usługi)za badania i inne usługi)

•Koszt średniKoszt średni (average cost) – średni koszt uzyskania (average cost) – średni koszt uzyskania jednostki produkcji / efektu (AC = TC / Q)jednostki produkcji / efektu (AC = TC / Q)

•Koszt marginalnyKoszt marginalny (marginal cost) – dodatkowy koszt (marginal cost) – dodatkowy koszt wyprodukowania jednostki produkcji / efektuwyprodukowania jednostki produkcji / efektu


OCENA EFEKTYWNOŚCI OCENA EFEKTYWNOŚCI PROGRAMÓW ZDROWOTNYCH PROGRAMÓW ZDROWOTNYCH

““Efficacy” vs “Effectiveness”Efficacy” vs “Effectiveness”

• Clinical Trials Clinical Trials – Controlled conditionControlled condition– TheoreticalTheoretical– CanCan a therapy work? a therapy work?

• Outcome Studies Outcome Studies – Real-world conditionsReal-world conditions– PracticalPractical– DoesDoes a therapy work? a therapy work?

Efficacy

Effectiveness

• Skuteczność kliniczna jako Skuteczność kliniczna jako punkt końcowy (endpoint)punkt końcowy (endpoint)

• RCT najbardziej wiarygodneRCT najbardziej wiarygodne

• Wyselekcjonowana Wyselekcjonowana populacja pacjentówpopulacja pacjentów

• Placebo jako komparatorPlacebo jako komparator

• Ścisły schemat Ścisły schemat postępowania postępowania

terapeutycznegoterapeutycznego

• Efektywność jako punkt Efektywność jako punkt końcowy (endpoint)końcowy (endpoint)

• Badanie obserwacyjne lub Badanie obserwacyjne lub otwarte lub RCTotwarte lub RCT

• Szeroka populacja Szeroka populacja pacjentówpacjentów

• Lek jako komparatorLek jako komparator

• Dopuszczalne modyfikacje Dopuszczalne modyfikacje postępowania postępowania

terapeutycznegoterapeutycznego

ODMIENNA CHARAKTERYSTYKA BADANIA ODMIENNA CHARAKTERYSTYKA BADANIA KLINICZNEGO I ANALIZY KLINICZNEGO I ANALIZY

FARMAKOEKONOMICZNEJ. FARMAKOEKONOMICZNEJ.

• Prowadzone wśród Prowadzone wśród specjalistówspecjalistów

• Brak kontynuacji obserwacji Brak kontynuacji obserwacji pacjenta pacjenta

po wykluczeniu z badaniapo wykluczeniu z badania

• Wyniki badania są często Wyniki badania są często wynikami pośrednimiwynikami pośrednimi

• Krótki czas trwania badaniaKrótki czas trwania badania

• Prowadzone w warunkach Prowadzone w warunkach codziennej praktykicodziennej praktyki

• Uwzględnia dane dotyczące Uwzględnia dane dotyczące pacjentów wykluczonych z pacjentów wykluczonych z

badaniabadania

• Potrzebne są rezultaty Potrzebne są rezultaty końcowekońcowe

• Długi czas trwania badania Długi czas trwania badania powinien być brany pod powinien być brany pod

uwagę.uwagę.

ODMIENNA CHARAKTERYSTYKA BADANIA ODMIENNA CHARAKTERYSTYKA BADANIA KLINICZNEGO I ANALIZY KLINICZNEGO I ANALIZY

FARMAKOEKONOMICZNEJ. FARMAKOEKONOMICZNEJ.

No

Yes

No Yes

Outcome Description

Cost Description

Cost-Outcome Description

Clinical Trial

Cost Analysis

Full Economic Evaluation

Examines only costs

Types of EvaluationsAre both costs and consequences of alternatives

examined

Comparison of two or more alternatives

Examines only consequences

Examines only costs

Full Economic Evaluation

Adapted from Drummond: 1997

Rodzaje analizy Rodzaje analizy farmakoekonomicznejfarmakoekonomicznej

• Analizy opisowe:Analizy opisowe:– koszt choroby (ang. cost of illness, koszt choroby (ang. cost of illness,

burden of disease)burden of disease)– Inne...Inne...

• Analizy porównawcze:Analizy porównawcze:– Badanie „piggy back study”Badanie „piggy back study”– Modele farmakoekonomiczneModele farmakoekonomiczne

Cost-of-illness analysisCost-of-illness analysis

An analysis of the total An analysis of the total costs incurred by a society costs incurred by a society due to a specific disease.due to a specific disease.

Ocenie poddane zostają kosztyOcenie poddane zostają koszty (bezpośrednie i pośrednie) związane z (bezpośrednie i pośrednie) związane z występowaniem i leczeniem danego schorzeniawystępowaniem i leczeniem danego schorzenia

Stanowi pierwszy etap kompleksowej oceny farmakoekonomicznejStanowi pierwszy etap kompleksowej oceny farmakoekonomicznej

Dostarcza informacji na temat rozkładu poszczególnych składowych Dostarcza informacji na temat rozkładu poszczególnych składowych kosztówkosztów

Pozwala na oszacowanie obciążenia finansowego systemu opieki Pozwala na oszacowanie obciążenia finansowego systemu opieki zdrowotnej, społeczeństwa oraz samego pacjenta jakie niesie ze sobą zdrowotnej, społeczeństwa oraz samego pacjenta jakie niesie ze sobą dane schorzeniedane schorzenie

TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHTYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHANALIZA KOSZTÓW CHOROBYANALIZA KOSZTÓW CHOROBY

Pozwala na wyjaśnienie przeszłych i przyszłych tendencjiPozwala na wyjaśnienie przeszłych i przyszłych tendencji zmian kosztów danej jednostki chorobowej zmian kosztów danej jednostki chorobowej

– w oparciu o uzyskane dane demograficzne,w oparciu o uzyskane dane demograficzne, epidemiologiczne i zmiany technologiczne. epidemiologiczne i zmiany technologiczne.

– na podstawie międzynarodowego porównania wyników.na podstawie międzynarodowego porównania wyników.

Stanowi punkt wyjścia dla dalszych, specyficznych analiz Stanowi punkt wyjścia dla dalszych, specyficznych analiz farmakoekonomicznychfarmakoekonomicznych

– zestawienie wyników analizy kosztów choroby z danymizestawienie wyników analizy kosztów choroby z danymi dotyczącymi skuteczności klinicznej leczenia dotyczącymi skuteczności klinicznej leczenia

– włączenie wyników analizy kosztów choroby do badańwłączenie wyników analizy kosztów choroby do badań typu efektywności kosztów typu efektywności kosztów


Badania typu „koszt choroby” Badania typu „koszt choroby” dotyczące cukrzycy (mld $)dotyczące cukrzycy (mld $)

Badanie Rok Kraj Całkowite koszty

Koszty bezpośrednie

Koszty pośrednie

Henrikkson 1998 Szwecja 5746 mln SEK 2455 mln SEK 3291 mln SEK

ADA 1997 USA 98,2 44,1 54,1Hart (tylko IDDM) 1994 Hiszpania 8,1 mld peset

Thom 1993 USA 20 15 5

Stern (tylko IDDM) 1993 Izrael 104,000 funtów/pacjenta

Gray (tylko IDDM) 1992 Anglia i Walia 96 mln funtów 113 mln funtów

Warner 1992 USA (Texas) 4 1,6 2,4Rubin 1992 USA 105,2ADA 1992 USA 91,8 45,2 46,6

Phillips 1991 Meksyk 430 mln 100 mln 330 mln

Kegler 1990 USA (Nowa Karolina) 1,2 0,6 0,6

Koszty otyłości - USA, 4 lata Koszty otyłości - USA, 4 lata później...później...

• Pacjenci z BMI > 30 kg/mPacjenci z BMI > 30 kg/m• dane o 88 tys. pacjentówdane o 88 tys. pacjentów• całkowite koszty - 99.2 mld $:całkowite koszty - 99.2 mld $:

– koszty bezpośrednie - 51.6 mld $koszty bezpośrednie - 51.6 mld $– koszty pośrednie - 47.6 mld $, w tym:koszty pośrednie - 47.6 mld $, w tym:

Wzrost w latach1988-1994

39.2 mln dni absencji w pracy 50 %239 mln dni ograniczonej aktywności 36 %89.5 mln dni „spędzonych w łóżku” 28 %62.6 mln wizyt lekarskich 88 %

USA

Udział kosztów współistniejących Udział kosztów współistniejących chorób w kosztach bezpośrednich chorób w kosztach bezpośrednich

otyłościotyłości• Cukrzyca typu IICukrzyca typu II 63%63%• Choroba niedokrwienna sercaChoroba niedokrwienna serca 14%14%• choroba zwyrodnieniowa stawówchoroba zwyrodnieniowa stawów 8%8%• nadciśnienie tętniczenadciśnienie tętnicze 6%6%• kamica pęcherzyka żółciowegokamica pęcherzyka żółciowego 5%5%• nowotworynowotwory 4%4%

Tylko koszty bezpośrednie - 5.7% całkowitych wydatków na ochronę zdrowia

Wolf AM. Colditz GA. Current estimates of economic cost of obesity in the United States. Obes Res 1998; 6(2): 97-106.

33 mld $ - wydatki z własnej 33 mld $ - wydatki z własnej kieszeni:kieszeni:

• Napoje dietetyczneNapoje dietetyczne 1616• kluby fitness kluby fitness 8.48.4• jedzenie dietetycznejedzenie dietetyczne 2.52.5• komercyjne programy dietetycznekomercyjne programy dietetyczne 1.71.7• medyczne programy dietetycznemedyczne programy dietetyczne 1.61.6• sztuczne słodzikisztuczne słodziki 1.41.4• środki zmniejszające apetytśrodki zmniejszające apetyt 1.21.2• książki, kasety videoksiążki, kasety video 0.40.4

+ 12.7 mld $ kosztów ubezpieczeń i płatnych urlopów przez zakłady pracy

Cost of depression Cost of depression episodes in Polandepisodes in Poland

• Treatment of the third episode of Treatment of the third episode of depression costs 60% more then the depression costs 60% more then the first episode. first episode.

• Direct medical costs account for only Direct medical costs account for only 16% of total costs.16% of total costs.

Kiejna, et al., 2001Kiejna, et al., 2001

Cost Structure in HypertensionCost Structure in Hypertension

11,4%

30,8%21,0%

26,6%10,2%

Drugs Diagnostic testsPhysician consultations Hospital stay costsProductivity lost costs

Hermanowski, et al. . 2001

Np.: Koszty związane z występowaniem nadciśnienia tętniczego Np.: Koszty związane z występowaniem nadciśnienia tętniczego w Polsce, w Polsce, ROZKŁAD KOSZTÓW CAŁKOWITYCHROZKŁAD KOSZTÓW CAŁKOWITYCH

41%

15%

18%

10%

Leki Badania lab. i diagnostyczneKonsultacje lekarskie HospitalizacjeKoszty pośrednie (utrata produktywności)

Hermanowski T. i wsp. (2004). Cost of hypertension in Poland measured from the third party payer perspective in comparison with the societal Hermanowski T. i wsp. (2004). Cost of hypertension in Poland measured from the third party payer perspective in comparison with the societal perspective. Value in Health; No 6, Nov/Dec, 690perspective. Value in Health; No 6, Nov/Dec, 690

Leki stanowią Leki stanowią 16% 16%

całkowitych kosztów całkowitych kosztów


Full Economic EvaluationsFull Economic Evaluations

MethodologyMethodology Units Measured Units Measured

CostCost Outcomes Outcomes Cost-minimizationCost-minimization monetary unit monetary unit equivalentequivalentCost-effectivenessCost-effectiveness monetary unit monetary unit natural unitnatural unitCost-consequencesCost-consequences monetary unit monetary unit natural unitnatural unitCost-UtilityCost-Utility monetary unit monetary unit QALYQALYCost-BenefitCost-Benefit monetary unit monetary unit dollarsdollars

Types of Economic Study

A - Cost ConsequencesB - Cost Effectiveness AnalysisC - Cost Utility AnalysisD - Cost MinimizationE - Cost of IllnessF - Cost Benefit AnalysisG - Other Cost

A - 1702

B - 1456

C - 450

D - 402

E -341

F -212G - 210

Source: OHE, The Health Economics Evaluations Database, 1997

TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHTYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHANALIZA MINIMALIZACJI KOSZTÓWANALIZA MINIMALIZACJI KOSZTÓW

Mierzone i porównywane efekty są zawsze jednakowe Mierzone i porównywane efekty są zawsze jednakowe dla porównywanych alternatywdla porównywanych alternatyw

Obrazuje jedynie różnicę w kosztach - wskazuje alternatywę o Obrazuje jedynie różnicę w kosztach - wskazuje alternatywę o najniższych nakładach finansowychnajniższych nakładach finansowych

Przez niektórych autorów klasyfikowana jako uproszczona forma Przez niektórych autorów klasyfikowana jako uproszczona forma analizy koszt-efektywnośćanalizy koszt-efektywność

TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHTYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHANALIZA EFEKTYWNOŚCI KOSZTÓWANALIZA EFEKTYWNOŚCI KOSZTÓW

Koszty mierzone są w jednostkach monetarnychKoszty mierzone są w jednostkach monetarnych

Mierzone efekty są jednakowo wyrażone dla obu Mierzone efekty są jednakowo wyrażone dla obu porównywanych alternatywporównywanych alternatyw

Efekty mierzone są w jednostkach naturalnychEfekty mierzone są w jednostkach naturalnych (miarach (miarach efektywności)efektywności)– ilość zyskanych lat życiailość zyskanych lat życia– liczba dni wolnych od objawówliczba dni wolnych od objawów– liczba unikniętych powikłań, zaostrzeń chorobyliczba unikniętych powikłań, zaostrzeń choroby– redukcja ciśnienia krwi (mmHg)redukcja ciśnienia krwi (mmHg)

Cost-Effectiveness AnalysisCost-Effectiveness Analysis• Resources consumed measured in monetary Resources consumed measured in monetary

unitsunits– DirectDirect

• Cost of intervention (drug)Cost of intervention (drug)• Monitoring costsMonitoring costs• Side effectsSide effects• Hospital and physician useHospital and physician use• OthersOthers

– IndirectIndirect• changes in productivitychanges in productivity

Measures of “Effect”Measures of “Effect”

• Efficacy MeasuresEfficacy Measures– Hemoglobin AHemoglobin A11CC– Lung function (FEVLung function (FEV11, FVC, etc.), FVC, etc.)– Blood pressureBlood pressure

• Effectiveness MeasuresEffectiveness Measures– Reduction in mortalityReduction in mortality– Number of symptom-free daysNumber of symptom-free days– Incidence of stroke or MIIncidence of stroke or MI

Cost-Effectiveness AnalysisCost-Effectiveness Analysis

• Compares costs & consequence of alternative Compares costs & consequence of alternative approaches to reaching the same objectiveapproaches to reaching the same objective

• Outcomes must be measured in the same Outcomes must be measured in the same units to compare interventionsunits to compare interventions– Can’t compare cost/ reduction in Hem ACan’t compare cost/ reduction in Hem A11C with C with

cost/ reduction in systolic Blood pressurecost/ reduction in systolic Blood pressure• Results expressed as cost / effectResults expressed as cost / effect

• $100 per 1% reduction in Hem A$100 per 1% reduction in Hem A11CC• $50 per 10 mg reduction in LDL$50 per 10 mg reduction in LDL• $5 per symptom-free day gained$5 per symptom-free day gained

Cost-EffectivenessCost-Effectiveness

• AdvantagesAdvantages– Can compare variCan compare variousous forms of therapy forms of therapy– Payers and providers find it acceptable because Payers and providers find it acceptable because

outcomes are expressed in natural unitsoutcomes are expressed in natural units• LimitationsLimitations

– Alternatives must have similar outcomesAlternatives must have similar outcomes– Only indicates relative worthOnly indicates relative worth– All effects are assumed to be valued identicallyAll effects are assumed to be valued identically

CEA Example: Prevention of CEA Example: Prevention of StrokeStroke

• Drug ADrug A– Total cost for 100 patients = $10,000Total cost for 100 patients = $10,000– Effectiveness = 10 strokes preventedEffectiveness = 10 strokes prevented

• Drug BDrug B– Total cost for 100 patients = $60,000Total cost for 100 patients = $60,000– Effectiveness = 50 strokes preventedEffectiveness = 50 strokes prevented

Stroke Prevention Example: Stroke Prevention Example: Average CEAverage CE

Agent

Total Cost for 100 pts

Strokes Prevented

Cost/ Stroke Prevented

Drug A $10,000 10 $1000

Drug B $60,000 50 $1200

Incremental AnalysisIncremental Analysis

• ““The additional costs that one service or The additional costs that one service or program imposes over another, program imposes over another, compared with the additional effects, compared with the additional effects, benefits, or utilities it delivers.”benefits, or utilities it delivers.”

Drummond – Methods for the Economic Evaluation of Health Care ProgramsDrummond – Methods for the Economic Evaluation of Health Care Programs

Stroke Prevention Example: Stroke Prevention Example: Average CEAverage CE

Agent

Total Cost for 100 pts

Strokes Prevented

Cost/ Stroke Prevented

Drug A $10,000 10 $1000

Drug B $60,000 50 $1200

Incremental Cost-Incremental Cost-Effectiveness RatioEffectiveness Ratio

ICER = TC1 - TC2

E1 - E2

TC1 = total cost of treatment for drug 1

TC2 = total cost of treatment for drug 2E1 = effectiveness of drug 1

E2 = effectiveness of drug 2

Incremental Cost-Effectiveness Incremental Cost-Effectiveness AnalysisAnalysis

= $50,000 40

= $1250 per additional stroke prevented

= $60,000 - $10,000

50-10

Effectiveness (Cost) (Life Expectancy) Health State Intervention ($) (y) (Utility) QALYS Treatment A 20,000 4.5 0.60 2.7 Treatment B 10,000 3.5 0.72 2.5

Incremental cost-effectiveness ratio =

5.35.4000,10$000,20$

$10,000/life-year gained

Incremental cost-utility ratio = QALYsQALYs 5.27.2000,10$000,20$

= $50,000 per QALY gained

Economic Analysis of Two Alternative Treatment Interventions

Bootman, Townsend, McGhan, Principles of Pharmacoeconomics 2nd Edition

$20K

$10K

Life-years gained51 2 3 4

(C =$20K)

(E = 4.5 LYG)

B

A(C =$10K)

(E = 3.5 LYG)

$10,

000/

LYG

$4444/LYG

$2857/LYG

Average and Incremental CE ratios

Zarówno koszty jak i efekty są mierzone w jednostkach Zarówno koszty jak i efekty są mierzone w jednostkach monetarnychmonetarnych

Mierzone efekty zazwyczaj są różne dla porównywanych Mierzone efekty zazwyczaj są różne dla porównywanych alternatyw.alternatyw.

Przez niektórych autorów uważana jest za odmianę analizy Przez niektórych autorów uważana jest za odmianę analizy CEA lub CUA.CEA lub CUA.

Jest rzadko prowadzona jako niezależna analizaJest rzadko prowadzona jako niezależna analiza

TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHTYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHANALIZA WYDAJNOŚCI KOSZTÓWANALIZA WYDAJNOŚCI KOSZTÓW

Koszty mierzone są w jednostkach monetarnychKoszty mierzone są w jednostkach monetarnych

Mierzone efekty nie są koniecznie jednakowe dla obu Mierzone efekty nie są koniecznie jednakowe dla obu porównywanych alternatywporównywanych alternatyw

Miarą efektywności jest użyteczność (w odróżnieniu od Miarą efektywności jest użyteczność (w odróżnieniu od jednostek naturalnych pozwala uwzględnić preferencje jednostek naturalnych pozwala uwzględnić preferencje pacjenta lub środowiska)pacjenta lub środowiska)

– Healthy years (Dodatkowe lata przeżyte w zdrowiu)Healthy years (Dodatkowe lata przeżyte w zdrowiu)– Quality-adjusted life-years (Dodatkowe lata przeżyte Quality-adjusted life-years (Dodatkowe lata przeżyte

w stanie zdrowia zweryfikowane o jakość życia w tych w stanie zdrowia zweryfikowane o jakość życia w tych latach)latach)

TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHTYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHANALIZA UŻYTECZNOŚCI KOSZTÓWANALIZA UŻYTECZNOŚCI KOSZTÓW

Cost-Utility AnalysisCost-Utility Analysis

• Resource consumed measured in Resource consumed measured in monetary unitsmonetary units

• Health outcomes/consequences Health outcomes/consequences adjusted for qualityadjusted for quality– Quality adjusted life year (QALY)Quality adjusted life year (QALY)

• QALYs based upon utility (patient QALYs based upon utility (patient preference)preference)

QALY (ang. Quality-adjusted life year) - rok QALY (ang. Quality-adjusted life year) - rok życia korygowany o jakość życia; życia korygowany o jakość życia; popularna jednostka pomiaru jakości popularna jednostka pomiaru jakości życia, będąca kompilacją jego jakości i życia, będąca kompilacją jego jakości i długości.długości.

Wyniki analizy są najczęściej prezentowane jako współczynnik Wyniki analizy są najczęściej prezentowane jako współczynnik koszt/QALYkoszt/QALY

KONCEPCJA KONCEPCJA QALYQALYSTAN STAN

ZDROWIZDROWIAA

CZAS CZAS [LATA][LATA]

Pełne Pełne zdrowiezdrowie

ŚmierćŚmierć

1,01,0

0,00,0

AA

BBPROGRAM PROGRAM 11

PROGRAM 2PROGRAM 2

TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHTYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCHANALIZA UŻYTECZNOŚCI KOSZTÓWANALIZA UŻYTECZNOŚCI KOSZTÓW

Cost-UtilityCost-Utility

• AdvantagesAdvantages– Can incorporate morbidity and mortalityCan incorporate morbidity and mortality– Reflects patients or societies preferenceReflects patients or societies preference– Multiple outcomes can be incorporatedMultiple outcomes can be incorporated

• LimitationLimitation– Difficult to measureDifficult to measure

• Definicje jakości życia (wg WHO 1993)Definicje jakości życia (wg WHO 1993)

• „„Poczucie jednostki co do jej pozycji życiowej w ujęciu Poczucie jednostki co do jej pozycji życiowej w ujęciu kulturowym oraz systemu wartości, w którym ona żyje kulturowym oraz systemu wartości, w którym ona żyje w odniesieniu do jej osiągnięć, oczekiwań, standardów w odniesieniu do jej osiągnięć, oczekiwań, standardów i zainteresowań”i zainteresowań”

• „„Socjalny, fizjologiczny, psychiczny, intelektualny dobrostan Socjalny, fizjologiczny, psychiczny, intelektualny dobrostan danego człowieka”danego człowieka”

OCENA JAKOŚCI ŻYCIA OCENA JAKOŚCI ŻYCIA DEFINICJE JAKOŚCI ŻYCIA I ZALEŻNEJ OD STANU ZDROWIA JAKOŚCI DEFINICJE JAKOŚCI ŻYCIA I ZALEŻNEJ OD STANU ZDROWIA JAKOŚCI

ŻYCIAŻYCIA

• Definicja zależnej od zdrowia jakości życia Definicja zależnej od zdrowia jakości życia

• Poczucie jednostki co do jej stanu fizycznego, psychicznego Poczucie jednostki co do jej stanu fizycznego, psychicznego i pozycji społecznej, modyfikowane przez chorobę, uraz, otrzymywane i pozycji społecznej, modyfikowane przez chorobę, uraz, otrzymywane leczenie lub postępowanie medyczneleczenie lub postępowanie medyczne

KONCEPCJA OCENY JAKOŚCI ŻYCIAKONCEPCJA OCENY JAKOŚCI ŻYCIA

Ocena Ocena ogólna ogólna

dobrostanudobrostanu

Szczegółowa ocena Szczegółowa ocena w poszczególnych kategoriach w poszczególnych kategoriach

(fizycznej, psychologicznej, (fizycznej, psychologicznej, socjalnej i ekonomicznej)socjalnej i ekonomicznej)

Zintegrowana ocena Zintegrowana ocena wszystkich kategoriiwszystkich kategorii

Jakość życia a użyteczności Jakość życia a użyteczności stanu zdrowiastanu zdrowia

Cost-Utility AnalysisCost-Utility Analysis

• Utility – the value or worth placed on a Utility – the value or worth placed on a level of health status, or improvement in level of health status, or improvement in health status, as measured by the health status, as measured by the preferences of individuals or society.preferences of individuals or society.

Rating ScaleRating Scale

Perfect Health

Death

Feeling Thermometer

0102030405060708090

100

Rating ScaleRating Scale

Perfect Health

Death

Feeling Thermometer

0102030405060708090

100

Patient’s Preference 0.65

The Standard GambleThe Standard Gamble

• ““True” utility instrumentTrue” utility instrument• Requires choices between alternatives Requires choices between alternatives

under conditions of uncertaintyunder conditions of uncertainty• Respondents asked to select one of the Respondents asked to select one of the

two alternativestwo alternatives• Captures the subject’s risk attitudeCaptures the subject’s risk attitude

The Standard GambleThe Standard Gamble

Healthy (p)

Dead (1-p)

State i

Standard gamble for a chronic health state. i = chronic health state; p = probability of achieving perfect health

von Neuman and Morgenstern, 1944

Choice B

Choice A

Time-Trade OffTime-Trade Off

• Utility measure developed specifically Utility measure developed specifically for health carefor health care

• Involves respondents selecting between Involves respondents selecting between known choices (no uncertainty)known choices (no uncertainty)

• Scale is anchored by death and perfect Scale is anchored by death and perfect healthhealth

• Not a true utility instrumentNot a true utility instrument

Time-Trade OffTime-Trade Off

Time trade-off for a chronic health state. h i = x/t, where h i = preference value for state i; state i = chronic health state; t = life expectancy for an individual with chronic health state i; and x = time at which respondent is indifferent between alternatives 1 and 2.

Dead

State i

Healthy

1.0

h i

0x t Time

Alternative 1

Alternative 2

Torrance et al. (1972)

• Kwestionariusze ogólne: Kwestionariusze ogólne: NHP, SF-36, SIPNHP, SF-36, SIP

– Dotyczą ogólnej oceny dobrostanu w wymiarze fizycznym, Dotyczą ogólnej oceny dobrostanu w wymiarze fizycznym, psychicznym i społecznympsychicznym i społecznym

– Pozwalają wykryć różnice w stanie zdrowia ale również Pozwalają wykryć różnice w stanie zdrowia ale również te nie związane bezpośrednio z ocenianym schorzeniemte nie związane bezpośrednio z ocenianym schorzeniem

CHOROBA NIEDOKRWIENNA SERCACHOROBA NIEDOKRWIENNA SERCA

• Kwestionariusze specyficzne: Kwestionariusze specyficzne: QLMI, SAQQLMI, SAQ

– Wykazują wyższą specyficzność wobec danego schorzeniaWykazują wyższą specyficzność wobec danego schorzenia

– Posiadają wyższą czułość nawet w odniesieniu Posiadają wyższą czułość nawet w odniesieniu do niewielkich zmian stanu zdrowiado niewielkich zmian stanu zdrowia

– Są lepiej akceptowane przez pacjenta i lekarzaSą lepiej akceptowane przez pacjenta i lekarza

– Niedostępny kwestionariusz dla polskich warunkówNiedostępny kwestionariusz dla polskich warunków

QALYs Gained by QALYs Gained by InterventionIntervention

Adapted from: Patrick & Erickson (1993). Health Status and Health Policy. New York: Oxford University Press.

Wskaźniki opłacalności terapiiWskaźniki opłacalności terapii

• QALY - rok QALY - rok skorygowany o skorygowany o

jakość życiajakość życia

• LYG - dodatkowy , LYG - dodatkowy , zaoszczędzony rok zaoszczędzony rok

życiażycia

kliniczna ćskutecznośleczeniakosztykosztowa ćEfektywnoś

Wskaźnik koszty Wskaźnik koszty efektywność:efektywność:

- bezwględny- bezwględny- inkrementalny- inkrementalny

Ile kosztuje zdrowie? Ile kosztuje zdrowie? Koszt/QALY Koszt/QALY Ł’90Ł’90

• Operacja neurochirurgiczna z powodu urazu głowy - Operacja neurochirurgiczna z powodu urazu głowy - 240240• porada lekarza dotycząca szkodliwego wpływu palenia - porada lekarza dotycząca szkodliwego wpływu palenia - 270270• leczenie hipotensyjne chroniące przed udarem - leczenie hipotensyjne chroniące przed udarem - 940940• wszczepienie stymulatora - wszczepienie stymulatora - 11001100• endoproteza biodrowa - endoproteza biodrowa - 11801180• wszczepienie zastawki w stenozie mitralnej - wszczepienie zastawki w stenozie mitralnej - 11401140• leczenie lekami hipolipemizującymi i pomiar stęż. cholesterolu leczenie lekami hipolipemizującymi i pomiar stęż. cholesterolu 14801480• przeszczep nerki - przeszczep nerki - 47104710

Ile kosztuje zdrowie? Ile kosztuje zdrowie? Koszt/QALY Koszt/QALY Ł’90Ł’90

• skrining raka pierści - skrining raka pierści - 57805780• przeszczep serca - przeszczep serca - 78407840• dializy w domu chorego - dializy w domu chorego - 1726017260• Program dializ w ośrodku dializ - Program dializ w ośrodku dializ - 2197021970• leczenie neurochirurgiczne złośliwego guza wewnątrzczaszkowego - leczenie neurochirurgiczne złośliwego guza wewnątrzczaszkowego -

107780107780• leczenie erytropoetyną niedokrwistości u pacjentów dializowanych - leczenie erytropoetyną niedokrwistości u pacjentów dializowanych -

126290126290

Ile kosztuje życieIle kosztuje życie??

50 tys $ / QALY50 tys $ / QALY

USAUSABardzo opłacalna terapia - koszt Bardzo opłacalna terapia - koszt

dodatkowego roku życia równy rocznemu dodatkowego roku życia równy rocznemu PKB per capita, czyliPKB per capita, czyli

40 000 USD40 000 USDnatomiast nieopłacalna - 3x roczne PKB per natomiast nieopłacalna - 3x roczne PKB per

capita, czylicapita, czyli

120 000 USD120 000 USD

SzwecjaSzwecja• Bezkolizyjne skrzyżowanie:Bezkolizyjne skrzyżowanie:

300 000 koron300 000 koron• Wysoce opłacalna procedura Wysoce opłacalna procedura

medycznamedyczna

100 000 koron/LYG100 000 koron/LYG

Parytet siły Parytet siły nabywczej pieniądzanabywczej pieniądza

PKB per capitaPKB per capita6300 USD (1996)6300 USD (1996)

Czyli w Polsce może tak:Czyli w Polsce może tak:

Terapia bardzo opłacalnaTerapia bardzo opłacalna< 1 PKB per capita< 1 PKB per capita

Terapia opłacalnaTerapia opłacalna1-3 PKB per capita1-3 PKB per capita

Terapia nieopłacalnaTerapia nieopłacalna> 3 PKB per capita> 3 PKB per capita

Koszt dodatkowego roku życia (LYG)Koszt dodatkowego roku życia (LYG)

< 6 300 USD< 6 300 USD

6 300 - 18 900 USD6 300 - 18 900 USD

> 18 900 USD> 18 900 USD

Analizy farmakoekonomiczne:Analizy farmakoekonomiczne:

• WynikiWyniki

– cost - savingcost - saving– cost - effectivecost - effective

„„Antibiotic Prophylaxis with Antibiotic Prophylaxis with Cefotaxime in Gastroduodenal and Cefotaxime in Gastroduodenal and

Biliary Surgery”Biliary Surgery”• 1451 pacjentów z czynnikami ryzyka 1451 pacjentów z czynnikami ryzyka

zakażenia rany pooperacyjnejzakażenia rany pooperacyjnej• 1 g cefotaxim jednorazowo 1 g cefotaxim jednorazowo versusversus 2 g 2 g

cefoxitinu podawanego 4 razy przed i po cefoxitinu podawanego 4 razy przed i po operacjioperacji

• występowanie zakażenia ran: 3.3% w występowanie zakażenia ran: 3.3% w grupie cefotaximu i 7.6% wśród pacjentów grupie cefotaximu i 7.6% wśród pacjentów leczonych cefoxitinem (p<0.05)leczonych cefoxitinem (p<0.05)

• zakażenie rany wydłuża pobyt w szpitalu zakażenie rany wydłuża pobyt w szpitalu średnio o 3,4 dnia i całkowite koszty średnio o 3,4 dnia i całkowite koszty leczenia wzrastają o 677.15$leczenia wzrastają o 677.15$

Analiza koszty-korzyści Analiza koszty-korzyści (CBA)(CBA)

CefoxitinCefoxitin• koszty leku koszty leku 52.29$52.29$• koszty leczenia zakażenia rany koszty leczenia zakażenia rany

52.14$52.14$• całkowite koszty profilaktyki całkowite koszty profilaktyki

104.43$104.43$

CefotaximCefotaxim• koszty leku koszty leku 6.29$6.29$• koszty leczenia zakażenia rany koszty leczenia zakażenia rany

22.35$22.35$• całkowite koszty profilaktyki całkowite koszty profilaktyki

28.64$28.64$Redukcja kosztów profilaktyki Redukcja kosztów profilaktyki

zakażenia ran przy użyciu cefotaximu zakażenia ran przy użyciu cefotaximu zamiast cefoxitinu na jednego pacjentazamiast cefoxitinu na jednego pacjenta

75.71$75.71$

RRóóżżnniiccee ww kkoosszzttaacchh ii eeffeekkttaacchh mmiięęddzzyy ggrruuppaa ppaa--ccjjeennttóóww lleecczzoonnyycchh tt--PPAA aa ssttrreeppttookkiinnaazząą

leczenit-PA

leczeniSK

różnica dyskontowanaróżnica (stopa

dyskontowa 5%) lek trombolityczny całkowite koszty

roczne

275027740

32024895

24302845 2760(=C)

efekt w postaci spo-dziewanego przedłuż e-nia ż ycia (w latach)

15.41 15.27 0.14 0.084 (=E)

stosunek kosztów iefektywności w ujęciuinkrementalnym

20321 $ C/E = 32678 $na uzyskany

dodatkowy rokżycia

Farmakoekonomika terapii Farmakoekonomika terapii antynikotynowychantynikotynowych

Terapiaantynikotynowa

Koszt LYG(Zyskanego

Roku Życia) wUSD

Bupropion 328-883Porada lekarska 2 608-4 553

NikotynowaTerapia

Zastępcza

2 877-5 579

Curry SJ, Grothaus LC et al. Use and cost effectiveness of smoking-cessation services under four insurance plans in a health maintenance organization. N Engl J Med. 1998; 339:673-679Oster G et al. Cost-effectiveness oo smoking cessation methods. JAMA 1986; 256:1315-1318

Innymi słowy...Innymi słowy...prof. Louise Russelprof. Louise Russel

Uniwersytet Rutgers, USAUniwersytet Rutgers, USA

„„Programy leczenia uzależnienia od nikotyny - Programy leczenia uzależnienia od nikotyny - kosztujące ponizej 5000 USD na zyskany rok kosztujące ponizej 5000 USD na zyskany rok życia (życia (life year gained) life year gained) są wysoce są wysoce uzasadnione z ekonomicznego punktu uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia.widzenia.

Aby ten problem przybliżyć tym wszystkim, Aby ten problem przybliżyć tym wszystkim, którzy odpowiadają za opiekę zdrowotną którzy odpowiadają za opiekę zdrowotną podsumuję, że 1 milion dolarów może podsumuję, że 1 milion dolarów może oznaczać 200 lub tylko 2 lata zyskanego życia, oznaczać 200 lub tylko 2 lata zyskanego życia, w zależności od sposobu wydania tych w zależności od sposobu wydania tych pieniędzy”pieniędzy”

Sensitivity AnalysisSensitivity Analysis

• How sensitive are the results to different How sensitive are the results to different values of key variablesvalues of key variables

• ““What if” scenarios, e.g.,What if” scenarios, e.g.,a.a. Assume different cost of Assume different cost of

drug or drug or outcomeoutcomeb.b. Assume different probability of Assume different probability of

an outcomean outcome

Analiza wrażliwościAnaliza wrażliwości1.1. JednokierunkowaJednokierunkowa – badamy wynik programu zmieniając kolejno – badamy wynik programu zmieniając kolejno

wartości krytycznych parametrów (np. wartość r, cenę leku, liczbę wartości krytycznych parametrów (np. wartość r, cenę leku, liczbę pacjentów w zaawansowanym stadium choroby, konieczność pacjentów w zaawansowanym stadium choroby, konieczność dodatkowych badań)dodatkowych badań)

2.2. WielokierunkowaWielokierunkowa – badamy wynik programu zmieniając kilka – badamy wynik programu zmieniając kilka parametrów jednocześnieparametrów jednocześnie

3.3. Analiza scenariuszaAnaliza scenariusza – badamy wynik zakładając, że parametr zmieni – badamy wynik zakładając, że parametr zmieni się według najbardziej pesymistycznego, najbardziej optymistycznego i się według najbardziej pesymistycznego, najbardziej optymistycznego i najbardziej prawdopodobnego scenariuszanajbardziej prawdopodobnego scenariusza

4.4. Progowa Progowa – określa się z góry np. wartość ICER. (X), powyżej którego – określa się z góry np. wartość ICER. (X), powyżej którego badany program jest nieopłacalny, następnie zmienia się parametry badany program jest nieopłacalny, następnie zmienia się parametry krytyczne aby znaleźć ich wartość dla której współczynnik ICER = X. krytyczne aby znaleźć ich wartość dla której współczynnik ICER = X. Dla tych wartości badany program jest nieopłacalnyDla tych wartości badany program jest nieopłacalny

http://content.nejm.org/content/vol332/issue21/images/large/06t3.jpeg

Modelling in Modelling in pharmacoeconomicspharmacoeconomics

CZYM JEST MODELCZYM JEST MODEL

• Jest to najbardziej wierne odzwierciedlenie rzeczywistości Jest to najbardziej wierne odzwierciedlenie rzeczywistości związanej z daną chorobą i jej leczeniem służące podjęciu związanej z daną chorobą i jej leczeniem służące podjęciu najodpowiedniejszych decyzji terapeutycznych dotyczących wyboru najodpowiedniejszych decyzji terapeutycznych dotyczących wyboru postępowania w oparciu o dostępne, w odpowiedni sposób postępowania w oparciu o dostępne, w odpowiedni sposób przetwarzane, dane.przetwarzane, dane.

• Czynności związane z symulowaniem występujących Czynności związane z symulowaniem występujących w rzeczywistości zdarzeń i procesów, które związane w rzeczywistości zdarzeń i procesów, które związane są z zastosowaniem pewnych technik analitycznych nazywamy są z zastosowaniem pewnych technik analitycznych nazywamy modelowaniem. modelowaniem.

•Modelowanie umożliwia integrowanie pochodzących Modelowanie umożliwia integrowanie pochodzących z różnych źródeł danych dotyczących kosztów i efektów z różnych źródeł danych dotyczących kosztów i efektów zastosowania danego typu leczenia z uwzględnieniem zastosowania danego typu leczenia z uwzględnieniem prawdopodobieństwa odniesienia sukcesu terapeutycznego. prawdopodobieństwa odniesienia sukcesu terapeutycznego.

•Jest to zupełnie inne podejście do oceny ekonomicznej Jest to zupełnie inne podejście do oceny ekonomicznej niż dokonywanie analiz w oparciu o badania kliniczne. niż dokonywanie analiz w oparciu o badania kliniczne.


Ocena ekonomicznaCecha dominująca: kontrolowane

„wyidealizowane” warunki badania

klinicznego

Cecha dominująca: odzwierciedlenie „realnej” praktyki

leczniczej

Podejście oparte na badaniach klinicznych

(randomizowanych, kontrolowanych)

Podejście oparte na zastosowaniu

modelu analitycznego

Gromadzenie danych dotyczących zużytych zasobów lub/i kosztów

(jednostkowych) równolegle do badania klinicznego (podejście

prospektywne)

Modelowanie, synteza (metaanaliza) danych

dotyczących efektywności pochodzących z różnych źródeł (w tym z badań

klinicznych) oraz interpretacja ich z danymi

kosztowymi


• Drzewo decyzyjne jest graficzną reprezentacją wszystkich Drzewo decyzyjne jest graficzną reprezentacją wszystkich możliwych sposobów postępowania wraz z następstwami klinicznymi i możliwych sposobów postępowania wraz z następstwami klinicznymi i ekonomicznymi każdej z tych opcji.ekonomicznymi każdej z tych opcji.

BUDOWA DRZEWA DECYZYJNEGOBUDOWA DRZEWA DECYZYJNEGOWęzeł decyzyjnyWęzeł decyzyjny reprezentuje sytuację, w której reprezentuje sytuację, w której podejmowana jest decyzjapodejmowana jest decyzjaGałęzie są alternatywnymi sposobami postępowaniaGałęzie są alternatywnymi sposobami postępowania

Wybór

Terapia A

Terapia B

Terapia C

DRZEWO DECYZYJNEDRZEWO DECYZYJNE

DRZEWO DECYZYJNEDRZEWO DECYZYJNE

Terapia ATerapia A

WyleczonyWyleczony

p=0,6p=0,61500 PLN 1500 PLN 5 QALYs5 QALYs

1200 PLN 1200 PLN 30 QALYs30 QALYsNie wyleczony Nie wyleczony

p=0,4p=0,4

BUDOWA DRZEWA DECYZYJNEGO BUDOWA DRZEWA DECYZYJNEGO Węzeł końcowyWęzeł końcowy reprezentujący wynik końcowy reprezentujący wynik końcowyKoszty i skuteczność kliniczna przypisane do Koszty i skuteczność kliniczna przypisane do każdego węzła każdego węzła

MODEL MARKOWAMODEL MARKOWA• Model Markowa znajduje swe zastosowanie w przypadku oceny Model Markowa znajduje swe zastosowanie w przypadku oceny

chorób przewlekłych. Jest szczególnie przydatny, gdy zdarzenia lub fazy chorób przewlekłych. Jest szczególnie przydatny, gdy zdarzenia lub fazy danego schorzenia pojawiają się cyklicznie, powtarzają się w czasie. danego schorzenia pojawiają się cyklicznie, powtarzają się w czasie. Analizowaną jednostkę chorobową dzieli się na poszczególne stany, które Analizowaną jednostkę chorobową dzieli się na poszczególne stany, które są istotne dla klinicznego przebiegu choroby, modyfikowanego przez są istotne dla klinicznego przebiegu choroby, modyfikowanego przez zastosowane leczenie zastosowane leczenie

Stan 1 – asymptomatycznyStan 1 – asymptomatyczny

Stan 2 – symptomatyczny Stan 2 – symptomatyczny

Stan 3 – śmierć (stan absorbujący)Stan 3 – śmierć (stan absorbujący)

pp11, p, p22, p, p33 – prawdopodobieństwa – prawdopodobieństwa przejść między określonymi stanamiprzejść między określonymi stanami

Stan 2Stan 2

Stan 3Stan 3

pp11

p22

pp33

Stan 1Stan 1

ConclusionsConclusions• Pharmacoeconomics can guide choices Pharmacoeconomics can guide choices

among alternative medications, treatment among alternative medications, treatment regimens and services based on a regimens and services based on a combination of costs and outcomes. combination of costs and outcomes.

• Results and interpretation of Results and interpretation of pharmacoeconomic studies are influenced pharmacoeconomic studies are influenced by the perspective of the study—there is by the perspective of the study—there is no one “right” answer.no one “right” answer.

AustraliaAustralia

Cost-justificationCost-justification, a nie , a nie cost-cost-effectivenesseffectiveness

30% wzrost wydatków na leki w 30% wzrost wydatków na leki w perspektywie 5 lat perspektywie 5 lat

POLSKIE TOWARZYSTWO POLSKIE TOWARZYSTWO FARMAKOEKONOMICZNEFARMAKOEKONOMICZNE

pharmacoeconomics from theory to practice

Documents