phil &(

20
Disputatio Phil ö sophicä Conftanr* &(<r THEOREM ATI- BUS MISCELLANEIS Di vind Affulgente Gratia In celeberrimå ac Regia A cademia Ubfalienfi, SUB P R ISIDI O Viri SxceUentißimiß Dn_,.M.JOHANNIS L. STALENI, G K MC JE LINGVjE Profedoris pub. Sc Ordin. p. t. Acad. Ubf. Re£l: Magnif. prxceptoris&fauto ris fuijugitéracperpetini re- vercndi Publscae acplaeids difquifitioni fubijcjt. JSAACUS L. MOLINUS In i^duditorh Veteri ad di im 2. Julijt boris > rnatutink a 7. conjuitk. Cic* 2. Nat. Oc. Sunt t x terra bomines» nonutintok bditateres, fed tfuaft ß>eßstores, fuperarum rerum csleßitdm, quarum jpeftasu- Ium,ad nuüum aliudgen tu animantium pert me t. UFS ALI£> Imprimebat Eschillus MåthiIj A ^ N O M. DC. XXXI.

Upload: others

Post on 18-Oct-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Phil &(

Disputatio Phil ö sophicäConftanr*

&(<r

THEOREM ATI-BUS MISCELLANEIS

Divind Affulgente GratiaIn celeberrimå ac Regia A cademia Ubfalienfi,

SUB P R ISIDI OViri SxceUentißimiß

Dn_,.M.JOHANNIS L.STALENI, G K MC JE LINGVjE

Profedoris pub. Sc Ordin. p. t. Acad. Ubf.Re£l: Magnif. prxceptoris&fauto

ris fuijugitéracperpetini re-vercndi

Publscae acplaeids difquifitioni fubijcjt.JSAACUS L. MOLINUS

In i^duditorh Veteri ad diim 2. Julijt boris> rnatutink a 7. conjuitk.

Cic* 2. D« Nat. Oc.Sunt tx terra bomines» nonutintok bditateres, fed tfuaft

ß>eßstores, fuperarum rerum csleßitdm, quarum jpeftasu-Ium,ad nuüum aliudgen tu animantiumpertmet.

UFS ALI£>Imprimebat Eschillus MåthiIj

A ^ N O M. DC. XXXI.

Page 2: Phil &(

TV*

Viro Nobtli ac Generofo Domino,LAU RENTIO ©fW/

in <3c0dCrCl Holmenfi aallbialicnfi-cafteilanö arnpiiiIimo> patrono

fuo fubmilse colendoK E G nos

Confuftißimü prudenttßsmk squißimMtfr VirkDru>* NICOLÅO O L Å I m. Camera*

Dn_j, O LA O Qolm/ jrüprudentißtmk*Simulqj

Pr&ßantißimür, Dofitßtmü É? Humanißtmis VirisDit-*. Svenoni Laurentij, w-goth. 8ccle(i* Holmen-

fis fuburhij auftralü paßori meritißimo.Ohl». Thomas Georgij., Scclefix Holmenf.Fin. Fa-

fiort tmpigerrimo.DrL-». Läurentio Matth.Myliandro, EccLHolm+Cfa

thedralü Comrnimflro dignißtmo^parenti fuo dileßißi-mot omnifiltali feverentia ac honore fempér d?

perpet im profequtndo.Pxperientißimk ac Solertißimis denifa Virisy

Dil». Henrico #?fttlCM/Conßliario optime meritoDn_*. Jgnatio Meurero, S.R.M. Typograpbofoler-

tißtmo mecenat i (uocertißtmo.Exercttium hoc fhtloßphhum cpuåUcunfy promeritagrati-tudinis (f oh/ervant i£ Symbolum; revcrenter & offseioseoffert (f confecrat.

Haas L. Mob Au: Sc Kcfp.

Page 3: Phil &(

P R O OE M I U M

llamvis mes humana poft lapfumprotopiaftorura maximé quid éob-fcurata ac depravata dt, unde nunchomincm dupiici laborare morbofcilicct vcri kynnet, & appctitusfadici ulu venit, dici ? im6,non fo-

lum dici vcruna etiam rcverå efle, profa dolor & pu-dor deprahcndimus &r quotidiana Expericntia com-probat ac didicat: eam tamen totalitér,ac itå(Dcolausjdeprava caro noo cfle^quin aliquas naturales fcin-tillulas in illa relidas reftduafvé ^nveniamus, gaudc-mus , utpote, eas potentias, in quibus prima illa no-bifcurn rata principia fundantur; all^rentibus Omni¬bus (ånioribus orthodoxisl heologis & Philofophis &.quae potentia? ad huc, quotidié magis nuagifvé, primoS.S. gratiå, Philofophis dsindé ftudio reftaurari ac r«-cruperari pofTuno: N$m nt mens duas habet faculta-ces, intelle&urn fe. & voluntatcm, quaruna priorma-xjmc&faepiflimé ignoraneiå Jaborati pofterior verö{c. yoluntas, fccleribus ac vitiofis obfufearur habiti-bus; Itå Phiiofophia, duabus cooftat potiflimum par¬tibus, fc.Tbeoreticå &Pra£ticå quarom priorprioremfanatfucultatem ipfiqué fulgorem infundic veritatis,& ab ca errorum diflipat tenebrasr* .• pofterior verdparspofteriorem fanat tacultatem, nimirum volunta-tim; namq; åpravis adionibus & vitiofis babitibus

A i ab«

Page 4: Phil &(

abftcrgit ac dcpurgat varijs*. Hujus enlm Philofa-phiar, ob fuam dignitatem, neceffitatcm, utihtatcm,facilitatem ac fuavitatem, amore ac defiderio teneorfummo, ac licet adhuc ejus priocipia a primo liminevixdidicerim, multö minus dulcorem, & odorem c-

jusdsm fuaviolentum, primoribus (ut fertur prover-bio) labris guflaverim, ut definere ac defiliere haudquaquam poflim, urgente eodcm & fvadentedefide-rio, quin tarnen aliquod fpecimen rudc progreflus &profeftus mei in fudio Philofophis, in lucem emit.tam , quod qualeeft, confpici in fcquentibus tyrun-culis quseflionibus feu Theorcmatibus potell. Huncmeumut rudem, bonåcamentpe elaboratum & con-fumatum, diguilfinai ac colendilfimi Domini pr«ce-ptores,ac faucores una cum jucundiUlmismeis comili-tonibus»dextrc & inmeliorcm partem interpretiminiconatum ; Eumdemq; fa vore ac cacdore folido v«-flro ac folito promovera ac fublcvare nondc digne-mini , fubmifsé & quå par eli revercntiå obceftor accontendo. Sit ergo nunc.

THEOREMA I.

Grammatica videlicetpriorem effe LoglcaimIn hoc Theoremate cum fanioribus Philofophis,Zab. 1.1. De Nat. Log. cap. io. redie aflertum eft.

Quamvis tnim diverlas hic abeant fententiae, qui-dam enim Philofophorum , probant Grammaticatnelfe priorem. i. Quia omnes difciplina? egent Gram¬matica. 2. Quia Logica nomen & verbum å Gram¬matica fumit; contra tarnen ilioruia opinionem priusaflertum Theoremanunc confirnaatur, & quidem hocargumcnto Scc. Ut

Page 5: Phil &(

Utfefe habet ratio ad Orationen; it*fefe halebit Logi*ca ad Grammaticanta:

Atqut ratio prior eß orationc. Ergo.Connexiomajorisindepatet,- quia fimiliuro ea~

dem cft ratio, fecundum Philof. i. Top. Minor proba-tur. Quia ratio eft fons 5c caufa orationis, 5c oratiorivulus quafi cft 5c cfFcdum,quod ab omnibusPhilofo-phis fanioribus conceditur. fadern fententiavide-*tur etiam efle P. Rami, Quando dc difcrimine artiumLogicaruiTL* fic difterit, qumadmodum cnim in-quit in bcné 5c opcimé conftitutis Rebuspublicis com-paratum, mukoq,- tempore obfcrvatum videmus: Ibifenatus in cercuru Locum ab hominum acceftu & re-«

ditu, remotum 5c feparatum confluit ubi multa 5c va-ria diflerunt , difputant utricq; difitpurata conclu-dunt, dccernunt, fenatusq; confulta faciunt- Ad fö¬res curise miniftri 5cramuli prasftolantur, qui,quodfenatus concluft^promulgant^Scin vulgus enunciant $ipfis tarnen fenatui interefle oon licet: ltå in homi-ne, ratio inftar fenatus cujus explicationem 5c doäri-nam, fibi Logtca vendicat, fuamin capitolio curiamhabet, hoc eft in capite 5c cerebro : Ibi regina illa ra¬tio deDivinis 5c humanis, facris5c profanis rebus ra-tiocinatur, difterit 5c decrnit, fola etiam finc lingvsecommerico (énatus confulta quafi facit. Ad cujuscapitoli j föres duse funt in lingva praccones 5c miniftrgead ea, qua» ratio dccreverit, proferenda 5c enunciandaconftitutx, Grammatica fcilicet 5c Rhetorica, qua»rum illa purum terfum 5c emendatum fupeditat itr-moncm, quo tanquem organo mentis cogitata 5c len-iå cxpiicamus, 5c alijs comraunicamus; Hsec vero or-

A 3 natum>

i

Page 6: Phil &(

natura, vaauftum acfvavem eoraplet ac adminiftratfermontm&c. Haeeille. Nunc fijperfedeo ultra pro-bando ac Theorcma hoc declarando, ob pagellarumharum anguftam intercapidraem & conciudo verumetfccxprius allatis&diäis.

ILGraeca immifceri orationi Latinae licitum ef-

fe, non adeoimprobamus cum fapientioribus, ut-pote cum clarifs: Libavio.

Nihil enim rcfcrt, fi quis crudite cum eruditis lo-quatur, terminis grscis deleäatus inquit fehediafm.philofoph. quaeftion. in. & uti Graecis aut Grasco fön¬te lapfis, fi Academicé apud prove&iores fiat crvditéficri, fched. qusft, 174. id quod fine ratiooe reprshen-dit Hcnin. Rennemann, indifiertat. contra feerb, pa-ginå 82. Dicere enim Latiné fiagitia > Neutiquam de-cet, tefte Jul.Scal. üb. 3. poet. cap. 48. Non efie opusaliquofpecialiargumentoreor> quo hoc ftabüiri pof-fit Theorcma, cumadeo non fic controverfum, pra?-terquam quodGocleniusnugaturac garrit,id divinåfavente gratiå, cnucleandum fore inipfoaftu difpu-tationis, fpero.

ni

Logicam noneffe partem Philofophiae,fedpo-tius ejusinftrumentumacfamulam., exfanioribusintrodueimus Philofophis Zabarcll. de nat. Log.c? 10. perer.l. 1. de Phil. cap. 2,

Circa hoc multitudo opinionum diverfarumjTheorcma fuit, Quidam funt qui aflerunt Logicanreile parkem Philofophis ut Ramus cum fuis afiecüsr*;

Qui-

Page 7: Phil &(

Quidam autem fovebarit hane fententiam ut åt & parå& iuftrumentum Pbilophi® , in quorum numero eß:Scheib, in thrad. de Philof. Sed. 6. Kura. 132. qualishaec fitopinio patebic. Quidam tandem afleruntphi-lcföphias eflc inftrumentum,ut Jac. Mart. & alij fan in¬res quorum opinionen) nos quoq; tuemur , & hifceeam potiflimum confolidamus hcyfis ae rationibus.I. JVuiccjutd non vtrfatur circa Ens realt tHud pLdlo/öphist•partem non confituit:

x^ttcjui difciplinainflrumentalis Logica non terfatur cir¬ca Ens reale. Ergo Kon efl pars Fhtlo(ophidt.

Major probatur, quia pars Philolöphise velcircares fpeculativas, velpradieas verfari debet, quarumucramq; rcalia Entia conftituunt. Minor luce raeri-diana clarior eß.7/. ^uicquidpropter aliud> (f non /t/t caufa addifcitur illudefl inßrumtnturn. Zab. lik. t. De Tiat. Leg. cap. to.

^41 Talis eß Logica. Ergo non eß pars Effcnttalis Philo-fopbia/cdinßrumentum ac famula ßve £«£ rvjg cpiÅomtylocg.

Major fatis obvia ac manifefta eß. Minor quoq;asm dUciplins inßrumentales ad alias difciplinas di-redae (unc, in quarum gratiam addifenntur. Quam-vis autem hifce argumentis & rationibus conati fimusprobate ac evinccre hane difciplinam inftrumenta-lem y logicam videlicct, non cfle partem ipfius Philo-fophiae: Relinquitur tamenomnino eam maximé ef-fe neceflariam ad philofophnr partes reales addiiccn-das ac cognofccndas.

IV:Åccidentia propria eaq;EfTentialia w

abeffe åfuisfubje&is, falvis manentibus eorumE£

Page 8: Phil &(

fentijSjCum Omnibus praeftantioribus acfanioribusorthodoxis Theologis ac Philofophis plane nega¬mur'. Meifn. i. part.phil. Scib. quaeft. Logic. i.Sedt. u Calp. Finck. exercitat. 32. quaeft. 2. &c.

Adycrfariofum bis argumenta adftuere neceflumnon videtur, neq; pagellarum noftrarum anguftia pa-ticur necadmittit inftituti noftri ratio. Verum nos

tantüm nortram bic determinamusac probamus fen-tcotiam, nimirum importibile efle, illa abefls å fuisfubjeåis, & quidcrn ad temporis momentum mini-méfeparari potfeabfq,damao ac detrimento fui fub-jc£ti Ellentia? > hane quoq; noftraro hoc argumentoconfirmamus fententiam quod unieumnunc in prae-fentia, obanguftam incercapedinem nobis fufficerövidetun-.

Jguiequid immediateab effentU fluit, eam% femper &necefarto concomitatur ; idnen poteft abs% fui fubjetti perni¬ete åcdamno »beffe: Atpropria in eju*rto modo (de quibm nuncdifceptattopr£fens inftituts tfl) funt taliay Ergo,

Major & minor ccrté apud omnes faniores or-thodoxos Theol. ac philofophos in confctfo funt, acpatent.

V.Dodfrinam praedicamentorum pertinere ad

Logicam non videtur adeo efte abfurdum^.Qpaquam non defunt, qui contrariam fovent

fententiam, & hane nodram, tanquam venenofifli»mum virus fugiunt opinionem; tarnen non nihil plusféu magis luminis fecum ad fportars hane noftram fen¬tentiam arbitramur aefperamus, quam ultcrius cum

fanio

Page 9: Phil &(

faßioribusPhilofophis,D.D. Jac. Mart, Difc. Ram. 1.1,c. 2. q. 3. approbamus & confirnaamus, bifce duobusdifcurfibus ac arguraentis.L ^uodcun^ tradit ac (uppeditat materiam Logiet, idquofafuomodo pertineat nectjfe eft ad logteam j Atqui Uber catego-riarum tradit materiam Logica. Ergo: fuo modopertinebtt ad(ogicams*

Major fatis fefe ipfam declarat ac manifeftat. MI«nor quoq; nulla laborat difficukate,nam ex quo effici«untur nocioncs fecund«, feu noemata fecund« in ten-

tionis, id quoq; aliquatenus eft Logica?confideraeio-nis: Äc ex categojrijs efficiuntur noticmcs fecund«.£rgö catcgori« Tunt materia Logices; Et pcrconfc-quens optimo jure ad Logicam pertinCnt.IL Si Logica cognofcit fuam materiam, ut tfy maximé cogno-feeret pradicamenta, quiaiäa funt fubjeäum ejus Operations :At verum priué E. poß.

His ifca prsemiflis, prsdicamenta ad logicam per-tinere defendirnus acconcludimus.

VI.Dodbrina defophifticis Elenchis Logicir%

non eft fupervacanea ac inutilis, fed maxime ne-ceflaria?non tarnen ob id pars Logices Eftentialis,fed potius & fecundum rei veritatem, utilis ap-pendix eft.

Ut enim viator iter faciens,«x accidenti, tantum

impedimenta & obftacula removere cogitur, quandopsriacultaloca tendit: Sicetiam Logieus ininquifi-tioqc veritatis, cxaecidenti fophiftarum objeftionesrefucare & interpretari cogitur,& fophiftis qui fub fpe-cie veri difputant, trrorcs ad oculos denaonftmo,

B quod

Page 10: Phil &(

qüod fieri néquit, nifi per fpeciales erroruna rtifutatio-ries j quia de eftentia vcritatis non eft, ut feroper å fo-phifticis oppugnetur& opprimacur. Et fic fpcramusnoß opus effejhoc Theoreme fpeciali aliquoargurnen-to ac difcurfu confirmari ac ftabiiiri, ted ad iequentiapergero. Sit Ergo nuncTheorema-.»

VII.Elementafecundum formas Sc qualicates mix-

tis ineffe cum-. Arift. Üb. 2. de Gen. cap. 7. t. 4g.5c Cafp. Fink Exercitat. Acad. 24. difquif.4. affir-mamus Sc approbamus.

Quamvis perplurim# håc de materiå exiftantfententias acopinioncs divertae, ut vix eonciufio ad-miti queao. Tarnen nobisarridet communis ac ma-ximé reeepta noftra aftertio , fequencibtis moti ar¬gument» quam iiluftramus ac probaraus*. /. Qua-lieates Elementorum eile in mixtis conceditur ab o-mnibus Philofophis: Ego eoim fum calidus quia ignisqui in me eft,calidus eft oeuiatiffimus iile, phüoldphusSeal. 4, decauf, lib. c. ig. Ac ubi eft proprium alicu-jus rci five adjunduro, ibidem ncceftario eft fub-jedura, ncceflaria enim connrxio eft propriac paflio-Iiis cum fuo fubjedo. perer- lib, 8-c. ij. confer Da. prseCSchediafm 33. pag. 108. utadjunda propria dicanturinfeparabiliaå fubjedis fuis. åZabarell. lib. 1. de mat»prim. cap. ta. IL Si tantum Qualitates Elemento¬rum fcflent in mixtis, non ctiam forma?, idem nuroeroaccidens migraret de fubjedo in fubjedum: AtQua de re vide Zabar. de Gen. & int. cap. 7. de read,cap. 4. demixti generationc lib. 2. cap 12. Ergo ctiamforms maaebußt in mixtis ut afleruimus.

Tin« Ani^

Page 11: Phil &(

VIII.Ånima rationalis eft vera ac naturalis forma

hominis,ut ZabarelL de mente humana cap.7.&#„Efteniroomni6 anim® natura utnullå Exceptå,

{it forma veré in formans, & dans cfte animato corpo-ri, Zabarell.de mente faum. cap. 7. At anima rationa¬lis ert, non forma planetarum, nec brutorum,uc patet?Ergo hominis. Eft Sola illa forma pcrquam homo efthomo : Zabarell.de mcnc. hum. cap. 4. &eftdequid-ditate hominis, cfle animal rationis particeps. Perer.Üb. 6. cap. 16, Dcindc pofitå forma tria pomintun.,i. Eflerei; 2. Diftindiorei. 3. oparatio Kek. lib.i.Syft.Log. cap. 17. can- 3. Acqui Anima rationalis i. dafcc(Ic raateri®, & fimul cum ea facit totum unuro com-

pofitumeflentiale,quod eft Ens fpecificé completum&abfolutum perer. I.5. demac. cap. 22. informat to¬tum corpus Scal.exercitat. 207. Sed. 29, &conftituitanimatura Zebarell. de part. ani ro. cap* 5. //. Confti-tü/e hominem inccrta quadam fpecje viventium, itaut homo qua homo, &: fit & numeretur in rebus natu-ralibus,propteranimam rationalem perer. üb. de Phil,cap. 9. ///. Duofuntqu® cernunturin natura ani«m® rationalis, unurn quidem, du® ill® potenti® Intel*ledus & Voluntas alcerum vero adiones, qu®ab bispotentiis proficilcuntur, cujusmodi funt intelligere &velle. perer. cit. loe. Et quamvis intellcdus, ut eftintelledus non efficet in homine aliquem motumPbyficum, regit tarnen atq,- moderatur motus Phyfi-cos corumq; ulum determinat. perer. lib. 7, cap. 12,forma enim fpecifica coardat öcreftringit operatio-nes form# generalis & iliius Ipccici proprias reddiu.

B Z Zab-t

Page 12: Phil &(

Zabarell. de fac. anirase cap. 9. vcra igitnr eft nofiräfcntentia , qui dicimus animam rationalem hnma-nam veré hominis die fornffcm,qua dl honio & in fpe-cie conftituicur Zabarell. demenc. hum. cap. 4.pcrcr.lib. 5. cap. lib. 6 cap. 21. See«

IX.Bruta uti ratione, cum fapientioribus Philo-

fophis Totaliter ac plane negamus.Sed proh dolor ac pudor tanta cfihumani inge-

nij infcitiae caligo, tanta Philofophantium vanitas, li-centia & perverfitas , ut nihil fingi poffit tam abfur-dum, inopinabile & å ratione ab erans, quin aliquan-do aliquem Philofophorum aflercorem ac defenfo-rem habuerit perer. 1.5. c. 12. coli, conimb. de cocl. cap.3<q. 6 art. 3. Ejus veritas rei; in hoc peripicué cognofcipoteft. quod quidam aufi funt affirmarc, bruta ratio-ne uti. Nos verö fic colligimus; Ratio dl vis aoimarationalis, qua movet fe ab effeäibus ad caufas in ve-

ftigandas, & c contra-, : Undé ratio nihil aliud eilquam intelleäus motio ad conclufionem vel ele&io-nem,adeo utvSs& fintapudveeeres, ficutpa-ter & filius in divinis, Seal, exercitat, 307. fcd. 34. &38. Atquibruta non difcurruncab effedibus ad cau¬fas inveltigandas, vel é contra. Sicut eleganter aitSeal eanes non deliberant de amfiis ferasveftigijs, neecomponunt hacc .* Hac non ivit-pag. 299. cap. 114.

X. - I ^ 'Finiti ad Infinitum Nulla datur proportio Å-rift. 1.1. coel. t. f2. Sc confirmatur.

Quia finiti Eflentia toto generetranfeenditurefc' ien-

Page 13: Phil &(

fentiå infiniti, fic Dei Eflenria molto hominis vel alia*rum creaturarum tranfcendit acexcedit Effenfciamj,Sic etiam exigua fovca noncft capax immenfi oceani,Finitura ncq; eft capax infiniti & probaturScripturaSacra, i. i.Rcg.8 j^27, Ecce; cali cxeiorum te noncontineno, 2. Plal. 145, v. 3. & magnitudinis ejus

^ cod eft finisr*. 3. rCorinch. 2. v. 4. homo animalisnon' capit ca quae funt Spiritus Dei. Sed dehocThco-remate fatis. Semper enim brevitati ftudendum ciTemonct.Scal. cxerc. 307. feä:. 10.

XI.Divifio Entis infubftantiam & Accidensjnon

eft univoca ne c aequivoca>fed analoga in Ipcciesanalogatas.

Juxta hanccontrovcrfiaro, multorum minus re-ftePhilofopbantiumcxiftebant hallucinationes ac o-piniones. Quidam enim putabanc divifionem hanecüe acquivovarn, in fubftantiam & Accidens, in quo-rum numcro funt porph. in Jfag. c. de fpecie Damafc.in dial. c. c. 46. It in hane opinionens neceflario inci-dit Sotus,qui exiftimans accidens non potfepraecisé &finc addito, vocari Ens, in Antep. cap.4. q.i. Qui¬dam vero opinabantur Divifionem hane cfle univo-cam Itå docuit Scotus 1. d. 3. q. 1. & 3* difp. 8. q. 2. T-demqj tenenc Scotiftae alij, Gabriel 1. d. 2, q. 4. Gre¬gor. i, d. 8 quaeft.;. & alij Nominales. Aliorum tan¬dem opinio accedit atq; nobis fcfe offert, quaeopiniomediam tenet viam. hoc eft, quarnon ad etrema fe ex-tendit, feuqu<asdicit hane divifionem non efte univo-cam, ncc sequivocam, fed analogam ut antea aficrui-xnus > quam ctiam nunc hujus loci quoq; approbamus,

A 3 non

Page 14: Phil &(

non folum, verum etiam confirmamus feu confolida-mus »accidentia funt Entis. Entia, utloqoitur Philof.ld cft fiinc Encia in refpeftu ad fubftantiam, quia cåfunt pofteriora dependent(J;abeä,& quia debcnt eamafRcerc, ut eorum tfEagitat ratio.

XII.Fini etiam aéiionem competere affirma-

muf.Contrariam qui tuentur opinioner» licet mini-

roé, defint; tamen fecundum rei veritatem feu fecun¬dum venorum fcntentiara ; nos afficmativam proba-mas & connrmamus, quanquam nondefunt aucbori-tates pro noftrå fenfccntiå tamen eas praetcrimus,& ad«ducimus rationes. Quia finis habet aliquam iofluen-tiam , ad produ&ioncm efFcdi- Ergo finis cft caufa.Connexio liquet; Nam ratio caufae eft influcre in efFe-dum; prius ieu antecedens ptobatur, Kam finis dici*tur ex timulare caufam cfficientcm, item explere defi-dcriurn agentis, item effe£tus dicitur proptcr eum ef*fe* Åt haec elfe non poflunt finc caufa litate. Accedit,quod potiffima demonftratio fumatur etiam exfino.Åt pottflima demonftratio fumitur folum å caulaErgofinis ed caufa,

XIII.

Operationen! continuam & interruptamfin_*hominem cadere poffe illuflrabimus, quemadmo-dum Arift. in def. fummi boni tradidit.

Hujus fectentix veritatem probamus autho;Div. Auguftini. Quando cnim Plaltes Pfal. 34, inquitbenedicam Domino in Omni 1 empöre, lemper ejus

laus

Page 15: Phil &(

laus irt ore meo. Quaefit Aug. quomodo Deum omniTempore, Totaq; dic.Decm laudare quisdurat ? Sug-geroremedium unde tota die Deumlaudes: Deumft-vis,quicquid egeris, bonum age,& laudafti Deum»quando cantas hymnuro.laudas Deum>& quotics ccf-fafti ab hymno cantando.difcedis ut reficiaris.noli in-ebriari, & laudafti Dominum, difeedis ut dormias.no-lifurgeread malcfaciendum, & laudafti Dominum^.Ininnocentiaoperum tuorum praepara te ad laudan-dura Dominum.*. Alibi etiam Auguft: dicit, quod inrebus etiam adverfis, Deinomen invocare ac celebra¬re debernus. Quando inquit Deus dat temporalia be¬siedle, Sc quando ca collit benedic, quia illc dat. ille c-ciam tcllit,Ted feipfum åbenedicente nontollic. Haecille; Eodem modo etiam de fummo, bono dieimus,quod in continuatis adionum exercitijs conftftat.qua-do vir beatus, non committit ex tramice vir-tutum in iemitam vitiorum , atqui tantum de hocTheoremate. Nunc porro fequitur Theoreme.

XIV.Fortitudinem fuifle in Adamo in flatu inte-

gritatis?nemo in dubium revocet.Hujus aflertionis ratio ad ftrui poteft hoc mo¬

do. In quo cunfa fuerunt omnes vtrtutes, in illo etiam fuitFortttudo; osttqui in Adamo in ftatu integritatis fuerunt o»mnes virtutet. quacun% in hominem hac in vita eadere qut~unt €rgo.

Major luce meridianå lucet clarior. Nam å po-fitione generis argumenta»; ad ponendam fpeciemvalet confequentia: Minor non fufco illuftratur lumi-cc.quia Adam å Deo integer Sc perfedus conditus tuie

iöt«-

Page 16: Phil &(

integer autem nots fuiflet & perfeöus, fi omnes vlrtu-tcs inftatuintegritatis non habuiflet: ImoefTct comtradiclo in adjedto, videlicet Adam vixifle in flau in.nocentiae, & tarnen non perfeåura fuifle ac intcgrurojquia omnes virtuces Ergö babuit, fequicur omnino edam cum habuifie fordttsdinenu.

XV.Timor infer fortitudinis extrema recenferi

poteft.Probatur indé quia timor eft viciofus habitus for-

titudini contrarius, ex crebris aäionibus vitiofis com-

paratus, vel motus viciofus, und vice in animo excita-tus, vel deniq; eft difpofitio,ad habitum timoris vitio-furo comparanduro, & åfortitudinc canquam medio-critate deflediit, id quod genuinum vitiorum eftC/w k argumentum^,

XVI.Omnes virtutes in hominemhac invita cade-

re poffuntminimé, fc. abfolute perfediae>bene ta¬rnen queunt perfediionesreipeftivas.

Propoflcionis bujus ratio oftendi poteft ;ac taliftrgumento feu dilcurfu confirmari. Negatd definitionney nagatur & definttum ipfum: dtcfui dtfinitio omntum Vir»tutum abfoluté perfeftarum, bomini m bac vita non competit.itgo. Major manifefta ac clara eft j Minor probatio.ne non diftituitur,- quia virtus eft congruentia cum re-gula redterationis. Atqui congruentia oronium af-fedtuum & facultatum ,cum regula redte rationis inbominero bac in vita non cadit. Quis non lxpiflimecum Medea exclamare cogitur l video meiiora pro.

boq

Page 17: Phil &(

boq; deccriora fequor. Quam ob caufam Juft. Lipf.I. i\ rnanududh ad Philof. Stoic. eleganter inquit; yi-rura perfekte bonumnonelTe, nifi in deferipeione; reillum nunquamfuifle. Ergo cum in nullo hominumomnimoda & perfeöa omnium afFeäuumcum regulareÖas rationisfit naj ew/utpunu, omnes vircutesfecundumperfcäionem abfolutam inhominem in hacvita non cedat. Ergo relinquitur virtutes omnes rela¬tivas cadere in homincm,quod experientia probau.Ergo non multum Üac de materia ultra di&uri Turnus.Sed DeoTrinuno PatrhPilioj&SpirituiSanäOjfit Glo¬ria laus & honor psrennis in fccula feculorunu, A-mciL.

Neccui forte materia hasc admodum videa-tur Sterilis aliqua Corollaria fubjungimus etiamdifquifitionifabijeidenda-.. Quorum-,./. Utrum genm Logicumfit materia^? Äff:2. Utrum accideneia ftnt fiij ornt ? ?{eg.

3. An Acctdcntié effe proprium fit tneffe ? Neg.4. Utrum caufs fint confiderationis Matapb: / Äff.f. Utrum Accidenttumfit aliqua feientios ? Äffé. An uniui rei plurespoßint effe forma ? Äff: Dift.y. Utrum tcelum fit calidum-*? Negatur.g% Utrum feluitas €thica confiflat in virtutes ? J^eg.p. Utrum t>irtue fit babitw ? i^üffirm:1». An ternarm fit prtma multitudo ? Af.D.

C Vir.

Page 18: Phil &(

■ KB' -

t

i

niy

Virtutps cujutlibet ingenuarum£ avtiumfettatoriimpigerrimo.

DrL_,. JSACO LA UR EN Til MO-lin o, hujus difputationis cum authori tum

propugnacori (olcrtifiirno aroico fuoinfacaté diU&o;

cnj^iibNIDN }3~~rrN

frvo sia:tza^a""hn "jjN tes

T*#* X—trj^Dn jm? vfnlj

tzMD> i—inntf: *—f)N r^n J32Amoris dcclarandi Cfgå

apponcbat 55Elias Unoni^0 GeW:

^Q0QQ0QQQQQ0Q90©Q<g)QQ0QQ0Q©0Q'Aliud.

^t^TUT «JgACpÉ Tf vov ttutg/tott] djfß/jtoüs ffvltwyxougu tut8 &vSe&, v\ re k£/px.

Aev»

Page 19: Phil &(

IMplicitasmolis fodes dodliffime tricas,Qiias vafris fulcant nexibus intrepidi.Quod mi I s a a c e aras Sophias fideliter agror*

Gratulor > ingenium non latuifle tuum.^Hortos nunc Sophias pergis incurrere ratoS""*,

Pieridumq; fatis, invigilare chorir'.Haec docet Aonidum faufté luftrare receffus,

Haeccelfo clariastramitemonftrat oper\Quod & rite molis Molin e^dulcis amic£j»

Dum tantå Sophiam fedulitate colis.Quod facis, & porro magno conamine Ifaace^

Prasfta,?fic Sophias munere longus eris.Mole ergo genio, Mole Sc virtute Molin£j>

Properat en tacito, curva fene&aped^.Bella, caputq, Polo tuum fic fatajuvabuno.,

Ut tandem vi&or lasta trophasa fcras-*.Moris & smorts s licet fefiinsnti calamo9

spplaudebat segratulabunduicectrnt

Johannes J. Campaniur*Hol.

Page 20: Phil &(