phương pháp tư duy mind map và kỹ thuật đặt câu hỏi 5w1h

19/10/2008 Tröôøng PTTH chuyeân Nguyeãn Du 1

Phương pháp lập sơ đồ tư duy (Mind Map)

• SĐTD là gì?• Lịch sử phươngpháp• Lợi ích của SĐTD• Cách lập SĐTD• Sử dụng SĐTD trong học tập• Thực hành lập SĐTD


Sơ đồ tư duy là gì?• Sơ đồ Tư duy (Mind Map) là một hình thức ghi chép sử dụng

màu sắc và hình ảnh, để mở rộng và đào sâu các ý tưởng.

• Ở vị trí trung tâm bản đồ là một hình ảnh hay một từ khóa thể

hiện một ý tưởng hay khái niệm chủ đạo. Ý trung tâm sẽ

được nối với các hình ảnh hay từ khóa cấp 1 bằng các

nhánh chính, từ các nhánh chính lại có sự phân nhánh đến

các từ khóa cấp 2 để nghiên cứu sâu hơn. Cứ thế, sự phân

nhánh cứ tiếp tục và các khái niệm hay hình ảnh luôn được

nối kết với nhau. Chính sự liên kết này sẽ tạo ra một “bức

tranh tổng thể” mô tả về ý trung tâm một cách đầy đủ và rõ

ràng


Lịch sử phương pháp

• Kỹ thuật tạo ra loại bản đồ này được gọi là Mind Mapping và được phát triển bởi Tony Buzan vào những năm 1960

• Bản đồ Tư duy hiện là một công cụ đang được sử dụng bởi hơn 250 triệu người trên thế giới trong đó có các công ty lớn như HP, IBM, Boeing, …


Lợi ích của SĐTD

• Ghi chú

• Gợi nhớ ( Hồi tưởng) Sáng tạo

• Giải quyết vấn đề

• Lập kế hoạch

• Trình bày (Trình diễn )


Cách lập SĐTDSử dụng những từ chính hoặc những hình ảnh cần thiết.- Bắt đầu từ trung tâm và triển khai ra.- Tạo cho trung tâm một hình ảnh rõ ràng và “mạnh” miêu tả được nội dung tổng quất của toàn bộ mind map.- Tạo các trung tâm nhánh và các chi tiết nhánh.- Đặt những từ trọng tâm vào những hàng mà làm tăng kết cấu của các ghi chú.- In ra giấy hơn là viết tay vì làm cho dễ đọ và dễ nhớ hơn.- Những trường hợp sau phải phân biệt rõ hơn những trường hợp trước.- Sử dụng màu sắc để làm nổi bật vấn đề.


Cách lập SĐTD- Những gì không có trong trình bày thì không nên đưa vào mind map.- Tư duy hai chiều (phản biện)- Sử dụng mũi tên, biểu tượng hoặc những hình ảnh để chỉ ra sự liên kết.- Đừng để bị tắc ở một khu vực. Nếu cạn kiệt suy nghĩ thì chuyển sang nhánh khác- Ghi ngay ý tưởng vào nơi hợp lý ngay khi nghĩ ra nó. Đừng lưỡng lự.- Phá vỡ ranh giới. Khi hết giấy để trình bày thì đừng nên thay một tờ giấy khác to hơn mà sử dụng thêm các tờ khác ghép vào.- Hãy sáng tạo.


Sử dụng SĐTD trong học tập

• Ôn tập kiến thức

• Sáng tạo, giải quyết vấn đề học tập mới

• Tìm kiếm ý tưởng trong làm việc nhóm

• Giải quyết các vấn đề trong sinh hoạt, cuộc sống…


Thực hành lập SĐTD

Làm việc theo nhóm:

• Lập SĐTD ôn tập kiến thức chương “Động học chất điểm”

• Lập SĐTD để lên kế hoạch tổ chức sinh hoạt,.


• 5W1H viết tắt từ các từ sau:

What? (Cái gì?)

Where? (Ở đâu?)

When? (Khi nào?)

Why? (Tại sao?)

How? (Như thế nào?)

Who? (Ai?)

KỸ THUẬT ĐẶT CÂU HỎI 5W1HKỸ THUẬT ĐẶT CÂU HỎI 5W1H


• WHAT? (Cái gì?)- Cái đó là gì?- Nó đề cập đến vấn đề gì?- Kế tiếp sự kiện này, thì cái gì khác xảy ra? (What else)- Cuốn sách này trình bày vấn đề gì?- Bài học này trình bày vấn đề gì?- E-learning là gì?- Những câu hỏi phụ của vấn đề này là gì?...

KỸ THUẬT ĐẶT CÂU HỎI 5W1H


• WHERE (Ở đâu?)- Vấn đề trình bày nằm trong lĩnh vực nào?- Sự kiện lịch sử này xảy ra ở địa điểm nào?- Vấn đề này còn liên quan đến các lĩnh vực nào khác?- Loại thảo dược này thường được trồng ở đâu?- Bài báo này đăng trên tạp chí nào?- Tìm hiểu kiến thức về việc ứng dụng ICT trong dạy học ở đâu?- Bài thuyết trình này sẽ được trình bày trong nhóm hay trước lớp?...



• WHEN (Khi nào?)

- Sự kiện này xảy ra khi nào?

- Vấn đề này, trước đây đã có ai nghiên cứu chưa, khi nào?

- Khái niệm này bắt đầu xuất hiện khi nào?

- Khi nào thì cần ứng dụng ICT trong bài dạy?

- Khi nào thì mình sẽ trình bày bài thuyết trình này?

- Các bước nghiên cứu (đề tài tốt nghiệp, luận văn, tiểu luận,

…) sẽ được thực hiện theo thời gian nào, hoặc phải kết thúc

từng bước khi nào?...



• WHY (Tại sao?)

- Tại sao phải nghiên cứu vấn đề này?

- Tại sao tác giả cuốn sách lại lựa chọn cách sắp xếp như thế

này?

- Tại sao thí nghiệm này không diễn ra đúng như dự kiến?

(Why not)

- Tại sao cuộc khởi nghĩa này nổ ra? Tại sao nó thất bại?

- Tại sao hồi nhỏ mình học trong trường thuộc loại khá giỏi

mà bây giờ vẫn luôn chật vật về kinh tế?...



• WHO (Ai?)

- Ai đã nghiên cứu vấn đề này?

- Ai phụ trách dự án này?

- Bài trình bày sắp tới dành cho đối tượng nào?

- Khi mình gặp khó khăn trong ứng dụng ICT, mình sẽ hỏi ai?

- Ai sẽ hưởng lợi khi dự án này được tiến hành? Còn ai khác

không? (Who else)

- Ai là tác giả của cuốn sách đang làm dư luận xôn xao?

- Chính sách này của nhà nước hướng đến đối tượng nào?



• HOW (Như thế nào?)

- Chiếc máy này hoạt động như thế nào?

- Công việc này nên bắt đầu như thế nào?

- Dự án này sẽ tiêu tốn bao nhiêu? (How much)

- Các sự kiện và nhân vật trong cuốn tiểu thuyết này được kết nối

như thế nào?

- Sự kiện lịch sự này đã làm đối phương thiệt hại bao nhiêu quân

trang, vũ khí và người? (How many)

- Phong cách của bài báo sắp tới nên như thế nào?


phương pháp tư duy mind map và kỹ thuật đặt câu hỏi 5w1h

Education