pintores galegosséculo xx

Averigua quen son os autores das pinturasdo mosaico e aparecerá na pantalla O Museo de Belas Artes de A Coruña, PremioNacional de Arquitectura, deseñado poloarquitecto do Carballiño Manuel Gallego Jorreto.

Cada un dos cadros ofréceche 3 pistas que te axudarán a dar con nome do seu autor

A medida que descubras os nomes, apareceráun fragmento do museo que buscamos

O século XX en España, a sociedade está a encaixar a penuria provocada polo desastre da perda das colonias en 1998. A emigración destes anos ten un claro compoñente económico e diríxese cara América.

En Galicia a principios de século vívese un ambiente de toma de conciencia da realidade social e de denuncia desta realidade, ao mesmo tempo que unha autoafirmación da identidade nacional, actitudes que provocaron que tras a Guerra Civil, os artistas foran perseguidos e tiveran que emigrar, ben a América ou ben a Europa.

Os artistas implicáronse na crítica política e social. Nesta situación atopáronse por exemplo o escritor, pintor e político Castelao, moi ligado ó pintor Xesús Corredoira. Este pintor, que foi alumno de Sorolla, rexeitou o costumismo imperante na súa época a favor dun simbolismo espiritual que lle fixo facer figuras resaltadas sobre fondos escuros, pinturas que lle valeron a concesión da Segunda Medalla Nacional de Bellas Artes en 1915.Nos anos 20 publicouse o manifesto Máis Alá, no que os artistas plásticos chamados “Os Novos” pretendían renovar a súa linguaxe plástica pero sen perder as súas raíces. Carlos Maside foi o primeiro en inaugurara esta tendencia, seguido de Manuel Colmeiro, Laxeiro, Arturo Soto ou Manuel Torres.

Colmeiro, de Silleda, nacido en 1901 e falecido en 1999, foi seguidor do que se deu en chamar a “estética do granito”, polas súas figuras rotundas, moi volumétricas e que representaban personaxes do mundo rural galego.

Deste mesmo grupo, o pintor pontevedrés Laxeiro, nacido en 1933, seguiu unha tendencia moito máis radical e expresionista.

No seguinte texto atoparás alguna referenciapara relacionar cada cadro co seu autor

Carlos Maside, nacido en Pontecesures, tivo unha labor máis alá da súa faceta plástica, coma director artístico da Editorial Galaxia, que se destacou pola súa labor de defensa da cultura galega. Tanto é así que no Museo Carlos Maside gárdase a documentación do Movemento Renovador da Arte Galega.

Foi o compostelán Isaac Díaz Pardo, incansable axitador da cultura galega desde a súa múltiples facetas de ceramista, pintor, escritor, a quen se lle debe a fundación do Museo Carlos Maside, no que se gardan algunhas das máis recoñecidas obras plásticas galegas. A el débense tamén o Laboratorio de Formas e as Edicións do Castro.

A actividade cultural galega foi moi intensa no exilio. Os exiliados da Guerra Civil reuníronse en América, sobre todo en Arxentina e alí traballaron xuntos por manter e renovar unha cultura de fonda raizame galega.

A pintora viveirense Maruja Mallo (1902-1995) frecuentou o círculo dos surrealistas coma Buñuel, Dalí, Lorca ou María Zambrano, e mesmo o poeta Pablo Neruda. Tamén Eugenio Granell, outro autor coruñés de tendencia surrealista. Podemos contemplar a súa orixinal obra no edificio da súa fundación, na Praza do Toural en Santiago. Tamén de A Coruña, e tamén surrealista, aínda que cun estilo máis inxenuo foi Urbano Lugrís, que fixo do mar un dos seus temas máis recurrentes. Como exemplo valga o mural que decora a cafetería Vechio na Rúa Real coruñesa.

Na Arxentina, onde tamén tivo que exiliarse, Luís Seoane deixou moitos exemplos de pinturas murais. A súa labor pictórica e literaria foille recoñecida dedicándolle o Día Das Letras Galegas 1994. E o seu legado gárdase nun edificio proxectado polos arquitectos Juan Creus e Covadonga Carrasco, situado preto do Castelo de San Antón.

Deste mesmo grupo, o pintor pontevedrés Laxeiro, nacido en 1933, seguiu unha tendencia moito máis radical e expresionista. Xaime Quessada foi un pintor ourensán nacido en 1925. Formou parte do grupo “O voltar” e do grupo “Acento”. Pertencente a unha saga de artistas, o seu fillo, do mesmo nome, prometía continuar a ser igual que o seu pai un referente na evolución da arte pictórica galega, pero non puido ser debido á súa prematura morte.

Aquí en Galicia, coas imposicións políticas da ditadura, a arte desenvolvíase por cauces menos rompedores. A obra de Xulia Minguillón, pintora lucense nacida en 1906, de tendencia costumista, foi galardonada co 1º Premio do Círculo de Bellas Artes de Madrid en 1948, e pertenceu a Real Academia Galega. Outra autora, nacida en Oza dos Ríos en 1927, e nai da actriz Rosalía Dans, foi María Antonia Dans. Os seus cadros poden cualificarse de inxenuidade formal e os seus temas adoitan ser os campesiños galegos.

A mediados de século, e aínda que en Galicia non tivo a forza do resto de España, os artistas iniciaron un movemento de renovación ligado as actividades do grupo El Paso. A abstracción e o expresionismo son as características da obra dos pintores Antón Patiño, monfortino de 1957 e a súa muller Menchu Lamas, viguesa do 54, ambos pertencentes o grupo Atlántica.

Do mesmo nome é Raimundo Patiño,(1936-1985) co que fixo unha exposición titulada ironicamente Os dos Patiños. Dedicouse a pintura expresionista, moi radical, e tamén o debuxo de Banda Deseñada dunha marcada tendencia expresionista.

Despois dos anos setenta prodúcese unha volta á figuración, chamada neofigurativismo, seguida por autores da talla de Jorge Castillo, nacido en Pontevedra en 1933, que pese a vivir exiliado en Arxentina e en Nova York non perdeu as referencias á cultura galega tanto na súa pintura como na súa poesía.

O ourensán de 1944 Ángel Huete, de tendencia máis abstracta e xeométrica pero tamén cunha base figurativa, foi fundador do grupo Atlántica, intento de aglutinar ós artistas galegos renovadores de finais do século XX.

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 1 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 1

Pista 1 Naceu en A Coruña en 1912

Autor 1

Pista 1 Naceu en A Coruña en 1912Pista 2 A súa Fundación ocupa un edificio na praza compostelana

do Toural

Autor 1

Pista 1 Naceu en A Coruña en 1912Pista 2 A súa Fundación ocupa un edificio da praza compostelana

do TouralPista 3 Exiliouse en Francia e despois en América

tra-la Guerra Civil

EUGENIO GRANELL

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 15 1614

Autor 2 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 2

Pista 1 Naceu en Compostela en 1920

Autor 2

Pista 1 Naceu en Compostela en 1920Pista 2 Traballou como pintor, escritor e ceramista

Autor 2

Pista 1 Naceu en Compostela en 1920Pista 2 Traballou como pintor, escritor e ceramistaPista 3 Creou o Laboratotio de Formas, fundou o

Museo Carlos Maside e as Edicións do Castro

ISAAC DÍAZ PARDO

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 3 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 3

Pista 1 Naceu en Pontevedra en 1933

Autor 3

Pista 1 Naceu en Pontevedra en 1933Pista 2 Viviu exiliado en Arxentina e maís tarde en

Nova Iorque

Autor 3Pista 1 Naceu en Pontevedra en 1933Pista 2 Viviu exiliado en Arxentina e maís tarde en

Nova IorquePista 3 Ademáis de pintor é poeta

JORGE CASTILLO

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 4 _ _ _ _ _ _ _

Autor 4

Pista 1 Naceu en Pontevedra en 1933

Autor 4

Pista 1 Naceu en Pontevedra en 1933Pista 2 Foi un dos pintores chamados Os Novos, que seguiron o

movemento de renovación da arte galega exposta no manifestoMáis Alá

Autor 4

Pista 1 Naceu en Pontevedra en 1933Pista 2 Foi un dos pintores chamados Os Novos, que seguiron o

movemento de renovación da arte galega exposta no manifesto Máis Alá

Pista 3 A súa obra pode considerarse expresionista

LAXEIRO

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 5 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 5

Pista 1 Naceu en Monforte en 1957

Autor 5

Pista 1 Naceu en Monforte en 1957Pista 2 Está casado cunha pintora galega

Autor 5

Pista 1 Naceu en Monforte en 1957Pista 2 Está casado cunha pintora galegaPista 3 A súa obra pode considerarse expresionista

e abstracta

ANTÓN PATIÑO

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 6 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 6

Pista 1 Naceu en Pontecesures

Autor 6

Pista 1 Naceu en PontecesuresPista 2 Foi director artístico da Editorial Galaxia

Autor 6

Pista 1 Naceu en PontecesuresPista 2 Foi director artístico da Editorial GalaxiaPista 3 O museo que garda a documentación do

Movemento Renovador da Arte Galega leva o seu nome

CARLOS MASIDE

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 7 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 7

Pista 1 Naceu en Silleda en 1901 e morreu en 1999

Autor 7

Pista 1 Naceu en Silleda en 1901 e morreu en 1999Pista 2 Foi un dos pintores galegos que seguiron a chamada

“estética do granito”

Autor 7

Pista 1 Naceu en Silleda en 1901 e morreu en 1999Pista 2 Foi un dos pintores galegos que seguiron a chamada

“estética do granito”Pista 3 Viviu exiliado na Arxentina

MANUEL COLMEIRO

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

211109

13 14 15 16

Autora 8 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autora 8

Pista 1 Naceu en Viveiro en 1902 e morreu en 1995

Autora 8

Pista 1 Naceu en Viveiro en 1902 e morreu en 1995Pista 2 Foi unha pintora surrealista, do grupo de Dalí,

Buñuel, Lorca, María Zambrano

Autora 8

Pista 1 Naceu en Viveiro en 1902 e morreu en 1995Pista 2 Foi unha pintora surrealista, do grupo de Dalí,

Buñuel, Lorca, María ZambranoPista 3 Viviu no exilio e alí coñeceu a Pablo Neruda

MARUJA MALLO

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 9 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 9

Pista 1 Fixo moitos murais para edificios en ArxentinaPista 2 O edificio que alberga a súa Fundación foi deseñado por

Covadonga Carrasco e Juan CreusPista 3 Foille dedicado o Día das Letras Galegas do 1994

Autor 9

Pista 1 Fixo moitos murais para edificios en ArxentinaPista 2 O edificio que alberga a súa Fundación foi deseñado por

Covadonga Carrasco e Juan CreusPista 3 Foille dedicado o Día das Letras Galegas do 1994

Autor 9

Pista 1 Fixo moitos murais para edificios en ArxentinaPista 2 O edificio que alberga a súa Fundación foi deseñado por

Covadonga Carrasco e Juan CreusPista 3 Foille dedicado o Día das Letras Galegas do 1994

LUÍS SEOANE

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 10 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 10Pista 1 Naceu en A Coruña en 1908

Autor 10Pista 1 Naceu en A Coruña en 1908Pista 2 É un pintor surrealista, e o mar un dos seus temas

predilectos

Autor 10Pista 1 Naceu en A Coruña en 1908Pista 2 É un pintor surrealista, e o mar un dos seus temas

predilectos Pista 3 Un dos seus murais decora unha parede da cafetería

Vechio de A Coruña

URBANO LUGRÍS

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 11 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 11Pista 1 Naceu en Ourense en 1925

Autor 11Pista 1 Naceu en Ourense en 1925Pista 2 Formou parte do grupo “Acento” e de “O Voltar”

Autor 11Pista 1 Naceu en Ourense en 1925Pista 2 Formou parte do grupo “Acento” e de “O Voltar”Pista 3 Tivo un fillo tamén pintor que morreu moi novo

XAIME QUESSADA

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 12 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 12Pista 1 2ª Medalla Nacional de Bellas Artes de 1915

Autor 12Pista 1 2ª Medalla Nacional de Bellas Artes de 1915Pista 2 Foi alumno de Joaquín Sorolla

Autor 12Pista 1 2ª Medalla Nacional de Bellas Artes de 1915Pista 2 Foi alumno de Joaquín SorollaPista 3 Rexeitou o costumbrismo a favor dun simbolismo

espiritual, con fondos escuros

XESÚS CORREDOIRA

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autora 13 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autora 13Pista 1 Naceu en Lugo en 1906

Autora 13Pista 1 Naceu en Lugo en 1906Pista 2 Déronlle o 1º Premio do Círculo de Bellas Artes

de Madrid en 1948

Autora 13Pista 1 Naceu en Lugo en 1906Pista 2 Déronlle o 1º Premio do Círculo de Bellas Artes

de Madrid en 1948Pista 3 Pertenceu á Real Academia

XULIA MINGUILLÓN

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 14 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 14Pista 1 Naceu en A Coruña en 1936 e morreu en 1985

Autor 14Pista 1 Naceu en A Coruña en 1936 e morreu en 1985Pista 2 Foi debuxante de Banda Deseñada ademais de pintor

Autor 14Pista 1 Naceu en A Coruña en 1936 e morreu en 1985Pista 2 Foi debuxante de Banda Deseñada ademais de pintorPista 3 A súa obra é dun expresionismo feroz e colorido enérxico

RAIMUNDO PATIÑO

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autora 15 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autora 15Pista 1 Naceu en Oza dos Ríos, en 1927

Autora 15Pista 1 Naceu en Oza dos Ríos, en 1927Pista 2 Unha das súas fillas é unha coñecida actriz galega

Autora 15Pista 1 Naceu en Oza dos Ríos, en 1927Pista 2 Unha das súas fillas é unha coñecida actriz galegaPista 3 A súa pintura califícase como de inxenuidade

formal, e os seus temas adoitan ser campesiños galegos

MARÍA ANTONIA DANS

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

1 2 3 4

5 76 8

1211109

13 14 15 16

Autor 16 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Autor 16Pista 1 Naceu en Ourense en 1944

Autor 16Pista 1 Naceu en Ourense en 1944Pista 2 Membro fundador do grupo Atlántica

Autor 16Pista 1 Naceu en Ourense en 1944Pista 2 Membro fundador do grupo AtlánticaPista 3 A súa pintura califícase abstracta e xeométrica

ÁNGEL HUETE

MUSEO DE BELAS ARTES DE A CORUÑA