1PISA BÜLTENİ 2013/03 (Mart) – © OECD 2013

PISANot Beklentisi

BÜLTENİ 26e d u c a t i o n p o l i cy e d u c a t i o n p o l i cy e d u c a t i o n p o l i cy e d u c a t i o n p o l i cy e d u c a t i o n p o l i cy e d u c a t i o n p o l i cy e d u c a t i o n p o l i cy

Okul notu, öğrenciler arasında gururun veya endişenin kaynağındandaha da fazlasıdır. Not, toplumda iyi bir öğrenci olmak için gerekenbecerileri ve eğitimi ilgilendiren değerleri aktaran bir yoldur. Notlar,öğrencileri kendi gelişimleri hakkında bilgilendirerek öğrenmeyi destekler,öğretmenlere öğrencilerin ihtiyaçları hakkında uyarır ve öğretmen veokul tarafından kabul görülen görev ve yeterliliklere hangi öğrencilerinne derece ulaştığını belgeler.

Okul notları sayesinde, öğretmenleröğrenmeyi teşvik etmek amacı ile belirlialışkanlıklar, tutum ve davranışlarıödüllendirmektedir. Bütün ülke ve

ekonomilerderde, öğretmenler, ada dillerinin değerlendirildiği derslerde, notlarlaokuma becerilerindeki yeterlilik ve becerileri ödüllendirirler. Çoğuöğretmen, zevk için okuma, etkili öğrenme stratejilerini kullanma veolumlu öğrenci-öğretmen ilişkisi gibi yaşam boyu öğrenme için gerekliolan beceri, alışkanlık, tutum ve davranışları da ödüllendirmektedirler.Bunlar istenen ve beklenen şeylerdir. Fakat öğretmenler diğer etmenleride değerlendirir gibi görünürler.

•Ülkeler, notların kullanımı bakımından farklılık gösterirler, fakat hepsi öğrenmeyidestekleyen tavırları ve üstün becerileri ödüllendirme eğilimindedirler.

•Öğretmenler, yüksek düzeyde başarı ve tutum içinde olmasalar da kızlara ve sosyo-ekonomi durumu iyi olan öğrencilere, erkek ve sosyo-ekonomik durumu kötüöğrencilere nazaran daha iyi not vermeye meyillidirler.

•Not, okulda sadece öğrencinin ilerlemesini ölçmez, aynı zamanda beceriyi,davranış biçimini ve okulda kazanılan alışkanlık ve davranışları dagösterir.

Notun, öğrenci için uzunvadeli sonuçları olabilir.

PISABÜLTENİ

Sorun olan şey, PISA’nın, okulların ve öğretmenlerinsistemli bir şekilde öğrenme ile alakası olmayan belirliöğrenci özelliklerini ödüllendirmesidir. Örneğin,öğrencilerin okuma yeterliliğin, çalışma alışkanlıklarınve okula ve öğrenme yönelik tutumlarınhesaplanmasından sonra, bütün ülke ve ekonomilerdekız ve sosyo-ekonomisi yüksek olan öğrenciler kendiakranlarına göre daha yüksek notlar almıştır. Buuygulamanın şu iki nedenden dolayı geniş kapsamlı veuzun süreli etkileri olabilir: öğrenciler okulda aldıklarınotlara dayanarak gelecekteki eğitim ve kariyerbeklentilerini şekillendirir ve okullar, akademik alandayönlendirilmiş programlar ve sonrasında üniversiteyegirişte öğrenci seçimlerini yapmada notları kullanırlar.

Dünyadaki bütün okullar notları kullanırlar…

Güney Kore dışında PISA 2009’a katılan ülke veekonomilerindeki öğrencilerin %95’inden çoğu,öğrenci başarısını öğretmen yapımı test, öğrenciportfolyosu ve öğrenci projeleri ile değerlendirenokullara devam etmektedirler. Çoğu zaman daöğrenciler değerlendirme dönütlerini okul notlarışeklinde alırlar. PISA, eğitim sistemlerinin notlarınasıl kullandığını ve adilce ödüllendirilipödüllendirilmediğini öğrenmeye çalışmıştır. 17 ülkeve ekonomi, PISA 2009 değerlendirmesiniuyguladıklarında “Eğitim mesleği” ile ilgili ek biranket dağıtmışlardır. Anket, dil derslerindeöğrencilerin almış oldukları notları soran bir soruyuiçermekteydi.

...fakat farklı biçimlerde.

Birkaç ülke ve ekonomi aynı not sisteminikullanırken, gerçeği söylemek gerekirse bir ülkedekiokullar bile farklı not sistemlerinikullanabilmektedirler. Ayrıca, farklı eğitimsistemleri, sınıfta kalan öğrencileri bildirenkendilerine özgü yöntemler oluşturmuşlardır. Bazıülkelerde, not şeması başarısızlık için tek bir değeriçermektedir. Bu da başarısız olan öğrencilerin sınıfgeçme ölçütlerinden ne kadar uzak olduğunubilmemesi anlamına gelmektedir. Avusturya,Hırvatistan, Macaristan, Polonya, Sırbistan veSlovakya’da bunun örneği görmek mümkündür.Diğer ülkeler, öğrenciye minimum geçme kriterlerinene kadar uzak olduğunu gösteren ölçeğin ortasındayer alan geçme notu sistemini kurmuşlardır. Örneğin,Belçika (Flemenk Halkı), İtalya ve Singapur notölçeğinin ortasında geçti/kaldı ayrımı yapmışlardır.İrlanda’da, not ölçeği 0’dan 100’e doğru gitmektedir,fakat sadece 40’ın altındaki notlar yetersiz veyabaşarısız olarak görülmektedir. Avusturya,Macaristan, Polonya ve Slovakya gibi ülkelerde notölçeğinde kalan değerler, “yeterli”, “iyi”, “çok iyi” ve“mükemmel” gibi açık ve anlaşılır şekilde geçmenotunun kalitesini yansıtmaktadır. Bu arada İzlandave İrlanda’yı içeren diğer ülkeler, geniş sıralınumaralı değerler kullanırlar. (Örneğin; 50’den100’e, 10’dan 20’ye, 6’dan 10’a gibi).

Not: Makao-Çin, Meksika ve Yeni Zelanda not sisteminin bölgelere ve okullara göre değiştiğinden ve öğrencileri “Geçti/Kaldı” olarak değerlendirdiklerinden dolayı, butabloya dahil edilmemiştir.

Ülkeler, dil derslerinde başarısız olan öğrenci yüzdelerine göre azalan sırada sınıflandırılmıştır.

Kaynak: OECD (2012), Grade Expectations: How Marks and Education Policies Shape Students’ Ambitions, PISA, OECD Publishing, Table B2.3.

Öğrencilerin kendi dil derslerindeki değerlendirmede aldıkları notlar ve PISA okumabecerisindeki alınan puanlar arasındaki ilişiki

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

Pol

onya

Slo

vaky

a

Let

onya

Macaristan

Hır

vati

stan

Por

teki

z (l

ise)

Sır

bist

an

Por

teki

z(o

rtao

kul)

İzlanda

İtalya

İrlanda

Tri

nida

d ve

Tob

ago

Avu

stur

ya

Sin

gapu

r

Bel

çika

(Fle

men

k H

alkı

)Not

lar ve

okuma puan

ları

ara

sındak

i iliş

ki

2 PISA BÜLTENİ 2013/03 (Mart) – © OECD 2013

PISABÜLTENİ

PISA BÜLTENİ 2013/03 (Mart) – © OECD 2013

Okul sistemleri, öğrencileri geçti/kaldı olarakdeğerlendirmesi kapsamında da büyük ölçüdefarklılık göstermektedirler. Portekiz’dekiortaokul öğrencilerinin %30’undan çoğu,başarısız notlar almışlardır. Bu oran da okulyıllarında sınıf tekrarı yapan çok sayıdakiöğrenciye denk gelmektedir. Başarısız notalan öğrenci oranı, İtalya, Makao-Çin, YeniZelanda ve Singapur da yüksektir. Buülkelerde de en az öğrencilerin %10’u, dilderslerinde başarısız not aldığı bildirilmiştir.Başarısız not alma, AvusturyaBelçika(Flemenk Halkı), Hırvatistan,Macaristan, İzlanda, İrlanda, Letonya,Polonya, Sırbistan ve Slovakya’da oldukçanadirdir ve bu oran %5’den daha azdır.

Kaynak: oEcD (2012), Grade Expectations: How Marks and Education Policies Shape Students’ Ambitions, PisA, oEcD Publishing, Table B2.1.

Ülkeler ve Ekonomilerdeki Not Sistemleri

Zayıf NotNot Aralığı Farklı Not Sistemleri

Olan Okullar veya Bölgeler

1’den 5’e 1’den 6’ya 1’den 10’a 1’den 20’ye 1’den 100’e

Birden ÇokMuhtemelDeğeri Olanları

Portekiz (ortaokul)

İzlanda,İtalya,Letonya

Portekiz (lise)

Belçika (FlemenkHalkı), İrlanda,Singapur,Trinidad veTobago Makao - Çin,

Meksika, Yeni Zelanda

Tek Bir DeğeriOlanlar

Avusturya,Macaristan,Sırbistan

Hırvatistan,Polonya,Slovakya

i nicate clear and useful information with the purpose of promoting learning. should be based

Etkili not verme uygumaları

• Notlar, öğrenmeyi desteklemeyi amacıile açık ve yararlı bilgiler içermelidir.

• Notlar, önceden belirlenmiş amaçlarınbaşarısını ölçen açık ve belirlikriterler üzerine temellendirilmelidir.• Notlar, beklentileri bildirmek için veya

el yazısını/ davranışını değerlendirmekiçin kullanılmamalıdır.• Geç kalan veya ödevini yapmayanöğrencileri cezalandırmak içinnotları kullanmayın.• Geçme notunun altında verilen notlar,öğrencilerin morallerini bozar veilerideki çabalarında cesaretlerini kırar.• Notlar, motivasyonu düşüren ve sağlıksızrekabet ortamı yaratan bir eğilimüzerinde temellendirilmemelidir.• Yapılan bütün değerlendirmeçalışmalarında, öğrencilere notla dönütverilmemelidir.• Belli bağlamlarda, sayısal notdeğerleri ile ilgisi olmayan bireyselniteliyici değerlendirmeler tercihedilebilir.

PISABÜLTENİ

4

Sonuç: Notların okulda ve sonrasında olanlar için önemli olduğunu düşünürsek, okulların not verme sistemlerini kendi genel değerlendirme çerçevesi ile uyumlu hale getirmesi ve öğrencilerin öğrenmesine yardım eden tutum ve davranışları mükâfatlandıran etkili not verme uygulamalarını desteklemesi önemlidir.

Daha fazla bilgi için;

İletişim: Guillermo Montt (Guillermo.MONTT@oecd.org)

Bakınız: oEcD (2012), Grade Expectations: How Marks and Education Policies Shape Students’ Ambitions, PisA,oEcD Publishing.

Gelecek ay:

Öğrencinin hangi okula gittiği önemli midir?

Ziyaret içinwww.pisa.oecd.org www.oecd.org/pisa/infocus

95’lik Dilim5’lik Dilim

Ortalama geçme notu Düşük not alan öğrenci yüzdesi

Makul geçme yüzdesiolarak kabul edilengeçme notları(50’den 100’e )

Düşük not alanöğrenci yüzdesi

Uzun yaylar, notlarınöğrenciler arasındaki farkıdaha fazla gösterdiğianlamına gelmektedir.

Uzun sütunlar, öğrencilerindil derslerinde daha fazlabaşarısız olduğun anlamınagelmektedir.

Slo

vaky

a

Mac

aris

tan

İzla

nda

İrla

nda

Sır

bist

an

Avu

stur

ya

Tri

nida

d ve

Tob

ago

Bel

çika

(Fle

men

k H

alkı

)

Hır

vati

stan

Pol

onya

Port

ekiz

( L

i s e )

Sin

gapu

r

Porte

kiz

(Ort

aoku

l)

Let

onya

İtal

ya

Minumum geçme notu

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Ülkelerin ve ekonomilerin “Geçti” ve “Kaldı” yı nasıl tanımlıyorlar?

Not: Makao-Çin, Meksika ve Yeni Zelanda, not sistemlerinin bölgelere ve okullara göre değiştiğinden ve öğrencileri “Geçti/Kaldı” diye değerlendirdiklerinden dolayı, bu tabloya dahil edilmemiştir. Karşılaştırma yapabilmek için geçme notu, makul geçme yüzdesi olarak düşünülmüştür; en düşük geçme notu 50, en yüksek not ise 100 olarak alınmıştır.

Ülkeler, ortalama geçme notuna göre azalan sırada sınıflandırılmıştır..

Kaynak: OECD (2012), Grade Expectations: How Marks and Education Policies Shape Students’ Ambitions, PISA, OECD Publishing, Table B2.2.

Analizler, anlaşılır başarı kategorilerinden (örneğin, “yeterli”, “iyi”, “çok iyi”, “mükemmel”) söz eden etiketleri kullanan ve sınırlı sayısal değerli not sistemlerine sahip olan ülkelerin ve ekonomilerin, öğrencilerin performanslarındaki farklılığı daha iyi ortaya koyduğunu önermektedir. Avusturya, Macaristan, Polonya ve Sırbistan’da öğrencilerin notları, İtalya, Singapur ve Portekiz’deki ortaokullar kadar ortalamaya yakın değildir. Bu ülkelerde, öğrenciler arasındaki ayrım yapmak için kullanabilecek daha fazla değer olmasına rağmen oldukça az sayıda öğrenci not ölçeğinin en üst veya en altındaki notları alabilmiştir.

PISA BÜLTENİ 2013/03 (Mart) – © OECD 2013