pjeset harduerike bashkekohore te pc -...
TRANSCRIPT
PJESET HARDUERIKE BASHKEKOHORE TE PC
Informatika 1
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 1
PJESA MAKINERIKE E PC
Pjesa makinerike e kompjuterit ne globale mund te ndahet ne:
a) pjesen qendrore;
b) njesine periferike;
Pjesa qendrore perbehet prej procesorit dhe memories se brendeshme;
Pjeser periferike jane njesite hyrese dhe dalese dhe njesite e memorieve te jashtme.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 2
NJESIA QENDRORENjesia qendrore ose shtepiza, eshtekuti metalike tek e cila jane vendosurpjeset kryesore te kompjuterit dhe karol mbrojtes.
Aty gjenden elementet kryesore tekompjuterit: pllaka ame (procesori,memoria e brendeshme dhe kartela)dhe memoria e jashtme.
Pjesa e perparme e shtepizespermban butonat ON/OFF
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 3
PLLAKA AMË
Pjesa nepermjet te cilesjane lidhur te gjithe pjesete kompjuterit eshte pllakaame (motherboard). Tekkjo pllake egzistojnevendet per vendosjen eprocesorit dhe memoriesse brendeshme, si dhe pervende per pjeset tjera qendryshe mund ti quajmeedhe slote.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 4
PROCESORIProcesori eshte njesia qendrore, eshtekomponente themelore e kompjuterit te i cilirealizohen instruksione dhe kryhet perpuninmi ite dhenave.
Pjeset e rendesishme te cdo procesori jane:
a) Njesia aritmetike – logjike;
b) Njesia udheheqese;
c) Regjistra;
Procesori vendoset ne baze te pershtatur tepllakes ame, ai nxehet shpejt, pra ne afersi te tijqendron sistemi per ftohje (coolers).
Karakteristike e procesorit eshte shpejtesia me tecilen ai realizon instruksionet.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 5
MEMORIA E BRENDESHME (OPERATIVE)
Egzistojne dy lloje te memories se brendeshme:
a) RAM memoria;
b) ROM memoria.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 6
RAM MEMORIA
RAM (Random Access Memory) eshte memoria e cila sherben per leximin dheshkruarjen e te dhenave dhe instruksioneve. Kjo memoria te dhenat i lexon vetem derisa eshte PC i ndezur. Me çkyçjen e kompjuterit prej rrymes permbajtja e RAMmemories fshihet dhe deri te kyçja tjeter e PC ajo eshte e zbrazet.
Karakteristikat e RAM jane:
a) koha e qasjes – koha per te cilen mund te gjendet e dhena e kerkuar. Njesiamatese PIKOSEKONDA (nje e trilionta pjese e sekondes);
b) shpejtesia e bartjes – koha per te cilen mund te lexohet ose shkruhet e dhena prejmemories. Njesia matese MHz.
c) kapaciteti – sasia maksimale e te dhenave te cilat i memoron. Njesia matese Mbdhe Gb.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 7
Pershkrimi Kapaciteti Shpejtesia Tipi
Kingston KVR 512Mb SDRAM 133 CL3 DIMM 512 Mb 133 MHz SDRAM
PQI DDR 2Gb PC400 CL2.5 Murbo Kit 2 Gb 400 MHz DDR
Kingston KVR 1Gb DDR2 800 MHz kit of two 1 Gb 800 MHz DDR II
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 8
ROM MEMORIAROM (Read Only Memory) shfrytezohet perruajtje te perhershme te te dhenave dheinstruksioneve te cila prodhuesi i shkruan neate. Zakonisht ato jane programe te cilatkontrollojne harduerin gjithmone kurkompjuteri do te kyçet ne rryme. Permbajtjae ROM memories nuk mund te fshihet as tendryshohet.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 9
NJESITE HYRESE
Njesite hyrese shfrytezohen per futje te te dhenave dhe instruksioneve ne kompjuter.Tastiera dhe miu jane me se shpeshti njesi hyrese. Njesi hyrese tjera jane: skeneri,mikrofoni, lapsi elektronik, lexuesi optik, senzore dhe shume te tjere.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 10
TASTIERATastiera eshte njesi hyrese e domosdoshme, mendihmen e se ciles futen shkronjat, shenjat dhenumrat ne kompjuter.
Me kombinimin e disa butonave mund te futenedhe instruksione te caktuara.
Butonat jane te ndare ne grupe.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 11
MIUMe ndihmen e miut shenohen objekte ne ekran dhedergohen te dhena deri te kompjuteri.
Miu zakonisht ka 2 ose 3 butona kontrollues.
Sot me se shumti shfrytezohen minj optik.
Miu bashkangjitet permes portes PS/2 ose nepermjetUSB portes.
Lidhja me kompjuterin realizohet permes kabllos oserruges pa tel.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 12
SKENERI
Skeneri eshte pajisje per futje te figuresose tekstit ne kompjuter ne forme teparaqitjes grafike.
Kualiteti i paraqitjes varet nga rezolucionii skenerit.
Skeneri ka rol teper te madh, nepermjette cilit tekstin mund ta shnderojme nemenyre digjitale dhe e cila mund te hidhetne internet dhe te jete e lexueshme perkrejt etj..
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 13
LEXUESI OPTIK
Lexuesi optik eshte paisje e cila shenjat e shkruara me dore ose te shtypura ne vendte sakte dhe te caktuar, i shnderon ne te dhena te kuptueshme per kompjuterin..
Ekzistojne tre lloje te lexuesve optic:
1) Paisje per lexim te fushat e shenuara (Optical Mark Readers - OMR), shembull(fleta LOTO, teste, etj) me ndihmen e drites infra te kuqe;
2) Paisje per lexim te shenjave te shtypura (Optical Character Recognition – OCR),skenon tekst si paraqitje grafike i cili pastaj me programe perkatese njihet dheperseri shnderohet ne teskt.
3) Paisje per lexim te kodit vijor ose bar-kod lexues (Optical Barcode Reader –OBR). Bar-kod eshte shifer e artikujve te paraqitur me varg te vijave te holla dhe tetrasha me hapesire te caktuar ndermjet tyre.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 14
FOTO NGA LEXUESIT OPTIK
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 15
1)
2)
3)
LEXUESI MAGNETIK
Lexuesi magnetic eshte pajisje i cili lexonkartela te te cilat perveç tekstit eshtefuture edhe shiriti magnetic. Shembulljane kartelat per evidentimin e kohes sepunes dhe kartelat bankare.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 16
PAJISJET AUDIO-VIZUELE
Pajisjet audio vizuele jane pajisjet tecilat mundesojne futje te te dhenaveaudio vizuele (zeri, fotografia dhevideo) te kompjuteri dhe shnderimi ityre ne formen digjitale.
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 17
PYETJE
WWW.SHMK-NEGOTINE.EDU.MK | SELAJDIN LATIFI 18