planningsaanwijzing · 2019. 10. 26. · en 12831. een vereiste daarvoor is dat het nageschakelde...

VIESMANN VITOCALWarmtepomp-compacttoestellen

5,9 tot 10,3 kW

VITOCAL 222-G

Warmtepompen-compacttoestel■ Warmtedrager/water-warmtepomp■ Warmwaterboiler met 170 liter inhoud■ Circulatiepompen voor aardwarmte- en verwarmingscircuit■ Functie ”natural cooling” mogelijk

VITOCAL 242-G

Warmtepompen-compacttoestel■ Als Vitocal 222-G, bovendien voor zonnegebruik voorbereid■ Warmwaterboiler met 220 liter inhoud

VITOCAL 333-G/333-G NC

Warmtepompen-compacttoestel■ Aardwarmte/water-warmtepomp met hoogefficiënt koelcir-

cuit■ Warmwaterboiler met 170 liter inhoud■ Hoogefficiënte gelijkstroompompen (volgens Energielabel

A) voor aardwarmte- en verwarmingscircuit■ Vitocal 333-G NC bovendien met geïntegreerde componen-

ten voor de functie ”natural cooling”

VITOCAL 343-G

Warmtepompen-compacttoestel■ Als Vitocal 333-G, echter voor zonnegebruik voorbereid■ Warmwaterboiler met 220 liter inhoud

5441 798 B/fl 9/2009

Planningsaanwijzing

Inhoudsopgave

1. Basisprincipes 1. 1 Warmtewinning ......................................................................................................... 5■ Warmtestroom ...................................................................................................... 5■ Warmtewinning met aardcollectoren/aardsonden ................................................. 5■ Werkingswijzen ..................................................................................................... 6■ Bouwdrogen (verhoogte warmtebehoefte) ............................................................ 8■ Winstfactor en gemiddelde jaarrendement (COP) ................................................ 8

1. 2 Koeling ...................................................................................................................... 8■ Gebruik van de primaire bron ............................................................................... 8

1. 3 Geluidsontwikkeling .................................................................................................. 9■ Geluid .................................................................................................................... 9■ Geluidsvermogen en geluidsdruk ......................................................................... 10■ Geluidsverspreiding in gebouwen ......................................................................... 11

2. Productoverzicht 2. 1 Producteigenschappen/leveringsomvang ................................................................. 12

3. Vitocal 222-G 3. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 133. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 14

■ Technische gegevens ........................................................................................... 14■ Afmetingen ............................................................................................................ 15



5. VermogensdiagrammenVitocal 222-G/242-G

5. 1 400 V-toestellen ........................................................................................................ 20

6. Pompkarakteristieken Vitocal 222-G/242-G

6. 1 Restopvoerhoogtes ................................................................................................... 23

7. Vitocal 333-G/333-G NC 7. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 247. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 25




9. Vermogensdiagrammen Vitocal333-G/343-G

9. 1 400 V-toestellen ........................................................................................................ 33

10. Pompkarakteristieken Vitocal 333-G/343-G

10. 1 Restopvoerhoogtes ................................................................................................... 36

11. Installatietoebehoren 11. 1 Primaire circuit (aardwarmte) .................................................................................... 37■ Pakket aardwarmtetoebehoren (intern) ................................................................ 37■ Aardwarmteverdeler voor aardcollectoren ............................................................ 37■ Aardwarmteverdeler voor aardsonden/aardcollectoren ........................................ 38■ Warmtedragend medium”Tyfocor” ........................................................................ 39■ Drukbewaking warmtedragercircuit ....................................................................... 39■ Vulstation .............................................................................................................. 40

11. 2 Hydraulische aansluittoebehoren ............................................................................. 40■ Aansluitset primaire circuit/secundaire circuit ....................................................... 40■ Aansluitset verwarmingscircuitaanvoer/-retour ..................................................... 40■ Aansluitset voormontage ...................................................................................... 41■ Aansluitset circulatie ............................................................................................. 41■ Aansluiting zonnecircuit (alleen Vitocal 242-G/343-G) ......................................... 41■ Aansluiting tapwateropwarming ............................................................................ 41

11. 3 Secundair circuit ....................................................................................................... 42■ Calorimeter .......................................................................................................... 42■ Verwarmingswater-doorstroomelement ................................................................ 42

11. 4 Tapwateropwarming ................................................................................................. 42■ Veiligheidsgroep conform DIN 1988 ..................................................................... 42■ Zwerfstroomanode ................................................................................................ 42

Inhoudsopgave

2 VIESMANN VITOCAL

5441

798

B/fl

11. 5 Zonne-energie .......................................................................................................... 43■ Zonnecollectoren .................................................................................................. 43■ Warmtedragend medium ”Tyfocor LS” .................................................................. 43■ Collectortemperatuursensor .................................................................................. 43

11. 6 Koeling ...................................................................................................................... 43■ NC-Box ................................................................................................................. 43

11. 7 Overige toebehoren .................................................................................................. 44■ Ruwbouwsokkel .................................................................................................... 44■ Afvoertrechterset ................................................................................................... 44■ Bekledingsplaten (zijkant) ..................................................................................... 45■ Draaghulp ............................................................................................................. 45

12. Planningsaanwijzingen 12. 1 Opstelling; Respecteer de norm NBN B61-002! ....................................................... 45■ Eisen aan de stookruimte ..................................................................................... 45■ Waterkwaliteit en warmtedragend medium ........................................................... 50■ Tapwateraansluiting (aansluiting volgens DIN 1988) ............................................ 50■ Elektrische aansluitingen; Respecteer de AREI/RGIE-voorschriften .................... 51

12. 2 Stroomvoorziening en tarieven ................................................................................. 52■ Aanmeldprocedure ................................................................................................ 52

12. 3 Overzicht van de mogelijk installatie-uitvoeringen .................................................... 5212. 4 Dimensionering van de warmtepomp ....................................................................... 53

■ Monovalente werkingswijze .................................................................................. 53■ Mono-energetische werkingswijze ........................................................................ 53■ Toeslag voor tapwateropwarming voor ................................................................. 54■ Toeslag voor verlaagde werking ........................................................................... 54

12. 5 Warmtebron voor grond/water-warmtepompen ........................................................ 54■ Vorstbescherming ................................................................................................. 54■ Aardcollector ......................................................................................................... 55■ Aardsonden ........................................................................................................... 57■ Expansievat aardwarmtecircuit ............................................................................. 58■ Buisleidingen primaire circuit ................................................................................ 58■ Toeslagen pompvermogen (procentueel) voor werking met Tyfocor .................... 60

12. 6 Warmtebron voor water/water-warmtepompen ........................................................ 61■ Grondwater ........................................................................................................... 61■ Bepaling van de noodzakelijke grondwaterhoeveelheid ....................................... 62■ Vergunning voor een water/water-warmtepompinstallatie .................................... 62■ Dimensionering van het warmtewisselaar primaire circuit .................................... 62

12. 7 Verwarmingscircuit- en warmteverdeling .................................................................. 6312. 8 Verwarmingswaterbuffer ........................................................................................... 63

■ Verwarmingswaterbuffer voor looptijdoptimalisatie ............................................... 63■ Verwarmingswaterbuffer voor overbrugging van de blokkeringstijden ................. 63

12. 9 Koelfunctie ”natural cooling” ..................................................................................... 63■ Functiebeschrijving ............................................................................................... 63■ NC-Box ................................................................................................................. 63■ ”Natural cooling” met NC-Box ............................................................................... 64■ Koeling met vloerverwarming ................................................................................ 65

12.10 Alleen bij Vitocal 242-G/343-G: Aansluiting van zonnecollectoren ........................... 65■ Dimensionering van zonne-expansievat ............................................................... 65

13. Warmtepompregeling 13. 1 Vitotronic 200, type WO1A ....................................................................................... 66■ Opbouw en functies .............................................................................................. 66■ Functies ................................................................................................................ 67■ Schakelklok ........................................................................................................... 67■ Instelling van de werkingsprogramma's ................................................................ 67■ Vorstbeschermingsfunctie ..................................................................................... 68■ Instelling van stook- en koellijnen (inclinatie en niveau) ....................................... 68■ Verwarmingsinstallaties met verwarmingswaterbuffer of evenwichtsfles ............. 68■ Boilertemperatuursensor ....................................................................................... 68■ Buitentemperatuursensor ...................................................................................... 69

13. 2 Technische gegevens Vitotronic 200, type WO1A ................................................... 69

Inhoudsopgave (vervolg)

VITOCAL VIESMANN 3

5441

798

B/fl

13. 3 Regelingstoebehoren ................................................................................................ 70■ Hulprelais .............................................................................................................. 70■ Klemtemperatuursensor als installatieaanvoertemperatuursensor ....................... 70■ Boilertemperatuursensor ....................................................................................... 70■ Temperatuurregelaar voor zwembadtemperatuurregeling .................................... 71■ Klemtemperatuursensor (alleen Vitocal 333-G/343-G) ......................................... 71■ Mengklepmotor ..................................................................................................... 71■ Uitbreidingsset voor ene verwarmingscircuit met mengklep met geïntegreerde

mengklepmotor ..................................................................................................... 71■ Uitbreidingsset voor een verwarmingscircuit met mengklep voor aparte meng-

klepmotor .............................................................................................................. 72■ Dompeltemperatuurregelaar ................................................................................. 73■ Klemtemperatuurregelaar ..................................................................................... 73■ Vitotrol 200 ............................................................................................................ 73■ Kamertemperatuursensor ..................................................................................... 74■ KM-BUS-verdeler .................................................................................................. 74■ Externe uitbreiding H1 .......................................................................................... 74■ Montagesokkel voor bedieningseenheid ............................................................... 75■ Vitocom 100, type GSM ........................................................................................ 75■ Communicatiemodule LON ................................................................................... 75■ LON-verbindingskabel voor gegevensuitwisseling van de regelingen .................. 76■ Verlengstuk van de verbindingskabel ................................................................... 76■ Afsluitweerstand .................................................................................................... 76■ Fasenbewakingsrelais (alleen Vitocal 222-G/242-G) ............................................ 76

14. Bijlage 14. 1 Voorschriften en richtlijnen ....................................................................................... 7614. 2 Woordenlijst .............................................................................................................. 7714. 3 Adressen fabrikanten ................................................................................................ 7814. 4 Overzicht planning van een warmtepompinstallatie ................................................. 7814. 5 Berekening gemiddelde jaarrendement (COP) ......................................................... 78

15. Index .............................................................................................................................................. 79

Inhoudsopgave (vervolg)

4 VIESMANN VITOCAL

5441

798

B/fl

1.1 Warmtewinning

Warmtestroom

Aarde ofBron-circuit

Primairecircuit(aardwarmte)

koel-circuit

Verwarmings-installatie

Warmtebron aardeHorizontale collectoren of aardsondes nemen warmte uit de grond op.Het primaire circuit (aardwarmte) voert deze warmte naar het koelcir-cuit van de warmtepomp. Daar wordt het voor de verwarmingsinstal-latie benodigde hogere temperatuurniveau bereikt.

Warmtebron water (broncircuit)Van het in het broncircuit circulerende water wordt de warmte in hetprimaire circuit (aardwarmte) overgebracht. Vanaf hier gebeurt dewarmteoverdracht gelijk aan de warmtebron aarde. Daarom kunnenveel grond/water-warmtepompen met een ombouwset tot water/water-warmtepompen worden omgebouwd.

Warmtewinning met aardcollectoren/aardsonden

Warmtewinning met aardcollectoren

Hoeveel warmte aan de aarde kan worden onttrokken, hangt af vanverschillende factoren.■ Volgens de tot nu toe bekende gegevens is een sterk met water

aangelengde leembodem bijzonder goed geschikt als warmtebron.De ervaring leert dat er met een specifiek warmteonttrekkingsver-mogen (koelvermogen) van qE = 10 tot 35 W/m2 aardoppervlak alsgemiddelde jaarwaarde moet worden gerekend voor werking gedu-rende het gehele jaar (monovalent) gerekend moet worden (zie ookhoofdstuk ”Planningsaanwijzingen”).

■ Bij een sterk zanderige bodem is het warmteonttrekkingsvermogengeringer. Hier moet in geval van twijfel een bodemexpert bij betrok-ken worden.

De regeneratie van de afgekoelde aarde vindt reeds in de tweede helftvan de stookperiode plaats door toenemende zonnestraling en neer-slag, zodat het zeker is dat voor de komende stookperiode de aardeals ”warmte-accumulator” weer voor stookdoeleinden ter beschikkingstaat.

In principe moet met het volgende rekening worden gehouden:■ In de buurt van de aardwarmtebuizen mogen geen diepwortelende

planten gezet worden.■ De oppervlakken boven de aardcollector mogen niet worden verze-

geld. Elke verzegeling behindert de regeneratie van de grond.

Basisprincipes

VITOCAL VIESMANN 5

5441

798

B/fl

1

B

F

C

D

E

A

min. 5 m

C

G

D

E

1,2

tot 1

,5 m

A WarmtepompB LagetemperatuurverwarmingC Verzamelkoker met de aardwarmteverdelerD Aardwarmteverdeler voor aardcollectoren of aardsonden (aan-

voer)

E Aardwarmteverdeler (retour)F Aardcollector:

totale lengte van 1 enkele streng: ≤ 100 mG Aardsonde (Duplex-sonde)

Warmtewinning met aardsondenBij een aardwarmtesonde-installatie kan bij normale hydrogeologischeomstandigheden van een gemiddeld onttrekkingsvermogen van 50 W/m sondelengte (volgens VD I4640) worden uitgegaan.

Boringen:■ voor boringen < 100 m diepte is het waterdepartement verantwoor-

delijk.■ boringen > 100 m diepte moeten worden goedgekeurd door het

bergbouwdepartement.

Voor de boringen moet een volgens DVGW Arbeitsblatt W 120 gecer-tificeerde boorfirma worden ingeschakeld.

WerkingswijzenDe werkingswijze van warmtepompen voegt zich in het bijzonder naarhet in bestaande gebouwen aanwezige warmteverdeelsysteem.Afhankelijk van het model bereiken Viessmann warmtepompen aan-voertemperaturen van max. 65 ºC. Voor hogere aanvoertemperaturenof bij extreem lage buitentemperaturen is voor dekking van de stook-last eventueel een extra warmtegenerator nodig (mono-energetischeof bivalente werkingswijze).Bij nieuwbouw kan het warmteverdeelsysteem in de regel nog vrijgekozen worden. Hoge gemiddelde jaarrendementen bereiken warm-tepompen alleen in combinatie met warmteverdeelsystemen metgeringe aanvoertemperaturen (max. 35 °C).

Monovalente werkingswijzeBij de monovalente werkingswijze dekt de warmtepomp als enigewarmtegenerator de totale stooklast van het gebouw volgensEN 12831. Een vereiste daarvoor is dat het nageschakelde warmte-verdeelsysteem op een aanvoertemperatuur onder de maximumaan-voertemperatuur van de warmtepomp is gedimensioneerd.

Voor de dimensionering van de warmtepomp moet eventueel met toe-slagen voor blokkeringstijden en speciale tarieven van het elektrici-teitsbedrijf rekening worden gehouden.

Bivalente werkingswijzeIn bivalente werking wordt de warmtepomp bij stookwerking door eenextra warmtegenerator bijv. olie-/gasketel aangevuld. De aansturingvan deze warmtegenerator vindt plaats via de warmtepompregeling.

Mono-energetische werkingswijzeBivalente werkwijze waarbij de bijkomende warmtegenerator net alsde compressor van de warmtepomp elektrisch wordt bediend. Een bij-komende warmtegenerator is bijv. een verwarmingswater-door-stroomelement in het secundaire circuit.

Basisprincipes (vervolg)

6 VIESMANN VITOCAL

1

5441

798

B/fl

Bij typische installatieconfiguraties wordt het stookvermogen van dewarmtepomp op ca. 70 tot 85 % van de maximaal benodigde stooklastvan het gebouw (volgens EN 12831) vastgelegd. Het aandeel van dewarmtepomp in het gemiddelde jaarrendement (COP) bedraagt ca. 92tot 98 %.

Dekkingsaandeel mono-energetische werkingswijze

0102030405060708090

100

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100Aandeel van de warmtepomp aan maximaalvermogen (DIN EN 12831) in %

Dek

king

sbijd

rage

van

de

war

mte

pom

paa

n de

jaar

lijkse

sto

okac

tivite

it in

%.

Dekkingsaandeel van de warmtepomp in % aan het gemiddelde jaar-rendement (COP) (alleen stookwerking) van een gestandaardiseerdwoongebouw afhankelijk van het stookvermogen van de warmtepompbij mono-energetische werkingswijze

Op grond van de geringe investeringskosten voor de warmtepomp kande mono-energetische werkingswijze ten opzichte van een monova-lent gebruikte warmtepomp in het bijzonder in nieuwbouw economi-sche voordelen opleveren.

Bivalent-parallelle werkingswijzeAfhankelijk van de buitentemperatuur en stooklast schakelt de warm-tepompregeling de tweede warmtegenerator naast de warmtepompin.Bij typische installatieconfiguraties wordt het stookvermogen van dewarmtepomp op ca. 50 tot 70 % van de maximaal benodigde stooklastvan het gebouw (volgens EN 12831) vastgelegd. Het aandeel van dewarmtepomp in het gemiddelde jaarrendement (COP) bedraagt ca. 85tot 92 %.

Bivalent-alternatieve werkingswijzeDe warmtepomp neemt boven een bepaalde buitentemperatuur (biva-lentietemperatuur) volledig de verwarming van het gebouw over.Onder de bivalentietemperatuur schakelt de warmtepomp uit en ver-warmt enkel de bijkomende warmtegenerator (olie-/gasketel) hetgebouw. Het omschakelen tussen warmtepomp en bijkomende warm-tegenerator neemt de warmtepompregeling over.De bivalent-alternatieve werkingswijze is in het bijzonder geschikt voorgebouwen met een conventioneel warmteverdeel- en afgiftesysteem(radiatoren).

Dekingsaandelen bivalente werkingswijzen

Aandeel van de warmtepomp aan maximaalverwarmingsvermogen (DIN EN 12831) in %

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 1000

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Dek

king

sper

cent

age

van

de w

arm

tepo

mp

in

zake

jaar

lijks

e st

ookl

ast i

n %

Dekkingsaandeel van de warmtepomp in % aan het gemiddelde jaar-rendement (COP) (alleen stookwerking) van een gestandaardiseerdwoongebouw afhankelijk van het stookvermogen van de warmtepompen de gekozen werkingswijze

A Bivalent-parallelle werkingswijzeB Bivalent-alternatieve werkingswijze

Op grond van de geringere investeringskosten voor de totale warm-tepompinstallatie is de bivalente werkingswijze bijzonder geschikt voorbestaande verwarmingsketelinstallaties bij te moderniseren gebou-wen.

AanwijzingBij bivalent-parallelle werkingswijze moet de warmtebron (aarde) opgrond van de (in vergelijking met de bivalent-alternatieve werkings-wijze) hogere looptijden op de totale vermogensbehoefte van hetgebouw worden gedimensioneerd.

.Tarieven voor de elektriciteitVoor een economische werking van warmtepompen bieden de meesteenergiebedrijven speciale tarieven aan.Met deze speciale tarieven kan het energiebedrijf de elektriciteit voorwarmtepompen in tijden van hoge netbelasting tijdelijk uitschakelen.Bij monovalent gebruikte warmtepompen zijn normaal gesprokenmax. 3 x 2 uur blokkeringstijd binnen 24 uur mogelijk. Bij vloerverwar-mingen hebben de blokkeringstijden op grond van de systeemtraag-heid geen grote invloed op de kamertemperatuur. In andere gevallenkunnen de blokkeringstijden door het gebruik van verwarmingswater-buffers worden overbrugd.De som van de blokkeringstijden bij bivalente warmtepompinstallatiesbinnen de stookperiode bedraagt max. 1110 uur. Binnen deze tijdenkan de bijkomende warmtegenerator de gebouwverwarming volledigovernemen.

AanwijzingDe vrijgavetijden tussen twee onderbrekingen mogen niet korter zijndan de voorgaande blokkeringstijd.

Voor elektriciteit zonder blokkeringstijden zijn geen speciale stroom-tarieven beschikbaar. In dat geval wordt het stroomverbruik van dewarmtepomp samen met het stroomverbruik van de huishouding of hetbedrijf afgerekend.


VITOCAL VIESMANN 7

5441

798

B/fl

1

Bouwdrogen (verhoogte warmtebehoefte)Nieuwe gebouwen bevatten naargelang het bouwtype (bijv. monoli-tisch) in tegel- of cementestrik enz. veel gebonden water.Om schade aan gebouwen te voorkomen moet dit gebonden waterdoor verwarming verdampt worden. Hiervoor is in vergelijking metnormale gebouwverwarming een verhoogde warmtebehoefte nodig.De warmtepomp met de primaire bron is niet geschikt voor deze ver-hoogde warmtebehoefte. Deze behoefte moet of door een door deinstallateur te voorzien droogapparaat of door een extra verwarmings-water-doorstroomelementen (toebehoren) worden gedekt.

EstrikdrogenGebruiksoppervlakken (tegels, parket, enz.) laten voor het leggenslechts een gering restvocht van het estrik toe.

Ook bij estrikdrogen is een verhoogde warmtebehoefte nodig. Lucht/water- en grond/water-warmtepompen dekken deze verhoogdebehoefte door een voor de estrikdroging geschikte bijkomende ver-warming, bijv. verwarmingswater-doorstroomelement.Bij water/water-warmtepompen is het in de regel voldoende de groterewarmtebehoefte door een verhoogde doorpomphoeveelheid af te dek-ken.

Winstfactor en gemiddelde jaarrendement (COP)Voor de beoordeling van de efficientie van elektrisch gebruikte com-pressiewarmtepompen zijn in EN 14511 de kengroottes Prestatieco-efficiënt en gemiddeld rendement gedefinieerd.

PrestatiecoëfficiëntDe Prestatiecoëfficiënt ∊ beschrijft de verhouding van actueel aange-geven stookvermogen tot effectief opgenomen vermogen van het toe-stel.

∊ =PH PE

PH De door de warmtepomp per tijdeenheid aan het verwarmings-water afgegeven warmte (W)

PE Gemiddeld elektrisch opgenomen vermogen van het toestel bin-nen een bepaalde periode incl. opgenomen vermogen voor rege-ling, compressor, pompinrichtingen en ontdooien (W)

De Prestatiecoëfficiënten van moderne warmtepompen liggen tussen3,5 em 5,5, d.w.z. bij een Prestatiecoëfficiënt van 4 staat het vervou-dige van de ingezette elektrische energie als warmte ter beschikking.Het grootste deel van de warmte stamt van de warmtebron (lucht,aarde, grondwater).

WerkingspuntPrestatiecoëfficiënten worden bij vastgelegde werkingspunten geme-ten. Het werkingspunt wordt door de intrede temperatuur van hetwarmtebronmedium (lucht A, aardwarmte B, water W) in de warmte-pomp en de verwarmingswateruittreetemperatuur (aanvoertempera-tuur secundaire circuit) afgegeven.

Voorbeeld:■ Lucht/water-warmtepompen

A2/W35: luchtintreetemperatuur 2 °C, verwarmingswateruittreetem-peratuur 35 °C

■ Grond/water-warmtepompenB0/W35: grond-intrede temperatuur 0 °C, verwarmingswateruittree-temperatuur 35 °C

■ Water/Water-warmtepompenW10/W35: waterintreetemperatuur 10 °C, verwarmingswateruittree-temperatuur 35 °C

Hoe hoger het temperatuurverschil tussen in- en uittreetemperatuuris, des te hoger is de Prestatiecoëfficiënt. Omdat de intree temperatuurvan de warmtebron door de omgevingsvoorwaarden vastligt, moetenvoor verhoging van de Prestatiecoëfficiënt zo gering mogelijke aan-voertemperaturen worden nagestreefd, bijv. 35 ºC in combinatie metvloerverwarming.

Gemiddelde jaarrendement (COP)Het gemiddelde jaarrendement β is de verhouding van afgegevenwarmte gedurende een jaar tot de in deze periode door de gehelewarmtepompinstallatie opgenomen elektrische energie. Daarbij wordtook rekening gehouden met de stroomaandelen voor pompen, rege-lingen, enz.

β =QWP WEL

QWP door de warmtepomp binnen een jaar afgegeven warmtehoe-veelheid (kWh)

WEL door de warmtepomp binnen een jaar opgenomen elektrischeenergie (kWh)

1.2 Koeling

Gebruik van de primaire bronIn de zomermaanden of overgangstijden kan bij grond/water- en water/water-warmtepompen het temperatuurniveau van de warmtebron (pri-maire bron) voor gebouwkoeling ”natural cooling” worden gebruikt.Bij een aantal warmtepompen is door de gelijktijdige werking van decompressor een actieve koeling ”active cooling” mogelijk, welke hetkoelvermogen an de compressor gebruikt.

De gegenereerde warmte wordt via de primaire bron (of een verbrui-ker) afgevoerd.

De temperaturen in de grond zijn over het gehele jaar gezien relatiefconstant. In ongestoorde grond gaat men al bij een diepte van 5 m uitvan zeer geringe temperatuurschommelingen van ±1,5 K bij eengemiddelde waarde van 10 °C.


8 VIESMANN VITOCAL

1

5441

798

B/fl

10°C

10

5

20151050

Temperatuur in °Caan het aardoppervlak

0

15

18Die

pte

in m

1. mei1. aug.1. nov.1. feb.

Temperatuurverloop in ongestoorde grond afhankelijk van diepte enjaargetijde

Op hete zomerdagen worden gebouwen door hoge buitentemperatu-ren en zonnestraling opgewarmd. Grond/water-warmtepompen kun-nen met de juiste toebehoren de lage temperaturen van de aardegebruiken om warmte via het primaire circuit uit het gebouw in degrond af te voeren.De systeemscheiding volgt via in serie geschakelde warmtewisse-laars. Het temperatuurniveau van de warmtebron (aardwarmte) ligt inde zomer bij ca. 12 tot 8 °C.

”Natural cooling”/”Active cooling”

”Natural cooling” ist een zeer efficiënte koelfunctie, omdat hiervoorslechts 2 circulatiepompen behoeven te worden gebruikt. De com-pressor van de warmtepomp blijft daarbij uitgeschakeld. De warmte-pomp wordt bij ”natural cooling” alleen voor de tapwateropwarmingingeschakeld.

”Natural cooling” kan via de volgende systemen plaatsvinden:■ vloerverwarmingen■ ventilatorconvectoren■ koelplafonds■ betonkernactivering

Een ontvochtiging van de kamerlucht in combinatie met ”natural coo-ling” vindt alleen dan plaats als ventilatorconvectoren zijn aangesloten(condenswaterafvoer nodig).

KoelvermogenIn principe is de koelfunctie ”natural cooling” qua capaciteit niet metairconditioningsinstallaties of koudwatersets te vergelijken. De koel-capaciteit hangt af van de temperatuur van de warmtebron, die aanseizoensschommelingen is onderworpen. Zo leert de ervaring dat hetkoelvermogen aan het begin van de zomer groter is dan aan het eindvan de zomer.

Bij ”active cooling” werkt de warmtepomp als een koelwaterset en koelthet gebouw met het ter beschikking staande koelvermogen af. Hetdaarbij constant ter beschikking staande koelvermogen hangt af vande vermogensgrootte van de warmtepomp.Het koelvermogen bij ”active cooling” is duidelijk hoger dan bij ”naturalcooling”.

Regeneratie van de grondDe stookwerking met de warmtepomp onttrekt aan de grond perma-nent warmte. Aan het eind van de stookperiode bereikt de temperatuurin de directe omgeving van de aardsonde/aardcollector temperaturenrond het vriespunt. Tot het begin van de volgende stookperiode rege-nereert de grond zich weer. ”Natural cooling” versnelt dit proces door-dat warmte uit het gebouw in de grond wordt afgevoerd. Afhankelijkvan de warmte-inwerking in de de zomer op de aardsonde kan degemiddelde aardwarmtetemperatuur verhoogd worden. Dat heeftpositieve uitwerkingen op de jaarlijkse COP van de warmtepomp.

1.3 Geluidsontwikkeling

Geluid

Het menselijk gehoor omvat een drukbereik van 20 ∙ 10–6 Pa (gehoor-drempel ) tot 20 Pa (1 tot 1 miljoen). De pijndrempel ligt bij ca.60 Pa.

Wij nemen veranderingen van de luchtdruk waar, als deze tussen 20en 20000 keer per seconde (20 Hz tot 20000 Hz) plaatsvinden.

Geluidsbron Geluidsniveauin dB(A)

Geluidsdrukin μPa

Waarneming

Stilte 0 tot 10 20 tot 63 OnhoorbaarTikken van een horloge, rustige slaapkamer 20 200 Hele zachtZeer rustige tuin, stille airco 30 630 Hele zachtHuis in een rustige woonbuurt 40 2 ∙ 103 StilRustig stromende beek 50 6,3 ∙ 103 StilNormaal spreken 60 2 ∙ 104 LuidLuid spreken, kantoorrumoer 70 6,3 ∙ 104 LuidIntensief verkeersgeluid 80 2 ∙ 105 Zeer luidZware vrachtauto 90 6,3 ∙ 105 Zeer luidAutoclaxon op 5 m afstand 100 2 ∙ 106 Zeer luid


VITOCAL VIESMANN 9

5441

798

B/fl

1

A ContactgeluidB Zich in de lucht voortplantend geluid

Contactgeluid, vloeistofgeluidMechanische trillingen worden in lichamen zoals machine- engebouwonderdelen alsook vloeistoffen geleid, daarin overgebracht entenslotte gedeeltelijk als zich in de lucht voortplantend geluid uitge-straald.

LuchtgeluidGeluidsbronnen (tot trillen gebrachte lichamen) zorgen voor mecha-nische trillingen in de lucht die zich als golven uitbreiden en door hetmenselijk oor verschillend worden waargenomen.

Geluidsvermogen en geluidsdruk

A Geluidsbron (warmtepomp)EmissieplaatsMeetgrootte: geluidsvermogensniveau LW

B Plaats van de geluidsinstralingImmissieplaatsMeetgrootte: geluidsdrukniveau LP

Geluidsvermogensniveau LW

Geeft de gehele door de warmtepomp uitgestraalde geluidsemissieaan in alle richtingen. Deze is onafhankelijk van de omgevingsom-standigheden (weerkaatsingen) en is de beoordelingsgrootte voorgeluidsbronnen (warmtepompen) in een directe vergelijking.

Geluidsdrukniveau LP

Het geluidsdrukniveau is een oriënterende maat voor de op eenbepaalde plaats aan het oor gevoelde geluidssterkte. Het geluidsdruk-niveau wordt beslissend beïnvloed door de afstand en de omgevings-omstandigheden en is daarmee afhankelijk van de meetplaats (vaakop 1 m afstand). De gebruikelijke meetmicrofoons meten de geluids-druk direct.

Het geluidsdrukniveau is de beoordelingsgrootte voor de immissiesvan afzonderlijke installaties.


10 VIESMANN VITOCAL

1

5441

798

B/fl

Geluidsverspreiding in gebouwen

Geluidsoverdrachtwegen

A WarmtepompB ContactgeluidC LuchtgeluidD Lichtkoker

De geluidsverspreiding in gebouwen gebeurt in de regel door contact-geluidsoverdracht via de vloer en de wanden. De geluidsemissies vande lichtkokers leidt vaak niet alleen tot storingen in de omgeving, maarook in het eigen huis. Zo kan bij ongunstige randvoorwaarden eengeluidsemissie via de ramen het huis in plaatsvinden. In het huisbestaat het gevaar van luchtgeluidsoverdracht o.a. via de traphal enhet kelderplafond.

Richtwaarden voor het geluidsdrukniveau volgens "TA Lärm" (buiten het gebouw)Gebied/object Immissiewaarde (geluidsdrukniveau) in dB(A)

overdag 's nachtsGebieden met industrie en woningen waarin noch overwegend commerciëlegebouwen noch woningen liggen

60 45

Gebieden waarin overwegend woningen liggen 55 40Gebieden waarin uitsluitend woningen liggen 50 35Woningen die bouwkundig met de warmtepompinstallatie zijn verbonden 40 30


VITOCAL VIESMANN 11

5441

798

B/fl

1

2.1 Producteigenschappen/leveringsomvang

Werking Vitocal 222-G 242-G 333-G 333-G NC 343-G

Werking met aardsonde mogelijk º º º º º

Werking met aardcollector mogelijk º º º º º

Verwarmingswater-doorstroomelement Toebehoren1-traps

Toebehoren1-traps

Toebehoren3-traps

Toebehoren3-traps

Toebehoren3-traps

Primaire pomp geïntegreerd – standaardcirculatiepomp º º — — —– hoogefficiënte gelijkstroompomp — — º º º

CV-pomp geïntegreerd – standaardcirculatiepomp º º — — —– hoogefficiënte gelijkstroompomp — — º º º

Verwarmingscircuit zonder mengklepaansluitbaar

º º º º º

M

Verwarmingscircuit met mengklep (ver-warmingswaterbuffer nodig)

– direct aan te sluiten — — º — º

– met uitbreidingsset º º º — º

Veiligheidsinrichtingen voor verwar-mingscircuit meegeleverd

º º º º º

Tapwater-veiligheidsgroep Toebehoren Toebehoren Toebehoren Toebehoren ToebehorenInhoud warmwaterboiler 170 l 220 l 170 l 170 l 220 lAansluiting/aansturing omlooppomp º º º º º

Werking met verwarmingswaterbuffermogelijk (bij verwarmingscircuit metmengklep vereist)

º º º — º

Zonneregelfunctie — geïntegreerd — — geïntegreerd

Ç ”natural cooling” met toebeho-ren

met toebeho-ren

met toebeho-ren

geïntegreerd met toebeho-ren

Energiebalancering/warmtevolume-vastlegging

Toebehoren Toebehoren geïntegreerd geïntegreerd geïntegreerd

RCD-systeem met elektronisch expan-sieventiel (EEK)

— — º º º

Opstelling in de kelder mogelijk º º º º º

Opstelling in de bijkeuken mogelijk º º º º º

Toestel deelbaar, voor een eenvoudignaar binnen brengen

º º º º º

Productoverzicht

12 VIESMANN VITOCAL

2

5441

798

B/fl

3.1 ProductbeschrijvingA Volhermetische Compliant Scroll-compressorB Secundaire pomp (verwarmingswater)C Primare pomp (aardwarmte)D Driewegomschakelklep ”stoken/tapwateropwarming”E Warmtewisselaar voor boilerverwarmingF Weersafhankelijke, digitale warmtepompregeling Vitotronic 200,

type WO1AG Warmwaterboiler met 170 liter inhoud

■ Hoge winstfactoren: COP-waarde volgens EN 14511 tot 4,3 (aard-warmte 0 ºC/water 35 ºC) (COP = Coefficient of Performance).

■ Maximumaanvoertemperatuur: 60 ºC.■ Hoog warmwatercomfort door geïntegreerde warmwaterboiler met

170 liter inhoud.■ Bijzonder geluidsarm door nieuw isolatieconcept met een geluids-

niveau van 46 dB(A) bij 0/35 ºC.■ Eenvoudig te bedienen, nieuwe Vitotronic-regeling met weergave

met volle tekst.

■ Bedieningsgedeelte van de regeling kan op een wandsokkel wordengemonteerd.

■ Aansluitklaar af fabriek.■ Gemakkelijk naar binnen brengen door klein opsteloppervlak, gere-

duceerde hoogte en deelbare behuizing.■ Gemakkelijke installatie door variabele aansluittoebehoren.

Vitocal 222-G

VITOCAL VIESMANN 13

5441

798

B/fl

3

3.2 Technische gegevens

Technische gegevens

Vitocal 222-G, 400 V-toestellen Type BWT 106 BWT 108 BWT 110Vermogen verwarmen bij spreiding 5 K (volgens EN 14511,B0/W35 °C)

Nominaal vermogen kW 5,9 7,7 10,0Koelvermogen kW 4,6 6,0 7,8Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,40 1,84 2,32Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) 4,2 4,2 4,3Vermogensgegevens verwarmen bij spreiding 10 K (B0/W35 °C) Nominaal vermogen kW 6,2 8,0 10,4Koelvermogen kW 4,9 6,4 8,3Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,36 1,77 2,23Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) verwarmen 4,5 4,5 4,6Primaire circuit (aardwarmte) Inhoud l 3,3 3,3 3,9Minimumdebiet bij 5 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 820 1120 1450Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet mbar 680 630 590Max. inlaattemperatuur °C 25 25 25Min. inlaattemperatuur °C –5 –5 –5Secundair circuit (verwarmingswater) Inhoud, warmtepomp l 3,3 3,5 3,8Inhoud, totaal l 18,5 18,7 19,0Minimumdebiet bij 10 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 540*1 710 910Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet*2 mbar 580 580 540Max. aanvoertemperatuur °C 60 60 60Verwarmingswater-doorstroomelement Vermogen kW 9,0 (1-traps)Nominale spanning 3/N/PE 400 V/50 HzZekering 1× B16 A-3–poligElektrische waarden warmtepomp Nom. vermogen compressor 3/PE 400 V/50 HzNominale stroom compressor A 5,5 6,0 8,0Aanloopstroom compressor A 25,0 14,0*3 20,0*3

Aanloopstroom compressor (bij geblokkeerde rotor) A 26,0 35,0 48,0Beveiliging compressor A 1 × C 16A

-3-polig1 × Z 16A-3-polig

1 × Z 16A-3-polig

Voeding regeling/elektronica 1/N/PE 230 V/50 HzBeveiliging regeling/elektronica (intern) T 6,3 A / 250 VElektrisch opgenomen vermogen – primaire pomp bij trap 1/2/3 W 81/113/151– secundaire pomp bij trap 1/2/3 W 62/92/132Max. opgen. vermogen regeling W 1000 1000 1000Nom. vermogen regeling/eletronica W 5 5 5Beschermingsgraad IP 20 IP 20 IP 20Koelcircuit Werkvloeistof R410A R410A R410AVulling kg 2,1 2,1 2,4Compressor type Scroll hermetisch geslotenToest. bedrijfsdruk koelcircuit hoge druk bar 43 43 43Toest. bedrijfsdruk koelcircuit lage druk bar 28 28 28Afmetingen – totale lengte mm 680 680 680– totale breedte mm 600 600 600– totale hoogte mm 1829 1829 1829Totaal gewicht kg 250 250 256Toegest. werkdruk Primaire circuit (aardwarmte) bar 3,0 3,0 3,0Secundair circuit (verwarmingswater) bar 3,0 3,0 3,0Tapwater bar 10,0 10,0 10,0

*1 600 l/h met verwarmingswater-doorstroomelement*2 Zonder ingebouwde caloriteller*3 Met softstarter met massieve as

Vitocal 222-G (vervolg)

14 VIESMANN VITOCAL

3

5441

798

B/fl

Vitocal 222-G, 400 V-toestellen Type BWT 106 BWT 108 BWT 110Aansluitingen Primaire aanvoer en retour (warmtedragend medium) mm Cu 28 x 1Verwarmingsaanvoer en -retour mm Cu 28 x 1Koud water, warm water RP ¾Tapwatercirculatie G 1Geluidsniveau (bij B0/W35 °C) dB(A) 46 46 46

Afmetingen

45456

4665

680

1804

1829

600

218147

69

134

159

62

300

387

500

1800

D E

F

G

A

D E GF

AB

C29

/

80

A Warm waterB CirculatieC Koud waterD Retour primaire circuit (uittree aardwarmte warmtepomp)

E Aanvoer primaire circuit (intree aardwarmte warmtepomp)F Aanvoer secundaire circuit (verwarmingswater)G Retour secundaire circuit (verwarmingswater)

AanwijzingVoor de aansluiting van de door de installateur te voorziene hydraulische leidingen (D tot G) de rechte aansluitstukken (meegeleverd) gebrui-ken.Met de aansluitset primaire circuit/secundaire circuit moeten de bij de toebehoren zittende aansluitbochten worden gebruikt.


VITOCAL VIESMANN 15

5441

798

B/fl

3

4.1 ProductbeschrijvingA Volhermetische Compliant Scroll-compressorB Secundaire pomp (verwarmingswater)C Primare pomp (aardwarmte)D Driewegomschakelklep ”stoken/tapwateropwarming”E Boilerlaadpomp met PWM-sturingF ZonnewarmtewisselaarG Weersafhankelijke, digitale warmtepompregeling Vitotronic 200,

type WO1AH Laaddoorn voor boilerverwarmingK Warmwaterboiler met 220 liter inhoud

■ Hoge Prestatiecoëfficiënten: COP-waarde volgens EN 14511 tot 4,3(aardwarmte 0 ºC/water 35 ºC) (COP = Coefficient of Performance).




met volle tekst.



duceerde hoogte en deelbare behuizing.■ Gemakkelijke installatie door variabele aansluittoebehoren.

Vitocal 242-G

16 VIESMANN VITOCAL

4

5441

798

B/fl


Technische gegevens


Nominaal vermogen kW 5,9 7,7 10,0Koelvermogen kW 4,6 6,0 7,8Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,40 1,84 2,32Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) 4,2 4,2 4,3Vermogensgegevens verwarmen bij spreiding 10 K (B0/W35 °C) Nominaal vermogen kW 6,2 8,0 10,4Koelvermogen kW 4,9 6,4 8,3Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,36 1,77 2,23Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) verwarmen 4,5 4,5 4,6Primaire circuit (aardwarmte) Inhoud l 2,8 3,1 3,4Minimumdebiet bij 5 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 820 1120 1450Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet mbar 680 630 590Max. inlaattemperatuur °C 25 25 25Min. inlaattemperatuur °C –5 –5 –5Secundair circuit (verwarmingswater) Inhoud, warmtepomp l 3,3 3,5 3,8Inhoud, totaal l 6,2 6,4 6,7Minimumdebiet bij 10 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 540*1 710 910Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet*2 mbar 580 580 540Max. aanvoertemperatuur °C 60 60 60Zonnecircuit Inhoud l 7,2 7,2 7,2Verwarmingswater-doorstroomelement Vermogen kW 9,0 (1-traps)Nominale spanning 3/N/PE 400 V/50 HzZekering 3× B16A-1–poligElektrische waarden warmtepomp Nom. vermogen compressor 3/PE 400 V/50 HzNominale stroom compressor A 5,5 6,0 8,0Aanloopstroom compressor A 25,0 14,0*3 20,0*3


-3-polig1 × Z 16-3-polig

1 × Z 16-3-polig

Voeding regeling/elektronica 1/N/PE 230 V/50 HzBeveiliging regeling/elektronica (intern) T 6,3 A / 250 VElektrisch opgenomen vermogen – primaire pomp bij trap 1/2/3 W 81/113/151– secundaire pomp bij trap 1/2/3 W 62/92/132– boilerlaadpomp (PWM) W 31-88Max. opgen. vermogen regeling W 1000 1000 1000Nom. vermogen regeling/eletronica W 5 5 5Beschermingsgraad IP 20 IP 20 IP 20Koelcircuit Werkvloeistof R410A R410A R410AVulling kg 2,1 2,1 2,4Compressor type Scroll hermetisch geslotenToest. bedrijfsdruk koelcircuit hoge druk bar 43 43 43Toest. bedrijfsdruk koelcircuit lage druk bar 28 28 28Afmetingen – totale lengte mm 680 680 680– totale breedte mm 600 600 600– totale hoogte mm 2075 2075 2075Totaal gewicht kg 260 260 266Toegest. werkdruk Primaire circuit (aardwarmte) bar 3,0 3,0 3,0Secundair circuit (verwarmingswater) bar 3,0 3,0 3,0Tapwater bar 10,0 10,0 10,0Zonnecircuit bar 6,0 6,0 6,0

*1 600 l/h met verwarmingswater-doorstroomelement*2 Zonder ingebouwde caloriteller*3 Met softstarter met massieve as


VITOCAL VIESMANN 17

5441

798

B/fl

4

Vitocal 242-G, 400 V-toestellen Type BWT 106 BWT 108 BWT 110Aansluitingen Primaire aanvoer en retour (warmtedragend medium) mm Cu 28 x 1Verwarmingsaanvoer en -retour mm Cu 28 x 1Koud water, warm water RP ¾Tapwatercirculatie G 1Verwarmingswateraanvoer en -retour zonnesysteem Viessmann buishulzen DN20 multistekkersysteemWarmwaterboiler Inhoud l 220 220 220Continuvermogen warm water bij tapwateropwarming van 10 naar60 °C (B2/W55 °C)

l/h 241 275 309

Warmwater-vermogenskengetal NL volgens DIN 4708 1,5 1,5 1,6Max. taphoeveelheid bij het aangegeven warmwater-vermogenskengetalNL en tapwateropwarming van 10 naar 45 °C

l/min 16,8 16,8 17,3

Max. collectoroppervlak bij zuiduitlijning:Vlakke collector / buiscollector

m2 5 / 3 5 / 3 5 / 3

Toegestane warmwatertemperatuur in warmwaterboiler °C 95 95 95Geluidsniveau (bij B0/W35 °C) dB(A) 46 46 46


18 VIESMANN VITOCAL

4

5441

798

B/fl

Afmetingen20

47

2075

45456

4665

2075

600 680500

218147

69

29

300

387

134

159

62

D E GF

AB

C

HK

D E

F

G

AHK

29

/

61111

80

A Warm waterB CirculatieC Koud waterD Retour primaire circuit (uittree aardwarmte warmtepomp)E Aanvoer primaire circuit (intree aardwarmte warmtepomp)

F Aanvoer secundaire circuit (verwarmingswater)G Retour secundaire circuit (verwarmingswater)H Aanvoer zonnecircuitK Retour zonnecircuit



VITOCAL VIESMANN 19

5441

798

B/fl

4

5.1 400 V-toestellenAanwijzingDe gegevens voor COP in de tabellen en diagrammen zijn in aansluiting op DIN EN 14511 vastgesteld.

Type BWT 106

-5 0 5 10 15Aardwarmte-intree temperatuur in °C

Verm

ogen

in k

W

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0


1

2

3

4

5

6

7

Win

stfa

ctor

ε (C

OP)

A Elektrisch opgenomen vermogenB KoelvermogenC WarmtevermogenD THV = 35 °CE THV = 45 °CF THV = 55 °CTHV Aanvoertemperatuur van het verwarmingswater

VermogensgegevensWerkpunt W °C 35 45 55

B °C -5 0 10 15 -5 0 10 15 -5 0 10 15Warmtevermogen kW 5,1 6,0 8,0 9,0 4,8 5,7 7,6 8,5 4,5 5,3 7,2 8,1Koelvermogen kW 3,7 4,7 6,7 7,7 3,1 4,0 5,7 6,6 2,3 3,2 5,0 6,0Elektrisch opgenomen ver-mogen

kW 1,5 1,4 1,5 1,4 1,9 1,9 1,9 1,8 2,3 2,3 2,3 2,3

Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) 3,4 4,2 5,5 6,5 2,5 3,1 4,1 4,8 1,9 2,3 3,1 3,5

Vermogensdiagrammen Vitocal 222-G/242-G

20 VIESMANN VITOCAL

5

5441

798

B/fl

Type BWT 108


2

4

6

8

10

12

0Verm

ogen

in k

W -5 0 5 10 15Aardwarmte-intree temperatuur in °C

1

2

3

4

5

6

7

Win

stfa

ctor

ε (C

OP)


PrestatiegegevensWerkpunt W °C 35 45 55


kW 1,9 1,9 1,8 1,8 2,4 2,3 2,3 2,2 2,9 2,9 2,8 2,8


Vermogensdiagrammen Vitocal 222-G/242-G (vervolg)

VITOCAL VIESMANN 21

5441

798

B/fl

5

Type BWT 110


2

4

6

8

10

12

16

0Verm

ogen

in k

W

14


1

2

3

4

5

6

7

Win

stfa

ctor

ε (C

OP)




kW 2,4 2,4 2,4 2,2 3,0 2,9 2,9 2,8 3,6 3,6 3,6 3,5



22 VIESMANN VITOCAL

5

5441

798

B/fl

6.1 RestopvoerhoogtesType BWT 106

Primair circuitPomp VI RS 25/8-3

0 1 2 3 4Debiet in m³/h

0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7

Secundair circuitPomp VI RS 15/7-3


0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7

Type BWT 108



0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7



0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7

Type BWT 110



0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7



0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7

Pompkarakteristieken Vitocal 222-G/242-G

VITOCAL VIESMANN 23

5441

798

B/fl

6

7.1 ProductbeschrijvingA Volhermetische Compliant Scroll-compressorB Secundaire pomp (verwarmingswater)

Hoogefficiënte gelijkstroompomp volgens energielabel AC Primare pomp (aardwarmte)

Hoogefficiënte gelijkstroompomp volgens energielabel AD Driewegomschakelklep ”stoken/tapwateropwarming”E Warmtewisselaar voor boilerverwarmingF Weersafhankelijke, digitale warmtepompregeling Vitotronic 200,

type WO1AG Warmwaterboiler met 170 liter inhoud





met volle tekst.



duceerde hoogte en deelbare behuizing.■ Comfortabel en compact door geïntegreerde koelfunctie (”natural

cooling”) bij Vitocal 333 G NC.■ Hoogste subsidies en geringe bedrijfskosten.

Vitocal 333-G/333-G NC

24 VIESMANN VITOCAL

7

5441

798

B/fl


Technische gegevens


Nominaal vermogen kW 5,9 7,9 10,3Koelvermogen kW 4,7 6,3 8,3Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,28 1,71 2,19Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) 4,6 4,6 4,7Vermogensgegevens verwarmen bij spreiding 10 K (B0/W35 °C) Nominaal vermogen kW 6,2 8,1 10,5Koelvermogen kW 5,0 6,7 8,5Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,27 1,53 2,12Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) verwarmen 4,9 5,3 4,9Primaire circuit (aardwarmte) Inhoud l 3,3 3,9 4,6Minimumdebiet bij 5 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 860 1160 1520Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet mbar 610 620 580Max. inlaattemperatuur °C 25 25 25Min. inlaattemperatuur °C –5 –5 –5Secundair circuit (verwarmingswater) Inhoud, warmtepomp l 3,5 3,8 4,2Inhoud, totaal l 18,7 19,0 19,4Minimumdebiet bij 10 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 540*1 710 920Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet mbar 600 620 610Max. aanvoertemperatuur °C 60 60 60Verwarmingswater-doorstroomelement Vermogen kW 9,0 (3-traps: 3/6/9)Nominale spanning 3/N/PE 400 V/50 HzZekering 3× B16A-1–poligElektrische waarden warmtepomp Nom. vermogen compressor 3/PE 400 V/50 HzNominale stroom compressor A 5,5 6,0 8,0Aanloopstroom compressor A 25,0 14,0*3 20,0*3



1 × Z 16A-3-polig

Voeding regeling/elektronica 1/N/PE 230 V/50 HzBeveiliging regeling/elektronica (intern) T 6,3 A / 250 VElektrisch opgenomen vermogen – primaire pomp (hoogefficiënt) W 10-70– secundaire pomp (hoogefficiënt) W 3-70Max. opgen. vermogen regeling W 1000 1000 1000Nom. vermogen regeling/eletronica W 5 5 5Beschermingsgraad IP 20 IP 20 IP 20Koelcircuit Werkvloeistof R410A R410A R410AVulling kg 2,2 2,5 2,7Compressor type Scroll hermetisch geslotenToest. bedrijfsdruk koelcircuit hoge druk bar 43 43 43Toest. bedrijfsdruk koelcircuit lage druk bar 28 28 28Afmetingen – totale lengte mm 680 680 680– totale breedte mm 600 600 600– totale hoogte mm 1829 1829 1829Totaal gewicht kg 249 249 256Toegest. werkdruk Primaire circuit (aardwarmte) bar 3,0 3,0 3,0Secundair circuit (verwarmingswater) bar 3,0 3,0 3,0Tapwater bar 10,0 10,0 10,0Aansluitingen Primaire aanvoer en retour (warmtedragend medium) mm Cu 28 x 1Verwarmingsaanvoer en -retour mm Cu 28 x 1Koud water, warm water RP ¾Tapwatercirculatie G 1

*1 600 l/h met verwarmingswater-doorstroomelement*3 Met softstarter met massieve as

Vitocal 333-G/333-G NC (vervolg)

VITOCAL VIESMANN 25

5441

798

B/fl

7

Vitocal 333-G, 400 V-toestellen Type BWT 106 BWT 108 BWT 110Warmwaterboiler Inhoud l 170 170 170Continuvermogen warm water bij tapwateropwarming van 10 naar60 °C (B2/W55 °C)

l/h 241 275 309


l/min 14,3 14,8 15,9


Vitocal 333-G NC, 400 V-toestellen Type BWT 106 BWT 108 BWT 110Vermogen verwarmen bij spreiding 5 K (volgens EN 14511,B0/W35 °C)

Nominaal vermogen kW 5,9 7,9 10,3Koelvermogen kW 4,7 6,3 8,3Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,28 1,71 2,19Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) 4,6 4,6 4,7Vermogensgegevens verwarmen bij spreiding 10 K (B0/W35 °C) Nominaal vermogen kW 6,2 8,1 10,5Koelvermogen kW 5,0 6,7 8,5Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,27 1,53 2,12Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) verwarmen 4,9 5,3 4,9Primaire circuit (aardwarmte) Inhoud l 4,7 5,2 5,9Minimumdebiet bij 5 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 860 1160 1520Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet mbar 610 620 580Max. inlaattemperatuur °C 25 25 25Min. inlaattemperatuur °C –5 –5 –5Secundair circuit (verwarmingswater) Inhoud, warmtepomp l 3,2 3,5 3,9Inhoud, totaal l 19,6 19,9 20,2Minimumdebiet bij 10 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 540*1 710 920Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet mbar 600 620 610Max. aanvoertemperatuur °C 60 60 60Verwarmingswater-doorstroomelement Vermogen kW 9,0 (3-traps: 3/6/9)Nominale spanning 3/N/PE 400 V/50 HzZekering 3× B16A-1–poligElektrische waarden warmtepomp Nom. vermogen compressor 3/PE 400 V/50 HzNominale stroom compressor A 5,5 6,0 8,0Aanloopstroom compressor A 25,0 14,0*3 20,0*3



1 × Z 16A-3-polig

Voeding regeling/elektronica 1/N/PE 230 V/50 HzBeveiliging regeling/elektronica (intern) T 6,3 A / 250 VElektrisch opgenomen vermogen – primaire pomp (hoogefficiënt) W 10-70– secundaire pomp (hoogefficiënt) W 3-70Max. opgen. vermogen regeling W 1000 1000 1000Nom. vermogen regeling/eletronica W 5 5 5Beschermingsgraad IP 20 IP 20 IP 20Koelcircuit Werkvloeistof R410A R410A R410AVulling kg 2,2 2,5 2,7Compressor Type Scroll hermetisch geslotenToest. bedrijfsdruk koelcircuit hoge druk bar 43 43 43Toest. bedrijfsdruk koelcircuit lage druk bar 28 28 28Afmetingen – totale lengte mm 680 680 680– totale breedte mm 600 600 600– totale hoogte mm 1829 1829 1829Totaal gewicht kg 254 254 261



26 VIESMANN VITOCAL

7

5441

798

B/fl

Vitocal 333-G NC, 400 V-toestellen Type BWT 106 BWT 108 BWT 110Toegest. werkdruk Primaire circuit (aardwarmte) bar 3,0 3,0 3,0Secundair circuit (verwarmingswater) bar 3,0 3,0 3,0Tapwater bar 10,0 10,0 10,0Aansluitingen Primaire aanvoer en retour (warmtedragend medium) mm Cu 28 x 1Verwarmingsaanvoer en -retour mm Cu 28 x 1Koud water, warm water RP ¾Tapwatercirculatie G 1Warmwaterboiler Inhoud l 170 170 170Continuvermogen warm water bij tapwateropwarming van 10 naar60 °C (B2/W55 °C)

l/h 241 275 309


l/min 14,3 14,8 15,9


Afmetingen

45456

4665

680

1804

1829

600

218147

69

134

159

62

300

387

500

1800

D E

F

G

A

D E GF

AB

C29

/

80

A Warm waterB CirculatieC Koud water

D Retour primaire circuit (uittree aardwarmte warmtepomp)E Aanvoer primaire circuit (intree aardwarmte warmtepomp)


VITOCAL VIESMANN 27

5441

798

B/fl

7

F Aanvoer secundaire circuit (verwarmingswater)G Retour secundaire circuit (verwarmingswater)



28 VIESMANN VITOCAL

7

5441

798

B/fl

8.1 ProductbeschrijvingA Volhermetische Compliant Scroll-compressorB Secundaire pomp (verwarmingswater)

Hoogefficiënte gelijkstroompomp volgens energielabel AC Primare pomp (aardwarmte)

Hoogefficiënte gelijkstroompomp volgens energielabel AD Driewegomschakelklep ”stoken/tapwateropwarming”E Boilerlaadpomp met PWM-sturingF ZonnewarmtewisselaarG Weersafhankelijke, digitale warmtepompregeling Vitotronic 200,

type WO1AH Laaddoorn voor boilerverwarmingK Warmwaterboiler met 220 liter inhoud





met volle tekst.



duceerde hoogte en deelbare behuizing.■ Hoogste subsidies en geringe bedrijfskosten.

Vitocal 343-G

VITOCAL VIESMANN 29

5441

798

B/fl

8


Technische gegevens


Nominaal vermogen kW 5,9 7,9 10,3Koelvermogen kW 4,7 6,3 8,3Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,28 1,71 2,19Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) 4,6 4,6 4,7Vermogensgegevens verwarmen bij spreiding 10 K (B0/W35 °C) Nominaal vermogen kW 6,2 8,1 10,5Koelvermogen kW 5,0 6,7 8,5Elektrisch opgenomen vermogen kW 1,27 1,53 2,12Prestatiecoëfficiënt ∊ (COP) verwarmen 4,9 5,3 4,9Primaire circuit (aardwarmte) Inhoud l 3,3 3,9 4,6Minimumdebiet bij 5 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 860 1160 1520Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet mbar 610 620 580Max. inlaattemperatuur °C 25 25 25Min. inlaattemperatuur °C –5 –5 –5Secundair circuit (verwarmingswater) Inhoud, warmtepomp l 3,5 3,8 4,2Inhoud, totaal l 6,4 6,7 7,1Minimumdebiet bij 10 K spreiding (absoluut aanhouden) l/h 540*1 710 920Max. externe drukverlies (RFH) bij minimumdebiet mbar 600 620 610Max. aanvoertemperatuur °C 60 60 60Zonnecircuit Inhoud l 7,2 7,2 7,2Verwarmingswater-doorstroomelement Vermogen kW 9,0 (3-traps: 3/6/9)Nominale spanning 3/N/PE 400 V/50 HzZekering 3× B16A-1–poligElektrische waarden warmtepomp Nom. vermogen compressor 3/PE 400 V/50 HzNominale stroom compressor A 5,5 6,0 8,0Aanloopstroom compressor A 25,0 14,0*3 20,0*3



1 × Z 16A-3-polig

Voeding regeling/elektronica 1/N/PE 230 V/50 HzBeveiliging regeling/elektronica (intern) T 6,3 A / 250 VElektrisch opgenomen vermogen – primaire pomp (hoogefficiënt) W 10-70– secundaire pomp (hoogefficiënt) W 3-70– boilerlaadpomp (PWM) W 31-88Max. opgen. vermogen regeling W 1000 1000 1000Nom. vermogen regeling/eletronica W 5 5 5Beschermingsgraad IP 20 IP 20 IP 20Koelcircuit Werkvloeistof R410A R410A R410AVulling kg 2,2 2,5 2,7Compressor type Scroll hermetisch geslotenToest. bedrijfsdruk koelcircuit hoge druk bar 43 43 43Toest. bedrijfsdruk koelcircuit lage druk bar 28 28 28Afmetingen – totale lengte mm 680 680 680– totale breedte mm 600 600 600– totale hoogte mm 2075 2075 2075Totaal gewicht kg 260 260 266Toegest. werkdruk Primaire circuit (aardwarmte) bar 3,0 3,0 3,0Secundair circuit (verwarmingswater) bar 3,0 3,0 3,0Tapwater bar 10,0 10,0 10,0Zonnecircuit bar 6,0 6,0 6,0



30 VIESMANN VITOCAL

8

5441

798

B/fl

Vitocal 343-G, 400 V-toestellen Type BWT 106 BWT 108 BWT 110Aansluitingen Primaire aanvoer en retour (warmtedragend medium) mm Cu 28 x 1Verwarmingsaanvoer en -retour mm Cu 28 x 1Koud water, warm water RP ¾Tapwatercirculatie G 1Verwarmingswateraanvoer en -retour zonnesysteem Viessmann buishulzen DN20 multistekkersysteemWarmwaterboiler Inhoud l 220 220 220Continuvermogen warm water bij tapwateropwarming van 10 naar60 °C (B2/W55 °C)

l/h 241 275 309


l/min 16,8 16,8 17,3

Max. collectoroppervlak bij zuiduitlijning:Vlakke collector / buiscollector

m2 5 / 3 5 / 3 5 / 3



VITOCAL VIESMANN 31

5441

798

B/fl

8

Afmetingen

2047

2075

45456

4665

2075

600 680500

218147

69

29

300

387

134

159

62

D E GF

AB

C

HK

D E

F

G

AHK

29

/

61111

80

A Warm waterB CirculatieC Koud waterD Retour primaire circuit (uittree aardwarmte warmtepomp)E Aanvoer primaire circuit (intree aardwarmte warmtepomp)

F Aanvoer secundaire circuit (verwarmingswater)G Retour secundaire circuit (verwarmingswater)H Aanvoer zonnecircuitK Retour zonnecircuit



32 VIESMANN VITOCAL

8

5441

798

B/fl

9.1 400 V-toestellenAanwijzingDe gegevens voor COP in de tabellen en diagrammen zijn in aansluiting op DIN EN 14511 vastgesteld.

Type BWT 106


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0Verm

ogen

in k


2

3

4

5

6

7

8

Win

stfa

ctor

ε (C

OP)




kW 1,3 1,3 1,3 1,2 1,6 1,6 1,6 1,5 2,1 2,0 1,9 1,9


Vermogensdiagrammen Vitocal 333-G/343-G

VITOCAL VIESMANN 33

5441

798

B/fl

9

Type BWT 108


2

4

6

8

1010

12

14

0Verm

ogen

in k


2

3

4

5

6

7

8

Win

stfa

ctor

ε (C

OP)




kW 1,75 1,7 1,7 1,7 2,2 2,2 2,2 2,1 2,9 2,8 2,7 2,7



34 VIESMANN VITOCAL

9

5441

798

B/fl

Type BWT 110


2

4

6

8

10

12

16

0Verm

ogen

in k

W

14


2

3

4

5

6

7

8

Win

stfa

ctor

ε (C

OP)




kW 2,2 2,2 2,2 2,1 2,8 2,8 2,8 2,7 3,6 3,5 3,4 3,3



VITOCAL VIESMANN 35

5441

798

B/fl

9

10.1 RestopvoerhoogtesType BWT 106

Primair circuitPomp VI Para 25/1-7


0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7

Secundair circuitPomp VI Tec 15/7-3


0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7

Type BWT 108



0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7



0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7

Type BWT 110



0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7



0

2

4

6

8

Res

topv

oerh

oogt

e in

m

1

3

5

7

Pompkarakteristieken Vitocal 333-G/343-G

36 VIESMANN VITOCAL

10

5441

798

B/fl

11.1 Primaire circuit (aardwarmte)

Pakket aardwarmtetoebehoren (intern)

Bestelnr. Z007 434

Dampdiffusiedicht geïsoleerd aardwarmtetoebehorenpakket voorwarmtepompen.

Onderdelen:■ luchtpot■ veiligheidsklep (3 bar)

■ manometer■ vul- en aftapkranen (2 stuks)■ afsluitingen■ wandhouder■ dampdiffusiedichte isolatie■ expansievat

86

192

192

F

K

A

M

L C

B

B

C

GH

E D

G 1

¼

G 1

¼G

1¼

360

360

A Aanvoer primaire circuit (inlaat aardwarmtewarmtepomp)B kogelkraanC vul- en aftapkraanD Aansluiting voor drukbewaker (bestelnr. 9532 663, niet geschikt

voor aardwarmte op kaliumcarbonaatbasis)E LuchtpotF Aanvoer primaire circuit (inlaat aardwarmtewarmtetoebehoren-

pakket)

G ManometerH Veiligheidsklep (3 bar)K Retour primaire circuit (inlaat aardwarmtewarmtetoebehorenpak-

ket)L Aansluiting voor een expansievatM Retour primaire circuit (inlaat aardwarmtewarmtepomp)

Algemene installatie en montageaanwijzingenVoor het correct functioneren van de luchtpot het aardwarmtetoebe-horenpakket horizontaal monteren.

Aardwarmteverdeler voor aardcollectoren

Bestelnr. 7143 762Aardwarmteverdeler van messing, op twee geluidsabsorberende con-soles voorgemonteerd. Aan de huiswand, in het kelderkanaal of in deverzamelkanaal te monteren.

Onderdelen:■ 2 verzamelbuizen voor aanvoer en retour■ aanvoer- en retouraansluitingen voor 10 aardwarmtecircuits, kogel-

kranen en klemringschroefverbindingen (PE 20 × 2,0)

■ 2 snelontluchters■ 1 vul- en aftapkraan per verzamelbuis

Aan een aanvoer of retour kunnen maximaal 4 aardwarmteverdelersaangesloten worden.

Installatietoebehoren

VITOCAL VIESMANN 37

5441

798

B/fl

11

33545

670

55

63

20052

1¼"

1¼"

A Verzamelbuis G 1¼ (aanvoer)B Verzamelbuis G 1¼ (retour)C Klemringschroeverbindingen voor PE 20 × 2,0 mm

D Kogelkraan voor het vullen en aftappenE Kogelkranen voor het afsluiten van de afzonderlijke circuitsF Geluidsabsorberende console

Aansluitvarianten

10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

1 2 3 4 5 6 7 8 910

VL

RL

RL AardwarmteretourVL Aardwarmteaanvoer

20 19 18 17 16 15 14 13 12 11

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

A AardwarmteretourB Aardwarmteretour

Aardwarmteverdeler voor aardsonden/aardcollectoren

Klemring-schroefverbin-dingen

Aantal aardwarmte-circuits

Bestelnr..

PE 25 x 2,3 2 7373 3323 7373 3314 7182 043

PE 32 x 2,9 2 7373 3303 7373 3294 7143 763

Aardwarmteverdeler vernikkeld. Aan de huiswand, in het kelderkanaalof in de verzamelkanaal te monteren.

Onderdelen:■ verzamelbuis voor aanvoer en retour separaat■ aanvoer- en retouraansluitingen voor 2, 3 of 4 aardwarmtecircuits,

kogelkranen en klemringschroefverbindingen (PE 25 × 2,3 ofPE 32 × 2,9)

■ montagetoebehoren■ 2 vul- en aftapkranen

Aan een aanvoer of retour kunnen maximaal 4 aardwarmteverdelersaangesloten worden. Aardwarmteverdeler 2, 3 en 4 aardwarmtecir-cuits zijn naar believen te combineren.

˜

13

B

A C

D

F

E

80

≈ 80

175

Aardwarmteverdeler voor 2 aardwarmtecircuits

Installatietoebehoren (vervolg)

38 VIESMANN VITOCAL

11

5441

798

B/fl

255

80

≈ 13

0

B

A C

F

D

E


335

80

≈ 13

0


A Wartelmoer G 2 voor aansluiting aan een kogelkraan, klem-schroefverbinding of andere module

B Kogelkraan voor het vullen en aftappenC Verzamelbuis G 1½D Klemringschroefverbindingen voor PE 32 × 2,9 mm of

PE 25 × 2,3 mmE Afsluitkap 2" met stop G½"F Kogelkranen voor het afsluiten van de afzonderlijke circuits

Aansluitvarianten

4

RL

1 2 3VL

14 3 2

Voorbeeld voor 4 aardwarmtecircuits


VL

RL

41 2 3

14 3 2

85 6 7

58 7 6

Voorbeeld voor 8 aardwarmtecircuits


Warmtedragend medium”Tyfocor”■ 30 l in wegwerpcontainer

Bestelnr. 9532 655■ 200 l in wegwerpcontainer

Bestelnr. 9542 602

Lichtgroen mengsel voor het primaire circuit, tot –15 °C, op ethyleen-glycol-basis met inhibitoren voor corrosiebescherming.

Drukbewaking warmtedragercircuit

Bestelnr. 9532 663

AanwijzingNiet te gebruiken in combinatie met warmtedragend medium op basisvan kaliumcarbonaat.


VITOCAL VIESMANN 39

5441

798

B/fl

11

Vulstation

Bestelnr. 7188 625Voor het vullen van het primaire circuit.

Onderdelen:■ zelfaanzuigende impellerpomp (30 l/min)■ zuigzijdig vuilfilter

■ zuigzijdige slang (0,5 m)■ aansluitslang (2 stuks, elk 2,5 m)■ transportvat (als spoelreservoir te gebruiken)

11.2 Hydraulische aansluittoebehoren

Aansluitset primaire circuit/secundaire circuit

Vitocal 222-G/333-G Vitocal 242-G/343-GBestelnr. 7418 109 Bestelnr. 7419 752

Bestaande uit:■ geprefabriceerde buisbochten voor aansluiting aan aanvoer- en

retouraansluiting primaire circuit (aardwarmte)■ geprefabriceerde buisbochten voor aansluiting aan aanvoer- en

retouraansluiting secundaire circuit (verwarmingswater)■ 4 geïsoleerde ribbelbuizen DN 25, in te korten■ bevestigingsplaten

Aansluitset verwarmingscircuitaanvoer/-retour

Bestelnr. 7417 920Alleen in combinatie met aansluitset primaire circuit/secundiare circuit,bestelnr. 7418 109 of 7419 752.

Bestaande uit:■ 2 afsluitkranen met handontluchter■ T-stuk voor aansluiting van een expansievat aan verwarmingswa-

terzijde■ T-stuk voor aansluiting van de veiligheidsinrichting (leveringsom-

vang)


40 VIESMANN VITOCAL

11

5441

798

B/fl

Aansluitset voormontage

Bestelnr. Z007 792

Bestaande uit:A Koudwateraansluiting met veiligheidsgroep volgens DIN 1988

inclusief T-stuk voor aansluiting van een expansievat aan tapwa-terzijde

B Warmwateraansluiting met isolatieC Aansluitconsole (inbouw of opbouw mogelijk)

Aansluitset circulatie

Bestelnr. 7417 928

Bestaande uit:■ omlooppomp■ leidinggroep met isolatie

Aansluiting zonnecircuit (alleen Vitocal 242-G/343-G)

Bestelnr. 7180 574■ 2 insteeknippels met binnenschroefdraad R ¾ en O-ring-dichtingen

Aansluiting tapwateropwarming

Bestelnr. 7193 516

In combinatie met NC-Box■ 1 insteeknippel met binnenschroefdraad R ¾ en O-ring-dichting


VITOCAL VIESMANN 41

5441

798

B/fl

11

11.3 Secundair circuit

Calorimeter

Bestelnr. 7419 523 (alleen Vitocal 222-G/242-G)■ Debietbereik tot 1,5 m3/h■ Voor montage in de warmtepomp-compacttoestellen

AanwijzingBij Vitocal 333-G/343-G is een calorimeterfunctie in de warmtepomp-regeling geïntegreerd.

Verwarmingswater-doorstroomelement

Bestelnr. Z008 083

Verwarmingswater-doorstroomelement voor inbouw in de warmte-pomp-compacttoestellen, vermogen tot 9 kW, elektrisch en hydrau-lisch steekbaar, met■ veiligheidstemperatuurbegrenzer■ aanstuurmodule■ isolatie■ hydraulische aansluitkit

11.4 Tapwateropwarming

Veiligheidsgroep conform DIN 1988■ 10 bar

Bestelnr. 7180 662

Onderdelen:■ afsluitklep■ terugstroomblokkering en testaansluiting■ manometeraansluiting■ membraanveiligheidsklep

Zwerfstroomanode

Bestelnr. 7182 008■ Onderhoudsvrij■ In plaats van de meegeleverde magnesiumanode


42 VIESMANN VITOCAL

11

5441

798

B/fl

11.5 Zonne-energie

Zonnecollectoren

Zie Viessmann-prijslijst

Max. aansluitbaar collectoroppervlak■ 5 m2 Vitosol 200-F/300-F■ 3 m2 Vitosol 200-T/300-T

Warmtedragend medium ”Tyfocor LS”

Bstelnr.: 7159 727■ Kant-en-klaar mengsel tot -28 °C■ 25 liter in wegwerpcontainer

Collectortemperatuursensor

Bestelnr. 7814 617Voor de aansluiting in het toestel.Verlenging van de aansluitkabel (installateur):■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldiameter

van 0,5 mm2 koper.■ kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels worden gelegd

Kabellengte 2,5 mBeschermingsgraad IP 32 conform EN 60529,

te waarborgen dooropbouw/inbouw

Sensortype Viessmann Pt500

Toegelaten omgevingstemperatuur– bij werking -20 tot +200 °C– bij opslag en transport -20 tot +70 °C

11.6 Koeling

NC-Box

NC-Box Bestelnr..Met mengklep 7462 054Zonder mengklep 7462 052

Aanwijzing bij de installatie van de NC-Box■ De hydraulische verbinding gebeurt door de installateur.■ Voor de installatie is de aansluiting zonnecircuit,

bestelnr. 7180 574, zie pagina 41 en de aansluiting tapwateropwar-ming, bestelnr. 7193 516, zie pagina 41 nodig.

■ Indien de koeling via een apart koelcircuit of een verwarmingscircuitzonder mengklep loopt, is voor het vastleggen van de aanvoertem-peratuur een klemsensor, bestelnr. 7183 288 nodig (ziepagina 71).

Geprefabriceerde eenheid met of zonder mengklep, voor realiseringvan de koelfunctie ”natural cooling”. De koelfunctie werkt naar keuzeop een verwarming-/koelcircuit of een apart koelcircuit.Voor de aansluiting van bijv. vloerverwarmingen, ventilatorconvecto-ren of koelplafonds.Max. koelvermogen tot 5 kW (afhankelijk van de gebruikte warmte-pomp en koelbron).

Onderdelen:■ comfort-plaatwarmtewisselaar■ vorstbeschermingsklep■ vorstbeschermingsthermostaat■ vochtigheidssensor ”natural cooling”■ koelcircuitpomp■ driewegomschakelklep (verwarmen/koelen)■ aansturing van de functie ”natural cooling”■ warmte- en geluidsgeïsoleerde, dampdiffusiedichte EPP-behuizing

■ alleen bij NC-Box zonder mengklep:– tweewegafsluitklep

■ alleen bij NC-Box met mengklep:– aardwarmtecircuitpomp– driewegmengklep met mengklepmotor


VITOCAL VIESMANN 43

5441

798

B/fl

11

510

A

194

202

241

580

B 53

72241

335370

500517

57177

311340

370

D

420

F EG

269

74

C

53

82

A Retour verwarmings-/koelcircuit of apart koelcircuitB Aanvoer verwarmings-/koelcircuit of apart koelcircuitC Aanvoer primaire circuit (aardwarmte-inlaat NC-Box)

D Retour secundaire circuit naar de warmtepompE Aanvoer secundaire circuit naar de NC-BoxF Aanvoer primaire circuit (aardwarmte-uitlaat NC-Box)G Opening voor elektrische leidingen

Aanwijzing voor koelvermogenHet te verwachten koelvermogen hangt af van dimensionering en typewarmtebron.Het koelvermogen is aan het eind van de verwarmingsperiode maxi-maal. Naargelang de belading van de grond met warmte neemt hetkoelvermogen af.

Technische gegevensMax. toegest. warmtepompvermogen 16 kWTe verwachten koelvermogen afhanke-lijk van het warmtepompvermogen

16 kW ca. 5,00 kW8 kW ca. 2,50 kW4 kW ca. 1,25 kWToegest. omgevingstemperatuur bij werking +2 tot +30 °Cbij opslag en transport -30 tot +60 °CAfmetingen totale lengte 520 mmtotale breedte 580 mmtotale hoogte 420 mmGewicht NC-Box zonder mengklep 25 kgNC-Box met mengklep 28 kgAansluitingen Aanvoer primaire circuit (aardwarmte-inlaat en -uitlaat NC-Box)

G 1½

Aanvoer en retour verwarmings-/koelcir-cuit, apart koelcircuit

G 1

Aanvoer en retour secundaire cricuit naarde warmtepomp

G 1

11.7 Overige toebehoren

Ruwbouwsokkel

Bestelnr. 7417 925

760600

■ Met in de hoogte verstelbare stelpoten, voor estrikhoogtes van 10tot 18 cm

■ Voor de opstelling van de warmtepomp-compacttoestellen op deonafgewerkte vloer, voor opstelling tegen de wand geschikt.

■ Met isolatie

AanwijzingBij opstelling tegen de wand voor de geluidsisolatie randisolatiestripstussen ruwbouwpodium en wand plaatsen.

Afvoertrechterset

Bestelnr. 7176 014

Afvoertrechter met sifon en rozet.


44 VIESMANN VITOCAL

11

5441

798

B/fl

Bekledingsplaten (zijkant)

Vitocal 222-G/333-G Vitocal 242-G/343-GBestelnr. 7414 924 Bestelnr. 7419 881

■ Voor het sluiten van de afstand tussen warmepomp-compacttoestelen wand, 8 cm breed

■ 4 stuks, kleur antraciet

Draaghulp

Bestelnr. 7469 270Te gebruiken bij gedeeld toestel.

Planningsaanwijzingen

12.1 Opstelling; Respecteer de norm NBN B61-002!

Eisen aan de stookruimte■ De stookruimte moet droog en vorstvrij zijn.■ Het toestel kan in de directe omgeving van de woonkamer (niet

in de woonkamer) ingebouwd worden.Naargelang de omstandigheden van de stookruimte, bijv.akoestisch harde wanden (tegelwerk) of plafonds, moeteneventueel door de installateur extra geluidsisolatiemaatregelengenomen worden, die contact- en luchtgeluiden verminderen.

■ Ter voorkoming van contactgeluidsoverdracht adviseren wij het toe-stel niet op houten vloeren op de zolderverdieping te plaatsen.

■ De deuren van de stookruimte moeten minstens in emissiebe-schermklasse E1 zijn uitgevoerd. Dat wordt in de meeste gevallenal bereikt door inbouw van geïsoleerde opdekdeuren.

■ Voor zonnesysteemtoebehoren en expansievat moeten de juistemontageruimtes worden voorzien.

■ Om condenswatervorming te voorkomen, moet de installatie van dewarmtepomp van het zonnesysteem volgens de regels der techniekdampdiffusiedicht geïsoleerd worden.

■ Wegens het hoge totaalgewicht moet voor de opstelling van het toe-stel een apart, geluidsgeïsoleerd, betonnen sokkel of het sokkel(toebehoren) worden gebruikt.


VITOCAL VIESMANN 45

5441

798

B/fl

12

Geadviseerde miniumkamerhoogte

a a

h

h

! Zonder aansluitset voormontage? Met aansluitset voormontageA Warmtepompen-compacttoestelB Bovenkant afgewerkte vloer of bovenkant ruwbouwsokkel

C Aansluitconsole uit voormontageaansluitseta Hoogte warmtepomp-compacttoestelh Minimumvertrekhoogte

Afstand in mm Geadviseerde minimumvertrekhoogte h in mm ! zonder aansluitset ? met aansluitsetVitocal 222-G/333-G 1829 2000 2100Vitocal 242-G/343-G 2075 2250 2350

Planningsaanwijzingen (vervolg)

46 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

Minimumafstanden■ Vitocal 222-G/333-G

■ Vitocal 242-G/343-G

Drukpunten

b

Ø d

c a

A Scheidingsvoegen met randisolatiestrip bij de vloeropbouwa 505 mmb 505 mmc 714 mmd 64 mm

AanwijzingToegestane bodembelasting respecteren en het toestel horizontaaluitlijnen. Als een niet egale vloer moet worden gecompenseerd metde stelpoten (max. 10 mm), moet de drukbelasting op de stelpotengelijkmatigd zijn verdeeld.

Totaalgewicht met tapwatervulling in kgType Vitocal 222-G Vitocal 242-G Vitocal 333-G Vitocal 333-G NC Vitocal 343-GBWT 106 432 491 433 435 492BWT 108 432 491 433 438 492BWT 110 439 498 440 446 500

Elk drukpunt (met een oppervlak van 3217 mm2) wordt met max.125 kg belast.

MinimumkamervolumeHet minimumkamervolume van de stookruimte hangt volgensDIN EN 378 af van de vulhoeveelheid en de samenstelling van hetkoelmiddel.

Vmin =mmax

G

Vmin Minimumkamervolume in m3

mmax Maximumvulhoeveelheid van het koelmiddel in kgG Praktische grenswaarde volgens DIN EN 378, afhankelijk van

de samenstelling van het koelmiddel

Koelmiddel Praktische grenswaarde in kg/m3

R 407 C 0,31R 410 A 0,44R 134 A 0,25

AanwijzingAls er meerdere warmtepompen in een vertrek worden opgesteld,moet het minimumkamervolume voor de afzonderlijke toestellen erbijopgeteld worden.

Met het gebruikte koelmiddel en uit de vulhoeveelheden volgen voorde afzonderlijke warmtepomptypes de volgende minimumkamervolu-mes:

Minimumkamervolume in m3

Type Vitocal 222-G/242-G Vitocal 333-G/343-GBWT 106 4,8 5,0BWT 108 4,8 5,7BWT 110 5,5 6,2


VITOCAL VIESMANN 47

5441

798

B/fl

12

Elektrische en hydraulische aansluitingen

Geadviseerde aanlegtypes van de ribbelbuizen voor het primairecircuitBij gebruik van de aansluitset primaire circuit/secundaire circuit, ziepagina 40.

! Plaatsing naar linksboven? Plaatsing naar rechtsbeneden§ Plaatsing naar linksbeneden

AanwijzingOp grond van de flexibiliteit van de ribbelbuizen kan de plaatsing daar-van individueel aan de bouwkundige situatie in de stookruimte wordenaangepast.


48 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

Plaats van de bevestigingsplaten en de aansluitconsole

Type plaatsing ! Type plaatsing ? en §

≈140

0

670

100

382453

531

459

570

a15

070

540

140

66416

≈140

0

670

100382

453531

459

570

a15

0

70

540

140

66

416

A Wandprojectie van de toestelafmetingenB KoudwateraansluitingC Aansluiting circulatieD Aansluiting tapwater (warm water)E Aansluiting retour secundaire circuit (verwarmingswater)F Aansluiting aanvoer secundaire circuit (verwarmingswater)G Bevestigingsplaten met klemmen voor ribbelbuizen aanvoer en

retour secundaire circuit (verwarmingswater)H Wandprojectie van de toestelaansluitingen aanvoer en retour

secundaire ciruit (verwarmingswater)

K Wandprojectie van de toestelaansluitingen aanvoer en retour pri-maire ciruit (aardwarmte)

L Bevestigingsplaten met klemmen voor ribbelbuizen aanvoer enretour primaire circuit (aardwarmte)

Afstand in mmVitocal 222-G/333-G 1860Vitocal 242-G/343-G 2110


VITOCAL VIESMANN 49

5441

798

B/fl

12

Afvoerleiding voor veiligheidsklep

Voor de afvoer van de verwarmingsveriligheidsklep A moet eenafvoerleiding worden voorzien.

Waterkwaliteit en warmtedragend medium

TapwaterDe toestellen kunnen bij tapwater tot 20 ºdH (3,58 mol/m3) wordeningezet. Om de ingebouwde plaatwarmtewisselaar te beschermen,moet bij hogere hardheid door de installateur een tapwater-onthard-ingsinstallatie ingebouwd worden.

VerwarmingswaterVoor kwaliteit en hoeveelheid van het verwarmingswater incl. vul- enbijvulwater VDI 2035 respecteren.■ Verwarmingsinstallatie voor het vullen grondig spoelen.■ Uitsluitend vullen met water van tapwaterkwaliteit.■ Water met een hardheid van meer dan 16,8 °dH (3,0 mol/m3) moet

worden onthard, bijv. met de kleine onthardingsinstallatie voor ver-warmingswater (zie prijslijst Vitoset van Viessmann).

Warmtedragend medium zonnecircuit (alleenVitocal 242-G/343-G)■ Het zonnecircuit mag uitsluitend met het warmtedragend medium

Tyfocor LS (bescherming tegen vorst tot −28 ºC) gevuld worden. Hetwarmtedragend medium niet met water verdunnen.

■ Voor het zonnecircuit een expansievat voorzien en volgens de gege-vens op pagina 66 dimensioneren.

■ Voor het aardwarmtecircuit en het zonnecircuit (alleen bijVitocal 242-G) mogen geen verzinkte leidingen worden gebruikt.

Tapwateraansluiting (aansluiting volgens DIN 1988)Voor de tapwateraansluiting DIN 1988 en de DIN 4753 respecteren (b: voorschriften BELGAQUA).

A Warm waterB OmlooppompC Terugslagklep, veerbelastD Hydraulische aansluitingen (bovenaanzicht)E Expansievat, geschikt voor tapwaterF Zichtbaar uiteinde van de uitblaasleidingG OverstortventielH Afsluitklep

K DebietregelklepL ManometeraansluitingM Terugstroomblokkering/buisscheiderN AftapklepO Koud waterP Tapwaterfilter*4R Drukreduceerklep

*4 Conform DIN 1988-2 moet bij installaties met metalen leidingen een tapwaterfilter worden ingebouwd. Ook bij kunststofleidingen moet conformDIN 1988 in principe een tapwaterfilter worden gemonteerd zodat geen verontreinigingen in de tapwaterinstallatie kunnen binnendringen.


50 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

Aanwijzing bij tapwaterfilterConform DIN 1988-2 dienen installaties met metalen leidingen overeen tapwaterfilter te beschikken. Ook bij kunststofleidingen moet con-form DIN 1988 in principe een tapwaterfilter worden gemonteerd zodatgeen verontreinigingen in de tapwaterinstallatie kunnen binnendrin-gen.

VeiligheidsklepDe warmwaterboiler moet door een veiligheidsklep tegen ontoelaat-baar hoge druk worden beschermd.

Advies: de veiligheidsklep hoger dan de bovenkant van de boiler mon-teren. Hierdoor wordt de klep beschermd tegen verontreiniging, ver-kalking en te hoge temperatuur. Bij werkzaamheden aan de veilig-heidsklep hoeft de warmwaterboiler bovendien niet te worden afge-tapt.

Elektrische aansluitingen; Respecteer de AREI/RGIE-voorschriftenDe door de installateur te voorziene elektrische leidingen worden vanboven door een opening bovenaan in de afdekplaat achter in het toe-stel gevoerd (zie bovenaanzicht van het toestel op pagina 19 en 15).Voor de aansluiting van de leidingen in het toestel door de installateurmoet van de leidingsingang tot het elektrische aansluitveld rekeningworden gehouden met een kabellengte van 1800 mm.

Vitocal 222-G/333-G

Bedradingsschema voor installatievoorbeeld zonder zonnecollectoren

Vitocal 242-G/343-G

Bedradingsschema voor installatievoorbeeld met zonnecollectoren

A Warmtepompen-compacttoestelB Buitentemperatuursensor, sensorleiding (2 x 0,75 mm2)C Collectorcircuitpomp, toevoer (3 x 1,5 mm2)D Collectortemperatuursensor, sensorleiding (2 x 0,75 mm2)E Tapwatercirculatiepomp, toevoer (3 x 1,5 mm2)F Netaansluitleiding warmtepompregeling (5 x 2mm2) met leiding

uitschakelcontact energiebedrijf, potentiaalvrijG Netaansluitleiding (speciale tarieven/laststroom), zie volgende

tabelH Verzorging verwarmingswater-doorstroomelement (toebehoren),

toevoer (5 x 2,5 mm2)K Stroomteller/huisstroomvoorzieningL Afstandbediening Vitotrol 200, toevoer (2 x 0,75 mm2)M Schakelcontact ”natural cooling”, bij besturing van de vloerver-

warming met centrale uitschakeling, toevoer (5 x 1,5 mm2)

AanwijzingBij uitgebreide uittrusting of bij installatie van verdere toebehoren, bijv.verwarmingswaterbuffer, moeten de benodigde extra voeding-, bestu-ringen sensorleidingen worden ingepland.


VITOCAL VIESMANN 51

5441

798

B/fl

12

Eisen aan de elektrische installatie

■ De technische aansluitbepalingen (TAB) van het betreffende ener-giebedrijf respecteren.

■ Inlichtingen over de benodigde meet- en schakelinrichtingen ver-krijgt u bij de elektriciteitsmaatschappij.

■ Er moet een aparte stroomteller voor de warmtepomp worden aan-gebracht.

Viessmann warmtepompen worden met 400 V~ gedraaid (in een aan-tal landen zijn ook 230 V-modellen verkrijgbaar).Het stuurstroomcircuit heeft een netspanning nodig van 230 V~.De zekering voor het stuurstroomcircuit (6,3 A) bevindt zich in dewarmtepompregeling.

Vitocal 222-G/242-G/333-G/343-GBenodigde diameter van de voedingskabel bij kabellengtes van 25 men

Belastingsgroep A*5 5 x 4 mm2

Belastingsgroep B*6 5 x 2,5 mm2

Voorzekering Z 16 A

12.2 Stroomvoorziening en tarievenBij het desbetreffende energietoeleveringsbedrijf moeten de aansluit-voorwaarden voor de aangegeven toestelgegevens opgevraagd wor-den. Bijzonder belangrijk is of in het overeenkomstige voorzienings-gebied een monovalente en/of mono-energetische werking met dewarmtepomp mogelijk is.

Ook informatie over basis- en arbeidsprijs, over de mogelijkheden voorhet gebruik van de goedkope nachtstroom en over eventuele blokke-ringsperiodes zijn belangrijk voor de planning.Bij vragen hierover gelieve u te wenden tot de energieleverancier vande klant.

AanmeldprocedureVoor de beoordeling van de gevolgen voor het net van de elektrici-teitsmaatschappij van het werken met de warmtepomp zijn de vol-gende gegevens nodig:■ adres van de gebruiker■ plaats van gebruik van de warmtepomp■ soort behoefte volgens algemene tarieven

(huishouden, landbouw, industrieel, beroepsmatig en anderebehoefte)

■ geplande gebruikswijze van de warmtepomp■ fabrikant van de warmtepomp■ type van de warmtepomp■ elektrisch aansluitvermogen in kW (uit nom. spanning en nom.

stroom)■ max. opstartstroom in A■ max. stooklast van het gebouw in kW

12.3 Overzicht van de mogelijk installatie-uitvoeringen

Vitocal 222-G/242-G Installatieschema (nummer in de regeling) 2 4 6Basisuitvoering Verwarmingscircuit A1 zonder mengklep X XVerwarmingscircuit M2 met mengklep*7 X XWarmwaterboiler X X XExtra uitrusting (slechts 1 optie per installatieschema mogelijk) Warmwaterbuffer X X X Evenwichtsfles X XVerdere componenten/functies Zonnesysteem (alleen Vitocal 242-G) X X X”natural cooling” (met externe NC-Box, toebehoren) X X X

*5 Aanleg in geïsoleerde wanden, slechte warmteafvoer.*6 Aanleg op of in wanden met goede warmteafvoer of in de bodem.*7 Aansturing via KM-Bus, verwarmingswaterbuffer nodig


52 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

Vitocal 333-G/343-G Installatieschema (nummer in de regeling) 2 4 6 8 10Basisuitvoering Verwarmingscircuit A1 zonder mengklep X X XVerwarmingscircuit M2 met mengklep*8 (niet Vitocal 333-G NC) X X X X

Verwarmingscircuit M3 met mengklep*7 (niet Vitocal 333-G NC) X XWarmwaterboiler X X X X XExtra uitrusting (slechts 1 optie per installatieschema mogelijk) Verwarmingswaterbuffer (niet Vitocal 333-G NC) X X X X XEvenwichtsfles X Verdere componenten/functies Zonnesysteem (alleen Vitocal 343-G) X X X X XZwembad X X X X X”natural cooling” (met ingebouwde NC-Box, alleen Vitocal 333-GNC)

X*9

”natural cooling” (met externe NC-Box, toebehoren) X X X X

12.4 Dimensionering van de warmtepompAanwijzingBij een warmtepompinstallatie met monovalente werkingswijze is een exacte dimensionering bijzonder belangrijk, omdat te groot gekozentoestellen vaak met in verhouding te hoge installatiekosten verbonden zijn. Overdimensionering daarom voorkomen!

Eerst moet de standaardstooklast ΦHL van het gebouw bepaald wor-den. Voor het gesprek met de klant en het uitbrengen van de offerteis in de meeste gevallen een geschatte vaststelling van de stooklastvoldoende.

Voor de bestelling moet zoals bij alle verwarmingssystemen de norm-stooklast van het gebouw volgens DIN EN 12831 vastgesteld en dewarmtepomp conform worden uitgekozen.

Monovalente werkingswijze

Bij monovalente werkingswijze moet de warmtepomp als enige warm-tegenerator de gehele warmtebehoefte van het gebouw dekken vol-gens DIN EN 12831.

Bij de dimensionering van de warmtepomp het volgende respecteren:■ met toeslagen voor blokkeringsperiodes voor de stooklast van het

gebouw rekening houden. Het energiebedrijf mag de stroomtoevoervan warmtepomp gedurende max. 3 × 2 uur binnen 24 uur onder-breken.Rekening houden met individuele regelingen van klanten met spe-ciale contracten.

■ Wegens de gebouwinertie wordt met 2 uur blokkeringstijd geenrekening gehouden.

AanwijzingTussen twee blokkeringsperiodes moet de vrijgavetijd echter minstenszo lang zijn als de voorgaande blokkeringsperiode.

Schatting van de stooklast op basis van de verwarmde opper-vlakkenHet verwarmde oppervlak (in m2) wordt met de volgende specifiekevermogensbehoefte vermenigvuldigd:

Passieve woning 10 W/m2

Lage-energiewoning 40 W/m2

Nieuwbouw (volgens WSchVO 95 of EnEV) 50 W/m2

Woning (bouwjaar voor 1995) met normale isolatie 80 W/m2

Oud huis (zonder isolatie) 120 W/m2

Theoretische dimensionering bij 3 × 2 uur blokkeringsperiodesVoorbeeld:Lage-energiewoning (40 W/m2) en een verwarmd oppervlak van120 m2

■ Geschatte vastgestelde stooklast: 4,8 kW■ Maximale blokkeringsperiode 3 × 2 uur bij minimale buitentempera-

tuur volgens DIN EN 12831

Over 24 uur leidt dit zo tot een dagwarmtehoeveelheid van:■ 4,8 kW ∙ 24 h = 115,2 kWh

Om de maximale dagwarmtehoeveelheid te dekken, staan op grondvan de blokkeringsperiodes van de warmtepompwerking slechts 18uur/dag ter beschikking. Wegens de gebouwinertie wordt met 2 uurgeen rekening gehouden.■ 115,2 kWh / (18 + 2) h = 5,76 kW

Het vermogen van de warmtepomp moet bij een maximale blokke-ringsperiode van 3 × 2 uur per dag dus met 17 % verhoogd worden.Vaak worden spertijden alleen geschakeld indien nodig. Informeer bijhet betreffende energiebedrijf van de klant naar de blokkeringsperio-des.

Mono-energetische werkingswijzeDe warmtepompinstallatie wordt tijdens de verwarming door een ver-warmingswater-doorstroomelement ondersteund. Het bijschakelenvindt via de regeling plaats afhankelijk van de buitentemperatuur (biva-lentietemperatuur) en de stooklast.

AanwijzingHet aandeel van het door de verwarmingswater-doorstroomelementgebruikte stroom wordt in de regel niet met speciale tarieven bere-kend.

*8 Aansturing direct, verwarmingswaterbuffer nodig*7 Aansturing via KM-Bus, verwarmingswaterbuffer nodig*9 Zonder verwarmingswaterbuffer


VITOCAL VIESMANN 53

5441

798

B/fl

12

Dimensionering bij typische installatieconfiguratie:■ Vermogen van de warmtepomp op ca. 70 tot 85 % van de max.

benodigde gebouwstooklast volgens DIN EN 12831 dimensioneren.■ Aandeel van de warmtepomp aan de jaarlijkse stookactiviteit

bedraagt ca. 95 %.■ Er hoeft geen rekening met blokkeringstijden te worden gehouden.

AanwijzingDe ten opzichte van de monovalante werkingswijze geringere dimen-sionering van de warmtepomp heeft een verhoging van de looptijd totgevolg. Om dit te compenseren moet bij aardwarmte/water-warmte-pompen de warmtebron worden vergroot.Bij een aardsonde-installatie richtwaarde voor gemiddeld jaarontrek-kingsvermogen van 100 kWh/m ∙ a niet overschrijden.

Toeslag voor tapwateropwarming voor

Voor de gebruikelijke huizenbouw wordt van een maximale warmwa-terbehoefte van ca. 50 liter per persoon en per dag van ca. 45 ºC uit-gegaan.■ Dat komt overeen met een extra stooklast van ca. 0,25 kW per per-

soon bij 8 h opwarmtijd.■ Met deze toeslag wordt alleen rekening gehouden als de som van

de extra stooklast groter is dan 20 % van de volgensDIN EN 12831 berekende stooklast.

Warmwaterbehoefte bij warm-watertemperatuur 45 °C

Specieke nuttige warmte Aanbevolen stooklasttoeslagvoor tapwateropwarming*10

in l/d en persoon in Wh/d en persoon in kW/persoonLage behoefte 15 tot 30 600 tot 1200 0,08 tot 0,15Normale behoefte*11 30 tot 60 1200 tot 2400 0,15 tot 0,30

of Referentietemperatuur 45 °C Specieke nuttige warmte Aanbevolen stooklasttoeslag

voor tapwateropwarming*10

in l/d en persoon in Wh/d en persoon in kW/persoonEtagewoning(afrekening naar verbruik)

30 ca. 1200 ca. 0,150

Etagewoning(afrekening all-in)

45 ca. 1800 ca. 0,225

Eengezinswoning*11

(gemiddelde behoefte)50 ca. 2000 ca. 0,250

Toeslag voor verlaagde werkingOmdat de warmtepompregeling van een temperatuurbegrenzing voorverlaagde werking is voorzien, kan afgezien worden van de toeslagvoor verlaagde werking volgens DIN EN 12831.Door de inschakeloptimalisering van de warmtepompregeling kan ookworden afgezien van de toeslag voor opwarming vanuit verlaagdewerking.

Beide de functies moeten in de regeling geactiveerd worden. Als wordtafgezien van de genoemde toeslagen op grond van de geactiveerderegelingsfuncties, moet dit bij de overgave van de installatie aan degebruiker van de installatie worden verteld.Als met de toeslagen ondanks de genoemde regelingsopties rekeningmoet worden gehouden, moeten deze volgens DIN EN 12831 wordenberekend.

12.5 Warmtebron voor grond/water-warmtepompen

VorstbeschermingVoor een storingsvrije werking van de warmtepomp moeten in het pri-maire circuit vorstbeschermmiddelen op glycolbasis worden gedaan.Deze moeten vorstbescherming bieden tot minstens -15 °C engeschikte inhibitoren voor corrosiebescherming bevatten. Kant-en-klare mengsel garanderen een gelijkmatige concentratieverdeling.Wij adviseren voor het primaire circuit het kant-en-klare meng-sel ”Tyfocor” op basis van ethyleenglycol.Als het primaire circuit van de warmte pomp via een extra systeem-scheiding (tussencircuit) beschikt, mogen aan de aardsonden of aard-collectoren ook vorstbeschermmiddelen zonder inhibitoren wordengebruikt.

AanwijzingBij de keuze van het vorstbeschermmidel absoluut de gegevens vande overheid respecteren.

*10 Bij een opwarmtijd van de warmwaterboiler van 8 h.*11 Als de werkelijke warmwaterbehoefte de aangegeven waarde overschrijdt, moet een hogere vermogenstoeslag worden aangehouden.


54 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

AardcollectorDe thermische eigenschappen, zoals volumetrische warmtecapaciteiten warmtegeleidingsvermogen, hangen sterk af van de samenstellingen de bodemgesteldheid.Simpel uitgedrukt kan men zeggen dat de opslageigenschappen enhet warmtegeleidingsvermogen des te groter zijn, naargelang degrond meer met water verrijkt is, het aandeel van de minerale bestand-delen (kwarts of veldspaat) hoger en de porieaandelen geringer zijn.Het specifieke onttrekkingsvermogen qE voor de grond ligt daarbij tus-sen ca. 10 en5 W/m2.

Droge, zanderige bodem qE = 10-15 W/m2

Vochtige, zanderige bodem qE = 15-20 W/m2

Droge leembodem qE = 20-25 W/m2

Vochtige leembodem qE = 25-30 W/m2

Grondwatergeleidende bodem qE = 30-35 W/m2

Uit deze gegevens kan het benodigde aardoppervlak afhankelijk vande stooklast van het huis en het koelvermogen ²K van de warmtepompworden vastgesteld.²K = ²WP – PWP

²K is het verschil tussen vermogen van de warmtepomp (²WP) enopgen. vermogen (PWP).

Verdeler en collectorVerdelers en collectoren moeten voor latere reparaties toegankelijkgeplaatst worden, bijv. in eigen verdelerkokers buiten het huis of ineen keldervensterkoker aan het huis.Elke buiskring moet voor het vullen en ontluchten van de collector inde aanvoer en de retour apart kunnen worden afgesloten.

1.500 mm

C

F FD E

A

B

GH

1,2

- 1,5

m

Uitvoeringsvoorbeeld voor een verzamelschacht

A Instapkoepel 7 600 mmB Betonnen ringenC Primaire aanvoerD Primaire retourE AardwarmteverdelerF CollectorbuizenG GrindH Drainage

2°

Uitvoeringsvoorbeeld voor een wanddoorgang

A Naar de warmtepompB GebouwenC FunderingD DrainageE AfdichtingF VoerbuisG RolgrindH PE 32 × 3,0 (2,9)K Aarde

Alle aangebrachte buizen, verbindingsbuizen enz. moeten van corro-siebestendige materiaal zijn. Aanvoer- en retourleidingen geleiden dekoude aardwarmte (aardwarmtetemperatuur < keldertemperatuur).Om condenswatervorming en daarmee schade door vocht te voorko-men, moeten daarom alle leidingen in het huis en de muurdoorvoe-ringen (ook binnen de wandconstructie) dampdiffusiedicht geïsoleerdworden. Alternatief kan voor de afvoer van het condenswater eenafvoergoot geïnstalleerd worden. Voor het vullen van de installatievoldoet een kant-en-klaar warmtedragend mengsel.Om ook bij sterke regenval het binnendringen van water te voorkomen,de buisgeleiding met een licht niveauverschil naar de buitenkant vanhet gebouw uitvoeren. Een ervoor geplaatste drainage garandeert hetwegsijpelen van het regenwater.Als speciale, bouwtechische eisen tegen drukkend water wordengesteld, is het gebruik van toegelaten wanddoorvoeringen (bijv. fa.Doyma) nodig.

Geschatte dimensioneringBasis voor de dimensionering is het koelvermogen ²K van de warm-tepomp bij het werkingspunt B0/W35.Benodigd oppervlak FE = ²K/³E (bodemafhankelijk gemiddeld onttrek-kingsvermogen).

Benodigde aantal buiskringen van 100 m lengte afhankelijk van FE ende buisafmeting:■ met PE 20 × 2,0:

Buiscircuits van 100 m lengte = FE · 3/100■ met PE 25 × 2,3:

Buiscircuits van 100 m lengte = FE · 2/100■ met PE 32 × 3,0 (2,9):

Buiscircuits van 100 m lengte = FE · 1,5/100

De exacte dimensionering richt zich naar de bodemgesteldheid en kanpas ter plekke vastgesteld worden.


VITOCAL VIESMANN 55

5441

798

B/fl

12

Buisstrengen voor aardwarmteverdeler voor warmtepomp-compacttoestellenType Oppervlak grond PE 20 × 2,0 PE 25 × 2,3 PE 32 × 3,0 (2,9)

Buisstrengen Aardwarmte-verdeler Buisstrengen Aardwarmte-

verdeler Buisstrengen Aardwarmte-verdeler

[m2 bij 25 W/m2*12] elk 100 m*13 Bestelnr.. elk 100 m*14 Bestelnr.. elk 100 m*15 Bestelnr..BWT 106 200 6 1 × 7143 762 4 1 × 7182 043 3 1 × 7373 329BWT 108 250 8 5 1 × 7373 332

1 × 7373 3314 1 × 7143 763

BWT 110 330 10 7 2 × 7373 331 5 1 × 7373 3291 × 7373 330

Voorbeeldberekeningen voor de dimensionering van de warmtebron

Keuze van de warmtepomp

Gebouwstooklast (netto stooklast) 4,8 kWToeslag voor tapwateropwarming vooreen gezin met 3 personen

0,75 kW (zie hoofdstuk ”Toeslag voor tapwateropwarming”: 0,75 kW < 20 % van degebouwstooklast)

Blokkeringperiodes3 × 2 h/d (rekening is gehouden met slechts 4 h, zie hoofdstuk ”Monovalente wer-kingswijze”)

Totale stooklast van het gebouw 5,76 kWSysteemtemperatuur (bij min. buitentemp. -14 °C) 45/40 °CWerkpunt van de warmtepomp B0/W35

De warmtepomp met 6,4 kW vermogen (incl. toeslag voor blokkeringstijden, zonder tapwateropwarming), koelvermogen ²K = 4,9 kW komtovereen met het benodigde vermogen.

Dimensionering van de aardcollectorGemiddeld specifiek onttrekkingsvermogen ³E = 25 W/m2

²K = 4,9 kWFE = ²K/³E = 4900 W/25 W/m2 ≈ 200 m2

Het aantal X van de benodigde buiskringen (PE-buis 32 × 3,0 (2,9)) van elk 100 m lengte volgt uit:X = FE · 1,5/100 = 200 m2 · 1,5 m/m2/100 m = 3 buiscircuitsGekozen: 3 buiscircuits van 100 m lengte (Ø 32 mm × 3,0 (2,9) mm met 0,531 l/m)

Benodigde hoeveelheid warmtedragend medium (VR)Er moet rekening gehouden worden van de inhoud van de aardcollector inclusief de toevoerleiding exclusief het volume van de armaturen ende warmtepomp.Volgens het aantal buiskringen moeten verdelers worden aangebracht.Door het geringe koelvermogen en de geringe bevestigingslengte is een toevoerleiding van PE 32 × 3,0 (2,9) voldoende.Toevoerleiding: 10 m (2 × 5 m) met PE 32 × 3,0 (2,9)

VR = aantal buiskringen × 100 m × buisleidingsvolume + lengte toevoer × buisleidingsvolume= 3 × 100 m × 0,531 liter/m + 10 m × 0,531 liter/m = 159,3 liter + 5,31 liter = 165 liter

Gekozen: 200 liter (incl. warmtedragend medium in de armaturen en de warmtepomp)

Drukverlies van de aardcollector

Debiet warmtepompen met 6,2 kW: 1.200 l/hDebiet per buiscircuit = (900 liter/h)/(3 circuits van 100 m) = 300 l/h per buiscircuitΔp = R-waarde × buislengte R-waarde (weerstandswaarde) voor PE 32 × 3,0 (2,9) (zie tabel-

len ”Drukverlies” naar de buisleidingen):■ Bij 300 l/h ≈ 31,2 Pa/m■ Bij 1.600 l/h ≈ 314,7 Pa/m

Δpbuiscircuit = 32 Pa/m × 100 m = 3200 PaΔptoevoer = 315 Pa/m × 10 m = 3150 PaΔptoegestaan = 40000 Pa = 400 mbar (max. ext. doorstroomweerstand, primaire zijde)Δp = Δpbuiscircuit + Δptoevoer = 3200 Pa + 3150 Pa = 6350 Pa ≙ 63,5 mbar

Resultaat:Omdat Δp = Δpbuiscircuit + Δptoevoer de waarde voor Δptoegestaan niet overschrijdt, kan de geplande aardcollector met een warmtepomp van6,2 kW nom. vermogen worden gebruikt.

*12 waarden afgerond.*13 Aangenomen plaatsingsafstand bij 100 m: ca. 0,33 m (3 lopende m buis/m2).*14 Aangenomen plaatsingsafstand bij 100 m: ca. 0,50 m (2 lopende m buis/m2).*15 Aangenomen plaatsingsafstand bij 100 m: ca. 0,70 m (1,5 lopende m buis/m2).


56 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

Aardsonden

RL

VL

RL Primaire retourVL Primaire aanvoerA Betonit-cementsuspensieB Beschermkap

Bij kleine bouwterreinen en bij het later aanbrengen aan bestaandegebouwen zijn aardsonden een alternatief voor de aarcollector. Hiernawordt de dubbele U-buissonde bekeken.Een variant zijn twee dubbele U-buislussen van kunststof in een boor-gat. Alle holle ruimtes tussen buizen en aarde worden met een goedwarmtegeleidend materiaal opgevuld (betonit).Wij adviseren de volgende afstand tussen 2 aardsonden:■ Tot 50 m diepte: min. 5 m■ Tot 100 m diepte: min. 6 mBij dergelijke installaties moet het betreffende waterdepartement tijdigover de bouwplannen worden geïnformeerd.De aardsonden worden naargelang uitvoering met boor- of ramappa-raten ingebracht. Voor deze installaties moet een vergunning wordenverkregen.Verder informatie geven de fabrikanten van aardsonden.

Mogelijk specifieke onttrekkingsvermogen qE voor aardsonden(dubbele U-buissonden) (volgens VDI 4640 blad 2)Ondergrond Specifiek

Onttrekkingsver-mogen qE in W/m

Algemene richtwaarden Slechte ondergrond (droog sediment)(λ < 1,5 W/(m · K))

20

Normale steenondergrond enmet water verzadigd sediment(λ < 1,5-3,0 W/(m · K))

50

Vaste steen met hoog warmtegeleidingsvermo-gen(λ > 3,0 W/(m · K))

70

Ondergrond SpecifiekOnttrekkingsver-mogen qE in W/m

Losse gesteenten Kiezel, zand (droog) < 20Kiezel, zand (watervoerend) 55-65Klei, leem (vochtig) 30-40Kalksteen (massief) 45-60Zandsteen 55-65Zuur magmatiet (bijv. graniet) 55-70Basisch magmatiet (bijv. basalt) 35-55Gneis 60-70

Geschatte dimensioneringBasis voor de dimensionering is het koelvermogen ²K van de warm-tepomp bij het werkingspunt B0/W35.Benodigde sondenlengte l = ²K/³E (³E = bodemafhankelijk gemiddeldonttrekkingsvermogen).De exacte dimensionering richt zich naar de aard van de bodem en dewatergeleidende lagen en kan pas ter plekke door de uitvoerendeboorfirma worden vastgesteld.

AanwijzingEen vermindering van het aantal boringen ten gunste van de sonde-diepte verhoogt het noodzakelijke pompvermogen alsook het te over-winnen drukverlies.

Aanwijzing voor bivalent-parallelle en mono-energetische wer-kingswijzeBij bivalent-parallelle en mono-energetische werkingswijze moet reke-ning gehouden worden met een hogere belasting van de warmtebron(zie ”Dimensionering”). Als richtwaarde mag bij een aardsonde-instal-latie een jaarlijkse onttrekkingsarbeid van 100 kWh/m ∙ a niet wordenoverschreden.

Benodigde aantal en diepte van de aardsonden (dubbele U-buissonden)*16

Type Aantal x diepte (in m) van de aardsondenVitocal 222-G/242-G Vitocal 333-G/343-G

BWT 106 1 × 92 1 × 94BWT 108 1 × 122 1 × 124BWT 110 1 × 162 1 × 164

*16 Met betrekking tot een specifiek onttrekkingsvermogen van de grond van 50 W/lopende meter (volgens VDI 2040 en spreiding verwarmingsnet10 K.


VITOCAL VIESMANN 57

5441

798

B/fl

12

Voorbeeldberekeningen voor de dimensionering van de warmtebron

Keuze van de warmtepomp

Gebouwstooklast (netto stooklast) 4,8 kWToeslag voor tapwateropwarming vooreen gezin met 3 personen

0,75 kW (zie hoofdstuk ”Toeslag voor tapwateropwarming”: 0,75 kW < 20 % van degebouwstooklast)

Blokkeringperiodes3 × 2 h/d (rekening is gehouden met slechts 4 h, zie hoofdstuk ”Monovalente wer-kingswijze”)

Totale stooklast van het gebouw 5,76 kWSysteemtemperatuur (bij min. buitentemp. -14 °C) 45/40 °CWerkpunt van de warmtepomp B0/W35

De warmtepomp met 6,2 kW vermogen (incl. toeslag voor blokkeringstijden, zonder tapwateropwarming), koelvermogen ²K = 4,9 kW komtovereen met het benodigde vermogen.

Aardsonde (als dubbele U-buis)Gemiddeld onttrekkingsvermogen ³E = 50 W/m sondenlengte²K = 4,9 kWSondenlengte L = ²K/³E = 4900 W/50 W/m = 98 m ≈ 100 mGekozen buis voor de sonde: PE 32 × 3,0 (2,9) met 0,531 l/m

Benodigde hoeveelheid warmtedragend medium (VR)Er moet rekening worden gehouden met de inhoud van de aardsonde inclusief de toevoerleiding exclusief het volume van de armaturen en dewarmtepomp.Bij sondenaantal > 1 moeten verdelers worden aangebracht. De toevoer moet groter gedimensioneerd worden dan de buiskringen, wij radenaan PE32 tot PE63.■ Aardsonde als dubbele U-buis■ Toevoerleiding: 10 m (2 × 5 m) met PE 32 × 3,0 (2,9)

VR = 2 × sondenlengte l × 2 × buisleidingsvolume + lengte van de toevoer × buisleidingsvolume= 2 × 100 m × 2 × 0,531 l/m + 10 m × 0,531 l/m = 217,7 l

Gekozen: 220 liter (incl. warmtedragend medium in de armaturen en de warmtepomp)

Drukverlies van de aardsondeWarmtedragend medium: TyfocorDebiet warmtepompen met 6,2 kW: 900 l/hDebiet per U-buis: 900 l/h : 2 = 450 l/hΔp = R-waarde × buislengte R-waarde (weerstandswaarde) voor PE 32 × 3,0 (2,9) (zie tabel-

len ”Drukverlies” naar de buisleidingen):■ Bij 450 l/h ≈ 46,9 Pa/m■ Bij 900 l/h ≈ 190 Pa/m

Δpdubbele U-buissonde = 46,9 Pa/m × 2 × 100 m = 9380 PaΔptoevoer = 190 Pa/m × 10 m = 1900 PaΔptoegestaan = 40000 Pa = 400 mbar (max. ext. doorstroomweerstand, primaire zijde)Δpdubbele U-buissonde + Δptoevoer = 9380 Pa + 1900 Pa = 11280 Pa ≙ 112 mbar

Resultaat:Omdat Δp = Δpdubbele U-buissonde + Δptoevoer de waarde voor Δptoegestaan niet overschrijdt, kan de geplande aardsonde met een warmtepomp met6,2 kW nom. vermogen gebruikt worden.

Expansievat aardwarmtecircuitTot een lengte van de toevoerleiding van 20 m en een dimensioneringtot PE 40 is een membraanexpansievat van 25 liter inhoud vol-doende.

Bij grotere lengtes is een gedetailleerde berekening nodig.

Buisleidingen primaire circuit

DrukverliezenIn de grijze gedeeltes van de volgende tabellen heerst laminaire stro-ming, in de andere turbulente.

R-waarde (weerstandswaarde):■ R-waarde = drukverlies/m leiding■ De aangegeven R-waarden gelden voor het warmtedragend

medium Tyfocor:– kinematische taaiheid = 4,0 mm2/s– dichtheid = 1050 kg/m3


58 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

PE-buis 20 × 2,0 mm, PN 10Debiet R-waarde voor Tyfocorl/h Pa/m 100 77,4 120 92,9 140 108,4 160 123,9 180 139,4 200 154,9 220 170,3 240 185,8 260 201,3 280 216,8 300 232,3 320 247,8 340 263,3 360 278,7 380 294,2 400 309,7

PE-buis 25 × 2,3 mm, PN 10Debiet R-waarde voor Tyfocorl/h Pa/m 100 27,5 120 32,9 140 38,4 160 43,9 180 49,4 200 54,9 220 60,4 240 65,9 260 71,4 280 76,9 300 82,3 320 87,8 340 93,3 360 98,8 380 104,3 400 109,8 420 115,3 440 120,8 460 126,3 480 131,7 500 137,2 520 142,7 540 246,3 560 262,4

PE-buis 32 × 2,9 mm, PN 10Debiet R-waarde voor Tyfocorl/h Pa/m 300 31,2 320 33,3 340 35,4 360 37,5 380 39,5 400 41,6 420 43,7 440 45,8 460 47,9 480 49,9 500 52,0 520 54,1 540 56,2 560 58,3 580 60,3 600 62,4 620 64,5 640 66,6 660 68,7 680 70,7

Debiet R-waarde voor Tyfocorl/h Pa/m 700 122,5 720 128,7 740 135,0 760 141,5 780 148,1 800 154,8 820 161,6 840 168,6 860 175,7 880 182,9 900 190,2 920 197,7 940 205,3 960 213,0 980 220,81000 228,71020 236,81040 245,01060 253,31080 261,71100 270,21120 278,91140 287,71160 296,61180 305,61200 314,71240 333,31280 352,31320 371,81360 391,71400 412,11440 433,01480 454,21520 475,91560 498,11600 520,61640 543,61680 567,01720 590,91760 615,11800 639,81840 664,91880 690,41920 716,31960 742,62000 769,3

PE-buis 40 × 3,7 mm, PN 10Debiet R-waarde voor Tyfocorl/h Pa/m 1500 165,8 1600 209,6 2000 274,0 2100 305,5 2300 383,6 2400 389,1 2500 404,2 2700 479,5


VITOCAL VIESMANN 59

5441

798

B/fl

12

PE-buis 50 × 4,6 mm, PN 10Debiet R-waarde voor Tyfocorl/h Pa/m 1500 56,9 1600 61,7 2000 96,0 2100 102,8 2300 117,8 2400 128,8 2500 141,8 2700 163,7 3000 189,1 3200 216,5 3600 202,8 3900 315,1 4200 356,2 5200 530,2 5400 569,9 5500 596,0 6200 739,8 6300 771,3 7200 1000,1 7800 1257,7 9200 1568,7 9300 1596,112600 2794,815600 –18600 –

PE-buis 63 × 5,8 mm, PN 10Debiet R-waarde voor Tyfocorl/h Pa/m 1500 17,8 1600 25,3 2000 30,1 2100 34,0 2300 42,7 2400 45,2 2500 48,0 2700 56,2 3000 63,0 3200 69,9 3600 84,9 3900 102,8 4200 121,9 5200 161,7 5400 187,7 5500 191,8 6200 227,4 6300 239,8 7200 316,5 7800 367,2 9200 493,2 9300 509,612600 956,315600 1315,218600 1808,4

Volume in PE-buizen, PN 10

Buiten-Ø buis × wand-dikte

DN Volume per buis

mm l20 × 2,0 15 0,20125 × 2,3 20 0,32732 × 3,0 (2,9) 25 0,53140 × 2,3 32 0,98440 × 3,7 32 0,83550 × 2,9 40 1,59550 × 4,6 40 1,30863 × 5,8 50 2,07063 × 3,6 50 2,445

Toeslagen pompvermogen (procentueel) voor werking met Tyfocor

AanwijzingKarakteristieken van de circulatiepompen, zie hoofdstuk ”Primairepompen”.

Dimensioneringspompdebiet²A = ²water + fQ (in %)DimensioneringsopvoerhoogteHA = Hwater + fH (in %)Met de verhoogde pompvermogensgegevens ²A en HA moet de pompworden gekozen.

AanwijzingDe toeslagen zijn slechts een correctie voor de circulatiepompen. Cor-recties van de installatiekarakteristieken resp. -gegevens moet metbehulp van vakliteratuur resp. de gegevens van de armaturenfabrikantworden bepaald.Viessmann warmtedragend medium ”Tyfocor” (kant-en-klaar mengseltot –15 °C) heeft een volumeaandeel ethyleenglycol van 28,6 % (gere-kend wordt met 30 %).


60 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

Volumeaandeel ethyleenglycol % 25 30 35 40 45 50Bij werkingstemperatuur 0 °C – fQ % 7 8 10 12 14 17– fH % 5 6 7 8 9 10Bij werkingstemperatuur +2,5 °C – fQ % 7 8 9 11 13 16– fH % 5 6 6 7 8 10Bij werkingstemperatuur +7,5 °C – fQ % 6 7 8 9 11 13– fH % 5 6 6 6 7 9

AanwijzingKarakteristieken van de circulatiepompen, zie pagina 23 en 36.

12.6 Warmtebron voor water/water-warmtepompenVoor de werking als water/water-warmtepomp is een ombouwsetnodig (op aanvraag).

GrondwaterWater/water-warmtepompen gebruiken de warmte-inhoud van grondwater of koelwater.

D

F

K

G

CH

D

B

EL

M K

N

O

-14,0 mmin. 5 m-12,0 m-14,0 m-15,0 m-16,0 m

-20,0 m-21,0 m

-23,0 m-24,0 m

-15,0 m

-11,0 m

ca. 1,3 m

A

A Naar de warmtepompB Absorberende bronC ZuigbronD DrukbuisE ZuigbronF TerugslagklepG Bronpomp

H Grondwater-stromingsinrichtingK BronschachtL Primaire pomp (naargelang type geïntegreerd)M Warmtewisselaar primaire circuitN Vorstbescherming primaire circuitO Stromingsbewaker broncircuit

Water/water-warmtepompen bereiken hoge winstfactoren. Grondwa-ter beschikt het gehele jaar over een ongeveer gelijkblijvende tempe-ratuur van 7 tot 12 °C. Daarom moet het temperatuurniveau van dewarmtebron grondwater voor verwarmingsdoeleinden slechts relatiefworden verhoogd (in vergelijking tot andere warmtebronnen).Het grondwater wordt door de warmtepomp tot 5 K afgekoeld (naar-gelang dimensionering), echter qua hoedanigheid niet veranderd.

■ Op grond van de kosten voor de pompinstallatie wordt voor een- entweefamiliehuizen geadviseerd het grondwater niet uit grotere diep-tes dan ca. 15 m te pompen (zie bovenstaande afbeelding). Voorbedrijfs- of grote installaties kunnen echter grotere pompdieptes zin-vol zijn.

■ Tussen afname (zuigbron) en terugvoer (absorberende bron) moeteen afstand van minstens 5 m worden aangehouden. Om een ”stro-mingskortsluiting” te voorkomen moeten zuig- en absorberendebronnen in de stroomrichting van het grondwater worden aangelegd.De absorberende bron moet zo worden uitgevoerd dat uitstromenvan water onder het grondwaterniveau ligt.


VITOCAL VIESMANN 61

5441

798

B/fl

12

■ Wegens schommelende waterkwaliteit adviseren wij in het alge-meen een systeemscheiding tussen bron en warmtepomp.

■ De toevoer en afvoer van het grondwater naar de warmtepomp moetbeveiligd zijn tegen vorst en met een helling naar de bron wordenaangelegd.

Bepaling van de noodzakelijke grondwaterhoeveelheidHet debiet, dus de benodigde waterdoorstroming, hangt af van hettoestelvermogen en van de afkoeling.Het benodigde minimumdebiet staat in de ”Technische Gegevens”.

Een verhoogd debiet leidt tot een hoger intern drukverlies. Hiermeemoet met de pompdimensionering rekening worden gehouden.

Vergunning voor een water/water-warmtepompinstallatieHet plan moet door de ”betreffende autoriteiten” worden goedge-keurd.In zoverre voor gebouwen een aansluit- en gebruiksplicht aan eenopenbare watertoevoer bestaat, is goedkeuring voor het gebruik vanhet grondwater als warmtebron door de gemeente nodig.

De toestemming kan aan bepaalde eisen zijn verbonden.

Dimensionering van het warmtewisselaar primaire circuit

8 °C

6 °C 4 °C

10 °C

A B

A WaterB Aardwarmte (antivriesmengsel)

AanwijzingPrimaire circuit met antivriesmengsel (aardwarmte, minstens –5 °C)vullen.

Door het gebruik van een warmtewisselaar in het primaire circuit wordtde bedrijfsveiligheid van een water/water-warmtepomp verhoogd. Bijde juiste dimensionering van de primaire pomp en optimale bouw vande primaire pomp verslechtert de prestatiecoëfficiënt van een water/water-warmtepomp maximaal met de waarde 0,4.Wij adviseren het gebruik van de geschroefde roestvaststalen plaat-warmtewisselaar uit de Viessmann prijslijst Vitoset (fabrikant TranterAG) zie volgende keuzetabel.

Keuzelijsten plaatwarmtewisselaar voor water/water-warmtepompen

Plaatwarmtewisselaar, gesoldeerd (niet reinigen, vervangingsartikel)Warmtepompen-compacttoestel

Koelvermogen Debiet Drukverlies Plaatwarmtewis-selaarVitotrans 100

Broncircuit(water)

Primaire circuit(aardwarmte)

Broncircuit(water)

Primaire circuit(aardwarmte)

Type in kW in m3/h in m3/h in kPa in kPa Bestelnr..Vitocal 222-G/242-GBWT 106 6,7 (6,5*17) 1440 1510 15,2 14,0 3003 492BWT 108 8,5 (8,5) 1820 1920 8,1 8,2 3003 493BWT 110 11,0 (10,7) 2350 2480 13,3 13,4 3003 493Vitocal 333-G/343-GBWT 106 6,8 1450 1530 15,6 14,4 3003 492BWT 108 9,1 1950 2050 9,3 9,3 3003 493BWT 110 11,4 2440 2670 14,2 14,3 3003 493

Plaatwarmtewisselaar, geschroefd (te reinigen)Warmtepomp Koelvermogen Comfort-plaatwarm-

tewisselaarType kW Bestelnr..Vitocal 222-G/242-GBWT 106 6,7 (6,5*17) 7248 331BWT 108 8,5 (8,5) 7248 332BWT 110 11,0 (10,7) 7248 333Vitocal 333-G/343-GBWT 106 6,8 7248 331BWT 108 9,1 7248 332BWT 110 11,4 7248 333

Debiet en drukverlies in het primaire circuit worden door de geïnte-greerde circulatiepompen gegarandeerd, in zoverre de som van dedrukverliezen van warmtewisselaar en buizensysteem de maximaleexterne doorstroomweerstand van de warmtepomp (zie ”TechnischeGegevens”) niet overstijgt.

*17 230 V-toestellen


62 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

12.7 Verwarmingscircuit- en warmteverdelingNaargelang de dimensionering van het verwarmingssysteem zijn ver-schillend hoge verwarmingsaanvoertemperaturen nodig.De warmtepompen bereiken een max. aanvoertemperatuur van60 ºC.Om een monovalente werking van de warmtepomp mogelijk te maken,moet een lagetemperatuurverwarmingssysteem met een verwar-mingswateraanvoertemperatuur van ≤ 60 ºC worden ingebouwd.Hoe lager de maximale verwarmingswateraanvoertemperatuur geko-zen wordt, hoe beter de jaarrendement van de warmtepomp wordt.

Een CV-pomp en een veiligheidsklep in het verwarmingscircuit(3 bar) zijn reeds in de toestellen geïntegreerd. Een overeenkomstighet verwarmingssyteem gedimensioneerd membraandrukexpansie-vat moet door de installateur worden voorzien. Daarbij moet met hetverwarmingswatervolume van de toestellen rekening worden gehou-den.

12.8 Verwarmingswaterbuffer

Verwarmingswaterbuffer voor looptijdoptimalisatie

VHP QWP · (20 tot 25 liter)QWP = Nominaal vermogen van de warmtepomp (absoluut)VHP = Volume van de verwarmingswaterbuffer in liter

Voorbeeld:Type BWT 110 met QWP = 10,2 kWVHP = 10,2 · 20 Liter = 204 liter boilerinhoudSelectie: Vitocell 100-E met 200 liter boilerinhoud

Verwarmingswaterbuffer voor overbrugging van de blokkeringstijdenDeze variant biedt zich aan bij warmteverdeelsystemen zonder extraopslag (bijv. radiatoren, hydraulische warmeluchtventilatoren).Een 100 % warmteopslag voor de blokkeringstijden is mogelijk maarwordt niet aanbevolen omdat de boilers dan te groot worden.

Voorbeeld:ΦHL = 10 kW = 10000 WtSz = 2 h (max. 3 x per dag)Δϑ = 10 KcP = 1,163 Wh/(kg∙K) voor water

cP Spec. warmtecapaciteit in kWh/(kg ∙ K)ΦHL Stooklast van het gebouw in kWtSz Blokkeringstijd in urenVHP Volume van de verwarmingswaterbuffer in literΔϑ Afkoeling van het systeem in K

100 % dimensionering(rekeninghoudend met de aanwezige verwarmingsoppervlakken)

VHP =tSZHLΦ ·

ΔPc ·

VHP10000 W · 2 h

Whkg · k · 10 k1,163

= 1.720 kg=

1720 kg water komt overeen met een boilerinhoud van 1720 liter.Selectie: 2 Vitocell 100-E met 1000 liter boilerinhoud

Geschatte dimensionering(met gebruik van de vertraagde gebouwafkoeling)

VHP = ΦHL ∙ (60 tot 80 liter)

VHP = 10 ∙ 60 literVHP = 600 liter boilerinhoud

Selectie: 1 Vitocell 100-E met 750 liter boilerinhoud.

12.9 Koelfunctie ”natural cooling”

Functiebeschrijving

Bij ”natural cooling” neemt de warmtepompregeling de volgende func-ties over:■ Aansturing van alle noodzakelijke circulatiepompen, omschakel-

kleppen en mengkleppen■ Vastlegging van de noddzakelijke temperaturen■ Dauwpuntbewaking

Daalt de buitentemperatuur onder de koelgrens (instelbaar), geeft deregeling de koelfunctie ”natural cooling” vrij. Bij koeling via een ver-warmingscircuit (vloerverwarmingscircuit) gebeurt de regeling weers-afhankelijk en bij een apart koelcircuit, bijv. ventilatorconvector kamer-temperatuurafhankelijk.Tapwateropwarming door de warmtepomp is tijdens de koeling moge-lijk.

NC-Box■ De stookruimte moet droog en vorstvrij zijn.■ Vitocal 200-G/300-G: NC-Box in de stookruimte boven de warmte-

pomp monteren en meegeleverde ribbelbuizen hydraulisch verbin-den.

■ Warmtepomp-compacttoestellen: NC-Box in de buurt van het warm-tepomp-compacttoestel monteren en voor hydraulische verbindingdoor de installateur voorziene buizen gebruiken.

■ Om condenswatervorming te voorkomen moeten alle aardwarmte-en koudwaterleidingen volgens de regels der techniek dampdiffu-siedicht geïsoleerd worden.


VITOCAL VIESMANN 63

5441

798

B/fl

12

■ Netaansluiting (1/N/PE, 230 V/50 Hz) is nodig.Advies: netaansluiting van de warmtepomp via door de installateurte voorziene netverdeler gebruiken.

■ Als de NC-Box aan een afzonderlijke (uitsluitend voor het koelengebruikt) koelcircuit wordt aangesloten, moet deze via een extraexpansievat en een veiligheidsklep worden beveiligd.

■ Voor de afdichting van de aansluitingen aan de NC-box mogen uit-sluitend Teflon- en EPDM-afdichtingen worden gebruikt.

”Natural cooling” met NC-BoxNaargelang sonden-/collectorinstallatie en grondtemperaturen kanmet de NC-Box maximaal 5 kW koelvermogen worden overgebracht.Voor de koeling kan een verwarming/koelcircuit, bijv. vloerverwar-mingscircuit of een apart koelcircuit, bijv. ventilatorconvector wordenaangesloten.De NC-Box beschikt over alle noodzakelijke circulatiepompen,omschakelkleppen, mengkleppen en sensoren alsook de benodigdeverbinding met de KM-bus-aansluiting van de warmtepompregeling.De warmte die aan het verwarminmgs/koelcircuit wordt onttrokken,brengt de warmtewisselaar naar de NC-Box in de grond. Deze warm-tewisselaar is in serie geschakeld en hiermee is een systeemscheidingtussen primaire en secundaire circuit mogelijk.

AanwijzingAlle leidingen door de installateur dampdiffusiedicht te isoleren.

Plaatsing van de NC-Box naast de warmtepomp■ Bij warmtepomp-compacttoestellen Vitocal 222-G/242-G/333-G/

343-G.■ Bij Vitocal 200-G/300-G, als de montageruimte boven de warmte-

pompen niet voldoende is.■ Hydraulische verbinding gebeurt met door de installateur voorziene

buizen.

Plaatsing van de NC-Box boven de warmtepomp■ Bij Vitocal 200-G/300-G.■ Hydraulische verbinding gebeurt met set ribbelbuizen.

B

C

AK

H

G

F

D E

A WarmtepompB Retour primaire circuit (aardwarmte-uitlaat warmtepomp)C Aanvoer primaire circuit (aardwarmte-inlaat NC-Box)D Retour verwarmings-/koelcircuit of apart koelcircuitE Aanvoer verwarmings-/koelcircuit of apart koelcircuitF Vochtopbouwschakelaar, schakelpunt instelbaar (voorinstelling

80 % relatieve vochtigheid), afstand naar de NC-Boxmax. 15 cm

G NC-BoxH Aanvoer tapwateropwarmingK Retour tapwateropwarming (met door de installateur voorzien

expansievat)


64 VIESMANN VITOCAL

12

5441

798

B/fl

Koeling met vloerverwarmingDe vloerverwarming kan zowel voor de verwarming als ook voor dekoeling van gebouwen en vertrekken worden gebruikt.De hydraulische integratie van de vloerverwarming in het warmtedra-gercircuit vindt plaats met een koel-warmtewisselaar. Voor de aan-passing van de koellast van de ruimtes aan de buitentemperatuur iseen mengklep nodig. Net als een stooklijn kan ook het koelvermogenvia de door de warmtepompregeling aangestuurde mengklep in hetkoelcircuit met een koellijn exact aan de koellast worden aangepast.Voor het behoud van de behaaglijkheidscriteria en ter voorkoming vandauwwatervorming moeten de grenswaarden met betrekking tot deoppervlaktetemperatuur worden aangehouden. Zo mag de oppervlak-tetemperatuur van de vloerverwarming tijdens het koelen niet onderde 20 °C dalen.Om condensvorming aan het vloeroppervlak te voorkomen bevindtzich in de aanvoerleiding van de vloerverwarming een vochtigheids-voeler ”natural cooling” (om het dauwpunt te registreren). Zo kan ookbij kort optredende weersschommelingen (bijv. onweer) de condens-watervorming veilig worden voorkomen.

AanwijzingDe hiervoor genoemde componenten zijn bestanddeel van de NC-Box(mengklep alleen bij NC-Box met mengklep).

De dimensionering van de vloerverwarming moet met de aanvoer/retourtemperatuurcombinatie van ca. 14/18 °C plaatsvinden.Voor de inschatting van het mogelijke koelvermogen van een vloer-verwarming kan de volgende tabel geraadpleegd worden.

In principe geldt:De minimumaanvoertemperatuur voor de koeling met vloerverwar-ming en de minimumoppervlaktetemperatuur hangen af van de kli-maatomstandigheden in de kamer (luchttemperatuur en relatieveluchtvochtigheid). Daarom moet hiermee bij de planning rekening wor-den gehouden.

Schatting van het koelvermogen van een vloerverwarming afhankelijk van de vloerbedekking en de aanlegafstand van de buizen(aangenomen aanvoertemperatuur ca. 14 °C, retourtemperatuur ca. 18 °C; bron: Fa. Velta)Vloerbedekking Tegels TapijtLeidingsafstand mm 75 150 300 75 150 300Koelvermogen bij buisdiameter –10 mm W/m2 45 35 23 31 26 19–17 mm W/m2 46 37 25 32 27 20–25 mm W/m2 48 40 28 33 29 22

Gegevens geldig bijKamertemperatuur 25 °CRel. luchtvochtigheid 60 %Dauwpunttemperatuur 16 °C

12.10 Alleen bij Vitocal 242-G/343-G: Aansluiting van zonnecollectorenEr kunnen max. 5 m2 vlakke collectoren (Vitosol 200-F/300-F) of 3m2 buiscollectoren (Vitosol 200-T/300-T) aan de warmtepomp-com-pacttoestellen worden aangesloten. In de toestellen is alles voor deaansluiting van het zonnecircuit voorbereid, ook de benodigde rege-lingsfuncties zijn reeds geïntegreerd.De buisleidingen van het collectoroppervlak naar het warmtepomp-compacttoestel moeten door de installateur worden voorzien. Aan hette installeren buissysteem moet een overeenkomstig gedimensio-neerd expansievat worden aangesloten. De isolatie van de buisleidin-gen moet van hittebestendig materiaal tot 185 ºC worden uitgevoerd.Deze eis geldt ook voor de te gebruiken bevestigingsklemmen.

Om de benodigde volumes te bereiken, moet het buizensysteem metcollectoroppervlak qua drukverlies worden berekend. Met betrekkingtot de uitvoering, montage, berekening en inzetgrenzen van het zon-nesysteem gelden de planningsaanwijzing, de serviceaanwijzing ende montageaanwijzingen van de zonnesystemen in kwestie.

Dimensionering van zonne-expansievat

Zonne-expansievat

Opbouw en werkingMet afsluitklep en bevestiging.


VITOCAL VIESMANN 65

5441

798

B/fl

12

A Warmtedragend mediumB StikstofvullingC StikstofbufferD Veiligheidsvoorraad, min. 3 lE VeiligheidsvoorraadF Toestand bij levering (3 bar voordruk)G Zonnesysteem gevuld zonder warmte-inwerkingH Onder maximumdruk bij de hoogste temperatuur van het warm-

tedragend medium

Het zonne-expansievat is een gesloten vat, waarvan de gasruimte(stikstofvulling) van de vloeistofruimte (warmtedragend medium) dooreen membraan is gescheiden en waarvan de voordruk afhankelijk isvan de installatiehoogte.

Technische gegevens

b

b

a a

Expansievat Bestelnr. Inhoud Ø a b Aansluiting Gewicht l mm mm kg

A 7248 241 18 280 370 R¾ 7,5 7248 242 25 280 490 R¾ 9,1 7248 243 40 354 520 R¾ 9,9B 7248 244 50 409 505 R1 12,3 7248 245 80 480 566 R1 18,4

Gegevens voor het berekenen van het benodigde volume zie plan-ningsaanwijzing ”Vitosol”.

Warmtepompregeling

13.1 Vitotronic 200, type WO1A

Opbouw en functies

Modulaire opbouwDe regeling is in het warmtepomp-compacttoestel ingebouwd.De regeling bestaat uit een basistoestel, elektronische modules en eenbedieningseenheid.

Basistoestel:■ netschakelaar■ Optolink laptop-interface

■ bedrijf- en storingsindicatie■ zekeringen


66 VIESMANN VITOCAL

1354

41 7

98 B

/fl

Warm waterZonne-energieInformatiemenu

Kiezen met

40°CVerwarming/koelingAanvoertemperatuur

i(

Bedieningseenheid:■ eenvoudige bediening door:

– display geschikt voor grafieken met weergave met volle tekst– grote letters en contrastrijke zwart/wit-afbeelding– op de context betrekking hebbende helpteksten– geïntegreerde besturing van de zonne-installatie bij warmtepom-

pen met zonne-integratie– bedieningsgedeelte uitneembaar en met aparte toebehoren aan

de wand aan te brengen■ met digitale schakelklok

■ bedieningstoetsen voor:– navigatie– bevestiging– help– uitgebreid menu

■ instelling van:– normale en gereduceerde kamertemperatuur– normale en tweede tapwatertemperatuur– werkingsprogramma– tijdprogramma's voor kamerverwarming, warmwaterbereiding, cir-

culatie en verwarmingswaterbuffer– spaarwerking– partywerking– vakantieprogramma– stook- en koellijnen– coderingen– actorentests

■ tonen van:– aanvoertemperatuur– warmwassertemperatur– informatie– werkingsgegevens– diagnosegegevens– aanwijzing-, waarschuwing- en storingsmeldingen

Functies■ Weersafhankelijke regeling van de aanvoertemperatuur voor stook-

of koelwerking■ Elektronische maximum- en minimumtemperatuurbegrenzing■ Behoefteafhankelijke uitschakeling van de warmtepomp en de pom-

pen voor primaire en secundaire circuit■ Instelling van een variabele stook- en koelgrens■ Pompblokkeerbeveiliging■ Vorstbescherming van de verwarmingsinstallatie■ Geïntegreerd diagnosesysteem■ Boilertemperatuurregeling met voorrangsschakeling■ Extra functie voor de tapwateropwarming (kortstondig opwarmen

naar een hogere temperatuur)■ Regeling van een verwarmingswaterbuffer:■ Regeling van een verwarmingswater-doorstroomelement

■ Programma estrikdroging■ Regeling voor zwembadverwarming in combinatie met externe uit-

breiding H1 (toebehoren)■ Externe bijschakelingen: mengklep OPEN, mengklep DICHT, wer-

kingsmodusomschakeling■ Externe aanvraag (gewenste aanvoertemperatuur instelbaar) en

blokkeren van de warmtepomp, opgave van de gewenste aanvoer-temperatuur via externe 0 tot 10 V signaal (met externe uitbreidingH1, toebehoren)

■ Datacommunicatie:– Op afstand bewaken en werken via GSM-telefoonnetten met

Vitocom 100Aansluiting aan de warmtepompregeling via KM-BUS

Er wordt voldaan aan de vereisten van DIN EN 12831 voor de bere-kening van de stooklast. Om het opwarmvermogen te verlagen wordtbij lage buitentemperaturen van de werkingsstatus ”Gereduceerd”naar de werkingsstatus ”Normaal” geschakeld.

Volgens de verordening voor energiebesparing moet per kamer eentemperatuurregeling, bijv. met thermostaatkranen plaatsvinden.

SchakelklokDigitale schakelklok■ Dag- en weekprogramma■ Automatische omschakeling van zomer-/winteruur■ Automatische functie voor tapwaterverwarming en tapwatercircula-

tiepomp■ Tijd, weekdag en standaardschakeltijden voor de kamerverwarming,

de tapwaterverwarming, de verwarming van een verwarmingswa-terbuffer en de tapwatercirculatiepomp zijn in de fabriek ingesteld

■ Schakeltijden individueel programmeerbaar, max. 8 periodes perdag

Kortste schakelinterval: 10 minutenGangreserve: 14 dagen

Instelling van de werkingsprogramma'sVoor alle bedrijfsprogramma's is de vorstbeveiliging (zie vorstbescher-mingsfunctie) van de verwarmingsinstallatie actief.Met de programmaselectietoetsen kunnen de volgende werkingspro-gramma's worden ingesteld:

■ bij verwarmings-/koelcircuits:Verwarmen en warm water of verwarmen, koelen en warm water

■ bij een afzonderlijk koelcircuit:Koeling

Warmtepompregeling (vervolg)

VITOCAL VIESMANN 67

5441

798

B/fl

13

■ alleen warm water, aparte instelling voor elk verwarmingscircuit

AanwijzingAls de warmtepomp, bijv. in de zomer alleen voor de tapwaterow-parming moet worden gebruikt, moet voor alle verwarmingscircuitshet werkingsprogramma ”Alleen warm water” worden gekozen.

■ Uitschakelwerking

De externe werkingsprogrammaomschakeling is in combinatie met deexterne uitbreiding H1 mogelijk.

Vorstbeschermingsfunctie■ Bij een lagere buitentemperatuur dan ca. +1 °C wordt de vorstbe-

schermingsfunctie ingeschakeld.Als de vorstbeschermingsfunctie actief is, worden de CV-pomp inge-schakeld en wordt een minimumketelwatertemperatuur van ca.20 °C in stand gehouden.De warmwaterboiler wordt tot ca. 20 °C verwarmd.

■ De vorstbeschermingsfunctie wordt bij een lagere buitentempera-tuur dan ca. +3 °C ingeschakeld.

Instelling van stook- en koellijnen (inclinatie en niveau)De Vitotronic 200 regelt weersafhankelijk de aanvoertemperatuur vanhet secundaire circuit (= aanvoertemperatuur van het verwarmings-circuit zonder mengklep) en de aanvoertemperatuur van het verwar-mingscircuit met mengklep (in combinatie met uitbreidingsset voor eenverwarmingscircuit met mengklep).Welke aanvoertemperatuur nodig is om een bepaalde kamertempe-ratuur te bereiken hangt af van de verwarmingsinstallatie en de isolatievan het te verwarmen of te koelen gebouw.Met de instelling van de stook- of koellijnen worden de aanvoertem-peraturen aan deze omstandigheden aangepast.■ Stooklijnen:

De aanvoertemperatuur van het secundaire circuit is naar bovenbegrensd door de thermostaat en door de temperatuur die op deelektronische maximum temperatuurregeling is ingesteld.

3,2

3,4

Aanv

oerte

mp.

in °

C

Buitentemperatuur in °C

Inclinatie van de stooklijn

3,0

2,8

2,2

2,4

2,0

1,6

1,4

1,2

1,0

0,8

0,6

0,4

0,2

90

80

70

60

50

40

30

20

1,8

2,6

1020 -30-20-100

■ Koellijnen:De aanvoertemperatuur van het secundaire circuit is door de aan deelektronische minimumtemepratuurregeling ingestelde temperatuurnaar beneden begrensd.

1,2

30 25 2035Buitentemperatuur in °C

Aanv

oerte

mp.

in °

C1

5

10

15

20

1,4 1,6

1,0

0,8

0,6

0,4

0,2

1,8 2,0 2,2 3,43,02,6

Inclinatie koellijn

Verwarmingsinstallaties met verwarmingswaterbuffer of evenwichtsflesBij gebruik van een hydraulische ontkoppeling moet een temperatur-sensor in de verwarmingswaterbuffer of de evenwichtsfles wordeningebouwd en aan de warmtepompregeling worden aangesloten.

BoilertemperatuursensorDe sensor is in de regeling aangesloten en in de warmwaterboilergemonteerd.

Technische gegevensBeschermingsgraad IP 32Toegelaten omgevingstemperatuur – bij werking 0 tot +90 °C– bij opslag en transport -20 tot +70 °C


68 VIESMANN VITOCAL

1354

41 7

98 B

/fl

BuitentemperatuursensorMontageplaats:■ muur aan noord- of noordwestkant van het gebouw■ 2 tot 2,5 m boven de grond, bij gebouwen met verschillende verdie-

pingen ongeveer in de bovenste helft van de tweede verdieping.Aansluiting:■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 35 m bij een kabeldiameter

van 1,5 mm2 koper.■ kabel mag niet samen met 230/400 V kabels worden gelegd

41 66

80Technische gegevensBeschermingsgraad IP 43 conform EN 60529


Toelaten omgevingstemperatuur bij wer-king, opslag en transport -40 tot +70 °C

13.2 Technische gegevens Vitotronic 200, type WO1AAlgemeenNominale spanning 230 V~Nominale frequentie 50 HzNominale stroom 6 AVeiligheidsklasse IToegestane omgevingstemperatuur – bij werking 0 tot +40 °C

Gebruik in woon- en stookruimtes (normale omgevingsvoorwaarden)– bij opslag en transport -20 tot +65 °CInstelgebied van de tapwatertemperatuur 10 tot +70 °CInstelbereik van de stook- en koellijnen – inclinatie 0 tot 3,5– niveau -15 tot +40 K

Aansluitwaarden van de bedrijfscomponentenComponenten Aansluitver-

mogen in WSpanning in V Max. schakel-

stroom AVitocal

222-G 242-G 333-G 333-G NC 343-GPrimaire pomp 200 230 4(2) X X X X XSecundaire pomp 130 230 4(2) X X X X XCV-pomp A1 100 230 4(2) X X X X XCV-pomp M2 100 230 4(2) – – X – XMengklepmotor verwarmings-circuit M2 10 230 0,2 (0,1) – – X – XCirculatiepomp voor deboileropwarming (verwarmings-waterzijde) 130 230 4(2) X X X X XBoilerlaadpomp 130 230 4(2) X XTapwateromlooppomp 50 230 4(2) X X X X XZonnecircuitpomp 130 230 4(2) – X – – XAansturing verwarmingswater-doorstroomelement trap 1 10 230 4(2) X X X X XAansturing verwarmingswater-doorstroomelement trap 2 10 230 4(2) – – X X XGroepsalarmmelding Potentiaalvrij

contact 230 4(2) X X X X XAansturing NC-Box 10 230 4(2) X X X – XTotale maximumstroom – – 5(3) X X X X X


VITOCAL VIESMANN 69

5441

798

B/fl

13

13.3 Regelingstoebehoren

Hulprelais

Bestelnr. 7814 681Schakelbescherming in kleine behuizing.Met 4 verbreekcontacten en 4 maakcontacten.Met serieklemmen voor aarding.

95145

180

Technische gegevensSpoelspanning 230 V~/50 HzNominale stroom (Ith) AC1 16 A

AC3 9 A

Klemtemperatuursensor als installatieaanvoertemperatuursensor

Bestelnr. 7426 133Voor het registreren van de installatieaanvoertemperatuur.

Ø 15

26

Technische gegevensKabellengte 2,0 mBeschermingsgraad IP 32 conform EN 60529,


Toegestane omgevingstemperatuur – bij werking 0 tot +120 °C– bij opslag en transport -20 tot +70 °C

Boilertemperatuursensor

Bestelnr. 7170 965Voor warmwaterboiler en verwarmingswaterbuffer.

Verlenging van de aansluitkabel (door de installateur):■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldiameter

van 1,5 mm2 koper.■ kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels worden gelegd

Technische gegevensKabellengte 3,75 mBeschermingsgraad IP 32 conform EN 60529,


Sensortype Viessmann Pt500Toegestane omgevingstemperatuur– bij werking 0 tot +90 °C– bij opslag en transport -20 tot +70 °C


70 VIESMANN VITOCAL

1354

41 7

98 B

/fl

Temperatuurregelaar voor zwembadtemperatuurregeling

Bestelnr. 7009 432

9860

1645

61

200

R

Technische gegevensAansluiting 3-aderige kabel met een

kabeldoorsnede van1,5 mm2

Instelbereik 0 tot 35 °CSchakelverschil 0,3 KSchakelvermogen 10(2) A 250 V~Schakelfunctie bij stijgende temperatuur

van 2 op 3

32

1

Dompelhuls van roestvast staal R½ x 200 mm

Klemtemperatuursensor (alleen Vitocal 333-G/343-G)

Bestelnr. 7183 288Voor het vastleggen van de aanvoer- of retourtemperatuur van het 1everwarmingscircuit met mengklep M2.

4042

76

Technische gegevensKabellengte 5,8 m, stekkerklaarBeschermingsgraad IP 32 conform EN 60529,



MengklepmotorVoor het eerste verwarmingscircuit met mengklep M2.

Bestelnr. 7450 657De mengklepmotor wordt direct op de Viessmann mengklep DN 20 tot50 en R ½ tot 1¼ gemonteerd.Met systeemstekker.Voor bedrading door de installateur.

130

90180

Technische gegevensNominale spanning 230 V~Nominale frequentie 50 HzOpgen. vermogen 4 WVeiligheidsklasse IIBeschermingsgraad IP 42 conform EN 60529,


Toegestane omgevingstemperatuur – bij werking 0 tot +40 °C– bij opslag en transport -20 tot +65 °CDraaimoment 3 NmLooptijd voor 90 ° ∢ 120 s

Uitbreidingsset voor ene verwarmingscircuit met mengklep met geïntegreerde mengklepmotor

Bestelnr. 7301 063KM-BUS-deelnemer


VITOCAL VIESMANN 71

5441

798

B/fl

13

Onderdelen:■ mengklepelektronica met mengklepmotor voor Viessmann meng-

klep DN 20 tot 50 en R ½ tot 1¼■ aanvoertemperatuursensor (klemtemperatuursensor), kabellengte

2,2 m, stekkerklaar, technische gegevens zie onder■ stekker voor aansluiting van de CV-pomp■ netaansluitkabel (3,0 m lang)■ BUS-aansluitkabel (3,0 m lang)

De mengklepmotor wordt direct op de Viessmann mengklep DN 20 tot50 en R ½ tot 1¼ gemonteerd.

Mengklepelektronica met mengklepmotor

160

180 130

Technische gegevensNominale spanning 230 V~Nominale frequentie 50 HzNominale stroom 2 A

Opgen. vermogen 5,5 WBeschermingsgraad IP 32D conform EN 60529

te waarborgen door opbouw/inbouw

Veiligheidsklasse IToegestane omgevingstemperatuur – bij werking 0 tot +40 °C– bij opslag en transport -20 tot +65 °CNom. belasting van de relaisuitgangvoor de CV-pomp sÖ 2(1) A 230 V~Draaimoment 3 NmLooptijd voor 90 ° ∢ 120 s

Aanvoertemperatuursensor (klemsensor)

42

66

60Wordt met een spanband bevestigd.

Technische gegevensBeschermingsgraad IP 32D conform EN 60529



Uitbreidingsset voor een verwarmingscircuit met mengklep voor aparte mengklepmotor

Bestelnr. 7301 062KM-BUS-deelnemerVoor de aansluiting van één afzonderlijke mengklepmotor.Onderdelen:■ mengklepelektronica voor de aansluiting van een afzonderlijke

mengklepmotor■ aanvoertemperatuursensor (klemtemperatuursensor), kabellengte

5,8 m, stekkerklaar■ stekker voor aansluiting van de CV-pomp■ aansluitklemmen voor aansluiting van de mengklepmotor■ netaansluitkabel (3,0 m lang)■ BUS-aansluitkabel (3,0 m lang)

Mengklepelektronica

58180

140

Technische gegevensNominale spanning 230 V~Nominale frequentie 50 HzNominale stroom 2 AOpgen. vermogen 1,5 WBeschermingsgraad IP 20D conform EN 60529


Veiligheidsklasse IToegestane omgevingstemperatuur – bij werking 0 tot +40 °C– bij opslag en transport -20 tot +65 °CNominale belastbaarheid van derelaisuitgangen CV-pomp sÖ 2(1) A 230 V~Mengklepmotor 0,1 A 230 V~Benodigde looptijd van de mengklep-motor voor 90 ° ∢ ca. 120 sec.

Aanvoertemperatuursensor (klemsensor)

42

66

60


72 VIESMANN VITOCAL

1354

41 7

98 B

/fl

Wordt met een spanband bevestigd. Technische gegevensBeschermingsgraad IP 32D conform EN 60529



Dompeltemperatuurregelaar

Bestelnr. 7151 728Te gebruiken als thermostaat maximumtemperatuurbegrenzing voorde vloerverwarming.De thermostaat wordt in de verwarmingsaanvoer ingebouwd en scha-kelt de CV-pomp bij een te hoge aanvoertemperatuur uit.

72 130

9520

0

Technische gegevensKabellengte 4,2 m, stekkerklaarInstelbereik 30 tot 80 °CSchakelverschil max. 11 KSchakelvermogen 6(1,5) A 250 V~Instelschaalverdeling in de behuizingDompelhuls van roestvast staal R ½ x 200 mmDIN-registratienr. DIN TR 116807

ofDIN TR 96808

Klemtemperatuurregelaar

Bestelnr. 7151 729Te gebruiken als thermostaat voor maximumtemperatuurbegrenzingvoor vloerverwarming (alleen in combinatie met metalen buizen).De thermostaat wordt op de verwarmingsaanvoer gemonteerd enschakelt de CV-pomp bij een te hoge aanvoertemperatuur uit.

72 130

95

Technische gegevensKabellengte 4,2 m, stekkerklaarInstelbereik 30 tot 80 °CSchakelverschil max. 14 KSchakelvermogen 6(1,5) A 250V~Instelschaalverdeling in de behuizingDIN-registratienr. DIN TR 116807

ofDIN TR 96808

Vitotrol 200

Bestelnr. 7450 017KM-BUS-deelnemer.Met de afstandsbediening Vitotrol 200 kunnen vanuit een willekeurigeruimte een werkingsprogramma en de gewenste kamertemperatuur(bij normale werking) voor een verwarmingscircuit worden ingesteld.De Vitotrol 200 beschikt over verlichte keuzeschakelaars van het wer-kingsprogramma en een party- en spaartoets.Met de storingsindicatie worden storingen op de regeling weergege-ven.WS-functie:aanbrengen op een willekeurige plaats in het gebouw.

RS-functie:aanbrengen in de belangrijkste woonruimte op een binnenmuur tegen-over de radiatoren. Niet aanbrengen in wandmeubels, nissen, directnaast deuren of in de buurt van warmtebronnen (bijv. direct zonlicht,schoorsteen, televisietoestel, enz.).De ingebouwde kamertemperatuursensor registreert de kamertempe-ratuur en voert, indien nodig, een correctie van de aanvoertemperatuuren een snelle opwarming aan het begin van de stookwerking uit (indiengecodeerd).Aansluiting:


VITOCAL VIESMANN 73

5441

798

B/fl

13

■ 2-aderige kabel, kabellengte max. 50 m (ook bij aansluiting vanmeerdere afstandsbedieningen)

■ kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels worden gelegd■ laagspanningsstekker is meegeleverd

3075

115

Technische gegevensVoedingsspanning via KM-BUSOpgen. vermogen 0,2 WVeiligheidsklasse IIIBeschermingsgraad IP 30 conform EN 60529


Toegelaten omgevingstemperatuur– bij werking 0 tot +40 °C– bij opslag en transport -20 tot +65 °CInstelbereik van de gewenste kamertem-peratuur

10 tot 30 °Cverstelbaar naar3 tot 23 °C of17 tot 37 °C

De instelling van de gewenste kamertemperatuur bij verlaagde wer-king vindt plaats op de regeling.

Kamertemperatuursensor

Bestelnr. 7408 012Afzonderlijke kamertemperatuursensor als uitbreiding voor de Vitotrol200; te gebruiken als de Vitotrol 200 niet in de belangrijkste woon-ruimte of niet op een geschikte plaats voor de registratie resp. instellingvan de temperatuur kan worden aangebracht.

Aanbrengen in de belangrijkste woonruimte op een binnenwandtegenover de radiatoren. Niet aanbrengen in wandmeubels, nissen,direct naast deuren of in de buurt van warmtebronnen (bijv. direct zon-licht, schoorsteen, televisietoestel, enz.).De kamertemperatuursensor wordt aangesloten op de Vitotronic200.

20

80□

aansluiting:■ 2-aderige kabel met een kabeldoorsnede van 1,5 mm2 koper■ kabellengte vanaf afstandsbediening max. 30 m■ kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels worden gelegd

Technische gegevensVeiligheidsklasse IIIBeschermingsgraad IP 30 conform EN 60529

te waarborgendooropbouw/inbouw

Toegestane omgevingstemperatuur– bij werking 0 tot +40 °C– bij opslag en transport -20 tot +65 °C

KM-BUS-verdeler

Bestelnr. 7415 028Voor de aansluiting van 2 tot 9 toestellen op de KM-BUS van deVitotronic.

217130

84

Technische gegevensKabellengte 3,0 m, stekkerklaarBeschermingsgraad IP 32 conform EN 60529


Toegestane omgevingstemperatuur– bij werking 0 tot +40 °C– bij opslag en transport -20 tot +65 °C

Externe uitbreiding H1

Bestelnr. 7179 058Functie-uitbreiding in de behuizing, voor montage aan de wand.

Met de uitbreiding kunnen de volgende functies worden gerealiseerd:■ cascadeschakeling voor maximaal 4 Vitocal■ functie zwembadopwarming

■ vraag naar een minimumketelwatertemperatuur■ extern blokkeren■ instelling van de gewenste ketelwatertemperatuur via een 0-10 V-

ingang■ externe omschakeling van het werkingsprogramma


74 VIESMANN VITOCAL

1354

41 7

98 B

/fl

217130

84

Technische gegevensNominale spanning 230 V ~Nominale frequentie 50 HzNominale stroom 4 AOpgen. vermogen 4 WVeiligheidsklasse IBeschermingsgraad IP 32Toegestane omgevingstemperatuur – bij werking 0 tot +40 °C

Gebruik in woon- en stook-ruimtes(normale omgevingsvoor-waarden)

– bij opslag en transport -20 tot +65 °C

Montagesokkel voor bedieningseenheid

Bestelnr. 7427 179Voor vrije opstelling van de bedieningseenheid van de warmtepomp-regeling buiten het toestel.

Montage direct aan de wand, of op een schakelaardoos. Afstand naarde warmtepomp max. 5 m.

20

160

110

Bestaande uit:■ wandsokkel met bevestigingsmateriaal■ kabel 5 m lang met stekkers■ afdekking voor de regelingsopening aan de warmtepomp

Vitocom 100, type GSM■ Zonder simkaart

Bestelnr. Z004594

Functies:■ op afstand schakelen via gsm-netwerken■ op afstand opvragen via gem-netwerken■ op afstand bewaken via sms-meldingen aan 1 of 2 mobiele telefoons■ op afstand bewaken van verdere installaties via digitale ingang (230

V)

Leveringsomvang:■ Vitocom 100 (zonder simkaart)■ netaansluitkabel met Eurostekker (2,0 m lang)■ gsm-antenne (3,0 m lang), magneetvoet en kleefpad■ KM-BUS-verbindingskabel (3,0 m lang)

Vereisten op de plaats van aansluiting:Goede ontvangst voor de gsm-communicatie van de gekozen mobieletelefoonnet-provider.Totale lengte van alle KM-BUS-deelnemerkabels max. 50 m.

72 130

50

Technische gegevensNominale spanning 230 V ~Nominale frequentie 50 HzNominale stroom 15 mAOpgen. vermogen 4 WVeiligheidsklasse IIBeschermingsgraad IP 41 conform EN 60529, te

waarborgen door opbouw/inbouw

Werking Type 1B conform EN 60 730-1Toegelaten omgevingstempera-tuur

– bij werking 0 tot +55 °C Gebruik in woon- en stook-ruimtes (normale omgevingscon-dities)

– bij opslag en transport -20 tot +85 °CAansluiting door de installateurStoringsingang DE 1 230 V ~

Communicatiemodule LON

Bestelnr. 7172 173Elektronische printplaat voor de gegevensuitwisseling.

Voor aansluiting van een Vitocom 200 of 300 aan de warmtepompre-geling.


VITOCAL VIESMANN 75

5441

798

B/fl

13

LON-verbindingskabel voor gegevensuitwisseling van de regelingen

Bestelnr. 7143 495 Kabellengte 7 m, stekkerklaar (RJ 45).

Verlengstuk van de verbindingskabel■ Geïnstalleerde lengte 7 tot 14 m:

– 1 Verbindingsleiding (7 m lang)Bestelnr. 7143 495en

– 1 LON-koppeling RJ45Bestelnr. 7143 496

■ Geïnstalleerde lengte 14 tot 900 m met verbindingsstekker:– 2 LON-connectors RJ45

Bestelnr. 7199 251en

– 2-aderige leiding, CAT5, afgeschermd, massieve leiding, AWG26-22, 0,13 tot 0,32 mm2, buitendiameter, 4,5 tot 8 mmdoor de installateur te voorzienof2-aderige leiding, CAT5, afgeschermd, gevlochten draad, AWG26-22, 0,14 tot 0,36 mm2, buitendiameter, 4,5 tot 8 mmdoor de installateur te voorzien

■ Geïnstalleerde lengte 14 tot 900 m met aansluitdoos:– 2 Verbindingsleidingen (7 m lang)

Bestelnr. 7143 495en

– 2 LON-aansluitdozen RJ45, CAT6Bestelnr. 7171 784

– Tweeaderige kabel, CAT5, afgeschermddoor de installateur te voorzienofJY(St) Y 2 x 2 x 0,8door de installateur te voorzienen

Afsluitweerstand

Bestelnr. 7143 4972 stuks

Voor afsluiting van de LON-BUS op de eerste en de laatste LON-deel-nemer.

Fasenbewakingsrelais (alleen Vitocal 222-G/242-G)

Bestelnr. 7463 720Voor de bewaking van de netaansluiting van de compressor.

AanwijzingBij Vitocal 333-F/343-F is een fasenbewakingsrelais reeds in de toe-stand bij levering ingebouwd.

Bijlage

14.1 Voorschriften en richtlijnenVoor planning, installatie en werking van de installatie moeten in de geldende normen en richtlijnen worden gerespecteerd.

Elektrische bepalingenDe elektrische aansluiting en de elektrische installatie moeten volgens de AREI/RGIE-bepalingen en de Technische Aansluiteisen van de elek-triciteitsleverancier worden uitgevoerd.


76 VIESMANN VITOCAL

14

5441

798

B/fl

14.2 WoordenlijstOntdooienVerwijderen van rijp- of ijsaanslag op de verdamper van de lucht/waterwarmtepomp door toevoer van warmte (bij Viessmann-warmte-pompen vindt de ontdooiing indien nodig plaats via het koelcircuit).

Alternatieve werkingDekking van de warmtebehoefte door de warmtepomp uitsluitend opstookdagen met lage stooklast (bijv. QN Geb < 50 %).Op alle andere dagen wordt in de warmtebehoefte voorzien door eenandere warmtebron.

WerkmediumSpeciaal begrip voor koelmiddelen in warmtepompinstallaties.

Gemiddelde jaarlijkse COPQuotiënt van de stookwarmte en de aandrijfarbeid van de compressorover een bepaalde periode, bijv. een jaar.Formuleteken: ∊ β

Bivalente verwarmingVerwarmingssysteem dat door gebruik van twee verschillende ener-giedragers in de stookwarmtebehoefte van een gebouw voorziet (bijv.door de warmtepomp waarvan het warmteaanbod door een tweede,met een andere brandstof aangedreven warmtegenerator wordt aan-gevuld).

Expansieorgaan (expansieventiel)Onderdeel van een warmtepomp tussen compressor en verdampervoor het laten dalen van de condensordruk tot de met de verdam-pingstemperatuur overeenkomende verdampingsdruk.Bovendien regelt het expansieorgaan de inspuithoeveelheid van hetwerkmedium afhankelijk van de verdamperbelasting.

VermogenHet stookvermogen is het door de warmtepomp afgegeven nuttigewarmtevermogen.

KoelvermogenWarmtestroom, die door de verdamper aan een warmtebron wordtonttrokken.

KoelmiddelStof met lage kooktemperatuur, die in een vicieus proces door warm-teopname verdampt en door warmteafgifte weer vloeibaar wordt.

CircuitprocesZich steeds herhalende veranderingen van een werkmedium doortoevoer en afgifte van energie in een gesloten systeem.

KoelvermogenHet koelvermogen is het aan het koelcircuit door de warmtepomp ont-trokken nuttige vermogen.

Prestatiecoëfficiënt COP (Coefficient Of Performance)Quotiënt uit stookvermogen en compressoraandrijfvermogen. DePrestatiecoëfficiënt COP kan alleen als momentwaarde bij een defini-tieve werkingstoestand worden aangegeven.Formuleteken: ∊

Prestatiecoëfficiënt EER (Energy Efficiency Rating)Quotiënt uit koelvermogen en compressor aandrijfvermogen. De Pres-tatiecoëfficiënt EER kan alleen als kortstondige waarde bij een defini-tieve werkingstoestand aangegeven worden.Formuleteken: ∊

Mono-energetischBivalente warmtepompinstallatie, waarbij de de tweede warmtegene-rator met dezelfde energiesoort (stroom) gebruikt wordt.

MonovalentDe warmtepomp is de enige warmtegenerator. Deze werkingsvorm isvoor alle lagetemperatuur-verwarmingen tot max. 55 ºC aanvoertem-peratuur geschikt.

”natural cooling”Energiebesparende koelmethode met behulp van aan de grond ont-trokken koelvermogen.

Opgen. nom.vermogenHet opgenomen elektrische vermogen van de warmtepomp dat incontinubedrijf onder gedefinieerde omstandigheden maximaal moge-lijk is. Dit is alleen voor de elektrische aansluiting aan het stroomnetmaatgevend en wordt door de fabrikant op het kenplaatje aangege-ven.

RendementQuotiënt van de gebruikte en de daarvoor benodigde arbeid resp.warmte.

ParallelwerkingAansturing van een bivalente verwarming met een warmtepomp; opalle dagen verregaande dekking van de warmtebehoefte door dewarmtepomp. Alleen op een paar stookdagen volgt dekking van depiekwarmtebehoefte ”parallel” aan de warmtepomp via andere warm-tegeneratoren.

Omkeerbare werkingswijzeIn de omkeerbare werkingswijze is de volgorde van de stappen in hetkoelcircuit omgekeerd, d.w.z. de verdamper werkt als compressor enomgekeerd, zodat de warmtepomp warmte aan het verwarmingscir-cuit onttrekt. De koelcircuitomkering wordt ook voor het ontdooien vande verdamper gebruikt.

VerdamperWarmtewisselaar van een warmtepomp waarin een warmtestroomdoor het verdampen van een werkmedium aan de warmtebron wordtonttrokken.

CompressorMachine voor het mechanisch pompen en compressie van damp engas. Verschillende modellen mogelijk.

CondensorWarmtewisselaar van een warmtepomp waarin een warmte door ver-dampen van ee werkmedium aan de warmtebron wordt onttrokken.

WarmtepompTechnische inrichting die een warmtestroom bij lage temperatuuropneemt (koude zijde) en door middel van energietoevoer bij hogeretemperatuur weer afgeeft (warme zijde). Bij gebruik van de ”koudezijde” spreekt men van koelmachines, bij gebruik van de ”warmezijde” van warmtepompen.

WarmtepompinstallatieTotale installatie, bestaande uit de warmtebroninstallatie en de warm-tepomp.

WarmtebronMedium (aarde, lucht, water), waarmee met de warmtepomp warmtewordt onttrokken.

Warmtebroninstallatie (WQA)Inrichting voor het onttrekken van warmte uit een warmtebron en hettransport van de warmtedrager tussen warmtebron en ”koude zijde”van de warmtepomp met inbegrip van alle extra inrichtingen.

Bijlage (vervolg)

VITOCAL VIESMANN 77

5441

798

B/fl

14

WarmtedragerVloeibaar of gasvormig medium (bijv. water of lucht), waarmee dewarmte wordt getransporteerd.

14.3 Adressen fabrikanten■ Viessmann Deutschland GmbH

Abteilung GeothermieD-35107 Allendorf (Eder)

■ Doyma GmbH & Co.DoorvoeringssystemenIndustriestraße 43D-28876 Oyten

■ Frank GmbHStarkenburgstraße 1D-64546 Mörfelden

■ HAKA.GERODUR AGGiessenstraße 3CH-8717 Benken

14.4 Overzicht planning van een warmtepompinstallatieOp www.viessmann.de staat een ”checklijst voor het uitwerken vaneen offerte voor een warmtepomp” als download ter beschikking. Hier-voor achter elkaar de volgende links kiezen:Ú ”Login”Ú ”Start Login”Ú ”Technische documentatie”Ú ”Checklijsten”

Geadviseerde werkwijze:1. Vaststelling van de gegevens van het gebouw

■ Exacte gebouwstooklast volgens DIN 4701/EN 12831 vaststellen■ Warmwaterbehoefte bepalen.■ Soort warmteoverdracht bepalen (radiatoren of vloerverwar-

ming).■ Systeemtemperaturen van het verwarmingssysteem vastleggen

(doel: lage temperaturen).2. Dimensionering van de warmtepomp (zie dimensionering)

■ Werkingswijze van de warmtepomp (monovalent, mono-energe-tisch) bepalen.

■ Rekening houden met mogelijke blokkeringsperiodes door hetenergiebedrijf.

■ Warmtebron vastleggen en dimensioneren.■ Warmwaterboiler dimensioneren.

3. Vaststellen van de wettelijke en financiële randvoorwaarden■ Vergunningsprocedure voor warmtebron (alleen voor aardsonde

of bron)■ Overheids- en plaatselijke subsidiemogelijkheden.

Stimuleringsdatabank auf www.viessmann.de bevat actuelegegevens over bijna alle stimuleringsprogramma's in de Bonds-republiek Duitsland.

■ Stroomtarieven en subsidies van het regionale energiebedrijf.■ Mogelijke geluidsbelasting van de bewoners (in het bijzonder bij

lucht/water-warmtepompen).

4. Bepalen van de aansluitingen■ Warmtebron voor warmtepomp (bij aardwarmte/water- en water/

water-warmtepompen)■ Warmtebron(nen) voor verwarmingsinstallatie,■ Elektrische installatie (warmtebron).■ Bouwkundige vereisten (zie ook 5.).

5. Boorfirma opdracht geven (alleen aardwarmte/water- en water/water-warmtepompen)■ Aardsonde dimensioneren (boorfirma).■ Contract i.f.v. prestaties afsluiten.■ Boorwerkzaamheden laten uitvoeren.

6. Bouwkundige vereisten (alleen lucht/water-warmtepomen)■ Bij opstelling binnenshuis statica voor wanddoorvoer controleren,

wandvoer aanbrengen.■ Bij opstelling buitenhuis: fundering volgens de plaatselijke eisen

en de regels der bouwtechniek plannen en uitvoeren.7. Elektrische werkzaamheden

■ Teller aanvragen.■ Last- en stuurleidingen aanleggen.■ Tellerplaatsen inrichten.

14.5 Berekening gemiddelde jaarrendement (COP)Zie online-formulieren op www.viessmann.de ofwww.waermepumpe.de.

Om het online-formulier te openen op www.viessmann.de achterelkaar de volgende links kiezen:Ú ”Login”Ú ”Start Login”Ú ”Software-Service”Ú ”Online-Tools”Ú ”WP Jahresarbeitszahl”Ú ”Berekening warmtepompen gemiddelde jaarrendement JAZ”

Bijlage (vervolg)

78 VIESMANN VITOCAL

14

5441

798

B/fl

AAanmeldprocedure (gegevens)........................................................52Aansluitset circulatie........................................................................41Aansluitset primaire circuit/secundaire circuit..................................40Aansluitset verwarmingscircuitaanvoer/-retour................................40Aansluitset voormontage..................................................................41Aardcollector......................................................................................5■ dimensionering..............................................................................56■ drukverlies.....................................................................................56■ verdeler en verzamelaar...............................................................55Aardsonde..........................................................................................6■ dimensionering..............................................................................58■ drukverlies.....................................................................................58Aardwarmteverdeler■ aardcollectoren.............................................................................37■ aardsonden/aardcollectoren.........................................................38Absorberende bron..........................................................................61Active cooling.....................................................................................9Afmetingen■ Vitocal 222-G................................................................................15■ Vitocal 242-G................................................................................19■ Vitocal 333-G................................................................................27■ Vitocal 343-G................................................................................32Afvoertrechterset..............................................................................44Alternatieve werking.........................................................................77

BBekledingsplaten..............................................................................45Bepalingen■ elektrisch.......................................................................................76Bewaking netaansluiting..................................................................76Bivalent-alternatieve werkingswijze...................................................7Bivalente stookwerking....................................................................77Bivalente werkingswijze.....................................................................6Bivalent-parallelle werkingswijze........................................................7Blokkering door energiebedrijf...............................................7, 52, 53Blokkeringsperiode.....................................................................52, 53Blokkeringstijd........................................................................7, 53, 63Boringen.............................................................................................6Bouwdrogen.......................................................................................8Buitentemperatuursensor.................................................................69

CCalorimeter.......................................................................................42Circuitproces....................................................................................77Circulatie■ aansluitset.....................................................................................41Coefficient Of Performance (COP)...................................................77Communicatiemodule LON..............................................................75Compressor......................................................................................77Compressoraandrijfvermogen..........................................................77Condensor........................................................................................77Contactgeluid.............................................................................10, 11

DDebiet...............................................................................................62Dimensionering van de warmtebron................................................54Dimensionering van de warmtepomp...............................................53Dompeltemperatuurregelaar............................................................73Draaghulp.........................................................................................45Drukverliezen in buisleidingen.........................................................58Dubbele U-buissonde.......................................................................57

EEisen stookruimte.............................................................................45Elektrische bepalingen.....................................................................76Elektrische energie.............................................................................8Elektrische en hydraulische aansluitingen■ Vitocal 222-G................................................................................48■ Vitocal 242-G................................................................................48Energiebedrijf...................................................................................63Energy Efficiency Rating (EER).......................................................77ENEV...............................................................................................67Estrikdrogen.......................................................................................8Ethyleenglycol..................................................................................54Expansieorgaan...............................................................................77Expansievat■ aardwarmtecircuit..........................................................................58■ Opbouw, functie, technische gegevens........................................65■ volumeberekening.........................................................................66E xpansievat■ Zonne-expansievat.......................................................................65Expansieventiel................................................................................77Externe uitbreiding...........................................................................74Externe warmtegenerator.............................................................6, 77

FFasenbewakingsrelais......................................................................76

GGebruik als water/water-warmtepomp.............................................61Gegevensuitwisseling......................................................................75Geluid.................................................................................................9Geluidsbron......................................................................................10Geluidsdruk......................................................................................10Geluidsdrukniveau.....................................................................10, 11Geluidsemissie...........................................................................10, 11Geluidsimmissie...............................................................................11Geluidsoverdracht............................................................................11Geluidsvermogen.............................................................................10Geluidsvermogensniveau.................................................................10Geluidsverspreiding.........................................................................11Gemiddelde jaarlijkse COP..............................................................77Gemiddelde jaarrendement (COP)......................................6, 7, 8, 78Grondwater......................................................................................61

HHydraulische aansluitset..................................................................63

IInhibitoren........................................................................................54Installatie-uitvoeringen.....................................................................52

JJaarrendement.................................................................................63

KKamertemperatuursensor................................................................74Klemtemperatuurregelaar................................................................73KM-BUS-verdeler.............................................................................74Koelfunctie.......................................................................................63Koeling■ gebruik van de primaire bron..........................................................8Koeling met vloerverwarming...........................................................65Koellijn■ inclinatie........................................................................................68■ niveau...........................................................................................68Koelmiddel.......................................................................................77Koelvermogen..............................................................................5, 77

LLON..................................................................................................75Luchtafscheider................................................................................37Luchtgeluid.................................................................................10, 11

Index

VITOCAL VIESMANN 79

5441

798

B/fl

MMengklepuitbreiding■ aparte mengklepmotor..................................................................72■ geïntegreerde mengklepmotor......................................................71Minimumkamerhoogte......................................................................46Mono-energetisch............................................................................77Mono-energetische werkingswijze...............................................6, 53monovalent.........................................................................................6Monovalent.......................................................................................77Monovalente werkingswijze , 53■ Werkingswijze.................................................................................6Montagesokkel voor bedieningseenheid..........................................75

Nnatural cooling..................................................................................77Natural cooling.............................................................................9, 43NC-Box.......................................................................................43, 63Netaansluiting..................................................................................52

OOmkeerbare werkingswijze..............................................................77Ontdooien.........................................................................................77Opgen. nom.vermogen....................................................................77Overdimensionering.........................................................................53

PParallelwerking.................................................................................77Plaatwarmtewisselaar......................................................................62Planning warmtepompinstallatie......................................................78Pompbron.........................................................................................61Prestatiecoëfficiënt.............................................................................8Prestatiecoëfficiënt COP..................................................................77Prestatiecoëfficiënt EER..................................................................77Primaire bron......................................................................................8Primaire circuit■ aansluitset.....................................................................................40Productinformatie■ Vitocal 222-G................................................................................13■ Vitocal 242-G................................................................................16■ Vitocal 333-G................................................................................24■ Vitocal 333-G NC..........................................................................24■ Vitocal 343-G................................................................................29

RRendement.......................................................................................77Richtlijnen.........................................................................................76Ruwbouwsokkel...............................................................................44

SSchakelklok......................................................................................67Secundaire circuit■ aansluitset.....................................................................................40Standaardgebouwlast......................................................................53Stooklast....................................................................................53, 77Stooklijn■ inclinatie........................................................................................68Stooklijne■ niveau...........................................................................................68Stookruimte......................................................................................45Stroomtarieven.................................................................................52Stroomteller......................................................................................52Stroomvoorziening...........................................................................52Systeemscheiding............................................................................62

TTapwateraansluiting.........................................................................50Tapwaterbehoefte............................................................................54Tapwaterfilter...................................................................................51Tapwater-onthardingsinstallatie.......................................................50Technische aansluitbepalingen (TAB).............................................52Technische gegevens■ Vitocal 222-G................................................................................14■ Vitocal 242-G................................................................................17■ Vitocal 333-G................................................................................25■ Vitocal 333-G NC..........................................................................25■ Vitocal 343-G................................................................................30Temperatuurregelaar■ Dompeltemperatuur......................................................................73■ Klemtemperatuur..........................................................................73Temperatuursensor■ buitentemperatuur.........................................................................69■ kamertemperatuur.........................................................................74Toeslagen pompvermogen..............................................................60Toeslag tapwateropwarming............................................................54Toeslag voor verlaagde werking......................................................54Totale vermogensbehoefte................................................................7Tyfocor.............................................................................................60

UUitbreidingsset mengklep■ aparte mengklepmotor..................................................................72■ geïntegreerde mengklepmotor......................................................71

VVeiligheidsgroep...............................................................................42Veiligheidsklep.................................................................................51Verdamper.......................................................................................77Vermogen...................................................................................53, 77Verwarmingscircuitaanvoer/-retour■ aansluitset.....................................................................................40Verwarmingscircuit- en warmteverdeling.........................................63Verwarmingswaterbuffer..................................................................63Verwarmingswater-doorstroomelement...........................................42Vitocom■ 100, type GSM..............................................................................75Vitotrol■ 200................................................................................................73Vloeistofgeluid..................................................................................10Vloerverwarming..............................................................................65Voedingskabel..................................................................................52Volume in buizen..............................................................................60Voormontage■ aansluitset.....................................................................................41Vorstbescherming............................................................................54Vorstbeschermingsfunctie................................................................68

Index

80 VIESMANN VITOCAL

5441

798

B/fl

WWarmtebron.................................................................................5, 77Warmtebroninstallatie (WQA)..........................................................77Warmtedragend medium..................................................................39Warmtedrager..................................................................................78Warmteonttrekkingsvermogen...........................................................5Warmtepomp dimensioneren...........................................................53Warmtepompinstallatie.....................................................................77Warmtepompinstallatie plannen.......................................................78Warmtepompregeling■ basistoestel...................................................................................66■ bedieningseenheid........................................................................67■ functies....................................................................................66, 67■ opbouw.........................................................................................66Warmteverdeelsysteem.....................................................................6Warmtewisselaar primaire circuit.....................................................62Warmwaterbehoefte.........................................................................54Warntedragend medium...................................................................60Waterdepartement...........................................................................57Weersafhankelijke regeling■ Vorstbeschermingsfunctie.............................................................68■ werkingsprogramma's...................................................................67Werkingspunt.....................................................................................8Werkingswijze■ bivalent............................................................................................6■ bivalent-alternatief...........................................................................7■ bivalent-parallel...............................................................................7■ mono-energetisch.....................................................................6, 53■ monovalent...................................................................................53Werkmedium....................................................................................77Woordenlijst.....................................................................................77

ZZonnecollectoren..............................................................................65Zonne-expansievat...........................................................................65Zwerfstroomanode...........................................................................42

Index

VITOCAL VIESMANN 81

5441

798

B/fl

82 VIESMANN VITOCAL

VITOCAL VIESMANN 83

5441

798

B/fl

84 VIESMANN VITOCAL

5441

798

B/fl

Ged

rukt

op

mili

euvr

iend

elijk

,ch

loor

vrij

gebl

eekt

pap

ier

Technische wijzigingen voorbehouden.

Viessmann Belgium bvba-sprlHermesstraat 14B-1930 ZAVENTEMTel. : 02 712 06 66Fax : 02 725 12 39e-mail : [email protected]

planningsaanwijzing · 2019. 10. 26. · en 12831. een vereiste daarvoor is dat het nageschakelde...

Documents