plan prezentacjizs-krepa.pl/images/projekt_unijny/proj_kl3.pdfplan prezentacji rozszerzalność...
TRANSCRIPT
![Page 1: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/1.jpg)
W jaki sposób fizyka
ułatwia życie"Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam. Pozwól mi zrobić, a zrozumiem"
- nowe kompetencje uczniów i nauczycieli w Gminie i Mieście Przasnysz
Projekt edukacyjnyKlasa III Gimnazjum
Szkoła Podstawowa im. maj. Henryka Sucharskiego w Nowej Krępie
![Page 2: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/2.jpg)
Plan prezentacji
Rozszerzalność temperaturowa ciał
Maszyny proste
Ciśnienie
Siła wyporu (Prawo Archimedesa)
Pierwsza zasada dynamiki
Zjawisko odbicia fali elektromagentycznej
Zjawisko załamania światła
![Page 3: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/3.jpg)
Rozszerzalność temperaturowa ciał
Ciała stałe, ciekłe i gazowe pod wpływem temperatury zmieniają swoją
objętość. Rozciągają się latem, a kurczą zimą.
Zastosowanie:
pasteryzacja
przewody elektryczne na słupach
budowa torów kolejowych
likwidacja odkształceń piłeczki ping-pongowej
Doświadczenia:
dylatoskop
pierścień Gravesandego
![Page 4: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/4.jpg)
Konserwowanie żywności - pasteryzacja
Wlewanie gorącego przetworu do słoika -> zawartość słoika rozszerza się -
> gorące powietrze ucieka na zewnątrz -> temperatura zaczyna maleć i
powietrze zaczyna się ochładzać i zmniejszać swoja objętość -> w słoiku
wytwarza się podciśnienie -> ciśnienie atmosferyczne (wyższe niż
podciśnienie w słoiku) dociska nakrętkę -> nakrętka również się kurczy
pod wpływem zimna i dodatkowo utrudnia wymianę tlenu.
Doświadczenie:
butelka z balonikiem
Rozszerzalność temperaturowa ciał
![Page 5: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/5.jpg)
Likwidacja odkształceń piłeczki
ping-pongowej
Włożenie piłeczki do pojemnika z gorącą wodą -> powietrze w piłeczce
zwiększa swoją objętość -> odkształcenie znika.
Doświadczenie:
piłeczka ping-pongowa i
naczynie z gorącą wodą
Rozszerzalność temperaturowa ciał
![Page 6: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/6.jpg)
Budowa torów kolejowych
Zachowanie odpowiednich dylatacji w zależności od rodzaju materiału, z
którego zbudowane są tory:
zbyt małe dylatacje -> wykolejenie pociągu
zbyt duże dylatacje -> stukanie kół o szyny
Rozszerzalność temperaturowa ciał
Tory stacji Ursus Niedźwiadek w Warszawie
Źródło: fot. Lech Marcinczak, tvnwarszawa.pl
![Page 7: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/7.jpg)
Plan prezentacji
Rozszerzalność temperaturowa ciał
Maszyny proste
Ciśnienie
Siła wyporu (Prawo Archimedesa)
Pierwsza zasada dynamiki
Zjawisko odbicia fali elektromagentycznej
Zjawisko załamania światła
![Page 8: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/8.jpg)
Maszyny proste
Urządzenia ułatwiające wykonanie pracy poprzez zmianę wartości lub kierunku działania siły.
Przykłady maszyn prostych:
dźwignia jednostronna i dwustronna
kołowrót
blok nieruchomy i ruchomy
śruba
klin
równia pochyła
przekładnia
„Dajcie mi punkt podparcia, a poruszę Ziemię.” - Archimedes
![Page 9: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/9.jpg)
Dźwignia dwustronna
Prosty pręt podparty w taki sposób, aby miał dwa ramiona.
Zastosowanie:
nożyce do cięcia blachy lub papieru
szczypce
obcęgi
huśtawka
klamerki do bielizny
waga szalkowa
żuraw
szlaban przed torami kolejowymi
Doświadczenie:
pokaz zasady działania modelowej dźwigni dwustronnej (metalowa listwa na statywie z odważnikami)
Maszyny proste
![Page 10: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/10.jpg)
Dźwignia jednostronna
Prosty pręt podparty na jednym końcu - posiada jedno ramię.
Zastosowanie:
taczka ogrodowa
gilotyna do papieru
dziadek do orzechów
kości ludzkiego ciała
żuchwa
Doświadczenia:
cięcie papieru gilotyną
model szkieletu człowieka
Maszyny proste
![Page 11: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/11.jpg)
Kołowrót
Działa na zasadzie dźwigni dwustronnej.
Walec, do którego na jednym z jego końców umocowano korbę. Długość
korby to jedno ramię. Promień walca, na który nawinięta jest lina lub łańcuch, to drugie ramię.
Zastosowanie:
przy studniach
kołowrót ratowniczy
kołowrót wędkarski
Doświadczenie:
pokaz działania kołowrotu wędkarskiego
Maszyny proste
Źródło: www.scholaris.pl
![Page 12: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/12.jpg)
Blok nieruchomy
Krążek obracający się wokół własnej osi z rowkiem i z przerzucona liną. Na
jednej stronie liny mocujemy ciało przeznaczone do podniesienia, a na
drugiej działamy odpowiednią siłą.
Blok nie zmienia wartości siły, a jedynie jej kierunek i zwrot!
Zastosowanie:
w pracach budowlanych przy wciąganiu ciężkich rzeczy na wysokość
w rolnictwie
wciąganie żagli
Doświadczenie:
pokaz zasady działania modelowego bloku nieruchomego (obracający się
krążek przymocowany do statywu i z przerzuconą linką)
Maszyny proste
![Page 13: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/13.jpg)
Równia pochyła
Płaszczyzna nachylona pod pewnym kątem do poziomu.
Wciągając klocek po równi, działamy mniejszą siłą niż podnosząc go pionowo do góry, ale pokonujemy dłuższą drogę!
Zastosowanie:
zamiast chodzić pionowo po drabinie wchodzimy po schodach
przy lawetach samochodowych
podjazd na wózki inwalidzkie
zjeżdżalnia dla dzieci
Doświadczenie:
piłka lekarska na równi pochyłej
Maszyny proste
![Page 14: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/14.jpg)
Przekładnia
Mechanizm, który służy do przekazania ruchu z elementu napędowego
(czynnego) na napędzany (bierny) przy jednoczesnej zmianie prędkości i
siły lub momentu siły.
Zastosowanie:
samochodowa skrzynia biegów
przerzutki w rowerze
motorower
Doświadczenie:
pokaz zasady działania
przerzutek w rowerze
Maszyny proste
![Page 15: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/15.jpg)
Przekładnia – przerzutki w rowerze
Przerzutki usprawniają jazdę rowerem na różnych ukształtowaniach terenu.
Pod górkę:
mała przerzutka z przodu, duża przerzutka z tyłu
większa częstotliwość pedałowania, mniejszy nacisk na pedały
zalety: lekka jazda, małe zużycie siły
wady: wolna jazda
Z górki:
duża przerzutka z przodu, mała przerzutka z tyłu
mniejsza częstotliwość pedałowania, większy nacisk na pedały
zalety: szybka jazda
wady: ciężka jazda, duże zużycie siły
Maszyny proste
![Page 16: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/16.jpg)
Plan prezentacji
Rozszerzalność temperaturowa ciał
Maszyny proste
Ciśnienie
Siła wyporu (Prawo Archimedesa)
Pierwsza zasada dynamiki
Zjawisko odbicia fali elektromagentycznej
Zjawisko załamania światła
![Page 17: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/17.jpg)
Ciśnienie
Siła nacisku na powierzchnię. Im większa jest powierzchnia, tym mniejsze
ciśnienie.
Zastosowanie:
wolimy siedzieć na fotelu niż na krześle
ratowanie tonącego na lodzie
pojazdy gąsienicowe
szerokie górne części szelek plecaków
szerokie główki pinesek
małe główki szpilek
![Page 18: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/18.jpg)
Ciśnienie atmosferyczne
Ciśnienie, jakie wywiera atmosfera na przedmioty znajdujące się na
powierzchni lub na pewnej wysokości nad powierzchnią Ziemi.
Zastosowanie:
picie napojów ze słomki
odkurzacz
pompki do udrażniania zlewów
poidła dla kotów, psów
nabieranie cieczy, leków do strzykawek
Doświadczenia:
pokaz działania ciśnienia na puszkę
wtłaczanie wody do szklanki ze świecą
ciśnienie dociskające kartkę do odwróconej szklanki z wodą
Ciśnienie
![Page 19: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/19.jpg)
Plan prezentacji
Rozszerzalność temperaturowa ciał
Maszyny proste
Ciśnienie
Siła wyporu (Prawo Archimedesa)
Pierwsza zasada dynamiki
Zjawisko odbicia fali elektromagentycznej
Zjawisko załamania światła
![Page 20: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/20.jpg)
Siła wyporu (Prawo Archimedesa)
Na każdy przedmiot zanurzony w cieczy lub gazie działa siła wyporu, zwrócona ku górze. Wartość siły wyporu jest równa wartości ciężaru cieczy (gazu) wypartej przez to ciało i nie zależy ani od kształtu ciała zanurzonego w cieczy (gazie), ani od rodzaju substancji, z której jest ono wykonane.
Zastosowanie:
statki i łodzie podwodne
pęcherzyk pławny u ryb
poruszanie się balonów,
sterowców, samolotów
inna odczuwalność ciężaru
w powietrzu i w cieczy
Doświadczenie:
pokaz warunków pływania ciał w zależności od gęstości cieczy
![Page 21: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/21.jpg)
Plan prezentacji
Rozszerzalność temperaturowa ciał
Maszyny proste
Ciśnienie
Siła wyporu (Prawo Archimedesa)
Pierwsza zasada dynamiki
Zjawisko odbicia fali elektromagentycznej
Zjawisko załamania światła
![Page 22: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/22.jpg)
Pierwsza zasada dynamiki
Jeżeli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające się równoważą, to
ciało to pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnie
prostoliniowym.
Zastosowanie:
pasy bezpieczeństwa
nabijanie młotka na trzonek
bezwładność ciał
hamujący pojazd powoduje ruch ciała do przodu
ruszający z miejsca ruch ciała do tyłu
trzepanie dywanów
Doświadczenia:
sposób na odróżnienie jaja surowego od ugotowanego
rozkład siły na przykładzie zgniatanego jajka
![Page 23: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/23.jpg)
Plan prezentacji
Rozszerzalność temperaturowa ciał
Maszyny proste
Ciśnienie
Siła wyporu (Prawo Archimedesa)
Pierwsza zasada dynamiki
Zjawisko odbicia fali elektromagentycznej
Zjawisko załamania światła
![Page 24: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/24.jpg)
Zjawisko odbicia fali elektromagentycznej
Fala elektromagnetyczna odbija się od przewodników, a przechodzi przez
izolatory.
Rodzaje i zastosowanie:
promieniowane gamma: niszczenie komórek nowotworowych (bomba
kobaltowa)
promieniowane rentgenowskie: zdjęcia rentgenowskie, tomografy
ultrafiolet: odkażanie sal operacyjnych, lampy UV
światło widzialne: lustro (łazienkowe, samochodowe, dentystyczne, na
skrzyżowaniach itd.)
podczerwień: systemy alarmowe, pilot telewizyjny
mikrofale: telefony komórkowe, radary, GPS
fale radiowe i telewizyjne: radiofonia
Doświadczenie:
telefon komórkowy owinięty w folię aluminiową
![Page 25: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/25.jpg)
Plan prezentacji
Rozszerzalność temperaturowa ciał
Maszyny proste
Ciśnienie
Siła wyporu (Prawo Archimedesa)
Pierwsza zasada dynamiki
Zjawisko odbicia fali elektromagentycznej
Zjawisko załamania światła
![Page 26: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/26.jpg)
Zjawisko załamania światła
Zmiana kierunku rozchodzenia się światła przy przejściu z jednego ośrodka
przezroczystego do drugiego na skutek zmiany prędkości światła.
Zastosowanie:
budowa soczewki (np. w okularach, obiektywach aparatów, lunetach
optycznych, teleskopach, mikroskopach i innych przyrządach)
nieprawidłowa lokalizacja dna jeziora przy patrzeniu na nie z brzegu
„złamanie” łyżeczki od herbaty umieszczonej w szklance
zapalanie ognia olimpijskiego
Doświadczenie:
wyznaczanie ogniska soczewki
przy użyciu promieni laserowych
![Page 27: Plan prezentacjizs-krepa.pl/images/PROJEKT_UNIJNY/proj_kl3.pdfPlan prezentacji Rozszerzalność temperaturowa ciał Maszyny proste Ciśnienie Siła wyporu (Prawo Archimedesa) Pierwsza](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052408/5c79480009d3f2d2178c2911/html5/thumbnails/27.jpg)
Dziękujemy za uwagę!