plan zhvillimor - hidrodrini _per_uje_te_pijshem_dhe_ujera... · plan zhvillimor për...
TRANSCRIPT
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e
Ujësjellësit dhe Kanalizimit ______________________________________________________
Në bashkpunim me (GEUK)
Hartuar nga: Ing.Dipl. Hidro. Agron Tigani
Prill 2008
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
Përmbledhje 1.0 Pjesa e Parë – Infrastruktura e Ujit të pijshë Historiku.......................................................................................................................1 Zhvillimi i ardhshem....................................................................................................3 Arsyeshmeria e Projekteve...........................................................................................4 Faza e Implementimit...................................................................................................6 2.0 Pjesa e Dytë – Infrastruktura e Kanalizimit të Ujerave Fekale Problemet.......................................................................................................................8 Projektimi Konceptual...................................................................................................9 Bazat e llogaritjes për rrjetin e kanalizimit..................................................................11 Opcionet e mbledhjeve të ujerave të zeza....................................................................12 Punimet e zgjerimit të rrjetit të kanalizimit..................................................................13 Kostot e Planifikimit.....................................................................................................14 3.0 Pjesa e Tretë – Trajtimi i Ujerave të Kanalizimeve Urbane – Pejë Permbajtja e projektit...................................................................................................15 Alternativat...................................................................................................................16 Faza e zgjerimit............................................................................................................18 Parametrat e trajtimit....................................................................................................19 Perfitimet e Projektit.....................................................................................................20 Pjesa e Parë e Dytë dhe e Tretë – tabelari i kostos.......................................................21 (- Skemat e propozuara - vizatimet)
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 1 -
Furnizimi me Ujë të pijshëm – Studimi i Mundësive
1.0 Pjesa e Parë – Infrastruktura e Ujit të Pijshëm
Historiku
Programi i infrastrukturës – Furnizimi me ujë dhe kanalizimi, Kosovë synon rehabilitimin dhe rindërtimin e qëndrueshëm të infrastrukturës në Kosovë. Objektivi kryesor i projektit është krijimi i organizuar, teknik dhe financiar i shërbimeve komunale të ujit në bazë të principeve të ekonomisë së tregut. Në kompanitë e ujit Hidrodrini në Pejë, ofrimi i shërbimeve konsumuese të besueshme sa i përket mbulimeve të shpenzimeve dhe të operimit të shërbimeve komunale si kompani efikase do të ilustrohet me shembuj. Ky raport merret vetëm me elementet e projektit që përqendrohen në përcaktimin e vlerave në Pejë. Raporti përfshinë rezultatet dhe përfundimet e studimeve në terren. Studimi dhe hartimi e sistemit furnizues Për të verifikuar të dhënat nga punëtorët e ujësjellësit është bërë një shqyrtim nga ekipi i grupit (GEUK). Ku ka qenë e nevojshme, të dhënat janë reviduar dhe korrigjuar. Është kontrolluar përafërsisht 70 % e sistemit ekzistues. Hartat e sistemuara të ofruara në përpjesë 1:5,000 janë mjaft të sakta në sipërfaqen e qytetit nuk ndryshojnë më shumë se 5 m nga realiteti. Gjendja momentale Uji i papërpunuar për Pejën sigurohet nga burime, domethënë nga zona e ujëmbledhësve Drini i Bardhë në 564 n.m.d dhe Uji i Zi në 542 n.m.d. Te burimet, uji i papërpunuar trajtohet në stacionet e klorit të gaztë. Burimi i tretë, Uji i Bardhë, afër Ujit të Zi përgjatë lumit Bistrica e Pejës apo (Lumi i Bardh), gjatë verës ka kapacitet prej 20 l/s, që nuk arrin në sistemin furnizues për shkak të kushteve të papërshtatshme të lartësisë. Nga Drini i Bardhë përmes gravitetit uji rrjedhë direkt në pjesën e poshtme të sistemit (540 në 450 n.m.d). Nga ky burim furnizohen 18 fshatra. Nga Uji i Zi uji rrjedhë në një komorë afër stacinionit të pompimit. Kjo komorë vepron si pompë thithëse dhe shkarkuese. Pompat e instaluara në këtë pompë thithëse zonat e larta të qytetit (580 në 500 n.m.d). Uji i mbetur përmes gravitetit nga pompa thithëse rrjedhë direkt në pjesët e ulta të qytetit. Rezervari ekzistues ‘Qyteti I’ (1,500 m³) nuk është në përdorim. 70% e ujit të prodhuar arrin në zonat e furnizuara përmes vijave të gravitetit. Mbetja (30%) pompohet të shfrytëzuesit. Gjendja e furnizimit të qytetit mund të përshkruhet si jo e mjaftueshme. Uji është në dispozicion gjatë 24 orëve. Gjatë verës, shtypja e mbetur në pikat më të dobëta të rrjetit të qytetit arrin vlerat ndërmjet 0,0 dhe 0,1 bar. Për të furnizuar pjesët më të larta të sistemit të furnizimit nevojiten stacionet shtytëse (përforcuese). Gjatë ditës disa fshatra kanë pak
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 2 -
ose nuk kanë ujë fare. Disa pjesë të qytetit furnizohen vetëm nga një gyp kryesor. Në rast të pëlcitjes së gypit ose riparimeve të nevojshme në gypin kryesor këto pjesë të qytetit mbesin pa furnizim me ujë. Një sasi e ujit pompohet direkt në sistem. Kur pompat s’kyçen, uljet e shtypjes shkaktojnë pëlcitjen e gypave, sidomos në rastet e gypave PVC. Prodhimi total i ujit arrin deri në 1,019 l/s gjatë ditës dhe 958 l/s gjatë natës. Në zonën e furnizimit jetojnë 88,000 shfrytëzues. Vëllimi total ditor arrin në 86,207 m³. Nga ky vëllim, për çdo ditë faturohen vetëm 30 % ose 28,300 m³. Humbjet e ujit (UFW) arrijnë në 70 %. Arsyet kryesore për gjendjen joadekuate të furnizimit janë përdorimi i sasive të mëdha të ujit të pijshëm për ujitje. Përqindja e rrjedhjes është përafërsisht 30 % e prodhimit. Rrjedhimisht, 40 % e humbjeve rezultojnë nga shpërdorimi dhe ujitja. Të dhënat kyçe teknike të sistemit të furnizimit janë radhitura më poshtë:
Gjatësia e sistemit të furnizimit: 189 km
Materialet: 41.5 % AC, 34.3 % PVC, 20 % PE, 5.5 % CI, 0.1 % St
Kyçje: 18.142 (Amvisëri, Biznese, Institucione)
Kapaciteti i akumulimit: 1,500 m³, rezervari nuk është në funksion së shpejti do të
hynë ne funksion.
Stacionet shtytëse (përforcuese): 2 publike dhe 9 që operojnë në mënyrë private
Stacioni i pompimit: 1 me kapacitet të pompimit prej 360 l/s dhe 45 m lartësi
Burimet: 2 me prodhim total ditor prej 86,200 m³
Operimi bëhet në baza ditore dhe më tepër reactive. Praktikohet mirëmbajtja preventive.
Gypat ekzistues, gjendja ekzistuese FI AC CI PE PVC ST Totali FI [m] 50 8,371 5,934 155 14,460 65 5,276 1,255 3,832 5,371 15,734 80 16,691 965 8,967 7,253 33,876
100 8,227 3,840 2,500 25,966 101 40,634 125 5,310 696 6,006 150 4,666 1,555 4,459 10,665 21,345 200 13,158 2,476 3,598 2,570 21,802 250 1,371 2,558 2,919 6,848 300 893 158 3,936 4,987 350 6,397 6,397 400 3,699 165 3,864 500 7,332 7,332 600 3,930 3,930 700 1,143 1,143
Totali Materialit [m] 78,093 10,414 34,981 64,614 257 188,359 Totali Material.[%] 41.5 5.5 18.6 34.3 0.1 100
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 3 -
Zhvillimi i ardhshëm Duke marrë parasysh përqindjen e rritjes në qytet prej 0.5 % dhe 0.25 % për fshatrat përreth dhe kyçjet e reja të 15 fshatrave deri më 2013, si bazë kryesore eshte marre “Modelimi Hidraulik” i punuar ne vitin 2007 ashtu që popullata do të zhvillohet si në tabelën e mëposhtme:
Nr. Lok. Emri Popullata 2006
Norma e shtimit (%)
Popullata 2015
Norma e shtimit (%)
Popullata 2023
Norma E lidhjes
Popullata e lidhur 2023
1 Zgjerim Zahaq
1.997 1.26% 2.321 1.15% 2.543 95% 2.416
2 Zgjerim Nabergjan
3.111 1.26% 3.615 1.15% 3.962 95% 3.764
3 Zgjerim Llabjen
1.156 1.26% 1.343 1.15% 1.472 95% 1.399
4 Zgjerim Ramun
683 1.26% 794 1.15% 870 95% 826
5 Zgjerim Nakell
1.030 1.26% 1.197 1.15% 1.312 95% 1.246
6 Zgjerim Ruhot
1.335 1.26% 1.551 1.15% 1.700 95% 1.615
7 Zgjerim Trstenik
1.356 1.26% 1.576 1.15% 1.727 95% 1.640
8 Zgjerim Lutogllav
1.892 1.26% 2.199 1.15% 2.409 95% 2.289
9 Zgjerim Vragoc
420 1.26% 488 1.15% 535 95% 508
10 Zgjerim Milovanc
368 1.26% 428 1.15% 469 95% 445
11 Zgjerim Babiq
315 1.26% 366 1.15% 401 95% 381
12 Zgjerim Krstovc
788 1.26% 916 1.15% 1.003 95% 953
13,14.... Zgjerim (Lugu i Baranit)
Raushiq, Zllapek, Doberdol, Turjak, Baran, Gllogjan
9.936 1.26% 11.553 1.15% 12.695 95% 12.060
Total Zgjerimi 23.460
31.098 27.902
Grand Totali 140.760 170.082 186.588 167.412 Supozohet se përdorimi i ujit të pijshëm për ujitje do të redukohet drastikisht dhe shpërdorimi do të zvogëlohet me zbatimin e sistemit efektiv të faturimit. Deri në vitin 2015, humbjet momentale prej 40 % prej ujitjes dhe shpërdorimit do të reduktohen në 10 %. Në saje të masave të propozuara të rehabilitimit, rrjedhja do të bie nga 30 % në 15 % deri në vitin 2023. Në tërësi, 30 % e humbjeve do të mbesin deri më 2023. Kjo do të çojë në kërkesën totale prej përafërsisht 42,000 m³ në ditë deri më 2023. Deri në vitin 2053, kërkesa për ujë nuk do të kalojë furnizimin momental nga të dy burimet.
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 4 -
Kostoja Totale për rrjetin sekondar dhe primar Diametri Rrjeti Distributive Lidhjet shtëpiake Investimi
Nr. Fshati Siperfa.
Totale(ha)
Gjatësia specif. (m/ha)
Gjatësia totale (m) Min.(mm) Max.(mm) Materiali
Çmimi (€/m)
Sub. Totali(€)
Çmimi (€/20m)
Sub. Totali(€) Çmimi (€)
1 Zahaq 69.03 200 13,806 50 100 PEHD 45 621,270 250 172,575 793,845 2 Nabergjan 107.53 200 21,506 50 100 PEHD 45 967,770 250 268,825 1,236,595 3 Llabjan 39.96 200 7,992 50 100 PEHD 45 359,640 250 99,900 459,540 4 Ramun 23.61 200 4,722 50 100 PEHD 45 212,490 250 59,025 271,515 5 Nakell 35.6 200 7,120 50 100 PEHD 45 320,400 250 89,000 409,400 6 Ruhot 46.14 200 9,228 50 100 PEHD 45 415,260 250 115,350 530,610 7 Trstenik 46.87 200 9,374 50 100 PEHD 45 421,830 250 117,175 539,005 8 Lutogllav 65.4 200 13,080 50 100 PEHD 45 588,600 250 163,500 752,100 9 Vragoc 14.52 200 2,904 50 100 PEHD 45 130,680 250 36,300 166,980
10 Milovanc 12.72 200 2,544 50 100 PEHD 45 114,480 250 31,800 146,280 11 Babiq 10.89 200 2,178 50 100 PEHD 45 98,010 250 27,225 125,235 12 Krstovc 27.24 200 5,448 50 100 PEHD 45 245,160 250 68,100 313,260
13 Lugu i Baranit - - 24,000 l/s l/s PEHD 45 315,000 250 87,500 1,380,000
Kostoja Totale për rrjetin sekondar dhe primar 7,124,365
Kostoja Totale e Implementimi i zonave të matura – DMA në rrjetin ekzistues 290,000
Arsyeshmeria e projekteve
Emri i projektit:
Reduktimi i humbjeve teknike, projekti bazë i zgjerimit te rrjetit.(Implementimi i zonave të matura – DMA në rrjetin ekzistues)
Faza e Pare: 01
Lokacioni: Projekti do të implementohet në zonën urbane të qytetit të Pejës
Kostoja: Kostoja totale: 290,000€; Përshkrim i shkurtër i projektit:
Sipas te dhënave e marra nga KUR”Hidrodrini” një kompani konsulente e përfshirë në një projekt të financuar nga KfW, me qëllim të zvogëlimit të humbjeve të ujit në Kompanin e Ujit, së bashku me stafin e Hidrodrinit, kanë projektuar krijimin e zonave të matura – DMA për zonat urbane të Pejës, pasi që DMA për zonat rurale janë implementuar në të kaluarën. Projekti përfshinë ndërtimin e 25 pusetave për ujëmatës zonal, me të gjitha fitingjet e nevojshme. Projekti do të implementohet në zonën urbane të qytetit të Pejës. Rreth 77% të klientëve të furnizuar nga Hidrodrini janë të koncentruar në zonën urbane të qytetit të Pejës. Kjo pjesë konsiderohet si pjesë e rrjetit me humbje më të larta të ujit në Hidrodrin, pasi që humbjet në këtë pjesë arrijnë vlerën prej 72%. Furnizimi total me ujë në zonën urbane të qytetit të Pejës është rreth
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 5 -
1,500,000m3/muaj. Duke u bazuar në shkallën e humbjeve të ujit prej 75%, aktualisht vetëm rreth 375,000m3/muaj faturohet. Pas zvogëlimit të humbjeve dhe zgjerimit të shërbimeve të ujit, është e mundshme që të mbulohen investimet në një afat prej 6 muajsh.
Përfitimet: Me zvogëlimin e humbjeve prej 75% në 50%, Hidrodrini do të jetë
në gjendje që të kursej rreth 375,000m3/muaj ujë shtesë, duke mundësuar zgjerimin e shërbimeve të ujit në zonat tjera, në të cilat zona banoret vazhdojnë që të konsumojnë ujin nga puset.
1.1 Emri i projektit:
Rrjeti i furnizimit me ujë për fshatrat e komunës së Pejës te cilat shtrihen përgjatë aksit rrugor Peje-Prishtine, Faza e (I)
Faza e Dytë : 02
Kostoja: Kostoja totale: 4.992.610 € Përshkrim i shkurtër i projektit:
Projekti përfshinë ndërtimin e gypacionit të ri dhe ndërtimin e rrjetit të furnizimit me ujë, Bazuar në modelimin hidraulik, ekziston sasi e mjaftueshme e ujit për të furnizuar këto fshatra. Rrjeti furnizues për këto fshatra do të kyçet në rrjetin ekzistues tëujit në Pejë, i cili furnizohet përmes gravitetit. Projekti do të implementohet në gjashtë fshatrat e komunës së Pejës: Zahaq, Llabjan, Ramun, Lutogllavë, Nakëll dhe Nabërgjan, Ramun, Ruhot, Trstenik të cilat janë të vendosura në pjesën Lindore të qytetit të Pejës, dhe shtrihen rreth 7-11 km nga qyteti i Pejës. Banorët e këtyre fshatrave janë duke u furnizuar me ujë nga puset, të cilat sipas Institutit të Shëndetësisë Publike në Prishtinë, uji nuk i plotëson standardet e ujit të pijshëm, pasi që përmban ndotje bakteriologjike, duke paraqitur në këtë mënyrë rrezik për shëndetin e banorëve që jetojnë në këto fshatra. Mjaft shpesh në këto zona janë shfaqur edhe raste epidemiologjike. Nëpërmjet këtij projekti do të përfitojnë rreth 14.596 banorë, ose rreth 2.4350 amvisëri.
Përfitimet: Duke e zgjeruar rrjetin e furnizimit me ujë, Kompania e ujit do të rrisë
numrin e klientëve, dhe si rezultat do të rrisë të hyrat e veta, ndërsa në anën tjetër banorët do të furnizohen me ujë të pijshëm, ashtu qe Komuna do te permbush programin e investiv te infrastruktures se furnizimit me
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 6 -
ujë.
Emri i projektit:
Rrjeti i furnizimit me ujë për fshatrat : Vragoc, Millovanc, Babiq, Krstivc, si dhe Lugu i Baranit me fshatra, Faza e (II)
Faza e Tretë : 03
Kostoja: Kostoja totale: 2.131.755€ Përshkrim i shkurtër i projektit:
Projekti përfshinë ndërtimin e gypaconit të ri dhe ndërtimin e rrjetit të furnizimit me ujë, me diametra dhe gjatësi të ndryshme të gypit, Projekti do të implementohet në fshatin Raushiq, i cili shtrihet në pjesën Jugore të qyetit të Pejës. Momentalisht banorët e këtyre fshatrave janë duke u furnizuar me ujë nga puset, i cili është i kontaminuar dhe mjaft shpesh në këto zona janë shfaqur edhe raste epidemiologjike. Nëpërmjet këtij projekti do të përfitojnë rreth 10.259 banorë, ose rreth 1700 amvisëri.
Përfitimet: Duke e zgjeruar rrjetin e furnizimit me ujë, Komuna dhe
KUR”Hidrodrini” do të rrisë numrin e klientëve, dhe si rezultat do të rrisë të hyrat e veta, ndërsa në anën tjetër banorët do të furnizohen me ujë të pijshëm, ashtu që ne komunën e Pejës do te përfshihen me se 98% te fshatrave ne rrjetë te Ujësjellesit.
Fazat e implementimit Program i propozuar investiv për zgjerim te rrjetit si dhe reduktim te humbjeve ndahet në tri faza kryesore: Faza 1: Implementimi i zonave të matura – DMA në rrjetin ekzistues, me 290.000 €, sigurimi dhe furnizimi me material, punët do ti implementoj KUR”Hidrodrini” - Pejë. Faza 2: Rrjeti i furnizimit me ujë për fshatrat që shtrihen në Lindje të komunës së Pejës me 4.992.610€, çmimi me hartim të projekteve Detale (viti 2009-2011) Faza 3: Rrjeti i furnizimit me ujë për fshatrat : Vragoc, Millovanc, Babiq, Krstivc, si dhe Lugu i Baranit me Fshatrat: Raushiq, Zllapek, Doberdol, Baran.....deri në Glogjan. Me 2.131.755 €, çmimi me hartim të projekteve Detale (viti 2010-2013)
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 7 -
Çmimi i përafërt dhe programi investiv Në bazë të vlerësimeve të kryera nga GEUK, për të ofruar një sistem të besueshëm të furnizimit me ujë të pijes çmimet e rehabilitimit dhe zgjerimit duhet llogaritur përafërsisht në vlerë prej afërsisht 7.8 milion Euro. Kjo i përgjigjet investimeve specifike prej ~50 Euro për banorë. Masat e vlerësuara, duke mbuluar periudhën deri më 2013, janë ndarë në 3 faza, duke përfshirë tërë kapacitetin e gjendjes së furnizimit dhe mundësitë e shpenzimeve të sigurta operacionale.
Fazat Çmimi (Euro) Faza 1 - Reduktim Implementimi i zonave të matura – DMA
290.000
Faza 2 - Zgjerimi i fshatrave 4.992.610 Faza 3 - Zgjerimi i fshatrave 2.131.755 Investimet për 3 Fazat 7.414.365 Inxhinieringu është i llogaritur - Shpenzimet e paparapara 5 % 370.718 Totali i Investimeve 7.785.083
Çmimet totale të rehabilitimit dhe zgjerimit
Projekti i Kanalizimit te Pejës – Studimi i Mundësive
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 8 -
( Krahasimi teknik-ekonomik dhe mjedisor si dhe zgjedhja e Opsioneve) 2.0 Pjesa e Dytë – Infrastruktura e Kanalizimit të Ujërave Fekale
2.1 Problemet:
• Mbledhja e pamjaftueshme e ujerave te zeza, • Derdhja e ujerave te zeza pa trajtim,
Pasojat:
• Problemet mjedisore dhe sanitare te derdhjes se ujerave te zeza te pa trajtuara, • Problemi sanitar i mbledhjes dhe largimit te pamjaftueshëm dhe joadekuat te
ujerave te zeza, • Përmbytje e shpeshta ne disa pjese te qytetit.
Synimet e Përgjithshme te Projektit ( Përmirësimi i volitshëm i gjendjes se kanalizimit ne Peje ne afat te mesëm dhe te gjate)
• Rivendosjes dhe përmirësimit te strukturave për drenazhimin e ujerave te zeza, • Zgjerimit te strukturave për mbledhjen e ujerave te zeza, • Ndërtimit te objekteve për trajtimin e ujerave te zeza.
2.2 Komponentët e Projektit Synimet dhe Rezultatet
• Shtjellimi i një koncepti afat-mesëm dhe afat-gjate te kanalizimit për te arritur një përmirësim te volitshëm, te sigurte dhe te qëndrueshëm te situatës se drenazhimit te kanalizimit.
2.3 Fazat e Projektit Faza 1: Punët Përgatitore
Vlerësimi i gjendjes ekzistuese dhe definimi i opcioneve
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 9 -
Faza 2: Projektimi konceptual
Zhvillimi dhe projektimi konceptual i Opsioneve, Parallogarit fillestare, Vlerësimi i ndikimit ne mjedis, Krahasimi teknik-ekonomik i opcioneve.
Faza 3: Studimi i mundësive
o Projektimi ideor i opcioneve te zgjedhura, o Afati i implementimit, o Zhvillimi i një koncepti implementues.
Struktura:
1. Gjendja ekzistuese, 2. Kriteret e projektimit, 3. Paraqitja e Opcioneve te zgjedhura, 4. Opcionet e trajtimit te ujerave te zeza, 5. Vlerësimi i Ndikimit ne Mjedis, 6. Përfundimet, 7. Rekomandimet.
______________________________________________________________ 1. Gjendja Ekzistuese
Karakteristikat e Sistemit te Kanalizimit
o Sistemi i Kombinuar i Kanalizimit, o Shkalla mbuluese: rreth 63% te popullatës, o Rrjeti i kanalizimit i ndërtuar ndërmjet te fillimit te 70-ave deri me sot, o Gjatësia totale: rreth 73 Km (rrjet primar dhe sekondar), Tab.(1) o 2 zona kryesore Veri dhe Jug ( pellgje), o Tubacioni i ekzistues ne te shumtën e rasteve kalon ne prona private, o Dy pika kryesore të derdhjes kolektor kryesore.
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 10 -
Foto pjesa e majtë e Lumit të Bardh –Pjesa Veriore (Pika 1)
Foto pjesa e Djathë e Lumit të Bardh –Pjesa Jugore (Pika 2)
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 11 -
Tab.(1) Sistemi i Ujërave të zeza në Pejë
Viti I ndertimit Materiali DN 1960 - 70 1970 -
80 1980 -
90 1990 -
00 00 - 08 Total
AC 100 73 73 AC 200 243 1,770 11,069 6,602 19,684 AC 250 1,651 10,818 5,484 2,355 20,308 AC 300 3,139 2,475 257 273 6,144 AC 350 842 1,870 2,712 AC 400 4,057 355 4,412 AC 450 1,623 319 1,942 AC 500 1,900 1,900 AC 600 96 96 AC 800 150 752 902 AC 1000 1,424 1,424
PVC 150 67 67 PVC 200 483 1,232 1,908 3,623 PVC 250 558 2,037 2,595 PVC 300 124 987 1,111 PVC 350 727 727 PVC 400 408 408 CON 300 445 1,030 1,475 CON 350 1,520 1,520 CON 600 520 520 CON 1000 798 798 VCL 150 264 264
Totali: 507 17,170 29,276 11,495 72,705 Mos- funksionimet Kryesore
- Shume pika derdhëse, - Mungesa e cilësisë e materieve te gypave dhe punimeve ndërtimore, - Mungesa e konceptit te përgjithshëm zhvillimor për kanalizim, - Drenazhimi joadekuat i ujerave atmosferik, - Mungesa e mirëmbajtjes(strukturat e drenazhimit te kanalizimit dhe
ujerave atmosferik te bllokuara me materiale te ngurta), - Kanalizime pjesërisht pa qasje, - Nuk ka trajtim te ujerave te zeza.
2. Kriteret e projektimit Bazat e llogaritjes për rrjetin e kanalizimit
- Periudha planifikuese: 2030, - Konsumi shtëpiak i ujit: 120 l/person d, - Konsumimi shtese i ujit për biznese dhe institucione: 20l/person d, - Shkalla e prodhimit te ujerave te zeza: 90%, - Shkalla e ujerave te jashtëm: 80%, - Prodhimi industrial i ujerave te zeza:1 l/s. ha,
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 12 -
3. Prezantimi i Opcioneve te zgjedhura
Opcionet e Mbledhjes se Ujerave te Zeza
- Modifikimi i sistemit te kombinuar te rrjetit te kanalizimit ne anën e majte te Lumi i Bardh ne një sistem te ndare, propozohet për shkak te:
o Kyçjeve te larta te ujerave te jashtme, o Zonat ujëmbledhëse (pellgjet) nen-urbane te kyçura ne kanalizim, o Shume derdhje te kanalizimit ne Lumin e Bardh (kërkohet një kanalizim i ri
kryesor), - Sistemi i kombinuar i kanalizimit duhet te ndahet te mbahet ne qendër te Qytetit, - Përparësi duhet ti jepet sistemit te ndare për zgjerimin e rrjetit.
4. Opcionet e Rrjetit te Kanalizimit
- Punimet e rehabilitimit te rrjetit te kanalizimit o Verifikimi i kapacitetit hidraulik te rrjetit te kanalizimit (modelimi hidraulik), o Vlerësimi i Punimeve Rehabilituese, o Parallogarit-Krahasimi i Opcioneve, o Përmbledhja e Kostove Rehabilituese. - Punimet e zgjerimit te rrjetit te kanalizimit,
Modelimi Hidraulik-Metodologjia
o Incizimi gjeodezik i rrjetit primar dhe rrjetit kryesor sekondar, o Definimi i zonave ujëmbledhëse me konsiderim te hapësirave zgjeruese, o Karakteristikat e zonave ujëmbledhëse: sipërfaqja, dendësia e popullates,
koeficienti i pjerrësisë, shkalla e mbulesës se sipërfaqes,........, o Shtjellimi i modelit, o Modelimi i kompjuterizuar hidraulik.
Parallogarita-Krahasimi i Opcioneve Opcioni i zgjedhur nga grupi (GEUK) është ai i ndarë. Parallogarit – Përmbledhja e Kostove te Rehabilitimit
Nr. Zonat Kosto e Investimeve (Euro)
Bregu i majtë i Lumit të Bardh 5.550.000 KR1 Bregu i djathtë i Lumit të Bardh 4.200.500
Shpenzimet për rehabilitim: 9.750.500 Në ketë çmim është llogaritur ndërtimi i kolektorit te Ri (KR1), ( Ky kolektor do te përfshij dy zonat, qendrën (Veri dhe Jug).
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 13 -
- Punimet e Zgjerimit të rrjetit te Kanalizimit- Parallogarit Kriteret e projektimit:
o Zgjerimet e kanalizimit te bazuara ne zhvillimin e parashikuar te urbanizimit dhe popullatës (periudha planifikuese 2030),
o Zhvillimi urban sipas Planit të Përgjithshëm Urbanistik, zonat e reja te zhvillimit te cilat janë: - Zonat banuese ne Veri- lindje, - Zonat banuese ne Jug-lindje, - Zonat Industriale, - Zonat e Biznesit, - Zonat e shkollimit dhe sportit, - Zona e stacionit, - Zona e rezervimit për zgjerim (Shih. planin zhvillimor Urban 2006-2025)
o Linja e kanalizimit sipas rrugëve kryesore ekzistuese ose te projektuara, o Sa me shumë kuqje me gravitet në ITUZ, o Sistem i ndarë për zonën Industriale. Punimet e Zgjerimit të rrjetit të Kanalizimit – Kolektori i ri (KR2 dhe KR3) Linjat dhe zonat: Kolektori i ri (KR2) do te përmbaj linjat apo zonat:
- Zonat Banuese, veri ~ lindje – 1, - Zonat Industriale - 3, - Zonat e Biznesit- 4, - Zona e Stacionit- 6,
Kolektori i ri (KR3) do te përmbaj linjat apo zonat:
- Zonat Banuese, Jug~lindje – 1, - Zonat Rezervimi për zgjerim- 7,
Parallogarit – Përmbledhja e Kostove te Zgjerimit Kostot e investimeve përfshinë: rrjetin primar, sekondar dhe terciar, kyçje shtëpiake
Nr. Zonat Kosto e Investimeve
(Euro) KR2 Banuese(veri ~ lindje) – 1,
Industriale - 3, Biznesit- 4, Stacionit- 6,
5.800.500
KR3 Banuese (Jug~lindje )– 1, Rezervimi për zgjerim- 7,
4.700.500
Shpenzimet për zgjerim: 10.501.000
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 14 -
Në ketë çmim është llogaritur ndërtimi i dy kolektorëve te ri (KR2 dhe KR3) Kostot e Planifikimit të Rehabilitimit dhe Zgjerimit të Rrjetit të Kanalizimit
Planifikimi për Kanalizim Kosto e Investimeve
(Euro) Totali për Rehabilitim 9.750.500 Totali për Zgjerimit 10.501.000 Investimet totale: 20.251.500 Inxhinierinë 10% 2.025.150 Shpenzimet e paparapara 5% 1.012.575 Totali i Investimeve ne Kanalizim e Ujerave te Zeza
23.289.225
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 15 -
Trajtimi i Ujërave të Zeza për Qytetin e Pejës ( Krahasimi teknik-ekonomik dhe mjedisor si dhe zgjedhja e Opsioneve)
3.0 Pjesa e Tretë – Trajtimit të Ujerave të Kanalizimeve Urbane, Pejë) 3.1 Projekti i kanalizimit dhe i impiantit te trajtimit për Pejë duhet te përmban:
• Situatat ekzistuese e rrjetit te kanalizimit • Pjesët përbërëse te studimit.
o Prioritetet e Planit zhvillimor o Konkluzionet e projektit.
• Përfitimet e Projektit. 3.2 Situata ekzistuese e rrjetit te kanalizimit
• Rrjeti i KUZ vazhdon te funksionoje me shume probleme teknike. • Me vetërrjedhje dhe sistem miks • Me dy pikat fundore te kolektorëve kryesor ne Lumin e Bardhë
3.3 Alternativat e Trajtimit te Ujerave Urbane
• Asnjë eksperience me trajtimin e ujërave te zeza urbane, aktualisht ne Kosovë. • Vënia ne zbatim me teknologjinë te lehte te operimit (ekstensiv) te trajtimit ne
fazën e pare te zbatimit. • Zgjedhje e teknologjisë se aprovuar dhe gjerësisht te përdorur. • Kërkese ne vazhdim ne pajtim me kërkesat e BE.
3.4 Teknologjia e Impiantit te Trajtimit te Ujërave urbane, Opsionet e Propozuara Faza afatshkurtër – afatgjate e zbatimit (2015)
Alternativa 1: Pellgjet anaerobike te ndjekura nga laguna te ajrouara (kerkesa per toke, 16 ha);
Alternativa 2: Pellgjet anaerobike te ndjekura nga filtrat e me pikim (kërkesa për toke, 11 ha);
Alternativa 3: Trajtimi me llum aktiv dhe me ajrim te zgjatur (kërkesa për toke, 6 ha );
Faza afatgjate e zbatimit (2030) Trajtimi me llum aktiv, me tretje anaerobike te llumrave dhe largim te
Azotit dhe Fosforeve;
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 16 -
Alternativa 1: Pellgjet anaerobike te pasuara nga laguna te ajrouara (kërkesa për toke, 20 ha, 2015)
Alternativa 2: Pellgjet anaerobike te ndjekura nga filtrat e me pikim (kërkesa për toke, 15 ha, 2015)
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 17 -
Alternativa 3: Trajtimi me llum aktiv dhe me ajrim te zgjatur (kërkesa për toke, 9 ha 2015)
Faza e zgjerimit ne vitin 2030
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 18 -
Skema dhe foto për Alternativen 2.
Avantazhet e metodës trickling – filter (Alternativa 2)
1. Stacioni i pompimit 2. Depoja e dekantimit primar
3. Filtrat 4. Depoja e dekantimit sekondar
Linja e lluces
5. Dizifektimi
Trajtimi i lluces Depozitimi i lluces
Trajtimi mekanik
Lluca e thate per perdorim ne bujqesi
P
L
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 19 -
• Kursim energjie. • Volum te vogël. • Sipërfaqe te vogël te tokës. • Operim dhe mirëmbajtje te kollajshme.
Parametrat e trajtimit te ujërave te zeza Parametrat Mg/l Standarti
Ujrat e zeza te pa trajtuara BOD/SS Conc.
200/200 mg/L
Ujrat e zaze te trajtuara BOD/SS Conc.
24/30 mg/L
Standarti EU. 25/35 mg/L
Popullsia 270.000 banor
Filtrat:
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 20 -
3.5 Konkluzionet për alternativen 2
• Është një projekt afat gjate. • Me shpërndarje te shpenzimeve kapitale ne një periudhe te gjate kohe. • Vlera e përgjithshme e buxhetit duhet te caktohet. • Parashikimi ndërtimin te tubacion te linjave kryesore dhe sekondare, me kolektor
kryesor, stacione pompimi dhe impiant pastrimi. 3.6 Përfitimet e projektit
• Përpunimi i ujerave nga banesat amvisëritë. • Uji i ndotur, pas përpunimit fillestar dhe dytësor del ne parametrat e kërkuara nga
BE. • Përmirësimi e cilësisë se ujit te Lumit te Bardhë. • Përmirësimi i kushteve sanitare ne qytet dhe brigjet e lumenjve. • Zvogëlimi i riskut te sëmundjeve dhe pasurimin e shëndetit njerëzor. • Përmirësimi i imazhit te qytetit te Pejës.
Kosto e Impiantit për Trajtimin e Ujërave të Zeza
Përshkrimi Njësia Opcioni 2 ITUZ-2
Kapaciteti p. e 270.000 Kostot Investive ITUZ € 33.991.000 Kolektorët kryesor € 1.047.000 Investimeve € 35.038.000 Inxhinierinë 10% € 3.503.800 Shpenzimet e paparapara 5% € 1.751.900 Totali i Investimeve për ITUZ
€ 38.541.800
Kostot Specifike të Investimit € / p.e ~140
Plan Zhvillimor për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimit në Pejë
- 21 -
Pjesa e Parë – Infrastruktura e Ujitë të Pijshëm Pjesa e Dytë – Infrastruktura e Kanalizimit Fekale Pjesa e Tretë – Trajtimit të Ujerave të Kanalizimeve Urbane, Pejë)
Pjesët Përshkrimi Çmimi (€) I Pjesa e Parë – Infrastruktura e Ujitë
të Pijshëm 7.785.083
II Pjesa e Dytë – Infrastruktura e Kanalizimit fekal
23.289.225
III Pjesa e Tretë – Trajtimit të Ujerave të Kanalizimeve Urbane, Pejë
38.541.800
Totali i Investimeve në Infrastrukturën e Ujit dhe Kanalizimit
62.616.138
Totali për Infrastrukturën e Ujësjellësit dhe Kanalizimeve është 62.616.138 Euro, me një kosto specifike prej ~300 € / p.e ( me kalkulim për 270.000 banor).